DYNAMICZNE ASPEKTY PROCESÓW BIZNESOWYCH. Wszystkie prawa zastrzeżone

Transkrypt

1 DYNAMICZNE ASPEKTY PROCESÓW BIZNESOWYCH TOMASZ GZIK

2 WPROWADZENIE 1 Dlaczego mówi się o dynamicznych procesach biznesowych? 2 Co się o nich mówi? 3 Definicje 3 Dynamiczne aspekty procesów 4 Kierunki rozwoju

3 BPM W ORGANIZACJI Porządkuje Automatyzuje TEZA KONTROWERSYJNA Usprawnia Ogranicza!

4 BPM W ORGANIZACJI - ZAGADNIENIA

5 ZMIANY NIEZAPLANOWANE -> ZMIANY DYNAMICZNE Zmiana niezaplanowana może być koniecznością lub/i szansą: - jeżeli jest koniecznością organizacja musi ją wdrożyć - jeżeli jest szansą organizacja może chcieć ją wdrożyć Czas na realizację zmiany niezaplanowanej: - pozwala na wdrożenie zmiany w cyklach zarządczych - nie pozwala na wdrożenie zmiany w cyklach zarządczych (zmiana dynamiczna) Zmiany mogą dotykać różnych aspektów organizacji, m.in.: procesów, struktury, zatrudnienia, systemów It Wdrożenie zmian dynamicznych wyzwala presję na organizację i burzy porządek zbudowany oraz kontrolowany dzięki podejściu procesowemu (BPM) Jeżeli organizacja chce (musi) wdrożenia zmiany dynamicznej, a nie jest przygotowana do wdrażania zmian tej klasy, wówczas BPM może stanowić dla niej ograniczenie Dynamiczne zmiany, które wpływają na organizację, wpływają bezpośrednio lub pośrednio, przy świadomości organizacji lub nie, na jej procesy

6 ZMIANY DYNAMICZNE A PROCESY ZAGADNIENIA RYNKOWE

7 DYNAMIC BUSINESS PROCESS MANAGEMENT - DEFINICJE W publikacji na portalu ebizq, Scott Byrnes definiuje BPM 2.0 jako następną generację BPM, która musi rozwiązać dwa problemy dzisiejszych organizacji, tj. brak przejrzystości i kontroli nad codziennymi procesami biznesowymi oraz brak wiedzy i wytycznych dla pracowników o wymaganej wartości dodanej, niezbędnych do realizacji powierzonych im zadań, BPM 2.0 ma sprostać tym wyzwaniom poprzez dynamiczne modelowanie z dnia na dzień działalności w organizacji i zapewnienia widoczności, kontroli i odpowiedzialności za działania o znaczeniu krytycznym. Zgodnie z definicją Gartner, DBPM, to zdolność do wspierania zmian procesu przez każdą rolę, w każdym czasie, z bardzo niską tolerancją czasową. Jest to zestaw dyscyplin w połączeniu z technologiami, które zwiększają zdolność osoby lub systemu do podejmowania właściwych i aktualnych zmian w odpowiedzi na niejawne i jawne potrzeby. Według Marka Szelągowskiego, DBPM jest rozszerzeniem klasycznego (statycznego) BPM w kierunku organizacji uczącej się, zgodnie z trzema poniższymi zasadami: ewolucyjna zmienność w czasie wykonywania pracownicy realizujący dany proces, mają możliwość jego adaptacji do wymogów realizacyjnych, procesy muszą być definiowane i wdrażane w taki sposób, aby możliwe były uzupełnienia, a nawet zmiany ich przebiegu dokonywane przez bezpośrednich wykonawców; wykonanie procesu jest równoznaczne z udokumentowaniem wykonania - wdrożenie dynamic BPM musi być wykonane w taki sposób, aby definicja procesu była zawarta w wykonawczym systemie informatycznym kierowanym procesami oraz żeby wykonanie procesu było równoznaczne z udokumentowaniem wykonania, bez obciążeń dodatkową sprawozdawczością; kompleksowość i ciągłość wdrożenie zarządzania procesowego powinno co najmniej obejmować cały proces podstawowy opisujący główną działalność przedsiębiorstwa, wdrożenie dynamic BPM powinno obejmować proces podstawowy, w tym także dostawców czy podwykonawców.

8 DYNAMIC BUSINESS PROCESS MANAGEMENT - OPINIE Różne definicje Różne podejścia dostawców... Brak praktycznej wartości dodanej Brak jednoznaczności Brak standaryzacji Różne interpretacje

9 KONTEKSTY STOSOWANIA PROCESÓW BIZNESOWYCH Modelowanie procesów Zarządzanie procesami Modelowanie jest jednym z podstawowych elementów zarządzania i automatyzacji procesów BPM BPA BPO BAM Automatyzacja procesów Workflow BPMS SOA DMS

10 PODSTAWOWE DEFINICJE Środowisko biznesowe, to organizacja wraz z powiązaniami ze światem zewnętrznym w stosunku do organizacji lub zbiór organizacji wzajemnie ze sobą kooperujących. Proces biznesowy, to zbiór powiązanych ze sobą czynności, które przekształcają wejścia w wyjścia według określonych reguł, w oparciu o określone zasoby i w efekcie prowadzą do dostarczenia klientowi produktu/usługi realizując tym samym cele biznesowe środowiska biznesowego. Podstawowe cechy/atrybuty: cel dane wejściowe dane wyjściowe zasoby role przebieg Model procesów biznesowych, to tekstowo-graficzna reprezentacja procesów biznesowych opracowana wg kryteriów jakościowych adekwatnych do celu modelowania, np. oceny kosztów realizacji procesów, budowy systemu informatycznego, identyfikacji wąskich gardeł procesów, wyceny organizacji, potrzeb zarządczych. Modelowanie procesów biznesowych, to zbiór czynności mających na celu identyfikację, zaprojektowanie i odwzorowanie w postaci modelu, procesów biznesowych wraz z wszystkimi ich cechami/atrybutami. System Zarządzania Procesami Biznesowymi (BPMS), to system informatyczny dostarczający funkcjonalności wspierających realizację wszystkich czynności BPM. Zarządzanie Procesami Biznesowymi, to systematyczne analizowanie, modelowanie, usprawnianie i kontrolowanie procesów biznesowych organizacji w kontekście realizacji jej celów biznesowych. BPM jest procesem, a więc zgodnie z definicją procesu składa się z zestawu czynności wykonywanych w określonym porządku.

11 PODSTAWOWE DEFINICJE Dynamiczne procesy biznesowe -? Definicja procesu biznesowego w kontekście rozważań o dynamicznych aspektach procesów biznesowych nie ulega zmianie. Dynamiczne (zmienne) jest środowisko biznesowe, w którym realizowane są procesy biznesowe. W wyniku zmian w środowisku biznesowym lub jego otoczeniu, zmianie mogą ulegać procesy biznesowe w nim realizowane. Określenie dynamiczne procesy biznesowe może być stosowane - pod warunkiem, że świadomie jako uproszczenie/przenośnia (środowisko biznesowe = model procesów biznesowych środowiska). Model procesów biznesowych (zmienny pod wpływem zmian w Środowisku biznesowym) Środowisko biznesowe (zmienne, również pod wpływem zdarzeń zachodzących w otoczeniu) Otoczenie (zdarzenia biznesowe, zmiany prawa, klęski żywiołowe, konkurencja )

12 DYNAMICZNE ASPEKTY PROCESÓW BIZNSOWYCH Kontekst modelowania Uwzględnienie na etapie modelowania zmiany przebiegu procesu w trakcie jego realizacji Nie wszystkie zmiany są możliwe do przewidzenia na etapie modelowania Kontekst zarządzania Zapewnienie gotowości organizacji do wdrożenia zmian w realizowanych procesach Gotowość powinna obejmować wszystkie perspektywy funkcjonowania organizacji Kontekst systemów IT Zarządzanie procesami w organizacji bez wsparcia systemów IT jest w nie jest w praktyce możliwe Systemy IT powinny implementować założenia wynikające z kontekstu modelowania i zarządzania

13 KONTEKST MODELOWANIA Zdarzenie zewnętrzne Czynność 1 Czynność 2 Czynność 3 X Wzorcowa ścieżka procesu? Czynność 4... Docelowa ścieżka procesu po zajściu zdarzenia zewnętrznego W wyniku zajścia zdarzenia zewnętrznego w trakcie realizacji procesu, istnieje konieczność zmiany przebiegu procesu. [Zasób 1] [Zasób 2]... Wwyniku zajścia zdarzenia zewnętrznego w trakcie realizacji procesu, zachodzi potrzeba zmiany na poziomie zasobów procesu

14 KONTEKST ZARZĄDZANIA DBPM, to systematyczne analizowanie, modelowanie, usprawnianie i kontrolowanie procesów biznesowych organizacji w kontekście realizacji jej celów biznesowych, z zapewnieniem gotowości narzędziowej i organizacyjnej do przeprowadzeni zmian w modelach procesów biznesowych wraz z ich wdrożeniem, w określonym (krótkim) czasie, z zachowaniem kontroli. Źródło: Bliźniuk G., Gzik T., Koszela J., Dynamiczne ścieżki kliniczne, w: Biuletyn WAT, Vol. LXII, Nr 1, Wydawnictwo WAT, Warszawa, 2013, s

15 KONTEKST SYSTEMÓW IT Odrzuć/modyfikuj propozycję zmiany w procesie Projektowanie interfejsu użytkownika Definiowanie procesów Administracja i zarzadzanie Baza procesów Silnik wykonawczy procesów Monitorowanie instancji procesów Akceptuj propozycję zmiany w procesie Właściciel biznesowy Zmień przebieg procesu Hurtownia procesów Raportowanie Nowa definicja procesu Meta-reguły Modyfikuj zasoby procesu Uczestnik procesu (wykonawca) Zgłoś potrzebę zmiany w procesie <<signal>> Zdarzenie Silnik wykonawczy procesów Silnik meta-reguł Zgłoś propozycję zmiany w procesie System BPMS Monituj o zmianie w procesie Definicja wzorcowa procesu Hurtownia Procesów

16 KIERUNKI BADAWCZE I ROZWOJOWE 1. Opracowanie modelu zarządzania środowiskami biznesowymi zgodnie z definicją i założeniami DBPM, wraz z warunkami wykorzystania dla środowisk biznesowych oraz wytycznymi na poziomie m.in. struktury organizacyjnej, procesów zarządczych oraz wsparcia IT. 2. Opracowanie nowych wzorców procesowych, rozszerzających aktualne o dynamiczne aspekty procesów, po uprzednim zdefiniowaniu granic dla możliwości zmian przebiegu, ról i zasobów procesów w trakcie ich realizacji. 3. Opracowanie metody i notacji modelowania procesów biznesowych (lub propozycji rozszerzenia dostępnych notacji) z uwzględnieniem możliwości zmian przebiegu, ról i zasobów w trakcie ich realizacji, m.in. na podstawie nowych wzorców procesów dla dynamicznych aspektów procesów. 4. Opracowanie rozszerzenia dla języków definiowania procesów (przede wszystkim dla języka XPDL) w zakresie definiowania procesów biznesowych zamodelowanych z wykorzystaniem nowych wzorców procesowych uwzględniających ich dynamiczny charakter.

17 KIERUNKI BADAWCZE I ROZWOJOWE 5. Opracowanie wytycznych, wymagań, założeń funkcjonalnych i przypadków użycia dla Hurtowni Procesów w kontekście tradycyjnego modelu BPM oraz jego rozszerzenia DBPM. 6. Opracowanie w oparciu o zdefiniowane wymagania, wzorcowej koncepcji Hurtowni Procesów, jako elementu architektury IT dedykowanej do wsparcia BPM i DBPM, w szczególności jako jednego z modułów systemu klasy BPMS i DBPMS. 7. Opracowanie wytycznych, wymagań, założeń funkcjonalnych i przypadków użycia dla architektury IT dedykowanej do wsparcia DBPM. 8. Opracowanie wzorcowej architektury systemu klasy DBPMS. 9. Opracowanie wytycznych, wymagań, założeń funkcjonalnych i przypadków użycia dla systemu symulacji procesów biznesowych zamodelowanych z wykorzystaniem nowych wzorców procesowych uwzględniających ich dynamiczny charakter. 10. Opracowanie wytycznych, wymagań i założeń dla interoperacyjności systemów klasy DBPMS.

18 PODSUMOWANIE 1. Brak jednoznacznych definicji, wymagań, nadmierny marketing -> ryzyko błędnej interpretacji, w efekcie brak możliwości praktycznego odniesienia do środowiska biznesowego i wspierających narzędzi informatycznych. 2. Dynamika procesów biznesowych, bez odpowiedniej granicy w definicji i jej interpretacji, może oznaczać, że w środowisku biznesowym, może wydarzyć się dosłownie wszystko i środowisko biznesowe taki stan rzeczy musi zaakceptować i dodatkowo nim zarządzać, innymi słowy chaos. Prowadzi to, do zaprzeczenia idei BPM, która została zapoczątkowana w celu uporządkowania i zapewnienia możliwości kontrolowania m.in. tegoż chaosu. 3. Realizacja kierunków badawczych zorientowanych na opracowanie możliwych do zastosowania w praktyce definicji, modeli zarządzania, metod modelowania, notacji, języków, narzędzi, systemów 4. Pełne odwzorowanie rzeczywistości oraz jej zmian (dynamiki) w postaci modeli, systemów informatycznych jest niemożliwe!

19 BARDZO DZIĘKUJĘ ZAPRASZAM DO KONTAKTU