PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - PLASTYKA Kryteria oceniania na poszczególne stopnie szkolne klasa 5 Badana czynność uczniów Poziom wymagań 2 3 4 5 6 O barwach - zna pojęcia: kontrast, barwy czyste, barwy złamane, - wie, jakie barwy najsilniej ze sobą kontrastują, - wykorzystuje poznane zjawisko powidoku do określenia barwy dopełniającej do danej barwy, - stosuje kontrasty barwne w projekcie witrażu do swojego pokoju, - miesza w równych proporcjach barwy dopełniające, uzyskując efekt dopełnienia do szarości, - potrafi określić, jaki nastrój wprowadzają do obrazu barwy złamane, - przedstawia smutną postać barwami złamanymi z akcentem kolorystycznym, - rozumie, że te same barwy są w zależności od sąsiedztwa cieplejsze lub chłodniejsze, - zauważa efekt występowania i cofania się plam barwnych, - obmyśla kolory dla skali nastrojów ( od cofającego się smutku po zbliżającą się wielką radość), - wyjaśnia pochodzenie terminu: barwy dopełniające, - swoimi słowami wyjaśnia zjawisko powidoku, - umie podać inne przykłady zjawisk o charakterze złudzeń wzrokowych, - rozumie, że barwy wzajemnie dopełniające się to barwy najsilniej kontrastujące ze sobą, - w twórczy sposób wykonuje pracę plastyczną - potrafi objaśnić termin: barwy złamane, względności barw, - wyjaśnia, dlaczego artyści malarze stosują barwy złamane i jaki efekt osiągają przy ich pomocy, - rozumie, co to znaczy, że barwy nie maja stałej temperatury, - potrafi wyjaśnić zjawisko występowania i cofania się plam barwnych. O kompozycji - zna pojęcia: kompozycja zamknięta i otwarta, kompozycja statyczna i dynamiczna - wśród reprodukcji malarstwa, zamieszczonych w podręczniku znajduje przykłady kompozycji zamkniętych i otwartych, - potrafi stworzyć kompozycję otwartą - potrafi porównać cechy kompozycji otwartej i zamkniętej, - wie, że w kompozycji statycznej przeważają poziomy i piony, w dynamicznej układy skośne, - potrafi stworzyć dwa rodzaje kompozycji, korzystając w wyciętych elementów, - umie wyjaśnić jakie tematy najlepiej oddać statycznym a jakie dynamicznym układem, - stosuje odpowiednią kompozycję do stworzenia swojego obrazu, - potrafi omówić rodzaje kompozycji i zanalizować ich budowę i elementy, - umie wyjaśnić czemu służyły, zastosowanie kompozycji zamkniętej lub otwartej we wskazanych reprodukcjach z podręcznika, - w twórczy sposób wykonuje pracę plastyczną i potrafi ją omówić posługując się wybranymi terminami - wśród fotografii dzieł sztuki zamieszczonych w podręczniku wskazuje kompozycje statyczne i dynamiczne, - potrafi wyjaśnić jak kompozycja wpływa na nastrój dzieła. O świetle w dziele sztuki - rozumie, że świat jest trójwymiarowy, zaś przedstawienie malarskie dwuwymiarowe, - wie, jak zmienia się wygląd (barwa) przedmiotu oświetlonego z jednej strony, - potrafi wyjaśnić zjawisko światłocienia, 1
- wie, że cieniowanie służy ukazaniu na obrazie trójwymiarowości przedmiotu, - cieniuje kontur przedmiotu, zwracając uwagę na kierunek padania światła, - zna pojęcie waloru, - wie, które barwy mają słaby, a które mocny walor, - potrafi wyjaśnić na czym polega stopniowanie waloru, - wie, że stopniowanie waloru służy uzyskaniu wrażenia trójwymiarowości w obrazie, - stopniuje walor, uzyskując efekt ciemnego tunelu, - potrafi wyjaśnić, czym jest modelunek światłocieniowy, - w reprodukcjach malarstwa zamieszczonych w podręczniku wskazuje fragmenty, w których występuje modelunek światłocieniowy i określa, z której strony na obrazie pada światło - potrafi wyjaśnić, jaka jest rola światła w postrzeganiu przedmiotów i ich barw, - umie znaleźć przykłady wykorzystania światłocienia w rysunkach poglądowych w swoich podręcznikach z różnych przedmiotów. O przestrzeni w obrazie - potrafi opisać, jak zmieniają się widoki przedmiotów w zależności od ich położenia względem oczu obserwującego, - ma świadomość istnienia różnych sposobów prezentowania przestrzeni w historii malarstwa, - potrafi wyjaśnić pojęcia: układ rzędowy, kompozycja pasowa, układ kulisowy, perspektywa malarska, perspektywa powietrzna - dostrzega różnice pomiędzy poszczególnymi kompozycjami, - zna pojęcie: perspektywa linearna, - wie, kiedy odkryto ten sposób przedstawiania przestrzeni, - potrafi powiedzieć na czym polegają różnice pomiędzy perspektywą centralną i boczą, - potrafi wykonać rysunek zachowując zasady perspektywy centralnej i bocznej, - umie znaleźć punkt zbiegu linii i wyznaczyć linię horyzontu,, - wie, że zjawisko względności barw jest wykorzystywane przez malarzy do ukazania przestrzeni w obrazie, - wie, że im dalej od patrzącego znajduje się obserwowany przedmiot, tym bardziej jest zabłękitniony przez warstwę powietrza, - potrafi tak dobrać barwy, by stworzyć kolejno wrażenie przybliżania się i oddalania przestrzeni w obrazie, - umie zastosować taką kolejność barw i odcieni, aby uzyskać wrażenie perspektywy powietrznej, - potrafi narysować poszczególne widoki obserwowanego przedmiotu - określa jak kształtuje się linia górnej krawędzi obserwowanego przedmiotu, - umie zanalizować obserwacje bryły w przestrzeni - wie, że zagadnienie perspektywy związane jest z dążeniem do ukazania trójwymiarowości w malarstwie, - umie w przybliżeniu określić, kiedy stworzono poszczególne sposoby ukazywania przestrzeni, - dostrzega przełomowe znaczenie wynalazku perspektywy linearnej dla malarstwa, - wśród ilustracji zamieszczonych w podręczniku znajduje takie, w których widoczne jest zastosowanie perspektywy, - potrafi omówić różnice w efekcie, jakie daje zastosowanie różnych rodzajów perspektywy - wśród reprodukcji dzieł malarstwa zamieszczonych w podręczniku potrafi wskazać te, które wykorzystują perspektywę malarską i powietrzną, - wie, że ukazując przestrzeń, artysta malarz zazwyczaj łączy perspektywę linearną z malarską i powietrzną, - świadomie stosuje w kompozycji właściwości barw ciepłych i zimnych, - potrafi syntetycznie omówić podobieństwa i różnice w poznanych układach perspektywicznych. Dzieje sztuki RENESANS: - potrafi podać podstawowe informacje na temat epoki odrodzenia (czas trwania, zasięg, znaczenie nazwy), - wie, czym był humanizm i jaki był jego wpływ na artystów epoki, - umie wymienić najważniejsze cechy sztuki renesansu (odrodzenie idei i antyku, umiar, harmonia, doskonałe proporcje, równowaga, zainteresowanie ciałem ludzkim), - zna typy budowli renesansowych: pałace, wille, szpitale, kościoły, kaplice rodowe, - potrafi wymienić poznane przykłady architektury odrodzenia i nazwiska ich autorów, 2
-techniką wyklejanki projektuje willę, starając się zawrzeć w nim elementy architektury renesansu (arkady, kolumny), - wie, jakie zmiany w tematyce i formie rzeźby wprowadziło odrodzenie, - zna pojęcie akt, - na podstawie zamieszczonych w podręczniku przykładów omawia cech rzeźby renesansowej, - wie, kim był Michał Anioł, zna jego najwybitniejsze dzieła, - potrafi opisać posąg Dawida Michała Anioła i Dawida Donatella i porównać obie rzeźby, - potrafi określić tematykę malarstwa odrodzenia, - zauważa nowatorstwo formy i treści w stosunku do obrazów średniowiecznych, - wie, że malarze odrodzenia stosowali perspektywę linearną, - potrafi omówić cech portretu renesansowego (realizm przedstawienia, krajobraz w tle, światłocień, perspektywa), - wie, kim był Leonardo, zna jego najwybitniejsze dzieła, - dostrzega dominujące funkcje sztuki odrodzenia (włączenie sztuki w proces poznawania świata., realizację ideałów humanizmu), - potrafi wyjaśnić pojęcie humanizm i wskazać konkretne przykłady oddziaływania tego prądy na sztukę, - umie wymienić najsłynniejszych architektów odrodzenia, - umie wskazać elementy architektury renesansowej wykorzystywane do dziś, odnajduje je w budownictwie najbliższego otoczenia, - przedstawia ciekawy plastycznie projekt budowli - rozumie, jak ważne dla rozwoju sztuki było zainteresowanie człowiekiem, proporcjami jego ciała, - w poznanych dziełach rzeźbiarskich Michała Anioła dostrzega indywidualizację postaci, harmonijny układ ciała, proporcje - potrafi omówić cechy malarstwa odrodzenia i popularne techniki ( freski i obrazy sztalugowe), - zna nazwiska wybitnych malarzy odrodzenia (Giotto, della Francesca, Rafael), - umie opowiedzieć o życiu i dokonaniach Leonarda BAROK: - potrafi podać podstawowe informacje na temat epoki baroku (czas trwania, zasięg, rola Kościoła), - umie wymienić cechy sztuki baroku: ozdobność, dynamika, silne kontrasty, bogactwo dekoracji, przepych, - zna rodzaje budowli barokowych: sakralne (kościoły) i świeckie (pałace z ogrodami), - umie wymienić poznane przykłady architektury baroku, - na podstawie ilustracji w podręczniku potrafi opisać fasadę kościoła barokowego, - sporządza notatki (oś czasu i cechy sztuki barokowej); - projektuje szyld (litery i elementy graficzne) Sztuka baroku dobierając narzędzia i techniki odzwierciedlające cechy charakterystyczne epoki, - stosuje kompozycję dynamiczną, dba o ozdobność i przepych projektu, - stara się operować światłocieniem, - dostrzega dominującą funkcję sztuki barokowej służebną wobec zamówień mecenasów świeckich oraz Kościoła Katolickiego, - umie omówić pojęcie dynamiki w odniesieniu do architektury, - potrafi omówić cechy sztuki barokowej sakralnej (kościoły) i świeckiej(pałace): dynamika formy, kontrastowość, bogactwo dekoracji, - potrafi ukazać w pracy dynamikę formy, kontrasty światłocienia, miękki modelunek, realizm przedstawienia, - twórczo łączy liternictwo z elementami graficznymi. KLASYCYZM: - potrafi podać podstawowe wiadomości na temat epoki oświecenia (czas trwania, zasięg, poglądy filozoficzne epoki), - wie, czym był klasycyzm i kiedy panował w sztuce, - potrafi wymienić główne cechy stylu klasycznego (czerpanie wzorów z architektury antycznej, powrót do harmonii i umiaru), - dostrzega cechy wspólne budowli antycznych, renesansowych i klasycystycznych), - umie omówić cechy budowli klasycystycznych, - wzorując się na ilustracjach zamieszczonych w podręczniku projektuje swoją wersję pałacu, - sporządza notatkę (oś czasu i cechy sztuki klasycyzmu), - zna poglądy filozoficzne myślicieli oświecenia i rozumie ich wpływ na sztukę, - wie jakie odkrycie archeologiczne zwróciło uwagę artystów na świat starożytny, - dostrzega dominującą cechę sztuki klasycyzmu powrót do antyku, - potrafi omówić rozwój architektury użyteczności publicznej: teatrów, kościołów, pałaców, banków, urzędów, 3
- w projekcie pałacu twórczo wykorzystuje wiedzę o klasycyzmie. ROMANTYZM: - potrafi podać podstawowe wiadomości na temat epoki romantyzmu (czas trwania, nastroje społeczne w Europie), - potrafi wyjaśnić pojęcia: romantyzm, romantyczny, - wie, że malarstwo było w okresie romantyzmu najpopularniejszą dziedziną sztuk plastycznych, - zna główne cech malarstwa romantycznego: dynamika, kontrasty, żywe barwy, grube warstwy farby, - potrafi omówić tematykę dzieł romantycznych, - wie kim był Piotr Michałowski, - w technice kolaży tworzy kompozycję dynamiczną charakterystyczną dla romantyzmu scenkę z reportażu (np. ukazującą sztorm), - w reprodukcjach dzieł malarskich zamieszczonych w podręczniku wskazuje przejawy aktualnej, zaczerpniętej z życie codziennego tematyki, - dostrzega dominującą funkcję sztuki realizmu: komentarz bieżących wydarzeń z akcentami krytyki społecznej, IMPRESJONIZM: - wie, co oznacza pojęcie impresjonizm i od czego pochodzi, - potrafi opisać, jak tworzyli malarze impresjoniści i co chcieli uchwycić w swoich dziełach, - rozumie rolę pleneru w procesie powstawania dzieła impresjonistycznego, - w stylu impresjonistycznym (małymi plamkami o jasnych, czystych barwach, bez konturu) wykonuje pracę przedstawiającą dowolny pejzaż, - w twórczy sposób wykonuje pracę plastyczną, - umie wymienić nazwiska najbardziej znanych przedstawicieli kierunku, - potrafi wyjaśnić, jak malarze impresjoniści utrwalali wrażenia wzrokowe, - dostrzega nowatorstwo, jakim była praca w plenerze, - dostrzega dominującą funkcję sztuki impresjonizmu: utrwalenie ulotnego obrazu świata i uwolnienie sztuki od funkcji pozaartystycznych; KUBIZM: - potrafi podać podstawowe informacje na temat kubizmu, - wie, od czego pochodzi termin kubizm, - potrafi opisać obraz kubistyczny, - wykonuje portret kubistyczny z zestawienia brył geometrycznych, - zna nazwisko najwybitniejszego przedstawiciela kubizmu, - w sposób twórczy stosuje właściwe dla kubizmu środki wyrazu, - dostrzega dominującą funkcję malarstwa kubistycznego: uwolnienie sztuki od zadania odwzorowywania świata. ABSTRAKCJONIZM: - umie wyjaśnić, co to znaczy, że obraz jest abstrakcyjny, - dostrzega różnorodność malarstwa abstrakcyjnego, - zna dwa sposoby kładzenia plam w abstrakcjonizmie: geometryczny i swobodny, - wykonuje kompozycję nie zawierającą tematu w styli abstrakcyjnym, - dostrzega dominującą funkcję sztuki abstrakcyjnej: rezygnacja z tematu, - podaje przykłady zastosowania zdobyczy abstrakcjonizmu w ubiorach, sprzętach, architekturze, - potrafi powiedzieć, czym przy braku tematu przemawia do nas dzieło malarskie, EKSPRESJONIZM: - potrafi podać podstawowe informacje na temat ekspresjonizmu, - wie, skąd pochodzi termin ekspresjonizm, - zna główne cechy malarstwa ekspresjonistycznego: deformacja, siła wyrazu, - wykonuje portret w stylu ekspresjonistycznym, - dostrzega dominującą funkcję sztuki ekspresjonistycznej: dążenie do silnego wyrazu, do poruszenia odbiorcy, - potrafi omówić zjawisko deformacji, SURREALIZM: - potrafi podać podstawowe informacje na temat malarstwa surrealistycznego, - wie, co oznacza termin surrealizm, - umie powiedzieć, jaką rolę w procesie twórczym malarza surrealisty odgrywają marzenia senne, fantazja i swobodne skojarzenia, 4
- potrafi opisać obraz surrealistyczny, - w wybranej technice przedstawia scenę nierzeczywistą, jak ze snu, - dostrzega dominującą funkcję sztuki surrealistycznej: wyłącznie artystyczna, odejście od przedstawień realnych, - nadaje pracy niebanalny tytuł, Projektowanie graficzne. Wzornictwo przemysłowe. - wie, czym jest znak plastyczny i czemu służy, - zna rodzaje znaków proste i złożone, - wie, co to jest logo, - potrafi podać przykładowe treści przekazywane za pomocą znaków, - tworzy prosty znak plastyczny, posługując się jedynie kreską konturową i szarą plamą, - potrafi wyjaśnić czym jest plakat, - wie, że w plakacie występują znaki plastyczne, - na podstawie przykładów zamieszczonych w podręczniku potrafi omówić funkcje, jakie może pełnić plakat, - umie wymienić tematy, jakie pojawiają się na plakatach, - pracując w grupie współtworzy plakat; - potrafi wyjaśnić pojęcie: rzemiosło artystyczne, - wie, czym zajmuje się wzornictwo przemysłowe, - wie, na czym polega różnica pomiędzy przedmiotem produkowanym masowo, a przedmiotem stworzonym przez artystę rzemieślnika, - rozumie na czym polega wymóg funkcjonalności przedmiotu użytkowego, - dowolną techniką projektuje model funkcjonalnego naczynia, ozdabia je - dostrzega uniwersalność znaków plastycznych (np. wobec barier językowych), - potrafi podać przykłady znaków plastycznych z własnego otoczenia; - potrafi wypowiedzieć się na temat roli plakatów w życiu codziennym, - rozumie i określa funkcje pojęć: nadawca, odbiorca, - rozumie, że zdobienie przedmiotów codziennego użytku to przejaw ludzkiej potrzeby piękna, - potrafi wyjaśnić zależność pomiędzy formą a funkcją przedmiotu, - wie, gdzie w okolicy, którą zamieszkuje, można znaleźć przedmioty tworzone przez rzemieślników ludowych, - w ciekawy sposób zdobi naczynie; Ze względu na specyfikę przedmiotu nauczyciel przy ocenianiu na poszczególne stopnie szkolne bierze pod uwagę przede wszystkim wkład pracy i zaangażowanie ucznia. Pracę ucznia ocenia się poprzez: prace plastyczne, kartkówki, prace domowe, prace dodatkowe (konkursowe). Oceny semestralnej i końcowo rocznej nie wystawia się ze średniej ocen. Semestralną i końcowo roczną ocenę celującą uczeń może otrzymać, jeśli wykaże się szczególnymi osiągnięciami w konkursach plastycznych na szczeblu co najmniej gminnym (I,II,III miejsce lub tytuł laureata) lub ma przewagę ocen celujących z prac plastycznych (pozostałe oceny musza być co najmniej bardzo dobre). Ocenianie ucznia jest zgodne z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania zamieszczonym w Statucie Szkoły. 5