Nr 3/listopad 2013 UWAGA KONKURS!!! Przygotuj ciekawą kartkę świąteczną (technika dowolna). Gotowe prace proszę przynosić do świetlicy szkolnej lub przekazać za pośrednictwem wychowawcy do dnia 10 grudnia. Bardzo prosimy o podpisywanie prac konkursowych. GAZETKA SZKOLNA BUDZIK Nagrody czekają!!! Serdecznie gratulujemy zwycięzcom pięknych konkursowych prac z październikowego wydania naszej gazetki: I MIEJSCE Paulina Maj (kl. Zet C) II MIEJSCE Dawid Mędrek (kl. Zet C) III MIEJSCE Andrzej Piłka (kl. IV) Prosimy o odbiór nagród w świetlicy szkolnej. REDAKCJA BUDZIKA: Karolina Piekoszewska Monika Sarota w numerze: Ciekawostki humor 11 listopada ANDRZEJKI KATARZYNKI nagrodzeni w konkursie plastycznym ZESPÓŁ SZKÓŁ SPECJALNYCH W OLKUSZU UL. KOCHANOWSKIEGO 2
11 LISTOPADA ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI CIEKAWOSTKI NACZELNIK NIEPODLEGŁEGO PAŃSTWA POLSKIEGO JÓZEF PIŁSUDSKI Urodził się 5 grudnia 1867 w Zułowie pod Wilnem, zmarł 12 maja 1935 w Warszawie. Polski działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy, polityk, naczelnik państwa Polskiego w latach 1918 1922 i naczelny wódz Armii Polskiej. Od 11 listopada 1918, pierwszy marszałek Polski od 1920; dwukrotny premier Polski (1926 1928 i 1930), twórca tzw. rządów sanacyjnych w II Rzeczypospolitej wprowadzonych w 1926 po zamachu stanu. W młodości, podczas prowadzenia działalności konspiracyjnej znany pod pseudonimami Wiktor i Mieczysław. Pośród zwolenników Piłsudskiego, zwłaszcza jeszcze z czasów służby w Legionach, używano jego przydomków - Komendant, Dziadek i Marszałek. Zasługi Józefa Piłsudskiego dla odbudowy niepodległej Polski, bez wątpienia dają mu miejsce w panteonie polskich bohaterów narodowych. Postać twórcy polskiego czynu niepodległościowego od wielu już lat wzbudza także kontrowersje; zarzuca mu się bowiem, że w roku 1926 doprowadził do obalenia parlamentu i wprowadzenia w kraju rządów autorytarnych. Wszystkie zwierzęta małe i duże, czyli to i owo o tych co skaczą, pływają, fruwają i pełzają Kto śpi zimą? JEŻE Zapadają w sen, gdy temperatura na dworze spada poniżej 10 stopni Celsjusza. Śpią w ciepłych, dobrze osłoniętych kryjówkach, owinięte liśćmi. Wyglądają wtedy jak kulki. Niekiedy budzą się w środku zimy zmylone zbyt wysoką temperaturą. Właściwa pora dla przebudzenia jeży to marzec lub kwiecień. Wtedy to serce zaczyna im bić żywiej, wzrasta temperatura ciała. Po przebudzeniu jeż dużo je i pije, by znów zrobić zapasik tłuszczu na kolejną zimę.
głównie rośliny ich bulwy i korzenie. Kładą się spać całymi stadami. Kryją się głęboko w norkach, a wylot nory zatykają trawą i korzeniami. SUSŁY Jedne z największych śpiochów. To niewielkie gryzonie, trochę podobne do wiewiórki świstaków. Kopią nory i w niesprzyjających warunkach, gdy jest zimno zasypiają w nich. Mieszkają przede wszystkim na stepach i pustyniach. NIEDŹWIEDZIE Niedźwiedzie nie zawsze mocno śpią i zdarza się, że zimą się ŚWISTAKI budzą. Miewają też kłopoty z zaśnięciem. zwłaszcza gdy jest za ciepło. Przed snem miś robi sobie legowisko zwane gawrą. Te żyjące wysoko w górach zwierzątka śpią długo: nawet od września do kwietnia. Przed zapadnięciem w sen zimowy, jesienią dużo żerują, W ostatnich tygodniach przed zaśnięciem jest nadzwyczaj aktywny, dużo je, by uzupełnić zapasy tłuszczu na zimę. by uzupełnić zapasy tłuszczu niezbędne do przetrwania zimy. Jedzą
KĄCIK KULINARNY Przepis na klopsiki w sosie pomidorowym: NIETOPERZE Muszą zimą spać, gdyż wtedy nie ma owadów, które są ich pożywieniem. Zwierzęta te, aby przetrwać zimę, korzystają z podskórnych zapasów tłuszczu. By je zgromadzić, jesienią bardzo intensywnie żerują. Zasypiają przede wszystkim w podziemiach, jaskiniach, piwnicach, schronach, a nawet w szczelinach budynków czy studniach. Niekiedy budzą się by napić się wody lub zmienić miejsce pobytu. Podczas tych przebudzeń tracą energię. Jeśli stracą jej zbyt wiele grozi to nawet śmiercią nietoperza. 1/2 kg mielonego mięsa 1 duża cebula ` 1 jajko 4 łyżki tartej bułki 4 łyżki oliwy 2 łyżeczki słodkiej papryki 1/2 łyżeczki ostrej papryki 4 łyżki przecieru pomidorowego 1 szklanka bulionu sól, pieprz 1 łyżka drobno posiekanej natki pietruszki Cebulę obrać, drobno pokroić i zeszklić na oliwie. Mielone włożyć do miseczki, dodać cebulę, jajko, 2 łyżki bułki tartej, pietruszkę, sól, słodką paprykę i pieprz. Wyrobić na jednolitą masę, w razie potrzeby dodać bułki tartej. Formować kuleczki wielkości orzecha włoskiego, obtoczyć je w bułce tartej i usmażyć na oliwie aż do zrumienienia. Zagotować bulion, przełożyć do niego usmażone kuleczki. Bulion powinien przykrywać nasze klopsiki, jeśli jest go zbyt mało - dolać wody. Dodać przecier i gotować na małym ogniu około 30 minut. Pod koniec gotowania przyprawić sos ostrą papryką, solą i pieprzem.
HUMOR Z KRAINY ZWIERZĄT - Jak dla mnie, to tu wszyscy jadą pod prąd! Wiszą dwa leniwce na drzewie. Mija godzina, druga, trzecia, a one nadal bez ruchu. W pewnym momencie jeden podrapał się po głowie. Drugi na to: - Wiesiek, ale ty dzisiaj nerwowy jesteś. Przychodzi żaba do lekarza. - Co pani jest? pyta lekarz. - Nie kumam odpowiada żaba. Co to jest? Zielone i mówi: hau, miau, kra. - Żaba na lekcji języków obcych. Jedzie miś autostradą, nagle słyszy w radiu komunikat: SPECJALNY KOMUNIKAT! AUTOSTRADĄ A4 PIRAT DROGOWY JEDZIE POD PRĄD!!! Słoń i mrówka idą przez most. Mrówka mówi z dumą w głosie: - Ale tupiemy. Na łące podskakuje osioł. Podchodzi krowa i pyta: - Dlaczego podskakujesz jak zwariowany? A na to osioł odpowiada: - Bo wypiłem syrop przeciw kaszlowi i zapomniałem go wstrząsnąć przed użyciem. Miś wychyla się przez okno i mówi:
ANDRZEJKI ZBLIŻAJĄ SIĘ WIELKIMI KROKAMI Wróżby Andrzejkowe Tradycyjnie w Andrzejki wykonywane są różnego rodzaju wróżby, najczęściej dotyczące tematyki związków damsko-męskich. Niegdyś przykładano do nich dużą wagę i wykonywano je w odosobnieniu. Współcześnie wróżby andrzejkowe mają jedynie charakter zabawy. I tak, wśród andrzejkowych wróżb wyliczyć można: W tym roku Andrzejki wypadają w nocy z 29 na 30 listopada (29 listopada piątek) Jaka jest geneza Andrzejek? Andrzejki to wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada w wigilię świętego Andrzeja. Data Andrzejek wypada zazwyczaj w okresie Adwentu, a więc na początku nowego Roku Liturgicznego, który przypada w pierwszą niedzielę między 27 listopada, a 3 grudnia. Andrzejki były ostatnią okazją do zabawy przed rozpoczynającym się okresem Adwentu, w którym powstrzymywano się tradycyjnie od zabaw, podobnie jak w okresie Wielkiego Postu. Obecnie okres Adwentu w Kościele Katolickim jest czasem refleksji, czasem oczekiwania na przyjście Zbawiciela. wylewanie wosku na zimną wodę przez klucz na podstawie kształtu zastygłego wosku lub rzucanego przez niego cienia wróżono o przyszłym ukochanym, jego cechach wyglądu, zawodu itp. ustawianie kolejno butów zgromadzonych dziewcząt od ściany do progu drzwi ta, której but jako pierwszy dotarł do progu jako pierwsza miała wyjść za mąż. rzucanie psu kości lub kulek ciasta oznaczających wybranych chłopców jeżeli pies jako pierwszy zjadł kość od danej dziewczyny, to ona jako pierwsza miała wyjść za mąż. wróżba z kartkami uczestnicy spisują imiona dziewcząt na jednej kartce, a imiona chłopców na drugiej, po czym kartki są odwracane i przekłuwane od góry imię, które zostanie przekłute oznacza imię przyszłej wybranki / wybranka. losowanie przedmiotów o przypisanym umownym znaczeniu listek, to staropanieństwo, obrączka lub wstążka, to rychły ślub, różaniec, to powołanie do zakonu. ucięcie w dniu św. Andrzeja gałązki wiśni lub czereśni jeżeli gałązka zakwitnie w Boże Narodzenie, to jest to zwiastun szybkiego zamążpójścia.
KATARZYNKI Katarzynki polski zwyczaj świąteczny, żeński odpowiednik andrzejek. W nocy z 24/25 listopada, tj. w wigilię św. Katarzyny Aleksandryjskiej, odbywają się wróżby młodych mężczyzn dotyczące ożenku i poszukiwania partnerki. Prawowite męskie "święto" zostało zapomniane na rzecz spopularyzowanego na zachodzie święta panien zwanego andrzejkami, kiedy to kobietom poszukującym partnera mają się spełniać pomyślne wróżby. W kościołach chrześcijańskich obrzęd katarzynek odbywa się w niedzielę poprzedzającą 29 listopada. Święta Katarzyna to patronka cnotliwych kawalerów, którzy pragną poznać pannę i w przyszłości wejść w szczęśliwy związek małżeński. Największe nasilenie kultu świętej przypadło na okres średniowiecza. "W noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny" to porzekadło towarzyszyło wkładaniu pod poduszkę dziewczęcych przedmiotów, części garderoby czy ptasiego pióra mających sprowadzić proroczy sen o przyszłej narzeczonej, bądź karteczek z pierwszymi literami imion lub całymi żeńskimi imionami które zaraz po przebudzeniu miały być wylosowane. Towarzyszyć temu mógł wierszyk: Wskaż proszę wróżbo wybrankę Żonę i przyszłą kochankę Wyciągam karteczki cztery Wybrane wróżby i wierzenia ludowe Są jej imienia litery Kawalerowie przed wszelkimi wróżbami zgodnie recytowali wierszyk ku pomyślności wróżb: Wróżenie z kubków polegało na losowaniu ukrytych pod nimi przedmiotów symbolizujących ożenek (np. obrączka), przypływ Hej! Kasiu, Katarzynko majątku (np. monety), dobrą pracę (zboże), chwilowy zastój (pusty Gdzie szukać Cię dziewczynko kubek). Losowaniu towarzyszyć może wierszyk: Wróżby o Ciebie zapytam Kasiu daj znać, co się będzie ze mną dziać Czekaj wkrótce zawitam Bawmy się więc w Katarzyny Szukajcie chłopaki dziewczyny Zapytać więc trzeba wróżby A nuż potrzebne już drużby
ZAGADKI ORTOGRAFICZNE KOLOROWANKA Sprawdź swoja znajomość ortografii, wpisując brakujące (u lub ó)