WyŜsza Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera z siedzibą w Krakowie KARTA PRZEDMIOTU 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Historia filozofii Rocznik studiów 2012/2013 Wydział Wydział Stosowanych Nauk Społecznych Kierunek studiów Filologia Poziom kształcenia studia I stopnia Semestr 1 / 1 Profil kształcenia praktyczny Specjalność - Osoba odpowiedzialna dr Michał Bardel Osoby prowadzące dr Michał Bardel 2. WYMAGANIA WSTĘPNE (wynikające z następstwa przedmiotów) Brak 3. EFEKTY KSZTAŁCENIA I SPOSÓB REALIZACJI ZAJĘĆ 3.1. Cele przedmiotu C1 zapoznanie studentów z najwaŝniejszymi sporami i punktami zapalnymi filozofii europejskiej C2 wyjaśnienie podstawowych pojęć z zakresu metafizyki, epistemologii i etyki C3 C4 zachęcenie do samodzielnych studiów i lektur związanych z poruszanymi zagadnieniami wyposaŝenie studentów w narzędzia pomagające w logicznym myśleniu, argumentowaniu, wyciąganiu wniosków i stawianiu pytań badawczych 3.2. Efekty kształcenia, z podziałem na wiedzę, umiejętności i kompetencje, wraz z odniesieniem do efektów kształcenia dla kierunku i obszaru (obszarów) Odniesienie do efektów Lp. Opis efektów kształcenia kształcenia dla kierunku dla obszaru EK_W01 Po zaliczeniu przedmiotu student w zakresie WIEDZY potrafi Wykazać się wiedzą na temat najwaŝniejszych pytań stawianych przez filozofię europejską, głównych sporów w jej łonie i najwaŝniejszych rozwiązań związanych z postaciami wybitnych myślicieli K_W01+++ EK_W02 Zdefiniować najwaŝniejsze pojęcia i stanowiska filozoficzne K_W02+++ EK_W03 P_W04 Scharakteryzować kolejne epoki w dziejach filozofii, wskazując najwaŝniejsze i charakterystyczne dla nich problemy Zapoznać się z zestawem klasycznych tekstów z filozofii oraz zinterpretować ich fragmenty odwołując się do wiedzy uzyskanej podczas wykładów K_W05+++ EK_W07+++ H1P_W01 H1P_W01, H1P_W02, H1P_W05 H1P_W05 1
EK_U01 EK_U02 EK_K01 Po zaliczeniu przedmiotu student w zakresie UMIEJĘTNOŚCI potrafi UŜywać narzędzi filozoficznej analizy do samodzielnego rozstrzygania problematyki etycznej i poznawczej Dokonać analizy formalnej tekstu naukowego wskazując w nim pytania, odpowiedzi (hipotezy), argumenty/kontraargumenty, K_U03+++ K_U09+++ Po zaliczeniu przedmiotu student w zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH potrafi Analizować tekst naukowy w małym zespole, dyskutować jego tezy i dokonywać K_K02+++ H1P_U01 H1P_U10 H1P_K02 3.3. Formy zajęć dydaktycznych oraz wymiar godzin i punktów ECTS Studia stacjonarne (ST) W K Ćw L P el ECTS 30 - - - - - 2 Studia niestacjonarne (NST) W K Ćw L P el ECTS 20 - - - - - 2 3.4. Metody realizacji zajęć dydaktycznych Wykład Formy zajęć Metoda realizacji Studenci przychodzą na wykład z prowadzącym w trakcie semestru. W czasie kaŝdego wykładu zostaną omawiane poszczególne zagadnienie. 3.5. Treści kształcenia (oddzielnie dla kaŝdej formy zajęć) WYKŁAD 2
Lp. Treści kształcenia realizowane w ramach wykładów W1 W2 Narodziny filozofii w staroŝytnej Grecji (hylozoizm, mit i logos) Liczba godz. ST NST 2 2 Spór o winę Sokratesa (na podstawie lektury Obrony Sokratesa; intelektualizm etyczny, metoda maieutyczna, sofistyka, arete, daimonion) 4 2 W3 Spór o pojęcie substancji metafizyka Platona i Arystotelesa (teoria idei, demiurg, materia, forma, hylemorfizm, substancja, przypadłość, akt, moŝność, pierwszy nieruchomy poruszyciel) 2 2 W4 W5 Spór o szczęście hellenistyczne filozofie Ŝycia (cynizm, cyrenaizm, epikureizm, sceptycyzm, stoicyzm, autarkia, eudajmonizm, apatia, hedonizm) 2 2 Geneza filozofii chrześcijańskiej. Główne spory filozofii średniowiecznej (neoplatonizm, apologetyka, dialektycyzm/antydialektycyzm, dowody na istnienie Boga) 4 2 W6 Spór o źródła ludzkiej wiedzy empiryzm contra racjonalizm (natywizm, antynatywizm, sceptycyzm). Charakterystyka filozofii nowoŝytnej. Medytacje Kartezjusza i RozwaŜania Locke a (koncepcje prawdy) 4 2 W7 W8 Spór o człowieka psychoanaliza Zygmunta Freuda (jakości psychiczne, prowincje psychiczne, kompleks Edypa, fazy rozwoju funkcji seksualnej, teoria popędów) 4 2 Spór o człowieka egzystencjalizm Jeana Paula Sartre (egzystencja, esencja, moralność egzystencjalistyczna, ateizm konsekwentny) 2 2 W9 Spór o podstawy nauki główne problemy metodologii nauk (kontekst odkrycia i uzasadnienia, prawda w nauce, rodzaje rozumowań: indukcja, dedukcja, redukcja, dowodzenie, wyjaśnianie, metoda hipotetyczno-dedukcyjna) 2 2 W10 Spór o podstawy nauki problem postępu i rewolucji naukowych (rewolucja naukowa Kuhna, programy badawcze Lakatosa, permanentna rewolucja Poppera) 4 2 Razem godz. 30 20 3.6. Korelacja pomiędzy efektami kształcenia, celami przedmiotu, a treściami kształcenia Efekt kształcenia Cele przedmiotu Treści kształcenia W3 Spór o pojęcie substancji metafizyka Platona i Arystotelesa W4 Spór o szczęście hellenistyczne filozofie Ŝycia W5 Główne spory filozofii średniowiecznej EK_W01Wykazać się wiedzą na C1 zapoznanie studentów z najwaŝniejszymi sporami i punktami W6 Spór o źródła ludzkiej wiedzy. temat najwaŝniejszych pytań stawianych przez filozofię europejską, głównych sporów w jej łonie i zapalnymi filozofii europejskiej Racjonalizm contra empiryzm C3 zachęcenie do samodzielnych W7 Spór o człowieka - psychoanaliza Freuda najwaŝniejszych rozwiązań związanych z postaciami wybitnych studiów i lektur związanych z poruszanymi zagadnieniami W8 Spór o człowieka egzystencjalizm Sartre a myślicieli W9 Spór o podstawy nauki. Główne problemy metodologii nauk W10 Spór o podstawy nauki problem postępu w nauce EK_W02 Zdefiniować najwaŝniejsze pojęcia i stanowiska filozoficz- C2 wyjaśnienie podstawowych pojęć z zakresu metafizyki, epistemologii i etyki 3 W1 hylozoizm, mit i logos W2 intelektualizm etyczny, metoda maieutyczna, sofistyka, arete, da-
ne EK_W03 Scharakteryzować kolejne epoki w dziejach filozofii, wskazując najwaŝniejsze i charakterystyczne dla nich problemy EK_W04 Zapoznać się z zestawem klasycznych tekstów z filozofii oraz zinterpretować ich fragmenty odwołując się do wiedzy uzyskanej podczas wykładów EK_U01UŜywać narzędzi filozoficznej analizy do samodzielnego rozstrzygania problematyki etycznej i poznawczej EK_U02 Potrafi dokonać analizy formalnej tekstu naukowego wskazując w nim pytania, odpowiedzi (hipotezy), argumenty/kontraargumenty, C1 zapoznanie studentów z najwaŝniejszymi sporami i punktami zapalnymi filozofii europejskiej C3 zachęcenie do samodzielnych studiów i lektur związanych z poruszanymi zagadnieniami C4 wyposaŝenie studentów w narzędzia pomagające w logicznym myśleniu, argumentowaniu, wyciąganiu wniosków i stawianiu pytań badawczych C4 wyposaŝenie studentów w narzędzia pomagające w logicznym myśleniu, argumentowaniu, wyciąganiu wniosków i stawianiu pytań badawczych 4 imonion W3 teoria idei, demiurg, materia, forma, hylemorfizm, substancja, przypadłość, akt, moŝność, pierwszy nieruchomy poruszyciel W4 cynizm, cyrenaizm, epikureizm, sceptycyzm, stoicyzm, autarkia, eudajmonizm, apatia, hedonizm) W5 neoplatonizm, apologetyka, dialektycyzm/antydialektycyzm, dowody na istnienie Boga W6 natywizm, antynatywizm, sceptycyzm, koncepcje prawdy W7 jakości psychiczne, prowincje psychiczne, kompleks Edypa, fazy rozwoju funkcji seksualnej, teoria popędów W8 egzystencja, esencja, moralność egzystencjalistyczna, ateizm konsekwentny W9 kontekst odkrycia i uzasadnienia, prawda w nauce, rodzaje rozumowań: indukcja, dedukcja, redukcja, dowodzenie, wyjaśnianie, metoda hipotetyczno-dedukcyjna W1 Narodziny filozofii w staroŝytnej Grecji W5 Geneza filozofii chrześcijańskiej. W6 Charakterystyka filozofii nowo- Ŝytnej P1 Studenci wykonywać będą projekt w zespołach dwuosobowych. Ich zadaniem będzie zapoznanie się z wybranymi fragmentami najwaŝniejszych tekstów filozofii europejskiej (zamieszczonymi w Antologii tekstów filozoficznych pod moją redakcją) oraz udzielenie pisemnej odpowiedzi na pytania sprawdzające ich zrozumienie i umiejętność wyciągania wniosków. KaŜda odpowiedź powinna się mieścić w objętości 400-700 słów bez spacji. W9 kontekst odkrycia i uzasadnienia, prawda w nauce, rodzaje rozumowań: indukcja, dedukcja, redukcja, dowodzenie, wyjaśnianie, metoda hipotetyczno-dedukcyjna P1 Studenci wykonywać będą projekt w zespołach dwuosobowych. Ich zadaniem będzie zapoznanie się z wybranymi fragmentami najwaŝniejszych tekstów filozofii europejskiej (zamieszczonymi w Antologii tekstów filozoficznych pod moją redakcją) oraz udzielenie pisemnej odpowiedzi na pytania sprawdzające ich zrozumienie i umiejętność
EK_K01 Analizować tekst naukowy w małym zespole, dyskutować jego tezy i dokonywać wspólnej interpretacji C4 wyposaŝenie studentów w narzędzia pomagające w logicznym myśleniu, argumentowaniu, wyciąganiu wniosków i stawianiu pytań badawczych wyciągania wniosków. KaŜda odpowiedź powinna się mieścić w objętości 400-700 słów bez spacji. P1 Studenci wykonywać będą projekt w zespołach dwuosobowych. Ich zadaniem będzie zapoznanie się z wybranymi fragmentami najwaŝniejszych tekstów filozofii europejskiej (zamieszczonymi w Antologii tekstów filozoficznych pod moją redakcją) oraz udzielenie pisemnej odpowiedzi na pytania sprawdzające ich zrozumienie i umiejętność wyciągania wniosków. KaŜda odpowiedź powinna się mieścić w objętości 400-700 słów bez spacji. 3.7. Metody weryfikacji efektów kształcenia (w odniesieniu do poszczególnych efektów) Efekt Charakterystyka kształcenia Metoda oceny narzędzia/sytuacji ewaluacji EK_W01 Egzamin pisemny EK_W02 Egzamin pisemny EK_W03 Egzamin pisemny EK_W04 EK_U01 EK_U02 EK_K01 Opracowanie projektowe Egzamin pisemny Opracowanie projektowe Opracowanie projektowe Zaliczenie projektu dokonane będzie na podstawie przedstawionego pisemnego opracowania zawierającego zestaw odpowiedzi na pytania przypisane do kaŝdej pary studentów realizujących projekt. Próg zdawalności 70%. Zaliczenie projektu dokonane będzie na podstawie przedstawionego pisemnego opracowania zawierającego zestaw odpowiedzi na pytania przypisane do kaŝdej pary studentów realizujących projekt. Próg zdawalności 70%. Zaliczenie projektu dokonane będzie na podstawie przedstawionego pisemnego opracowania zawierającego zestaw odpowiedzi na pytania przypisane do kaŝdej pary studentów realizujących projekt. Próg zdawalności 70%. 3.8. Kryteria oceny osiągniętych efektów kształcenia Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 kształcenia student nie potrafi student potrafi student potrafi wykazać się wiedzą w zadawalającym wykazać się pogłębioną na temat najwaŝniejszych stopniu wykazać się wiedzą na temat EK_W01 pytań stawia- wiedzą na temat naj- najwaŝniejszych pytań nych przez filozofię waŝniejszych pytań stawianych przez europejską, głównych stawianych przez filozofię europejską, sporów w jej łonie i filozofię europejską, głównych sporów w 5 Na ocenę 5 student potrafi wykazać się uporządkowaną wiedzą na temat najwaŝniejszych pytań stawianych przez filozofię europejską, głównych sporów w jej
EK_W02 EK_W03 EK_U01 EK_U02 EK_K01 najwaŝniejszych rozwiązań związanych z postaciami wybitnych myślicieli zdefiniować najwaŝniejszych pojęć i stanowisk filozoficznych scharakteryzować kolejnych epok w dziejach filozofii uŝywać narzędzi filozoficznej analizy do samodzielnego rozstrzygania problematyki etycznej i poznawczej dokonać analizy formalnej tekstu naukowego wskazując w nim pytania, odpowiedzi (hipotezy), argumenty/kontraargumenty, analizować tekstu naukowego w małym zespole, dyskutować jego tez i dokonywać głównych sporów w jej łonie i najwaŝniejszych rozwiązań związanych z postaciami wybitnych myślicieli zdefiniować w sposób dostateczny najwaŝniejsze pojęcia i stanowiska filozoficzne pobieŝnie scharakteryzować kolejne epoki w dziejach filozofii uŝywać prostych narzędzi filozoficznej analizy do rozstrzygania problematyki etycznej i poznawczej dokonać podstawowej analizy formalnej tekstu naukowego wskazując w nim pytania, odpowiedzi (hipotezy), argumenty/kontraargumenty, pobieŝnie analizować tekst naukowy w małym zespole, dyskutować jego tezy i dokonywać jej łonie i najwaŝniejszych rozwiązań związanych z postaciami wybitnych myślicieli dobrze zdefiniować najwaŝniejsze pojęcia i stanowiska filozoficzne dobrze scharakteryzować kolejne epoki w dziejach filozofii, wskazując najwaŝniejsze i charakterystyczne dla nich problemy prawidłowo uŝywać narzędzi filozoficznej analizy do samodzielnego rozstrzygania problematyki etycznej i poznawczej dokonać pełnej analizy formalnej tekstu naukowego wskazując w nim pytania, odpowiedzi (hipotezy), argumenty/kontraargumenty, analizować tekst naukowy w małym zespole, dyskutować jego tezy i dokonywać łonie i najwaŝniejszych rozwiązań związanych z postaciami wybitnych myślicieli wzorowo i wyczerpująco zdefiniować najwaŝniejsze pojęcia i stanowiska filozoficzne wyczerpująco scharakteryzować kolejne epoki w dziejach filozofii, wskazując najwaŝniejsze i charakterystyczne dla nich problemy sprawnie uŝywać narzędzi filozoficznej analizy do samodzielnego rozstrzygania problematyki etycznej i poznawczej potrafi dokonać wzorowej analizy formalnej tekstu naukowego wskazując w nim pytania, odpowiedzi (hipotezy), argumenty/kontraargumenty, dogłębnie analizować tekst naukowy w małym zespole, dyskutować jego tezy i dokonywać 3.9. Literatura Literatura podstawowa Platon, Obrona Sokratesa Michał Bardel (red.), Antologia tekstów filozoficznych dla nauczycieli olimpijczyków i maturzystów, tom I i II, Kraków 2003 (wybrane fragmenty) Literatura uzupełniająca Giovanni Reale, Historia filozofii staroŝytnej, tomy I-IV Frederick Copleston, Historia filozofii, tomy I-IV (j.w.) Jacek Wojtysiak, Filozofia i Ŝycie, Kraków 2009 4. NAKŁAD PRACY STUDENTA - BILANS PUNKTÓW ECTS Rodzaje aktywności ObciąŜenie studenta studia ST studia NST Udział w W/K 30 20 Samodzielne studiowanie tematyki W/K 30 30 6
Przygotowanie do egzaminu/zaliczenia W/K Udział w Ćw Samodzielne przygotowanie się do Ćw Przygotowanie do zaliczenia Ćw Udział w L Samodzielne przygotowanie się do L Przygotowanie do zaliczenia L Przygotowanie do zaliczenia P (w tym konsultacje) Przygotowanie do zaliczenia el (w tym konsultacje) 30 + 30 = 60 h 20 + 30 = 50 h Sumaryczne obciąŝenie pracą studenta 2 ECTS 2 ECTS Punkty ECTS za przedmiot 2 2 ObciąŜenie studenta związane z zajęciami praktycznymi ObciąŜenie studenta na zajęciach wymagających 30h = 1 ECTS 20h = 1 ECTS bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich 7