Podstawowe zależności opisujące usytuowanie kontenerów na placu manipulacyjno składowym



Podobne dokumenty
Charakterystyka obsługi manipulacyjnej jednostek transportu intermodalnego z wykorzystaniem wozu wysięgnikowego typu Reach Stacker

Podstawowe założenia struktury procedury projektowania centrum przeładunkowego dla transportu intermodalnego

PODSTAWY LOGISTYKI ZARZĄDZANIE MAGAZYNEM PODSTAWY LOGISTYKI ZARZĄDZANIE MAGAZYNEM MARCIN FOLTYŃSKI

PRZEWOZY NACZEP ORAZ ZESTAWÓW DROGOWYCH W RAMACH WYBRANYCH TECHNOLOGII INTERMODALNYCH

Jerzy UCIŃSKI, Sławomir HALUSIAK Politechnika Łódzka,

Technologie transportowe stosowane w centrach logistycznych

Analiza zagadnienia projektowania lądowych terminali przeładunkowych dla transportu intermodalnego

LOGISTYKA DYSTRYBUCJI ćwiczenia 9 ORGANIZACJA POTENCJAŁU MAGAZYNOWEGO W DYSTRYBUCJI. AUTOR: dr inż. ROMAN DOMAŃSKI

TTI Sprawozdanie o terminalach transportu intermodalnego. za rok 2016

WYBRANE ASPEKTY PROJEKTOWANIA TERMINALI INTERMODALNYCH

Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik eksploatacji portów i terminali 342[03]

SiZwMSTiL Charakterystyka zastosowania portowych dźwigów i żurawi kontenerowych w terminalu kontenerowym

Nowe ogniwo w Supply Chain Transport Intermodalny

Opracowanie metody identyfikacji zagrożeń dla procesu przeładunkowego w terminalu lądowym

MOŻLIWOŚCI MODERNIZACJI CENTRUM LOGISTYCZNEGO PORTU W MIEJSCOWOŚCI AL FAW (REPUBLIKA IRAKU)

Informacje dotyczące konkursu: Optymalizacja założeń funkcjonalnych inwestycji na przykładzie Intermodal Container Yard suchego portu w Zajączkowie

WYBRANE MIERNIKI OCENY ZDOLNOŚCI PRZEPUSTOWEJ PORTU

UWAGI O ZASTOSOWANIU POWIERZCHNI ŚRUBOWYCH W BUDOWNICTWIE

ZASADY DOBREJ PRAKTYKI PRZY PROJEKTOWANIU I EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ GOSPODARKI MAGAZYNOWEJ. w w w. p r o m a g. p l

Problemy decyzyjne obsługi klientów w transporcie intermodalnym

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Formowanie paletowych jednostek ładunkowych. Zajęcia Nr 3

MODELE TEORII OBSŁUGI MASOWEJ W OCENIE WPŁYWU PRZEŁADUNKÓW MATERIAŁÓW NIEBEZPIECZNYCH NA PRACĘ TERMINALU KONTENEROWEGO

Podsystemy transportu intermodalnego. Część IV Podsystem kieszeniowy

NATĘŻENIE POLA ELEKTRYCZNEGO PRZEWODU LINII NAPOWIETRZNEJ Z UWZGLĘDNIENIEM ZWISU

Analiza zwrotności pojazdu czteroosiowego

Karolina A. Krośnicka. Przestrzenne aspekty kształtowania i rozwoju morskich terminali kontenerowych

Poprawa pracy i zagospodarowania magazynu

5.4. Centra logistyczne i ich rola w sieciach logistycznych

WYŻSZA SZKOŁA LOGISTYKI

ANALIZA EFEKTYWNOŚCI PORTOWYCH KONTENEROWYCH SYSTEMÓW PRZEŁADUNKOWYCH THE ANALYSIS OF HARBOUR CONTAINER HANDLING SYSTEM EFFICIENCY

Opis Przedmiotu Zamówienia

Sposób odwzorowania wymiarów w wypadku eksportowania z programu Revit do programu AutoCAD

INTERMODALNEGO W POLSCE

NIEPEWNOŚĆ W OKREŚLENIU PRĘDKOŚCI EES ZDERZENIA SAMOCHODÓW WYZNACZANEJ METODĄ EKSPERYMENTALNO-ANALITYCZNĄ

PRZYKŁAD OCENY RYZYKA SYSTEMU PRZEŁADUNKU KONTENERÓW

WYBRANE ZAGADNIENIA OPTYMALIZACJI PRZEGLĄDÓW OKRESOWYCH URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH

OBLICZENIA STATYCZNE

KOMPUTEROWY MODEL UKŁADU STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PRZECHOWALNI JABŁEK

BADANIA PARAMETRÓW RUCHU WYBRANYCH WÓZKÓW WIDŁOWYCH

Przypadek praktyczny: Venair Trzy systemy magazynowe w centrum dystrybucyjnym Venair

MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ

Analiza efektywności przyprodukcyjnych terminali kontenerowych

ISNSTRUKCJA PRZEWOZU / SKŁADOWANIA / MONTARZU I KONSERWACJI PŁYT DROGOWYCH. Przewóz, rozładunek i składowanie płyt drogowych firmy JADAR

Zakres usług oferowanych przez firmę Uni-logistics:

EPiF studia I stopnia

Zakres usług oferowanych przez firmę Uni-logistics:

SKRAJNIA DROGOWA I ZASADY OZNAKOWANIA OBIEKTÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W SKRAJNI DROGOWEJ

MAŁE JEDNOSTKI ŁADUNKOWE W PRZEWOZACH KOMBINOWANYCH SMALL LOADING UNITS IN COMBINED TRANSPORT

Transport intermodalny na rynku przewozów towarowych w Polsce w latach

Roczny dopływ europaletowych jednostek ładunkowych do systemu[jł /rok] i = 30

Wąskie gardła w transporcie intermodalnym w oparciu o intermodalny węzeł przeładunkowy Cargosped w Gliwicach

Gospodarka magazynowa. Definicja magazynu (1) Definicja magazynu (2) Podstawowe pojęcia i definicje. Zadania i funkcje magazynów

RYSUNEK TECHNICZNY BUDOWLANY RZUTOWANIE AKSONOMETRYCZNE

Technologia transportu samochodowego II Wersja przedmiotu 2015/16 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

Obliczenia mocy napędu przenośnika taśmowego

DETERMINANTY LOGISTYCZNEJ OBSŁUGI ŁADUNKÓW I ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH NA MORSKICH TERMINALACH KONTENEROWYCH

DRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Rys Model układu

Rola transportu morskiego w przewozach intermodalnych. InterModal 2018, Nadarzyn

PKP LHS NA NOWYCH SZLAKACH

Logistyka - nauka. Mirosław Nader 1, Marian Sala, Jarosław Korzeb 2, Arkadiusz Kostrzewski 3 Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

Analiza wpływu przypadków obciążenia śniegiem na nośność dachów płaskich z attykami

LABORATORIUM. Próby ruchowe i badania stateczności żurawia budowlanego. Movement tests and stability scientific research of building crane

Budowa kanalizacji deszczowej i ciągu pieszo-jezdnego na ul. Hetmańskiej w Ostrowie Wielkopolskim

Zawartość projektu czasowej organizacji ruchu:

α k = σ max /σ nom (1)

Ocena efektywności wariantów wrocławskiej kolei regionalnej w świetle dostępności i obciążenia sieci.

Budowa kanalizacji deszczowej i ciągu pieszo-jezdnego na ul. Ukośnej w Ostrowie Wielkopolskim

GOSPODARKA MAGAZYNOWA

Budowa kanalizacji deszczowej i ciągu pieszo jezdnego na ul. Dywizjonu 303 w Ostrowie Wielkopolskim.

PODSTAWOWE STREFY FUNKCJONALNE CENTRUM LOGISTYCZNEGO KEY FUNCTIONAL AREAS OF THE LOGISTICS CENTRE

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ INSTYTUT DRÓG I MOSTÓW ZAKŁAD INŻYNIERII KOMUNIKACYJNEJ

INTERAKCJA OBCIĄŻEŃ W UKŁADZIE DWÓCH SZYB O RÓŻNYCH SZTYWNOŚCIACH POŁĄCZONYCH SZCZELNĄ WARSTWĄ GAZOWĄ

Modelowanie pierwszego pochylenia górki rozrządowej

KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE METODY PROJEKTOWANIA OBIEKTÓW LOGISTYCZNYCH UJĘCIE STRUKTURALNE I PODSTAWOWE INFORMACJE

SPIS TREŚCI: - plan orientacyjny rys. 1.

PODSTAWY PROJEKTOWANIA LINII I STACJI KOLEJOWYCH

BUDOWA DRÓG - LABORATORIA

P R E Z E N T A C J A. o firmie przeładunki nabrzeża /składowanie sprzęt przeładunkowy planowane inwestycje

Opakowanie. Funkcje opakowania:

WYŻSZA SZKOŁA LOGISTYKI

BUDOWLANYCH WYKOP SZEROKOPRZESTRZENNY

Wykonanie nawierzchni ciągu pieszo jezdnego z odwodnieniem na ulicy Tucholskiej w Ostrowie Wielkopolskim

Technologia i organizacja przewozów samochodowych

ZASTOSOWANIE TECHNOLOGII WIRTUALNEJ RZECZYWISTOŚCI W PROJEKTOWANIU MASZYN

Wymagania dla lądowisk szpitalnych oddziałów ratunkowych

KSZTAŁTOWANIE STRUKTURY SYSTEMU DYSTRYBUCJI CZĘŚCI SAMOCHODOWYCH Z WYKORZYSTANIEM PROGRAMU LINGO

PROJEKT ZMIANY STAŁEJ ORGANIZACJI RUCHU I OZNAKOWANIA Chełmno, ul. Harcerska 1

KSZTAŁTOWANIE PARAMETRÓW FIZYKALNYCH ZŁĄCZY STROPODACHÓW W ŚWIETLE NOWYCH WYMAGAŃ CIEPLNYCH

Gdański Terminal Kontenerowy SA

Instrukcja dot. używania logotypu eraty Santander Consumer Bank w materiałach reklamowych Banku

Oto przykłady przedmiotów, które są bryłami obrotowymi.

APLIKACJA NAPISANA W ŚRODOWISKU LABVIEW SŁUŻĄCA DO WYZNACZANIA WSPÓŁCZYNNIKA UZWOJENIA MASZYNY INDUKCYJNEJ

Gdański Terminal Kontenerowy SA. Powstał w 1998 roku

Laboratorium techniki laserowej Ćwiczenie 2. Badanie profilu wiązki laserowej

Logistyka przedsiębiorstw dystrybucyjnych ćwiczenia 8

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

PODSTAWOWE MODELE OBICIĄŻENIA RUCHOMEGO WG PN-85/S i PN-EN

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Nr ćwiczenia : 1

Transkrypt:

Arkadiusz Kostrzewski 1 Politechnika Warszawska, Wydział Transportu Mirosław Nader 2 Politechnika Warszawska, Wydział Transportu, Zakład Podstaw Budowy Urządzeń Transportowych Podstawowe zależności opisujące usytuowanie kontenerów na placu manipulacyjno składowym WSTĘP Jednym z podstawowych kryterium analizy efektywności pracy kolejowo drogowej bazy przeładunkowej jest określenie sposobu ustawienia jednostek ładunkowych na placu manipulacyjno składowym. Jest ono uzależnione m.in.: zastosowanych urządzeń ładunkowych, wymiarów zewnętrznych placu przeznaczonego na składowanie jednostek transportu intermodalnego oraz liczby i konieczności uwzględnienia w danym rozwiązaniu, centralnych dróg manewrowych, w różnych konfiguracjach. Ustawienie jednostek ładunkowych ma bezpośredni wpływ na proces technologiczny pracy stacji, wykorzystanie powierzchni składowania na placu czy czas dokonywania czynności ładunkowych. W niniejszym artykule przedstawione zostały podstawowe wzory, które mogą być zastosowane do określenia liczby kontenerów, przy założeniu wymiarów zewnętrznych placu składowego, układu ustawienia kontenerów, zastosowanych urządzeń ładunkowych czy liczby i szerokości centralnych dróg manewrowych. Odnoszą się one do pierwszej warstwy składowania jednostek ładunkowych lub do wyznaczenia odpowiedniej liczby miejsc składowych na placu. Ponadto wyprowadzony został również ogólny wzór na liczbę jednostek ładunkowych, który uwzględnia ich ustawienie pod kątem α w stosunku do osi poziomej, którą stanowi długość placu składowego. Należy jednak nadmienić, iż zastosowanie podanych w artykule wzorów jest możliwe jedynie przy cyklicznym sposobie ustawiania kontenerów oraz przy założeniu, że plac zostanie skonstruowany na bazie prostokąta. W innym przypadku, gdy na placu składowym są różne warianty ustawienia jednostek ładunkowych, należy je pogrupować oraz dla każdej z uzyskanych grup zastosować odrębny wzór. Dla uzyskania całkowitej liczby kontenerów na placu całość należy zsumować, [2, 4]. 1. WSPÓŁCZYNNIK WYKORZYSTANIA POWIERZCHNI SKŁADOWANIA Jednym z podstawowych kryteriów dla analizy efektywności pracy kolejowo samochodowej bazy przeładunkowej dla transportu intermodalnego stanowi współczynnik wykorzystania powierzchni składowania. Obliczyć go można za pomocą wzoru, [1, 2, 5]: = (1) gdzie: α S współczynnik wykorzystania powierzchni składowania placu [-]; F S całkowita powierzchnia przeznaczona na składowanie jednostek ładunkowych wraz z w drogami manewrowymi w obrębie danej jednostki oraz centralnymi drogami manewrowymi [m 2 ] F K całkowita powierzchnia składowania zajmowana tylko przez jednostki ładunkowe, [m 2 ]; ρ S współczynnik uwzględniający spiętrzenie kolejnych warstw jednostek ładunkowych, może przyjmować wartości od 1 do 6, w zależności od rodzaju jednostki ładunkowej [-]. 1 a.kostrzewski@poczta.fm 2 mna@wt.pw.edu.pl Logistyka 4/2014 2023

W tabeli 1 przedstawione zostały podstawowe wymiary zewnętrzne dla trzech podstawowych typów kontenerów oraz pole powierzchni niezbędne do ich składowania. Tabela. 1. Podstawowe wymiary zewnętrzne kontenerów oraz powierzchnia niezbędna do ich składowania Typ jednostki ładunkowej Długość zewnętrzna [m] Szerokość zewnętrzna [m] Powierzchnia składowania [m 2 ] Kontener 1A 12,192 2,438 29,724 Kontener 1B 9,125 2,438 22,247 Kontener 1C 6,058 2,438 14,769 Źródło: opracowanie własne na podstawie [4]. 2. WYZNACZENIE SZEROKOŚCI CENTRALNEJ DROGI MANEWROWEJ W przypadku wykorzystania do obsługi jednostek ładunkowych, samojezdnych urządzeń ładunkowych, należy wyznaczyć liczbę centralnych dróg manewrowych o odpowiednich szerokościach. Uwzględnia się przy tym nie tylko wymiary zewnętrzne danych urządzeń, lecz również ich zwrotność oraz możliwość dokonywania czynność technologicznych o charakterze bezkolizyjnym. Na szerokości centralnej drogi manewrowej, samojezdne urządzenia ładunkowe powinny mieć możliwość dokonania obrotu wraz z przewożonym ładunkiem o kąt 90, z uwzględnieniem dodatkowych luzów manipulacyjnych. Do wyznaczenie minimalnej szerokości centralnej drogi manewrowej można wykorzystać wzór, [2]: = + + [] (2) gdzie: S mmin minimalna szerokość drogi manewrowej dla pomocniczego ładunkowego pojazdu samojezdnego [m]; R w największy zewnętrzny promień zawracania dla pomocniczego ładunkowego pojazdu samojezdnego bez ładunku; mierzony jest od środa obrotu pojazdu, do jego najbardziej wysuniętej krawędzi zewnętrznej w chwili, gdy koła kierowane skręcone są w jedno z bocznych położeń maksymalnych, [m]; R p największy zewnętrzny promień zawracania dla pomocniczego ładunkowego pojazdu przewożącego jednostkę ładunkową; mierzony jest od środka obrotu pojazdu, do najbardziej wysuniętej krawędzi jednostki ładunkowej w chwili, gdy koła kierowane skręcone są w jedno z bocznych położeń maksymalnych, [m]; e minimalne luzy manipulacyjne pomiędzy krawędzią zewnętrzną pojazdu lub ładunku, a stojącymi jednostkami ładunkowymi. Do obliczeń przyjmuje się e = <0,1 do 0,2>; i liczba stron, w których należy uwzględnić minimalne luzy manipulacyjne. Do obliczeń przyjmuje się i = 1, 2, 3, 4: i=1 dla dróg manewrowych ograniczonych jedynie z jednej strony jednostkami ładunkowymi; i=2 dla dróg manewrowych ograniczonych z dwóch stron jednostkami ładunkowymi; i=3 dla dróg manewrowych w kształcie litery T; i=4 dla dróg manewrowych w kształcie litery X lub +, tzn. otoczonych z czterech stron jednostkami ładunkowymi. W tabeli 2 przedstawione zostały podstawowe parametry niezbędne do określenia minimalnej szerokości centralnej drogi manewrowej. Tabela. 2. Podstawowe wymiary zewnętrzne kontenerów oraz powierzchnia niezbędna do ich składowania Parametr/nazwa Samojezdny wóz wysięgnikowy Wóz bramowy RS-9977R Reach Stacker Straddle Carrier CSC 340 R w 9,5 9,55 R p 9,76 10,95 e 0,2 0,2 Źródło: opracowanie własne na podstawie [2, 8, 9]. 2024 Logistyka 4/2014

W wyniku obliczeń przyjęto, iż minimalna szerokość centralnej drogi manewrowej, zarówno dla samojezdnego wozu wysięgnikowego jak również wozu podsiębiernego wynosi 20 [m]. Dany parametr zostanie uwzględniony przy analitycznym przykładzie dla poszczególnych ustawień kontenerów, w dalszej części artykułu. 3. OPRACOWANIE PODSTAWOWYCH ZALEŻNOŚCI NA LICZBĘ KONTENERÓW USYTUOWANYCH NA PLACU MANIPULACYJNO SKŁADOWYM W zależności od zastosowanych urządzeń ładunkowych, kontenery mogą być ustawiane na placach manipulacyjno składowych w układzie pasmowym, blokowym lub ukośnym. Każdy z nich może posiadać również jedną lub więcej centralnych dróg manewrowych, po których poruszają się samojezdne urządzenia ładunkowe. Służą one również do oddzielenia kolejnych bloków kontenerów. W rozdziale przedstawione zostały podstawowe sposoby składowania kontenerów na placach manipulacyjno - składowych. Ponadto wyprowadzono również wzory na wyznaczenie liczby kontenerów, w zależności od przyjętego sposobu składowania, długości i szerokości placu, przerw uwzględniających niedokładne ustawienia kontenerów oraz przyjętej liczby centralnych dróg manewrowych. Należy przy tym nadmienić, iż podane zależności mają zastosowanie jedynie w przypadku cyklicznego sposobu ustawienia jednostek ładunkowych na placu. Ponadto po podstawieniu konkretnych danych liczbowych, uzyskaną wartość należy zawsze zaokrąglać w dół do najbliższej liczby całkowitej, zanim przystąpi się do ich przemnażania przez siebie, [1, 2, 5] według wzorów (3) lub (4) wyprowadzonych na podstawie [2], odnoszących się do zależności przedstawionych w dalszej części rozdziału 3. = (3) =!! (4) Oznaczenia użyte we wzorach w artykule: C k całkowita liczba kontenerów na placu manipulacyjno - składowym, [-]; B S szerokość placu składowego, [m]; L S długość placu składowego, [m]; b k szerokość kontenera, [m]; l k długość kontenera, [m]; n liczba kontenerów na szerokości placu składowania, [-]; m liczba kontenerów na długości placu składowania, [-]; n stos liczba kontenerów ułożonych w stos, na szerokości placu składowania, [-]; m stos liczba kontenerów ułożonych w stos, na długości placu składowania, [-]; i ps liczba przerw miedzy kontenerami na szerokości placu, [-]; i pl liczba przerw miedzy kontenerami na długości placu, [-]; l ks/stos założona liczba kontenerów w jednym stosie, na szerokości placu składowego, [-]; l kl/stos założona liczba kontenerów w jednym stosie, na długości placu składowego, [-]; S CS szerokość drogi centralnej, na szerokości placu składowego, [m] S CL szerokość drogi centralnej, na długości placu składowego, [m] o lk szerokość przerw (wewnętrznych dróg manewrowych) pomiędzy kontenerami na długości placu składowego, [m]; o bk szerokość przerw (wewnętrznych dróg manewrowych) pomiędzy kontenerami na szerokości placu składowego, [m]; x 1 zastępczy parametr do opisania długości pola zajętości pod kontener, nachylonym pod kątek α do osi poziomek placu składowego, [m]; y 1 zastępczy parametr do opisania szerokości pola zajętości pod kontener, nachylonym pod kątek α do osi poziomek placu składowego, [m]; Logistyka 4/2014 2025

3.1. Układ pasmowy ustawienia kontenerów na placu manipulacyjno - składowym Układ pasmowy ustawienia kontenerów stosowany jest zazwyczaj przy zastosowaniu suwnic lub wozów podsiębiernych do wykonywania operacji manipulacyjno składowych na placach. W przypadku pierwszej grupy urządzeń ładunkowych nie trzeba uwzględniać centralnej drogi manewrowej, a jedynie przerwy pomiędzy kolejnymi kontenerami. Jeżeli do obsługi jednostek ładunkowych zastosowane będą wozy podsiębierne, należy uwzględnić pomiędzy kolejnymi pasami, wewnętrzne drogi manewrowe. Ich szerokość powinna umożliwiać bezkolizyjne poruszanie się urządzenia ładunkowego wzdłuż danego pasma, z uwzględnieniem minimalnych rezerw po obu stronach. Dla danego rozwiązania uwzględnia się również centralną drogę manewrową. Na rys. 1 Przedstawiony został podstawowy schemat układu pasmowego,[2, 3, 6, 7]. Rys. 1. Ogólny schemat układu pasmowego ustawienia kontenerów na placu, z uwzględnieniem dodatkowej centralnej drogi manewrowej Źródło: opracowanie własne na podstawie [1, 2, 5]. Poniżej wyprowadzone zostały wzory do określenia liczby kontenerów dla układu pasmowego, bez uwzględnienia centralnej drogi manewrowej: Wzory w podrozdziale wyprowadzone zostały na podstawie analizy literatury, [1, 2, 5]. liczba kontenerów na szerokości placu składowego # = $ + % & (5) = ( 1) (6) # = $ + ( 1) % & (7) Ogólny wzór na liczbę kontenerów dla układu pasmowego na szerokości placu manipulacyjno składowego bez centralnej drogi manewrowej, przyjmuje wtedy postać: liczba kontenerów na długości placu składowego = ) * +!,- & - +!,-. (8) / = 0 + 1 % 1 (9) 1 = ( 1) (10) / = 0 + ( 1) % 1 (11) Ogólny wzór na liczbę kontenerów dla układu pasmowego na szerokości placu manipulacyjno składowego bez centralnej drogi manewrowej, przyjmuje wtedy postać: 2026 Logistyka 4/2014

= ) 2 +! 3-1 - +! 3-. (12) Ogólna postać wzoru na całkowitą liczbę kontenerów na szerokości oraz długości placu, bez centralnej drogi manewrowej, przyjmuj wtedy postać: = ) * +!,- & - +!,-. ) 2 +! 3-1 - +! 3-. (13) liczba kontenerów na szerokości placu składowego, w jednej warstwie, z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej = ) * +!,- 4 5. (14) & - +!,- liczba kontenerów na długość placu składowego, w jednej warstwie, z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej: = ) 2 +! 3-4 56 1 - +! 3-. (15) Ogólny wzór na całkowita liczbę kontenerów z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej zarówno na szerokości jak i długości placu manipulacyjno składowego przyjmuje następującą postać: = ) * +!,- 4 5 & - +!,-. ) 2 +! 3-4 56 1 - +! 3-. (16) 3.2. Układ blokowy ustawienia kontenerów na placu manipulacyjno - składowym Układ blokowy stosowany jest na placach manipulacyjno składowych obsługiwanych najczęściej przez samojezdne wozy wysięgnikowe. Kontenery grupowane są w poszczególnych blokach. W układzie tym należy uwzględnić pewną liczbę centralnych grup manewrowych, na szerokości i/oraz długości placu (w zależności od ustawienia jednostek ładunkowych, w taki sposób aby dostęp urządzenia ładunkowego do kontenerów był jak najbardziej efektywny. Na rys. 2 Przedstawiony został podstawowy schemat układu pasmowego, [2, 3, 6, 7]. Na podstawie literatury [1, 2, 5], wyprowadzone zostały wzory do określenia liczby kontenerów dla układu blokowego. Przy wyznaczaniu liczby kontenerów należy założyć liczbę kontenerów umieszczonych w jednym stosie l k/stos. Przed wyznaczeniem liczby kontenerów, wyznaczana jest liczba danych stosów, n stos. Dla uzyskania całkowitej liczby kontenerów uzyskany wynik przemnażany jest przez założoną wcześniej liczbę kontenerów w danym stosie. liczba kontenerów na szerokości placu składowego, w jednej warstwie, z jedną centralną drogą manewrową # =! $ 0 /! + % & 80 /! 19! + : (17) * 4 5 & - 1 -</<=>< +1 -</<=><!,- 4!,-? (18) liczba kontenerów na długość placu składowego, w jednej warstwie, z jedną centralną drogą manewrową / =! 0 0 1/! + % 1 80 1/! 19! + :2 (19) 2 4 5@? (20) 1-1 -3/<=>< +1-3/<=><! 3-4! 3- liczba kontenerów na szerokości placu składowego, w jednej warstwie, z wieloma centralnymi drogami manewrowymi # =! $ 0 /! + % & 80 /! 19! + : (! 1) (21) Logistyka 4/2014 2027

* + 5 & - 1 -</<=>< +1 -</<=><!,- 4!,- + 5? (22) liczba kontenerów na długość placu składowego, w jednej warstwie, z wieloma centralnymi drogami manewrowymi / =! 0 0 1/! +% 1 80 1/! 19! + :2 (! 1) (23) 2 + 5@ 1-1 -/<=>< +1-3/<=><! 3-4! 3- + 5@? (24) Rys. 2. Ogólny schemat układu blokowego ustawienia kontenerów na placu, z uwzględnieniem jednej lub kilku centralnych dróg manewrowych Źródło: opracowanie własne na podstawie [1, 2, 5]. 3.3. Układ ukośny ustawienia kontenerów na placu manipulacyjno - składowym Układ ukośny stosowany jest na placach manipulacyjno składowych obsługiwanych przez samojezdne wozy wysięgnikowe. Jednostki ładunkowe umieszcza się na placu pod odpowiednim kątem pochylenia do osi poziomej, którą stanowi bok placu składowego. W praktyce dany kąt α może wynosić od 15 do 60, a w wyjątkowych przypadkach można przyjąć nawet 75, [2, 3, 6, 7]. Wzory w niniejszym podrozdziale wyprowadzone zostały na podstawie literatury [1, 2, 5]. Rys. 2. Ogólny schemat ukośnego położenia jednostki ładunkowej w stosunku do osi poziomej placu Źródło: opracowanie własne na podstawie [2]. 2028 Logistyka 4/2014

Rys. 3. Ogólny schemat układu ukośnego ustawienia kontenerów na placu, z uwzględnieniem jednej lub kilku centralnych dróg manewrowych Źródło: opracowanie własne na podstawie [1, 2, 5]. liczba kontenerów na szerokości placu składowego, w jednej warstwie, dla ukośnego ustawienia kontenerów z wieloma centralnymi drogami manewrowymi B C = $ D%E +0 E (25) # =! B C 0 /! + % & 80 /! 19! + : (! 1) (26) * + 5 & - G! 1 -</<=>< +1-1 -</<=>< +1 -/<=><!,- 4!,- + 5? (27) liczba kontenerów na długości placu składowego, w jednej warstwie, dla ukośnego ustawienia kontenerów z wieloma centralnymi drogami manewrowymi H C = 0 D%E +$ E (28) / =! H C 0 1/! + % 1 80 1/! 19! + : (! 1) (29) 2 + 5@ 1 - G! 1-3/<=>< +& - 1-3/<=>< +1 -/<=><! 3-4! 3- + 5@? (30) 4. PORÓWNANIE EFEKTYWNOŚCI USTAWIENIA KONTENERÓW DLA POSZCZEGÓLNYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ POPRAWNOŚCI WYPROWADZONYCH ZALEŻNOŚCI Porównanie efektywności ustawienia kontenerów na placu składowym przedstawione zostało w tabeli 3. Wewnętrzna przerwa pomiędzy kontenerami zarówno na szerokości jak i długości placu składowego wynosi, o lk =0,2 [m]; o bk =0,2 [m]. Wyjątek stanowi wariant 2 dla którego należy zwiększyć szerokość Logistyka 4/2014 2029

przerwy pomiędzy pasmami kontenerów, ze względu na umożliwienie bezkolizyjnej obsługi jednostek ładunkowych prze wóz podsiębierny. Dla tego wariantu 2 oraz wariantu 3 wartość o bk =1,5 [m]. Jest to związane z zastosowaniem do obsługi kontenerów wozu podsiębiernego. Szerokość zewnętrznych dróg manewrowych dla wszystkich rozpatrywanych wariantów wynosi odpowiednio: S CS = 20 [m] oraz S CL = 20 [m]. Liczba kontenerów s stosach wynosi odpowiednio: l ks/stos = 2 oraz l kl/stos = 3. Kąt α dla wariantu 5 przyjmuje wartości α=30. Wariant 1 ustawienie pasmowe kontenerów obsługiwanych przez suwnicę bramową, bez uwzględnienia centralnej drogi manewrowej; Wariant 2 ustawienie pasmowe kontenerów obsługiwanych prze wóz podsiębierny, z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej na długości placu; Wariant 3 ustawienie pasmowe kontenerów obsługiwanych prze wóz podsiębierny, z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej na szerokości i długości placu; Wariant 4 - ustawienie pasmowe kontenerów obsługiwanych przez samojezdny wóz wysięgnikowy, z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej na szerokości placu składowego; Wariant 5 - ustawienie pasmowe kontenerów obsługiwanych przez samojezdny wóz wysięgnikowy, z uwzględnieniem dwóch centralnych dróg manewrowych; Wariant 6 ustawienie blokowe kontenerów, obsługiwanych przez samojezdny wóz wysięgnikowy, z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej na szerokości i długości placu (l ks/stos = 2 oraz l kl/stos = 3); Wariant 7 - ustawienie ukośne kontenerów obsługiwanych przez samojezdny wóz wysięgnikowy, z uwzględnieniem jednej centralnej drogi manewrowej na szerokości i długości placu (kąt α=30, l ks/stos = 2 oraz l kl/stos = 3) Największa efektywności wykorzystania powierzchni placu składowego przedstawiona została w wariancie 1. Ma to związek z obsługą jednostek ładunkowych przez suwnice bramową. Nie trzeba wtedy stosować centralnej drogi manewrowej o zadanej szerokości. Najmniej efektywny pod tym względem okazał się wariant 7. Jest to związane z ustawieniem ukośnym kontenerów. Poza tym im więcej uwzględnianych jest w rozwiązaniu centralnych dróg manewrowych, tym mniej pola powierzchni pozostaje na usytuowanie kontenerów na placu składowym. Czasem jednak jest to niezbędne, aby zwiększyć wydajność pracy stacji przy jednoczesnym ograniczeniu pola powierzchni przeznaczonego na składowanie jednostek ładunkowych. Wynika to również z zastosowanej technologii ładunkowej. Gdy do obsługi jednostek transportu intermodalnego stosowane są samojezdne wozy wysięgnikowe lub wozy podsiębierne, należy przy rozwiązaniu wziąć pod uwagę jedną lub kilka centralnych dróg manewrowych na długości i/lub na szerokości placu manipulacyjno- składowego. Ponadto bardzo istotny wpływ na liczbę kontenerów na określonej wielkości placu składowego, ma również zastosowany układ ustawienia kontenerów. Dlatego bardzo ważne jest zastosowanie kilku wariantów rozwiązań przed uwzględnieniem realizacyjnego. Tabela 3. Porównanie ustawienia kontenerów na placu składowym dla poszczególnych wariantów Rozpatrywany wariant Wymiary zewnętrzne placu składowego Liczba kontenerów typu A Efektywność wykorzystania powierzchni placu kładowego Szerokość Długość Na szerokości Na długości Całkowita placu placu liczba [-] [m] [m] [-] [-] [-] [%] Wariant 1 20 100 7 8 56 83,23 Wariant 2 40 100 10 6 60 44,59 Wariant 3 40 100 5 6 30 22,25 Wariant 4 40 100 7 8 56 41,61 Wariant 5 40 100 7 6 42 31,21 Wariant 6 40 100 6 6 36 26,75 Wariant 7 40 100 2 12 24 17,83 Źródło: opracowanie własne. 2030 Logistyka 4/2014

WNIOSKI Celem artykułu było przedstawienie podstawowych zależności w postaci określonych wzorów, które mogą być użyte do określenia liczby kontenerów w jednej warstwie lub liczby miejsc składowych dla określonego układu ustawienia kontenerów, przy zadanych parametrach początkowych placu składowego oraz technologii ładunkowych. Szczególnie godny uwagi są wzory (27, 30), które nie tylko mają zastosowanie przy układzie ukośnym lecz również mogą służyć do obliczenia liczby kontenerów lub miejsc składowych dla układów pasmowego oraz blokowego. Jest to jednak możliwe w przypadku zastosowania kąta α = 0 lub α=90 0 w stosunku do osi poziomej placu składowego. Określenie podstawowych zależności opisujących usytuowanie jednostek ładunkowych na placu manipulacyjno składowym, jest pomocne przy przeprowadzaniu symulacji w ramach projektowania kolejowo drogowej bazy przeładunkowej dla transportu intermodalnego. Umożliwia zastosowanie wielowariantowości rozwiązań przy uwzględnieniu technologii przeładunkowej, a spośród nich, wybór realizacyjnego. Streszczenie W artykule przedstawione zostały podstawowe zależności opisujące usytuowanie kontenerów w jednej warstwie lub miejsc składowych dla jednostek ładunkowych transportu intermodalnego, na placu manipulacyjno składowych. Wyprowadzono ogólne wzory na określenie liczby jednostek transportu intermodalnego składowych na placu przy uwzględnieniu ustalonych wielkości, m.in.: szerokość oraz długość powierzchni przeznaczonej na składowanie, liczbę oraz szerokość wewnętrznych i zewnętrznych dróg manewrowych i innych. Dokonano ogólnej charakterystyki podstawowych układów ustawienia jednostek transportu intermodalnego na placach składowych, wzbogaconych o podstawowe schematy. Ponadto przedstawiano również porównanie analityczne dla poszczególnych ustawień kontenerów w oparciu o wyprowadzone wzory. Słowa kluczowe: kontener, jednostka transportu intermodalnego, plac manipulacyjno składowy, terminal kontenerowy. Elementary formulas describing containers allocation in a storage-yard terminal Abstract The paper presents the elementary formulas connected to describing containers or intermodal loading units allocation in storage yard terminal. It is assumed to consider containers or intermodal loading units handling in a single layer in storage yard containers terminal, that means loading units are handled on the ground. General mathematical formulas to determinate a quantity of intermodal transport units storage on a storage-yard were introduced, taking into account parameters such as for example: width and length of the space dedicated to storage of intermodal loading units, the number and width of the internal and external aisles and cross-aisles, etc. The general characteristics of elementary settings systems of intermodal transport units in storage yards were described. In addition, a comparison of analytical allocation settings for each container, based on the proposed formulas, were also presented. Keywords: container, intermodal transport unit, storage-yard, container terminal. LITERATURA [1] Fijałkowski, J.: Technologia magazynowania. Wybrane zagadnienia., Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, ISBN 83-86569-33-6, Warszawa, 1995. [2] Gęsiarz, Z.: Mechanizacja prac ładunkowych w procesie transportowym, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Wydanie Pierwsze, Warszawa, 1973. [3] Gęsiarz, Z.: Konteneryzacja, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 1974. [4] Jakubowski, L. Technologia prac ładunkowych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, [5] ISBN 83-7207-394-5, Warszawa, 2003. [6] Kostrzewski, M.: Metoda projektowania obiektów logistycznych z uwzględnieniem suboptymalizacji stref funkcjonalno przestrzennych, Rozprawa Doktorska, Politechnika Warszawska, Wydział Transportu, Warszawa, 2011. [7] Pod. red. Jakubowski, L.: Punkty kontenerowe w transporcie lądowym, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 1978. Logistyka 4/2014 2031

[8] Kemme, N.: Design and operation of automated container storage systems, Wydawnictwo Springer Verlag, Berlin, Heidelberg, 2013, ISBN 978-3-7908-2884-9. [9] www.taylormachineworks.com, (dostęp do materiałów maj 2014). [10] http://www.cargotec.com, (dostęp do materiałów maj 2014). 2032 Logistyka 4/2014