R A P O R T z cz. I i cz. II sprawdzianu w VI klasie szkoły podstawowej Sprawdzian odbył się 5 kwietnia 2016 r. w Szkole Podstawowej im. S. Staszica w Wilkowie-Osiedlu w roku szkolnym 2015/2016 1
Niniejszy raport powstał na podstawie analizy wyników zewnętrznego sprawdzianu przeprowadzonego w Szkole Podstawowej im. S. Staszica w Wilkowie-Osiedlu. Jego współautorami są członkowie rady pedagogicznej osoby znające przyjęte kierunki prac dydaktyczno-wychowawczej, uwarunkowania mające wpływ na wyniki uczniów, a także zainteresowane spójnością wymagań egzaminacyjnych z wymaganiami edukacyjnymi naszej szkoły. Opracowanie w wersji papierowej uwzględnia również: - wyniki uczniów w formie zbiorowego wydruku z OKE ( tylko wersja niepublikowana na zewnątrz), - zasady oceniania rozwiązań zadań ( dostępne na stronie OKE Wrocław), - analizę czynników kontekstowych (tylko wersja niepublikowana na zewnątrz). Celem analizy przedstawionej w niniejszym Raporcie jest poszukiwanie argumentów do zmian w planowaniu pracy dydaktyczno-wychowawczej. OGÓLNE WIADOMOŚCI NA TEMAT SPRAWDZIANU Sprawdzian został przeprowadzony 5 kwietnia 2016 r. Wzięło w nim udział łącznie 15 uczniów klasy VI, którzy w cz. I i cz. II mieli do dyspozycji arkusze standardowe oraz pisali w cz. II sprawdzian z j. angielskiego. Sprawdzian obejmował wiadomości i umiejętności zawarte w wymaganiach określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego w odniesieniu do trzech kluczowych przedmiotów nauczanych na dwóch pierwszych etapach edukacyjnych, tj. języka polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego (w naszej szkole j. angielskiego). Zadania z języka polskiego i matematyki mogły być oparte na tekstach lub informacjach z zakresu historii lub przyrody. Sprawdzian miał formę pisemną. CZĘŚCI ORAZ PRZEBIEG SPRAWDZIANU Sprawdzian składał się z dwóch części. CZĘŚĆ 1. obejmowała zadania z języka polskiego i z matematyki, natomiast CZĘŚĆ 2. zadania z języka obcego nowożytnego. Uczeń mógł wybrać tylko ten język, którego uczył się w szkole jako przedmiotu obowiązkowego. CZĘŚĆ 1. trwała 80 minut, a CZĘŚĆ 2. 45 minut. Poszczególne części sprawdzianu rozdzielone były przerwą. ZADANIA NA SPRAWDZIANIE Zadania z języka polskiego i matematyki mają formę zamkniętą i otwartą. Wśród zadań otwartych z języka polskiego znajduje się dłuższa wypowiedź pisemna. Zadania z języka 2
obcego nowożytnego mają formę zamkniętą. Zadania zamknięte to takie, w których uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych. W zadaniach otwartych zdający samodzielnie formułuje odpowiedź. Zadania z języka polskiego i matematyki tworzą jeden zestaw zadań, natomiast zadania z języka obcego drugi. Do każdego zestawu zadań dołączona jest karta odpowiedzi, w której uczeń zaznacza odpowiedzi do zadań zamkniętych. Odpowiedzi do zadań otwartych zapisuje się w miejscu do tego przeznaczonym w zestawie zadań. I POZYCJA SZKOŁY ZE WZGLĘDU NA WYNIKI SPRAWDZIANU W 2016 roku. 1. Średni wynik sprawdzianu w cz. I i II oraz średnie wyniki z podziałem na część dot. j. polskiego i matematyki - na poziomie klasy, szkoły, gminy, województwa. oddziały Wynik ogólny, a także z podziałem na części sprawdzianu polonistyczną i matematyczną -wykonanie zadań w % cz. I VI a 64 szkoła 64 gmina 66 +2% województwo 61 + 4% cz. II język polski matematyka język angielski VI a 69 59 59 szkoła 69 59 59 gmina 71-2 61 +2 66-7 woj. 70-1 52 +7 71-12 Odchylenie szkoły w stosunku do gminy Złotoryja i województwa Wynik, który uzyskała szkoła z cz. I jest wyższy niż w województwie, nieco niższy niż w gminie. Nasi uczniowie taki dobry rezultat uzyskali głównie dzięki rozwiązaniu zadań części matematycznej sprawdzianu wyżej od gminy o 2 % i od woj. o 7 %. Część polonistyczna wypadła nieco słabiej w gminie uczniowie mieli wynik o 2 % wyższy, a woj. o 1 % wyżej. W cz. II wynik jest o 7 % niższy od średniej gminy i o 12 % niższy od średniej woj. 3
2. Średnie wyniki szkoły, gminy i województwa w poszczególnych latach. ROK ŚREDNIE WYNIKI szkoła gmina województwo 2007 24.5 23.6 +0.9 26.6 +0.9 2008 22.6 23.7-1.1 25.4-2.8 2009 23.7 23.8 +0.1 22.4 +1.3 2010 25.2 24.9 +0.3 24.3 +0.9 2011 25.4 24.2 +1,2 24.8 +0.6 2012 20.7 21.0-0.3 22.5-1,8 2013 19.4 21.0-1,6 23.6-4,2 2014 23.3 25.0-1,7 25.4-2.1 Nowa formuła sprawdzianu od roku 2015- wyniki wyrażone w % 2015 cz. I 67,6 66,6 66,1 2015 cz. II 73,4 73,9 78,1 2016 cz. I 64 66 61 2016 cz. II 59 66 71 W ciągu ostatnich lat (od roku 2012) wynik szkoły był niższy od gminy i województwa. Od roku 2014 i 2015 gdy uczniowie pisali już sprawdzian w nowej formule za cz. I otrzymujemy wynik powyżej średniej wojewódzkiej, natomiast cz. II sprawdzianu wypada u nas gorzej. II SZCZEGÓŁOWE WYNIKI SPRAWDZIANU Część I : Język polski (maksymalnie do uzyskania : 21 pkt.) I Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji Wymaganie szczegółowe: Czytanie i słuchanie. Uczeń : identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny Czytanie i słuchanie. Uczeń : wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośredni (ukryte) Czytanie i słuchanie. Uczeń : wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośredni (ukryte) Nr Pun VI SZ. GM. WOJ. zad. -kty 1 1 1 1 0.96 0.92 2 1 0.87 0.87 0.91 0.93 3 1 0.73 0.73 0.83 0.86 4
Czytanie i słuchanie. Uczeń :rozumie przenośne i dosłowne znaczenie wyrazów w wypowiedzi Czytanie i słuchanie. Uczeń : wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście 4 1 0,87 0,87 0,94 0,87 5 1 0.67 0.67 0.72 0.77 Świadomość językowa. Uczeń : 6 1 0,33 0,33 0,52 0,58 rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy zaimek. Średni wynik: 6 0.74 0.74 0.81 0.82 Za odbiór wypowiedzi i wykorzystanie w nich informacji wynik szkoły jest nieco niższy od średniej gminnej i wojewódzkiej. Zarówno wynik szkoły jak i wyniki gminny i wojewódzki okazały się łatwe. II Analiza i interpretacja tekstów kultury Wymaganie szczegółowe: Nr Pun VI SZ. GM. WOJ. zad. -kty Analiza. Uczeń : dostrzega 8 1 0,73 0,73 0.80 0.82 swoistość artystyczna dzieła Interpretacja. Uczeń : odbiera 9 1 0.73 0.73 0.78 0.76 teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym Analiza. Uczeń : rozpoznaje w 10 1 0.87 0.87 0.74 0.77 tekście literackim przenośnię Analiza. Uczeń : rozpoznaje rytm, 11 1 0,33 0,33 0,33 0,32 odróżnia wiersz rymowany i nierymowany (biały) Interpretacja. Uczeń : odbiera 12 1 0.60 0.60 0.63 0.63 teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym Średni wynik: 5 0.65 0.65 0.65 0.66 Analiza i interpretacja tekstów kultury wypadła w szkole na poziomie gminy i o 1% niżej niż województwie. Jest to umiejętność dla wszystkich tych grup uczniów umiarkowanie trudna. III Tworzenie wypowiedzi Wymaganie szczegółowe: Mówienie i pisanie. Uczeń : tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: ogłoszenie Nr Pun VI SZ. GM. WOJ. zad. -kty 7 2 0,67 0,67 0.64 0.56 5
Mówienie i pisanie. Treść 13-3 0.73 0.73 0.71 0.69 1 Mówienie i pisanie. Styl 13-1 1 1 0.96 0.90 2 Mówienie i pisanie. Język 13-1 0,67 0,67 0,70 0,65 3 Mówienie i pisanie. Ortografia 13-1 0.47 0.47 0.57 0.55 4 Mówienie i pisanie. Interpunkcja 13-1 0,33 0,33 0,43 0,46 5 Średni wynik: 9 0,64 0,64 0,66 0,63 Tworzenie wypowiedzi - umiejętność umiarkowanie trudna dla uczniów w szkole, gminie i województwie. Ogólnie wynik gminny jest nieco lepszy niż u nas, ale wojewódzki niższy. TABELA ŁATWOŚCI ZADAŃ dla wyników Szkoła - cz. I j. polski Bardzo trudne 0,00-0,19) Trudne 0,20-0,49) Umiarkowanie trudne 0,50-0,69) Łatwe 0,70-0,89) Zadania nr : nie było 6, 11,13-4, 13-5 5, 7, 12, 13-3, 2, 3, 4, 8, 9, 10, 13-1, Bardzo łatwe 0,90-1) 1, 13-2 Trudne dla uczniów : - rozpoznawanie w wypowiedziach zaimka, - rozpoznawanie rytmu, odróżniania wiersza rymowanego i białego, - ortografia, - interpunkcja. Umiarkowanie trudne: - wyciąganie wniosków wynikających z przesłanek zawartych w tekście, - tworzenie ogłoszenia, -odbieranie tekstów kultury na poziomie przenośnym i dosłownym, - tworzenie wypowiedzi język. Łatwe: - wyszukiwanie w tekście informacji wyrażonych wprost i pośrednio, 6
- rozumienie dosłownego i przenośnego znaczenia wyrazów w wypowiedzi- dostrzeganie swoistości artystycznej dzieła, - odbieranie tekstów kultury na poziomie przenośnym i dosłownym ( zad. 9), - rozpoznawanie w tekście literackim przenośni, - tworzenie wypowiedzi treść. Bardzo łatwe : - identyfikowanie wypowiedzi jako tekst informacyjny, - tworzenie wypowiedzi język. Część I : matematyka (maksymalnie do uzyskania : 20 pkt.) I Sprawność rachunkowa Wymaganie szczegółowe: Nr zad. Punkty VI a SZ. GM. WOJ. Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Uczeń: dzieli ułamki dziesiętne w pamięci, pisemnie. 18 1 0.87 0.87 0.80 0.55 Działania na liczbach 19 1 0,60 0,60 0,61 0,62 naturalnych. Uczeń : oblicza sześciany liczb naturalnych. Działania na ułamkach zwykłych. Uczeń: oblicza kwadraty ułamków zwykłych. Średni wynik: 2 0.73 0.73 0.70 0.58 Sprawność rachunkowa naszych uczniów jest aż o 15% lepsza niż w województwie, 3% lepsza niż w gminie. To dla uczniów w szkole i gminie umiejętność łatwa, w województwie umiarkowanie trudna. II Wykorzystanie i tworzenie informacji Wymaganie szczegółowe: Elementy statystyki opisowej. Uczeń : odczytuje i interpretuje dane przedstawione w diagramach. Elementy statystyki opisowej. Uczeń : odczytuje i interpretuje Nr zad. Punkty VI a SZ. GM. WOJ. 14 1 0.60 0.60 0.50 0.44 15 1 0,40 0,40 0,57 0,55 7
dane przedstawione w diagramach. Obliczenia praktyczne. Uczeń : 16 1 1 1 0,93 0,78 wykonuje proste obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach. Liczby całkowite. Uczeń : wykonuje proste rachunki 21 1 0,80 0,80 0,85 0,79 pamięciowe na liczbach całkowitych. Zadania tekstowe. Uczeń : Do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje 26 3 0,71 0,71 0,67 0,60 poznana wiedze z zakresu arytmetyki oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody. Obliczenia praktyczne. Uczeń : W przypadkach osadzonych w kontekście praktycznym oblicza procent danej wielkości w stopniu trudności typu 50%, 10%, 20 %. Średni wynik: 7 0.70 0.70 0.70 0.63 Wykorzystanie i tworzenie informacji okazało się dla uczniów w szkole i gminie łatwe, w województwie - umiarkowanie trudne ( 7% różnicy). III Modelowanie matematyczne Wymaganie szczegółowe: Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Uczeń : wykonuje nieskomplikowane rachunki, w których występują jednocześnie ułamki zwykłe i dziesiętne. Elementy algebry. Uczeń : stosuje oznaczenia literowe nieznanych wielkości liczbowych i zapisuje proste wyrażenia algebraiczne na podstawie informacji osadzonych w kontekście praktycznym. Działania na liczbach naturalnych. Uczeń : Porównuje różnicowo i ilorazowo liczby naturalne. Obliczenia w geometrii. Uczeń : Oblicza pola prostokąta, trójkąta, przedstawionych na rysunku Zadania tekstowe. Uczeń : Czyta ze zrozumieniem prosty tekst zawierający informacje liczbowe, dostrzega zależności pomiędzy podanymi informacjami, do rozwiązywania zadań osadzonych w Nr zad. Punkty VI a SZ. GM. WOJ. 17 1 0.87 0.87 0.81 0.62 22 1 0,67 0,67 0,67 0,65 23 1 0,67 0,67 0,57 0,45 27 2 0,27 0,27 0,44 0,40 8
kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody. Średni wynik: 5 0.62 0.62 0.62 0.53 Modelowanie matematyczne dla uczniów w szkole, gminie i województwie to umiejętność umiarkowanie trudna, jednak wynik szkoły i gminy jest o 9% wyższy. IV Rozumowanie i tworzenie strategii Wymaganie szczegółowe: Nr zad. Punkty VI a SZ. GM. WOJ. Zadania tekstowe. Uczeń : 20 1 0.40 0.40 0.48 0.52 Do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedze z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody. Wielokąty, koła, okręgi. Uczeń : Rozpoznaje i nazywa trójkąty 24 1 0,47 0,47 0,46 0,42 ostrokątne, prostokątne, równoboczne, stosuje twierdzenie o sumie kątów trójkąta, zna najważniejsze własności trapezu. Obliczenia w geometrii. Uczeń : 25 4 0,45 0,45 0,50 0,38 Oblicza objętość prostopadłościanu przy danych długościach krawędzi. Zadania tekstowe. Uczeń: Dzieli rozwiązanie zadania na etapy, stosuje własne, poprawne, wygodne dla niego strategie rozwiązania. Średni wynik: 6 0.44 0.44 0.48 0.44 Uczniowie naszej szkoły osiągnęli w tej części sprawdzianu wynik na poziomie średniej wojewódzkiej, natomiast wynik gminy w rozumowaniu i tworzeniu strategii jest o 4% wyższy. Ogólnie dla uczniów szkoły, gminy i województwa umiejętność ta jest trudna. 9
TABELA ŁATWOŚCI ZADAŃ dla wyników Szkoła cz. I matematyka Bardzo trudne 0,00-0,19) Trudne 0,20-0,49) Umiarkowanie trudne 0,50-0,69) Łatwe 0,70-0,89) Zadania : nie było 15, 20, 24, 25,27 14, 19, 22, 23, 26 17, 18, 21, 16 Bardzo łatwe 0,90-1) Trudne dla uczniów okazało się: Trudne : - odczytywanie i interpretowanie danych przedstawionych w diagramach, - do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosowanie poznanej wiedzy z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabytych umiejętności rachunkowych, a także własnych poprawnych metod, - rozpoznawanie i nazywanie trójkątów ostrokątnych, prostokątnych, równobocznych, stosowanie twierdzenia o sumie kątów trójkąta, wskazanie najważniejszych własności trapezu, - obliczanie objętości prostopadłościanu przy danych długościach krawędzi, - dzielenie rozwiązania zadania na etapy, stosowanie własnej, poprawnej, wygodnej dla ucznia strategii rozwiązania, - czytanie ze zrozumieniem prostego tekstu zawierającego informacje liczbowe, dostrzeganie zależności pomiędzy podanymi informacjami, do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym, - stosowanie poznanej wiedzy z zakresu arytmetyki oraz nabytych umiejętności rachunkowych, a także własnej poprawnej metody. Umiarkowanie trudne: - odczytywanie i interpretowanie danych przedstawionych w diagramach, - obliczanie sześcianów liczb naturalnych oraz obliczanie kwadratów ułamków zwykłych, - stosowanie oznaczeń literowych nieznanych wielkości liczbowych i zapis prostych wyrażeń algebraicznych na podstawie informacji osadzonych w kontekście praktycznym, a także porównywanie różnicowo i ilorazowo liczb naturalnych, - obliczanie pola prostokąta, trójkąta- figur przedstawionych na rysunku, 10
- do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosowanie poznanej wiedzy z zakresu arytmetyki oraz nabytych umiejętności rachunkowych, a także własnych poprawnych metod, - w przypadkach osadzonych w kontekście praktycznym obliczanie procent danej wielkości w stopniu trudności typu 50%, 10%, 20 %. Łatwe: - wykonywanie nieskomplikowanych rachunków, w których występują jednocześnie ułamki zwykłe i dziesiętne, - dzielenie ułamków dziesiętnych w pamięci, pisemnie, - wykonywanie prostych rachunków pamięciowych na liczbach całkowitych. Bardzo łatwe : - wykonywanie prostych rachunków pamięciowych na liczbach całkowitych. WYNIKI ILOŚCIOWE UCZNIÓW w cz. I SPRAWDZIANU ZE WZGLĘDU NA STANINY NR STANINA: Interpret. stanina Średnia liczba punktów% Ilość uczniów kl. VI a Ilość uczniów W szkole 1 2 3 4 5 6 7 8 9 najniższy bardzo niski niżej średni wyżej wysoki bardzo najniski średni średni wysoki wyższy 0-25 28-35 38-45 48-58 60-70 73-80 83-88 90-93 95-100 - - - 9 2 1 1 2 - - - - 9 2 1 1 2 - Nie było uczniów, którzy napisali sprawdzian na poziomie niskim ( staniny 1-3). W staninach 4-6 zaliczanych jako wyniki średnie uplasowało się 13 osób, co daje wynik 86,7 % piszących sprawdzian. Staniny wysokie ( 7-9) osiągnęły 3 osoby 13,3 % uczniów. 11
Zad. 1-11 od zad. 9 do zad. 11 od zad. 7 do zad. 8 od zad. 5 do zad. 6 od zad. 1 do zad. 4 Część II : Język angielski (maksymalnie do uzyskania : 40 pkt.) Wymagania ogólne i szczegółowe: Rozumienie wypowiedzi Uczeń: rozumie ogólny sens prostego tekstu, rozumie intencje rozmówców, rozpoznaje rodzaje sytuacji komunikacyjnych, wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście słuchanym, reaguje na polecenia. Reagowanie na wypowiedzi Uczeń wyraża prośby, podaje swoje upodobania, prosi o informacje, podaje swoje upodobania, mówi, co posiada, wyraża prośby, udziela odpowiedzi, przedstawia siebie Nr zad. Pun kty VI a SZ. GM. WOJ. 15 0.52 0.52 0.63 0.74 8 0.74 0.74 0.74 0.77 Znajomość środków językowych Uczeń: -posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych. Rozumienie wypowiedzi (pisemnej) Uczeń : - rozumie ogólny sens tekstu, - wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście. Łącznie 6 0.75 0.75 0.78 0.77 11 0,47 0,47 0,55 0,59 40 0,62 0,62 0,67 0,71 12
Uczniowie naszej szkoły w wymaganiu : Rozumienie wypowiedzi osiągnęli wynik o 11 % niższy niż gminny i o 22 % niższy niż poziom wojewódzki; Reagowanie na wypowiedzi osiągnęli wynik na poziomie gminy i o 3 % niższy niż poziom wojewódzki; Znajomość środków językowych osiągnęli wynik o 3% niższy niż gminny i o 2 % niższy niż poziom wojewódzki Rozumienie wypowiedzi ( pisemnej) osiągnęli wynik niższy niż wynik gminy o 8% i niższy niż poziom wojewódzki o 9 %. TABELA ŁATWOŚCI WYMAGAŃ dla wyników Szkoła cz. II J. ANGIELSKI Bardzo trudne 0,00-0,19) WYMAGANIA : nie było Trudne ( wskaźnik łatwości 0,20-0,49) Rozumienie wypowiedzi (pisemnej) Umiarkowanie trudne 0,50-0,69) Rozumienie wypowiedzi Łatwe (wskaźnik łatwości 0,70-0,89) Reagowanie na wypowiedzi Znajomość środków językowych.. Bardzo łatwe (wskaźnik łatwości 0,90-1) nie było Tabela pokazuje łatwość wymagań z podziałem na 4 ogólne występujące na II cz. sprawdzianu, ogólny wynik cz. II w naszej szkole to 0,62, a więc dla naszych uczniów okazał się on umiarkowanie trudny tak, jak dla uczniów w gminie, natomiast dla uczniów w województwie - łatwy. WYNIKI ILOŚCIOWE UCZNIÓW w cz. II SPRAWDZIANU ZE WZGLĘDU NA STANINY NR STANINA: Interpret. stanina Średnia liczba punktów% Ilość uczniów kl. VI a Ilość uczniów W szkole 1 2 3 4 5 6 7 8 9 najniższy bardzo niski niski niżej średni średni wyżej średni wysoki bardzo wysoki najwyższy 0-28 30-38 40-50 53-65 68-80 83-90 93-95 98-98 100-100 - 4 2 3 3 2 1 - - - 4 2 3 3 2 1 - - Staniny 1-3 ( niskie) 6 osób 40% piszących; 13
staniny 4-6 ( średnie) osiągnęło 8 osób 53,3 %; staniny 7-9 ( wysokie) 1 osoba - ok. 7 %. Rekomendacje : I Doskonalić podstawowe umiejętności uczniów : 1 Czytanie - w kl. I VI podnosić technikę czytania rozumianego jako prosta czynność, jako umiejętność rozumienia wykorzystywania i przetwarzania tekstów w zakresie umożliwiającym zdobywanie wiedzy, rozwój emocjonalny, intelektualny i moralny. 2. Wypowiadanie się - przy każdej okazji ćwiczyć odpowiadanie na pytania całym zdaniem, wypowiadanie się ze świadomością celu. 3. Myślenie matematyczne - w kl. I VI ćwiczyć umiejętność korzystania z podstawowych narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowań matematycznych. 4. Myślenie naukowe - w kl. I VI położyć nacisk na umiejętność formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa. 5. Umiejętność komunikowania się - w kl. I VI ćwiczyć w każdej dogodnej sytuacji, na każdej edukacji/przedmiocie komunikację w języku ojczystym i języku obcym, w mowie i w piśmie ze zwróceniem szczególnej uwagi na zapis ortograficzny i interpunkcyjny. 6. Umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami - w kl. I VI zwrócić szczególną uwagę na wyszukiwanie i korzystanie z informacji. 7. Umiejętność uczenia się - w kl. I VI uczyć umiejętności uczenia się, pokazać dzieciom możliwości, by była ona sposobem zaspokajania naturalnej ciekawości świata, odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji, - w kl. I VI doskonalić u dzieci umiejętność pracy zespołowej. II Motywować uczniów do nauki, do wysiłku, budzić w nich wiarę we własne możliwości. Często stosować informację zwrotną w ocenianiu uczniów. 14