Magazynowanie. Logistyka zaopatrzenia i produkcji. Gospodarka magazynowa LZIP_2_LW. dr inż. L. Wicki

Transkrypt

1 Logistyka zaopatrzenia i produkcji Magazynowanie dr inż. L. Wicki LZIP_2_LW Funkcjonalne rozgraniczenie systemów logistycznych Gospodarka magazynowa Zapasy magazynowe przy przepływie towarów Gospodarka magazynowa zajmuje się wszystkimi procesami decyzyjnymi, które mają wpływ na poziom zapasów magazynowych. Można ją także nazywać zarządzaniem zapasami. Zapasy magazynowe stanowią swojego rodzaju bufor (bezpiecznik) między przepływami na wejściu i na wyjściu. Z logistycznego punktu widzenia, zapasy magazynowe można zdefiniować, jako częściowo niepożądane przerwy w procesie przepływu towarów. Jedynie całkowita synchronizacja przepływów towarów na wejściu i na wyjściu mogłaby spowodować, że zapasy magazynowe stałyby się zbędne. Pfohl, 2001 s. 93 1

2 Funkcje zapasów wykorzystanie efektu skali, kompensowanie różnic między popytem a podażą, ułatwianie specjalizacji produkcji, umożliwianie spekulacji, zabezpieczanie przed niepewnością. Magazynowanie zespół czynności związanych z: przyjmowaniem, czasowym składowaniem, kompletowaniem, konfekcjonowaniem, przemieszczaniem, konserwacją, ewidencjonowaniem, wydawaniem dóbr materialnych (zapasów). Istota i znaczenie magazynowania Dynamika powierzchni magazynowej w Polsce Magazynowanie to, najprościej mówiąc, składowanie towarów. Obejmuje, w szerokim tego słowa znaczeniu, różnorodne obiekty położone w różnych miejscach. Magazynowanie tworzy użyteczność czasu i miejsca, czyli tworzy użyteczność dóbr ze względu na czas i miejsce ich udostępniania. Pozwala na wydłużanie czasu dostępności dóbr dla konsumentów. Inna jest cena jabłek oferowanych bezpośrednio po zbiorach, a inna cena (zapłata za większą użyteczność dla konsumenta) w środku zimy. Dzięki magazynom producenci mogą oferować swoje wyroby w miejscu i czasie, w którym potrzebują ich klienci. tysiące y = 0,54x + 11,38 R 2 = 0, y = -0,26x + 31,54 R 2 = 0, liczba powierzchnia w mln m2 trend liczby mag. trend mln m kw. Magazyn (Niemczyk) Magazyn (PN-N-01800:1984 Gospodarka magazynowa Terminologia podstawowa) jednostka funkcjonalno-organizacyjna przeznaczona do składowania dóbr materialnych i wykonywania innych czynności związanych z przechowywanymi dobrami w wyodrębnionej przestrzeni budowli, według ustalonej technologii, wyposażona w odpowiednie środki techniczne i zarządzania, obsługiwana przez zespół ludzi. planowana przestrzeń dla efektywnego przechowywania i manipulowania zapasami. 2

3 Magazyn Magazyn jest miejscem (węzłem) w systemie logistycznym, w którym firma składuje albo utrzymuje surowce, półprodukty lub wyroby gotowe. Utrzymywanie zapasów w magazynie przerywa ich przepływ, zwiększając tym samym koszt produktu. Z drugiej strony wzrost wartości towarów dzięki magazynowaniu może przewyższać wzrost kosztów i tym samym przynosić korzyści firmie. wyodrębniona przestrzeń, wyposażenie, zapasy, personel, organizacja, koszty funkcjonowania. Składowe magazynu Oceny magazynu można dokonywać ze względu na każdy z powyższych elementów. Wyodrębniona przestrzeń (1/6) budowla magazynowa: umożliwiająca sprawną i bezpieczną realizację procesu magazynowania, zapewnia wymagane warunki przechowywania zapasów, zabezpiecza towary przed ubytkami ilościowymi i pogorszeniem jakości. Zapasy (2/6) zapasy to pewna ilość dóbr z dokładnie określoną lokalizacją wyrażona w miarach ilościowych lub wartościowych Wyposażenie (3/6) wyposażenie technologiczne urządzenia technologiczne i pozwalające na wykonywanie czynności związanych z funkcjami magazynu i przewidzianych technologicznym procesem magazynowym. Personel (4/6) zespół osób pracujących w magazynach i wykonujących czynności bezpośrednio związane z jego działalnością wyposażenie budowlano-instalacyjne zapewnia odpowiednie warunku mikroklimatu, oświetlenia, zabezpieczenia przed uszkodzeniem, kradzieżą, warunki sanitarne i bhp oraz zabezpieczenie przeciwpożarowe. 3

4 Organizacja (5/6) Koszty (6/6) organizacja gospodarki magazynowej to: wszelkie środki, zasady i metody a także dobór struktur organizacyjnych tworzących razem system skoordynowanych działań zapewniających efektywne magazynowanie zapasów wyrażone wartościowo nakłady bezpośrednie (stałe i zmienne) i związane z realizacją procesów magazynowych. obejmują: koszty dzierżaw i podatków, zużycie środków technicznych (amortyzacja), zużycie materiałów, zużycie energii, koszty wynagrodzeń. Główne rodzaje przechowywanych towarów drobnica, materiały sypkie, gazy, ciecze. Zwykle do magazynowania materiałów sypkich, gazów i cieczy, wykorzystuje się place lub specjalistyczne magazyny (silosy wieżowe, cysterny, zbiorniki podziemne - kawerny), których nie będziemy omawiać. Funkcje logistyczne magazynu Utrzymywanie zapasów (składowanie). Konsolidacja (zestawianie, łączenie) ładunków transportowych lub dekonsolidacja (komisjonowanie) konfekcjonowanie towarów konfekcjonowanie tradycyjne, cross-docking (przeładunek kompletacyjny), zabezpieczenie przed nieprzewidzianymi zdarzeniami, łagodzenie wahań sezonowych, umożliwienie ograniczenia kosztów transportu, wspomaganie procesów produkcyjnych, wspomaganie procesów magazynowych obsługa klientów. Konsolidacja ładunków transportowych Obszary magazynu Magazyny Źródło: Coyle J.J., Bardi E.J., Langley C.J. Jr.: Zarządzanie logistyczne. PWE Warszawa

5 Obszary magazynów Rodzaje magazynów W każdym przedsiębiorstwie występują różne typy magazynów z odmiennymi funkcjami dominującymi Kryteria podziału magazynów: przeznaczenie magazynu, postać przechowywanych materiałów, warunki przechowywania, rozwiązania techniczno-organizacyjne, rodzaj budowli i budynków magazynowych. Postać materiału materiały sztukowe (drobnica, palety, kontenery), materiały sypkie luzem (silosy, pryzmy), ciecze lub gazy. Warunki przechowania materiały nie wymagające specjalnych warunków i nie stwarzające zagrożenia, materiały wymagające specjalnych warunków przechowania. materiały stwarzające zagrożenie dla otoczenia. Rozwiązania techniczne... z bezpośrednim dostępem, bez bezpośredniego dostępu, z mieszanym dostępem. dotyczy to tylko magazynów towarów sztukowych (możliwych do indywidualnego oznaczenia) Według rodzaju budowli magazynowych podziemne, przyziemne, parterowe, niskie do 12 m włącznie, średniowysokie do 25 m, wysokie do 55 m, wysokościowe powyżej 55 m, piętrowe 5

6 AS-RS Magazyn AS-RS Magazyn otwarty 6

7 Linia sortująca 7