NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES



Podobne dokumenty
NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES

Analiza przedwdrożeniowa a realizacja projektów IT

Projekty BPM z perspektywy analityka biznesowego. Wrocław, 20 stycznia 2011

Skuteczna Strategia CRM - wyzwanie dla organizacji. Artur Kowalski Prometriq

WDROŻENIE MODELOWANIA PROCESÓW ORAZ WSPARCIE

Spis treści. Analiza i modelowanie_nowicki, Chomiak_Księga1.indb :03:08

NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES

Procesowa specyfikacja systemów IT

Wprowadzenie w tematykę zarządzania przedsięwzięciami/projektami. dr inż. Agata Klaus-Rosińska

Praktyczne aspekty stosowania metody punktów funkcyjnych COSMIC. Jarosław Świerczek

SPECJALNOŚĆ Zarządzanie Procesami Przedsiębiorstwa

POD O EJŚ J CIE I P ROC O ESOW

Warsztaty FRAME. Sygnatura warsztatu: W1 (W3) Czas trwania: 3 dni

Spis treści 5. Spis treści. Część pierwsza Podstawy projektowania systemów organizacyjnych przedsiębiorstwa

Dobre wdrożenia IT cz. I Business Case.

Zarządzanie testowaniem wspierane narzędziem HP Quality Center

Zarządzanie projektem prawnym w praktyce

Wprowadzenie w tematykę zarządzania projektami/przedsięwzięciami

NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES

NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES

Zarządzanie przedsiębiorstwem. Część III

Leszek Dziubiński Damian Joniec Elżbieta Gęborek. Computer Plus Kraków S.A.

NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES

Błędy procesu tworzenia oprogramowania (Badania firmy Rational Software Corporation)

DYPLOM POST-MBA: STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI

mtim Dedykowane aplikacje mobilne dla TIM S.A.

1/ Nazwa zadania: Dostawa, wdrożenie i serwis informatycznego systemu zarządzania projektami dla Urzędu Miejskiego Wrocławia wraz ze szkoleniem.

Organizacyjny aspekt projektu

BOC dla KJUF Podsumowanie warsztatów listopada 2011

Przedmowa System zarządzania jakością w przygotowaniu projektów informatycznych...11

Opis metodyki i procesu produkcji oprogramowania

Spis treści. Wstęp... 9

Doradztwo i analiza Paperless

AL 1302 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W OPARCIU O METODYKĘ PRINCE2

Model referencyjny doboru narzędzi Open Source dla zarządzania wymaganiami

1. Wybór systemu ERP. 2. Wzajemne relacje systemów ERP i BPMS.

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Projekt Kwalifikacja jakości w Uniwersytecie Nr POKL /11. ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT nr 4/ZSO/KJU/2014

Czym się kierować przy wyborze systemu ERP? poradnik

PROBLEMATYKA WDROŻEŃ PROJEKTÓW INFORMATYCZNYCH W INSTYTUCJACH PUBLICZNYCH

PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA

Narzędzia informatyczne wspierające przedsięwzięcia e-commerce

Zarządzanie projektem prawnym w praktyce

6 Metody badania i modele rozwoju organizacji

BIM jako techniczna platforma Zintegrowanej Realizacji Przedsięwzięcia (IPD - Integrated Project Delivery)

Komputerowe wspomaganie zarządzania projektami innowacyjnymi realizowanymi w oparciu o podejście. Rozdział pochodzi z książki:

Usługa: Audyt kodu źródłowego

Spis treści. 00 Red. Spis tresci. Wstep..indd :52:08

STUDIA PODYPLOMOWE Zarządzanie Projektami

Program naprawczy Lean Navigator

Projektowanie systemów informatycznych

Zaplanować projekt fundraisingowy i przeprowadzić go przez wszystkie etapy realizacji nie tracąc z pola widzenia założonych efektów;

UCHWAŁA nr 10/JK/2016 Rady Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego podjęta na posiedzeniu w dniu 27 czerwca 2016 roku

Projektowanie interakcji

Cykle życia systemu informatycznego

Udane wdrożenie systemu IT

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1. Cel szkolenia

Wdrożenie nowych proinnowacyjnych usług sprzyjających dyfuzji innowacji w sektorze MSP nr umowy: U- POIG /10-00

Koordynacja projektów inwestycyjnych

Projektowanie systemów informatycznych. Roman Simiński siminskionline.pl. Studium wykonalności

1. Orientacja rynkowa - aspekty i potrzeba rozwoju w środowisku internetowym - Milleniusz W. Nowak 15

PYTANIA PRÓBNE DO EGZAMINU NA CERTYFIKAT ZAAWANSOWANY REQB KLUCZ ODPOWIEDZI. Część DODATEK

Skuteczność => Efekty => Sukces

Wsparcie narzędziowe zarządzania ryzykiem w projektach

( SZKOŁA ZARZĄDZANIA PROJEKTAMI W KOMUNIKACJI

ZINTEGROWANE PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH

Prezentacja firmy i doświadczeń ze wspólnych projektów

Usługi w zakresie doradztwa biznesowego

Projekt: Współpraca i Rozwój wzrost potencjału firm klastra INTERIZON

Maciej Oleksy Zenon Matuszyk

Optymalizacja procesów biznesowych. Warszawa, 14 stycznia, 2015

WSTĘP PARADYGMATY I DETERMINANTY ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO I GOSPODARKI OPARTEJ NA WIEDZY... 17

Audyt organizacyjny. 4 powody, dla których warto przeprowadzić niezależny przegląd organizacji. 3. Rekomendacje. 1. Diagnoza. 4.

pod tytułem: Zakup usług doradczych celu poszerzenia oferty o możliwość automatycznego tworzenia i upubliczniania kart lokali w sieci

Kompleksowe rozwiązanie dla organizacji,

Nie o narzędziach a o rezultatach. czyli skuteczny sposób dokonywania uzgodnień pomiędzy biznesem i IT. Władysławowo, 6 października 2011 r.

Zapytanie ofertowe nr 02/3.3/2016

Agata Sudolska UWARUNKOWANIA BUDOWANIA RELACJI PROINNOWACYJNYCH PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE

CTPARTNERS W LICZBACH ~100% 4,9 >500. kompleksowe obszary zarządzania IT w ofercie. osób przeszkolonych z zakresu IT

NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES

Zarządzanie zmianą - rozwój zarządzania procesowego wg ISO 9001:2015

Zarządzanie projektami - narzędzia, software, dokumentacja, metodyka PMBOK

Opis Kompetencji Portfel Interim Menedżerowie i Eksperci

Badanie potrzeb dotyczących inicjatyw promujących postawy przedsiębiorcze i wspierających rozwój przedsiębiorczości

System klasy BPMS jako wstęp do optymalizacji architektury aplikacyjnej w spółkach dystrybucyjnych i obrotowych

Spis treści. Przedmowa Rozdział 1. Podejście funkcjonalne a procesowe w zarządzaniu przedsiębiorstwem (Elżbieta Weiss)...

Globalne podejście do transformacji organizacji z wykorzystaniem IT. Prof. SGH, dr. hab. Andrzej Sobczak Katedra Informatyki Gospodarczej SGH

IDEA! Management Consulting Poznań Sp. z o.o. ul. Grottgera 16/ Poznań

DYNAMICZNE ASPEKTY PROCESÓW BIZNESOWYCH. Wszystkie prawa zastrzeżone

ZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing

METODOLOGIA OCENY EFEKTYWNOŚCI PROJEKTÓW SYSTEMOWYCH DEMONSTRATOR+

ZAPYTANIE OFERTOWE. Zamawiający. Przedmiot zapytania ofertowego. Wrocław, dnia r.

SYSTEM VILM ZARZĄDZANIE CYKLEM ŻYCIA ŚRODOWISK WIRTUALNYCH. tel: +48 (032)

Zarządzanie Studia stacjonarne Stopień studiów: Iº Rok studiów: II

Akademia Ekonomiczna w Krakowie WPROWADZENIE

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata

dr Mariusz Ulicki Dyrektor Biura Informatyki i Telekomunikacji Centrali KRUS

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE OPRACOWANIE

Wdrozėnie systemu B2B wprowadzaja cego automatyzacje procesów biznesowych w zakresie Systemu Nadzoru Projektowego

Transkrypt:

NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu Wrocław 2012

Redaktor Wydawnictwa: Aleksandra Śliwka Redaktor techniczny: Barbara Łopusiewicz Korektor: Barbara Cibis Łamanie: Adam Dębski Projekt okładki: Beata Dębska Publikacja dofinansowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Publikacja jest dostępna na stronie www.ibuk.pl Streszczenia opublikowanych artykułów są dostępne w międzynarodowej bazie danych The Central European Journal of Social Sciences and Humanities http://cejsh.icm.edu.pl oraz w The Central and Eastern European Online Library www.ceeol.com, a także w adnotowanej bibliografii zagadnień ekonomicznych BazEkon http://kangur.uek.krakow.pl/bazy_ae/bazekon/nowy/index.php Informacje o naborze artykułów i zasadach recenzowania znajdują się na stronie internetowej Wydawnictwa www.wydawnictwo.ue.wroc.pl Kopiowanie i powielanie w jakiejkolwiek formie wymaga pisemnej zgody Wydawnictwa Copyright Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wrocław 2012 ISSN 2080-6000 Wersja pierwotna: publikacja drukowana Druk: Drukarnia TOTEM Nakład: 200 egz.

Spis treści Wstęp... 7 Andrzej Bodak, Agata Pietroń-Pyszczek, Respektowanie interesów pracowniczych przesłanki i korzyści w świetle badań empirycznych... 9 Waldemar Piotr Gil, Problematyka zarządzania płynnością finansową szwajcarskich jednostek gospodarczych studium przypadku... 18 Katarzyna Grzesik, Rozwój zdolności przywódczych w polskich przedsiębiorstwach w świetle badań empirycznych... 33 Zofia Hasińska, Iwona Janiak-Rejno, Alicja Smolbik-Jęczmień, Losy zawodowe absolwentów kierunków ekonomicznych... 47 Janusz Marek Lichtarski, Motywowanie członków zespołu zadaniowego w teorii i w praktyce... 58 Marcin Moś, Zarządzanie projektami informatycznymi. Rola analizy przedwdrożeniowej... 68 Karolina Olszewska, Fuzje i przejęcia a innowacyjność przedsiębiorstw sektora ICT... 77 Grażyna Osbert-Pociecha, Ograniczanie złożoności organizacji w świetle badań sondażowych... 89 Agnieszka Jędrysiak, Estera Piwoni-Krzeszowska, Konkurencyjność klastrów meblarskich w Polsce na tle podobnych inicjatyw w Europie... 102 Katarzyna Piwowar-Sulej, Kultura organizacyjna jako składowa proinnowacyjnego środowiska pracy... 117 Piotr Rogala, Przegląd zarządzania jako mechanizm doskonalenia systemu zarządzania jakością ISO 9001... 126 Agnieszka Sokołowska, Społecznie odpowiedzialna działalność małego przedsiębiorstwa na przykładzie Optyka-Optometria Bracia Łygas... 133 Dorota Teneta-Skwiercz, Zarządzanie filantropią korporacyjną na przykładzie spółki Abbott Laboratories... 144 Anna Wójcik-Karpacz, Ocena efektywności więzi przedsiębiorstwa z odbiorcami wyniki badań empirycznych... 155 Summaries Andrzej Bodak, Agata Pietroń-Pyszczek, Respecting employee interests premises and benefits in the light of empirical studies... 17 Waldemar Piotr Gil, Issues of financial liquidity management of the Swiss economic units case study... 32 Katarzyna Grzesik, Development of leaders abilities in Polish enterprises research findings... 46

6 Spis treści Zofia Hasińska, Iwona Janiak-Rejno, Alicja Smolbik-Jęczmień, Professional fates of graduates of economic faculties... 57 Janusz Marek Lichtarski, Motivating project team members in theory and practice... 67 Marcin Moś, IT project management the role of the preimplementation analysis... 76 Karolina Olszewska, Mergers & Acquisitions and companies innovation performance in the ICT sector... 88 Grażyna Osbert-Pociecha, Cutting down the complexity of organization. Results of the preliminary survey... 101 Agnieszka Jędrysiak, Estera Piwoni-Krzeszowska, Competitiveness of furniture clusters in Poland compared with similar initiatives in Europe. 116 Katarzyna Piwowar-Sulej, Organizational culture as a component of the pro-innovative work environment... 125 Piotr Rogala, Management review as a tool of improving the systems of quality management ISO 9001... 132 Agnieszka Sokołowska, Social responsibility activity of small enterprise based on Optyka-Optometria Bracia Łygas... 143 Dorota Teneta-Skwiercz, Management of corporate philanthropy based on Abbot Laboratories... 154 Anna Wójcik-Karpacz, Assessment of effectiveness of business relationships with customers. Results of empirical research... 169

NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES 1 (10) 2012 ISSN 2080-6000 Marcin Moś Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI INFORMATYCZNYMI. ROLA ANALIZY PRZEDWDROŻENIOWEJ Streszczenie: Etap analizy przedwdrożeniowej ma kluczowe znaczenie dla realizacji projektów informatycznych. Głównym celem artykułu było przedstawienie wpływu analizy procesów i systemów IT na kolejne etapy realizacji projektu wdrożeniowego. Zaprezentowano również możliwości wykorzystania narzędzi klasy BPMS w początkowej fazie realizacji projektu informatycznego. Omówiony został również projekt plugit, którego głównym założeniem jest usprawnienie procesu prawidłowej identyfikacji wymagań klienta przez wykorzystanie zaawansowanych technologii i dostępnej na świecie wiedzy eksperckiej. Słowa kluczowe: analiza przedwdrożeniowa, analiza procesów biznesowych, analiza systemów IT, projekt informatyczny, zarządzanie projektami. 1. Wstęp O podejściu procesowym możemy mówić w odniesieniu do bardzo różnych działań w każdej fazie cyklu życia systemu informatycznego, począwszy od momentu formułowania ogólnej koncepcji przez etap analizy i projektowania aż do fazy jego implementacji i zarządzania nim [Zygała 2009]. Jednym z najbardziej newralgicznych momentów w trakcie realizacji dużych projektów informatycznych jest etap analizy przedwdrożeniowej. Jakość analizy i uzyskanych za jej pomocą produktów w znacznym stopniu determinuje jakość kolejnych etapów realizacji oraz minimalizuje liczbę popełnianych błędów. Bez dobrej analizy przedwdrożeniowej, która uwidoczniłaby m.in. wąskie gardła w firmie i zaangażowanie kluczowych użytkowników w projekt, implementacja systemu może przekroczyć przewidziany na to czas i pieniądze. Badania przeprowadzone przez StandishGroup w 2009 r. wykazały, że aż 68% projektów IT nie dotrzymuje terminów lub zobowiązań planu budżetowego (24% z tych projektów jest zupełnie zarzucana przed ich zakończeniem). Jedną z kluczowych przyczyn niepowodzeń jest fakt, że na etapie przedwdrożeniowym nie zostały wykonane odpowiednie analizy i w efekcie stworzone rozwiązania nie odpowiadają istniejącym problemom i potrzebom [Standish 2009].

Zarządzanie projektami informatycznymi. Rola analizy przedwdrożeniowej 69 W niniejszej publikacji przedstawiono znaczenie analizy biznesowej i systemowej (wykonywanej na etapie przedwdrożeniowym) na późniejszy proces realizacji i zarządzania projektem informatycznym. Nie przedstawia ona dogłębnego i wnikliwego opisu poszczególnych działań i rozwiązań, ale może stanowić interesujący materiał o charakterze przeglądowym. Prezentowany materiał opracowany został na podstawie wyników badań empirycznych, studiów literaturowych oraz osobistych doświadczeń autora. 2. Analiza przedwdrożeniowa Projekty informatyczne to zazwyczaj przedsięwzięcia niezwykle złożone, które mają przynieść zamierzony efekt system IT dopasowany do wymagań zamawiającego. Na ich realizację składa się szereg etapów i działań, które w sposób stopniowy dodają im wartości. Należy jednak pamiętać, że pewnych działań nie można rozpoczynać, zanim nie zakończą się inne, a niektóre powinno się przeprowadzać równolegle [Nowosielski 2008]. Analiza przedwdrożeniowa jest kluczowym etapem warunkującym pomyślną realizację projektu. Obejmuje ona grupę czynności podejmowanych na etapie jego przygotowania i inicjacji. Najogólniej ujmując jej celem jest zidentyfikowanie potrzeb klienta w zakresie funkcjonalności oraz innych biznesowych i technicznych aspektów dotyczących systemu informatycznego (rys. 1). Analiza przedwdrożeniowa Etap inicjowania Etapy realizacyjne Podsumowanie Studium możliwości Studium wykonalności Analiza opłacalności Cel i zakres projektu Analiza biznesowa Analiza systemowa Plan wdrożenia BIZNES IT PM Rys. 1. Analiza przedwdrożeniowa w projekcie informatycznym Źródło: opracowanie własne. Przedsiębiorstwa planujące inwestycje informatyczne najczęściej nie doceniają znaczenia kompleksowej analizy przedwdrożeniowej dla powodzenia realizowanego projektu. Jest ona elementem dość często pomijanym. Pozornie może się wydawać, że nie wnosi nic do realizacji, generuje niepotrzebne koszty i nie dostarcza wymiernych produktów. Analiza daje jednak odpowiedź na zasadnicze pytania: jaki produkt informatyczny wybrać, w jaki sposób go stworzyć, jakie cechy powinien

70 Marcin Moś mieć, aby jego wdrożenie przyniosło maksymalne korzyści dla przedsiębiorstwa w sferze zarówno ekonomicznej, jak i organizacyjnej? Błędne postrzeganie analizy przedwdrożeniowej pojawia się często już na etapie tworzenia zapytania ofertowego przez zamawiającego. Jest ona często traktowana jak integralna część projektu wdrożeniowego, a nie jak odrębne przedsięwzięcie. Oczywisty może wydawać się fakt, że stworzenie, dostosowanie lub wdrożenie gotowego systemu IT powinien poprzedzać etap analizy. Co ważniejsze, wynikiem działań zrealizowanych w ramach tego etapu powinien być odrębny produkt (dokument). Rozdzielenie faz analizy i realizacji umożliwia racjonalne zaprojektowanie systemu IT. Jak bowiem stworzyć ofertę na dostarczenie i wdrożenie oprogramowania, jeżeli analiza przedwdrożeniowa wchodzi w zakres tej oferty, czyli nie została jeszcze wykonana? Za przeprowadzenie faz analizy i realizacji powinni odpowiadać również różni wykonawcy. Niestety, w polskich przedsiębiorstwach często dokument potwierdzający wykonanie analizy jest pierwszym produktem projektu i tworzy go ten sam wykonawca. Często jest to tzw. gwóźdź do trumny dla wdrożenia. Niezależne przeprowadzenie kompletnej analizy pozwala bowiem na dokładne zbadanie sytuacji wewnątrz przedsiębiorstwa i uniknięcie ukierunkowania wyników analizy na konkretne rozwiązanie (uniknięcie ryzyka braku obiektywizmu), które w warunkach tego przedsiębiorstwa może się nie sprawdzić. Analiza przedwdrożeniowa powinna dodatkowo zawierać ocenę ogólnego stanu organizacyjnego firmy w aspekcie perspektyw i jej planów rozwojowych oraz priorytetyzację wymagań funkcjonalnych. Określenie korelacji i proporcji pomiędzy tymi elementami pozwoli uniknąć nieplanowanych problemów decyzyjnych mogących zaważyć na powodzeniu całego przedsięwzięcia [Filemonowicz, Jędrzejek, Kucewicz 2001]. Proces analizy przedwrożeniowej jest różnie postrzegany przez różnych autorów. E. Skrzypek i M. Hofman w ramach procesu planowania projektu wyszczególniają m.in. następujące podprocesy: proces planowania zakresu projektu oraz proces precyzowania zakresu projektu. Według autorów, to one, dzięki wynikom otrzymanym przez kompleksową realizację analizy biznesowej i systemowej, w uporządkowany sposób pozwalają zaplanować rzeczowy zakres projektu. Działania wykonane w ramach tych procesów mają niezwykle istotny wpływ na sposób podziału prac i realizację [Skrzypek, Hofman 2010]. 3. Identyfikacja wymagań klienta analiza procesów i systemów IT Kluczowym elementem fazy preimplementacyjnej każdego projektu wdrożeniowego systemu informatycznego jest poprawna identyfikacja wymagań klienta. Wymaga ona analizy procesów biznesowych zachodzących w jego organizacji i istniejących systemów IT czyli tzw. kontekstu biznesowo-technicznego.

Zarządzanie projektami informatycznymi. Rola analizy przedwdrożeniowej 71 Współcześnie na etapie analizy i projektowania systemów informatycznych niemal każda ze znanych metod i technik wykorzystuje w różnej formie procesy biznesowe. Według P. Grajewskiego, proces jest naturalną determinantą osiągania wzrostu efektywności współczesnej organizacji [Grajewski 2007]. Procesy tworzą dynamiczny obraz jej działania, dzięki czemu umożliwiają pełne zidentyfikowanie potrzeb w zakresie funkcjonalności tworzonego systemu IT. Przeprowadzenie analizy procesów i systemów ma na celu: zdefiniowanie architektury bieżących i przyszłych procesów biznesowych, analizę istniejących systemów IT, zdefiniowanie wymagań biznesowych, 1 mapowanie procesów biznesowych w kontekście określenia funkcjonalności przyszłej aplikacji. Analiza ma kluczowe znaczenie dla powodzenia całego projektu wdrożeniowego. Faktem budzącym niepokój w tej sytuacji mogą być wyniki badań uzyskane przez ekspertów portalu procesowcy.pl. Według przygotowanego przez nich raportu, aż 37% polskich firm traktuje identyfikowanie procesów jako konieczność wynikającą z projektów informatycznych [Dojrzałość procesowa 2010]. Należy mieć świadomość, iż błędy popełnione na tym etapie projektu mają daleko idące konsekwencje dla przebiegu późniejszego wdrożenia. Zwykle są to błędy krytyczne kosztowne w naprawie, mające ogromny wpływ na budżet projektu i jego harmonogram. Większość z tych błędów może zaważyć na powodzeniu całego przedsięwzięcia, skazując projekt na niepowodzenie. Konieczna może się okazać również reorganizacja całego projektu łącznie z powtórzeniem pewnych jego etapów [Filemonowicz, Jędrzejek, Kucewicz 2001]. Na etapie identyfikacji wymagań klienta ważna jest również sprawna komunikacja pomiędzy zleceniodawcą i wykonawcą (biznesem i IT), która w wielu przypadkach niestety zawodzi (rys. 2). Według badań Meta Group Research (obecnie część firmy Gartner), 60-80% projektów IT kończy się niepowodzeniem, ponieważ źle zostały sprecyzowane wymagania, popełniono błędy zarządcze lub błędnie przeprowadzono analizę przedwdrożeniową (w tym identyfikację i analizę procesów) [Internet 3]. Jednym z kluczowych zadań analizy przeprowadzanej na tym etapie jest więc weryfikacja modelu bieżących procesów biznesowych (AS-IS). Powinna ona uwzględniać nie tylko stan bieżący przedsiębiorstwa, ale również długofalowe plany dotyczące rozwoju organizacji i szeroko pojętego funkcjonowania firmy. W proces weryfikacji powinni być zaangażowani kluczowi pracownicy przedsiębiorstwa, a schemat planu weryfikacji powinien zależeć od konkretnego wdrożenia. Powinien on zawierać następujące dane [Filemonowicz, Jędrzejek, Kucewicz 2001]: 1 Business Process Mapping.

72 Marcin Moś Dobór odpowiednich pracowników kluczowych pod względem projektu wdrożeniowego, mających praktyczne doświadczenie w realizacji konkretnych procesów. Zdefiniowanie etapów weryfikacji (rys. 2) faktyczna realizacja (AS-IS), uwzględnienie wszelkich rozbieżności (model rzeczywista realizacja), założenie usprawniające realizację, proces bieżący w stosunku do procesu przyszłego, zaplanowana realizacja (TO-BE). Zdefiniowanie formy współpracy i komunikacji pomiędzy pracownikami kluczowymi poszczególnych działów firmy w celu uniknięcia niespójności w procesie weryfikacji. Opisanie procesów AS-IS Uzgodnienie przebiegu AS-IS Identyfikacja zmian w procesach Uzgodnienie modelu TO-BE Akceptacja modelu TO-BE Wywiady indywidualne Warsztaty, spotkania, burza mózgów Warsztaty, spotkania Warsztaty, spotkania, burza mózgów Uwagi off-line, spotkania indywidualne Świadomość całego zakresu zmian Wymiana informacji, wspólna baza do projektowania zmian Identyfikacja zmian, integracja wokół rozwiązań Projektowanie i akceptacja zmian, identyfikacja z projektem, motywacja Redukcja ryzyka istotnej zmiany wymagań na etapie realizacji projektu Rys. 2. Identyfikacja, analiza i modelowanie procesów Źródło: opracowanie własne na podstawie [Stachura 2007]. 4. Wykorzystanie narzędzi klasy BPM Uświadomienie potencjalnemu użytkownikowi systemu informatycznego konieczności poniesienia nakładów związanych z wykorzystaniem odpowiednich metod i narzędzi wspomagających proces analizy przedwdrożeniowej systemu jest na ogół problemem [Filemonowicz, Jędrzejek, Kucewicz 2001]. Należy mieć świadomość, że w ramach realizacji dużych projektów informatycznych analizy procesów nie da się przeprowadzić za pomocą kartki papieru i ołówka. Istnieją specjalistyczne systemy informatyczne, które nie tylko pozwalają na modelowanie procesów, lecz także umożliwiają zarządzanie procesami z wykorzystaniem najważniejszych założeń BPM 2. Do takich systemów można zaliczyć m.in. systemy klasy BPMS 3 [Zygała 2009]. 2 BPM Business Process Management. 3 BPMS Business Process Management System.

Zarządzanie projektami informatycznymi. Rola analizy przedwdrożeniowej 73 Odkąd na rynku pojawiły się narzędzia klasy BPMS, są one coraz częściej wykorzystywane do optymalizacji już istniejących procesów i budowy informatycznego wsparcia dla nowych. Standaryzacja procesów, które wykonywane są przez pracowników zawsze w ten sam sposób, niezależnie od tego, czy pracują z nimi nowe osoby, czy długoletni pracownicy, ma ogromne znaczenie nie tylko dla bieżącego funkcjonowania organizacji, ale również dla prawidłowego doboru odpowiedniego rozwiązania IT. Zmorą wielu przedsiębiorstw i instytucji jest również duplikowanie danych i ich wielokrotne wprowadzenie do różnych systemów, co utrudnia zarządzanie nimi i utrzymanie spójności [Stachowiak 2009]. Większość tych problemów można wyeliminować dzięki wykorzystaniu systemów klasy BPMS. Wymuszają one poprawne zaprojektowanie procesów oraz umożliwiają powiązanie ich z danymi, z których korzystają. Systemy te ułatwiają również sprawne modelowanie, wdrożenie oraz utrzymanie nawet bardzo rozbudowanych procesów. 5. plugit Wdrażanie innowacji w polskich przedsiębiorstwach oraz prowadzenie prac badawczo-rozwojowych jest możliwe m.in. dzięki funduszom strukturalnym i programom Unii Europejskiej. Jednym z największych na świecie programów finansujących badania naukowe i rozwój technologiczny jest 7 Program Ramowy UE. W 2008r.jednym z najlepszych projektów zgłoszonych do konkursu z 7 Programu Ramowego był, według przedstawicieli Komisji Europejskiej, projekt plugit [Internet 1; Internet 2]. Każda firma mająca w planach zakup systemu informatycznego zadaje sobie pytanie, na ile proponowane przez dostawcę rozwiązanie IT spełni jej wymagania. Po podjęciu wewnętrznej decyzji o zakupie i wdrożeniu systemu musi dokonać jego wyboru spośród wielu istniejących na rynku. Opracowanie modeli procesów biznesowych umożliwia przedsiębiorstwom wstępną weryfikację przydatności konkretnego oprogramowania. Na podstawie analizy modeli procesów biznesowych dostarczonych przez zamawiającego dostawca ma możliwość wstępnej weryfikacji przydatności oferowanego rozwiązania. W wielu przypadkach porównanie modeli procesów zamawiającego z funkcjonalnościami oferowanego rozwiązania jest jednak niemal niemożliwe. Proces ten jest również zazwyczaj czasochłonny. Główne przyczyny tego stanu to: brak modeli oferowanego rozwiązania, modele stworzone w różnych notacjach lub różnych narzędziach, różny poziom szczegółowości porównywanych modeli, brak gwarancji, że oferowane rozwiązanie jest zgodne z istniejącymi w danym kraju regulacjami prawnymi, normami itd., brak wyraźnego wskazania rozbieżności pomiędzy wymaganiami stawianymi przez zamawiającego a oferowanym rozwiązaniem.

74 Marcin Moś Problemy te mogą wkrótce zostać zredukowane do minimum dzięki wykorzystaniu narzędzia, które ma być wynikiem przywołanego wcześniej projektu plugit. Założeniem projektu jest stworzenie narzędzia ( gniazdka IT ) usprawniającego proces doboru odpowiedniego rozwiązania IT. Silnik narzędzia docelowo będzie wykorzystywał modele procesów biznesowych, modele systemów IT, dostępne notacje modelowania, technologię semantyczną oraz sposoby definiowania (modelowania) reguł biznesowych i regulacji prawnych (np. SBVR 4 ). Proces porównania wymagań klienta z funkcjonalnościami dostępnych na rynku systemów IT będzie odbywał się automatycznie, a jego wynikiem będzie rekomendacja optymalnego (ze względu na koszty) rozwiązania odpowiadającego wymaganiom klienta, wraz ze wskazaniem obszarów, które będą wymagały dodatkowych prac programistycznych (rys. 3). Wykorzystanie narzędzia powinno przyczynić się do usprawnienia procesu zarządzania projektem IT przez automatyczną rekomendację odpowiedniego rozwiązania. Pozostałe oczekiwane korzyści to m.in.: możliwość błyskawicznego doradztwa, skrócenie czasu wdrożeń, ograniczenie kosztów wdrożenia systemu IT (skrócenie faz analizy, planowania i projektowania), rekomendacja rozwiązania zgodnego z obowiązującymi przepisami i normami technicznymi. Rys. 3. Gniazdko IT rysunek poglądowy Źródło: opracowanie na podstawie [plugit 2010]. 4 SBVR Semantics of Business Vocabulary and Business Rules.

Zarządzanie projektami informatycznymi. Rola analizy przedwdrożeniowej 75 6. Wnioski Nie ma systemu IT bez wad, jednak dokładna analiza przedwdrożeniowa (szczególnie etap analizy biznesowej i systemowej) w większości wypadków pozwala zapobiegać wystąpieniu większości z nich. Czynniki związane z przeprowadzeniem analizy biznesowej i systemowej stanowią główne wyznaczniki ryzyka projektowego i mogą przesądzić o sukcesie lub upadku przedsięwzięcia. Celem każdego projektu jest dostarczenie produktu (wykonanie usługi) zgodnego z oczekiwaniami klienta. Niemożliwe jest jednak wykonanie zlecenia bez znajomości owych oczekiwań i poprawnego przełożenia ich na możliwości systemu IT. W procesie identyfikacji oczekiwań klienta bardzo ważne jest wykorzystanie odpowiednich narzędzi IT. Na rynku istnieje wiele specjalistycznych rozwiązań mogących usprawnić ten proces. Istnieje również wiele inicjatyw mających na celu jego zoptymalizowanie. Takie podejście już wkrótce może umożliwić automatyczne dopasowanie procesów zachodzących w firmie do funkcjonalności konkretnego rozwiązania informatycznego oraz oszacowanie opłacalności zmian wybranego systemu w aspekcie jego późniejszego wdrożenia. Z perspektywy procesów zarządczych inicjatywy podejmowane w tym obszarze powinny w znacznym stopniu przyczynić się do ich usprawnienia. Literatura Dojrzałość procesowa polskich organizacji, Raport 2010, 03.01.2011, www.procesowcy.pl. Ellis K., The impact of Business Requirements on the Success of Technology Projects, IAG Cunsulting 2008, 20.05.2011, http://www2.iag.biz/benchmark-2008. Filemonowicz K., Jędrzejek Cz., Kucewicz M., Metodologia wdrażania aplikacji biznesowych oparta na analizie procesów, VII Konferencja i Warsztaty PLOUG, Zakopane 2001. Grajewski P., Organizacja procesowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007. Stachura M., Modelowanie procesów jako element redukcji ryzyka projektów IT, K2 Consulting, Warszawa 2007, 20.05.2011, www.bpm.gigacon.org/download/3706.html. Nowosielski S. (red.), Procesy i projekty logistyczne, UE, Wrocław 2008. plugit WP5 Use Case Modelling and Demonstration, Integration Report at User Site D5.4, 05.10.2010. Skrzypek E., Hofman M., Zarządzanie procesami w przedsiębiorstwie, WoltersKluwer Polska, Warszawa 2010. Stachowiak R., Wdrożenia systemów BPM, Konferencja IT@BANK, Warszawa 2009. Standish Group Chaos Report, Standish Group, Boston, Massachusetts 2009. Zygała R., Podejście procesowe w systemach informatycznych przedsiębiorstw, [w:] Podejście procesowe w organizacjach, red. S. Nowosielski, UE, Wrocław 2009.

76 Marcin Moś Źródła internetowe [1] www.plug-it-project.eu. [2] www.plug-it.org. [3] www.projectmanagementboston.com/business-analysis-training.php. IT PROJECT MANAGEMENT THE ROLE OF THE PREIMPLEMENTATION ANALYSIS Summary: The preimplementation analysis is a fundamental phase in the implementation of IT projects. The main goal of the article is to explore the impact of business processes analysis and IT system analysis at next stages of the project implementation.the aim of this paper is also to discuss the possibility of using BPMS tools in this phase of the project. The paper also describes the basic assumptions of the plugit project. Keywords: preimplementation analysis, business process analysis, IT systems analysis, IT project, project management.