Literka.pl Polityka rządów zaborczych i postawy społeczeństwa polskiego po klęsce powstania styczniowego Data dodania: 20110520 21:15:53 Autor: Monika Sugier Konspekt lekcji historii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej Konspekt lekcji historii w kl. II LO. Monika Sugier Temat: Polityka rządów zaborczych i postawy społeczeństwa polskiego po klęsce powstania styczniowego Podstawa programowa: 1. Państwo polskie i przemiany jego form 2. Uwarunkowania i przeobrażenia polskiej świadomości narodowej i politycznej. 3. Postawy jednostek oraz grup społecznych wobec potrzeb epok. Cel ogólny: kształtowanie postawy patriotyzmu zapoznanie uczniów Sytuacją ziem polskim po powstaniu styczniowym Polityką zaborców wobec społeczeństwa polskiego po r. 1864
I. A. Postawami społeczeństwa polskiego wobec polityki zaborców Wiadomości Zapamiętywanie: uczeń potrafi: wymienić represje jakich dokonywały państwa zaborcze wobec narodu polskiego po powstaniu styczniowym; wymienić cechy charakterystyczne dla Autonomii Galicyjskiej wyjaśnić pojęcia: rusyfikacja, germanizacja, noc apuchtinowska, praca organiczna, praca u podstaw, kulturkampf, rugi pruskie, hakata, ustawa kagańcowa wymienić postawy jakie reprezentowała ludność polska wobec polityki zaborców B. Rozumienie uczeń potrafi: Wyjaśnić przyczyny represji i prześladowań Polaków pod zaborem rosyjskim i pruskim; Wyjaśnić na czym polegała walka z polskością pod zaborem rosyjskimi pruskim; Wyjaśnić jakie konsekwencje dla postaw i świadomości społeczeństwa polskiego w każdym z zaborów mogła mieć polityka rządów zaborczych II. C. Umiejętności: Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych uczeń potrafi: D. zanalizować tekst źródłowy scharakteryzować politykę zaborców i postawy społeczeństwa wobec represji; Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych
uczeń potrafi: Ocenić skuteczność działań zmierzających do przekształcenia Polaków w lojalnych poddanych Porównać postawy: lojalizmu, ugody i organicznikowstwa Ocenić różne postawy Polaków wobec zaborców w obronie tożsamości narodowej Metody: wykład, rozmowa nauczająca, burza mózgów, analiza tekstu źródłowego Środki dydaktyczne: Podręcznik: Popiołek B., Historia. Ludzie i epoki. Klasa 2, Kraków 2007, Radziwiłł A., Roszkowski W., Historia 18711939. Podręcznik dla szkół średnich, Warszawa 2002, tekst źródłowy: Jan Wołyński o rusyfikacyjnej polityce caratu w latach 18681915, w: Wiek XIX w źródłach, oprac. M. Sobańska Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1998, s. 390392, ilustracje: portret Bismarcka, wóz Drzymały, W. Kossak, Rugi Pruskie, satyra na temat szkolnictwa pruskiego Czas. etap Czynności nauczyciela Czynności ucznia Wprowadzenie 1. Czynności organizacyjnoporządkowe. 2. Rekapitulacja wtórna: Przypomnijcie sobie jakie były okoliczności upadku powstania 10 min odpowiadają na pytania.
styczniowego? Rozwinięcie 1. Podanie uczniom tematu lekcji. Polityka rządów zaborczych i postawy społeczeństwa polskiego po klęsce powstania styczniowego 1. Polityka rosyjska wobec Polaków 2. Postawy Polaków wobec władz rosyjskich 3. Polityka pruska wobec Polaków 4. Postawy Polaków wobec władz pruskich 5. Polityka władz austriackich wobec Galicji 6. Polacy w Galicji wobec zaborcy Polityka rosyjska wobec Polaków zapisują w 30 min. zeszycie.
2. Nauczyciel zadaje pytanie: próbują odpowiedzieć na pytanie Po klęsce powstania styczniowego, społeczeństwo polskie spotkało się z licznymi represjami od strony władz rosyjskich. Jakiego rodzaju represje mógł stosować rosyjski zaborca? Nauczyciel metodą wykładu i rozmowy nauczającej uzupełnia pomysły uczniów wprowadzając nowe treści programowe: represje wymierzane w uczestników powstania styczniowego i rodziny powstańców likwidacja resztek autonomii Królestwa Polskiego czytają represje wobec tekst źródłowy i kościoła katolickiego i odpowiadają na unickiego pytanie rusyfikację nauczyciel rozdaje uczniom kserokopie tekstu źródłowego, z poleceniem, aby przeczytali tekst i odpowiedzieli na pytanie: jaki metody rusyfikacji stosowano
w Kongresówce Postawy Polaków wobec władz rosyjskich Nauczyciel zadaje pytanie: próbują odpowiedzieć na pytania Czy polityka rosyjska zmierzająca do pełnej integracji Królestwa Polskiego dała pożądane skutki? Jakie były takie przyczyny? Jakie postawy mogło przyjąć społeczeństwo polskie wobec represji caratu? Nauczyciel uzupełnia pomysły uczniów wprowadzając nowe treści programowe: lojalizm tłumaczą pojęcia praca organiczna praca u postaw Nauczyciel zadaje pytanie: Czy znacie odpowiadają na przykłady literackie, pytanie które promowały postawy pozytywistyczne? Polityka pruska wobec Polaków Nauczyciel
przedstawia uczniom najważniejsze etapy polityki pruskiej wobec Polaków: 1871 kulturkampf 1876 początki germanizacji (usunięcie języka polskiego z urzędów i sądownictwa) 18851887 rugi pruskie utworzenie Komisji Kolonizacyjnej 1887 usunięcie języka polskiego ze szkół (1901 dzieci Wrześni) 1894 hakata 1904 zakaz wznoszenia zabudowań na nowych parcelach 1908 ustawa kagańcowa Postawy Polaków wobec władz pruskich Nauczyciel zadaje pytaniejakie postawy odpowiadają na mogło przyjąć pytanie społeczeństwo polskie wobec represji caratu? Nauczyciel uzupełnia pomysły uczniów wprowadzając nowe treści programowe:
działalność legalna praca organiczna: Centralne Towarzystwo Gospodarcze, ruch spółdzielczy, kółka rolnicze, banki spółdzielcze, praca kulturowa: Czytelnie ludowe, biblioteki publiczne, twórczość literacka ( Rota, Marii Konopnickiej) solidaryzm narodowy obywatelskie nieposłuszeństwo: dzieci wrześni, wóz Drzymały Polityka władz austriackich wobec Galicji Nauczyciel zadaje pytanie: Sytuacja odpowiadają na Polaków pod pytanie zaborem austriackim była odmienna niż pod pozostałymi zaborami. Czy wiecie na czym polegała zasadnicza różnica? Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów wprowadzając nowe treści programowe: Autonomia Galicyjska (własne spolonizowane
władze; reprezentacja w sejmie w Wiedniu) polonizacja szkolnictwa rozwój polskiej kultury; Nauczyciel prosi uczniów aby wymieniają twórców wymienili twórców kultury kultury polskiej związanych z Galicją Polacy w Galicji wobec zaborcy Nauczyciel zadaje pytanie: Jaką postawę mogli przedstawiać Polacy wobec zaborcy austriackiego? odpowiadają na pytanie Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów wprowadzając nowe treści programowe: lojalizm; trójlojalizm stańczycy ok.5 min Rekapitulacja pierwotna: Spróbujcie ocenić skuteczność działań zmierzających do przekształcenia Polaków w lojalnych poddanych dochodzą do prostych wniosków.
Spróbujcie ocenić różne postawy Polaków wobec zaborców w obronie tożsamości narodowej, która z nich wydaje się wam skuteczniejsza, ta z 1 poł. I początku 2 poł. XIX (walka o niepodległość, na drodze powstań narodowych), czy postawa z 2 poł. XIX w. związana z ideami pozytywizmu? Ocena pracy aktywnych uczniów. Praca domowa: Przygotujcie się do sprawdzianu wiadomości z historii Polski w XIX w Literka.pl Literka.pl