Tabela Sprawozdanie z realizacji konkursu wojewódzkiego Mały ornitolog organizowanego przez Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie Olsztyńskie Centrum Edukacji Ekologicznej Nazwa i adres placówki Telefon e-mail Strona internetowa Koordynator konkursu Liczba dzieci biorących udział w konkursie REALIZACJA ZADAŃ KONKURSU Poznajemy dzięcioła dużego Zajęcie zainspirowane filmem i zdjęciami zrobionymi w czasie spaceru przez rodziców jednego z przedszkolaków Scenariusz zajęć w przedszkolu w ramach konkursu Mali ornitolodzy Temat: Dzięcioł duży w naszym lesie Cele ogólne: Pogłębienie wiedzy na temat mieszkańców naszych lasów Kształtowanie aktywnych postaw i nawyków dzieci wobec przyrody Rozwijanie aktywności poznawczej Rozwijanie aktywności twórczej poprzez stosowanie technik twórczego myślenia Cele operacyjne: Buduje dłuższą wypowiedź na temat obrazka Usprawnia aparat mowy w zabawie z zakresu gimnastyki buzi i języka. Czyta globalnie wyrazy: las, ptaki Dziecko uczy się prawidłowego stosunku wobec przyrody: roślin, zwierząt Poznaje podstawowe zachowania proekologiczne Dowiaduje się jak dbać o przyrodę Doskonali sprawność manualną Rozwija percepcję wzrokową i słuchową Środki dydaktyczne: Ilustracje przedstawiające różne ptaki, ilustracja dzięcioła dużego, odgłosy i film przedstawiający dzięcioła dużego, klej, farby, szarfy dla każdego dziecka, chusta animacyjna, CD z wesołą muzyką, instrumenty perkusyjne: kołatki, drewienka, bębenki 1. Przywitanie dzieci: Nauczyciel włącza muzykę relaksacyjną Odgłosy przyrody, zaprasza dzieci do koła. Witam wszystkich którzy lubią wiosnę, wszystkich, którzy szanują przyrodę, lubią śpiew ptaków, wiedzą jak wygląda dzięcioł. Wszyscy, którzy czują się przywitani machają do nauczyciela.
2. Zagadki: dzieci składają obrazek z części wysłuchują zagadki dźwiękowej czyj to głos wysłuchują zagadki słownej Odpowiedzią na wszystkie zagadki jest dzięcioł. Dzieci dzielą na sylaby słowo dzięcioł. Próbują wypowiadać się na jego temat. 3. Zabawa ruchowa Dzięcioły do dziupli 4. Wypowiedzi na temat dzięcioła dużego. Nauczyciel prezentuje dzieciom ilustrację dzięcioła dużego. Dzieci oglądają ilustracje wypowiadają się na temat jego wyglądu. Nauczyciel przekazuje dzieciom najważniejsze informacje dotyczące go tego ptaka. Najliczniej występujący polski dzięcioł, wyraźnie mniejszy od dzięcioła czarnego. Ma wszystkie cechy najbardziej charakterystyczne dla dzięciołów: mocny, dłutowaty dziób, mocne, szeroko rozstawione palce u nóg, sztywne pióra w ogonie (tzw. sterówki), służące jako podpory podczas kucia oraz długi język z zadziorkami, przystosowany do wyciągania larw owadów żyjących pod korą drzew. To właśnie larwy stanowią podstawę diety dzięcioła. Zimą, gdy ich brakuje, ptak żywi się głównie nasionami sosny. By się do nich dostać, rozkuwa szyszki uprzednio wetknięte w szczeliny kory. Takie miejsca nazywa się kuźniami dzięciołów. Łatwo je poznać po kupce łusek szyszek leżących u podstawy pnia. W powietrzu dzięcioła można łatwo rozpoznać po charakterystycznym, falistym locie. Głos Wydają dźwięki inne niż ptaki wróblowate. Śpiew zastąpiło bębnienie o korę drzewa, które służy oznajmianiu innym samcom o zajętym terytorium i gotowości do jego obrony oraz ma przywabiać samicę. Słychać go jako krótką serię szybko powtarzanych mocnych uderzeń dziobem. Aby wzmocnić efekt dzięcioł duży bębni w wypróchniałą korę pod którą znajduje się pusta przestrzeń. Gdy takiej brakuje może uderzać nawet w blaszane dachy lub anteny. Działa to wtedy jak pudło rezonansowe i werblowy sygnał godowy roznosi się daleko. Usłyszeć go można w lasach i parkach od marca do czerwca.gdy wspina się po pniu wydaje ciche "kik kik", a gdy jest spłoszony "gi gi gi". Wysiadywanie jaj, pisklęta Obydwoje rodzice przez okres 12 13 dni, licząc od złożenia ostatniego jaja. Pisklęta, gniazdowniki, przebywają w dziupli 21 do 25 dni i są wtedy bardzo hałaśliwe. Młode zdradzają swoją obecność w dziupli odzywając się nieprzerwanie. Jedno z nich stale wygląda z dziupli czekając aż rodzice przylecą z pokarmem. Oboje rodzice dokarmiają je nawet gdy już opuszczą gniazdo. Pożywienie W okresie wiosny i lata (lęgowym) jego pożywienie stanowią głównie owady i ich larwy wydobywane z drewna (np.: gąsienice motyli, mrówki, chrząszcze). Zimą i jesienią, przy ograniczonej dostępności pokarmu żywego, jego dieta wzbogaca się o nasiona drzew sosnowych oraz świerkowych a także owoce. Zimą chętnie pojawia się w karmnikach ze słoniną. Może żywić się także padliną. Pewną osobliwością tych dość dużych ptaków jest to, że najchętniej zjadają mszyce. Wiosną dzięcioły mogą nakłuwać korę brzóz i pić wyciekający sok roślinny. Czasem zjadają też ptasie jaja i pisklęta.
W porównaniu z innymi gatunkami dzięciołów jego dieta jest zatem mniej wyspecjalizowana W określonych wybranych miejscach, w szczelinach korowiny pnia lub pieńka, rozwidleniach gałęzi lub w pękniętej korze, zwanym kuźniami, dzięcioł duży wkłada szyszki drzew iglastych. Obiera je tam swym mocnym dziobem z pojedynczych łusek i wybiera nasiona. Owady (są one często szkodnikami drzew) spod kory drzew wydobywa długim i lepkim językiem lub też zbiera z drzew i krzewów. Żeruje w koronach drzew i na ziemi, chodząc po pniach i opukując je z każdej strony. Potrafi zwisać głową w dół gdy, siedząc na cienkich gałązkach, stara się zerwać szyszkę. W Polsce dzięcioł duży objęty jest ochroną gatunkową ścisłą. Na zakończenie dzieci oglądają zdjęcia i krótkie filmy o dzięciole dużym, nagrane przez jednego z rodziców. ( w załączniku do sprawozdania). 5. Rozpoznawanie głosu dzięcioła: Dzieci siadają w kole na dywanie wokół chusty animacyjnej, na której leżą ilustracje dzięcioła Nauczyciel włącza różne dźwięki przyrody, kiedy dzieci rozpoznają wśród nich głos dzięcioła podnoszą ilustrację do góry. 6. Quiz sprawdzający wiedzę o dzięciole dużym. Dzięcioły są ptakami chronionymi Larwy i owady żyjące pod korą drzew są podstawowym wyżywieniem dzięcioła wiosną i latem Dzięcioły odlatują od nas na zimę (fałsz) Co pomaga dzięciołowi w wydobywaniu larw spod kory (ostry dziób, haczykowaty język, ostre szeroko rozstawione palce u nóg, sztywne pióra w ogonie tzw. sterówki Kto opiekuje się pisklętami dzięcioła (obydwoje rodzice) Jaki głos jest charakterystyczny dla dzięcioła (bębnienie dziobem w korę) Czym jest kuźnia dla dzięcioła?
Zdjęcia dziupli zrobionych przez dzięcioła
Tak dzieci zdobywały wiedzę o dzięciole dużym.