Doświadczenia i refleksje architektoniczne z tworzenia Struktury Docelowej Systemu Informacyjnego Służby Celnej (SISC) Marek Pękala - Departament Służby Celnej Ministerstwa Finansów JM Hotel, Warszawa 5 czerwca 2014 Władza Wdrażająca Programy Europejskie ul. Rakowiecka 2a, 02-517 Warszawa tel. 22 542 84 00 faks 22 542 84 44 wwpe@wwpe.gov.pl www.wwpe.gov.pl
O czym będę mówił Wprowadzenie (Służba Celna, administracja publiczna v komercja, słownik pojęć) Duża zmiana w organizacji- budowa nowego SISC (Oczekiwania zewnętrzne MASP, Program e-cło, zarządzanie procesowe) Co nas skłoniło do wdrażania ładu architektonicznego (cele, podejście, mapa korzyści, mierniki strategiczne) Dojście do Architektury Docelowej SISC (metoda, federacja architektów, zagadnienia architektoniczne) Struktura Docelowa Systemu Informacyjnego Służby Celnej (System zarządzania, transformacja,) Wnioski. refleksje, spostrzeżenia..wszystko jest proste na początku i końcu... 2
Refleksja architektoniczna wprowadzająca Jeśli Twoja organizacja funkcjonuje poprawnie/zadawalająco i nie jest planowana duża zmiana działalności operacyjnej oraz nie jest zaobserwowany apetyt na nowe korzyści jak też nie widać determinacji w zarządzie to: nie trać czasu i tzw. architekturę korporacyjną traktuj tylko jako rozrywkę intelektualną 3
Główne zadania realizowane przez SC Obszary funkcjonowania: kontrola obrotu towarowego UE z zagranicą naliczanie i pobór należności podatku VAT, akcyzy, cła, 1/3 przychodów Budżetu Państwa! kontrola gier i zakładów wzajemnych, zapobieganie i wykrywanie wprowadzanych na teren UE: szkodliwych odpadów, substancji chemicznych, materiałów jądrowych i promieniotwórczych, narkotyków, broni, amunicji, materiałów wybuchowych itp, ochrona dóbr kultury, ochrona własności intelektualnej, kontrola obrotu extra UE objętego Wspólną Polityką Rolną, statystyka wewnątrzwspólnotowego obrotu towarowego (INTRASTAT), 4
Używane pojęcia, słownik SISC - System Informacyjny Służby Celnej budowany w ramach Programu e-cło - zespół współdziałających komponentów funkcjonalnych i technicznych, zapewniający kompleksowe wsparcie procesów biznesowych SC oraz wymianę komunikatów elektronicznych z domeną wspólnotową i zewnętrzną. SD, Struktura Docelowa - model przedstawiający stan docelowy SI SC po wprowadzeniu wszystkich zmian związanych z realizacją Programu e-cło. Pryncypia - Zbiór zadeklarowanych trwałych zasad postępowania, które wspierają nas w podejmowaniu decyzji realizacyjnych i architektonicznych Zarządzanie Strukturą Docelową mechanizmy obejmujące elementy zarządcze architektury systemu, zadania związane z utrzymaniem spójności SI SC niezbędnymi dla dalszego jego utrzymania i rozwoju, role i struktury organizacyjne realizujące te zadania. Buzzwords - np.togaf,soa,ea,itil,cc)- nie będę używał 5
Refleksja architektoniczna 1 Do pewnego momentu, gdy wszystko funkcjonuje poprawnie np. koszty nie rosną, nie ma presji (zewnętrznej i wewnętrznej) na zmianę lub gdy pożądane zmiany nie mają pokrycia finansowego - architekturę korporacyjną można traktować jako: zbiór właściwości danej organizacji (włącznie ze strukturą), które stanowią o zdolności do realizacji jej misji. 6
Silosy biznesowe Mieliśmy w latach 2000 2002 2004: Strategię biznesową zatwierdzoną przez Radę Ministrów w 1999, S. Informatyzacji (misja, wizja, cele) przez Prezesa GUC i MF w IV.2000 Wdrożone! metodyki realizacyjne np. MaXXIme TEMPO; Twarde Uzasadnienie biznesowe akcesja do UE Systemy centralne spełniające wymogi interoperacyjności z domeną UE Jednolite standardy komunikacji i interfejsów, danych referencyjnych! Nagrody za Systemy IT e-government - e-europe - Strategia Lizbońska: Como 2003, Rzym 2004 i Manchester 2005! 7
Stan na maj 2004 OK Ozyrys zarządzanie zasobami sieci WAN Celina Analytic layer Celesta Operational layer OK OK NCTS Zefir SEED Reference layer OK Isztar Alexis Celesta master Communication layer OK Corintia web portal Hermes HR OK - - Office & Workflow OK OK OK OK OK Printing systems WAN / CCN-CSI / E-mail / VoIP / middleware - Corporate Antivirus OK OK Security/ Special systems 8
Refleksja architektoniczna 2 Co to jest entropia w organizacji i czym skutkuje? Entropia jest miarą stopnia nieuporządkowania układu jeżeli układ termodynamiczny przechodzi od jednego stanu równowagi do drugiego, bez udziału czynników zewnętrznych (a więc spontanicznie), to jego entropia zawsze rośnie. 9
Efekty entropii organizacyjnej Od ostatniej dużej zmiany transformacja SC, w celu wejścia Polski w struktury UE (1.05.2004), nastąpiło spontaniczne zaspokajanie potrzeb na wspomaganie informatyczne samodzielna budowa aplikacji, w tym np.: Co najmniej cztery rejestry przedsiębiorców KBK, SEED, AEO, EORI 16 regionalnych helpdesk-ów 16 systemów kadrowo-płacowych kilka lokalnych systemów autoryzacji Wiele systemów wspomagania analizy ryzyka Wiele rejestrów i systemików lokalnych (ponad 200) 10
Refleksja architektoniczna 3 Jeśli jednak zainteresowałeś się architekturą korporacyjną i chcesz wzorować się na liderach firmach komercyjnych podawanych jako przykład: Zwróć uwagę na występujące różnice które mogą być istotne Np. Służba Celna realizuje zadania operacyjne w tym transakcje on line 24h x 365 dni 11
Specyfika działalności podstawowej Business WSPARCIE Wykorzystać i utrzymać istniejące DZIAŁALNOŚCI Opłacalność systemy produkcyjne W SFERZE Niespójność BIZNESOWEJ Pozyskiwanie danych klientów nie jest krytyczna... SZYBKOŚĆ Cel Zapewnianie główny: agregacja przewagi danych REAGOWANIA konkurencyjnej w górę dla NA kierownictwa szybkość przepływu! ZMIANY i analizowania informacji OTOCZENIA!!! Administracja publiczna Ciągle SYSTEM tworzy się nowe systemy INFORMACYJNY 1. Zapewnienie informacyjne funkcji JEST... SAMĄ społecznych ISTOTĄ Spójność DZIAŁALNOŚCI! 2. Zapewnienie informacji niezbędnego prawnej na poziomie poziomu usług operacyjnym!!! ZGODNOŚĆ Z Cel 3. Koszty główny: działania zapewnić dane operacyjne AKTUALNYM na poziomie STANEM operacyjnym!!! PRAWNYM!!! 12
Mierniki strategiczne Nie dotyczą one bezpośrednio usług elektronicznych gdzie np. obecnie Służba Celna obsługuje w formie elektronicznej 81,5% zgłoszeń celnych i deklaracji akcyzowych 13
14 14
15
4,50 Obecny (AS-IS) koszt poboru 2004 (w /100 pobranych należności) 2008 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 16
Dlaczego realizujemy Program e-cło? Wymogi e-customs wyeliminowanie dokumentów papierowych. Liczne zapowiadane w UE zmiany legislacyjne wprowadzenie zmodernizowanego kodeksu celnego UCC. Obecne rozwiązania IT funkcjonują nierzadko od dekady, w tym czasie nastąpiły liczne zmiany prawne - zaszła konieczność przebudowy systemów. Konieczność integracji i kompatybilności rozwiązań IT. Zwiększenie możliwości elastyczności na zmiany jakie oferuje technologia SOA. Konieczność update u technologicznego aplikacje rozproszone klient serwer na aplikacje scentralizowane, dostępne na urządzeniach mobilnych, w efekcie redukcja kosztów utrzymania. Szansa na standardyzację i uspójnienie modeli danych (SC wcześniej nie posiadała opracowanego modelu danych). Zmieniające się otoczenie informacyjne pojawiły się liczne rejestry publiczne, z którymi można się integrować. Unowocześnienie organizacji zgodnie z kierunkami rozwoju UE. Likwidacja silosów i separowanych rozwiązań. Wdrożenie zarządzania procesowego w organizacji. 17
Program e-cło - korzyści i oddziaływanie Cele ogólne! Wzrost sprawności i przyjazności obsługi przedsiębiorców w obszarze związanym z poborem należności przez Służbę Celną, obrotem towarowym oraz zapewnieniem bezpieczeństwa handlu międzynarodowego. Usprawnienie współpracy pomiędzy polską Służbą Celną a instytucjami współpracującymi. Wzrost efektywności procesów wewnętrznych Służby Celnej. Racjonalizacja wydatków Służby Celnej związanych z informatyzacją. 18
Cele Programu były odzwierciedleniem odpowiadały na potrzeby i występujące problemy 19
Pierwotne Pryncypia SC w zakresie IT Odwołanie do Strategii Działania SC. Podział obszaru IT na zarządzalne bloki funkcjonalne > projekty Wiodąca rola ekspertów biznesowych > kierownicy projektów. Praca zespołowa zaangażowanie potencjału całej SC > lokalizacja projektów w regionach > centra kompetencyjne (np. IC w Krakowie, itd.). W przypadku kluczowych przedsięwzięć zlecenie realizacji wykonawcom zewnętrznym. Konsekwentne stosowanie metodyki zarządzania programami i projektami. 20
Refleksja architektoniczna 4 Zanim zaczniesz tworzyć modele architektoniczne upewnij się, w jakim celu je tworzysz (oczekiwane korzyści, najlepiej szybkie) i jak będą wykorzystane. Nie ma nic złego w kierowaniu się korzyścią, najlepiej jak korzyść konsumuje się szybko i przy małym wysiłku: Każda korzyść powinna mieć Właściciela odpowiedzialnego za jej dostarczenie organizacji 21
Definicje korzyści Matryca Logiczna Programu e-cło Cel Programu i cele szczegółowe Rezultaty i wskaźniki rezultatów dla celów Programu Produkty i ich powiązanie z rezultatami Programu Projekty (Działania) Mapa korzyści Profile i metryki korzyści Opis korzyści Spodziewany termin pojawienia się korzyści i czas realizacji Rezultaty dotyczące korzyści i wskaźniki rezultatu - poziom bazowy i docelowy Wzajemne zależności z innymi korzyściami i ich rezultatami Zmiany bieżących procesów biznesowych konieczne dla zrealizowania korzyści Projekty w ramach Programu bezpośrednio związane z realizacją korzyści Wszelkie zależności od ryzyk lub innych programów czy projektów Osoba odpowiedzialna za realizację korzyści i będąca właścicielem Profilu Korzyści w Programie 22
23 Mapa Korzyścici Cele szczegółowe Korzyści Projekty Zdefiniowano 23 korzyści biznesowe Powiązano z celami szczegółowymi Programu Przypisano odpowiedzialność za realizację korzyści Powiązano korzyści z projektami 23
Organizacja Programu e-cło obszary biznesowe Obszary: Wszystkie projekty realizowane w ramach Programu e-cło zostały pogrupowane w obszary biznesowe, które razem mogą zrealizować pożądany przyszły stan Struktury Docelowej i w ten sposób dostarczyć potencjał wyrażony w Opisie Wizji (Studium Wykonalności). Zasoby: Zadania Programu realizuje aktualnie 21 zespołów projektowych co w sumie daje ok. 390 osób zaangażowanych w realizację Programu, w tym 106 osób to informatycy. 24
Rezultaty Programu e-cło zmiana biznesowa Interesariusze Zmiana biznesowa Miara : Stan docelowy (2013 r.) Podniesienie poziomu dojrzałości e-usług publicznych co najmniej na poziom 4-TRANSAKCJI 8 e-usług (w tym 2 nowe) Klienci Zmniejszenie liczby kontrolowanych zgłoszeń celnych przed zwolnieniem towarów w stosunku do wszystkich przyjmowanych Zwiększenie liczby przedsiębiorców wykorzystujących kanał komunikacji elektronicznej z 13% na 5 % z 30 % na 60 % Zwiększenie liczby przedsiębiorców objętych automatyczną obsługą rozliczeń z tytułu dochodów budżetowych realizowanych przez SC z 30 % na 90 % Instytucje współpracujące Zgodność na koniec 2013 r. z wymaganiami inicjatywy e-customs dot.: integracji z systemami wspólnotowymi elektronicznej wymiany danych z innymi administracjami celnymi UE 100 % Objęcie zarządzaniem procesowym kluczowych procesów operacyjnych oraz ich automatyzacja 10 procesów Wewnętrzni Ujednolicenie baz referencyjnych przedsiębiorców (zmniejszenie ich liczby) Wsparcie obszarów zarządzania zasobami ludzkimi jednolitymi rozwiązaniami informatycznymi z 4 na 1 4 obszary
Rezultaty Programu e-cło podniesienie poziomu dojrzałości e-usług Obszary procesów biznesowych Obszar zintegrowanej taryfy celnej Obszar zintegrowanej rejestracji przedsiębiorców Obszar zintegrowanego zarządzania ryzykiem Stan bazowy 2008 r. 0 REZULTATY PROGRAMU e-cło Zmiana poziomu dojrzałości e-usług Elektroniczna obsługa dokumentów poprzedzających przywóz Stan docelowy 2013 r. 4 Komponenty SI SC ICS/ECS2 Obszar ułatwień i kontroli celnej w obrocie extra-ue oraz rejestracji obrotu intra-ue Obszar zintegrowanej obsługi obrotu wyrobami akcyzowymi Obszar zintegrowanej obsługi podatku od gier i zakładów wzajemnych Obszar poboru należności i rozrachunków z UE i budżetem Obszar procesowo-zarządczy i analityczno-statystyczny Obszar obiegu dokumentów i prowadzenia spraw Obszar zarządzania zasobami ludzkimi administracji celnej 0 3 2 3 2 4 2 Elektroniczna obsługa wywozowej deklaracji skróconej Elektroniczna obsługa wywozu Elektroniczna obsługa statystyki wewnątrzwspólnotowej BRAK Elektroniczna obsługa operacji przywozowych Elektroniczna obsługa tranzytu Elektroniczna obsługa gwarancji Elektroniczna obsługa dokumentów akcyzowych 4 4 4 4 4 5 4 AES AIS NCTS2 ZEFIR 2 OSOZ2 EMCS PL ECIP/ SEAP PL SZPROT ISZTAR4 ZISAR Obszar zarządzania systemem informacyjnym i infrastruktury kontroli celnej 0 1 2 3 4 5 Brak Informacja Interakcja Dwustronna Transakcja Personalizacja Interakcja
Rezultaty Programu e-cło pozostałe zmiany dla interesariuszy zewnętrznych Obszary procesów biznesowych Obszar zintegrowanej taryfy celnej REZULTATY PROGRAMU e-cło Inne zmiany biznesowe dla interesariuszy zewnętrznych Komponenty SI SC Obszar zintegrowanej rejestracji przedsiębiorców Obszar zintegrowanego zarządzania ryzykiem Obszar ułatwień i kontroli celnej w obrocie extra-ue oraz rejestracji obrotu intra-ue Stan bazowy 2008 r. Wzrost liczby przedsiębiorców wykorzystujących kanał komunikacji elektronicznej Stan docelowy 2013 r. 30 % 60 % Wszystkie systemy ZEFIR 2 ECIP/ SEAP PL Obszar zintegrowanej obsługi obrotu wyrobami akcyzowymi Obszar zintegrowanej obsługi podatku od gier i zakładów wzajemnych Obszar poboru należności i rozrachunków z UE i budżetem Obszar procesowo-zarządczy i analityczno-statystyczny Obszar obiegu dokumentów i prowadzenia spraw Obszar zarządzania zasobami ludzkimi administracji celnej 13 % Wzrost liczby przedsiębiorców korzystających z komunikacji elektron. objętych aut. obsługą rozliczeń z tytułu dochodów budżetowych realiz. przez SC 30 % 90 % BRAK Zmniejszenie liczby kontrolowanych zgłoszeń celnych przed zwolnieniem towarów w stosunku do wszystkich przyjmowanych Zgodność z inicjatywą e-customs dot.: integracji z systemami wspólnotowymi elektronicznej wymiany danych z innymi administracjami celnymi UE 5 % 0 100 % OSOZ2 ZISAR AIS AES NCTS2 EMCS PL SZPROT ISZTAR4 ARI@DNA2 Obszar zarządzania systemem informacyjnym i infrastruktury kontroli celnej
Rezultaty Programu e-cło zmiany dla interesariuszy wewnętrznych Obszary procesów biznesowych Obszar zintegrowanej taryfy celnej Obszar zintegrowanej rejestracji przedsiębiorców REZULTATY PROGRAMU e-cło Zmiany biznesowe dla interesariuszy wewnętrznych Stan bazowy 2008 r. Stan docelowy 2013 r. Komponenty SI SC ECIP/ SEAP PL EMCS PL Obszar zintegrowanego zarządzania ryzykiem Obszar ułatwień i kontroli celnej w obrocie extra-ue oraz rejestracji obrotu intra-ue Obszar zintegrowanej obsługi obrotu wyrobami akcyzowymi Obszar zintegrowanej obsługi podatku od gier i zakładów wzajemnych Obszar poboru należności i rozrachunków z UE i budżetem Obszar procesowo-zarządczy i analityczno-statystyczny 0 Objęcie zarządzaniem procesowym kluczowych procesów operacyjnych oraz ich automatyzacja 0 10 Ujednolicenie baz referencyjnych przedsiębiorców (zmniejszenie ich liczby) 4 1 BRAK Wsparcie obszarów zarządzania zasobami ludzkimi jednolitymi rozwiązaniami informatycznymi 4 SZPADA SZPROT HERMES2 ISZTAR4 AIS AES NCTS2 ZISAR Obszar obiegu dokumentów i prowadzenia spraw Obszar zarządzania zasobami ludzkimi administracji celnej Minimalna liczba użytkowników 0 administracji celnej korzystających 15 000 z platformy elektronicznej e-cło. Wszystkie systemy ZEFIR 2 OSOZ2 Obszar zarządzania systemem informacyjnym i infrastruktury kontroli celnej ARI@DNA2
Produkty Programu e-cło Lp. Wskaźnik produktu Jedn. Miary 1 Liczba zainstalowanych zwirtualizowanych platform serwerowych szt. 2 2 Liczba wdrożonych scentralizowanych systemów HelpDesk szt. 1 3 Liczba uruchomionych systemów uwierzytelniania wraz z PKI szt. 1 4 Liczba uruchomionych systemów zarządzania danymi referencyjnymi PL UE szt. 1 Razem INFRA PKI HELP- DESK PDR + TESTREG 5 Liczba uruchomionych platform obsługi komunikatów w technologii korporacyjnej szyny danych szt. 1 MCA 6 Liczba wdrożonych systemów informatycznych służących realizacji e-usług szt. 12 7 Liczba wdrożonych systemów zarządzania szt. 2 8 Liczba rozbudowanych platform analitycznych hurtowni danych szt. 1 9 Liczba rozbudowanych portali do elektronicznej komunikacji z przedsiębiorcami szt. 1 SZPADA HERMES2 SZPROT ISZTAR3 ISZTAR4 AES NCTS2 ZEFIR 2 ECIP/ SEAP PL ARI@DNA2 EORI 1 ICS/ECS2 EMCS PL AIS ZISAR OSOZ2
Przepisy prawne Zasady Misja Szanse Wizja Cele Strategia Cele strategiczne Interesariusze Słabości Silne strony Wartości Metodyki Zagrożenia Ograniczenia Wymagania Jedn. org. Role Dane Odpowiedzialności Reguły biznesowe Zdarzenia Zdarzenia inicjujące Umiejętności Informacje Funkcje Procesy Wiedza Procedury Stanowiska pracy Usługi Ludzie Produkty Projekty Czas Łańcuch wartości Workflow Ryzyka Budżet Podatki Obiekty Koszty Środki finansowe Lokalizacje Budynki Narzędzia Bazy danych Aplikacje Systemy Modele za: Adaptive Inc., www.adaptive.com Hardware Sieci Middleware Incydenty 30
Procesy biznesowe 31 31
32 32
Refleksja architektoniczna 5 Moim zdaniem uporządkowanie optymalizacja (np. uproszczenie) kluczowych procesów biznesowych przed ich wsparciem informatycznym skutkuje wielokrotnym obniżeniem kosztów na IT więc: Po potwierdzeniu działalności operacyjnej zasugerowałbym pochylenie się nad procesami i ich miernikami a PRZEDE WSZYSTKIM CELAMI OGÓLNYMI!!! TO MAJĄ ZROBIĆ ICH FAKTYCZNI WŁAŚCICIELE A NIE UZURPATORZY Z IT! 33
Architektura Procesów SC (to-be) 2014 - v.1.0 - Procesy I, II, III poziomu Kształtowanie kierunków rozwoju SC oraz monitorowanie jej funkcjonowania Określanie misji, wizji, strategii, wyznaczanie celów Doskonalenie organizacji SC Tworzenie zasad zarządzania Budowanie relacji z interesariuszami Zintegrowane zarządzanie ryzykiem dla działalności SC Audytowanie, samoocena i przeglądy organizacji Zintegrowane zarządzanie ryzykiem dla działalności podstawowej Obsługa obrotu towarowego Interesariusze: Społeczeństwo, UE, Budżet Państwa, Klienci 5 6 Prowadzenie analizy ryzyka Prowadzenie analizy ryzyka na poziomie strategicznym Prowadzenie analizy ryzyka na poziomie taktycznooperacyjnym Określenie standardów i wytycznych dla kontroli i analizy ryzyka Kształtowanie prawa oraz wdrażanie usług i instrumentów prawnych SC Planowanie koszyka usług i instrumentów prawnych SC Planowanie koszyka usług i instrumentów Analiza otoczenia i wnętrza SC 10 7 Projektowanie i utrzymanie standardów kontroli i standardów analizy ryzyka Planowanie kontroli w oparciu o analizę ryzyka Projektowanie, wdrożenie i utrzymanie usług - obrót towarowy Planowanie i monitorowanie projektów portfela usług Projektowanie i wdrożenie usługi Utrzymywanie usług obrotu towarowego Projektowanie, wdrożenie i utrzymanie usług - obrót wyrobami podlegającymi akcyzie i innym podatkom Projektowanie, wdrożenie i utrzymanie usług działalność hazardowa Kształtowanie i wdrażanie instrumentów prawnych Umożliwianie działalności -obrót towarowy 4 Nadanie uprawnień umożliwiających realizację obrotu towarowego Promowanie ułatwień i uproszczeń w obrocie towarowym Obsługa obrotu wyrobami podlegającymi akcyzie oraz innym podatkom i należnościom Umożliwianie działalności obrót wyrobami podlegającymi akcyzie i innym podatkom Umożliwianie działalności - gry hazardowe 1 2 Obsługa działalności hazardowej Obsługa operacji obrotu towarowego Obsługa operacji w kierunku przywozowym Obsługa operacji w kierunku wywozowym Badanie działalności podmiotów dokonujących obrotu towarowego Obsługa statystyki obrotu wewnątrzwspólnotowego Obsługa operacji obrotu wyrobami podlegającymi akcyzie i innym podatkom 3 8 Obsługa operacji obrotu wyrobami podlegającymi opodatkowaniu i pobór podatków Badanie działalności podmiotów dokonujących obrotu wyrobami podlegającymi opodatkowaniu Prowadzenie nadzoru nad działalnością w zakresie gier hazardowych Eliminowanie nielegalnej działalności Ujawnienie i zwalczanie nielegalnej działalności w zakresie obrotu towarowego Ujawnienie i zwalczanie nielegalnej działalności w zakresie obrotu wyrobami podlegającymi akcyzie oraz innym podatkom i należnościom Ujawnienie i zwalczanie nielegalnej działalności w zakresie prowadzenia gier hazardowych Interesariusze: Społeczeństwo, UE, Budżet Państwa, Klienci 9 Dobór i rozwój Pracowników Tworzenie i modyfikacja planu finansowego Wykonanie planu finansowego Sporządzanie sprawozdań Obsługa budżetu, zobowiązań i sprawozdawczość finansowa Zapewnianie zasobów 9 Dostarczanie i utrzymanie Infrastruktury i narzędzi Rozwój i utrzymanie Systemu Informacyjnego SC 34
Co nas skłoniło do wdrażania ładu Wynikły problemy wynikające z : tożsamości, granic systemów (nadmiarowość, białe plamy); standaryzacji i unifikacja modeli danych i interfejsów; analizy wpływu zmian; pojawiających się lawinowo Zagadnień architektonicznych; zależności, wrażliwości poszczególnych komponentów Obawa o brak spójności itd. Zapewnienie trwałości Projektu po jego zakończeniu; Osiągnięcie celu efektywności kosztowej. 35
Wrażliwość projektu - zmiana zakresu realizacji w przypadku opóźnień/nie zrealizowania innego komponentu z Programu KRYTYCZNE ZALEŻNOŚCI Wrażliwość projektu INFRA TESTREG MCA PKI HELP DESK ECIP/SEAP PL PDR SZPROT HERMES 2 ISZTAR 4 ZISAR ZEFIR 2 AIS AES OSOZ 2 NCTS 2 ARIADNA 2 INFRA TESTREG X MCA X PKI X X X X HELP DESK X X X ECIP/SEAP PL X X X X PDR X X X X SZPROT X X X HERMES 2 X ISZTAR 4 X ZISAR X X ZEFIR 2 X X X X X X X X X X X AIS X X X X X X X X AES X X X X X X X X OSOZ 2 X NCTS 2 X X X X X X X X ARIADNA 2 36
Wynikła potrzeba uporządkowanego podejścia Założenia organizacyjne do realizacji utrzymania i rozwoju w SW - ok Departament Strategiczny w MF? Dyrygent, Architekt, Szef Zmiany Transformacyjnej, liderzy? Powiązania, architektura,opis usługi, kolejność? MUI/ITIL połamany, SOA, SLA/OLA, PAAS/IAAS brak SAAS? Jak sobie z tym poradzić i za co i od kogo? 37
Refleksja architektoniczna 6 Nie sposób jest efektywnie umieścić decyzyjnego Architekta Korporacyjnego w strukturze hierarchicznej jaką jest administracja publiczna. Minimalne stanowisko podsekretarz stanu??!!!! 38
Architektura docelowa w Programie e-cło Jedną z zasadniczych rekomendacji zawartych w Planie wdrożenia metody osiągnięcia architektury docelowej SISC, było powołanie Federacji Architektów. Rozstrzygnięcia takie byłyby podejmowane w postaci rekomendacji. Federacja Architektów jest strukturą odpowiedzialną za utrzymanie spójności architektonicznej i przestrzeganie pryncypiów architektonicznych (innymi słowy bez mocy decyzyjnej może nie tyle przestrzegać co wskazywać na naruszenia pryncypiów). Federacja Architektów jest strukturą rekomendacyjną a nie decyzyjną odpowiedzialną za proponowanie rozstrzygnięć zagadnień projektowych -spornych pomiędzy projektami. 39
Co to jest Struktura Docelowa? Pojęcie metodyki Zarządzania Programem e-cło (model docelowy programu wg obecnego tłumaczenia MSP) Podstawowe narzędzie do planowania i realizacji Zmiany Transformacyjnej Stopniowe doprecyzowanie stanów przyszłych Stan bieżący AS IS Stan pośredni TRANSZA X Stan oczekiwany TO BE 40 CZAS 40
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Zasobami Ludzkimi Kadrow KADRY PŁACE RCP o Kadry- - Płace Płacow SOWA y Kadry MSNet BELF-ic GUC-io ATENA Struktura SISC (AS-IS) Obszar Zintegrowanej Rejestracji Przedsiębiorców EORI PL SEED PL KS AEO Dyscyplina Administracja CELINA PDR Kraków KRAG PDR Łódź SARP AGENT EBTI PL Obszar Zarządzania Strategicznego i Procesów Biznesowych Administracji Celnej Obszar Analityczno-Statystyczny Obszar Zintegrowanej Taryfy Celnej ARI@DN A ISZTAR 3 Obszar Poboru Należności oraz Rozliczeń z UE i Budżetem Obszar Zintegrowanej Obsługi i Kontroli Obrotu Towarowego Obszar Księgowo-Budżetowy Obszar Zabezpieczeń Obszar Wywozu Obszar Tranzytu KBK ZEFIR OSOZ ECS 2 KRET NCTS Obszar Szkieletu Informacyjnego Administracji Celnej i Magistrali Celno-Akcyzowej Obszar Uwierzytelniania CBT Obszar warstwy Komunikacyjnej Obszar Wsparcia Użytkowników i Klientów HELPDESK EMCS/NCTS I,II,III linia wsparcia Bramka CCN/C SI HELPDESK I linia wsparcia INTRAS TAT Obszar Przywozu i Statystyki Obrotu wew. UE CELINA INTERD B PROFIL Obszar Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem CRKP CKC CERO INTERD B ECS PROFIL Książka służby ALINA ICS KRIT Obszar Zintegrowanej Obsługi Obrotu Wyrobami Akcyzowymi BACHUS EMCS PL 41
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Zasobami Ludzkimi Kadrow KADRY PŁACE RCP o Kadry- - Płace Płacow SOWA y Kadry MSNet Struktura SISC (Transition) HERME BELF-ic GUC-io ATENA S2 Obszar Zintegrowanej Rejestracji Przedsiębiorców EORI PL SEED PL KS AEO Dyscyplina Administracja CELINA PDR Kraków KRAG PDR Łódź SARP AGENT SZPRO T Obszar Zarządzania Strategicznego i Procesów Biznesowych Administracji Celnej Obszar Procesowo - Zarządczy Obszar Analityczno-Statystyczny Narzędzia SZPADA ARI@DNA 2 ARI@DN A Obszar Zintegrowanej Taryfy Celnej ISZTAR 3 ISZTAR 4 EBTI PL Portal i Elektroniczna Komunikacja z Przedsiębiorcą ECIP /SEAP PL Obszar Poboru Należności oraz Rozliczeń z UE i Budżetem Obszar Zintegrowanej Obsługi i Kontroli Obrotu Towarowego Obszar Księgowo-Budżetowy Obszar Zabezpieczeń Obszar Wywozu Obszar Tranzytu KBK ZEFIR ZEFIR 2 OSOZ OSOZ 2 ECS 2 AES KRET NCTS NCTS 2 Obszar Szkieletu Informacyjnego Administracji Celnej i Magistrali Celno-Akcyzowej Obszar Uwierzytelniania CBT Obszar Danych Referencyjnych Obszar Wsparcia Użytkowników i Klientów HELPDESK EMCS/NCTS I,II,III linia wsparcia PKI Domena Centralna HELPDE SK I linia wsparcia PDR PL/UE HELPDE SK Obszar warstwy Komunikacyjnej MCA Bramka CCN/C SI TestRe g Obszar Przywozu i Statystyki Obrotu wew. UE Obszar Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem CRKP CERO SOC CKC INTRAS TAT CELINA INTERD B ECS PROFIL INTERD B PROFIL ALINA ICS Książka służby ZISAR KRIT AIS INTR ASTA T Obszar Zintegrowanej Obsługi Obrotu Wyrobami EMCS PL 2 Akcyzowymi BACHU S EMCS PL 42
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Zasobami Ludzkimi Struktura SISC (TO-BE) Obszar Zintegrowanej Rejestracji Przedsiębiorców HERMES 2 RCP ATENA KRAG SARP SZPROT Obszar Zarządzania Strategicznego i Procesów Biznesowych Administracji Celnej Obszar Procesowo - Zarządczy Obszar Analityczno-Statystyczny Narzędzi a SZPADA ARI@DNA 2 Obszar Zintegrowanej Taryfy Celnej ISZTAR 4 EBTI PL Portal i Elektroniczna Komunikacja z Przedsiębiorcą ECIP /SEAP PL Obszar Poboru Należności oraz Rozliczeń z UE i Budżetem Obszar Zintegrowanej Obsługi i Kontroli Obrotu Towarowego Obszar Księgowo-Budżetowy Obszar Zabezpieczeń Obszar Wywozu Obszar Tranzytu ZEFIR 2 OSOZ 2 AES KRET NCTS 2 Obszar Szkieletu Informacyjnego Administracji Celnej i Magistrali Celno-Akcyzowej Obszar Uwierzytelniania PKI Domena Centralna Obszar Danych Referencyjnych Obszar Wsparcia Użytkowników i Klientów HELPDES K PDR PL/UE Obszar warstwy Komunikacyjnej MCA Bramka CCN/CSI TestReg CRKP Obszar Przywozu i Statystyki Obrotu wew. UE KRIT Obszar Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem Książka służby CERO ZISAR SOC AIS INTRAST AT Obszar Zintegrowanej Obsługi Obrotu Wyrobami Akcyzowymi EMCS PL 2 43
Czym NIE JEST SD Strategią organizacji Architekturą biznesową organizacji Architekturą korporacyjną Strategią IT Metodyką..? 44
DZIEDZINY Zawartość Struktury ZMIANY Doc) Procesy Procesy Modele biznesowe działań i funkcji Rezultaty zmiany np. oczekiwane zmiany poziomów wyników / kosztów operacyjnych Organizacja ARCHITEKTURA DOCELOWA SI SC Struktury Organizacyjne Umiejętności / Kwalifikacje Kultura organizacyjna Technologia Systemy informatyczne Wymagania dotyczące lokalizacji Inna infrastruktura Informacja Wymagania informacyjne i dotyczące danych Wymagane zmiany legislacyjne / regulaminów itp. 45
Formuła zarządzania architekturą SI SC Program e-cło Studium Wykonalności Mapa Korzyści Definiowanie procesów (w projektach) Zarządzanie procesowe (SZPADA) Strategiczne planowanie architektury Struktura Docelowa SI SC Architektura SI SC Wizja architektury Procesy Architektura biznesowa Architektura systemu informacyjnego Architektura techniczna Taktyczne planowanie architektury Architektura rozwiązań Definicja architektury dla projektu Projekty Architektura biznesowa Architektura systemu informacyjnego Architektura techniczna Strategia i ramowy plan implementacji i migracji 46
Przykład artefaktu - Domeny danych zidentyfikowane w SD 47
Pryncypia architektoniczne i organizacyjne SD SISC Generalne Biznesowe Aplikacji Danych Infrastruktury IT Organizacyjne G.1 Pryncypia obejmują wszystkie rozwiązania SI SC G.2 Kaskadowe wytwarzanie architektury SI SC B.1 Koncentracja na potrzebach klientów SC B.2 Zapewnienie ciągłości biznesu SC B.3 Maksimum korzyści dla całej SC A.1 Architektura SI SC oparta na paradygmacie SOA A.2 Enkapsulacja komponentów SI SC D.1 Współdzielone wykorzystanie danych wspólnych SI SC A.3 Budowa i rozwój komponentów wspólnych SI SC A.4 Interoperacyjność i neutralność technologiczna komponentów SI SC D.2 Wspólny katalog i definicje danych I.1 Uwzględnianie standardów technicznych MF O.1 Pryncypia obejmują całość rozwiązań dot. zarządzania SI SC O.4 Aktywne przeciwdziałanie obniżaniu użyteczności kanałów informacyjnych O.3 Macierzowy system zarządzania SD SI SC O.2 Procesowa organizacja zarządzania SI SC O.5 Aktywne przeciwdziałanie degradacji i korozji zbudowanego SI SC 48
Elementy zarządcze Domenowy model danych Kanoniczny model danych Katalog danych systemowych i dokumentów Katalog mierników procesów i KPI Centralne Repozytorium Architektury Procesów SC Katalog usług (wraz z Katalogiem TEST) Zarządzanie konfiguracją SI SC wymagają stałego utrzymywania i rozwoju oraz udostępniania zespołom projektowym, wykonawcom zewnętrznym oraz interesariuszom biznesowym i wewnętrznym resortu. 49
Refleksja architektoniczna 7 Organizacje administracja publiczna różnią się między sobą zarówno realizowanymi procesami, interesariuszami, danymi współdzielonymi oraz posiadanymi technologiami. Dlatego też rozpoczynając przygodę architektoniczną należy świadomie wybrać model docelowy i ewentualnie modele pośrednie. Model unifikacji nie jest jedynym modelem architektury korporacyjnej, istnieją inne często bardziej adekwatne : replikacji, koordynacji dywersyfikacji.. 50