Rozdział 13. Europa Świętego Przymierza

Transkrypt

1 Rozdział 13. Europa Świętego Przymierza Cele lekcji Wymagania ogólne I. Chronologia historyczna Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz ustala związki poprzedzania i następstwa. II. Analiza i interpretacja historyczna Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski; dostrzega w narracji historycznej warstwę informacyjną i wyjaśniającą; wyjaśnia związki przyczynowo-skutkowe analizowanych wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych. III. Tworzenie narracji historycznej Uczeń tworzy narrację historyczną, integrując informacje pozyskane z różnych źródeł; przedstawia argumenty uzasadniające własne stanowisko. Wymagania szczegółowe 1 Po zakończonych zajęciach uczeń: zna daty: , 1815, zna postacie: Aleksandra I, Franciszka I, Fryderyka Wilhelma II, rozumie pojęcia: kongres wiedeński, legitymizm, równowaga sił, Święte Przymierze, konserwatyzm, rozumie cele polityczne uczestników kongresu wiedeńskiego, rozumie wpływ kongresu wiedeńskiego i Świętego Przymierza na sytuację narodów i państw Europy w I połowie XIX w., przedstawia zasady i postanowienia kongresu wiedeńskiego, wskazuje na mapie zmiany terytorialne po kongresie wiedeńskim, wyjaśnia, w jakim celu powołano Święte Przymierze, charakteryzuje ideologię konserwatyzmu, opisuje wpływ rewolucji francuskiej na kształtowanie się świadomości narodowej w Europie w I połowie XIX w. Środki dydaktyczne multipodręcznik dla klasy III gimnazjum (s oraz s ) kartkówka do rozdziału 13. Europa Świętego Przymierza mapa ścienna Europy po kongresie wiedeńskim 1 W niniejszym scenariuszu w wymaganiach szczegółowych kursywą oznaczono treści nieobowiązkowe. 1

2 Metody i techniki nauczania wykład praca pod kierunkiem drama praca z mapą praca z tekstem źródłowym praca z ilustracją Formy zajęć praca w grupach praca zbiorowa praca indywidualna Czas zajęć 1 godzina lekcyjna Struktura i opis lekcji I. Wprowadzenie Podajemy temat i cele lekcji. Klikając w oś czasu (multipodręcznik, s. 108), powiększamy ją, a następnie prosimy wybraną osobę o usytuowanie w czasie wydarzeń, które będą tematem zajęć. T. Małkowski, J. Rześniowiecki, Historia III. Multipodręcznik dla klasy III gimnazjum, s. 108 W krótkim wykładzie przypominamy działalność Napoleona Bonapartego w Europie w latach oraz okoliczności jego klęski. II. Rozwinięcie Wyjaśniamy, że wydarzenia epoki napoleońskiej tak bardzo zmieniły Europę, że przywódcy najważniejszych państw postanowili zorganizować w Wiedniu kongres, aby uporządkować sytuację na kontynencie. Wymieniamy najważniejszych uczestników kongresu i podajemy czas jego trwania. Następnie dzielimy klasę na zespoły i każdemu przekazujemy instrukcję. 2

3 Grupa I Jesteście uczestnikami kongresu wiedeńskiego. Przygotujcie wystąpienie, w którym wyjaśnicie przyczyny zwołania kongresu i decyzje, jakie muszą zostać na nim podjęte. Potrzebnych informacji poszukajcie w podrozdziale Tańczący kongres (multipodręcznik, s ). Grupa II na jakich zasadach opierać się będą decyzje kongresu i dlaczego zdecydowaliście się je sformułować. Potrzebnych informacji poszukajcie w podrozdziale Tańczący kongres (multipodręcznik, s. 109). Grupa III jakie zmiany wprowadzicie na mapie Europy i czym będą one spowodowane. Potrzebne informacje zbierzcie na podstawie mapy z rozdziału 7. Upadek Napoleona (multipodręcznik, s. 58) oraz mapy z rozdziału 13. Upadek Świętego Przymierza (multipodręcznik, s. 109). Grupa IV czym jest Święte Przymierze i w jakim celu je powołaliście. Potrzebnych informacji poszukajcie w podrozdziale Tańczący kongres (multipodręcznik, s ). Uczniowie pracują w grupach, a po upływie wyznaczonego czasu sprawozdawcy przedstawiają efekty pracy zespołów. Podczas wystąpienia reprezentanta grupy I powiększamy ilustrację przedstawiającą uczestników kongresu (multipodręcznik, s. 108). Akcentujemy nieformalny charakter większości spotkań, a także fakt, że najważniejsze decyzje kongresu zapadały w wąskim gronie pięciu państw: Anglii, Austrii, Prus, Rosji i Francji. T. Małkowski, J. Rześniowiecki, Historia III. Multipodręcznik dla klasy III gimnazjum, s

4 W trakcie wystąpienia grupy III powiększamy mapę Europa w 1812 roku (multipodręcz(pytania do map), powiększamy mapę Eunik, s. 58). Następnie, korzystając z ikony ropa w 1815 roku (multipodręcznik, s. 109) i wyświetlamy polecenia do mapy (polecenie te ). Prosimy przedstawiciela grupy III o wykonanie zmieniają się po kliknięciu ikony poleceń znajdujących się pod mapą. T. Małkowski, J. Rześniowiecki, Historia III. Multipodręcznik dla klasy III gimnazjum, s. 58 i 109 W kolejnej części lekcji zachęcamy uczniów do zastanowienia się, czym kierowali się uczestnicy kongresu, podejmując decyzje wymienione przez uczniów. Odpowiedzi konfrontujemy z tekstem źródłowym (multipodręcznik, s. 111). Powiększamy tekst i go odczytujemy, po czym prosimy uczniów o odpowiedź na zamieszczone pod nim pytania. Wprowadzamy pojęcie konserwatyzmu i wyjaśniamy, czym charakteryzował się ten kierunek polityczny. Prosimy uczniów, aby przyjrzeli się powiększonej karykaturze (multipodręcznik, s. 111), a następnie zadajemy pytania: Jakie zjawisko przedstawia ta karykatura? Jaki stosunek do przedstawionego zjawiska miał autor tej karykatury? T. Małkowski, J. Rześniowiecki, Historia III. Multipodręcznik dla klasy III gimnazjum, s. 111 Po udzieleniu przez uczniów odpowiedzi inicjujmy krótką dyskusję wokół pytania: W jaki sposób zareagują społeczeństwa państw europejskich na działania podejmowane przez konserwatystów? 4

5 III. Podsumowanie Prosimy uczniów o zapoznanie się z tekstem źródłowym (załącznik nr 1) i zachęcamy ich do ustosunkowania się do opinii Henry ego Kissingera. Metody kontroli Rozdajemy uczniom kartkówki i polecamy wykonać znajdujące się tam zadania. Następnie sprawdzamy poprawność ich wykonania, prosząc wybrane osoby o podanie odpowiedzi. Materiały dla nauczyciela Załącznik nr 1 Po kongresie wiedeńskim Europa doświadczyła najdłuższego w swojej historii okresu pokoju. Przez czterdzieści lat nie było żadnej wojny między wielkimi mocarstwami, a po wojnie krymskiej 1 żadnej wojny powszechnej przez następne sześćdziesiąt lat. Utrzymanie porządku międzynarodowego, który stworzono w imię równowagi sił, wcale nie polegało na samej sile. Kraje kontynentalne były związane poczuciem wspólnych wartości. Istniała zatem równowaga nie tylko fizyczna, lecz także moralna. Siła i sprawiedliwość były w zasadniczej harmonii. Henry Kissinger, Dyplomacja, Warszawa 1996 rok 1 wojna krymska wojna Rosji z Turcją, Francją i Anglią ( ) T. Małkowski, Historia III. Zeszyt ćwiczeń dla klasy III gimnazjum, s. 57 5