Analiza ekonomiczno-finansowej FIRMA RODZINNA Przedsiębiorstwo rodzinne to przede wszystkim przedsiębiorstwa mikro. Zdarza się również tak, że firmy powstają w garażach czy warsztatach, a poprzez odpowiednie kierownictwo rozrosła się do firm kilkupokoleniowych, w których działalność kontynuują kolejni członkowie rodziny. Wśród wielkich światowych firm rodzinnych znajduje się m.in. Tchibo, BMW, McDonald. W Polsce również znajdziemy wiele przykładów bardzo dobrze prosperujących firm rodzinnych z pewnością jest to jedna z najstarszych firm Blikle (cukiernia), która przygotowuje się do przejęcia władzy przez kolejne pokolenie. Firmą rodzinną założoną w Polsce i dobrze prosperującą jest jubiler W. Kruk 1
Firmy rodzinne charakteryzują się wieloma zmiennymi jakimi są m. in: zdolność przystosowania do zmiennych warunków rynkowych przedsiębiorstwo stanowi dla przedsiębiorcy zasadniczą (lub jedyną) postawę egzystencji oraz źródło dochodów osobiste stosunki między właścicielem a pracownikiem wytwarzają wspólnotę pracy nacechowaną ścisłymi wzajemnymi kontaktami na rzecz przedsiębiorstwa oprócz właściciela pracują także żona, dzieci oraz członkowie rodziny właściciel ponosi odpowiedzialność i całe ryzyko w finansowaniu firmy przeważają środki własne i rodzinne osobista samodzielność przedsiębiorcy przeważającą formą prawną jest własność jednoosobowa lub spółka osobowa Formy prowadzenia działalności gospodarczej Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej. osoba fizyczna inne jednostki organizacyjne - prowadząca samodzielnie 1) spółdzielnie (w tym socjalne) działalność gospodarczą 2) grupy producentów rolnych - w formie spółki cywilnej Spółki prawa handlowego spółki osobowe spółki mieszane spółki kapitałowe - jawna, - komandytowa - z ograniczoną odpowiedzialnością - partnerska - komandytowo-akcyjna - akcyjna 2
OSOBA FIZYCZNA Indywidualna działalność gospodarcza czyli prowadzisz własny interes samodzielnie. Nie tworzysz zatem żadnej zorganizowanej struktury. Jesteś całkowicie samodzielny i samorządny Zalety Prosty podział praw i obowiązków Nikt tobą nie zarządza, nikt nie narzuca ci czasu pracy, wszystkie decyzje podejmujesz sam. Elastyczne zarządzanie Prosto i tanio można rozpocząć działalność Proste zasady księgowości W przypadku działalności indywidualnej dominuje nieskomplikowana podatkowa księga przychodów i rozchodów Wady Pełna odpowiedzialność majątkiem przedsiębiorcy za zobowiązania firmy Spółka cywilna jeśli nie zamierzasz działać samodzielnie, ale z kimś, najprostszym rozwiązaniem jest założenie spółki cywilnej w oparciu o Kodeks cywilny 3
Zalety Łatwo założyć i łatwo prowadzić W prosty sposób można zrealizować coś razem z innymi Często spółkę cywilną zakładają przyjaciele lub rodzeństwo, czyli osoby które mają do siebie duże zaufanie i dobrze czują się ze sobą. Wszyscy pracują po równo W spółce cywilnej każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzić jej sprawy. Czyli za spółkę odpowiadają wszyscy równo. Niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności, proste zasady księgowości, Wady Pełna i solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki czyli jeden za wszystkich, wszyscy za jednego Niemożność działania w większym rozmiarze, prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka kapitałowa. Ma zastosowanie do prowadzenia przedsiębiorstwa o dużym rozmiarze. W tej spółce żaden ze wspólników nie ponosi odpowiedzialności osobistej. Zalety Ograniczona odpowiedzialność wspólników Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązania spółki do wartości ich udziałów. Spółka posiada osobowość prawną. Możliwość zaangażowania znacznego kapitału i prowadzenia przedsiębiorstw o dużych rozmiarach. Wady Koszty założenia spółki: akt notarialny, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym Duża odpowiedzialność zarządu. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ale odpowiedzialność członków zarządu może być duża. Wymóg prowadzenia pełnej księgowości i badania sprawozdań Niemożność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, podwójne opodatkowanie dochodów - spółka jako osoba prawna rozlicza się CIT-em 4
Możliwości wyboru formy opodatkowania Karta podatkowa Karta podatkowa jest adresowana do podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Może to być forma korzystna dla tych, którym zależy na tym, aby ich rozliczenie było jak najprostsze i spodziewają się jednocześnie, że koszty związane z działalnością będą stosunkowo niewielkie. Jednak formy te mają również swoje ujemne strony. W przypadku karty podatkowej podatek trzeba płacić również wtedy, gdy działalność nie przyniesie żadnych przychodów w danym miesiącu. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych płaci się od przychodu - podatnik nie może odliczyć kosztów uzyskania przychodu. Zatem ta forma opodatkowania jest korzystna dla osób, które ponoszą stosunkowo niewysokie koszty prowadzonej działalności. Podatnicy opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych są zwolnieni z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. 5
Skala podatkowa ( zasady ogólne) książka przychodów i rozchodów Przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych (według skali podatkowej lub podatkiem liniowym) jest obowiązany prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, a także ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia oraz karty przychodów pracowników Podatek liniowy Podatek liniowy (19%) to forma opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, która pozwala uniknąć progresywnej skali podatkowej. Od 2009 r. obowiązują jednak tylko dwie stawki skali podatkowej (18% i 32%). W tym jedna niższa niż stawka stosowana w podatku liniowym. Podatek VAT Zwolnienie od podatku od towarów i usług przysługuje podatnikom, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł, przy czym do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. W przypadku, gdy podatnik przekroczy tą kwotę, zwolnienie to traci moc z chwilą przekroczenia. Podatek VAT muszą opłacać: Dostawcy wyrobów z metali szlachetnych, Dostawcy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, Dostawcy nowych środków transportu, Prawnicy, Przedsiębiorcy świadczący usługi w zakresie doradztwa, Przedsiębiorcy świadczący usługi jubilerskie, Przedsiębiorcy niemający siedziby lub miejsca zamieszkania na terenie naszego kraju. 6
Kasy fiskalne W 2013 r. powinni stosować kasy fiskalne podatnicy VAT, których obrót przekroczył w 2012 roku 20 tys. zł, a nie są zwolnieni z tego obowiązku. Przy czym w przypadku podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku podatkowego limit ten określany będzie w proporcji do okresu jej prowadzenia. Wysokośćobrotównie zawsze decyduje o zwolnieniu 1)dokonujący dostawy m.in.: -części do silników, -przyczep i naczep, -sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego 2) świadczący m.in. usługi: -przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami, -gdy dostawa sprzedanych towarów odbywa się w systemie wysyłkowym ostrzeżenie dla sklepów internetowych(można uniknąć kasy) Stawki podatku dochodowego dla firm w krajach Unii Europejskiej 45% 40% 35% stawka podstawowa podatku 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Austria Belgia Cyp r Cze chy Dania Estonia Finlandia Fra ncja Grecja Hiszp ania Holandia Irland ia Litwa Luksem burg Łotwa Malta Nie mcy Polska Portuga lia Słowacja Słowenia Szwecja Wę gry Wielka Brytania Włochy k raj Stawki podatku VAT w krajach Unii Europejskiej 30% 25% stawka podstawowa podatku 20% 15% 10% 5% 0% kraj 7
Przychód sprzedaż towaru/usługi Nasz Zysk Podatek Urząd skarbowy Podstawa * stawka KAPITAŁ NA INWESTYCJE oszczędności pożyczka Kredyt wsparcie unijne itp Koszty uzyskania przychodu bezpośrednie (zakup towaru/usługi) pośrednie (koszty stałe) DOCHÓD Przychód - koszty Podstawa opodatkowania Odliczenia od dochodu Czy podatki to wszystko? A co z resztą obowiązków? - składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) - składki na ubezpieczenie zdrowotne (ZUS) -opłaty za korzystanie ze środowiska (emisja zanieczyszczeń, wycinka drzew i krzewów) - opłata produktowa - opłaty za odtwarzanie muzyki - e-podpis (m.in. ZUS) - prawa pracownicze - koncesje i zezwolenia Skąd wziąć wiedzę o obowiązkach ciążących na przedsiębiorcy - interpretacje Min. Fin. - orzecznictwo sądowo-administracyjne - internet(www.mf.gov.pl, www.gofin.pl, www.infor.pl itd.) - gazety (np. Gazeta Prawna, Rzeczpospolita) - inne wydawnictwa - biuro rachunkowe 8
Piotr Bębenek 602 173 104 p.bebenek1@gmail.com 9