Pieczątka szkoły Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 13 LISTOPADA 2015R. 1. Test konkursowy zawiera 26 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny. 2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania. 3. Wszystkie odpowiedzi wpisuj czytelnie i wyraźnie w wyznaczonych miejscach. 4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego wybierz jedną prawidłową odpowiedź i zaznacz ją krzyżykiem, np.: A B C D Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem B, po czym skreśl właściwą literę, np.: A B C D 5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją lub wykonaj zadanie zgodnie z instrukcją zawartą w poleceniu. Przedstaw tok rozumowania prowadzący do wyniku. 6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się z innymi uczestnikami konkursu. 7. Podczas rozwiązywania zadań możesz korzystać z kalkulatora i tablic dołączonych do zestawu. 8. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu. 9. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany. 10. Brudnopis, dołączony do testu, nie podlega ocenie.
1. Wybierz zestaw właściwości, który pozwala jednoznacznie rozpoznać daną substancję. A. Kształt, zapach, stan skupienia. B. Masa, barwa, twardość. C. Rozmiary, temperatura topnienia, połysk. D. Gęstość, temperatura wrzenia, temperatura topnienia. 2. Czterech uczniów miało za zadanie przygotować 300g 5% roztworu soli kuchennej, mając do dyspozycji: sól, wodę, wagę, cylinder miarowy, szkiełko zegarkowe i zlewkę. Polecenie wykonali w następujący sposób: Uczeń Czynności wykonane przez uczniów 1 Odważył 5g soli na szkiełku zegarkowym, wsypał do cylindra miarowego i dolał wody do uzyskania objętości 300cm 3 i wymieszał. 2 Odważył 15g soli na szkiełku zegarkowym, wsypał do zlewki, a następnie dolał 285 cm 3 wody i wymieszał. 3 Odważył 15g soli na szkiełku zegarkowym, wsypał do zlewki a następnie dolał 300cm 3 wody i wymieszał. 4 Odważył 5g soli na szkiełku zegarkowym, wsypał do cylindra miarowego, dolał 295cm 3 wody i wymieszał. Który uczeń właściwie przygotował roztwór? A. uczeń 1. B. uczeń 2. C. uczeń 3. D. uczeń 4. 3. Położone w szafie kulki przeciw molom znikają po kilku dniach i nie pozostawiają po sobie żadnych śladów. Jest to efektem A. krystalizacji. B. sedymentacji. C. sublimacji. D. dekantacji. 4. Pierwiastki mające taką samą liczbę elektronów walencyjnych to: A. potas, wapń, glin. B. bor, krzem, gal. C. azot, fosfor, arsen. D. wodór, hel, lit. 5. Które z poniższych roztworów to koloidy? A. Białko jaja, mleko. B. Mgła, roztwór soli kuchennej. C. Roztwór cukru, białko jaja. D. Kisiel, woda utleniona. 6. W którym roztworze fenoloftaleina nie zmieni zabarwienia? A. W wodzie wapiennej. B. W wodzie amoniakalnej. C. W roztworze soli kuchennej. D. W roztworze wodorotlenku sodu. 2 z 8
7. Izotop węgla 14 C zwany zegarem archeologicznym jest wykorzystywany do określenia wieku substancji pochodzenia organicznego. Atom tego izotopu ma w swoim składzie: A. 14 protonów i 14 elektronów. B. 14 protonów i 14 neutronów. C. 8 protonowi 6 neutronów. D. 6 protonów i 8 neutronów. 8. Spośród pierwiastków: N, H, Mg, F magnez ma A. najniższą wartościowość. B. największą liczbę powłok elektronowych. C. najwyższą wartościowość. D. najmniejszą liczbę powłok elektronowych. 9. Uczeń odważył 10,5 g żelaza. Oblicz, ile gramów siarki uczeń musi użyć, żeby otrzymać siarczek żelaza(ii), w którym stosunek masowy Fe : S wynosi 7 : 4. A. 5 g B. 6 g C. 10 g D. 32 g 10. Woda jest zwykle dobrym rozpuszczalnikiem dla tych substancji, które mają A. budowę kowalencyjną. B. budowę polarną lub jonową. C. stały lub ciekły stan skupienia. D. podobne rozmiary molekuł do cząsteczek wody. 11. Zawartość procentowa wapnia w azotanie(v) wapnia wynosi A. 24% B. 39% C. 90% D. 45% 12. Z 250 cm 3 pewnego roztworu o gęstości 1,5 g/cm 3 i stężeniu 40 % odparowano 75 gramów wody. Stężenie procentowe powstałego roztworu wynosi A. 25% B. 50% C. 75% D. 80% 13. Roztwór ma odczyn kwasowy, jeśli znajduje się w nim nadmiar A. kationów wodoru. B. anionów chlorkowych. C. anionów wodorotlenkowych. D. kationów potasu. 14. Na lekcji chemii, nauczyciel pokazując uczniom pastylki wodorotlenku sodu, zalecił, aby w żadnym wypadku nie dotykać granulek NaOH palcami, gdyż ma on właściwości żrące wynikające z tego, że A. jest higroskopijny. B. na powierzchni skóry ulega reakcji analizy. C. powoduje żółknięcie zawartego w skórze białka. D. podczas rozpuszczania na wilgotnym palcu wytwarza się toksyczny gaz. 3 z 8
15. Masa cząsteczkowa związku o wzorze H 4 E 2 O 7 wynosi 178 u. Pierwiastkiem E jest A. siarka. B. fosfor. C. chrom. D. mangan. 16. Substancja, która z zasadą sodową na pewno nie utworzy soli, ma wzór A. CuCl 2 B. MgO C. SO 2 D. H 2 S 17. Pewien wodorotlenek nie ma silnych właściwości zasadowych, a więc nie jest żrący, dlatego stosuje się go w kremach i pudrach. Wodorotlenkiem tym jest A. KOH B. NaOH C. Ca(OH) 2 D. Mg(OH) 2 18. W przypadku kontaktu skóry z kwasem zaleca się zneutralizowanie go rozcieńczoną zasadą. Głównym produktem reakcji neutralizacji, czyli reakcji zobojętniania, jest A. osad. B. woda. C. gaz. D. sól. 19. Obecność tlenków siarki i tlenków azotu w atmosferze, jest przyczyną A. efektu cieplarnianego. B. dziury ozonowej. C. kwaśnych deszczy. D. eutrofizacji. 20. Które z metali można wstawić w miejsce na podanym niżej schemacie doświadczenia? A. żelazo, sód, srebro. B. potas, glin, miedź. C. magnez, złoto, platyna. D. cynk, sód, wapń. 4 z 8
21. (3 pkt) Siarczek magnezu jest związkiem o budowie jonowej. Zaznacz odpowiedzi opisujące sposób tworzenia wiązania jonowego w tym związku. 1. Atom magnezu A. / B. i przechodzi w jon I. / II. A. oddaje 2 elektrony I. Mg 2- B. przyjmuje 2 elektrony II. Mg 2+ 2. Atom siarki A. / B. i przechodzi w jon I. / II. A. oddaje 2 elektrony I. S 2- B. przyjmuje 2 elektrony II. S 2+ 3. Powstałe jony A. / B. A. przyciągają się elektrostatycznie B. odpychają się elektrostatycznie 22. (2 pkt) Przeczytaj uważnie poniższe zdania i określ ich prawdziwość. Jeśli zdanie jest prawdzie zaznacz literę P, jeśli fałszywe literę F. 1. Nukleon to obojętna elektrycznie cząstka wchodząca w skład jądra atomowego. P / F 2. Elektron walencyjny uczestniczy w tworzeniu wiązań, jest najbardziej oddalony od jądra atomowego. P / F 3. Tlen ma 8 elektronów walencyjnych. P / F 4. Proton to dodatnio naładowana cząstka o masie ok. 1u. P / F 23. (3 pkt) Oceń, czy można sporządzić roztwór właściwy zawierający jednocześnie substancje o podanych nazwach: chlorek baru i kwas siarkowy (VI) Odpowiedź uzasadnij, pisząc odpowiednie równania reakcji chemicznych w formie cząsteczkowej i jonowej. 5 z 8
24. (6 pkt) Napisz równania reakcji przedstawione grafem: +H 2 O +SO 3 K 2 O A B 1 2 + +H 2 O +Na 2 O +CaCl 2 P 4 O 10 D 3 4 E 5 F + G 6 1. 2. 3. 4. 5. 6. 25. (3 pkt) Po całkowitym odparowaniu wody z 0,2 dm 3 nasyconego w temperaturze 10 0 C roztworu o gęstości 1,15 g/cm 3 otrzymano 46g substancji. a) Oblicz stężenie procentowe nasyconego roztworu tej substancji w temperaturze 10 0 C. b) Oblicz rozpuszczalność tej substancji w podanej temperaturze. 6 z 8
26. (3 pkt) Pierwiastki A i B tworzą związek o wzorze A 4 B 3 i masie cząsteczkowej 144u, zawierającej 75% pierwiastka A. Podaj wzór tego związku. 7 z 8
BRUDNOPIS 8 z 8