SZKOŁA PODSTAWOWA W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z MUZYKI w klasie 5 Szkoły Podstawowej str. 1
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z MUZYKI w klasie 5 Podczas ustalania oceny z muzyki brany jest pod uwagę przede wszystkim wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki zajęć. Oprócz wiedzy i umiejętności równie ważna jest pozytywna postawa wobec przedmiotu. Składają się na nią: aktywne uczestnictwo w zajęciach, przynoszenie na lekcje instrumentu pod uwagę brane są także wyniki osiągane w konkursach, przeglądach, udział w szkolnych i pozaszkolnych uroczystościach (przygotowywanie oprawy muzycznej imprez), uczestnictwo w dodatkowych zajęciach pozalekcyjnych, wykonywanie ponadobowiązkowych zadań muzycznych, nauka gry na dodatkowym instrumencie. ZAGADNIENIE PROGRAMOWE Odwołanie do PODSTAWY PROGRAMO WEJ OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOSTATECZNA OCENA DOBRA OCENA BARDZO DOBRA 1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń: 1.1. -Potrafi wymienić niektóre elementy muzyki, omawia je na podstawie usłyszanego przykładu, w zapisie nutowym wskazuje oznaczenia tych elementów -Potrafi wymienić i omówić niektóre elementy muzyki, zna niektóre oznaczenia w zapisie nutowym, odszukuje je i omawia -Potrafi wymienić podstawowe elementy muzyki: melodia, rytm i metrum, tempo, dynamika artykulacja, opowiedzieć o nich, wyszukać oznaczenia w zapisie nutowym i nazwać je -Potrafi omówić poszczególne elementy muzyki: melodia, rytm metrum, tempo (podaje przykłady określeń polskich i włoskich), dynamika (podaje przykłady oznaczeń i ich interpretację), harmonia (akord, trójdźwięk, akompaniament), artykulacja (oznaczenia w zapisie nutowym i nazwy) oraz potrafi scharakteryzować je str. 2
samodzielnie podając przykłady 1.2. Śpiewa w grupie piosenki w określonym tempie, dynamice i artykulacji rozumiejąc związek interpretacji utworu z oznaczeniami nutowymi śpiewa piosenki w grupie popełniając drobne błędy w odczytywaniu i zastosowaniu pojęcia dynamiki, tempa i artykulacji, Śpiewa poprawnie piosenki w grupie z określoną dynamiką, tempem i artykulacją powtarzając wzór śpiewa piosenki solo i w grupie z określoną dynamiką, tempem i artykulacją, samodzielnie i proponuje sposób wykonania utworów swobodnie operując pojęciami i oznaczeniami tempa, dynamiki, artykulacji 1.3. zapisuje i odczytuje kolejne dźwięki damy C dur rozróżnia pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i pauz oraz wskazuje na relacje pomiędzy nimi na podstawie tataizacji odczytuje niektóre oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne zapisuje i odczytuje nuty w obrębie gamy C-dur popełniając drobne błędy poprawnie zapisuje klucz wiolinowy na pięciolinii, liczy takty w zapisie rozróżnia pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i pauz, zapisuje i odczytuje je popełniając nieliczne błędy, wskazuje na relacje pomiędzy nimi za pomocą tataizacji zapisuje i odczytuje nuty w obrębie gamy C-dur; popełnia drobne błędy w określaniu nazw literowych nut, zapisuje i odczytuje pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i pauz popełniając drobne błędy, omawia niektóre relacje między wartościami, odczytuje sylaby rytmiczne (tataizacja) zapisuje i odczytuje podstawowe oznaczenia poprawnie zapisuje i odczytuje nuty w obrębie gamy C-dur; zna nazwy literowe nut; poprawnie zapisuje pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i znaki pauz na pięciolinii oraz określa relacje pomiędzy nimi; bezbłędnie używa nazw tych wartości i odczytuje sylaby rytmiczne (tataizacja) omawia na przykładzie zapis nutowy: klucz, pięciolinia, nuty, wartości rytmiczne, pauzy, kreski taktowe, znak zakończenia, wybrane str. 3
zapisuje i odczytuje niektóre oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne polskie i włoskie, 1.4. Wskazuje instrumenty strunowe pośród innych, wymienia kilka nazw instrumentów strunowych pomaga w przygotowaniu modelu instrumentu strunowego nazywa głosy męskie, żeńskie, wysokie i niskie zna nazwy kilku instrumentów strunowych szarpanych, smyczkowych i uderzanych; wykonuje model instrumentu strunowego według wzoru. Zna nazwy głosów ludzkich i przyporządkowuje je Wskazuje i nazywa kilka instrumentów strunowych z grup: szarpanych, smyczkowych i uderzanych; wykonuje model instrumentu strunowego, robi doświadczenia i omawia je Wskazuje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) Omawia grupę instrumentów strunowych; Zna budowę, sposób wydobycia dźwięku, zasadę podziału na grupę instrumentów szarpanych, smyczkowych i uderzanych, wymienia nazwy instrumentów w wybranej grupie i opisuje je; wykonuje model instrumentu strunowego, robi doświadczenia, analizuje i wyciąga wnioski 1.5. Wymienia polskie tańce narodowe i ich kilka najważniejszych cech Podaje przykłady tańców towarzyskich Ogólnie omawia polskie tańce narodowe (nazwa, wskazuje tempo, charakter); Ogólnie omawia tańce latynoamerykańskie Omawia charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych, wskazuje tempo, nazywa figury taneczne, region pochodzenia Opisuje charakter tańców latynoamerykańskich poprawnie rozpoznaje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) Omawia charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych(poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka), wskazuje tempo, omawia figury taneczne, region pochodzenia, tradycyjne nazwy, podaje przykłady str. 4
1.6. Wie kim był L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko na jakim instrumencie grał i tworzył Wie kim był L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko, na jakim instrumencie grał i tworzył Zna kilka faktów z życia L. van Beethovena, Mozarta, S. Moniuszki; Opisuje charakter i figury taneczne tańców latynoamerykańskich Zna najważniejsze fakty z życia L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko; Potrafi rozpoznać wysłuchane utwory Beethovena, Mozarta, S. Moniuszki, podać nazwę utworu słuchanego na lekcji 2. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń: 1.7. Rzadko korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, lub tylko w szkole, projekty i zadania wykonuje sporadycznie 2.1. Śpiewa hymn Unii Europejskiej w grupie i wspomagając się tekstem; 2.2. Śpiewa w grupie, z akompaniamentem lub podkładem oraz a cappella wspomagając się tekstem kilka piosenek poznanych na lekcji korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, wykonuje proste zadania śpiewa Unii Europejskiej w grupie; zna rolę hymnu i niektóre okoliczności, w jakich jest on wykonywany; śpiewa w grupie i akompaniamentem zwrotki i refrenu 10 piosenek z określoną dynamiką, tempem i artykulacją wspomagając się tekstem Często korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, wykonuje zadania podstawowe śpiewa Unii Europejskiej, zna okoliczności jego powstania i wykonywania, wymienia symbole UE Śpiewa w duecie lub samodzielnie poprawnie, popełnia drobne błędy Śpiewa wybrane pieśni patriotyczne Wielokrotnie, samodzielnie korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, wykonuje zadania i projekty obowiązkowe korzystając z dostępnych źródeł, uzupełnia wiedzę, odnajduje utwory muzyczne poprawnie śpiewa z pamięci hymn Unii Europejskiej, zna okoliczności jego powstania i wykonywania, omawia symbole UE Samodzielnie śpiewa (poprawnie, z dobrą rytmizacją oraz ze znajomością tekstu), zwrotki i refren 10 piosenek poznanych na lekcji; str. 5
Podejmuje próbę recytacji słów piosenki w dwugłosowym kanonie; recytuje słowa piosenki w dwugłosowym kanonie; śpiewa w kanonie w kilkuosobowych grupkach popełniając drobne błędy Śpiewa bezbłędnie w kanonie w kilkuosobowych grupkach 2.3. Sporadycznie stosuje ćwiczenia emisyjne, wykonuje je niedbale 2.4. poprawnie trzyma flet wydobywa dźwięk, wolno wykonuje palcowanie w obrębie poznanych dźwięków (c-d1), rozumie zapis chwytów na flet Stosuje podstawowe ćwiczenia emisyjne i oddechowe, zdarza się, że wykonuje je niedbale poprawnie trzyma flet wydobywa dźwięk, wolno wykonuje palcowanie, wie jak odczytuje się chwyty, gra prostą piosenkę na flecie popełniając drobne błędy w palcowaniu i odczytywaniu chwytów Stosuje podstawowe ćwiczenia emisyjne i oddechowe, wykonuje je poprawnie poprawnie trzyma flet wydobywa dźwięk i wykonuje palcowanie, wie jak odczytuje się chwyty, gra prostą piosenkę na flecie popełniając drobne błędy Śpiewa wybrane pieśni patriotyczne, pamięta okoliczności powstania pieśni wojskowych i patriotycznych (I i II wojna światowa - powstanie warszawskie) Zawsze stosuje się do zaleceń dbając o higienę głosu, ćwiczenia wykonuje z dbałością i zaangażowaniem poprawne trzyma flet, poprawnie ustawia palce na otworach fletu, poprawnie wydobywa dźwięk z fletu (zadęcie), gra wskazane piosenki na flecie, swobodnie zmienia palce na flecie w obrębie poznanych dźwięków (c-d1), samodzielne odczytuje chwyty na flet, 2.5. Wykonuje układ taneczny cza-czy w sposób niedbały i z wykonuje prosty układ taneczny cza-czy w parze, Aktywnie wykonuje układ taneczny Tańczy cza-czę w parze, utrzymując rytm i tempo, str. 6
błędami rytmicznymi lub formalnymi prezentuje podstawowe kroki taneczne z błędami rytmicznymi lub formalnymi cza- czy w parze popełniając drobne błędy rytmiczne, prezentuje wybrane kroki samodzielnie przyjmując prawidłową postawę taneczną i bezbłędnie wykonując krok podstawowy. 2.6. Podejmuje próbę wyklaskania, wytupania rytmu piosenki, powtórzenia prostego rytmu według wzoru, robi to mało dokładnie, odczytuje rytm z nut pod kierunkiem nauczyciela -tworzy proste sygnały dźwiękowe, odtwarza ilustracje zaproponowane przez innych 2.7. uczestniczy w układach zaproponowanych przez innych uczniów, niedbale wykonuje swoje figury Wyklaskuje, wystukuje lub gra na flecie rytm piosenki, powtarza rytm według wzoru, odczytuje rytm z nut z korektą nauczyciela tworzy prostą ilustrację dźwiękową na zadany temat pod kierunkiem nauczyciela uczestniczy w tworzeniu układów ruchowych lub tworzy je według sugestii nauczyciela Samodzielnie Wyklaskuje, wystukuje lub gra na flecie rytm piosenki, powtarza rytm według wzoru, tworzy własny prosty rytm lub odczytuje rytm z nut z drobnymi błędami -tworzy bogatą ilustrację dźwiękową na zadany temat pod kierunkiem nauczyciela Tworzy proste improwizacje ruchowe i układy choreograficzne do wybranych utworów muzycznych -prezentuje prostym ruchem akcję piosenki tworzy własny rytm o bogatej strukturze, słuchowo rozpoznaje motyw rytmiczny, Wyklaskuje, wystukuje lub gra na flecie rytmy motywów i piosenek ze śpiewem, tworzy proste kompozycje rytmiczne i melodyczne opracowuje krótkie bogate wypowiedzi na zadany temat ilustruje je gestem, odgłosem lub na instrumencie Tworzy własne improwizacje ruchowe i układy choreograficzne do wybranych utworów muzycznych sugestywnie oddaje ruchem akcję piosenki stosując rekwizyty, mimikę i gestykulację zgodnie z rozwojem akcji str. 7
3. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń: 2.8. Tworząc akompaniamenty wystukuje podstawowy rytm piosenki lub opiera się wyłącznie na wzorach akompaniamentu przygotowanych przez nauczyciela 2.9. Odtwarza gestami wskazane elementy muzyki pracując w grupie Rozróżnia wzory graficzne ronda i wariacji 3.1. słucha utworów zwracając niewielką uwagę na wybrane cechy utworu, słucha mało uważnie wybranych dzieł reprezentatywnych dla romantyzmu i klasycyzmu oraz muzyki ludowej, jazzowej i rozrywkowej, bez zaangażowania Wymyśla własny akompaniament do piosenki, popełnia drobne błędy rytmiczne w wykonaniu na instrumencie perkusyjnym Tworzy proste wypowiedzi opisujące cechy i charakter słuchanych utworów, odtwarza gestami wskazane elementy muzyki zgodnie ze wzorem, Rozróżnia i omawia wzory graficzne ronda i wariacji słucha utworów nie zawsze zwracając uwagę na wybrane cechy utworu, słucha wybranych dzieł literatury muzycznej reprezentatywnych dla romantyzmu i klasycyzmu, jazzowej i rozrywkowej, z małym zaangażowaniem Wymyśla własny, prosty rytmicznie akompaniament (ostinato rytmiczne) do piosenki i wykonuje go na instrumencie perkusyjnym Opisuje prostymi słowami cechy i charakter słuchanych utworów, samodzielnie odtwarza gestami wybrane elementy muzyki, Tworzy wzory graficzne ronda i wariacji słucha utworów zwykle zwracając uwagę na wybrane cechy utworu, słucha raczej uważnie wybranych dzieł literatury muzycznej (w całości lub fragmentów) reprezentatywnych dla romantyzmu i klasycyzmu, muzyki jazzowej i rozrywkowej, Wymyśla własny, bogaty rytmicznie akompaniament do piosenki(ostinato rytmiczne lub melodyczne) i wykonuje go na wybranym instrumencie Tworzy bogate wypowiedzi określające cechy i charakter słuchanych utworów, odtwarza gestami i znakami graficznymi wskazane elementy muzyki, proponuje własne środki pozamuzyczne dla opisu cech słuchanej muzyki Tworzy i omawia wzory graficzne ronda i wariacji świadomie odbiera muzykę słucha utworów zwracając dużą uwagę na wybrane cechy utworu, słucha uważnie wybranych dzieł literatury muzycznej (w całości lub fragmentów) reprezentatywnych dla romantyzmu i klasycyzmu, muzyki jazzowej i rozrywkowej, str. 8
3.2. umie opisać różnice między poszczególnymi częściami utworu (rondo, wariacje), wskazuje kilka cech utworu muzycznego prosto określa nastrój, tempo, dynamikę, umie odróżnić słuchowo budowę utworu (rondo, wariacje), umie opisać różnicę między częściami utworu, rozpoznaje niektóre cechy i budowę utworu muzycznego określa nastrój, tempo, dynamikę, słucha polskich pieśni patriotycznych oraz utworów ludowych w postaci oryginalnej i stylizowanej umie rozpoznać budowę słuchanego utworu (rondo, wariacje), umie opisać poszczególne części utworu, rozpoznaje podstawowe cechy i budowę utworu muzycznego określa nastrój, tempo, dynamikę, słucha polskich pieśni patriotycznych oraz utworów ludowych w postaci oryginalnej i stylizowanej z zaangażowaniem; umie rozpoznać budowę słuchanego utworu (rondo, wariacje), umie opisać poszczególne części utworu, prawidłowo rozpoznaje cechy i budowę utworu muzycznego określa szczegółowo nastrój, tempo, dynamikę, artykulację, omawia fakturę głosową i brzmieniową 3.3. Słuchowo rozróżnia barwy instrumentów strunowych spośród innych instrumentów; rozróżnia głosy męskie, żeńskie, wysokie i niskie Rozróżnia słuchowo brzmienie kilku instrumentów strunowych i nazywa je Rozróżnia rodzaje głosów ludzkich i przyporządkowuje je nazwom Rozpoznaje w słuchanym utworze instrumenty strunowe, wyodrębnia brzmienie instrumentów strunowych w słuchanym utworze i nazywa je Rozpoznaje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) z drobnymi błędami Bezbłędnie rozpoznaje w słuchanym utworze instrumenty strunowe, wyodrębnia brzmienie konkretnych instrumentów strunowych w słuchanym utworze, przyporządkowując je do określonej grupy: szarpane, smyczkowe lub uderzane, poprawnie rozpoznaje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) str. 9
3.4. słuchowo rozróżnia niektóre tańce narodowe na podstawie wskazówek słownych; dostrzega różnicę między tańcami polskimi a innych narodów; słuchowo rozróżnia poszczególne tańce narodowe na podstawie wskazówek słownych; słuchowo rozróżnia tańce polskie od innych narodów Rozróżnia poszczególne tańce narodowe (poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka) na podstawie rytmów Omawia różnicę między tańcem polskim a latynoamerykańskim Rozpoznaje charakterystyczne cechy poszczególnych tańców narodowych (poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka) na podstawie charakterystycznych rytmów; Dokonuje porównania między tańcami polskimi a latynoamerykańskimi 3.5. dostrzega cechy słuchanej muzyki w utworach omówionych na lekcji 3.6. Wie w którym wieku tworzył Mozart, L van Beethoven i s. Moniuszko 3.7. Jedynie z sugestiami nauczyciela lub pracując w grupie interpretuje (gra i śpiewa) utwory uwzględniając wskazówki umieszczone w nutach oraz zgodnie własnym odczuwaniem muzyki Omawia cechy słuchanej muzyki w utworach omówionych na lekcji Taktuje w grupie Wie jaką epokę prezentuje Mozart, L van Beethoven i s. Moniuszko Z małym zaangażowaniem interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki wskazuje cechy słuchanej muzyki, które decydują o charakterze utworu, taktuje Wie jaką epokę prezentuje Mozart, L van Beethoven i s. Moniuszko, jaka epoka poprzedzała romantyzm Raczej chętnie interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki wskazuje i omawia cechy słuchanej muzyki, które decydują o charakterze utworu Wie jaką epokę reprezentuje Mozart, L van Beethoven i s. Moniuszko, porządkuje na tle innych epok i kompozytorów Chętnie i z zaangażowaniem interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki Ocena celująca str. 10
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który przejawia wyjątkowe zdolności i zainteresowania muzyką, oraz posiada umiejętności i wiadomości wymagane na ocenę bardzo dobrą. Ponadto powinien wyróżniać się przynajmniej jedną z wymienionych aktywności: aktywnie uczestniczy w życiu muzycznym szkoły lub poza szkołą (np. w chórze, różnych zespołach placówek wychowania pozaszkolnego), bierze udział w konkursach, festiwalach, przeglądach muzycznych na szczeblach gminnym, powiatowym, wojewódzkim. wykazuje zainteresowania literaturą muzyczną wykraczającą poza prezentowaną na lekcjach str. 11