SYSTEMY ERP A ZARZ DZANIE WIEDZ

SYSTEMY ERP A ZARZ DZANIE WIEDZ ANNA LENART Uniwersytet Gda ski Streszczenie Mechanizmy gospodarki rynkowej i globalna konkurencja stanowi dla organizacji gospodarczych wielkie wyzwanie. Zmiany otoczenia rynkowego, a w szczególno ci aktywno konkurencji, wymagaj od organizacji gospodarczych poprawy jako ci zarz dzania. Narz dziem umo liwiaj cym realizacj tego celu s zintegrowane systemy informatyczne klasy ERP. Stanowi one strategiczny element biznesu, udost pniaj pracownikom technologie zarz dzania wiedz i przyczyniaj si do rozwoju przedsi biorstwa. Celem artykułu jest prezentacja mo liwo ci wykorzystania systemu ERP i portalu korporacyjnego w zakresie zarz dzania wiedz na przykładzie rozwi za firmy SAP. Ponadto w artykule opisano system ERP jako zintegrowany system informatyczny oraz istot zarz dzania wiedz. Słowa kluczowe: zarz dzanie wiedz systemy ERP 1. System ERP jako zintegrowany system informatyczny W warunkach ci głego d enia do uzyskania przewagi konkurencyjnej w zarz dzaniu przedsi biorstwem trzeba stosowa zintegrowane systemy informatyczne, które s zorganizowane modułowo i obsługuj wszystkie obszary zarz dzania przedsi biorstwem. Jednym z modeli zintegrowanych systemów informatycznych s systemy ERP. System planowania zasobów przedsi biorstwa (Enterprise Resource Planning ERP) to zestaw narz dzi informatycznych, który umo liwia sterowanie procesami biznesowymi, ewidencj operacji gospodarczych oraz monitorowanie i analizowanie funkcjonowania przedsi biorstwa. Celem systemu ERP jest zapewnienie optymalizacji zasobów i procesów wewn trznych przedsi biorstwa. Wi kszo systemów ERP wspomaga zarz dzanie ła cuchem dostaw (Supply Chain Management SCM) [18]. Ła cuch dostaw to sie organizacji zaanga owanych w realizacj ró nych procesów i działa, które tworz dla klienta warto w formie produktów i usług. Systemy ERP umo liwiaj tak e zarz dzanie relacjami z klientami (Customer Relationship Management CRM) i odchudzone wytwarzanie (Lean Manufacturing) oraz zaawansowane planowanie i harmonogramowanie (Advanced Planning and Scheduling). System ERP umo liwia modelowanie systemu zarz dzania przedsi biorstwem. Podstaw systemu ERP jest zarz dzanie finansami, które dostawcy oprogramowania rozszerzyli o metody zarz dzania operacyjnego oraz zarz dzania zasobami ludzkimi. Zasoby ludzkie obok zasobów finansowych, rzeczowych i informacyjnych stanowi kapitał ka dej organizacji. Coraz wi kszego znaczenia nabieraj kwalifikacje i umiej tno ci pracowników. Zarz dzanie przedsi biorstwem powinno by ukierunkowane zarówno na rozwój przedsi biorstwa, jak i na rozwój zatrudnionych w nim pracowników, w tym na podnoszenie ich kwalifikacji oraz wydajno ci pracy [11]. Kierownictwo organizacji powinno podejmowa działania sprzyjaj ce

POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 13, 2008 139 rozwojowi pracowników np. przez organizacj szkole pracowników i dokonywanie oceny efektywno ci [16]. Systemy ERP w obszarze zarz dzania zasobami ludzkimi udost pniaj m.in.: moduł szkolenia pracowników, który obejmuje portal szkoleniowy i zarz dzanie szkoleniami. W wyniku rozszerzenia tradycyjnych systemów zarz dzania zasobami ludzkimi (Human Resource Management HRM) o funkcje zarz dzania wiedz powstały systemy zarz dzania kapitałem ludzkim (Human Capital Management HCM). System ERP stanowi podstawowy zestaw narz dzi słu cych do zarz dzania współczesnym przedsi biorstwem. Najwa niejsze korzy ci wynikaj ce z zastosowania systemów ERP to [9]: integracja informacji ze wszystkich działów przedsi biorstwa, redukcja poziomu utrzymywanych zapasów, obni ka kosztów produkcji, synchronizacja procesów zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji, poprawa płynno ci finansowej, zwi kszenie kompetencji pracowników. Najbardziej znanym na wiecie i w Polsce systemem ERP jest rozwi zanie niemieckiej firmy SAP o nazwie SAP ERP. W tabeli 1 dokonano zestawienia najwa niejszych procesów biznesowych realizowanych w systemie SAP ERP. Tabela 1. Procesy biznesowe w systemie SAP ERP Obszary zarz dzania Zarz dzanie finansami Zarz dzanie operacyjne Zarz dzanie kapitałem ludzkim Główne procesy biznesowe Rachunkowo finansowa Rachunkowo zarz dcza Zarz dzanie finansowym ła cuchem dostaw Zarz dzanie zaopatrzeniem Zarz dzanie zapasami i magazynami Zarz dzanie produkcj Zarz dzanie sprzeda i dystrybucj Zarz dzanie personelem Zarz dzanie transakcjami pracowniczymi Zarz dzanie relacjami z pracownikami System SAP ERP działa na platformie technologicznej SAP NetWeaver. Platforma ta rozszerza mo liwo ci systemu ERP i udost pnia komponenty takie, jak: portal korporacyjny, system business intelligence i technologie mobilne. Jednym z komponentów jest SAP Enterprise Portal, który oferuje narz dzia zarz dzania wiedz i współprac oraz umo liwia integracj danych, wiedzy i informacji w ramach portalu korporacyjnego [1; 3]. 2. Istota zarz dzania wiedz W warunkach globalizacji i wzrostu konkurencyjno ci podstaw działania i rozwoju przedsi biorstwa w coraz wi kszym stopniu, staje si wiedza. Rodzaje wiedzy opisuje [5]. Wiedza specyficzna dla danej firmy ma cz sto wi ksz warto ni budynki, maszyny, zapasy lub rodki finansowe. Sukces przedsi biorstwa b dzie coraz bardziej zale ał od nabywania wiedzy, jej tworzenia i wykorzystywania w zarz dzaniu organizacj.

140 Systemy ERP a zarz dzanie wiedz W rezultacie rozumienia wielkiej roli, jak odgrywa wiedza i informacja w zarz dzaniu przedsi biorstwem, powstała koncepcja okre lana jako zarz dzanie wiedz (knowledge management) [11]. Zarz dzanie wiedz stanowi zestaw procesów słu cych upowszechnianiu i wykorzystywaniu wiedzy dla realizacji celów organizacji. W zarz dzaniu wiedz przyjmuje si, e wszystkie procesy w przedsi biorstwie zawieraj w sobie elementy twórczo ci, upowszechnienia i stosowania wiedzy w zarz dzaniu organizacj gospodarcz. W ród celów zarz dzania wiedz wyró nia si [4]: odnajdywanie wiedzy w aplikacjach wspomagaj cych zarz dzanie, popraw efektywno ci obsługi klienta, podnoszenie kwalifikacji i rozwój pracowników, podnoszenie innowacyjno ci produktów. Wa ne jest zwrócenie uwagi na wła ciwe ł czenie procesów przetwarzania informacji z kreatywno ci i innowacyjno ci pracowników. Niezb dne jest tak e stałe uczenie si i podnoszenie kwalifikacji przez pracowników. Dlatego, e adne zmiany i innowacje nie mog by wprowadzane bez aktywnego udziału pracowników. ródłem przewagi konkurencyjnej firmy s zdolno ci twórcze, zaanga owanie i kwalifikacje pracowników. Tylko ludzie s zdolni do tworzenia warto ci dodanej ukrytej w innych zasobach. Rozwój kreatywno ci personelu stanowi warunek rozwoju ka dej organizacji. Wła ciwy personel oraz efektywne zarz dzanie zasobami ludzkimi stanowi kluczowy element rozwoju i post pu organizacyjnego. Wykorzystanie kapitału intelektualnego i wiedzy przedsi biorstwa do tworzenia jego przewagi konkurencyjnej wymaga zasadniczych zmian w sposobie kierowania lud mi. Niezb dne jest tworzenie atmosfery zaufania i swobody działania oraz zwi kszenia dost pu do informacji [8]. W procesie zarz dzania wiedz organizacje powinny budowa relacje mi dzy pracownikami oparte na wzajemnym zaufaniu oraz d y do likwidacji barier organizacyjnych i komunikacyjnych. Szerzej na temat zarz dzania wiedz pisz m.in.: [2; 5; 7; 13; 17]. Systemy zarz dzania wiedz (Knowledge Management Systems KMS) wspomagaj procesy pozyskiwania, gromadzenia, przetwarzania i udost pniania wiedzy [14]. W celu stworzenia systemu zarz dzania wiedz firma musi posiada odpowiednie zasoby informacji i wiedzy. Do najwa niejszych zasobów informacji i wiedzy w firmie zalicza si [13]: otoczenie makro (uwarunkowania prawne, ekonomiczne, polityczne i kulturowe), otoczenie mikro (klienci, dostawcy i konkurenci) oraz kwalifikacje i do wiadczenie pracowników. System zarz dzania wiedz powinien integrowa dost p do aplikacji niezb dnych pracownikowi do realizacji okre lonych procesów biznesowych, a zatem ułatwia realizacj procesów, w których wykorzystuje si nabyt wiedz. Z drugiej strony realizacja procesów biznesowych wymaga dostarczania odpowiednich usług komunikacyjnych i aplikacji [4]. Najwa niejsze technologie IT stosowane w zarz dzaniu wiedz to m.in. [5; 13; 18]: technologie pozyskiwania wiedzy (np. data mining, text mining, Web mining), technologie gromadzenia wiedzy (np. bazy danych, bazy wiedzy, bazy dokumentów, hurtownie danych), technologie odnajdywania wiedzy (np. systemy zarz dzania dokumentami, systemy wyszukiwania informacji, systemy zarz dzania tre ci ),

POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 13, 2008 141 technologie przekazywania wiedzy (np. e-learning, wideokonferencje), technologie współpracy (np. praca grupowa, technologie mobilne) oraz technologie udost pniania wiedzy (np. portale korporacyjne). Przedmiotem dalszej cz ci artykułu s portale korporacyjne, które integruj ró ne technologie IT stosowane w zarz dzaniu wiedz. 3. Portal korporacyjny jako platforma zarz dzania wiedz dla systemu ERP Korzystaj c z portalu korporacyjnego u ytkownicy systemu ERP mog realizowa ró ne funkcje zarz dzania wiedz, czyli pozyskiwanie, gromadzenie, udost pnianie i zastosowanie wiedzy. Portale tworz jednolit platform spersonalizowan dla poszczególnych pracowników, grup, organizacji i jej otoczenia. Mo liwo ci wykorzystania systemu ERP i portalu korporacyjnego w zarz dzaniu wiedz zaprezentowano na przykładzie rozwi za firmy SAP (system SAP ERP i infrastruktura portalu korporacyjnego SAP Enterprise Portal). 3.1. Charakterystyka portali korporacyjnych Portale korporacyjne oferuj usługi informacyjne, komunikacyjne i marketingowe. Zadaniem portali korporacyjnych jest udost pnianie u ytkownikom wiedzy dostosowanej do ich potrzeb i posiadanych uprawnie. Poj cie portalu korporacyjnego nie ma jednoznacznej definicji. Portale korporacyjne (Enterprise Information Portal EIP) to aplikacje umo liwiaj ce u ytkownikom dost p do wewn trznych i zewn trznych ródeł informacji oraz dostarczaj ce spersonalizowan, dostosowan do potrzeb informacj niezb dn w procesie podejmowania decyzji. Z punktu wiedzenia procesu podejmowania decyzji portal korporacyjny umo liwia organizowanie i wyszukiwanie informacji we wszystkich stosowanych w przedsi biorstwie aplikacjach wspomagaj cych zarz dzanie. Informacje te mog pochodzi z operacyjnych baz danych, hurtowni danych i systemów zewn trznych. Współczesny portal korporacyjny powinien nie tylko dostarcza u ytkownikom informacji, ale umo liwia im współprac z innymi u ytkownikami, czyli udost pnia oprogramowanie do pracy grupowej, poczty elektronicznej i systemów przepływu pracy [15]. Do podstawowych funkcji portali korporacyjnych zalicza si [4]: personalizacj, tworzenie i zarz dzanie tre ci, przeszukiwanie i wyszukiwanie, zapytania, raportowanie i analiz, zarz dzanie danymi i integracj aplikacji, zarz dzanie dokumentami, współprac elektroniczn oraz wspomaganie procesów. Portal korporacyjny mo na okre li jako platform informatyczn, która integruje systemy i technologie informatyczne, dane, informacj i wiedz, funkcjonuj ce w organizacji oraz jej otoczeniu, w celu udost pnienia u ytkownikom (..) w dowolnym czasie i miejscu, w bezpieczny sposób [15] i poprzez prosty interfejs oparty na przegl darce internetowej. Portal korporacyjny to brama do wiedzy w organizacji [15]. W architekturze portali korporacyjnych wyró nia si pi warstw [15]: warstw prezentacji i personalizacji, warstw taksonomii i wyszukiwania, warstw bezpiecze stwa, warstw aplikacji oraz warstw integracji. W ród portali korporacyjnych mo na wyró ni portale pracowników (Business to Employee Portals) nazywane te portalami wiedzy (knowledge portals), których zadaniem jest udost pnianie pracownikom wydajnego i efektywnego narz dzia usprawniaj cego ich prac. W ramach takiego portalu strona startowa ka dego pracownika jest dostosowana do zada i obowi zków, jakie reali-

142 Systemy ERP a zarz dzanie wiedz zuje on w przedsi biorstwie [4]. Zakres udost pnianych informacji i aplikacji zale y od roli pełnionej w firmie przez pracownika. Portale korporacyjne s wdra ane w celu poprawienia komunikacji i obiegu informacji oraz powi za mi dzy pracownikami [12]. Zapewniaj one tak e mobilny dost p do informacji [10]. Mog by równie wykorzystywane do przekazywania wiedzy poprzez udost pnianie pracownikom szkole elektronicznych (e-learning). Na temat rodzajów e-learningu oraz sposobów przygotowywania tre ci szkole pisze m.in. Hyla [6]. 3.2. Wykorzystanie systemu SAP ERP i portalu korporacyjnego w zarz dzaniu wiedz W zarz dzaniu wiedz wyró nia si najcz ciej nast puj ce działania: pozyskiwanie wiedzy, gromadzenie wiedzy, dystrybucj (udost pnianie) wiedzy i zastosowanie (wykorzystanie) wiedzy. Pozyskiwanie wiedzy obejmuje działania maj ce na celu nabywanie wiedzy wewn trz i na zewn trz firmy. Rozproszenie wiedzy sprawia trudno ci szczególnie w du ych korporacjach. Przykładowe działania w tym zakresie to wyszukiwanie wiedzy w firmowych bazach danych, wiedzy i dokumentów lub w Internecie, a tak e zagł bianie i analiza wiedzy. W celu pozyskiwania wiedzy mo na stosowa proste narz dzia wyszukiwawcze dost pne w systemie SAP ERP (np. zapytania) lub bardziej zaawansowane narz dzia wyszukiwawcze w ramach portalu korporacyjnego zintegrowanego z systemem SAP ERP (np. wyszukiwarki). Baza danych systemu SAP ERP jest ródłem wiedzy np. o klientach, dostawcach, posiadanych zapasach magazynowych, kondycji finansowej firmy oraz realizowanych procesach biznesowych. Wykorzystanie Internetu jako ródła wiedzy usprawnia pozyskiwanie wiedzy przez pracowników organizacji, jej klientów i partnerów handlowych. System SAP ERP oferuje zagł bianie wiedzy na ró nych poziomach szczegółowo ci, tzn. od informacji ogólnej do szczegółowej i odwrotnie oraz analizy i raporty cało ciowe lub cz ciowe. Dla przykładu mo na wy wietli dokumenty ksi gowe przygotowane w danym okresie przez wybranego pracownika, a nast pnie stosuj c zagł bianie wiedzy przejrze informacje szczegółowe dotycz ce wybranego dokumentu. Pracownik korzystaj cy z systemu SAP ERP poprzez umiej tne ustalenie kryteriów wyboru mo e szybko znale informacje potrzebne do analizy wiedzy. System SAP ERP udost pnia wiele standardowych zapyta, raportów i analiz. Na przykład mo na przeprowadzi analiz wynagrodze okre lonej grupy pracowników w wybranych okresach. Poprzez portal korporacyjny pracownik ma dost p do systemu ERP, co ułatwia proces pozyskiwania wiedzy. Gromadzenie wiedzy polega na tworzeniu baz danych, baz wiedzy, baz dokumentów i hurtowni danych. W trakcie realizacji procesów biznesowych w poszczególnych obszarach zarz dzania powstaj ró ne dokumenty logistyczne, finansowe i kadrowe rejestrowane w centralnej bazie danych systemu SAP ERP. Dane te dotycz jednego roku w podziale na poszczególne okresy w działalno ci firmy. W celu przeprowadzania analiz wielowymiarowych dane po zamkni ciu okresu lub roku mo na przekazywa do hurtowni danych, gdzie s one przechowywane przez wiele lat. Pozostałe dokumenty przygotowywane przez pracowników organizacji s gromadzone w bazie dokumentów. W Internecie dost pne s ró ne bazy wiedzy, np. dokumentacja systemu SAP ERP, artykuły o okre lonej tematyce. Dost p do bazy danych systemu ERP, baz wiedzy, baz dokumentów i hurtowni danych jest mo liwy przez portal korporacyjny. Dystrybucja wiedzy polega na rozmieszczeniu w firmie punktów dost pu do zasobów wiedzy i okre leniu zasad udost pniania i ochrony wiedzy. Dost p do zasobów w systemu SAP ERP opar-

POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 13, 2008 143 ty jest na roli, jak pracownik pełni w organizacji. Poprzez portal korporacyjny pracownik, klient lub przedstawiciel handlowy ma dost p tylko do takich zasobów, do których ma nadane uprawnienia. Udost pnianie wiedzy z systemu SAP ERP poprzez portal korporacyjny mo e si te odbywa w terenie za pomoc urz dze mobilnych. System SAP ERP udost pnia tak e rozwi zania z zakresu obiegu dokumentów powi zanego z realizacj procesów biznesowych. Z systemu SAP ERP mo liwy jest eksport danych do pakietów biurowych. Dla przykładu zestawienie przygotowane w systemie SAP ERP mo na przesła do arkusza kalkulacyjnego, w celu przeprowadzenia analizy lub wizualizacji danych, a nast pnie przygotowa sprawozdanie w formie prezentacji multimedialnej. Prezentacj mo na udost pni w ramach portalu korporacyjnego. Ponadto system SAP ERP oferuje terminowe dostarczanie wiedzy, poprzez ustalenie zakresu, odbiorców i cz stotliwo ci przygotowania raportów, a tak e umo liwia ich przesyłanie pomi dzy u ytkownikami systemu wewn trzn poczt elektroniczn. Na przykład raz w miesi cu pracownik działu płac przygotowuje list płac i przesyła j do akceptacji kierownikowi. Zastosowanie wiedzy to podejmowanie działa maj cych na celu tworzenie warto ci w organizacji poprzez wykorzystanie narz dzi przekazywania wiedzy i współpracy oraz monitorowania. W celu przekazywania wiedzy i podnoszenia kwalifikacji pracowników mo na wykorzysta szkolenia elektroniczne. Tworzenie grup dyskusyjnych w ramach portali korporacyjnych umo liwia przyspieszenie cyklu od powstania pomysłu do jego komercjalizacji oraz przyczynia si do podniesienia innowacyjno ci produktów i procesów obsługi klienta. System SAP ERP gromadzi i udost pnia ró ne rodzaje wiedzy, ale to od umiej tno ci u ytkownika systemu zale y czy potrafi wiedz wykorzysta w procesach podejmowania decyzji. Dlatego bardzo istotne w procesie wdro enia systemu SAP ERP s szkolenia u ytkowników, które maj na celu ukazanie mo liwo ci realizacji procesów biznesowych w uj ciu niezb dnych danych podstawowych, realizowanych czynno ci i uzyskiwanej wiedzy. Dzi ki temu pracownicy dowiaduj si, jak wiedz mog uzyska z systemu, a od ich kreatywno ci zale y jak uzyskan wiedz wykorzystaj w rozwi zywaniu problemów decyzyjnych. Ka dy u ytkownik systemu SAP ERP jest identyfikowany i ma przypisane uprawnienia dzi ki którym mo e wprowadza wiedz do systemu lub u ytkowa udost pnian wiedz. Administrator mo e na bie co monitorowa i analizowa działania wykonywane przez u ytkownika systemu, dzi ki temu wiadomo z których uprawnie korzysta. Coraz wi cej pracowników przedsi biorstwa korzysta z wiedzy gromadzonej w kilku obszarach systemu ERP jednocze nie. Portal korporacyjny mo e z jednej strony słu y do uruchamiania potrzebnych aplikacji systemu ERP, a z drugiej strony do znajdowania niezb dnej wiedzy, czy korzystania ze szkole elektronicznych. 3.3. SAP Enterprise Portal jako infrastruktura portalu korporacyjnego Firma SAP w ramach platformy technologicznej SAP NetWeaver udost pnia infrastruktur portalu korporacyjnego. SAP Enterprise Portal umo liwia pracownikom współprac poprzez mo liwo wspólnego korzystania z aplikacji i wspólnego przygotowywania dokumentów, komunikacj oraz prac w rodowisku wirtualnego zespołu [1]. Komponent SAP Enterprise Portal dostarcza pełn infrastruktur portalu wraz z funkcjami zarz dzania wiedz oraz współpracy. Predefiniowane tre ci biznesowe przyspieszaj wdro enie oraz zmniejszaj koszty integracji istniej cych systemów informatycznych.

144 Systemy ERP a zarz dzanie wiedz Infrastruktura portalu pozwala na szybk i efektywn integracj rozwi za SAP, aplikacji zewn trznych, dotychczas stosowanych systemów informatycznych, baz danych, dokumentów, wewn trznych i zewn trznych tre ci internetowych oraz narz dzi ułatwiaj cych współprac. Rozwi zanie to wykorzystuje otwarte standardy Web Services, a tak e cisł integracj z innymi komponentami SAP NetWeaver [3]. SAP Enterprise Portal gwarantuje pracownikom, partnerom i klientom stały, bezpieczny i oparty na rolach dost p do potrzebnych informacji i aplikacji. Pracownicy mog szybciej identyfikowa oraz rozwi zywa problemy biznesowe. Oznacza to wymierne korzy ci i osi ganie przewagi strategicznej. Korzy ci z zastosowania portalu korporacyjnego mo na rozpatrywa z trzech punktów wiedzenia [15]: pracowników, kadry zarz dzaj cej i przedsi biorstwa (tabela 2). Tabela 2. Korzy ci z zastosowania portalu korporacyjnego Punkt wiedzenia Pracownicy Kadra zarz dzaj ca Przedsi biorstwo Główne korzy ci ródło informacji i wiedzy Narz dzie współpracy i komunikacji Miejsce realizacji procesów biznesowych Gromadzenie danych o działalno ci biznesowej w podziale na obszary zarz dzania Gromadzenie danych o uwarunkowaniach prowadzenia działalno ci biznesowej Pozyskiwanie wiedzy niezb dnej do podejmowania decyzji Uporz dkowanie chaosu informacyjnego Redukcja kosztów działania firmy Integracja aplikacji Poprawa innowacyjno ci i pozycji konkurencyjnej Rozwój pracowników Wsparcie technologiczne koncepcji zarz dzania wiedz Portal korporacyjny usprawnia procesy biznesowe i podejmowanie decyzji w przedsi biorstwie oraz zwi ksza ich jako i efektywno. Ponadto portal to miejsce działa marketingowych i sprzeda y oraz współpracy z partnerami biznesowymi i szkolenia pracowników. Portale pomagaj budowa przewag konkurencyjn, a ich stosowanie jest strategiczne dla funkcjonowania współczesnych przedsi biorstw. 4. Podsumowanie Zarz dzanie wiedz zaczyna odgrywa coraz wi ksz rol w zakresie realizacji strategii firmy, poniewa przy pieszenia proces podejmowania decyzji oraz ogranicza ryzyko podejmowania bł dnych decyzji, a tak e przyczynia si do oszcz dno ci finansowych. Umiej tne zarz dzanie wiedz decyduje o zdolno ci konkurowania organizacji na rynku. Tworzenie systemu zarz dzania wiedz to jedno z najwa niejszych wyzwa współczesnych przedsi biorstw. Koncepcja portalu korporacyjnego to platforma zapewniaj ca personalizowany dost p z przegl darki do ró norodnych tre ci i aplikacji w Internecie, intranecie czy ekstranecie oraz agregacj tre ci, danych i usług z wielu ródeł na wspólnym interfejsie u ytkownika. Portale korporacyjne

POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZ DZANIA WIEDZ Seria: Studia i Materiały, nr 13, 2008 145 umo liwiaj integracj ró nych technologii IT stosowanych w systemach zarz dzania wiedz i ich poł czenie z systemami ERP. W dobie globalizacji systemy ERP rozbudowane o systemy zarz dzania wiedz stanowi podstaw nowoczesnego zarz dzania i s jednym z czynników zmuszaj cych przedsi biorstwa do ci głej innowacyjno ci. Bibliografia 1. Anderson G.W., Larocca D., Sams Teach Yourself SAP in 24 Hours, Sams Publishing, Indianapolis 2005 2. Baruk J., Zarz dzanie wiedz i innowacjami, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toru 2006 3. Campbell S., Mohun V., Mastering Enterprise SOA with SAP NetWeaver and SAP ERP, Wiley Publishing, Indianapolis 2007 4. Gołuchowski J., Technologie informatyczne w zarz dzaniu wiedz w organizacji, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2005 5. Grudzewski W. M., Hejduk I. K., Zarz dzanie wiedz w przedsi biorstwach, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2004 6. Hyla M., Przewodnik po e-learningu, Oficyna Wydawnicza, Kraków 2005 7. Kisielnicki J., Sroka H., Systemy informacyjne biznesu. Informatyka dla zarz dzania, Wydawnictwo Placet, Warszawa 2005 8. Kowalczewski W. (red.), Zarz dzanie współczesnym przedsi biorstwem, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2002 9. Lenart A., Geneza i rozwój zintegrowanych systemów informatycznych, [w:] Zarz dzanie i wiedza w przedsi biorstwie. Wybrane aspekty, Prace i Materiały Wydziału Zarz dzania Uniwersytetu Gda skiego - nr 3/2005, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gda skiego, Sopot 2005 10. Lenart A., Kierunki rozwoju systemów ERP, w: Bazy danych Struktury, algorytmy, metody, Wybrane technologie i zastosowania, pod. red. S. Kozielskiego, B. Matysiak, P. Kasprowskiego, D. Mrozka, Wydawnictwa Komunikacji i Ł czno ci, Warszawa 2006 11. Lenart A., Systemy ERP a rozwój organizacji gospodarczych, w: Zarz dzanie rozwojem organizacji, TOM I, pod red. S. Lachniewicza, Monografie Politechniki Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łód 2007 12. Lenart A., Zintegrowane systemy informatyczne klasy ERP. Teoria i praktyka na przykładzie systemu BAAN IV, Wydawnictwo Uniwersytetu Gda skiego, Gda sk 2005 13. Łobejko S., Systemy informacyjne w zarz dzaniu wiedz i innowacj w przedsi biorstwie, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2005 14. Nowicki A. (red.), Komputerowe wspomaganie biznesu, Warszawa 2006 15. Olszak C.M. i Ziemba E. (red.), Strategie i modele gospodarki elektronicznej, PWN, Warszawa 2007 16. Pocztowski A., Zarz dzanie zasobami ludzkimi, PWE, Warszawa 2007 17. Probst G., Raub S., Romhardt K., Zarz dzanie wiedz w organizacji, Oficyna Wydawnicza, Kraków 2002 18. Turban E., Leidner D., McLean E., Wetherbe J., Information Technology for Management. Transforming Organizations in the Digital Economy, John Wiley & Sons, New York 2007

146 Systemy ERP a zarz dzanie wiedz ERP SYSTEMS IN A VIEW OF KNOWLEDGE MANAGEMENT Summary Market economy mechanisms and global competition are big challenges for business organizations. Changes of market surroundings and especially pressure of competitors requires improvement of quality management from firms. A tool enabling reaching such a goal are Integrated Information Systems ERP. They are strategic elements of business which learn workers knowledge management technologies application and support development of enterprises. A goal of the paper is presentation of possibilities of usage of ERP and corporation portal in the scope of knowledge management on a case of SAP solutions. In the paper one can show also ERP system as Integrated Information Systems and an essence of knowledge management. Keywords: knowledge management ERP systems anna.lenart@univ.gda.pl Katedra Informatyki Ekonomicznej, Wydział Zarz dzania, Uniwersytet Gda ski ul. Piaskowa 9, 81-864 Sopot