Bankowość Zajęcia nr 1

Transkrypt

1 Motto zajęć: "za złoty dukat co w słońcu błyszczy" Bankowość Zajęcia nr 1 Bankowość centralna, przemiany w pośrednictwie finansowym System bankowy Dwuszczeblowość: bank centralny + banki komercyjne (handlowe); Niezależność b.c.; Cele b.c. (stabilność cen priorytet); Instrumentarium b.c.; 2 modele organów nadzoru; Banki centralne na świecie (EBC, NBP, FED, Bank Anglii). 1

2 Organy NBP Prezes NBP (powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta, jego kadencja trwa 6 lat); Rada Polityki Pieniężnej; Zarząd NBP (organ wykonawczy). Rada Polityki Pieniężnej (RPP) Przewodniczącym Rady jest Prezes NBP; 9 członków powoływanych na 6-letnią kadencję przez Prezydenta, Sejm i Senat; Posiedzenia RPP odbywają się co najmniej raz w miesiącu; Decyzje podejmuje się w formie uchwał większością głosów (w przypadku równej liczby głosów rozstrzygający jest głos Przewodniczącego). 2

3 Rada Polityki Pieniężnej (RPP) Ustala założenia polityki pieniężnej; Składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania tych założeń w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego. Zakres kompetencji RPP Ustala wysokość bazowych stóp procentowych NBP; Określa wysokość rezerw obowiązkowych banków; Ustala zasady operacji otwartego rynku; Zatwierdza plan finansowy i sprawozdanie z działalności NBP; Określa górną granicę zobowiązań NBP wynikających z kredytów i pożyczek w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych. 3

4 Instrumenty polityki pieniężnej NBP Bazowe stopy procentowe (lombardowa, referencyjna, redyskontowa, depozytowa, ewentualnie refinansowa); Stopa rezerw obowiązkowych; Operacje otwartego rynku; Kurs walutowy; Komisja Nadzoru Finansowego (od 2008 r.) Komisja Nadzoru Bankowego (KNB) i Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego (GINB) (do 2008 r.). Pobudzanie koniunktury gospodarczej (w okresie recesji lub spowolnienia wzrostu) Obniżanie bazowych stóp procentowych; Obniżanie stopy rezerw obowiązkowych; Zwiększanie kwoty udzielanych kredytów refinansowych po odpowiednio niskiej stopie; Kupowanie papierów wartościowych w operacjach otwartego rynku (operacje repo oraz outright purchase). 4

5 Schładzanie gospodarki (w okresie wzrostu presji inflacyjnej) Podwyższanie bazowych stóp procentowych; Podwyższanie stopy rezerw obowiązkowych; Ograniczanie puli środków na kredyty refinansowe; Sprzedaż papierów wartościowych w operacjach otwartego rynku (operacje reverse repo oraz outright sale). Agregaty pieniężne w strefie euro Pomiar pieniądza: podejście transakcyjne i płynnościowe; M0 gotówka w obiegu + depozyty bieżące banków komercyjnych w b.c.; M1 gotówka + depozyty bieżące podmiotów niebankowych w bankach komercyjnych; M2 M1 + depozyty z terminem wypowiedzenia za zawiadomieniem do trzech miesięcy + depozyty terminowe do dwóch lat; M3 M2 + jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego + dłużne papiery wartościowe z terminem pierwotnym wykupu do 2 lat wyemitowane przez monetarne instytucje finansowe + operacje z przyrzeczeniem odkupu (repo). 5

6 BIS, Komitet bazylejski, dyrektywy unijne Bank Rozrachunków Międzynarodowych (BIS, Bank for International Settlements) w Bazylei; Komitet bazylejski ds. nadzoru bankowego; Pierwsza dyrektywa bankowa 77/780/EWG, Druga dyrektywa bankowa 89/646/EWG, Skonsolidowana dyrektywa bankowa 2000/12/WE (sui generis konstytucja bankowości europejskiej) oraz dyrektywy CAD/CRD (Capital Adequacy/Requirement Directives): 2006/48/WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności kredytowej przez instytucje kredytowe i 2006/49/WE w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych. Euro Wspólna waluta europejska; Kryteria konwergencji stopa inflacji: roczna średnia nie wyższa niż 1,5% powyżej średniej z trzech krajów o najniższej inflacji; deficyt budżetowy: nie więcej niż 3% PKB; całkowity dług publiczny: nie więcej niż 60% PKB; dochód z obligacji długoterminowych (na bazie 10-letnich obligacji skarbowych) nie więcej niż 2% powyżej średniej z trzech krajów o najniższej inflacji; usztywnienie kursu walutowego przez co najmniej dwa lata w ramach systemu kursowego ERM II (Exchange Rate Mechanism II) pasmo wahań (od 2,5% do 15% od ustalonego kursu centralnego). 6

7 System finansowy gospodarki Wierzyciele netto Oszczędzający Y>WK Dłużnicy netto Inwestujący w majątek produkcyjny Gospodarstwa domowe Niepieniężny instrument finansowy Pieniądz Pośrednicy finansowi Wierzytelności (aktywa)= Kapitały (pasywa) Pieniądz Niepieniężny instrument finansowy Państwo Przedsiębiorstwa Transformacja płynności w dochody obciążone ryzykiem; Akumulacja i alokacja kapitału; Oszczędności gospodarstw domowych trafiają do podmiotów gwarantujących ich efektywne wykorzystanie w skali gospodarki krajowej. Jakub Górka Zakład Bankowości i Rynków Finansowych Pieniężnych WZ UW Przemiany w pośrednictwie finansowym Liberalizacja i deregulacja versus reregulacja; Dezintermediacja (odpośredniczenie); Globalizacja (wcześniej internacjonalizacja); Sekurytyzacja (w szerokim sensie); Internet i elektronizacja finansów, postęp technologiczny; Strategia Niebieskiego Oceanu (Blue Ocean Strategy), lateralizm, innowacje, kreatywność. 7

8 Dziękuję za uwagę 8