Spis treści. Spis treści

2 Spis treści Spis treści... 2 Spis ilustracji... 3 Most... 4 Podział mostów... 6 Mosty stałe:... 6 Mosty ruchome:... 6 Mosty świata... 7 Most staromiejski Zgorzelec Görlitz...7 Most Akashi Kaikyo... 8 Tower Bridge... 10 Most obrotowy w Giżycku... 12 Most nad kanałem portowym w Nowej Soli... 13 Piękne mosty polskie... 16 Most pontonowy w Sobieszewie...16 Most im. Gen. Stefana Grota-Roweckiego w Warszawie...17 Most świętego Rocha w Poznaniu... 19 Most Cłowy w Szczecinie... 21 Most im. Józefa Piłsudskiego w Krakowie... 22 Indeks... 23 Łącza do rozdziałów... 24 Rozdział pierwszy... 24 Rozdział drugi... 24 Rozdział trzeci...24 Rozdział czwarty... 24 Spis treści

Spis ilustracji Rysunek 1 Most staromiejski Zgorzelec - Görlitz... 7 Rysunek 2 Most Akashi Kaikyo... 8 Rysunek 3 Tower Bridge... 10 Rysunek 4 Most obrotowy w Giżycku...12 Rysunek 5 Most podnoszony w Nowej Soli... 13 Rysunek 6 Most pontonowy w Sobieszewie...16 Rysunek 7 Most im. Gen. Stefana Grota-Roweckiego w Warszawie...17 Rysunek 8 Most świętego Rocha w Poznaniu... 19 Rysunek 9 Most Cłowy w Szczecinie...21 Rysunek 10 Most im. Józefa Piłsudskiego w Krakowie...22

Most Most jest konstrukcją umożliwiającą przeprowadzenie drogi nad wodą, doliną, jarem lub inną drogą Most jest budowlą z drewna, kamienia, betonu, żelbetu, stali itp. Konstrukcję górną mostu stanowią przęsła, dolną - podpory mostowe (skrajne - przyczółki, pośrednie - filary). Most stały ma przęsła nieruchome, most ruchomy - obracane, podnoszone, przetaczane itp. Może również występować most pontonowy1 na podporach pływających. Istnieją cztery metody konstrukcji: most łukowy, most belkowy, most wspornikowy i most wiszący2. Typ mostu zależy od sposobu, w jaki podtrzymuje on ciężar konstrukcji oraz obciążenie. Most belkowy podparty jest z obu stron na ziemi, siła naporu skierowana jest w dół. Most wspornikowy jest złożonym konstrukcyjnie mostem belkowym, siła parcia skierowana jest wzdłuż oraz w dół na końcach mostu; są to siły ściskające. Jezdnia mostu wiszącego zawieszona jest na sieci lin przymocowanych do liny głównej. Lina główna napięta jest nad jezdnią oraz zakotwiczona na obu końcach przęsła. Niektóre mosty posiadają ruchome segmenty (np. obrotowe i podnoszone), ponieważ zbudowane są zbyt nisko, aby możliwe było przepłynięcie pod nimi statku. W czasach prehistorycznych ludzie przerzucali nad przeszkodą drewniane kłody lub splecione w liny pnącza roślin. Na głębokich i szerokich wodach pod koniec II tysiąclecia p.n.e. budowano głównie mosty pontonowe. Mosty takie rozpowszechniły się w Mezopotamii. Pontony składały się z powiązanych ze sobą skór zwierzęcych, zszytych i nadmuchanych, które mogły unosić się na wodzie. Na nich układano tzw. dyle. Również odmianą mostów pontonowych były mosty na okrętach. Nie były to mosty stałe, ale tworzono je dla określonych potrzeb. Budowano je np. do przepraw wojskowych. 1 2 Most pontonowy, jego konstrukcja opiera się na połączonych barkach lub łodziach. Most wiszący to most, w którym przęsła utrzymywane są przez liny lub łańcuchy.

5 Łukowe mosty kamienne i ceglane pojawiły się w I wieku p.n.e. na Bliskim Wschodzie3. Do czasów współczesnych zachowało się wiele długich mostów łukowych wybudowanych przez Rzymian. Z czasem podatne na ogień i gnicie mosty drewniane zostały zastąpione przez mosty żeliwne i z żelaza zgrzewnego, materiały te okazały się jednak niewytrzymałe na rozciąganie. Wprowadzenie procesu besemerowskiego i produkcji stali umożliwiło budowę długowiecznych konstrukcji kratownicowych o dużym udźwigu i długich przęsłach. Po drugiej wojnie światowej zaczęto stosować jako materiał konstrukcyjny mostów beton sprężony, pozwalający budować mosty o znacznie większej rozpiętości przęseł4. 3 Bliski Wschód - nazwa stosowana dla określenia obszaru geograficznego leżącego na styku trzech kontynentów Europy, Azji i Afryki. 4 Przęsło - konstrukcyjny element łączący dwie podpory (słupy, filary) przęsło mostu, wiaduktu. Most

6 Podział mostów Mosty stałe: Belkowe wsparte na filarach5, np.: Most staromiejski Zgorzelec Görlitz Wiszące kładka wisząca na linach lub łańcuchach6 zamocowanych na masywnych wieżach, np.: Most Akashi Kaikyo Mosty ruchome: Klapowe z podnoszonymi obiema częściami kładki, np.: Tower Bridge Obrotowe z kładką obracaną horyzontalnie, np.: Most w Giżycku Podnoszone z podnoszoną w całości kładka, np.: Most w Nowej Soli 5 Filar pionowa wieloboczna wolno stojąca podpora konstrukcji. Na całej wysokości przekrój poprzeczny ma taki sam kształt. 6 Łańcuch - cięgno składające się z pewnej liczby podobnych do siebie ogniw sczepionych z sobą tak, że tworzą całość, umożliwiając jednocześnie dużą elastyczność kształtu. Podział mostów

7 Mosty świata Most staromiejski Zgorzelec Görlitz Rysunek 1 Most staromiejski Zgorzelec - Görlitz Most belkowy o konstrukcji stalowej przez Nysę Łużycką łączący polski Zgorzelec z niemieckim Görlitz7. Otwarcie mostu nastąpiło 20 października 2004 roku. Historia Pierwszy raz o drewnianym moscie w tym miejscu wspomniano w 1298 r. 1536 architekt miejski Wendel Roskopf8 zaproponował budowę mostu kamiennego, jednak z powodu zbyt wysokich kosztów do realizacji inwestycji nie doszło, 1566 po wschodniej stronie wybudowano wieżę a cały most zadaszono, 1641 i 1813 zniszczenie mostu na skutek pożaru 1897 zniszczenie mostu przez powódź, 1906-1907 budowa nowoczesnego mostu stalowo-kamiennego, 7 8 Görlitz najbardziej na wschód wysunięte miasto Niemiec. Wendel Roskopf architekt doby późnego średniowiecza i wczesnego renesansu.

8 1945 (7 Maja) wysadzenie mostu przez żołnierzy niemieckich, 1950 usuniecie ruin mostu, 2002 (13 marca) podpisanie porozumienia o utworzeniu przejścia granicznego na moście staromiejskim 2003-2004 budowa i otwarcie nowego mostu staromiejskiego Przez Most Staromiejski prowadzi droga Via Regia oraz dwa szlaki pątnicze: Wielkopolska i Dolnośląska Droga św. Jakuba, które łączą się z europejską siecią Camino de Compostela. Na moście znajdowało się przejście graniczne. Most Akashi Kaikyo Rysunek 2 Most Akashi Kaikyo To obecnie najdłuższy most wiszący na świecie. Połączył Kobe9 z wyspą Awaji10. Dane techniczne mostu: długość: 3925 m najdłuższy zawieszany odcinek: 1989 m 9 Kobe miasto w Japonii, położone na wyspie Honsiu. Kōbe jest stolicą prefektury Hyōgo i jednym z większych portowych miast Japonii. 10 Wyspa Awaji w prefekturze Hyōgo w Japonii. Znajduje się w zachodniej części Wewnętrznego Morza Seto (Seto Naikai), pomiędzy wyspami Honsiu i Sikoku.

9 liczba przęseł (wież - pylonów): 3 (2) wysokość przęsła: 282,8 m materiał: stal11 Most oddano do użytku w 1998 roku. Budowla, której głównym wykonawcą był Honshu-Shikoku Bridge Authority, kosztowała 4,3 miliarda USD. Wysokie koszty wynikały z umiejscowienia: jest to rejon aktywny sejsmicznie, ponadto często występują w tym rejonie huragany. Dwie wieże mostu zbudowane są w technologii TMDs, stosowanej z powodzeniem do budowania wieżowców w strefach aktywnych sejsmicznie. Technologia ta polega na przemieszczaniu obciążenia w sposób niwelujący przechyły wynikające z naporu wiatru lub trzęsienia ziemi12. Jeszcze przed oddaniem mostu, w 1995 roku most przeszedł test żywiołu. Wielkie trzęsienie ziemi, które nawiedziło ten rejon, rozciągnęło most o ok. 92 cm. Nie naruszyło jednak konstrukcji. Most Akashi Kaikyo jest potrójnym rekordzistą: to najdłuższy, najwyższy i najdroższy most jaki kiedykolwiek zbudowano. 11 Stal metal stop żelaza z węglem plastycznie obrobiony i plastycznie obrabialny o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,11% co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie. 12 Trzęsienie ziemi to gwałtowne rozładowanie naprężeń powstałych w skorupie ziemskiej w czasie ruchów fragmentów litosfery.

10 Tower Bridge Rysunek 3 Tower Bridge "Most Wieży" most zwodzony w Londynie (mylony niekiedy z sąsiednim mostem Londyńskim London Bridge), przeprowadzony przez rzekę Tamizę, w pobliżu Tower of London, od której bierze swą nazwę. Jeden z najbardziej znanych obiektów w Londynie, zbudowany w stylu wiktoriańskim. Jego historia zaczęła się w roku 1872, kiedy to parlament angielski rozpatrzył projekt ustawy dotyczącej budowy drugiego mostu nad Tamizą13. Mimo zastrzeżeń zgłaszanych przez zarząd zamku Tower of London ustawa została uchwalona. Postawiono jednak warunek, który został spełniony, styl mostu miał harmonizować ze stylem zamku. Architektem jego był Horace Jones, który zastosował modną podówczas konstrukcję: stalowy szkielet obłożony kamieniem w stylu neogotyckim. Most został ukończony w 1894. Jest mostem zwodzonym, umożliwiającym przepływanie statków14 oceanicznych do 60 m wysokości powyżej poziomu wody. Przez pierwsze lata był otwierany nawet 6000 razy rocznie teraz jedynie 400 razy na rok. 13 Tamiza (ang. Thames, w starożytności zwana Tamesis) jest rzeką w południowej Anglii. Statek - każde urządzenie transportowe, które jest zdolne do pokonywania przestrzeni w sposób dla niego charakterystyczny, ale inny, niż w oparciu o stały ląd. 14 Mosty świata

11 Charakterystycznym elementem mostu są dwie wieże główne, połączone u góry dwoma pomostami - kładkami dla pieszych, zawieszonymi 34 m nad jezdnią 15 i przeszło 40 m nad oznaczeniem górnego poziomu w rzece. Środkową część mostu stanowią dwa podnoszone przęsła - urządzenia dźwigowe z przeciwciężarem. Są to dwa gigantyczne skrzydła, każde o wadze 1 200 ton, uniesione w górze, tworzą z płaszczyzną jezdni kąt 86 stopni. Tower Bridge przecina Tamizę na wschodnim końcu Londynu. Od początku swojego istnienia uznawany był za arcydzieło ówczesnej inżynierii. Porównywano go ze słynną już wieżą Eiffla, zbudowaną pięć lat wcześniej. Potężny, ważący ponad 1000 ton, napędzany parą mechanizm mostu, regulował otwarcie jego środkowej części. Umożliwiał swobodne przepływanie wielkich statków. Stary mechanizm mostu obecnie nie jest już używany. Zastąpiono go nowoczesnym elektrycznym urządzeniem. Nocą most jest oświetlony i widać z niego London Eye16 oraz budynki, które są budowane w różnych kształtach np. papierosa. Jest jednym z najchętniej odwiedzanych zabytków zaraz po Big Benie. 15 Jezdnia - część drogi kołowej przeznaczonej dla ruchu pojazdów. Może składać się z jednego lub kilku pasów ruchu. Częścią jezdni nie są wydzielone torowiska. 16 London Eye nazywane również Millenium Wheel - największe koło obserwacyjne na świecie. Mosty świata

12 Most obrotowy w Giżycku Rysunek 4 Most obrotowy w Giżycku17 Jest unikatem w skali kraju i jednym z kilku mostów tego typu w Europie. Jego przęsło obraca się na bok a nie jak w tego typu konstrukcjach do góry. Do ciekawostek należy zaliczyć fakt, iż obsługą tego 100 tonowego mostu zajmuje się jedna osoba(mechanizm bez silnika). Jest to możliwe dzięki odpowiednim przełożeniom zastosowanym w mechaniźmie tej budowli. Most ten został zbudowany w celu stworzenia połączenia Giżycka z Twierdzą Boyen. Fakt ten miał miejsce w 1889 roku przez firmę Bechelt C.O. Grundberg und Shel z Zielonej Góry18. Pierwotnie most ten miał 8 metrów szerokości i 20 metrów długości. W latach 60-tych została przeprowadzona modernizacja mostu przy której wyposażono go w silnik elektryczny, jednak ta opcja się nie sprawdziła ponieważ 17 Giżycko - (niem. Lötzen, pol. Lec) - miasto i gmina miejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim położone na Mazurach, pomiędzy jeziorami Mamry i Niegocin. 18 Zielona Góra (niem. Grünberg, Grünberg in Schlesien) miasto i gmina w zachodniej Polsce, siedziba sejmiku i marszałka województwa lubuskiego, starosty powiatu zielonogórskiego oraz władz gminy wiejskiej Zielona Góra. Mosty świata

13 doprowadzała do uszkadzania się nabrzeża. Most został rozebrany i zastąpiony mostem saperskim. Pierwotny wygląd został przywrócony w 1993 roku. Most nad kanałem portowym w Nowej Soli Rysunek 5 Most podnoszony w Nowej Soli Usytuowany w ciągu Alei Wolności19 oraz koło Ulicy Portowej, jest unikatowym w skali Polski i Europy mostem ruchomym z podnoszonym przęsłem. Pierwsze informacje na temat mostu portowego w Nowej Soli pojawiły się krótko po lokacji miasta w 1743 roku. W miejscu obecnego mostu znajdował się drewniany most o długości około 90 metrów, prowadzący na dawną wyspę, tzw. Mały Lasek20. Dzięki poszerzeniu kanału portowego oraz szybkiemu rozwojowi portu rzecznego most został przebudowany na początku XIX. Długi, wieloprzęsłowy drewniany obiekt miał konstrukcję łukową, a jego środkowa część która znajdowała się najwyżej lustra wody służyła jako trakt wody dla większych jednostek. Dzięki dynamicznemu rozwojowi przemysłowemu miasta w drugiej połowi XIX wieku oraz powstaniu nowoczesnej stoczni, były konieczne zmiany w budowie mostu. 19 Aleja Wolności - jedna z najbardziej reprezentacyjnych ulic w Kaliszu. Ciągnie się od ul. Śródmiejskiej przez skrzyżowanie z ul. Sukienniczą i Bankową i kończy na placu Wojciecha Bogusławskiego. 20 Mały Las wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lubowidz. Mosty świata

14 W 1896 roku oddano do użytku nowy most. Była to konstrukcja drewniana, wieloprzęsłowa. Środkowe przęsło mostu składało się z dwóch klap podnoszonych liniami z przeciwwagą. Projekt mostu był zaczerpnięty prawdo podobnie z mostu odrzańskiego w Nowej Soli21, gdzie zastosowano dwuklapowy system podnoszenia jednego z przęseł. Pod koniec XIX stulecia most został oddany do użytki, niestety nie spełniał do końca wymagań nowoczesnego portu. Aby móc przyjmować większe jednostki władze miasta zostały zmuszona do podjęcia decyzji o budowie nowocześniejszego mostu. Projektantem i wykonawcą konstrukcji była znana z budowy mostów firma "Beuchelt & Co" z Zielonej Góry. Odnowiony most oddano do użytku w 1927 roku. Była to nowoczesna i nowatorska konstrukcja, która umożliwiła funkcjonowanie portu i przyjmowanie większości odrzańskich jednostek pływających. W lutym 1945 roku wycofujące się z miasta jednostki niemieckie dokonały uszkodzenia mostu. W celu przywrócenia ruchu pieszego między brzegami kanału portowego została zbudowana drewniana kładka22 która pod koniec lat dziewięćdziesiątych została rozebrana. Właściwy remont mostu przeprowadzono dopiero w latach 1954-1956 kiedy to zmodernizowano układ napędowy zastępując ręczny elektrycznym. W takim stanie most przetrwał do 1988 roku, kiedy ze względu na pogarszający się stan techniczny ruch kołowy został zamknięty i dopuszczono jedynie ruch pieszy. Od 1993 roku, kiedy to został dokonany kapitalny remont konstrukcji mostu oraz mechanizmu podnoszenia jego stan techniczny jest bardzo dobry. Walory historyczno-techniczne mostu: Przęsło i mechanizm podnoszenia (pierwotnie napędzany ręcznie, obecnie zaś elektrycznie). Podporami mostu są skrzynie żelbetowe posadowione poniżej lustra wody na palach drewnianych. Konstrukcję mostu stanowią dwa dźwigary stalowe o rozpiętości 12,6 metra, z jazdą dołem. Między dźwigarami znajdują się jezdnie, a po zewnętrznych stronach chodniki dla pieszych. Na przyczółkach zamontowana została konstrukcja stalowa umożliwiająca podnoszenie mostu. Składa się ona z ram 21 Nowa Sól, niem. Neusalz an der Oder, to miasto i gmina w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim. 22 Kładka jest to rodzaj mostu, przeznaczonego dla pieszych. Mosty świata

15 poprzecznych oraz dwóch ram podłużnych. Ramy23 te na wysokości rygla są na stałe ze sobą połączone i dodatkowo stężone konstrukcją stalową. Obecnie port rzeczny24 jest w całkowitym remoncie a jego zakończenie planowane jest na koniec czerwca 2007 roku. 23 Rama - element konstrukcji budynku lub budowli, najczęściej występujący w rozwiązaniach hal. Port rzeczny - obszar na brzegu rzeki, kanału rzecznego lub jeziora (zarówno na lądzie, jak i na wodzie) wyposażony w zespół urządzeń umożliwiających przybijanie jednostek pływających - barek i holowników, wymianę z lądem osób i towarów, a także wykonania typowych czynności związanych z eksploatacją danej jednostki. 24 Mosty świata

16 Piękne mosty polskie Most pontonowy w Sobieszewie Rysunek 6 Most pontonowy w Sobieszewie25 Most pontonowy - jest nietypowym rodzajem mostu, którego konstrukcja opiera się na połączonych barkach26 lub łodziach. Chociaż tego typu mosty są zazwyczaj 25 26 Sobieszów - dzielnica Jeleniej Góry, w latach 1962-1976 samodzielne miasto. Barka - rodzaj statku o płaskim dnie, służącego do transportu ładunków w żegludze śródlądowej. Piękne mosty polskie

17 tworami tymczasowymi, niekiedy stawia się je na dłużej. Używa się ich raczej wtedy, gdy nie można wybudować innych, droższych mostów. Jak podają przekazy historyczne pierwszy taki most w Polsce został zbudowany w roku 1410 w okolicach Czerwińska na Wiśle w celu przeprawy wojsk polskich idących pod Grunwald. Zadanie takie otrzymał od króla Władysława Jagiełły27 starosta radomski Dobrogost Czarnobrody Odrzywolski. Za zbudowanie tego mostu dostał w nagrodę prawo założenia miasta Odrzywół. Most im. Gen. Stefana Grota-Roweckiego w Warszawie Rysunek 7 Most im. Gen. Stefana Grota-Roweckiego28 w Warszawie 27 Władysław Jagiełło wielki książę litewski w latach 1377-1381 i 1382-1401, król Polski i najwyższy książę litewski w latach 1386-1434. 28 Gen. dyw. Stefan Paweł Rowecki, twórca i Komendant Główny Armii Krajowej (od 14 lutego 1942 do 30 czerwca 1943), działacz ruchu oporu, generał Wojska Polskiego, teoretyk wojskowości. Piękne mosty polskie

18 Most w Warszawie na Wiśle. Został zbudowany w latach 1977-1981 jako część Trasy Toruńskiej przez Przedsiębiorstwo Robót Kolejowych nr 2 (przyczółki i podpory) i Mostostal (konstrukcja nośna i montaż). Aktualnie jest też częścią Etapowej obwodnicy Warszawy. Pierwsze projekty mostu powstały w latach 60. XX wieku. Wg tych projektów miał być mostem podwieszonym na dwóch pylonach. Projekt został zmieniony ze względu na wysokie koszty budowy takiego mostu. Ostateczny projekt został wykonany przez zespół inżynierów biura projektowego "Stolica" pod kierunkiem W.Witkowskiego. Most Stefana Grota-Roweckiego jest obok mostu Siekierkowskiego jednym z największych mostów Warszawy. Most ma 645 m długości. Składa się z dwóch niezależnych konstrukcyjnie części, z których każda ma po cztery pasy ruchu. Wg pomiarów ruchu z 2005 przez most przejeżdżało dziennie ok. 150 tys. samochodów dziennie, co jest wynikiem największym spośród wszystkich warszawskich mostów. Most ten niemal nie jest przystosowany do ruchu pieszego i rowerowego. Posiada dwa chodniki, ale są one bardzo wąskie, a przejazd rowerem utrudniają latarnie. Chodniki oddzielone są od jezdni barierą energochłonną. W najbliższych latach GDDKiA planuje przebudowę Trasy Toruńskiej29 wraz z mostem do parametrów drogi ekspresowej, przy jednoczesnym poszerzeniu mostu do dziesięciu pasów ruchu (po pięć w każdą stronę). Inwestycja planowana jest na lata 2008-2010, jednak problemy miasta z wybudowaniem nowego mostu Północnego mogą spowodować opóźnienie tej inwestycji z powodu braku dróg alternatywnych w trakcie przebudowy mostu. Obecnie trwa budowa tymczasowego wiaduktu opartego o konstrukcję Mostu Syreny30 mającego zastąpić na czas remontu estakadę dojazdową do mostu prowadzącą w stronę Bielan. 29 Trasa Toruńska - trasa szybkiego ruchu łącząca północne dzielnice prawobrzeżnej Warszawy, część Obwodnicy Etapowej Warszawy. 30 Most Syreny - zastępczy most saperski w Warszawie na Wiśle. Piękne mosty polskie

19 Most świętego Rocha w Poznaniu Rysunek 8 Most świętego Rocha w Poznaniu Stalowy most spinający dwa brzegi Warty31 w Poznaniu łącząc Stare Miasto z Piotrowem i Świętym Rochem. Obecny most wzniesiono w latach 2002-2004. Historia Wzmianki o pierwszej przeprawie w tym miejscu pochodzą z XIV wieku. Przebiegała przez nią droga z Poznania do Środy Wielkopolskiej i dalej do Kalisza 32. Most ten nazywano Wielkim lub Łaciną. Ostatnia drewniana konstrukcja została zniszczona w 1771 roku. Odbudowę planowano kilkukrotnie: w 1840, 1881, 1889 i 1900, każda z tych prób okazywała się jednak bezskuteczna. Przez cały ten okres most zastępowała przeprawa promowa. 31 Warta - rzeka w zachodniej i środkowej Polsce; główny, prawy dopływ Odry. Kalisz jedno z najstarszych miast w Polsce, położone na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad rzeką Prosną, historyczna stolica Wielkopolski Wschodniej, stolica diecezji kaliskiej. 32 Piękne mosty polskie

20 W 1904 powstał pomysł na odbudowę przeprawy. Rozpisano wówczas przetarg. Budowa mostu według projektu Hugo Shultza rozpoczęła się w listopadzie 1911 roku a ukończono ją w 1913 roku.był to pięcioprzęsłowy most betonowy ze środkowym stalowym przęsłem. Wówczas to pojawił się po raz pierwszy charakterystyczny łuk. Most ten dotrwał do września 1939, kiedy to został wysadzony przez wycofujące się Wojsko Polskie. Po zajęciu miasta most został prowizorycznie odbudowany, zaś gruntowna odbudowa miała miejsce w 1949 roku według projektu prof. Lucjana Ballenstaedta33. Powstał wówczas stalowy most istniejący do 2002 roku. Jego rozbiórka miała związek z planami budowy Ratajskiego Szybkiego Tramwaju. Istniejąca przeprawa była zbyt wąska, a ponadto przegląd ujawnił, że w niedługim czasie może okazać się on niezdatny do użytku. Projekt współczesnego mostu powstał w pracowni Ewy i Stanisława Sipińskich zaś koszt inwestycji sfinansowany w całości z budżetu miasta wyniósł 48 mln zł. Zdemontowane, ważące około 400 ton, przęsło z początku XX wieku początkowo zamierzano sprzedać innej miejscowości, aby je wykorzystała przy budowie innej przeprawy, jednak nie było na nie chętnych. Ostatecznie postanowiono je wykorzystać przy odbudowie poznańskiego Mostu Cybińskiego. Po otwarciu przeprawy patronem mostu został Biskup Jordan34. Wymiary: długość całkowita: 232,90 m szerokość części nurtowej: 27,63 m szerokość części zalewowej: 25,02 m szerokość torowiska: 7,30 m szerokość jezdni: 2x 3,50 m szerokość ścieżki rowerowej: 2x 1,50 m 33 Lucjan Ballenstaedt (ur. 12 września 1881 w Poznaniu, zm. 27 kwietnia 1958 tamże), polski inżynier, specjalista w zakresie mechaniki budowli, projektant mostów; brat Adama. 34 Biskup Jordan od 968 pierwszy biskup Polski. Piękne mosty polskie

21 szerokość chodnika: 2,50 m Most Cłowy w Szczecinie Rysunek 9 Most Cłowy w Szczecinie35 Historia: W średniowieczu w miejscu dzisiejszego mostu znajdowało się miejsce gdzie pobierano opłaty od przepływających statków. W 1909 roku władze niemieckie miasta postanowiły wybudować most zwodzony. Budowa trwała 3 lata. Projektantem ówczesnego mostu był radca budowlany Benduch. Został on zniszczony podczas II wojny światowej. Po wojnie w 1947 roku na miejscu zburzonego obiektu powstał tymczasowy most typu Baileya36. Stał on na drewnianych podporach i był mało wytrzymały na nadmierną eksploatacje. Władze miejskie w 1954 roku postanowiły zbudować nowy most. Zaprojektowali go: inż. Maksymilian Wolff, inż. arch. Janusz 35 36 Szczecin stolica i największe miasto województwa zachodniopomorskiego. Donald Coleman Bailey (1901-85) - brytyjski inżynier i wynalazca. Piękne mosty polskie

22 Sapiński, inż. Piotr Kołodko i technik Eugeniusz Szymański. Budowę rozpoczęto w 1955 roku, natomiast ukończono 23 kwietnia 1960 roku. Most ma konstrukcje kablobetonową. W 1994 roku przeprowadzony został remont mostu. Obecnie stan jego jest bardzo zły. Most im. Józefa Piłsudskiego w Krakowie Rysunek 10 Most im. Józefa Piłsudskiego37 w Krakowie Most na Wiśle otwarty 19 stycznia 1933 w celu usprawnienia połączenia pomiędzy starym Krakowem i Podgórzem. Jest to najstarszy w Krakowie kompletny most drogowy nad Wisłą, który stoi do dzisiaj. Choć Most Powstańców Śląskich38 w Krakowie zwany wcześniej Mostem Krakusa powstał 20 lat wcześniej, to do dzisiaj z jego pierwotnej konstrukcji pozostały jedynie filary. Decyzję o budowie tego stalowego mostu podjęto w sierpniu 1925, a prace rozpoczęły się w 1926 roku. Budowa trwała 7 lat i została zakończona w 1933 roku. 37 Józef Piłsudski (ur. 5 grudnia 1867 w Zułowie pod Wilnem, zm. 12 maja 1935 w Warszawie) polski działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy, polityk. 38 Most Powstańców Śląskich w Krakowie - dawny Most Krakusa wybudowany w 1913 roku, łączył główną wtedy trasę na południe Krakowa ul. Starowiślną z trasą Wielicką. Piękne mosty polskie

23 Most miał 146,42 metry długości i 10 metrów szerokości użytkowej. Ważył 1200 ton39. Most ma 147,5 metra długości i 18,50 metra szerokości. Podparty jest na 2 filarach. Na moście w każdym kierunku prowadzi po jednym pasie ruchu samochodowego. Pasy te są rozdzielone torowiskiem tramwajowym, a po bokach znajdują się chodniki40 dla pieszych. Indeks Alei Wolności... 13 Awaji wyspa... 8 Belkowe mosty... 6 Cybiński most... 20 Klapowe mosty... 6 Most... 4 Most Akashi Kaikyo...8 Most Cłowy w Szczecinie... 21 Most im. Gen. Stefana Grota-Roweckiego w Warszawie...17 Most im. Józefa Piłsudskiego w Krakowie... 22 Most nad kanałem portowym w Nowej Soli...13 Most obrotowy w Giżycku... 12 Most pontonowy w Sobieszewie... 16 Most staromiejski Zgorzelec Görlitz... 7 Most świętego Rocha w Poznaniu...19 Most Wieży...10 Obrotowe mosty... 6 Podnoszone mosty... 6 Pontonowy most... 16 Tower Bridge...10 Wiszące mosty...6 39 Tona to jednostka masy stosowana w technice i handlu, oraz objętości w żegludze. Przeważnie, szczególnie w Polsce, utożsamiana z toną metryczną. 40 Chodnik - część drogi przeznaczoną do ruchu pieszych. Piękne mosty polskie

24 Łącza do rozdziałów Rozdział pierwszy Most Rozdział drugi Podział_mostów Rozdział trzeci Mosty_świata Rozdział czwarty Piękne_mosty_polskie Indeks