sprawdzający MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO Al. Jerozolimskie 3, 00-495 Warszawa

PROJEKT: PROJEKT WYKONAWCZY PRZEBUDOWY, BUDOWY, REMONTU I ZMIANY SPOSOBU UŻYTKOWANIA OBIEKTÓW ORAZ URZĄDZEŃ BUDOWLANYCH W REJONIE KAPONIERY WRAZ Z CZĘŚCIĄ OTOCZENIA NA POTRZEBY MUZEUM KATYŃSKIEGO - ODDZIAŁU MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO ul. Dymińska 13, 01-519 Warszawa, działki ewidencyjne: nr 1 obr. 7-01-17 - teren zamknięty nr 15/2 obr. 7-01-18 - teren zamknięty nr 1, 16, 18, 19, 20, 21 obr. 7-01-18 - teren otwarty nr 2, 31, 32 obr. 7-01-21 - teren otwarty INWESTOR: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO Al. Jerozolimskie 3, 00-495 Warszawa JEDNOSTKA PROJEKTOWA: BRZOZOWSKI GRABOWIECKI ARCHITEKCI SP. ZO.O. Ul. Cicha 1 lok.14, 00-353 Warszawa tel.: 022 839 40 25 / fax.: 022 839 40 22 FAZA: PROJEKT WYKONAWCZY TOM: TOM 3 INSTALACJE SANITARNE BRANŻA: S - INSTALACJE SANITARNE ZESZYT: 1K INSTALACJA WENTYLACJI MECHANCZNEJ KAPONIERY WYKONANIE: PRIMAWENT Sp. z o.o. Ul. Tapicerska 17A 02-172 Warszawa tel. +48 22 573 11 20 projektant: mgr inż. Marek Sikorski upr. St-514/71 spec. instalacji i urządzeń sanitarnych sprawdzający mgr inż. Agnieszka Olszowa Zakrzewska upr. MAZ/0441/PWOS/08 spec. instalacyjny w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych opracowanie mgr inż. Arkadiusz Orczykowski mgr inż. Andrzej Raczkowski mgr inż. Mariusz Dębowczyk Paulina Rendaszek WARSZAWA / MARZEC 2013

SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA: strona nr I. OPIS TECHNICZNY... 4 A) teren zamknięty 1. Wstęp... 4 1.1 Przedmiot opracowania... 4 1.2 Podstawa opracowania... 4 2. Opis instalacji wentylacji mechanicznej... 4 2.1 System nawiewny N1 oraz system wywiewny W1... 4 2.2 System nawiewny N2 oraz system wywiewny W2... 6 2.3 System wywiewny W3.... 8 2.4 System wywiewny W4.... 9 2.5 System wywiewny W5.... 9 2.6 System wywiewny W6.... 9 2.7 System wywiewny WT1... 10 2.8 System wywiewny NT2/WT2.... 10 2.9 Szafy klimatyzacyjne... 10 3. Zabezpieczenie p. pożarowe instalacji wentylacji... 10 4. Ochrona termiczna i akustyczna... 11 5. Wytyczne w zakresie automatyki, BMS i innych branż.... 12 6. Zabezpieczenie ppoż. klatki schodowej i oddymianie szybu windowego.... 12 7. Ocena wpływu na środowisko naturalne.... 12 8. Uwagi końcowe... 13 9. Wytyczne dla oferentów robót wykonawczych... 13 B) teren otwarty Nie dotyczy II. DOKUMENTY FORMALNO-PRAWNE 1. Uprawnienia Projektanta i Sprawdzającego 2. Zaświadczenia Projektanta i Sprawdzającego o przynależności do Izby Inżynierów III. SPIS RYSUNKÓW Ad 1. KAPONIERA RZUT PARTERU INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI 71_K_S_K_WM_R00 1:50 KAPONIERA RZUT PIĘTRA INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI 71_K_S_K_ WM_R01 1:50 KAPONIERA RZUT PODDASZA INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI 71_K_S_K_WM_R02 1:50 KAPONIERA RZUT PODDASZA INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI CZ1 71_K_S_K_WM_R021 1:50 KAPONIERA RZUT PODDASZA INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI CZ2 71_K_S_K_WM_R022 1:50 KAPONIERA RZUT MASZYNOWNI NA PODDASZU INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI 71_K_S_K_WM_R02M 1:25 KAPONIERA SCHEMATY INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI 71_K_S_K_WM_P01 - KAPONIERA SCHEMAT INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI 71_K_S_K_WM_P02 1:50 KAPONIERA SCHEMAT INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI 71_K_S_K_WM_P03 1:50 KAPONIERA RZUT PARTERU INSTALACJI NAPOWIETRZANIA KLATKI SCHODOWEJ 71_K_S_K_N_R00 1:50 2

KAPONIERA RZUT PARTERU-KOMORA INSTALACJI NAPOWIETRZANIA KLATKI SCHODOWEJ 71_K_S_K_N_R00K 1:50 KAPONIERA RZUT PIĘTRA INSTALACJI NAPOWIETRZANIA KLATKI SCHODOWEJ 71_K_S_K_N_R01 1:50 KAPONIERA RZUT PODDASZA INSTALACJI NAPOWIETRZANIA KLATKI SCHODOWEJ 71_K_S_K_N_R02 1:50 KAPONIERA SCHEMAT NAPOWIETRZANIA KLATKI SCHODOWEJ 71_K_S_K_N_P01 - IV. ZAŁĄCZNIKI 1. Bilans powietrza wentylacyjnego, 2. Zestawienia materiału, 3

I. OPIS TECHNICZNY A) teren zamknięty 1. Wstęp 1.1 Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania jest projekt wykonawczy nowych instalacji wewnętrznych w przebudowywanym i adaptowanym budynku kaponiery i nowym budynku infrastruktury technicznej rozdzielnia ciepła na potrzeby Oddziału Muzeum Wojska Polskiego Muzeum Katyńskie. Zakres opracowania obejmuje wykonanie projektu instalacji: wentylacji mechanicznej 1.2 Podstawa opracowania Projekt opracowano na podstawie: - zlecenia Inwestora - podkładu architektonicznego - obowiązujących norm i przepisów - uzgodnień międzybranżowych 2. Opis instalacji wentylacji mechanicznej 2.1 System nawiewny N1 oraz system wywiewny W1 Dla pomieszczeń zlokalizowanych na kondygnacji poddasza projektuje się instalację wentylacyjną opartą na centrali nawiewno - wywiewnej z obrotowym wymiennikiem odzysku ciepła i wilgoci z wysoką sprawnością cieplną. Zaprojektowano centralę jak np. typu GOLD RX 05 produkcji Swegon lub równoważną. Ilość powietrza wentylacyjnego obliczono wariantowo na podstawie: -ilości miejsc siedzących w pomieszczeniach, oraz wymagań higieniczno sanitarnych przyjętych wielkości 50m3/h na osobę w części biurowej i 30m3/h na osobę w pomieszczeniach archiwaliów i muzealiów. -ilości urządzeń sanitarnych, -przyjętych krotności wymian. Centrala wentylacyjna N1 będzie wykonywała wstępną obróbkę nawiewanego powietrza wentylacyjnego. Docelowa regulacja temperatury powietrza w pomieszczeniu będzie odbywała się przy użyciu: - klimakonwektorów w części biurowej, - szaf klimatyzacyjnych w pomieszczeniu serwerowni oraz w pomieszczeniach archiwaliów i muzealiów, gdzie regulacja wilgotności realizowana jest w całym okresie rocznym. W pomieszczeniach archiwaliów i muzealiów projektuje się krótkotrwałe przebywanie dwóch osób. Stosując się do wytycznych klimatycznych w tych pomieszczeniach ilość powietrza wentylacyjnego została ograniczona do 30 m3/h na osobę. Powietrze świeże do centrali dostarczane będzie z czerpni powietrza zlokalizowanej w dachu budynku. W centrali wentylacyjnej powietrze zostanie poddane filtracji. W okresie letnim projektuje się niższą temperaturę nawiewu niż temperatura panująca w pomieszczeniach równą 20 ⁰C, w celu pokrycia częściowych zysków ciepła. W okresie zimowym projektuje się temperaturę nawiewu równą 20 ⁰C. Na kanale nawiewnym tuż za centralą wentylacyjną należy zamontować nawilżacz parowy. Centrala N1/W1 znajdować się będzie w pomieszczeniu technicznym na poddaszu (maszynownia wentylacyjna). Nawiew powietrza w pomieszczeniach biurowych realizowany będzie przy użyciu nawiewników ściennych ze skrzynkami rozprężnymi. W pomieszczeniach technicznych przez zawory powietrzne lub kratki wentylacyjne. Przewody nawiewne i wywiewne prowadzone będą w przestrzeni instalacyjnej- dokładna lokalizacja wg rysunku. Część powietrza nawiewanego na korytarze w biurze będzie swobodnie przeciągana do pomieszczeń sanitarnych takich jak toaleta, szatnia, łazienka, aneks kuchenny, magazyn artykułów biurowych. 4

Wywiew powietrza z pomieszczeń biurowych realizuje centrala wentylacyjna N1/W1. Wyrzut powietrza z systemu W1 będzie wyprowadzony ponad dach budynku. Powietrze będzie wyciągane z pomieszczenia przy użyciu kratek wentylacyjnych, a w pomieszczeniach pomocniczych, poprzez zawory wywiewne powietrzne. Kanały nawiewne, wywiewne i wyrzutowe wyposażone będą bezpośrednio za centralą w tłumiki akustyczne. Kanały czerpne będą wyłożone wewnętrzną okładziną tłumiącą -płyty ze skalnej wełny mineralnej pokryte jednostronnie tkaniną z włókna szklanego. Celem umożliwienia prawidłowej regulacji ilości powietrza na przewodach zastosowano przepustnice regulacyjne typu Irys. Automatyka centrali wentylacyjnej ma umożliwiać : - regulację zadanej temperatura powietrza nawiewanego w kanale, - zmianę prędkości obrotowej wentylatora, (wentylatory połączone z falownikami) wg zadanego programu oraz stabilizację ciśnienia dyspozycyjnego w kanale niezależnie od stopnia zabrudzenia filtrów, - załączenie, wyłączenie pracy urządzeń wg zadanego programu, - kontrolę pracy filtra, wentylatora presostatami, - zabezpieczenie przed zamarznięciem nagrzewnicy, a także wymiennika obrotowego, - regulację wilgotności w procesie nawilżania. Dane wyjściowe i dobór urządzeń: Vn/Vw =1770/1120 m3/h Tn- zima = 20 ⁰C temperatura nawiewu zimą Tp- zima = 20 ⁰C temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zimą Tn- lato = 20 ⁰C temperatura nawiewu latem Tp- lato = 24 ⁰C temperatura obliczeniowa w pomieszczeniach biurowych latem Tp- lato, zima = 21⁰C temperatura obliczeniowa w pomieszczeniach archiwaliów i muzealiów latem i zimą Obliczeniowa wilgotność w pomieszczeniach biurowych zimą 40% Wilgotność latem wynikowa. Obliczeniowa wilgotność w pomieszczeniu muzealiów i archiwaliów 45% Dobrane typu urządzeń: Przyjęto centrale wentylacyjną wyposażoną w: Wentylator nawiewny Spadek ciśnienia instalacji Wentylator wywiewny Spadek ciśnienia instalacji 300.0 Pa 300.0 Pa Wymiennik obrotowy: Sprawność wymiennika obrotowego: -sprawność odzysku ciepła 59,5% -sprawność odzysku wilgoci zimą 58 % i latem 55% Temperatura powietrza za wymiennikiem obrotowym zimą 3,8⁰C Wilgotność względna powietrza za wymiennikiem obrotowym zimą 90,4% Temperatura powietrza za wymiennikiem obrotowym latem 28,4⁰C Nawilżacz systemu N1 Wymagana obliczeniowa wydajność nawilżacza: G= 7.3 kg/h. Dobrano nawilżacz o parametrach nie gorszych niż nawilżacz typu Condair CP3_Pro_8_400V/3~ produkcji Swegon z lancą parową długości 200mm Zasilanie główne: 400V/3~/50-60Hz Lanca parowa: Lanca parowa do montażu w kanale Pobór mocy elektrycznej: 6.0 [kw] Wydajność nominalna nawilżania: 8 [kg/h] Nagrzewnica systemu N1 Prędkość powietrza 3.1 m/s Temperatura powietrza nawiew 20.0 C Wymagana wydajność 8.55 kw Temperatura wody tz/tp=70.0 /50.0 C Opory przepływu wody 4.6 kpa 5

Pojemność wodna 0.9 l Chłodnica systemu N1 Prędkość powietrza 2.2 m/s Temperatura powietrza 20.0 C Wymagana wydajność 9.17 kw Temperatura wody tz/tp=6.0 12.0 C Opory przepływu wody 8.4 kpa Pojemność wodna 2.5 l Filtry Filtr kieszeniowy klasy F7 Regulacja wymaganych parametrów w pomieszczeniu muzealiów i archiwaliów szafami klimatyzacyjnymi. Celem zabezpieczenia przed przenikaniem do pomieszczeń ( w okresie przerwy pracy urządzeń wentylacyjnych ) powietrza wymiennego z innych systemów na przewodach wyrzutowych z systemów W3, W4, W5, W6 zastosować klapy zwrotne. System wywiewny N1 poza systemem wywiewnym W1 współpracuje dodatkowo z systemami wywiewnymi W3, W4, W5, W6. 2.2 System nawiewny N2 oraz system wywiewny W2 Dla pomieszczeń ekspozycyjnych oraz ich zaplecza zlokalizowanych piętrze i parterze projektuje się instalację wentylacyjną opartą na centrali nawiewno- wywiewnej z obrotowym wymiennikiem odzysku ciepła i wilgoci z wysoką sprawnością cieplną. Zaprojektowano centralę typu GOLD RX 40 produkcji Swegon lub równoważną. Ilość powietrza nawiewanego obliczono na podstawie: - zysków ciepła występujących w pomieszczeniu, -liczby osób w pomieszczeniu i wymagań higieniczno-sanitarnych, -ilości urządzeń sanitarnych. -założonej krotności wymian Powietrze świeże do centrali dostarczane będzie z czerpni powietrza zlokalizowanej w dachu budynku. W centrali wentylacyjnej powietrze zostanie poddawane filtracji. Projektuje się niższą temperaturę nawiewu latem niż temperatura panująca w pomieszczeniach, w celu pokrycia częściowych zysków ciepła. Pozostałą część zysków ciepła oraz straty ciepła, będą pokrywały podłogowe nawiewniki indukcyjne z wbudowaną chłodnicą i nagrzewnicą. W okresie zimowym projektuje się temperaturę nawiewu równą temperaturze panującej w pomieszczeniu. Na kanale nawiewnym tuż za centralą wentylacyjną projektuje się zamontowanie nawilżacza parowego. W obliczeniach wydajności nawilżacza przyjęto rezerwę wynikającą z ubytku wilgoci do konstrukcji murów ceglanych. Centrala N2/W2 znajdować się będzie w pomieszczeniu technicznym- maszynownia wentylacyjna na poddaszu. Nawiew powietrza w pomieszczeniach odbywać się będzie przy użyciu podłogowych nawiewników indukcyjnych z wbudowaną nagrzewnicą oraz chłodnicą. W pomieszczeniach zaplecza poprzez kratki wentylacyjne. Przewody nawiewne prowadzone będą z poddasza pionami wierconymi w murze na piętro i parter, a następnie w podłodze instalacyjnej do poszczególnych nawiewników- dokładna lokalizacja wg rysunku. Przewody wywiewne, będą prowadzone: - pionami wierconymi w murze na piętro, a następnie do istniejących przebić przez stropy w pomieszczeniach ekspozycyjnych pomiędzy piętrem a parterem - dokładna lokalizacja wg rysunku - do istniejących przebić przez stropy w pomieszczeniach ekspozycyjnych pomiędzy poddaszem a piętrem- dokładna lokalizacja wg rysunku. Część powietrza nawiewanego na pomieszczenia ekspozycyjne będzie swobodnie przeciągana do pomieszczeń zaplecza takich jak toaleta, szatnia, pomieszczenie gospodarcze. Wywiew powietrza z pomieszczeń realizuje centrala wentylacyjna N2/W2. Wyrzut powietrza z systemu W2 będzie wyprowadzony ponad dach budynku. Powietrze będzie wyciągane z pomieszczenia przy użyciu anemostatów okrągłych ze skrzynkami rozprężnymi. W pomieszczeniach technicznych, bez sufitu podwieszonego poprzez kratki wentylacyjne, a w pomieszczeniach pomocniczych, poprzez wywiewne zawory powietrzne. Kanały nawiewne, wywiewne i wyrzutowe wyposażone będą bezpośrednio za centralą w tłumiki akustyczne. Kanały czerpne będą wyłożone wewnętrzną okładziną tłumiącą -płyty ze skalnej wełny mineralnej pokryte jednostronnie tkaniną z włókna szklanego. Celem umożliwienia prawidłowej regulacji ilości powietrza na przewodach zastosowano przepustnice regulacyjne typu Irys. Automatyka centrali wentylacyjnej ma umożliwiać : - regulację zadanej temperatura powietrza nawiewanego w kanale, 6

- zmianę prędkości obrotowej wentylatora, (wentylatory połączone z falownikami) wg zadanego programu oraz stabilizację ciśnienia dyspozycyjnego w kanale niezależnie od stopnia zabrudzenia filtrów, - załączenie, wyłączenie pracy urządzeń wg zadanego programu - kontrolę pracy filtra, wentylatora presostatami - zabezpieczenie przed zamarznięciem nagrzewnicy, a także wymiennika obrotowego - regulację wilgotności Filtry, wentylatory central wyposażyć w presostaty. Należy przewidzieć układ zabezpieczenia przed zamarznięciem Frost, a także automatykę przeciw zamrożeniową na wymienniku obrotowym. Dane wyjściowe i dobór urządzeń: Vn/Vw =11530/10930 m3/h Tp- zima = 20 st. C temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zimą Tp- lato = 24 st. C temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu latem Obliczeniowa wilgotność w pomieszczeniach ekspozycyjnych zimą 45% (regulowana). Obliczeniowa wilgotność w pomieszczeniach ekspozycyjnych latem 55% (wynikowa). Przy ustalaniu wilgotności uwzględniono ubytki wilgoci zimą przez ściany ceglane w ilości 30 kg/h oraz zyski wilgoci przez ściany latem w ilości 8 kg/h oraz od ludzi w ilości 8 kg/h. Dobrane typu urządzeń: Przyjęto centrale wentylacyjną wyposażoną w: Wentylator nawiewny (bez przekładni pasowej) Spadek ciśnienia instalacji Wentylator wywiewny Spadek ciśnienia instalacji 450.0 Pa 450.0 Pa Wymiennik obrotowy: Sprawność wymiennika obrotowego: - sprawność odzysku ciepła 78% - sprawność odzysku wilgoci zimą 76 % i latem 72,5% Temperatura powietrza za wymiennikiem obrotowym zimą 11,2⁰C Wilgotność względna powietrza za wymiennikiem obrotowym zimą 68,8% Temperatura powietrza za wymiennikiem obrotowym latem 27,3⁰C Wilgotność względna za wymiennikiem obrotowym latem 49,8% Nawilżacz systemu N2 W obliczeniach wydajności nawilżacza przyjęto rezerwę wynikającą z ubytku wilgoci do konstrukcji murów ceglanych. Wymagana obliczeniowa wydajność nawilżacza: G = x x V x 1,2= 2 x 11,53 x 1,2 = 27,7 kg/h Grez = 30 kg/h Gcałk = 57,7 kg/h Dobrano nawilżacz typu Condair CP3_Pro_70_400V/3~ (2 x Condair CP3_Pro_35_400V/3~) produkcji Swegon z dwiema lancami parowymi długości 1500mm lub równoważny Zasilanie główne: 400V/3~/50-60Hz Lanca parowa: Lanca parowa do montażu w kanale Pobór mocy elektrycznej: 51.0 [kw] Wydajność nominalna nawilżania: 68.00 [kg/h] Przy doborze nawilżacza uwzględniono też ubytek wilgotności wydatności nawilżacza z uwagi na brak możliwości normatywnego montażu lanc nawilżacza w prostym kanale z zachowaniem wymaganego odstępu przed i za lancami. Powodować to też może wykraplanie wilgoci w kanale i związaną z tym konieczność odprowadzenia skroplin z kanału. Nagrzewnica systemu N2 Prędkość powietrza 3.8 m/s 7

Temperatura powietrza nawiew 20.0 C Wilgotność względna 39.0 % Wymagana wydajność 27,70 kw Temperatura wody tz/tp=70.0 /50.0 C Opory przepływu wody 12,0 kpa Pojemność wodna 5,7 l Chłodnica systemu N2 Prędkość powietrza 2.2 m/s Temperatura powietrza 13,6 C Wymagana wydajność 84 kw Temperatura wody tz/tp=6.0 12.0 C Opory przepływu wody 14,0 kpa Pojemność wodna 29,2 l Filtry Filtr kieszeniowy klasy F7 Interpretacja przyjętych parametrów jako podstawa do obliczeń: obliczeniowych wartości temperatury, wilgotności w pomieszczeniu. 1. Podane parametry obliczeniowe mogą być niedotrzymane w przypadku skrajnych anomalii klimatycznych tj. parametrów powietrza zewnętrznego niższych zimą od -20 o C i 100% wilgotności oraz wyższą latem od 32 o C i 45 % wilgotności 2. W pozostałym okresie tj. przy warunkach klimatycznych korzystniejszych od obliczeniowych istnieje możliwość zawężenia przedziału zmian parametrów powietrza wewnętrznego, realizowanego automatycznie za pośrednictwem BMS wg potrzeb administratora budynku 3. Zawężenie przedziału zmian parametrów powietrza wewnętrznego osiągnięta może być również przy wystąpieniu skrajnych obliczeniowych parametrów powietrza zewnętrznego odpowiednio poprzez: -ograniczenie ilości nawiewanego powietrza -ograniczenie ilości zwiedzających osób -ograniczenie zysków ciepła od urządzeń elektrycznych 4. Przy projektowaniu Muzeum Katyńskiego, korzystając z wieloletniego doświadczenia w projektowaniu obiektów o zbliżonej strukturze budowlanej (grube ceglane mury) uwzględniono występujące w takich obiektach ubytki wilgoci do ścian zimą i zyski wilgoci od ścian latem. Przyjęte wartości mają charakter empiryczny, gdyż zarówno w wytycznych jak i literaturze technicznej nie ma metod obliczeniowych dla powyższego zjawiska. Rzeczywiste wartości tego zjawiska mogą odbiegać od przyjętych w projekcie. 5. Przyjęte obliczeniowe wartości temperatury i wilgotności dotyczą średnich wartości w strefie przebywania ludzi i ekspozycji zasobów muzealnych i w ramach tej strefy mogą wahać się w granicach +/-2 o C (co odpowiada wahaniu wilgotności względnej +/- 6%) na równej wysokości oraz w zależności od odległości od nawiewników o źródeł ciepła, chłodu napływu wilgoci. Współdziałanie systemów System wywiewny N2 poza systemem wywiewnym W2 współpracuje dodatkowo z systemami nawiewnym NT2 oraz wywiewnymi, W4, W5, W6, WT2. Celem zabezpieczenia przed przenikaniem do pomieszczeń ( w okresie przerwy pracy urządzeń wentylacyjnych ) powietrza wymiennego z innych systemów na przewodach wyrzutowych z systemów W3, W4, W5, W6 zastosować klapy zwrotne. 2.3 System wywiewny W3. Powietrze z pomieszczeń muzealiów i archiwaliów zlokalizowanych na kondygnacji poddasza usuwane będzie za pomocą oddzielnego systemu wyciągowego opartego na wentylatorze kanałowym typ KVKE 125 firmy SystemAir lub równoważnego V= 120 m3/h zlokalizowanym w wentylatorni. Wywiew powietrza odbywać się będzie poprzez kratki wentylacyjne. Przewód wyrzutowy tuż przed wyrzutnią, zostanie połączony z przewodem wyrzutowym prowadzącym z pozostałych systemów. Nawiew powietrza będzie realizowany przy użyciu kratek nawiewnych z systemu wentylacyjnego N1. Celem zabezpieczenia przed przenikaniem do pomieszczeń ( w okresie przerwy pracy urządzeń wentylacyjnych ) powietrza wymiennego z innych systemów na przewodach wyrzutowych z systemów W3, W4, W5, W6 zastosować klapy zwrotne. Wydajność powietrzna Vw=120 m3/h 8

Spadek ciśnienia instalacji Dp=50 Pa Wentylator wyposażyć w regulator obrotów 2.4 System wywiewny W4. Powietrze z pomieszczenia magazynu artykułów biurowych, serwerowni, maszynowni wentylacyjnej zlokalizowanych na kondygnacji poddasza, usuwane będzie za pomocą oddzielnego systemu wyciągowego opartego na wentylatorze kanałowym typu KVKE 125 firmy SystemAir lub równoważnym V= 230 m3/h zlokalizowanym w wentylatorni. Wywiew powietrza odbywać się będzie poprzez kratki wentylacyjne lub anemostaty wywiewne. Nawiew powietrza do serwerowni i maszynowni wentylacyjnej będzie realizowany przy użyciu kratek nawiewnych z systemu wentylacyjnego N1. Nawiew powietrza do magazynu artykułów biurowych będzie realizowany w sposób niewymuszony z systemu N1 z sąsiedniego pomieszczenia, przez kratkę przepływową umieszczoną w drzwiach. Przewód wyrzutowy tuż przed wyrzutnią, zostanie połączony z przewodem wyrzutowym prowadzącym z pozostałych systemów wentylacyjnych. Przyjęto ilości powietrza wywiewanego: Magazyn artykułów biurowych 2 w/h serwerownia 50m3/h maszynownia wentylacyjna 1 w/h Celem zabezpieczenia przed przenikaniem do pomieszczeń ( w okresie przerwy pracy urządzeń wentylacyjnych ) powietrza wymiennego z innych systemów na przewodach wyrzutowych z systemów W3, W4, W5, W6 zastosować klapy zwrotne. Wydajność powietrzna Vw=230 m3/h Spadek ciśnienia instalacji Dp=100 Pa Wentylator wyposażyć w regulator obrotów 2.5 System wywiewny W5. Powietrze z pomieszczeń toalet, natrysku, pomieszczeń gospodarczych zlokalizowanych na parterze, piętrze i poddaszu usuwane będzie za pomocą oddzielnego systemu wyciągowego, opartego na wentylatorze kanałowym typu KVKE 250 M firmy SystemAir lub równoważnym V= 620 m3/h zlokalizowanym w wentylatorni. Wywiew powietrza odbywać się będzie poprzez zawory powietrzne okrągłe lub kratki wentylacyjne, a do pomieszczenia porządkowego na parterze poprzez wentylator W5p opartego na wentylatorze kanałowym typu K 100 M firmy SystemAir lub równoważnym Vw=30m3/h. Przewód wyrzutowy tuż przed wyrzutnią zostanie połączony z przewodem wyrzutowym prowadzącym z pozostałych systemów. Nawiew powietrza odbywać się będzie w sposób niewymuszony, z sąsiednich pomieszczeń, przez kratki transferowe. Przyjęto ilości powietrza wywiewanego: Ustęp 50 m3/h pisuar 30 m3/h natrysk -100 m3/h Celem zabezpieczenia przed przenikaniem do pomieszczeń ( w okresie przerwy pracy urządzeń wentylacyjnych ) powietrza wymiennego z innych systemów na przewodach wyrzutowych z systemów W3, W4, W5, W6 zastosować klapy zwrotne. Wydajność powietrzna Vw=620 m3/h Spadek ciśnienia instalacji Dp=300 Pa Wentylator wyposażyć w regulator obrotów 2.6 System wywiewny W6. Powietrze w ilości dwóch wymian na godzinę z pomieszczeń szatni okryć wierzchnich zlokalizowanych na piętrze i parterze oraz powietrze w ilości co najmniej czterech wymian na godzinę z pomieszczeń szatni zlokalizowanych na poddaszu, usuwane będzie za pomocą oddzielnego systemu wyciągowego, opartego na wentylatorze kanałowym typu KVKE 160 M firmy System Air lub równoważnym V= 230 m3/h zlokalizowanym w wentylatorni. Wywiew powietrza odbywać się będzie poprzez zaworek wywiewny oraz kratkę wentylacyjną. Przewód wyrzutowy tuż przed wyrzutnią zostanie połączony z przewodem wyrzutowym prowadzącym z pozostałych systemów. Nawiew powietrza odbywać się będzie w sposób niewymuszony, z sąsiednich pomieszczeń. Celem zabezpieczenia przed przenikaniem do pomieszczeń ( w okresie przerwy pracy urządzeń wentylacyjnych ) powietrza wymiennego z innych systemów na przewodach wyrzutowych z systemów W3, W4, W5, W6 zastosować klapy zwrotne. Wydajność powietrzna Vw=230 m3/h Spadek ciśnienia instalacji Dp=250 Pa Wentylator wyposażyć w regulator obrotów 9

2.7 System wywiewny WT1 Dla pomieszczenia węzła ciepła zlokalizowanego w budynku infrastruktury technicznej, projektuje się instalację wentylacyjną wyciągową z zastosowaniem kanału wentylacyjnego nawiewnego typu Z o przekroju 0,08m2. Ilość powietrza nawiewanego i wyciąganego to 6 wymian na godzinę dla pomieszczenia węzła cieplnego. Powietrze świeże dostarczane będzie z czerpni powietrza typu Z zlokalizowanej w ściance bocznej węzła cieplnego. Kanałowy wentylator wywiewny WT1 typu K 150 M firmy System Air lub równoważny o wydajności V= 260 m3/h będzie zlokalizowany wewnątrz pomieszczenia węzła cieplnego. Wywiew powietrza realizowany poprzez kratkę wentylacyjną. Automatyka Systemu WT1 ma umożliwiać : - zmianę prędkości obrotowej wentylatora - załączenie, wyłączenie pracy wentylatora przy użyciu termostatu - kontrolę pracy wentylatora 2.8 System wywiewny NT2/WT2. Powietrze z pomieszczenia maszynowni windy hydraulicznej zlokalizowanej na poddaszu usuwane będzie za pomocą oddzielnego systemu wyciągowego opartego na wentylatorze typu K 100 M firmy System Air lub równoważnym V= 50 m3/h zlokalizowanym w pomieszczeniu maszynowni. Wywiew powietrza ma za zadanie przewietrzyć pomieszczenie i odprowadzić zanieczyszczenia gazowe powstałe w skutek pracy windy hydraulicznej. Przewód wyrzutowy zostanie wyprowadzony ponad dach budynku. Wentylator wywiewny, będzie wyposażony w tłumik oraz filtr powietrza. Nawiew powietrza będzie realizowany przy użyciu wentylatora kanałowego NT2 zamontowanego w pomieszczeniu. Wentylator NT2 będzie pobierał powietrze wentylacyjne z pomieszczeń obsługiwanych przez system N2. Wentylatory z regulatorem obrotów 2.9 Szafy klimatyzacyjne SERWEROWNIA Z uwagi na duże zapotrzebowanie chłodu zastosowano szafę klimatyzacyjną, z wyłączną funkcją chłodzenia zasilaną wodą lodową o parametrach tz/tp=6/12 ⁰C z instalacji wody lodowej WL1 o wydajności 35 kw. Zaprojektowano szafę klimatyzacyjną typu PH030HC produkcji Emerson lub równoważną MAGAZYNY Z uwagi na konieczność niezawodnego całorocznego utrzymana określonej temperatury i wilgotności powietrza zastosowano szafy klimatyzacji precyzyjnej obejmujące następujące funkcję: -chłodzenie powietrza w chłodnicach zasilanych wodą lodową o parametrach tz/tp=6/12 ⁰C z instalacji WL1, oraz ewentualne osuszanie powietrza poprzez schłodzenie w stopniu gwarantującym wymagane obniżenie wilgotności, a następnie odpowiednie podgrzanie w nagrzewnicy elektrycznej. -ewentualne wspomaganie klimakonwektorów grzewczych, poprzez dodatkowe podgrzewanie powietrza nagrzewnicą elektryczną w okresie grzewczym -nawilżanie powietrza nawilżaczami parowymi Celem uzyskania ujednoliconych parametrów powietrza w całej kubaturze pomieszczenia nawiew powietrza szaf rozprowadzono instalacją nawiewną z anemostatami wirowymi. Przyjęto szafy klimatyzacyjne o następującym orientacyjnym zapotrzebowaniu chłodu i energii elektrycznej: -magazyn muzealiów typ S06DC produkcji Emerson Qch=6,9 kw z funkcją nawilżania oraz osuszania. -magazyn archiwaliów o parametrach nie gorszych niż S06DC produkcji Emerson Qch=3,68 z funkcją nawilżania oraz osuszania. 3. Zabezpieczenie p. pożarowe instalacji wentylacji Przejścia przewodów przez przegrody oddzielające różne strefy pożarowe wykonać w klasie odporności przegród przy użyciu klap ppoż. EIS 120. Odejścia od głównych ciągów kanałów wentylacyjnych na parter i piętro zlokalizowanych w skosach na poddaszu wyposażono w klapy ppoż.. Zaprojektowano prostokątne klapy ppoż. - na kanałach wchodzących w otwory wiercone. Ze względu na dostęp serwisowy projektuje się oddalenie powyższych klap ppoż. od stropu właściwego pomiędzy piętrem a poddaszem. Kanały będące pomiędzy klapą ppoż.,a stropem właściwym wykonać jako prostokątne i obłożyć izolacją EIS 120 typu CONLIT PLUS 120 ALU produkcji Rockwool lub równoważną. Wszystkie klapy przeciwpożarowe zamontować w sposób umożliwiający ich serwisowanie. 10

4. Ochrona termiczna i akustyczna Izolacja kanałów Kanały nawiewne wentylacji izolować cieplnie wełną mineralną gr 3 cm w płaszczu z foli aluminiowej. Kanały wywiewne przy przejściu przez strefy temperaturze odmiennej niż panująca w kanale o więcej niż 4⁰C, izolować cieplnie wełną mineralną gr 3 cm w płaszczu z foli aluminiowej. Izolacja kanałów transportujących powietrze o niskich temperaturach obejmować musi wszystkie elementy regulacyjne i konstrukcyjne, na których występować może wykraplanie pary wodnej. Pozostałe kanały wentylacyjne w pomieszczeniach należy zaizolować akustycznie izolacją z pianki. Końcowe podejścia do elementów nawiewnych należy wykonać z przewodów elastycznych, izolowanych, stanowiących również ochronę akustyczną. Ponadto, dla ochrony termicznej i celem ograniczenia przenoszenia hałasu należy wykonać: -izolację urządzeń ( klimakonwktory, nawiewniki) z pianki na bazie kauczuku, gr. 20mm, -tzw. kapturki w miejscach niezbędnych do serwisowania dla których niezbędny jest dostęp. Przejścia przewodów przez ściany izolować pianką poliuretanową. Instalację czerpną wyłożyć od wewnątrz skalą wełną mineralną pokrytą jednostronnie tkaniną z włókna szklanego. Ochrona przed hałasem W celu spełnienia wytycznych projektowych zawartych w zeszycie AK AKUSTYKA WNĘTRZ Z ELEMENTAMI OCHRONY PRZED HAŁASEM dotyczących instalacji N1W1 obsługującej biura, oraz instalacje N2W2 obsługujących ekspozycje należy: - wszystkie urządzenia będące źródłem hałasu (wentylatory, nawiewniki, elementy regulacyjne itd.) należy przyjąć o parametrach nie gorszych od przyjętych w projekcie. -na podłączeniach do nawiewników oraz wywiewników w pomieszczeniach 203, 204, 205, 210, 212, 202 -zastosować elastyczne tłumiki akustyczne okrągłe typ CF produkcji Trox o grubości ścianki 50mm, o średnicy i długości wg rysunku i zestawienia materiałowego. -na przewodzie nawiewnym za centralą wentylacyjną N1W1 należy zamontować tłumiki akustyczne typ CA100/315x1500 oraz CA100/250x1500 produkcji Trox lub równoważne. Dokładna lokalizacja według rysunku. -na przewodzie wywiewnym za centralą wentylacyjną N1W1 należy zamontować tłumik akustyczny typ CA100/250x1500 oraz CA100/160x1000 produkcji Trox lub równoważne. Dokładna lokalizacja według rysunku. -na przewodach wentylacyjnych podłączeniowych do podłogowych nawiewników indukcyjnych zastosować tłumiki akustyczne typ CA100-125-500 produkcji Trox lub równoważne. Dokładna lokalizacja według rysunku. - na przewodach wentylacyjnych podłączeniowych do anemostatów wywiewnych N2W2 zastosować tłumiki akustyczne typ CF050-200-1500 lub typ CF050-250-1500 produkcji Trox lub równoważne. Dokładna lokalizacja według rysunku. -na przewodzie nawiewnym za centralą wentylacyjną należy zamontować tłumik akustyczny typ MSA100-90-4- PF/760x1400x3000 produkcji Trox lub równoważne. Dokładna lokalizacja według rysunku. -na przewodzie wywiewnym za centralą wentylacyjną należy zamontować tłumik akustyczny typ MSA200-120-5- PF/1600x600x2000 produkcji Trox lub równoważne. Dokładna lokalizacja według rysunku. -należy zastosować wytłumienie wewnętrzne płytami ze skalnej wełny mineralnej pokrytymi jednostronnie tkaniną z włókna szklanego dwa pierwsze kolana systemu W2 oraz na drugim kolanie systemu N2 za centralą wentylacyjną. Dokładna lokalizacja według rysunku. - skrzynki rozprężne anemostatów wywiewnych N2W2 zaizolować akustycznie płytami ze skalnej wełny mineralnej pokrytym jednostronnie tkaniną z włókna szklanego. - w pozostałych elementach nawiewnych i wyciągowych zastosować podłączenia przewodami typu flex z izolacji akustyczną. 11

- przy wszystkich wentylatorach W3, W4, W5, W6, WT1, NT2, W5p zastosować tłumiki akustyczne o parametrach i wymiarach nie niższych niż tłumiki wyspecyfikowane w zestawieniu materiałów projektu wentylacji mechanicznej, - przy podwieszeniach i podparciach przewodów należy stosować elastyczne podkładki amortyzacyjne. B) teren otwarty Nie dotyczy 5. Wytyczne w zakresie automatyki, BMS i innych branż. Systemy wentylacji, grzewcze, chłodnicze i sanitarne projektuje się z założeniem, że w obiekcie będzie funkcjonował system BMS. Należy doprowadzić zasilanie elektryczne i wyposażyć w niezbędną automatykę urządzenia instalacji wentylacji mechanicznej. Podłogę instalacyjną oraz inne strefy instalacyjne wykonać z zabezpieczeniem akustycznym oraz z niezbędnymi rewizjami dla instalacji wentylacji mechanicznej. 6. Zabezpieczenie ppoż. klatki schodowej i oddymianie szybu windowego. Zgodnie zaleceniami ekspertyzy technicznej dotyczącej stanu ochrony przeciwpożarowej, w budynku Kaponiery przewiduje się system zabezpieczenia przed zadymieniem klatki schodowej poprzez zastosowanie kompaktowego zespołu regulacyjnego typ RDA 630/4/4,0 firmy BSH lub równoważnego o wydajności V=17000 m3/h. Zespół ten ma za zadanie wytworzenie nadciśnienia w klatce schodowej minimum 20Pa i zapewnienie nacisku na drzwi max 100 N a także prędkości przepływu powietrza przez otwarte drzwi minimum 0,75 m/s zgodnie z PN-EN 12101-6. Przewiduje się system klasy D wg PN-EN 12101-6. Zgodnie z wytycznymi normy należy przewidzieć upust powietrza w każdej strefie pożarowej poprzez, np. otwory w ścianach zewnętrznych lub otwierane okna lokalizacja została określona w projekcie branży architektonicznej. Powietrze niezbędne do nawiewu będzie czerpane z zewnątrz, kanałem wentylacyjnym z wbudowaną przepustnicą wielopłaszczyznową otwieraną automatycznie. Przewód wentylacyjny będzie prowadzony w przestrzeni wydzielonej pożarowo. Dokładna lokalizacja czerpni została określona w projekcie branży architektonicznej. Projektuje się zespół regulacyjny działający w poniższy sposób: W obudowie umieszczone są wentylator ze stabilizatorem charakterystyki oraz samoczynne klapy nadciśnieniowe wyposażone w mechanizm sprężynowy, które otwierają się po przekroczeniu zadanego ciśnienia i tworzą bypass w kierunku otworu ssawnego wentylatora. Siłę otwierania klap wytwarza ciśnienie w klatce schodowej/drodze ucieczki; siłę zamykania - mechanizm sprężynowy. Zmianą napięcia sprężyny można ustalić siłę zamykania tj. różnicę przy której klapy się otwierają. Przy klapach otwartych cześć powietrza cyrkuluje w obrębie urządzenia. Urządzenie lokalizuje się w komorze przy klatce schodowej na poziomie 3,4m i łączy elementem regulacyjnym z klatką schodową. Urządzenie zostanie uruchomione automatycznie w momencie uruchomienia alarmu pożarowego, przede wszystkim po zadziałaniu czujki dymu lub uruchomieniu ręcznego przycisku. Instalacje zasilania i sterującą oddymianiem i przewietrzaniem należy wykonać zgodnie z dokumentacją pw. Tom 4 instalacje elektryczne i teletechniczne. System pożarowy nie posiada możliwości oddymiania kondygnacji na której wystąpił pożar, w związku z tym nie można zagwarantować że dym nie przedostanie się do klatki schodowej. W tym celu przewiduje się dodatkowe zabezpieczenie klatki schodowej, tzw. rezerwowe poprzez zastosowanie klapy dymowej uruchamianej ręcznie na polecenie kierującego działaniami ratowniczymi. Dokładna lokalizacja przycisku ręcznego otwarcia klapy dymowej określona wg dokumentacji pw. Tom 4 instalacje elektryczne i teletechniczne. Zgodnie z zaleceniami rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń ppoż. przewiduje się oddymianie/przewietrzanie szybu windowego. Oddymianie/przewietrzanie szybu windowego będzie realizowane grawitacyjnie poprzez klapę dymową o powierzchni min. 0,5m2. Klapa dymowa będzie uruchamiana z czujki dymu zlokalizowanej w najwyższej części szachtu windowego oraz z możliwością ręcznego otwarcia klapy dymowej. Dokładna lokalizacja przycisku ręcznego otwarcia klapy dymowej zawarta jest w projekcie wykonawczym instalacji elektrycznych. 7. Ocena wpływu na środowisko naturalne. Obiektów w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz.U. 2004 nr 257 poz. 2573) nie 12

zalicza się do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko i nie kwalifikuje się do sporządzania raportu o oddziaływaniu na środowisko. 8. Uwagi końcowe A. Zgodność z wytycznymi i normami Wszystkie prace montażowe, próby szczelności, płukania instalacji należy wykonywać zgodnie z: 1. Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano montażowych 2. Obowiązującymi normami a w szczególności: -PN-EN 1506:2001 -PN-73/B-03431 -PN-78/B-10440 -PN-EN 1507:2007 -Wentylacja budynków - Przewody proste i kształtki wentylacyjne z blachy o przekroju kołowym -Wentylacja mechaniczna w budownictwie. Wymagania. -Wentylacja mechaniczna. Urządzenia wentylacyjne. Wymagania i badania przy odbiorze -Wentylacja budynków. Przewody wentylacyjne z blachy o przekroju prostokątnym. Wymagania dotyczące wytrzymałości i szczelności. -PN-EN -12237:2005 -Wentylacja budynków. Sieć przewodów. Wytrzymałość i szczelność przewodów z blachy o przekroju okrągłym. -PN-EN 12101-6 -Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła cz.6 Wymagania techniczne dotyczące systemów różnicowania ciśnień. Zestawy urządzeń 3. Innymi dokumentami takimi jak: -Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Instalacji wydane przez COBRI INSTAL zeszyt 7 lipiec 2003. -Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. -Wykonawstwo robót prowadzić zgodnie z aktualnymi Warunkach technicznych wykonania i odbioru instalacji wentylacyjnych zeszyt 5, COBRTI INSTAL 4. Instrukcji producentów i urządzeń używanych w czasie montażu instalacji. B. Zgodności z przepisami BHP i ppoż. Wszelkie prace montażowe należy wykonać zgodnie z przepisami BHP o ppoż. Zaś w szczególności: -przez personel posiadający odpowiednie ważne świadectwa szkoleń oraz świadectwa lekarskie uprawniające bądź dopuszczające do zakresu faktycznie wykonywanej pracy. -przy użyciu narzędzi i sprzętu sprawnego technicznie i właściwego dla rodzaju wykonywanej pracy -pod nadzorem osób posiadających odpowiednie uprawnienia i umiejętności C. Uwagi i dodatkowe odnoście pomiarów. Należy wykonać pomiary funkcjonalne oraz potwierdzające wydajność i sprawność zastosowanych urządzeń. Należy Wykonać regulację i pomiary potwierdzające prawidłowość przepływów powietrza w instalacjach wentylacyjnych, 9. Wytyczne dla oferentów robót wykonawczych Przed rozpoczęciem robót należy sprawdzić w naturze możliwości montażowe zaprojektowanych instalacji, a w szczególności: wymiary pomieszczeń, konstrukcji elementów budowlanych. Wszelkie odchylenia od danych projektowych i niejasności należy uwzględnić w realizacji i w razie konieczności konsultować z nadzorem. Ponadto przed zamówieniem urządzeń i elementów wyposażenia instalacji należy zweryfikować ich wielkości, parametry pracy, sposób zasilania, wymiary podłączeniowe oraz możliwości montażowe i transportowe. Wszystkie urządzenia należy montować zgodnie z warunkami określonymi w ich dokumentacji techniczno-ruchowej, kartach katalogowych lub instrukcjach obsługi. Należy stosować urządzenia i rozwiązania zgodne ze standardami założonymi dla budynku. W trakcie przygotowań do montażu i prowadzenia robót należy uwzględnić fakt prowadzenia prac w istniejącym obiekcie, w którym przeróbce podlegają znaczne przestrzenie co pociąga za sobą konieczność liczenia się z możliwością wystąpienia robót trudnych do przewidzenia w chwili obecnej. 13

UWAGA: Wyspecyfikowane w projekcie materiały i urządzenia nie są wskazaniem miejsca pochodzenia i producenta, a służą wyłącznie do określenia cech jakościowych, parametrów technicznych oraz estetyki wykonania. Dopuszcza się zastosowanie materiałów i urządzeń innych marek od wyspecyfikowanych w dokumentacji (tj. odpowiedników), pod warunkiem zachowania parametrów technicznych, cech jakościowych i cech estetycznych, stanowiących warunek uznania ich za materiały i urządzenia równoważne, zawartych w dokumentacji oraz uzgodnienia ich z Projektantem oraz Inwestorem lub Inspektorem Nadzoru w zakresie, w jakim wynika z przepisów prawa lub z upoważnienia Inwestora. Pod pojęciem równoważne należy rozumieć urządzenia i materiały, których cechy dotyczące akustyki, charakterystyki hydraulicznej (opory, kvs, spręż, ciśnienie, przepływ), efektywności energetycznej oraz żywotności są nie gorsze niż wskazane w danym projekcie. Parametry dotyczące kubatury poszczególnych elementów instalacji muszą uwzględniać dostępność miejsca oraz możliwości transportowe. Opracowanie: mgr inż. Marek Sikorski 14