Skrót najważniejszych wydarzeń rynkowych w marcu 2016 r.

Skrót najważniejszych wydarzeń rynkowych w marcu 2016 r.

Świat wykres miesiąca Oczekiwania inflacyjne USA versus strefa euro 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% Oczekiwania inflacyjne w przeciwną stronę. Historycznie dostrzec można pewną synchronizację 0,0% 4-01-2006 4-05-2006 4-09-2006 4-01-2007 4-05-2007 4-09-2007 4-01-2008 4-05-2008 4-09-2008 4-01-2009 4-05-2009 4-09-2009 4-01-2010 4-05-2010 4-09-2010 4-01-2011 4-05-2011 4-09-2011 4-01-2012 4-05-2012 4-09-2012 4-01-2013 4-05-2013 4-09-2013 4-01-2014 4-05-2014 4-09-2014 4-01-2015 4-05-2015 4-09-2015 4-01-2016 Strefa euro USA Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 1.04.2016 r. Ryzyka polityczne Wojna w Syrii. Kwestia ISIS. Trwający konflikt na Ukrainie. Wybory prezydenckie w USA. Ryzyka w strefie euro (BREXIT, polityczny pat w Hiszpanii). Długofalowe problemy globalne Nadal wysoki poziom długu. Niska inflacja, głównie kosztowa. Słabe tempo wzrostu gospodarczego. Szukanie krótkoterminowych przewag poprzez wojny walutowe. Wyczerpujące się możliwości stymulacji przez banki centralne. 6 kwietnia 2016 r. str. 2

Świat Fundamenty krótko- i średnioterminowe Sytuacja w sferze makroekonomicznej uległa pewnej stabilizacji. Dane są niezadowalające, ale stabilne, co wpływa na uspokojenie nastrojów inwestorów. Tempo wzrostu gospodarczego w ujęciu globalnym nadal pozostaje stosunkowo niskie i jest dość zróżnicowane w ramach poszczególnych segmentów (rynki rozwinięte, rynki rozwijające się). W USA tempo wzrostu gospodarczego w IV kwartale 2015 r. było lepsze od oczekiwań i wyniosło 1,4%. Rynek oczekiwał 1,0%. W całym 2015 r. gospodarka amerykańska urosła o 2,4%. Dane wskazują na możliwość pewnej stabilizacji gospodarki amerykańskiej w najbliższym czasie, choć warto zwrócić uwagę na pewne wypłaszczenie ścieżki wzrostu zysków amerykańskich spółek, co w przeszłości oznaczało, że wzrasta ryzyko pogorszenia się sytuacji gospodarczej. W krótkim horyzoncie czasowym gospodarka USA powinna się zachowywać dobrze, jednak w średnim terminie nastąpił wzrost niepewności. W opozycji do USA znajduje się gospodarka strefy euro, której tempo wzrostu spowolniło w ostatnim czasie, co wraz z zawirowaniami na rynkach akcji i obligacji było jedną z przyczyn wzmożonej aktywności Europejskiego Banku Centralnego. Chiny dążą do stabilizacji waluty. Wykorzystują narzędzia polityki pieniężnej i fiskalnej. Jednym z najważniejszych założeń nowego planu gospodarczego jest redukcja nadmiernych mocy produkcyjnych w kilku ważnych dotychczas sektorach (m.in. w górnictwie i hutnictwie żelaza). W Japonii kwartalne tempo wzrostu gospodarczego pozostaje ujemne. Spada produkcja przemysłowa w ujęciu rocznym. Sytuację dodatkowo komplikuje umacniający się jen. Rosną oczekiwania na dalsze luzowanie polityki przez Bank Japonii. Inflacja jest nadal niska, a w niektórych gospodarkach ujemna. W USA sytuacja okazuje się inna niż w strefie euro. Wzrosło tempo inflacji nieuwzględniającej cen energii i żywności. Najbliższa ekonomiczna przyszłość według wskaźników wyprzedzających PMI rysuje się pozytywniej niż w lutym. Największą poprawę tego wskaźnika w strefie euro zanotowały Włochy. Niemcy i cała strefa euro zachowują się lepiej niż w lutym. Negatywne zaskoczenie przyniosła sytuacja we Francji, gdzie nastąpił spadek wartości wskaźnika do strefy dekoniunktury. Również w Chinach oczekiwania ulegają poprawie, choć wskaźnik znajduje się poniżej poziomu 50 pkt. W USA wzrost wskaźnika wyprzedzającego ISM Manufacturing przekroczył oczekiwania. 6 kwietnia 2016 r. str. 3

Wartość wskaźnika ISM Manufacturing 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 1-03-1983 1-01-1984 1-11-1984 1-09-1985 1-07-1986 1-05-1987 1-03-1988 1-01-1989 1-11-1989 1-09-1990 1-07-1991 1-05-1992 1-03-1993 1-01-1994 1-11-1994 1-09-1995 1-07-1996 1-05-1997 1-03-1998 1-01-1999 1-11-1999 1-09-2000 1-07-2001 1-05-2002 1-03-2003 1-01-2004 1-11-2004 1-09-2005 1-07-2006 1-05-2007 1-03-2008 1-01-2009 1-11-2009 1-09-2010 1-07-2011 1-05-2012 1-03-2013 1-01-2014 1-11-2014 1-09-2015 Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 1.04.2016 r. EBC Banki centralne (głównie za przyczyną Banku Japonii i EBC) w ciągu ostatniego miesiąca zwiększyły globalną płynność o 1,2%. Licząc w dolarze, wzrosła ona o 16,4% r/r. Oprócz tego bardzo ważna dla rynków była decyzja EBC o obniżeniu stopy depozytowej do -0,4%, zwiększeniu comiesięcznej wartości skupowanych aktywów do 80 mld euro, a także rozszerzeniu palety dopuszczonych do skupu obligacji o obligacje korporacyjne podmiotów niefinansowych. Skutkiem tych działań może być odstąpienie od osłabiania euro jako jednego z ważniejszych mechanizmów stymulowania wzrostu. Wysiłki zostaną skierowane na stymulację banków do kredytowania gospodarki. Fed Fed, słowami swojej przewodniczącej Janet Yellen, zasygnalizował możliwość, że grudniowa podwyżka stóp procentowych została dokonana za wcześnie. Tym samym Fed staje się niejako pewnym zakładnikiem sytuacji globalnej. Uzasadniona jest teza, że w najbliższej przyszłości będzie stawiać współpracę z innymi bankami centralnymi na pierwszym miejscu. Oznacza to, że pomimo pewnych danych wskazujących na zasadność dalszych podwyżek stóp procentowych w USA Fed będzie utrzymywał niskie stopy, nawet kosztem ryzyka przestrzelenia inflacji. 6 kwietnia 2016 r. str. 4

Bilanse banków centralnych W mld USD 6000 5000 4000 3000 Duży wzrost globalnej płynności Fed mówi o zmniejszaniu skali dodruku pieniądza Wartość bilansu POBC (wyrażona zarówno w juanach, jak i w dolarach) spadła 12 000 10 000 8000 6000 Na rynku surowców nastąpiła dalsza stabilizacja w warunkach wysokiej zmienności cen. Po porozumieniu z Doha, zamrażającym dotychczasowe poziomy wydobycia ropy naftowej, cena baryłki wzrosła i ustabilizowała się na poziomie ok. 40 dolarów. Obecne poziomy wydobycia w zestawieniu z zapasami wskazują, że w drugiej połowie 2016 r. rynek będzie się zmagał z nadpodażą tego surowca. 2000 4000 1000 0 Silny wzrost bilansu EBC i BoJ 2000 0 Wrz 00 Wrz 02 Wrz 04 Wrz 06 Wrz 08 Wrz 10 Wrz 12 Wrz 14 Wrz 16 Fed BoJ EBC POBC Razem (prawa oś) Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 1.04.2016 r. 6 kwietnia 2016 r. str. 5

Polska Ryzyka polityczne poprawa w stosunku do lutego Odłożenie realizacji obietnic wyborczych w czasie i złagodzenie skutków niektórych planowanych zmian. Nierozwiązane kwestie kredytów we frankach i podatku handlowego. Percepcja ryzyka (potencjalne pogorszenie się sytuacji budżetowej, większe obciążenia sektora bankowego) versus fakty w oczach światowych agencji ratingowych. Fundamenty Poprzednia wartość Aktualna wartość Oczekiwania Czy lepiej od oczekiwań? Wzrost gospodarczy (r/r w %) 3,50 3,90 3,77 Inflacja (r/r w %) -0,80-0,90-0,80 Stopa bezrobocia (w %) 10,30 10,30 10,32 Produkcja przemysłowa (r/r w %) 1,40 6,70 5,24 Sprzedaż detaliczna (r/r w %) 0,90 3,90 3,20 Stopy procentowe (w %) 1,50 1,50 1,50 Wzrost wynagrodzeń (r/r w %) 4,00 3,90 3,90 PMI Przemysł (w pkt) 52,80 53,80 52,70 Światowa tendencja do poprawy wskaźników wyprzedzających objęła również Polskę. PMI dla sektora przemysłowego wzrósł do 53,8 pkt to wynik lepszy od oczekiwań rynku. Obecnie silniki wzrostu gospodarczego w postaci produkcji przemysłowej i konsumpcji dobrze rokują na przyszłość. Najwyższy od 8 miesięcy wzrost liczby nowych zamówień (w tym zamówień eksportowych) powinien skutkować zwiększeniem tempa produkcji przemysłowej. Natomiast wzrost zatrudnienia i programy stymulujące popyt konsumpcyjny działają pozytywnie na sprzedaż detaliczną. Dodatkowo obecny poziom kursu walutowego EUR/PLN nadal wspiera eksport. Ostatnie umocnienie się złotówki w stosunku do euro zapewne spowolni nieco tempo przyrostu nowych zamówień. Ponadto wygasają niektóre z najważniejszych czynników ryzyka w postaci reformy (likwidacji) OFE i sprawy przewalutowania kredytów zaciągniętych we frankach szwajcarskich. 6 kwietnia 2016 r. str. 6

Tempo wzrostu nowych zamówień przemysłowych w Polsce 30 20 10 0-10 -20 4,5 4,4 4,3 4,2 4,1 4,0-30 31-05-2012 31-07-2012 30-09-2012 30-11-2012 31-01-2013 31-03-2013 31-05-2013 31-07-2013 30-09-2013 30-11-2013 31-01-2014 31-03-2014 31-05-2014 31-07-2014 30-09-2014 30-11-2014 31-01-2015 31-03-2015 31-05-2015 31-07-2015 30-09-2015 30-11-2015 31-01-2016 31-03-2016 3,9 3,8 Tempo wzrostu zamówień w przemyśle r/r w % (lewa oś) Kurs EUR/PLN (prawa oś) Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 1.04.2016 r. Główne wydarzenia na rynku obligacji Rynki rozwinięte Generalnie sytuacja na rynku długu w stosunku do lutego nie uległa zmianie. Nadal przeważa tendencja do wzrostu cen obligacji ze względu na niską inflację i niskie oczekiwania inflacyjne, słaby, choć stabilny wzrost gospodarczy oraz działania banków centralnych. Po pewnych zawirowaniach w marcu ceny obligacji powróciły do wzrostów i ponownie oscylują wokół historycznych maksimów. Rentowności amerykańskich obligacji 10-letnich testowały ważny poziom 2%. Ostatecznie jednak go nie przekroczyły i tym samym wpisały się w ogólnoświatowy trend. W strefie euro najwięcej dały zarobić obligacje Włoch i Hiszpanii. Uspokoiła się sytuacja na rynku długu Portugalii. Rentowności 10-letnich obligacji Japonii konsolidowały się na poziomach poniżej 0%. 6 kwietnia 2016 r. str. 7

Rynki rozwijające się Scenariusz japoński w strefie euro. Niskie rentowności obligacji przez dłuższy czas. Rentowności obligacji 10-letnich w % 8 7 6 5 4 3 2 1 0-1 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 1.04.2016 r. Rynki rozwijające się Spadek rentowności w wyniku osłabienia gospodarki Poprawa na rynku ropy naftowej, uspokojenie w Chinach i słabszy dolar amerykański wpływają pozytywnie na rynki, których stan gospodarki zależy bezpośrednio od sytuacji w Chinach (np. Korea Południowa, Filipiny, Chile, Peru), oraz te eksportujące ropę naftową i inne surowce (np. Nigeria, Wenezuela, Rosja, Indonezja). Środowisko poprawy sentymentu działa pozytywnie na kraje importujące surowce, jednak wzrosty cen obligacji w krajach takich jak Polska, Turcja i Węgry nie są tak imponujące. 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Rentowności w przedziale 0 2% przez ponad 15 lat. W tym okresie kilka szybkich korekt 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Rentowności poniżej 0% 2016 Ostatnie wypowiedzi członków Fed oddaliły widmo złego scenariusza dla rynków wschodzących w postaci szybkiego wzrostu stóp procentowych. Warto jednak bacznie przypatrywać się danym z amerykańskiej gospodarki. Jeżeli będą one dużo lepsze od oczekiwań, presja na Fed będzie rosła pomimo niestabilnej sytuacji globalnej. Sytuacja na polskim rynku papierów dłużnych była w marcu stabilna można nawet pokusić się o stwierdzenie, że nudna. Pewne ryzyka się zmaterializowały, a inne nie okazały się tak straszne, jak oczekiwano. Różnica rentowności obligacji 10-letnich w stosunku do obligacji niemieckich kształtuje się obecnie blisko 5-letniej średniej. Po obniżce stóp procentowych przez Narodowy Bank Węgier ceny obligacji rosły (rentowności spadały). Obecnie różnica w stosunku do 10-letnich obligacji niemieckich jest podobna jak w przypadku polskich obligacji, choć znajduje się dużo poniżej 5-letniej średniej. 10-letnie obligacje tureckie drożały, a ich rentowności spadły poniżej kluczowego poziomu 10%. Kolejny ważny poziom dla dalszego spadku rentowności to 9,2%. Kilka procent zysku dołożyła inwestorom również stabilizująca się waluta, której wartość zbliża się do ważnego poziomu 2,80 liry za dolara amerykańskiego. 6 kwietnia 2016 r. str. 8

Główne wydarzenia na rynku akcji Rynki rozwinięte Część światowych indeksów z impetem odrabiała straty poniesione do połowy lutego. Z grupy krajów rozwiniętych jedynie indeksy amerykańskie (S&P 500, Dow Jones) od początku roku wyszły na plus. Indeksy giełdowe strefy euro od początku roku na razie są na minusach. Jeden z gorszych wyników odnotował japoński NIKKEI 225. Jeżeli jednak na stopy zwrotu nałożyć osłabienie się dolara amerykańskiego, to stopy zwrotu bardzo się do siebie zbliżają. Generalnie w krótkim okresie stabilizacja danych makroekonomicznych w USA, działania wspierające ze strony banków centralnych oraz dynamiczny wzrost cen surowców złagodziły nieco napięcie w globalnej gospodarce, co w krótkim terminie powinno działać korzystnie na rynki akcji. Rynki rozwijające się Część rynków wschodzących w ciągu ostatniego miesiąca dynamicznie rosła, co powodowane było podobnymi czynnikami, jak w przypadku rynków rozwiniętych. W regionie Europy Środkowo-Wschodniej od początku roku najlepszy wynik osiągnął turecki ISE 100. BUX i WIG również pozwoliły inwestorom zarobić. Po nałożeniu efektu walutowego w postaci umacniania się rodzimych walut wobec dolara amerykańskiego stopy zwrotu w porównaniu z gospodarkami rozwiniętymi są imponujące. Podobnie jak w przypadku gospodarek rozwijających się dalsze uspokajanie się sytuacji powinno wspierać rynki wschodzące. Z uwagi na to, że w latach 2014 2015 inwestorzy omijali je raczej z daleka, stopy zwrotu przy realizacji pozytywnego scenariusza powinny być lepsze od stóp zwrotu z rynków rozwiniętych. W związku z tym eksperci Union Investment uważają, że najlepsze rozwiązanie dla Klientów to: Typy Inwestycyjne 6 kwietnia 2016 r. str. 9

Zastrzeżenia prawne Powyższe informacje zostały umieszczone w celu reklamy i promocji usługi zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych, świadczonej przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Informacje te nie stanowią oferty zawarcia Umowy o zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych, przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Z każdą strategią inwestycyjną związane są określone czynniki ryzyka, wskazane w Umowie o zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych, przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. oraz w Prospekcie informacyjnym świadczenia usług zarządzania portfelem instrumentów finansowych przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. uzyskało zezwolenie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (obecnie: Komisja Nadzoru Finansowego) na rozszerzenie przedmiotu działalności o zarządzanie cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie (obecnie: działalność polegająca na zarządzaniu portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych). Union Investment TFI S.A. ani zarządzane przez nie fundusze inwestycyjne nie gwarantują osiągnięcia celów inwestycyjnych subfunduszu. Uczestnik funduszu musi się liczyć z możliwością zmniejszenia wartości lub utraty zainwestowanych środków. Wymagane prawem informacje, w tym informacje o ryzyku inwestycyjnym związanym z inwestycjami w jednostki uczestnictwa subfunduszu oraz informacje o podatku od dochodów kapitałowych obciążającym dochód z inwestycji w subfundusz, znajdują się w Prospekcie informacyjnym i w skrócie Prospektu informacyjnego funduszu. Prospekt informacyjny, Kluczowe informacje dla Inwestorów, tabela opłat, dane o ryzyku inwestycyjnym i podatkach dostępne są na stronie www.union-investment.pl. Union Investment TFI S.A. przygotowała niniejszy dokument z dołożeniem wszelkiej staranności i z wykorzystaniem swojej najlepszej wiedzy. Informacje przedstawione i opisane w tym dokumencie opierają się na ocenie autora w momencie ich tworzenia i w stosunku do bieżącego stanu prawnego i podatkowego, które mogą ulec zmianie bez uprzedniego poinformowania. W dokumencie użyto informacji ze źródeł własnych oraz z publicznie dostępnych źródeł uznanych przez autora za wiarygodne. Union Investment TFI S.A. dołożyła należytych starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne i oparte na wiarygodnych źródłach, jednak nie może zagwarantować ich poprawności, kompletności i aktualności, szczególnie w przypadku gdyby informacje, na których oparto się przy ich sporządzaniu, okazały się niedokładne i niekompletne lub nie odzwierciedlały stanu faktycznego. Wszelkie dane oraz informacje zamieszczone w niniejszej publikacji mają charakter wyłącznie informacyjny. Nie należy kopiować tego dokumentu, czy to w całości, czy też jego fragmentów. Nie należy dokonywać w nim zmian, rozpowszechniać go wśród innych osób, podmiotów czy też publikować. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji inwestycyjnej ani nie należy go traktować w ten sposób. Niniejszy dokument nie stanowi też podstawy do rozpatrywania indywidualnych przypadków podczas świadczenia usług pomocy prawnej. Materiał ten nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny oraz innych przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Szczegóły dotyczące wyników funduszy i innych produktów zarządzanych przez Union Investment oraz ich klasyfikacji w odniesieniu do kategorii ryzyka oparte są na wynikach historycznych i/lub zmienności. Te informacje nie gwarantują uzyskania podobnych wyników w przyszłości. Jednocześnie Inwestorzy powinni mieć świadomość, że przyszłe wyniki i zmienność mogą się różnić. Szczegółowe informacje dostępne są w aktualnym Prospekcie informacyjnym oraz szczegółowych sprawozdaniach finansowych dostępnych na stronie internetowej www.union-investment.pl. Pomimo że ten dokument został przygotowany z zachowaniem najwyższej staranności, Union Investment TFI S.A. nie ponosi odpowiedzialności za aktualność, dokładność bądź kompletność publikowanych w nim informacji ani za negatywne efekty wynikające bezpośrednio lub pośrednio z dystrybucji, użytku, zmiany bądź streszczania jego treści. Przyjęcie tego dokumentu należy traktować jak zgodę na powyżej wymienione zastrzeżenia. 6 kwietnia 2016 r. str. 10