Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw Doktorant: mgr inż. Marcin Ścibisz Opiekun naukowy dr hab. inż. Tadeusz Grzeszczyk Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 1
Wprowadzenie Dochód narodowy per capita 60 000 50 000 [$] Polska OECD HI USA 55230 3,52 % 40 000 30 000 25780 20 000 14343 10 000 2070 9,20 % 0 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2014 2034 [%] USA 55 230 114 205 3,52% Polska 14 343 114 205 10,38% źródło: dane Banku Światowego Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 2
Dochód narodowy per capita DYNAMIKA 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 [%] Polska 18,4 18,3 18,1 19,7 17,1 15,8 15,1 13,5 12,6 12,8 11,3 5,4 3,3 3,8 3,9 1,6 2,5 1,3 1,8 2,7 1,5 1,4 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 25,0 20,0 [%] USA 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0 2,7 4,8 9,3 6,8 6,6 5,0 4,2 5,1 ` 6,1 3,3 3,8 2,4 2,1 1,7 1,2 1,4 1,9 3,1 4,1 2,3-2,6 2,8 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 3
Pułapka średniego dochodu Wyczerpanie potencjału wzrostu gospodarczego wynikającego z działań imitacyjnych o charakterze organizacyjnym i technicznym. Determinanty: importowanie rozwiązań organizacyjnych i technologicznych, wymiana międzynarodowa specjalizacja w produkcji dóbr technologicznie niezaawansowanych (niskie koszty pracy, korzystny kurs walutowy), silnie importochłonny eksport dóbr technologicznie zaawansowanych, wysoki udział branż produkcyjnych o niskim zaawansowaniu technologicznym, niekorzystny wskaźnik obciążenia demograficznego, niska jakość systemu prawnego (duża ilość regulacji dotyczących rynków pracy, produktów oraz usług finansowych, nadmierny rozrost sektora publicznego, problemy z egzekwowaniem umów). Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 4
Unikanie pułapki średniego dochodu Metodą przezwyciężenie pułapki średniego dochodu wydaje się być odejście od rozwoju imitacyjnego na rzecz wspieranego systemowo rozwoju innowacyjnego. Komentarz: budowa gospodarki opartej na wiedzy zastąpienie importu zaawansowanych rozwiązań ich samodzielnym tworzeniem, wypracowanie strukturalnych przewag konkurencyjnych, odpornych na wzrost płac i PKB. Pozytywne przykłady - Korea Południowa, Tajwan. Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 5
Innowacja OECD Innowacja to wdrożenie w praktyce gospodarczej nowego lub znacząco udoskonalonego produktu, usługi lub procesu, w tym także wdrożenie nowej metody marketingowej lub organizacyjnej redefiniującej sposób pracy lub relacje firmy z otoczeniem. Komentarz: innowacja to nie każde nowe rozwiązanie - kluczowe jest zastosowanie go w praktyce; innowacja nie musi być nowością - liczy się nie tylko nowatorstwo, ale również skala zastosowania (globalna, krajowa, w obrębie przedsiębiorstwa) oraz skala oraz zdolność rozprzestrzeniania się między organizacjami; innowacja nie musi dotyczyć postępu technicznego, to także zmiana o charakterze procesowym, organizacyjnym lub marketingowym. Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 6
Innowacyjność perspektywy - ewaluacja Mikro Perspektywa przedsiębiorstwa opracowującego oraz wdrażającego innowacyjne rozwiązania: nakłady na innowacje traktowane są jako inwestycje ze strony firmy poprawiające jej produktywność oraz wspierające wytworzenie trwałych przewag konkurencyjnych, perspektywa jest użyteczna w przypadku badania innowacyjności przedsiębiorstw czy branż, a także identyfikacji trudności pojawiających się na poszczególnych etapach procesu powstawania innowacji. Makro Dotyczy całościowego ujęcia interakcji pomiędzy instytucjami oddziałującymi na rozwój innowacji, w szczególności przepływem wiedzy i informacji między podmiotami wewnątrz sektora prywatnego oraz pomiędzy sektorem prywatnym i publicznym. Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 7
The Global Competitiveness Report Wskaźnik innowacyjności - Polska Edycja 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 Pozycja 64 52 54 58 63 65 72 64 Indeks 3,2 3,3 3,3 3,2 3,3 3,2 3,3 3,3 0 20 40 60 80 100 120 140 Pozycja 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 źródło: Światowe Forum Ekonomiczne, The Global Competitiveness Report Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 8
Innovation Union Scoreboard 2015 źródło: Komisja Europejska, Innovation Union Scoreboard 2015 Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 9
Innovation Union Scoreboard 2015 Polska na tle średniej UE zasoby ludzkie skutki ekonomiczne 83 systemy badań 63 Polska UE 100% innowatorzy 57 54 32 36 80 finanasowanie i wsparcie aktywa intelektualne 104 inwestycje przedsiębiorstw powiązania i przedsiębiorczość źródło: Komisja Europejska, Innovation Union Scoreboard 2015 Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 10
Wnioski Wyczerpanie potencjału rozwoju gospodarczego stymulowanego przez efekty doganiania gospodarek wysoko rozwiniętych. Polska gospodarka nie jest innowacyjna - niskie pozycje w międzynarodowych rankingach konkurencyjności. Rozwój gospodarczy napędzany jest przez działania imitacyjne. Konieczne są działania stymulacyjne ze strony państwa (perspektywa makro) i przedsiębiorców (perspektywa mikro) wspierane przez szeroko pojęte mechanizmy ewaluacyjne. Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 11
Bibliografia 1. Aiyar S., Duval R., Puy D., Wu Y., Zhang L., Growth Slowdowns and the Middle-Income Trap, IMF Working Paper, WP/13/71, International Monetary Fund, 2013. 2. Bukowski M., Szpor A., Śniegocki A., Drzemiący tygrys, spętany orzeł. Dylematy polskiej debaty o polityce innowacyjnej, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa 2012. 3. Bukowski M., Szpor A., Śniegocki A., Potencjał i bariery polskiej innowacyjności, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa 2012. 4. Ciesielska D., Radło M., Determinanty wejścia w pułapkę średniego dochodu: perspektywa Polski, Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 2 (31), s. 5-13, 2014. 5. Es-Sadki N., Hollanders H., Innovation Union Scoreboard 2014, European Commission, 2014 6. European Commission, Eurostat Database, http://ec.europa.eu/eurostat/data/database, (odczyt 2015-03-01). 7. Felipe J., Abdon A., Kumar U., Tracking the Middle-income Trap: What Is It, Who Is in It, and Why?, Working Paper No. 715, Levy Economics Institute of Board College, 2012. 8. Kalinowski J., Kuskowski P., Strojny M., Trusiewicz M., Dojrzałość innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce, KPMG, 2014. 9. OECD, Growth Prospects and Fiscal Requirements Over the Long Term, OECD Economic Outlook, Volume 2014 Issue 1, OECD Publishing, Paris 2014. 10. OECD, OECD360: Polska 2015 Polska na tle innych krajów, OECD Publishing, Paris 2015. 11. Schwab K., The Global Competitiveness Report 2015-2016, World Economic Forum, Geneva 2015. 12. World Bank, World Bank Open Data, http://data.worldbank.org/country/poland, (odczyt 2015-03-01). Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 12
Kompetencje Inżynierskie: projektowanie, implementacja, wdrożenia, eksploatacja systemów informatycznych, projektowanie, wdrożenia, eksploatacja infrastruktury informatycznej. Dydaktyczne: biurowe pakiety użytkowe (Libre Office, MS Office, OpenOffice), projektowanie systemów informatycznych, programowanie (C, C++, C#, Cobol, Fortran, Java, JavaScript, PHP, SQL, TurboPascal, VisualBasic, Visual Basic for Application), systemy klasy BI (DM, ETL, OLAP, RS - MS SQL Server), sieci komputerowe projektowanie, eksploatacja (TCP/IP, IPX/SPX), systemy operacyjne (Linux, MS Windows, Novell Netware), systemy zarządzania bazami danych (MS SQL Server, MySQL, PostgreSQL), wirtualizacja infrastruktury informatycznej, znakowanie dokumentów (XML, HTML). Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 13
Dziękuję za uwagę Ewaluacja innowacyjności polskich przedsiębiorstw 14