Wprowadzenie do finansów Troch teorii
Podstawowe funkcje Funkcja stabilizacyjna Funkcja alokacyjna Funkcja redystrybucyjna
Funkcja stabilizacyjna Wspieranie procesów gospodarczych Denie do stałego i zrównowaonego wzrostu Optymalne wykorzystanie czynników produkcji
Funkcja alokacyjna Podział czynników produkcji midzy produkcj publiczn i prywatn Podział na działy, gałzie itd.
Funkcja redystrybucyjna Wtórny podział dochodów pod wpływem mechanizmu rynkowego lub regulacji Instrumenty: renty, zasiłki, emerytury Przedmiotem redystrybucji nie tylko dochód, ale te majtek (np. przedsibiorstw w postaci akcji, obligacji)
Ilociowa teoria pienidza MV = PT gdzie: M ilo pienidza w obiegu V szybko obiegu pienidza P poziom cen T wolumen towarów i usług
M.Friedman Do równania Fishera w miejsce V (szybkoci obiegu pienidza) wstawił funkcj popytu na pienidz (1/V) Zaproponował teori dochodu permanentnego Wprowadził do toku rozumowania pojcie naturalnej stopy bezrobocia i oczekiwa inflacyjnych.
Wnioski Friedmana Zmiany stóp procentowych nie mog wywiera wpływu na popyt na pienidz, gdy jest on zaleny głównie od dochodu permanentnego, czyli poziomu zamonoci. Skoro popyt na pienidz zaleał od dochodu permanentnego, który zmieniał si powoli i rzadko, to jasno wynika z tego, e popyt na pienidz zmieniał si równie w niewielkim stopniu. Z niewraliwoci popytu na pienidz na zmiany stóp procentowych i wynikajcej std relatywnej niezmiennoci popytu na pienidz mona take wycign wniosek o przewidywalnoci szybkoci obiegu pienidza. Monetaryci zakładali zatem stało popytu na pienidz, a prdko obiegu pienidza uznawali za przewidywaln, ale nie stał. Podobnie jak Irving Fisher, Friedman zakładał, e najwikszy wpływ na wzrost cen ma poda pienidza.
Systematyka zjawisk finansowych Systematyka przedmiotowa Systematyka podmiotowa
Systematyka przedmiotowa Przychody i rozchody rynkowe (ekwiwalentno) Przychody i rozchody nierynkowe (transfery takie jak podatki, zasiłki etc.)
Systematyka podmiotowa Finanse przedsibiorstw Finanse gospodarstw domowych Finanse publiczne Finanse instytucji finansowych (banków, ubezpieczycieli, funduszy inwestycyjnych, emerytalnych itd.)
Skd bierze si pienidz?
Krótka historia pienidza (1) Pocztki zwizane ze społecznym podziałem pracy Trudnoci z wymian barterow Pierwszy pienidz (ryby muszle, bursztyn etc.), głównie towary konsumpcyjne Cechy pienidza - podzielno, trwało, powszechny akcept
Krótka historia pienidza (2) Towary zastpione metalami (elazo,mied; póniej srebro, złoto) Komplikacje z waeniem złota sztabowego doprowadzaj do wprowadzenia kulek złota Dokarmianie pienidza - domieszki innych metali
Krótka historia pienidza (3) Spłaszczenie kulek utrudnia dokarmianie pienidza Pieczcie - gwarancja jakoci Poda pienidza zalena od iloci metalu, a nie dóbr Odkrycia geograficzne - napływ metali - inflacja
Krótka historia pienidza (4) Kilka rodzajów metali - Francja przedrewolucyjna (brz, srebro - ecu, złoto) - wahania cen metali System bimetalowy - parytet Prawo Kopernika-Greshama Złoto wyparło srebro Złoto deponowane - kwity depozytowe
Krótka historia pienidza (5) Weksel znany ju w XII w. Rozwój pienidza papierowego w Londynie XVI - XVII w. Kwitów wicej ni złota Dochód z emisji kwitów Trzy systemy wymienialnoci (pełnej, sztabowo-złoty, dewizowo-złoty)
Krótka historia pienidza (6) Pierwsze banki centralne (Riksbank 1668, Bank Anglii 1694) Pienidz niewymienialny - kurs przymusowy Emisja asygnat rzdowych - pierwowzór dzisiejszych papierów skarbowych
Krótka historia pienidza (7) Od XIX w. Ograniczano stopniowo prawo do emisji banknotów do jednego banku
Granice emisji pienidza - teoria Szkoła bankowa - W. Tooke - emisja powizana z dyskontem weksli czyli zalena od handlu - koncepcja liberalna Szkoła kruszcowa - D. Ricardo - emisja moe by zwizana z wydatkami rzdowymi - nadmiar pienidza rodzi inflacj
Reglamentacje emisji pienidza Pełne pokrycie emisji banknotów (w aktywach realnych - kruszce, obligacje) Limit emisji banknotów Emisja proporcjonalna do zasobów złota - uelastycznienie emisji
Kreacja współczesnego pienidza bezgotówkowego 100 100
Kreacja współczesnego pienidza bezgotówkowego 10 90 100 9 81 90
Mnonik pienidza wkładowego Moliwo kreacji pienidza w systemie bankowym jest wprost proporcjonalna do wkładu pierwotnego i odwrotnie proporcjonalna do stopy rezerwy obowizkowej D = Dp / r
Mnonik kreacji pienidza Mnonik kreacji pienidza informuje jaki jest stosunek pienidza wykreowanego do wkładu pierwotnego D / Dp = 1 / r
Mnonik bazy monetarnej Mnonik bazy monetarnej to stosunek poday pienidza ogółem do pienidza rezerwowego M2 / M0
Agregaty pienine Agregat najwszy M0, w skład którego wchodzi gotówka w obiegu i zobowizania banku centralnego wobec banków komercyjnych Kady nastpny agregat jest rozszerzany o now kategori (M1, M2, M3, L)
Od M0 do L W miar rozszerzania agregatu pieninego (np. od M0 do M2) spada płynno, ale lepiej przechowywana jest siła nabywcza
Funkcje pienidza miernik wartoci - wyraa warto towarów (siła nabywcza) rodek cyrkulacji - usprawnia przebieg transakcji (moment zapłaty) rodek płatniczy - znaczenie przy kredytowej regulacji zobowiza rodek akumulacji (gromadzenia wartoci) - zabezpieczanie siły nabywczej poprzez oszczdzanie
Inflacja Długookresowy, powszechny wzrost poziomu cen prowadzcy do spadku siły nabywczej pienidza i zmian w dochodach realnych społeczestwa