Gospodarka zapasami Studia stacjonarne Semestr letni 2011/2012 Wykład 1 9.02.2012
Program wykładów: Przedmiot Gospodarka zapasami obejmuje następujące zagadnienia: Podstawowe pojęcia w zarządzaniu zapasami Elementy kosztowe w zarządzaniu zapasami el el el el el Analiza popytu (zapotrzebowania) Prognozowanie popytu Badanie losowej zmienności popytu Zmienność popytu w cyklu uzupełnienia zapasu Poziom obsługi klienta
Program wykładów: el el el Zapas zabezpieczający Podstawowe modele systemów zamawiania system oparty na poziomie informacyjnym (kiedy zamawiać?) system przeglądu okresowego (ile zamawiać?) Optymalizacja zapasu cyklicznego: ekonomiczna wielkość zamówienia optymalny cykl przeglądu zapasu Wariantowe systemy zamawiania Zapas zabezpieczający przy rozproszeniu zapasów Wskaźniki oceny zapasów
Dostęp do kursu e-learning możliwy jest po zalogowaniu się w WWW.WSL-ONLINE.PL
Zakładka e-learning Każda osoba zapisana na kurs e-learning będzie widziała informację o kursie (miedzy innymi: dostępny od, do, Prowadzący, kurs w ramach przedmiotu )
Serwis e-learning
Literatura podstawowa: Krzyżaniak Stanisław: Podstawy zarządzania zapasami w przykładach. Wydanie IV, ILiM, Biblioteka Logistyka. Poznań 2008 Literatura uzupełniająca: Coyle John J., Bardi Edward I., Langley John Jr.: Zarządzanie logistyczne Warszawa PWE, 2002 Krzyżaniak Stanisław, Cyplik Piotr, Zapasy i magazynowanie. Tom I Zapasy. Wydanie II. ILiM. Biblioteka Logistyka. Poznań 2008 Sarjusz-Wolski Zdzisław: Sterowanie zapasami w przedsiębiorstwie. PWE, Warszawa 2000 Fertsch Marek: : Podstawy zarządzania przepływem materiałów w przykładach. ILiM, Biblioteka Logistyka. Poznań 2003
TERMINY ZALICZENIE PRZEDMIOTU Egzamin pisemny. ZAKRES - pełen zakres wykładów FORMA - test wyboru, proste zadania, pytanie otwarte I termin - 4 czerwca 2012, godz. 8:00 I poprawka - 11 czerwca 2012, godz. 8:00 II poprawka - 18 czerwca 2012, godz. 8:00 Warunki zwolnienia z egzaminu: - ocena z ćwiczeń przynajmniej 5,0 - obecność przynajmniej na 5 wykładach
Podstawowe pojęcia w zarządzaniu zapasami
Zapas to określona ilość dóbr (surowców, materiałów, wyrobów, towarów) znajdująca się w rozpatrywanym systemie logistycznym (przedsiębiorstwie lub łańcuchu dostaw) bieżąco nie wykorzystywana, a przeznaczona do późniejszego przetworzenie lub sprzedaży.
Logistyka to : planowanie, organizacja, realizacja i kontrola przepływu dóbr od ich zakupu, poprzez produkcję i dystrybucję do ostatecznego klienta w celu spełnienia wymagań rynkowych przy minimalnych kosztach i minimalnym zaangażowaniu kapitału [1.1a]
Zarządzanie zapasami, jako jedna z podstawowych funkcji logistycznych, to : planowanie, organizacja, realizacja i kontrola tych faz przepływu dóbr - od ich zakupu, poprzez produkcję i dystrybucję do ostatecznego klienta - w których prędkość przepływu jest równa zero, w celu spełnienia wymagań rynkowych przy minimalnych kosztach i minimalnym zaangażowaniu kapitału [1.1b]
CZAS PRZEPŁYWU MATERIAŁU Podstawowe pojęcia w zarządzaniu zapasami 5% wartość użytkowa 95% Tu kryją? się, między innymi ZAPASY [1.2]
Dlaczego gromadzi się zapasy? Od czego zależy ich wielkość? [1.3]
Uniwersalny cel logistyki: Jest to zatem również główny Koszty cel zarządzania zapasami Poziom obsługi [1.4]
Koszty Poziom obsługi
Przychody Poziom obsługi
Zysk Przychód Koszt Poziom obsługi
Konkurencja Producent (usługodawca) Wyrób (usługa) Klient (segment rynku) POZIOM OBSŁUGI KLIENTA Koszty ZYSK Dochody
Wskaźniki poziomu obsługi klienta 1. Czas potwierdzenia zamówienia 2. Wskaźnik dokładności wprowadzania zamówień według zamówień i według pozycji na zamówieniach 3. Czas odpowiedzi na zapytanie o stan realizacji zamówienia 4. Czas informowania klienta o wypadkach nadzwyczajnych 5. Czas realizacji zamówienia 6. Czas cyklu zamówienia
Wskaźniki poziomu obsługi klienta 7. Wskaźnik zgodności jakościowej dostaw 8. Wskaźnik zgodności terminowej dostaw 9. Wskaźnik zgodności ilościowej dostaw według liczby dostaw, zamówień, pozycji na zamówieniach, wolumenu dostaw pomiar ilościowy lub wartościowy 10.Wskaźnik zgodności dokumentów 11.Wskaźnik zgodności warunków dostaw
Wskaźniki poziomu obsługi klienta 12. Wskaźniki elastyczności dostaw gotowość do realizacji niestandardowych zamówień (czas lub wielkość dostawy) gotowość do modyfikacji złożonego zamówienia według zamówień i według pozycji na zamówieniach 13. Wskaźnik reklamacji według liczby dostaw, zamówień, pozycji na zamówieniach, wolumenu dostaw pomiar ilościowy lub wartościowy
Wskaźniki poziomu obsługi klienta 14. Poziom obsługi wynikający z wielkości zapasu według liczby dostaw, zamówień, pozycji na zamówieniach, wolumenu dostaw pomiar ilościowy lub wartościowy Ten wskaźnik będzie szczególnie ważny z punktu widzenia zarządzania zapasami
Przykłady konfliktów między funkcyjnych: Spadek kosztów w pewnych sferach działalności Transport może spowodować Wzrost kosztów w innych sferach działalności =====> Zapasy magazynowe Opakowania =====> Straty transportowe Produkcja =====> Zapasy wyrobów
Zapas jest skutkiem: braku możliwości zsynchronizowania strumieni dopływu i odpływu
Gdy są kłopoty z nawigacją (zarządzaniem) można
zwiększyć zapasy, lub...
usunąć przeszkody
Zapas Zapas pozycji wykazujących ruch Zapas pozycji nie wykazujących ruchu Zapas odnawiany cyklicznie Zapas gromadzony jednorazowo Zapas zbędny Zapas pozycji potrzebnych Zapas uzasadniony Zapas nieuzasadniony Zapas uzasadniony Zapas nieuzasadniony Część cykliczna (rotująca, obrotowa, bieżąca) zapasu Część nieobrotowa, nierotująca zapasu Zapas uzasadniony Zawyżony zapas cykliczny Zapas zabezpieczający Zapas nadmierny
Klasyfikacja zapasów Według przeznaczenia - zapasy surowców i materiałów do produkcji - zapasy produkcji w toku - zapasy wyrobów gotowych - zapasy części zamiennych i materiałów pomocniczych
Klasyfikacja zapasów Według przeznaczenia - zapasy surowców i materiałów do produkcji - zapasy produkcji w toku - zapasy wyrobów gotowych - zapasy części zamiennych i materiałów pomocniczych
Klasyfikacja zapasów Według powodów tworzenia - zapas bieżący - zapas bezpieczeństwa - zapas sezonowy - zapas spekulacyjny - zapas strategiczny
Klasyfikacja zapasów Według szybkości obrotu - zapas szybko rotujący - zapas wolno rotujący - zapas nie wykazujący ruchu - zapas zbędny - zapas awaryjny
Struktura zapasów - zapas całkowity - zapas cykliczny ZC ZC ZC - zapas nie rotujący - zapas zabezpieczający - zapas nadmierny ZB ZB ZB ZN
Gromadzenie zapasów i ich wielkość wynika z: - niepewności co do rzeczywistego popytu - niepewności co do rzeczywistej wielkości, jakości i terminowości dostaw - sezonowej dostępności dóbr - konieczności zapewnienia pożądanego poziomu obsługi klienta - przewidywanych trudności w dostępie lub oczekiwanego wzrostu cen - możliwości uzyskania niższej ceny przy zakupie większej partii - technicznych i organizacyjnych warunków dostaw
Zapas rotujący Zapas zabezpieczający Niepewność co do rzeczywistego popytu niska jakość prognoz Niepewność co do rzeczywistej wielkości, jakości i terminowości dostaw Sezonowa dostępność dóbr Konieczność zapewnienia pożądanego poziomu obsługi klienta Przewidywane trudności w dostępie lub oczekiwany wzrost cen Możliwość uzyskania niższej ceny przy zakupie większej partii Techniczne i organizacyjne warunki dostaw
Przyczyny tworzenia i utrzymywania zapasów: Zapas cykliczny: Brak możliwości synchronizacji dopływu i odpływu (dostaw i zużycia). Względy ekonomiczne Zapas zabezpieczający: Losowe wahania popytu, Błędy prognozowania, Długie cykle uzupełniania zapasu, Nieprzewidywalne opóźnienia dostaw, Wymagania związane z poziomem obsługi. Zapas nadmierny: Zła ocena wielkości wpływających na zapas zabezpieczający, Nietrafione oceny wymaganego poziomu obsługi, Zbyt asekuracyjne podejście do ryzyka powstania braków w zapasie.