nielegalne ściąganie plików z Internetu Raport ConQuest Consulting
metodologia o badaniu Badanie dotyczące nielegalnego ściągania plików z Internetu w Polsce było przeprowadzane w okresie od 14 do 24 maja 2012 roku przez firmy ConQuest Consulting, PBDA Consulting oraz YPI Consulting. Przebadano grupę 501 osób, które wypełniły specjalnie przygotowane ankiety umieszczone na różnych stronach internetowych oraz portalach społecznościowych m.in. Facebook.
Wśród respondentów znalazło się 285 mężczyzn oraz 216 kobiet. Wartości te odpowiadają danym dotyczącym ogółu populacji Polaków w sieci, z których wynika, że z Internetu korzysta więcej mężczyzn niż kobiet (stosunek 53% do 47%). kobiety 43% mężczyźni 57% 14-20 lat 93 21-26 lat 350 27-35 lat 46 36 lat i więcej 12 Największą grupę ankietowanych stanowiły osoby w przedziale wiekowym od 21. do 26. roku życia (prawie 70% respondentów). Średnia wieku dla osób korzystających z Internetu w Polsce to 35 lat, zatem badana próba w stosunku do całej populacji charakteryzuje się niższym wiekiem.
Ponad 70% ankietowanych studiuje na wyższych uczelniach, dlatego na podstawie uzyskanych danych można wnioskować o preferencjach i zachowaniach polskich studentów w sieci. Drugą największą grupę stanowili pracownicy niższego szczebla (65 osób). 8% 3% 3% 3% Studenci Pracownicy niższego szczebla 13% Specjaliści Bezrobotni 70% Managerowie Inne
powody ściągania dostęp do kultury Uczestnicy badania zostali poproszeni o ocenę łatwości dostępu do dóbr kultury. Sprawdzono, co decyduje o nielegalnym ściąganiu treści multimedialnych. Udzielając odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu, do nielegalnego ściągania plików z Internetu przyznało się 93% badanych
Ile godzin dziennie spędza Pan/Pani oglądając filmy, telewizję lub słuchając muzyki? Więcej niż 3h 34% 1h 30min - 3h 31% 30min - 1h 30min 29% 0-30min 6% O potrzebie szerokiego dostępu do kultury świadczy to, jak dużo czasu każdego dnia Polacy poświęcają na oglądanie telewizji, filmów czy słuchanie muzyki. Aż 34% respondentów stwierdziło, że spędza przeciętnie ponad 3 godziny dziennie na korzystanie z różnych form kultury, dodatkowo druga w kolejności grupa, wskazująca na 1,5h do 3h także stanowiła blisko jedną trzecią. Nie zaobserwowano znaczących różnic w kwestii czasu spędzanego na korzystanie ze źródeł kultury w zależności od płci.
Ankietowani poproszeni zostali o wyrażenie swojej opinii na temat tego, czy dostęp do kultury jest zbyt drogi. Prawie dziewięć na dziesięć osób odpowiedziało twierdząco, co wskazuje, że cena może stanowić jeden z głównych czynników, dla których użytkownicy Internetu decydują się na nielegalne ściąganie plików. Takie wnioski potwierdza również fakt, że 89% respondentów, którzy są zdania, że dostęp do kultury jest za drogi uważa, że nielegalne, a więc darmowe ściąganie plików stwarza szansę na korzystanie z filmów, muzyki czy książek przez większą liczbę osób. Z drugiej strony 70% badanych deklaruje, że obniżenie cen spowodowałoby zmniejszenie liczby ściąganych przez nich nielegalnie plików. Czy uważa Pan/Pani że dostęp do kultury jest zbyt drogi? Nie 15% Tak 85%
Ankietowani odpowiedzieli również na pytanie dotyczące ograniczeń związanych z przesyłaniem danych, które mogłyby spowodować zmniejszenie liczby ściąganych plików. 187 osób z 501 ankietowanych stwierdziło, że dłuższy czas downloadingu mógłby przynieść taki skutek. Pokazuje to, że czas również wpływa w znaczący sposób na korzystanie z nielegalnych plików, lecz czynnikami skłaniającymi do takiej postawy są przede wszystkim łatwość dostępu oraz brak dodatkowych kosztów. Czy uważa Pan/Pani że ograniczenia w przesyle danych zmniejszyłyby liczbę ściąganie nielegalnych plików? Tak 37% Nie 63%
Wysokie ceny dostępu do kultury, a zarazem wiele możliwości bezpłatnego ściągania plików powodują, że 93% respondentów przyznaje się do nielegalnego downloadingu. Zarówno w przypadku kobiet i mężczyzn obserwowane są podobne wartości. Co więcej, badani stwierdzili, że robią to bardzo często, gdyż blisko jedna trzecia z nich pobiera pliki co najmniej raz w tygodniu. Wyniki te świadczą o ogromnej skali zjawiska, jakim jest nielegalny downloading. Czy ściąga Pan/Pani pliki nielegalnie? Nie 7% Jak często ściąga Pan/Pani pliki nielegalnie? Tak 93% Prawie codziennie 14% Co najmniej raz na tydzień 31% Co najmniej kilka razy w miesiącu 22% Co najmniej raz na miesiąc 21% Co pół roku 8% Prawie nigdy 5%
Co ściągają Polacy? W rzeczywistości prawie każdy rodzaj treści multimedialnych, jednak najczęściej respondenci wskazywali muzykę (40%), filmy (33%), a w dalszej kolejności oprogramowanie (21%). Do mniej popularnych odpowiedzi należały e-booki, gry komputerowe oraz prasa (ogółem 6% stanowiące kategorię inne ). Przeciętnie wskazywano dwie odpowiedzi. Jakiego rodzaju pliki najczęściej Pan/Pani ściąga nielegalnie? 430 363 224 67 Filmy Muzyka Oprogramowanie Inne
Ściąganie plików z Internetu jest popularnym zjawiskiem i istnieje wiele programów, których respondenci używają w tym celu. Rezultaty ankiety pokazują, że w polskich domach najczęściej używane są aplikacje służące do ściąganie plików za pomocą protokołu BitTorrent, a liderem jest program utorrent, z którego korzysta co drugi nielegalnie ściągający pliki uczestnik badania. W dalszej kolejności wskazywano BitTorrent, BitComet czy BearShare, natomiast Ares, Orbit Downloader i emule były jeszcze mniej popularne. Wielu uczestników ankiety odpowiedziało mniej precyzyjnie, nie podając konkretnej nazwy oprogramowania do ściągania plików typu torrentów. 85 Jakiego oprogramowania używa Pan/Pani do ściągania plików? 46 15 13 11 utorrent BitTorrent BitComet BearShare Inne
ACTA i nie tylko świadomość regulacji prawnych Prawie każdy respondent przeprowadzonej ankiety łamie prawo. Podobna tendencja obecna jest w każdej z badanej grup wiekowych czy grup zawodowych. W czasie walki o prawa autorskie sprawdzono wśród badanych także świadomość prawnych ograniczeń i kar za nielegalny downloading.
Czy jest Pan/Pani świadomy regulacji dotyczący nielegalnego ściągania plików? (ACTA, SOPA, PIPA) Tak Nie 27% 73% Czy jest Pan/Pani świadomy ryzyka karnego jakie niesie ze sobą nielegalne ściąganie plików? Tak Nie 27% 73% W ankiecie przeprowadzonej przez ConQuest Consulting zostały uwzględnione pytania dotyczące wiedzy Polaków na temat prawnych regulacji, które dotyczą każdego użytkownika Internetu. Blisko 3/4 badanych wie o istnieniu norm prawnych ograniczających możliwość ściągania plików z sieci. Ponadto 73% badanych jest świadomych konsekwencji prawnych, które niesie ze sobą nielegalny downloading. Warto zwrócić uwagę na to, że nie jest to jedna i ta sama grupa. Odpowiedzi na pytania z tej części, w porównaniu z danymi o liczbie osób korzystających z takich praktyk w Internecie, pokazują, że świadomość regulacji oraz przewidziane w prawie możliwe kary nie zniechęcają internautów.
Czy według Pana/Pani powinno być ustanowione ogólnoeuropejskie porozumienie w sprawie nielegalnego downloadingu? Tak 34% Nie 66% Badani udzielili także odpowiedzi na pytanie o ustanowienie ogólnoeuropejskiego porozumienia w sprawie nielegalnego downloadingu. Zaledwie 34% ankietowanych poparło taką ideę, co może wskazywać na lęk przed nowymi, ogólnoeuropejskimi restrykcjami, które mogłyby być skuteczną bronią w walce z internetowymi piratami. Zauważalne są wyraźne różnice między płciami okazuje się, że kobiety są bardziej skłonne do popierania takiego rozwiązania (45% w stosunku do 26% w przypadku mężczyzn).
przechowalnie online (nie)skuteczne alternatywy Ankietowani poproszeni zostali o odpowiedź na pytanie, czy nielegalny downloading zwiększa dostęp do kultury. Ponad 85% badanych jest przekonanych, że tak. W badaniu sprawdzono także jakie alternatywne rozwiązania mogłyby zmienić zachowania Internautów
Alternatywą dla ściągania plików mogły być portale streamingowe typu Megaupload, które umożliwiają oglądanie filmów czy seriali bez ściągania ich na twardy dysk w prywatnym komputerze. Nie zrewolucjonizowały one jednak sposobu myślenia internautów, bo zaledwie 42% badanych zmieniło swoje zwyczaje w sieci wraz z ich pojawieniem się, przy czym tylko 44 osoby z 211 całkowicie przestały ściągać pliki z Internetu, reszta natomiast tylko ograniczyła swoją aktywność w tym zakresie. Z jeszcze większą obojętnością zostało przyjęte przez ankietowanych zakończenie działalności przez Megavideo, gdyż zaledwie 27% osób odczuło zamknięcie tego portalu i zmieniło swoje nawyki. Czy zmieniło się Pana/Pani zachowanie wraz z pojawieniem się portali streamingowych? Nie 58% Tak 42% W jaki sposób zmieniło się Pana/Pani zachowanie wraz z pojawieniem się portali streamingowych? Przestałem ściągać pliki 44 Jedynie zmniejszyłem/am ilość ściąganych treści 143 Inne 24
Czy możliwe jest, że zmniejszy Pan/Pani liczbę ściąganych plików wraz z pojawieniem się przechowalni plików online? Alternatywą mogą być także tzw. clouds, czyli przechowalnie plików online, które obecnie zyskują na popularności. Zdania na temat przydatności chmur w kontekście ograniczenia liczby ściąganych plików są podzielone. Trudno jest na ich podstawie jednoznacznie stwierdzić, czy to właśnie storage clouds przyczynią się do zmniejszenia ilości ściąganych danych z Internetu. Nie 52% Tak 48%
Podsumowując
nielegalny downloading jest praktyką powszechną wśród polskich internautów. Uważają go oni w większości za szansę na dostęp do dóbr kultury, ponieważ ich zdaniem tradycyjne nośniki są zbyt drogie. Interesującym wnioskiem jest wysoki poziom świadomości regulacji prawnych w zakresie downloadingu. Niemniej jednak mimo tej wiedzy polscy internauci nie rezygnują z nielegalnego ściągania danych. Istnieje szansa, że pojawiające się nowe technologie będą stanowić alternatywę dla downloadingu, jednak wyniki badania wskazują na wciąż niską popularność takich rozwiązań. Nielegalny downloading od początku istnienia Internetu stwarza pole walki o prawa autorskie twórców. Nawyki związane ze ściąganiem treści multimedialnych wśród Polaków powodują jednak wielkie trudności z przestrzeganiem prawa własności do muzyki, filmów, książek i innych dóbr kultury udostępnionych w formie elektronicznej.
Zapraszamy do współpracy O nas ConQuest Consulting jest polską firmą zajmującą się badaniami rynku od 14 lat. Doświadczenie zdobyte w tym czasie oraz efektywne metody dają gwarancję wysokiej jakości badań. Wśród 450 zakończonych sukcesem projektów znalazło się wiele dotyczących niszowych produktów i sektorów. Liczne referencje od zadowolonych klientów potwierdzają, że nasza firma może pomóc Państwu we wprowadzaniu produktów i usług na nowe rynki geograficzne oraz produktowe. board@conquest.pl +48 (22) 825 56 45 WWW.CONQUEST.PL
Raport przygotowali: Agnieszka Masiuk Jarosław Kaniewski
Patroni medialni