SYLABUS Nazwa przedmiotu Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii, Katedra Kinezyterapii Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma stud Fizjoterapia Studia II stopnia niestacjonarne Rodzaj przedmiotu Rok i semestr studiów Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu Imię i nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu Dr Ewa Puszczałowska Lizis Dr Agnieszka Bejer Mgr Iwona Opalińska Mgr Lucyna Pikor Mgr Anna Śmigiel Dr Krzysztof Kołodziej Mgr Dorota Szczygielska Mgr Małgorzata Dobko Mgr Teresa Tęcza Sowińska Mgr Jolanta Adamek Dr Wojciech Rusek Dr Sławomir Jandzie Mgr Joanna Glista Do wyboru rok II semestr IV studia niestacjonarne Dr n. o kult. fiz. Teresa Pop popter@interia.pl ewalizis@poczta.onet.pl agnbej@wp.pl opalka@vp.pl lucyna29@o2.pl krzysiukolodziej63@op.pl Szczygielska@wp.pl gosiadobko@interia.pl teczat@o2.pl jola.a@op.pl rusekaw@interia.pl jandziss@o2.pl j.glista@univ.rzeszow.pl Cele zajęć z przedmiotu C1. Umiejętność badania pacjenta dla potrzeb fizjoterapii w wykorzystaniem wcześniej poznanych metod badania C2. Znajomość i umiejętność wykonania oraz interpretowania testów klinicznych i funkcjonalnych niezbędnych w diagnostyce i programowaniu rehabilitacji C3. Znajomość czynników determinujących program rehabilitacji C4. Umiejętność prowadzenia dokumentacji niezbędnej do diagnostyki oraz kontrolowania zmian stanu funkcjonalnego pacjenta C5. Umiejętność ustalenia celów krótko- i długoterminowych oraz celów funkcjonalnych dalszej rehabilitacji C6. Ustalenie programu rehabilitacji w oparciu o wyniki badań funkcjonalnych C7. Znajomość zasad etycznych obowiązujących w pracy z pacjentem 1
C8. Współpraca z zespołem rehabilitacyjnym podczas układania programu rehabilitacyjnego oraz odpowiedzialność za ustalony program C9. Umiejętność wykorzystania międzynarodowych standardów postępowania fizjoterapeutycznego, zgodnych z wytycznymi ICF w ustalaniu programu rehabilitacji C10. Umiejętność oceny stanu funkcjonalnego pacjenta na podstawie przeprowadzonego badania fizjoterapeutycznego Wymagania wstępne Przed przystąpieniem do przedmiotu student posiada wiedzę z zakresu: - anatomii topograficznej i czynnościowej - fizjologii człowieka - patofizjologii ogólnej - kinezyterapii - masażu - fizykoterapii - czynników determinujących program usprawniania - międzynarodowych standardów w zakresie fizjoterapii Efekty kształcenia Wiedza: 1. Posiada poszerzoną w stosunku do studiów I stopnia wiedzę z zakresu diagnostyki funkcjonalnej oraz doboru badań diagnostycznych i funkcjonalnych do oceny stanu pacjenta dla potrzeb procesu rehabilitacji. K2A_WO28(+++) 2. Zna zasady tworzenia, weryfikacji i modyfikacji programu usprawniania osób z dysfunkcjami różnych narządów i układów K2A_WO30 (+++) 3. Zna standardy międzynarodowe w zakresie Fizjoterapii K2A_WO42 (+++) 4. Zna zasady programowania postępowania usprawniającego związanego z regeneracją, kompensacją i adaptacją.k2a_w029 (++) 5. Analizuje patogenezę, objawy kliniczne i przebieg określonych jednostek chorobowych, w aspekcie doboru optymalnych technik i racjonalnego stosowania środków fizjoterapii. K2A_W031 (+) Umiejętności: 1. Rozpoznaje i dobiera badania diagnostyczne i funkcjonalne dla potrzeb tworzenia, weryfikacji i modyfikacji programu fizjoterapii osób z różnymi dysfunkcjami i schorzeniami. Obsługuje aparaturę 2
diagnostyczną w diagnostyce funkcjonalnej K2A_U09 (+++), U42(+++) 2. Potrafi tworzyć, weryfikować i modyfikować program usprawniania osób z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu oraz innych układów, wykorzystując wiedzę zakresu diagnostyki funkcjonalnej i metodycznych podstaw fizjoterapii oraz wyrażać opinie na temat zastosowanego programu usprawniania. K2A_U27 (+++), U15 (++) 3. Potrafi przeprowadzić rozpoznanie różnicowe w oparciu o analizę danych z badań dla potrzeb Fizjoterapii i interpretować wyniki badań. K2A_U23 (+++), U24(+++), U08 (+) Ćwiczenia laboratoryjne Studia niestacjonarne: 30 godz. Kompetencje społeczne: 1. Potrafi wykorzystać i promować międzynarodowe standardy dotyczące fizjoterapii K2A_K04 (+++). 2. Potrafi formułować opinie dotyczące pacjenta i efektów jego usprawniania K2A_K14 (+++). 3. Analizuje i potrafi zaakceptować opinie członków zespołu i innych specjalistów K2A_K07 (+++). Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin Treści programowe Lp Treści merytoryczne przedmiotu Czas studia niestacjon arne 1. Ćwiczenia organizacyjne. Podanie zasad, form i warunków zaliczenia przedmiotu. Przedstawienie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych. realizowanych w bieżącym semestrze oraz pozycji piśmiennictwa wymagane do realizacji tematu 2 2. Badanie dla potrzeb fizjoterapii. Wywiad, badanie niespecyficzne(ocena bólu, temperatury, czucia), pomiary długości, obwodów kończyn. Pomiary zakresów ruchu w 3 stawach kończyn i w stawach kręgosłupa, ocena siły 3
mięśniowej. 3. Ocena chodu. Wykorzystanie w diagnostyce funkcjonalnej 3 znane testy kliniczne. Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonalna (ICF) 4. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji u chorych z chorobą zwyrodnieniową stawów kończyn i 2 stawów kręgosłupa. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji u choryh z chorobami reumatycznymi. 5. Kolokwium. Badanie dla potrzeb fizjoterapii. 2 6. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji 3 u chorych z chorobami naczyniowymi mózgu 7. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji 2 u chorych ze schorzeniami układu nerwowego pozapiramidowego 8. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji 3 u chorych z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. 9. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji u 2 chorych z wadami postawy 10. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji 2 u chorych z chorobą demielinizacyjną 11. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji 2 u chorych z chorobami obwodowego układu nerwowego. Uszkodzenia pojedynczych nerwów. Zespoły korzeniowe. Zespoły wielonerwowe 12. Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji 2 u chorych z chorobami mięśni 13. Diagnostyka funkcjonalna dzieci z zaburzenia rozwoju i programowanie rehabilitacji 2 14. Ocena powodzenia i niepowodzeń dotychczasowej 1 rehabilitacji. Analiza przyczyn. 15. Kolokwium zaliczeniowe 1 Suma godzin 30 Metody dydaktyczne Sposób(y) i forma(y) zaliczenia - prezentacja multimedialna - pokaz praktyczny - dyskusja - praca w grupach - projekt Zaliczenie z oceną, na które składa się: 1. Zaliczenia pisemne, cząstkowe K2A_WO28, K2A_WO30, K2A_WO42, K2A_W029, K2A_W031,. 2. Zaliczenie zajęć praktycznych K2A_U09, K2A_U42, 4
K2A_K04, K2A_K14, K2A_K07. 3. Przygotowanie prezentacji z zakresu sposobu postępowania w danej jednostce chorobowej K2A_W031 4. Nienaganna frekwencja na zajęciach Metody i kryteria oceny Zaliczenie z oceną: 1. Ocenianie ciągłe 2. Zaliczenie umiejętności praktycznych na współćwiczących 3. Przedstawienie w formie ustnej prezentacji multimedialnej projektu 4. Obecność na wszystkich zajęciach lub odrobienie zajęć po uzgodnieniu z prowadzącym. Zakres ocen: 2,0 5,0 Ocena wiedzy: kolokwium pisemne i praktyczne sprawdzanie wiedzy Kolokwium pisemne 5.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 90%-100% 4.5 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 80%-89% 4.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 70%-79% 3.5 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 60%-69% 3.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 50%-59% 2.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia poniżej 50% Ocena umiejętności 5.0 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, proponuje 5
właściwe planowanie postępowania fizjoterapeutycznego (badanie dla potrzeb fizjoterapii, prawidłowo planuje program fizjoterapii), Przygotowuje poprawny, pod względem merytorycznym i metodycznym program w formie prezentacji ustnej i pisemnej. 4.5 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, z niewielką pomocą prowadzącego, proponuje właściwe planowanie postępowania fizjoterapeutycznego (badanie dla potrzeb fizjoterapii, prawidłowo planuje program fizjoterapii), Przygotowuje poprawny, pod względem merytorycznym i metodycznym program w formie prezentacji ustnej i pisemnej. 4.0 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, z niewielką pomocą prowadzącego, proponuje właściwe planowanie postępowania fizjoterapeutycznego (badanie dla potrzeb fizjoterapii, prawidłowo planuje program fizjoterapii), Przygotowuje poprawny, pod względem merytorycznym i metodycznym program w formie prezentacji ustnej i pisemnej zawierający drobne poprawki naniesione przez nauczyciela. 3.5 student uczestniczy w zajęciach, proponuje właściwe planowanie postępowania fizjoterapeutycznego (badanie dla potrzeb fizjoterapii, planuje program fizjoterapii). Przygotowuje program w formie prezentacji ustnej i pisemnej, który zarówno pod względem merytorycznym jak i metodycznym zawiera, liczne poprawki i wskazówki nauczyciela 3.0 student uczestniczy w zajęciach, proponuje plan postępowania fizjoterapeutycznego w formie prezentacji ustnej i pisemnej, w oparciu o program zawierający, liczne poprawki i wskazówki nauczyciela, popełniając jednak 6
drobne błędy, 2.0 student biernie uczestniczy w zajęciach, proponowany plan postępowania fizjoterapeutycznego w formie prezentacji ustnej i pisemnej, w oparciu o program są niepoprawne merytorycznie, większość wymaga korekty ze strony prowadzącego i pomimo licznych uwag nauczyciela popełnia rażące błędy w sposobie wykonywania ćwiczeń, bez znajomości metodyki prowadzenia ćwiczeń. Ocena kompetencji: ocena z zakresu kompetencji personalno-społecznych będzie oceniana przez prowadzącego w formie przedłużonej obserwacji postaw i zachowań. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Godziny kontaktowe Studia niestacjonarne ćwiczenia 30 Godziny niekontaktowe przygotowanie do ćwiczeń, w 40 tym studiowanie literatury przedmiotu czas na napisanie referatu/ 10 eseju przygotowanie do zaliczenia, w 20 tym studiowanie literatury przedmiotu SUMA GODZIN 100 LICZBA PUNKTÓW ECTS 4 Język wykładowy polski Praktyki zawodowe w ramach - przedmiotu Literatura Literatura podstawowa: 1) Bauer A., Wiecheć M. Przewodnik metodyczny po wybranych zabiegach fizykalnych. Markmed Rehabilitacja s.c., Ostrowiec Świętokrzyski 2005. 2) Bober T., Zawadzki J.: Biomechanika układu ruchu człowieka. Wyd. BK, Wrocław 2001 7
3) Dega W, Milanowska K.: Rehabilitacja Medyczna. PZWL, Warszawa 2001. 4) Gooding G.S. i wsp.: Metody terapii wpływające na przebieg stwardnienia rozsianego. Neurology 1,2003,39-51. 5) Hellbruge T.: Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Tom I i II Postępy Pediatrii Społecznej, Kraków 1995. 6) Kilar J. i wsp: Badanie narządu ruchu. PZWL, Warszawa 2000. 7) Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii. Urban & Partner, Wrocław 2002, wydanie I. 8) Kwolek A. Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner Wrocław 2003 9) Matyja M., Domagalska M.: Podstawy usprawniania neurorozwojowego wg Berty i Karela Bobathów. Ślaska Akademia Medyczna, Katowice 1998. 10) Mika T., Kasprzak W.: Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2003, wydanie IV. 11) Milanowska K. (red).: Podstawy rehabilitacji ruchowej w dysfunkcjach narządu ruchu. Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1981. 12) Milanowska K.: Kinezyterapia. PZWL, Warszawa 2001. 13) Garrison S. Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej. PZWL. Warszawa 1997. 14) Kolster B., Ebelt-Paprotny G. Poradnik fizjoterapeuty badanie, techniki, leczenie, rehabilitacja. Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław 2001 15) Nowotny I.: Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narządu ruchu. Podręcznik dla studentów AWF. Wyd. AWF, Katowice 2000. 16) Nowotny J.: Podstawy fizjoterapii. Część I i II. Wyd. AWF, Katowice 2000. 17) Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. PZWL, Warszawa 2000. 18) Sadowska L.(red): Neurokinezjologiczna diagnostyka dzieci z zaburzeniami rozwoju ruchowego. Wyd. AWF, Wrocław 2001 19) Sieroń A., Cieślar G.,Adamek M.: Magnetoterapia i Laseroterapia. Śląska Akademia Medyczna 1994. 20) Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 2003, wydanie III. 21) Weiss M., Zembaty A.: Fizjoterapia. PZWL Warszawa 1983. 22) Woźniewski M., Kołodziej J.: Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006. 8
23) Zembaty A. (red).: Kinezyterapia. Wydawnictwo Kasper Sp. z o.o., 2003. 24) Zembaty A.: Kinezyterapia. Tom I i II. Wyd. Kasper Sp. z o.o., Kraków 2002, 2003. Literatura uzupełniająca: 1) Banaszak G.: Rozwój niemowląt i jego zaburzenia a rehabilitacja metodą Vojty. Alfa medica press, Bielsko- Biała 2002. 2) Banister R.: Neurologia kliniczna &-medicalpress. Oxford, UK 1992. 3) Dega W. (red.).: Ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa 1996. 4) Gaździk T.: Ortopedia i traumatologia dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 1998. 5) Hellbruge T.von Wimpffen J.H.: Pierwsze 365 dni życia dziecka. Fundacja na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych, Warszawa 1991. 6) Kiwerski J.: Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL, Warszawa 2001, wydanie II. 7) Kubacki J.: Zarys ortopedii i traumatologii. Podręcznik dla studentów rehabilitacji. Wyd. AWF, Katowice. 8) Marciniak W., Szulc A.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Tom I + II. PZWL, Warszawa 2003, wydanie I. 9) Mumenthaler M., Mattle H.: Neurologia. Wydanie polskie. Urban & Partner, Wrocław 2001. 10) Stodolny J.: Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. Wydawnictwo ZL Natura, Kielce. 11) Tylman D., Dziak A. (red).: Traumatologia narządu ruchu. PZWL, Warszawa 1987. 12) Zimmermann-Górska L: Choroby reumatyczne. PZWL, Warszawa 1993. Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki 9