Międzynarodowa Konferencja naukowo-techniczna Ochrona dziko żyjących zwierząt w projektowaniu i realizacji inwestycji transportowych doświadczenia i problemy Doświadczenia i problemy dotyczące projektowania przejść dla zwierząt z perspektywy projektanta oraz wykonawcy raportu Doświadczenie i praktyka Łagów 20-22 czerwca 2011 r. Janusz Bohatkiewicz, Daniel Maranda
Przepisy UE i PL
UPROSZCZONY SCHEMAT PROCESU INWESTYCYJNEGO STEŚ lub DP ROPS (DUŚ) lub KI DUŚ PB, PW PnB ROPS (PnB) BUDOWA I EKSPLOATACJA
WYMAGANIA DOTYCZACE OPRACOWAŃ ŚRODOWISKOWYCH A PROBLEMY KOSZTÓW 1. W większości przypadków najniższa cena jest podstawowym kryterium na opracowania środowiskowe oraz dokumentacje projektowe. 2. Wygrywanie przetargów na opracowania środowiskowe za kwoty uniemożliwiające praktycznie wykonanie opracowania firmy wygrywają za takie ceny, że sama wartość inwentaryzacji wykonanej rzetelnie to jest 60-70% całej wartości rzeczywistej wygranego przetargu w efekcie oszczędzanie, nieokazywanie i maskowanie problemów. 3. Jedyny warunek kryterium ceny na przetargach w przypadku dokumentacji projektowych i opracowańśrodowiskowych powoduje, że oszczędza się na wszystkim problemy wychodzą później.
Najważniejsze przepisy inżynierskie 1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 1994 r., Nr 89, poz. 414 z późniejszymi zmianami) normuje m.in. sprawy dotyczące projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych 2. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r., Nr 43, poz. 430 z późniejszymi zmianami). 3. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz. U. z 2000 r., Nr 63, poz. 735 z późniejszymi zmianami). 4. Eurokody stosowane w budownictwie komunikacyjnym (w tym mostownictwie). 5. Umowa standaryzacyjna STANAG 2021. 6. PN-85/S-10030. Obiekty mostowe. Obciążenia. 7. Zarządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 października 2010 r. w sprawie wyznaczania wojskowej klasyfikacji obciążenia obiektów mostowych usytuowanych w ciągu dróg publicznych. 8. MILORY 2002. Instrukcja dla operatora programu do wyznaczania wojskowych klas obciążenia drogowych obiektów mostowych na obszarze RP według standardów stosowanych w siłach zbrojnych NATO. Opracowanie IBDiM, Warszawa, grudzień 2002.
Najważniejsze przepisy inżynierskie Rozporządzenie MTiGM z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r., Nr 43, poz. 430 z późniejszymi zmianami). 1.Do obiektów inżynierskich zalicza się: obiekty mostowe, tunele, przepusty, konstrukcje oporowe. 2.Rozporządzenie określa podstawowe zalecenia techniczne dotyczące obiektów inżynierskich (m.in. lokalizacja, rodzaje, podstawowe elementy geometrii, wyposażenie itp.). 3.Każde obciążenie dodatkowe powoduje konieczność zwiększenia (wzmocnienia) ustroju nośnego i z punktu widzenia ekonomiki nigdy nie jest korzystne, ale ewentualne dodatkowe obciążenia dla przejść dla zwierząt górą, w postaci głazów, nasadzeń krzewów stanowią niewielkie obciążenie w stosunku do obciążeń stałych dla tego typu obiektów. Dla takich konstrukcji (przejścia górą) nie uwzględnia się standardowo obciążeń taborem samochodowym jak dla obiektów w ciągu dróg i należy to każdorazowo ustalić z Zamawiającym (czy dany obiekt ma znaczenie obronne).
Interpretacje i zalecenia 2. Ograniczenie kosztów ustroju nośnego (do poziomu optymalnego) zawsze powinno wynikać z wymogu (warunków technicznych) projektowania obiektów mostowych o długości odpowiadającej minimalnemu światłu mostu z uwzględnieniem potrzeb ochrony środowiska (gdzie długości wiaduktów ekologicznych są każdorazowo potwierdzone analizami środowiskowymi). Z uwagi na wysokie koszty konieczność stosowania przęseł o długości większej od 100 m, w każdym przypadku, wymaga starannego udokumentowania.
Zmiany wymagań odnośnie preferowanych rozwiązań
Wymagania NGO oraz organów wydających decyzje 1. Zmieniające się z czasem wymagania argumentowane większym doświadczeniem, nowymi informacjami. 2. Różne stanowiska kilku NGO w przedmiotowej kwestii. 3. Szkolenia organów podnoszenie wymagań w stosunku do opracowań bez względu na stan zaawansowania projektowego.
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 (dobudowa dodatkowego pasa) - Inwentaryzacja przyrodnicza
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 identyfikacja kolizji oraz gatunków kluczowych
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 identyfikacja kolizji oraz gatunków kluczowych
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 analiza możliwych lokalizacji przejść
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 przejście górne Fot. Rafał T. Kurek
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 przejście dolne
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 określenie zajętości terenu
PRZYKŁAD Droga krajowa nr 75 przejście dolne 1. Projekt budowlany 2-3 lata później czy na obecnym etapie wymagania będą takie same??
Lokalizacja przejść Zagospodarowanie terenu zmiany w trakcie trwania fazy projektowej
Lokalizacja przejść Analiza docelowego zagospodarowania terenu
Lokalizacja przejść Analiza docelowego zagospodarowania terenu Tereny inwestycyjne
Lokalizacja przejść Uwarunkowania lokalne determinujące lokalizację przejść Ciek Droga wojewódzka Obowiązki oświetlania skrzyżowań, węzłów, MOP-ów itp. wynika z Rozporządzenia Ministra Transportu I Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. (Dz. U. 43 z dnia 14 maja 1999 r.)
Lokalizacja przejść Oddziaływania skumulowane droga i linia kolejowa
Przejścia zintegrowane Warunki techniczne umocnienia cieków wydaje organ na który wykonawca, inwestor i organ nie ma żadnego wpływu
Przejścia zintegrowane Zastosowanie umocnienia cieków/potoków/rzek ma wpływ na zwiększenie prędkości przepływu wody i co się z tym wiąże zmniejszenie rozpiętości obiektu czyli koszty.
Projektowanie organizacja ruchu i zachowanie dostępu Organizacja ruchu
Projektowanie organizacja ruchu i zachowanie dostępu Organizacja ruchu
Projektowanie - zieleń naprowadzająca
Podsumowanie 1. Konieczna jest zmiana przepisów technicznych dotyczących dróg i obiektów inżynierskich w kontekście prawidłowej lokalizacji, budowy i utrzymania przejść dla zwierząt. 2. Konieczna jest analiza wyników wykonywanych monitoringów, które powinny mieć wpływ na korektę podejścia do wielu spraw przejść dla zwierząt lokalizacja, rozmiary, materiały, oświetlenie, szczegóły konstrukcyjne itp. 3. Konieczne jest ujednolicenie podejścia do zagadnień przejść dla zwierząt przez wszystkich zarządców dróg. 4. Odejście od stosowania kryterium ceny jako jedynego elementu decydującego o wyborze oferty. 5. Wprowadzenie jasnych kryteriów oceny dokumentacji środowiskowej oraz projektowej (Zamawiający, Organ). 6. Zapewnienie wykonawcy terminów pozwalających na zabranie danych terenowych oraz prawidłowe zaproponowanie rozwiązań.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ