W 24 Wszystko o diagnozie przedszkolnej ODN w Łomży, 23.11.2016 1
diagnoza (z gr. diagnosis) - rozróżnianie, wyróżnianie, osądzanie diagnostikos - umiejący rozpoznawać diagnostika techne - sztuka odróżniania, umiejętność stawiania diagnozy. Starożytność Hipokrates; związek z medycyną - rozpoznanie patologicznego stanu organizmu", z czasem to określenie przyjęło się w orzecznictwie lekarskim.
Do nauk społecznych wprowadziła go Maria Richmond (1917 r.) Helena Radlińska (ur. 2 maja 1879 w Warszawie, zm. 10 października 1954 w Łodzi) twórczyni pedagogiki społecznej w Polsce. Współczesna interpretacja terminu diagnoza podkreśla jego dwa składniki: * zebranie potrzebnych danych * krytyczne ich opracowanie w drodze rozumowania. 3
to: rozpoznanie istoty i uwarunkowań złożonego stanu rzeczy na podstawie jego cech (objawów), w oparciu o znajomość ogólnych prawidłowości panujących w danej dziedzinie (S. Ziemski). oznacza zebranie w odpowiedni sposób danych, które wymagają interpretacji, oceny, a następnie określenie badanego złożonego stanu rzeczy, co odróżnia diagnozę od prostego zbierania informacji i ich porządkowania" (E. Mazurkiewicz).
Diagnoza umożliwia rozpoznanie słabych i mocnych strony dziecka. Dzięki temu nauczyciel planuje i realizuje zadania terapeutyczne, wyrównawcze i stymulujące rozwój dziecka, współpracując ściśle z jego rodzicami. Tę diagnozę autorka nazywa diagnozą rozwojową która polega nie tylko na wskazaniu braków dziecka, ale też na określeniu pozytywnych dla rozwoju czynników w dziecku i otoczeniu. Cechą diagnozy rozwojowej jest otwarcie na terapię i troska o unikanie etykietowania dziecka. Istotna staje się zatem ścisła współpraca z rodzicami dziecka. (E. Koźniewska)
Poznanie i rozumienie dzieci, Poznanie i zrozumienie dziecka jako indywidualności, Poznanie i zrozumienie każdej sfery rozwoju, a także wzajemnych powiązań między nimi, Poznanie i zrozumienie wpływu różnych czynników na rozwój dziecka, Monitorowanie postępu w rozwoju dziecka, Planowanie działań edukacyjnych, Planowanie działań interwencyjnych i wspomagających rozwój, Poznanie i zrozumienie siebie i swojej roli wobec wspierania rozwoju dziecka.
Zebranie informacji o indywidualnym rozwoju dziecka i jego funkcjach poznawczych motorycznych, fizycznych, społecznych emocjonalnych, co umożliwi określenie poziomu oraz ustalenie sfery najbliższego rozwoju poszczególnych funkcji, wykaże braki i zaniedbania, a jednocześnie pozwoli na opracowanie programu terapeutycznego, który pomoże dziecku w podejmowaniu działań przy rozwiązywaniu trudności i niepowodzeń, a w konsekwencji osiąganie założonych efektów, sukcesów. (St. Włoch, A. Włoch)
Nie szkodzić. Być kompetentnym. Nie wykorzystywać. Traktować dzieci z szacunkiem. Dbać o zaufanie osób związanych z badaniem. Podejmować działanie przy dysponowaniu pełnymi informacjami. Działać zgodnie z zasadami społecznej równości i sprawiedliwości.
obserwacja może być: standaryzowana, niestandaryzowana, jawna, ukryta analiza dokumentów i ich treści zwracamy uwagę na stronę genetyczną, badania lekarskie, badania specjalistyczne ankieta wywiad indywidualny, skategoryzowany, nieskategoryzowany, kierowany test diagnostyczny standaryzowany, niestandaryzowany,
obserwacji zachowań dziecka w sytuacjach zadaniowych i społecznych, rozmowach z dzieckiem (w miarę możliwości), wywiadach z rodzicami (wywiad powinien zawierać interesujące nas pytania dotyczące dziecka, jego historii i funkcjonowania w rodzinie), analizach wytworów dziecka, badaniach diagnostycznych np. testach szczegółowej i wnikliwej analizie dokumentów dziecka.
poznanie możliwości i ograniczeń dziecka - mocne i słabe strony indywidualna praca z dzieckiem, poprawa jego wyników rozwojowych, konstruowanie indywidualnych programów wspierania rozwoju, realizacja dodatkowych indywidualnych zajęć wspierających rozwój - specjalistycznych, rewalidacyjnych, terapeutycznych, 11
Na rynku obserwuje się małą ilość dostępnych narzędzi badawczych dla małych dzieci z zaburzeniami rozwojowymi Propozycje dostępne to: 12
Terapia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim - Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 1999 rok Karty obserwacyjne w zakresie: Percepcja wzrokowa Percepcja słuchowa Motoryka mała Duża motoryka Rozwój społeczny Rozwój mowy Rozumienie mowy naśladownictwo ruchowe Koordynacja wzrokowo ruchowa Funkcje poznawcze Samodzielność Profil osiągnięć dziecka 13
Arkusz obserwacyjny (jako metoda) oceny postępów rozwojowych i edukacyjnych dziecka w zakresie: Rozwoju poznawczego Komunikacji przedwerbalnej i mowy Rozwoju emocjonalnego i społecznego Rozwoju samodzielności Również polecam na stronie 82 wskazówki do prowadzenia rozmowy wywiadu z rodzicami i przypomnienie specyfiki rozwoju w poszczególnych okresach rozwojowych dla normy. 14
Pozycja książkowa Profil psychoedukacyjny Autorstwa: Eric Schopler, Robert Jay Rreichler, Ann Bashford, Margaret D.Lansing, Lee M. Marcus Zindywidualizowana ocena i terapia dzieci autystycznych oraz dzieci z zaburzeniami rozwoju Wydana przez Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym Gdańsk 1995 15
I część - wprowadzenie II część - opis testu, posługiwania się nim i sposób oceny III część podręcznik testu PEP R IV część interpretacja i prezentacja wyników V część konstrukcja i trafność testu Dodatek A Materiały do badań testowych Dodatek B zeszyt do oceny gotowości do pisania i klucz do oceny Dodatek C - zeszyt do oceny wykonania zadań językowych i klucz do oceny Dodatek D arkusze do badań i profile wyników 16
Druga pozycja książkowa Techniki nauczania dla rodziców i profesjonalistów Autorstwa: Eric Schopler, Robert Jay Rreichler, Margaret D.Lansing Zindywidualizowana ocena i terapia dzieci autystycznych oraz dzieci z zaburzeniami rozwoju 17
Trzecia pozycja książkowa Ćwiczenia edukacyjne dla dzieci autystycznych Autorstwa: opracowane przez specjalistów i rodziców związanych z programem TEACCH, Margaret D.Lansing, Eric Schopler, Leslie Waters Zindywidualizowana ocena i terapia dzieci autystycznych oraz dzieci z zaburzeniami rozwoju 18
KORP - Karty Oceny Rozwoju Psychoruchowego - narzędzie diagnostyczne Karty Oceny Rozwoju Psychoruchowego (KORP) są narzędziem wystandaryzowanym, przeznaczonym do wstępnej oceny rozwoju dziecka. Pozwalają na ustalenie czy diagnozowane dziecko rozwija się harmonijnie oraz zgodnie z oczekiwaniami rozwojowymi określonymi w ramach każdego przedziału wiekowego. 19
Narzędzie składa się z części: 1. Materiału merytorycznego 2. Pomocy do diagnozy 3. Program komputerowy KomKOD moduł KORP Narzędzie dostępne jest w formie programu komputerowego do wypełniania KART badania. 20