Standaryzacja czasu pracy w poradniach psychologiczno pedagogicznych; rozważania wstępne Podstawowym zadaniem poradni psychologiczno-pedagogicznej jest udzielanie wsparcia dziecku i jego rodzinie we wszystkich stadiach powstawania problemów oraz w podejmowaniu działań profilaktycznych, diagnostycznych, terapeutycznych, doradczych i konsultacyjnych.w relacji poradnianej spotykają się i oddziałują na siebie: osoba udzielająca pomocy i osoba otrzymująca pomoc. Aby kontakt tych osób miał charakter pomocowy, terapeutyczny a nie destruktywny, konieczne jest by pracownik poradni miał odpowiednie kompetencje zawodowe, dużą samoświadomość oraz dobrze zorganizowane środowisko pracy, w tym w szczególności czas dla osoby zgłaszającej się po pomoc. Zakres i ilość zadań stawianych przed specjalistą poradni psychologiczno-pedagogicznej staje się z roku na rok coraz większy. Stopień skomplikowania spraw i problemów, które muszą rozwiązać pracownicy poradni także systematycznie wzrasta. Większa dostępność usług, większa liczba przyjmowanych osób, krótszy czas oczekiwania, szybciej wydawane dokumenty to oczekiwania wyrażane przez organy prowadzące oraz różne środowiska decydenckie w stosunku do poradni. Częstsze kontakty, wysoka jakość świadczonych usług, więcej czasu poświęconego na jednego klienta to z kolei oczekiwania werbalizowane przez pacjentów poradni. Warto więc sobie zadać pytanie: O czym, czy o kim rozmawiamy? zastanawiając się nad standardami pracy w poradniach. Nie możemy nie reagować na kierowane do nas oczekiwania płatników - ale o ile bezpośrednimi płatnikami są starostwa, to pośrednio płatnikami jesteśmy wszyscy, w tym - rodzice dzieci, z którymi pracujemy w poradniach. Pracownicy poradni zobligowani są także do przestrzegania w ramach badań prowadzonych z dziećmi. standardów etycznych Wybrane standardy etyczne dla badań prowadzonych z dziećmi, opracowane przez Stowarzyszenie dla Badań nad Rozwojem Dziecka 1 Procedura nie może szkodzić dziecku Zgoda rodziców (lub opiekunów prawnych) wymagana jest na piśmie Wzmocnienie - zasada podkreślająca, iż niezależnie od rodzaju stosowanych wzmocnień, badający powinien zawsze pamiętać, że im bardziej badania mogą wpłynąć na sytuacje dziecka, tym bardziej jest on zobowiązany do ochrony jego interesów i swobód Wzajemna odpowiedzialność Poufność Omawianie wyników dotyczy konieczności zachowania szczególnej ostrożności przy informowaniu rodziców i dzieci odnośnie wyników badań 1 M.Z. Stepulak, Tajemnica zawodowa psychologa szkolnego, [w:] Dylematy etyczno-zawodowe psychologa, Wydaw. Naukowe KUL, Lublin 2002, s. 233. 18 Kodeks etyczno-zawodowy psychologa 1 S t r o n a
Nauczycielizatrudnionych w poradni psychologiczno-pedagogicznej obowiązuje 20 godzin obowiązkowego wymiaru zajęć ( tzw. pensum ). Związek Zawodowy Rada Poradnictwa, we współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej, wypracował porozumienie określające co znajduje się w pensum, a co poza pensum pracownika poradni. Przywołany podział zadań obowiązuje od wielu lat i jest standardem stosowanym w poradniach. Zadania realizowane w ramach 20 godzinnego pensum Zadania realizowane poza pensum 1. wywiady z rodzicami i innymi osobami 1. udział w radach pedagogicznych w poradni 2. badania diagnostyczne ( indywidualne, grupowe, przesiewowe ) prowadzone w poradni i poza poradnią; opracowywanie wyników tych badań 2. redagowanie opinii, orzeczeń, zaświadczeń 1. zajęcia terapeutyczne prowadzone w poradni i poza poradnią 3 obserwacja dziecka w środowisku przedszkolnym, szkolnym, rodzinnym, w placówce 3. przygotowywanie się do badań diagnostycznych, zajęć terapeutycznych, warsztatowych 4. przygotowywanie się do prelekcji, szkoleń, konsultacji, interwencji, obserwacji 2. konsultacje, wywiady z nauczycielami, 5. planowanie pracy wychowawcami, pedagogiem, psychologiem szkolnym, logopedą, doradcą zawodowym itp. ( przeprowadzane poza poradnią i w poradni ) 5. udzielanie informacji i porad dzieciom, 6. prowadzenie wymaganej dokumentacji młodzieży, rodzicom, prawnym opiekunom, nauczycielom, wychowawcom 6. interwencje w środowisku ucznia 7. opracowywanie sprawozdań 7. udział w radach pedagogicznych, zespołach wychowawczych na zaproszenie / wniosek przedszkoli, szkół i placówek 8. udział w spotkaniach, zebraniach z rodzicami, nauczycielami 8. doskonalenie zawodowe 9. opracowywanie publikacji, materiałów informacyjnych, scenariuszy zajęć, ankiet 9. prowadzenie szkoleń dla nauczycieli 10. działalność promocyjna poradni 10. prowadzenie w poradni i poza poradnią warsztatów, zajęć profilaktycznych, psychoedukacyjnych, edukacyjnych dla dzieci, rodziców i nauczycieli 11. udział w posiedzeniach zespołów orzekających 12. współpraca ze środowiskiem lokalnym ( w tym np. udział w posiedzeniach 2 S t r o n a
zespołów interdyscyplinarnych ds. przemocy w rodzinie ) W 2015r. ZZRP rozpoczął prace nad standaryzacją czasu pracy w poradniach. W wyniku nadesłanych przez nasze środowisko zawodowe odpowiedzi, Zarząd Krajowy opracował poniższe zestawienie. Uwzględniono wskazania najwyższe i najniższe oraz obliczono średnią ważoną, w oparciu o zebrane dane. Średnia ważonajest wstępną rekomendacją dotyczącą czasu wymaganego dla danego działania. Rozumiemy, że pracując z konkretną osobą i konkretnym problemem bardzo trudno jest wymierzyć czas, który będzie potrzebny do rozwiązania problemu, w związku z tym przedstawione dane traktujemy jako pewne wskazanie kierunkowe a nie dogmat czasowy. L.p. działanie min. czas max. czas śr. ważona 2 w godz. w godz. w godz. 1 Diagnoza pedagogiczna 1,5 3 2,25 2 Diagnoza psychologiczna 2 3 2,5 3 Diagnoza logopedyczna 1 2 1 4 Diagnoza integracji sensorycznej 1,5 3 2,25 5 Diagnoza zawodoznawcza( predyspozycji 2 5 4 do kształcenia i zawodu ) 6 Napisanie opinii pedagogicznej 1 2 1,5 7 Napisanie opinii psychologicznej 1 3 2 8 Napisanie opinii logopedycznej 0,5 2 1 9 Napisanie opinii po badaniach 1 6 2 zawodoznawczych 10 Napisanie zaświadczenia do celów 0,5 1,5 1 11 Napisanie orzeczenia 0,5 3 2 12 Omówienie wyników badań z rodzicami, 0,5 1,5 1 prawnymi opiekunami 13 Przygotowanie dokumentacji na zespół 0,5 3 1,5 orzekający 14 Przygotowanie się do terapii 0,5 2 1 15 Przygotowanie się do konsultacji 0,5 3 1,5 na terenie placówki oświatowej 16 Przygotowanie się do szkolenia 2 20 10 (z rodzicami, nauczycielami, opracowanie prezentacji) 17 Przygotowanie się do warsztatu SzdRiW 2 2 2 2 Średnia ważona podaje średnią z uwzględnieniem liczebności każdej z uśrednianych wartości. 3 S t r o n a
18 Przeprowadzenie warsztatu SzdRiW 4 4 4 19 Warsztaty dla nauczycieli 4 7 5,5 20 Pedagogizacja rodziców pogadanka i 0,5 4 2 rozmowy indywidualne 21 Opracowanie wyników po 2 2 2 badaniachzawodoznawczych 22 Obliczenie i opracowanie wyników po 1 1 1 diagnozie ogólnej 23 Czynności administracyjne (założenie 1 1 1 teczki indywidualnej, wpisanie do bazy, spis dokumentów w teczce itp.) 24 Porada jednorazowa bez badań 0,5 1 1 25 Konsultacja miedzy specjalistami w sprawie 0,5 0,5 0,5 wspólnie diagnozowanego dziecka 26 Terapia jednostkowa 3 1 1 1 27 Badania pilotażowe/przesiewowe ( jedno 0,5 0,5 0,5 dziecko) 28 Opracowanie badania przesiewowego 0,25 0,25 0,25 29 Opracowanie krótkiej notatki dla rodzica po badaniach przesiewowych 0,25 0,25 0,25 30 Mediacje Czas nieokreślony 31 Udział w zespole orzekającym 1 2 1,5 32 Udział w posiedzeniu Rady Pedagogicznej 3 5 4 PP-P 33 Samodoskonalenie zawodowe (tygodniowo) 2 2 2 3 Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 14. 1. Godzina zajęć rozwijających uzdolnienia i zajęć dydaktyczno-wyrównawczych trwa 45 minut, a godzina zajęćspecjalistycznych 60 minut. 2. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie zajęć specjalistycznych w czasie krótszym niż 60 minut, z zachowaniem ustalonego dla ucznia łącznego tygodniowego czasu tych zajęć. 4 S t r o n a
Warto pamiętać! Dyrektor poradni, będąc kierownikiem zakładu pracy, organizując pracę w PP-P,musi zaplanować ją tak, by w przypadku pracy poszczególnych nauczycieli nie doszło do przekroczenia tygodniowej normy czasu pracy. 5 S t r o n a