OPIS TECHNICZNY INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH 1. Informacje ogólne 1.1 Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych dla inwestycji Gminy Bystrzyca Kłodzka: Zmiana sposobu użytkowania i przebudowa budynku produkcyjnego na mieszkalny wielorodzinny i opieki socjalnej, wraz z towarzyszącą infrastrukturą techniczną na działce nr 924/2, Obręb Centrum, ul. Strażacka 3, w miejscowości Bystrzyca Kłodzka. 1.2 Podstawa opracowania zlecenie wykonania projektu, warunki przyłączenia, znak RD4-4/RDE4-4/AZ/268/2012 z dnia 08.06.2012, podkłady architektoniczne, uzgodnienia międzybranżowe, obowiązujące przepisy i normy. 1.3 Zakres opracowania W budynku zaprojektowane i wykonane zostaną następujące instalacje elektryczne: rozdział i dystrybucja energii elektrycznej, instalacja oświetlenia, instalacja oświetlenia kierunków ewakuacji, instalacja oświetlenia ewakuacyjnego, instalacja gniazd wtykowych, instalacja zasilania odbiorów siłowych, instalacja odgromowa, instalacja ochrony przetężeniowej i przeciwporażeniowej, instalacja ochrony przeciwprzepięciowej, system oddymiania klatek schodowych Projekt nie obejmuje: instalacji telefonicznej, instalacji RTVSat, SSWiN, instalacji domofonowej, sieci komputerowej, 2. Instalacje elektryczne 2.1 Zasilanie obiektu w energię elektryczną Istniejący układ zasilania budynku należy zdemontować. Projektowany budynek zasilany będzie prądem przemiennym, 3 fazowym, w układzie 4 przewodowym, na napięcie 230V/400V, 50Hz z istniejącej sieci elektroenergetycznej Tauron Dystrybucja S.A. Oddział w Wałbrzychu, poprzez projektowane, w ramach inwestycji Tauron, przyłącze kablowe niskiego napięcia ze stacji R 854-22, zakończone złączem kablowym, oznaczonym, jako ZK3a/C/T, zlokalizowanym przy klatce schodowej C projektowanego budynku. Miejscem przyłączenia projektowanego budynku do sieci energetycznej Tauron, miejscem dostarczenia energii elektrycznej i granicą eksploatacji między Dostawcą energii, a Odbiorcą mają być zaciski odpływowe zabezpieczeń przeciążeniowych, w złączu kablowym ZK3a/C/T. 1
Moc przyłączeniowa budynku wynosi 236,0kW w tym: - Moc przyłączeniowa dla segmentu C budynku w klatce C, w ZK3a/C/T: P p1 = 84,0 kw, - Moc przyłączeniowa dla segmentu B w klatce B w ZK3a/B: P p2 = 71,0 kw, - Moc przyłączeniowa dla segmentu A w klatce A w ZK1a/A: P p3 = 81,0 kw, 2.2 Wyłączniki pożarowe W budynku, dla każdego segmentu A, B, C, odpowiednio przy wejściach do klatek schodowych A, B i C, zaprojektowano zainstalowanie obudowanych przycisków wyzwalających Główne Wyłączniki Pożarowe. Funkcję wyłączników pożarowych pełnić będą rozłączniki izolacyjne z wyzwalaczami wzrostowymi 230V AC zainstalowane w rozdzielnicach głównych RGnn+RADM+RL/A, RGnn+RADM+RL/B, RGnn+RADM+RL/C Obiektu. Przyciski wyłączników pożarowych, wyposażone w trzy pary niezależnych styków pomocniczych, umiejscowione mają być w obudowach IP55 zabudowanych przy wejściach do budynku, zgodnie z rzutami. Pokrywy przycisków w szafkach należy zaopatrzyć w opisy na tabliczkach WYŁĄCZNIK POŻAROWY OBIEKTU. Przewody do przycisków mają być wykonane w klasie podwyższonej odporności pożarowej. 2.3 Rozdział energii Wszystkie lokale mieszkalne, wszystkie odbiory administracyjne, urządzenia instalacji niskoprądowych (systemy domofonowe, instalacje RTVSat, systemy ostrzegawcze, instalacja telefoniczna) zasilane będą z odpowiednich rozdzielnic elektrycznych, zasilanych z odpowiednich rozdzielnic głównych budynku. Z rozdzielnicy RGnn+RADM+RL/A klatki schodowej A zasilane będą mieszkania w klatce schodowej A, przyporządkowane jej instalacje niskoprądowe i oświetlenie części wspólnych w klatce schodowej A, wszystkie instalacje zasilające komórki lokatorskie w piwnicy budynku. Dla ww. systemów niskoprądowych zaprojektowano rezerwę miejsca w rozdzielnicy. Centralka pożarowa systemu oddymiania klatki schodowej A zasilana będzie z pola przed wyłącznikiem pożarowym w RGnn/A. Z rozdzielnicy RGnn+RADM+RL/B klatki schodowej B zasilane będą mieszkania w klatce schodowej B, przyporządkowane jej instalacje niskoprądowe, oświetlenie części wspólnych w klatce schodowej. Z rozdzielnicy RGnn+RADM+RL/C klatki schodowej C zasilane będą mieszkania w klatce schodowej C, przyporządkowane jej instalacje niskoprądowe i oświetlenie części wspólnych w klatce schodowej C. Dla ww. systemów niskoprądowych zaprojektowano rezerwę miejsca w rozdzielnicy. Centralka pożarowa systemu oddymiania klatki schodowej C zasilana będzie z pola przed wyłącznikiem pożarowym w RGnn/C. Z sekcji RADM/C zasilane będzie oświetlenie terenu posesji. 2.3.1 Rozdzielnice główne Istniejące rozdzielnice elektryczne w budynku należy zdemontować. Rozdzielnice RGnn+RADM+RL/A, B, C 1kV/50Hz/160A/12kA zaprojektowano w oparciu o system szaf wolnostojących, w obudowach metalowych, do zabudowy aparatury kompaktowej i modułowej na szynę TH35, stopień ochrony IP43. Każda z rozdzielnic głównych podzielona została na trzy sekcje: sekcje P zasilania z sieci energetycznej - sekcja RADM dla zasilania odbiorów administracyjnych, sekcja RL z rozliczeniowymi układami pomiarowymi dla mieszkań i części administracyjnych. W polach zasilających w sekcjach P należy zamontować kompaktowe rozłączniki izolacyjne 160A, wyposażone we wzrostowe cewki wyzwalające 230V AC, dla pełnienia funkcji wyłączników pożarowych. 2
Obwody cewek sterujących rozłączników należy połączyć z przyciskami W. Poż. zamontowanymi przy wejściach do budynku, zgodnie z rzutami. Połączenia należy wykonać przewodami o podwyższonej odporności ogniowej. Pola odpływowe wyposażone mają być w małogabarytowe rozłączniki izolacyjne, małogabarytowe modułowe rozłączniki z bezpiecznikami, małogabarytowe podstawy bezpiecznikowe, wyłączniki instalacyjne o charakterystyce B i C, wyłączniki przeciwporażeniowe różnicowoprądowe 25, 40A, 63A/0,03A, charakterystyka A, do zabudowy modułowej, na szynę TH35. W rozdzielnicach należy zamontować ograniczniki przepięć klasy B+C. W rozdzielnicach, w sekcjach RADM, zaprojektowano pola odpływowe dla zasilania przyporządkowanych każdej klatce instalacji niskoprądowych (systemy domofonowe, instalacje RTVSat, instalacja telefoniczna). Zaleca się zastosowanie aparatury elektrycznej wiodących producentów. 2.3.2 Rozdzielnice lokalne Istniejące rozdzielnice elektryczne w budynku należy zdemontować. Wszystkie rozdzielnice lokalne i mieszkaniowe zaprojektowano w oparciu o system szaf do wbudowania w ściany obiektu, w obudowach metalowych, do zabudowy aparatury kompaktowej i modułowej na szynę TH35. Pola odpływowe wyposażone mają być w małogabarytowe modułowe rozłączniki z bezpiecznikami, małogabarytowe podstawy bezpiecznikowe, wyłączniki instalacyjne o charakterystyce B i C, wyłączniki przeciwporażeniowe różnicowoprądowe 25A/0,03A charakterystyka A, do zabudowy modułowej, na szynę TH35. W rozdzielnicach należy zamontować ograniczniki przepięć klasy C. 2.3.3 Wewnętrzne linie zasilające Istniejące linie zasilające w budynku należy zdemontować. Wewnętrzne linie zasilające w budynkach, od złączy kablowych do rozdzielnic A, B C, oznaczone na rzutach i schemacie, jako K1 dla klatki C, K2 dla klatki B i odpowiednio K3 dla klatki A należy wykonać osłonach rurowych, w ścianach budynku zgodnie z rzutami. Odcinki: K02 dla klatki B i A od złącza ZK3a/C/T Tauron do złącza kablowego ZK3a/B dla zasilania klatek B i A i K03 od złącza ZK3a/B do złącza ZK1a/A dla klatki A należy układać w terenie, zgodnie z projektem zagospodarowania działki. Złącze kablowe ZK3a/C/T wraz z przyłączem kablowym K01, układanym ze stacji transformatorowej R 854-22 jest przedmiotem inwestycji Dostawcy energii. Złącza kablowe: ZK3a/B dla klatki B i ZK1/A dla klatki A wraz z wewnętrznymi liniami zasilającymi K02 i K03 są przedmiotem inwestycji Gminy Bystrzyca Kłodzka. 2.3.4 Linie zasilające rozdzielnice Każda z rozdzielnic w budynku zasilana ma być wewnętrznymi kablowymi, liniami zasilającymi wyprowadzonymi z odpowiednich pól odpływowych w odpowiednich sekcjach w rozdzielnicach głównych i rozdzielnicach lokalnych. Wszystkie linie zasilające należy prowadzić w odpowiednich szachtach instalacyjnych, na drabinach kablowych, z zastosowaniem odpowiedniego osprzętu nośnego. Linie zasilające przedstawiono i opisano na rzutach obiektu i na schematach. Linie należy układać podtynkowo, w bruzdach, w konstrukcjach ścianek g-k, naściennie / podsufitowo w korytkach kablowych. Przejścia przez stropy i ściany należy wykonywać w przepustach rurowych. Przepusty, po ułożeniu kabli należy uszczelnić. Przy przejściach przez strefy pożarowe należy stosować masy uszczelniające odporne na działanie ognia, wody i gazu. 2.4 Rozliczeniowe pomiary energii elektrycznej Dla mieszkań wykonane będą bezpośrednie, rozliczeniowe układy pomiarowe, zamontowane w sekcjach RL w każdej rozdzielnicy głównej RGnn, zasilanej z odpowiedniego złącza kablowego. 3
Dla odbiorów administracyjnych wykonane będą rozliczeniowe, bezpośrednie układy pomiarowe, zainstalowane w sekcjach RADM rozdzielnic głównych. Układy pomiarowe dostarczy Tauron Dystrybucja S.A. Inwestor wykonać ma szafy i okablowanie dla układów pomiarowych. 2.5 Instalacja oświetlenia 2.5.1 Oświetlenie ogólne Istniejące instalacje oświetleniowe należy zdemontować. Instalację oświetleniową należy wykonać przewodami 3 żyłowymi, 4 żyłowymi, 5 żyłowymi, jako instalację podtynkową, w rurkach peschla w konstrukcjach szkieletowych ścianek działowych systemu g-k, w zależności od technologii budowy podłoża. W pomieszczeniach o zwiększonej wilgotności należy stosować osprzęt szczelny i II kl. ochrony. Należy stosować przewody kabelkowe o poziomie izolacji 750V. Zaprojektowana instalacja zapewnia odpowiednie zasilanie i sterowanie tymi oprawami. Należy zapewnić następujące natężenie oświetlenia w odpowiednich pomieszczeniach: a. spoczniki klatek schodowych 100lx, b. schody 150lx, c. korytarze 100lx, d. sanitariaty 200lx, 2.5.2 Klatki schodowe i korytarze W ciągach komunikacyjnych i klatkach schodowych budynku zaprojektowano oprawy świetlówkowe, oprawy świetlówkowe do montażu naściennego / sufitowego, kinkiety naścienne, w zależności od technologii wykonania sufitów. Sterowanie obwodami oświetleniowymi realizowane będzie łącznikami lokalnymi. 2.5.3 Lokale mieszkalne W pokojach zaprojektowano lampy zwieszakowe, sterowane łącznikami lokalnymi, w przedsionkach i sanitariatach zaprojektowano oprawy nasufitowe o odpowiednim stopniu ochrony. Nad umywalkami w sanitariatach zaprojektowano kinkiety naścienne, sterowane lokalnym łącznikiem, o odpowiednim stopniu ochrony. Sterowanie obwodami oświetleniowymi realizowane będzie lokalnymi przyciskami łączeniowymi, zainstalowanymi w poszczególnych pomieszczeniach. Zasilanie obwodów realizowane będzie z lokalnych rozdzielnic mieszkaniowych. 2.5.4 Pomieszczenia techniczne i komórki lokatorskie W pomieszczeniach technicznych zaprojektowano oprawy świetlówkowe sufitowe, sterowane łącznikami lokalnymi. W komórkach lokatorskich w piwnicy zaprojektowano oprawy naścienne, ogólnego przeznaczenia. Instalacje w piwnicy należy układać w korytach nasufitowych, metalowych pełnych lub perforowanych lub naściennie z zastosowaniem odpowiedniego osprzętu nośnego. 2.5.5 Oświetlenie terenu Z sekcji RADM w rozdzielnicy głównej klatki schodowej C należy wyprowadzić obwód dla zasilania oświetlenie terenu zewnętrznego posesji. Kabel należy układać w budynku pod tynkiem i wyprowadzić na zewnątrz w uprzednio wykonanym przepuście. Przepust, po ułożeniu kabla, należy uszczelnić. Sterowanie oświetleniem realizowane będzie ręcznie i programatorem, zainstalowanym w polu w rozdzielnicy. 4
2.5.6 Oświetlenie awaryjne Oświetlenie kierunków ewakuacji z piktogramami W ramach oświetlenia ewakuacyjnego należy wykonać instalację podświetlanych wewnętrznie znaków ewakuacyjnych, których zadaniem jest wskazanie najkrótszej drogi ewakuacji z obiektu. Znaki należy umieścić zgodnie z rzutami kondygnacji. Zaprojektowano pracę oświetlenia kierunków ewakuacji na ciemno oprawa świecić będzie w przypadku zaniku napięcia z sieci elektroenergetycznej. Zasilanie należy wykonać przewodami YDY750V 4x1,5mm 2 z sekcji RADM rozdzielnic głównych. Sterowanie obwodami należy wykonywać łącznikami, zamontowanymi w rozdzielnicach. Oprawy wyposażone mają być w źródła światła z zapłonnikami elektronicznymi, oraz w elenktroinwertery indywidualne z bateriami Cd-Ni z czasem podtrzymania 1h. Oświetlenie ewakuacyjne / nocne Wybrane oprawy w obiekcie, oznaczone dodatkowo symbolem E, wyposażone mają być w źródła światła z zapłonnikami elektronicznymi, oraz w elektroinwertery indywidualne z bateriami Cd-Ni z czasem podtrzymania 1h w celu umożliwienia zakończenia czynności lub ew. ewakuacji przy zaniku napięcia sieciowego. Oprawy te mają pełnić również funkcję oświetlenia nocnego w obiekcie. Zasilanie należy wykonać przewodami YDY750V 4x1,5mm 2 z sekcji RADM w rozdzielnicach głównych. Sterowanie obwodami należy wykonywać łącznikami, zamontowanymi w odpowiedniej rozdzielnicy. Oprawy wyposażone mają być w źródła światła z zapłonnikami elektronicznymi, oraz w elenktroinwertery indywidualne z bateriami Cd-Ni z czasem podtrzymania 1h. 2.6 Instalacja gniazd wtykowych i odbiorów siłowych Istniejące instalacje gniazd wtykowych w budynku należy zdemontować. Zasilanie obwodów instalacji gniazd wtykowych ogólnych wykonane ma być odpowiednio ze wszystkich rozdzielnic w obiekcie. Obwody należy zabezpieczyć małogabarytowymi rozłącznikami z bezpiecznikami, wyłącznikami instalacyjnymi, oraz wyłącznikami przeciwporażeniowymi różnicowoprądowymi. Gniazda wtykowe należy montować na wysokości 0,3m od posadzki, zgodnie z życzeniami Inwestora, lub projektem aranżacji wnętrz. Instalację wykonać należy w układzie sieci TN-S przewodami z wydzielonymi żyłami ochronnymi. Instalację należy wykonać przewodami 3 żyłowymi, jako instalację podtynkową, w rurkach peschla w konstrukcjach szkieletowych ścianek działowych systemu g-k. Należy stosować osprzęt o stopniu ochrony IP dostosowanym do warunków panujących w poszczególnych pomieszczeniach. 2.6.1 Drobne odbiory indywidualne Urządzenia takie jak ew. suszarki do włosów, sprzęt kosmetyczny w mieszkaniach, ekspresy do kawy, zasilane mają być z obwodów gniazd ogólnych. 2.6.2 Urządzenia siłowe Urządzenia takie jak kuchnie elektryczne, pralki automatyczne, zmywarki domowe, sterowniki pieców gazowych zasilane mają być indywidualnymi obwodami z rozdzielnic mieszkaniowych. 2.7 Urządzenia wentylacyjne Wentylatory kanałowe w sanitariatach zasilane mają być z obwodów oświetleniowych. 5
Stosować osprzęt o stopniu ochrony IP dostosowanym do warunków panujących w poszczególnych pomieszczeniach. Należy stosować przewody kabelkowe o poziomie izolacji 750V. 2.8 Instalacje niskoprądowe W sekcjach RADM, rozdzielnic głównych klatek schodowych zaprojektowano pola odpływowe dla zasilania urządzeń niskoprądowych, w jakie może być wyposażony budynek. 2.9 Instalacja uziemienia Należy wykonać pomiary istniejącego uziomu otokowego budynku. W przypadku uzyskania pozytywnych wyników pomiarów uziom należy przygotować do ponownego wykorzystania. W przypadku wyników negatywnych (R uz >30Ω) należy uziom istniejący zdemontować i wykonać nowy uziom. Uziom otokowy należy wykonać z taśmy stalowej Fe/Zn 25x4mm 2. Uziom należy układać na głębokości min. 0,6m, w odległości min. 1,0m od ścian budynku. Wszystkie połączenia w ziemi należy wykonać, jako spawane, z zastosowaniem ochrony antykorozyjnej. Uziom należy powiązać z istniejącymi instalacjami uziemienia w terenie, w sąsiedztwie budynku. Złącza pomiarowe, kończące uziomy płaskie, oraz złącza pomiarowe indywidualne należy uziemić uziomami szpilowymi Fe/Zn φ16/6m. Z uziomu należy wyprowadzić marki z płaskownika Fe/Zn 25x4mm 2 w celu powiązania uziomu z szyną GSU, szynami PEN i PE w złączach kablowych. Z uziomem należy połączyć przewody uziemiające instalacji odgromowej, zakończone w studzienkach pomiarowych złączami pomiarowymi, połączonymi z przewodami odprowadzającymi instalacji odgromowej. 2.10 Ochrona odgromowa Istniejącą instalację piorunochronną budynku należy zdemontować. Zwody poziome nienaprężane, oraz przewody odprowadzające nienaprężane, wykonać należy drutem stalowym ocynkowanym Fe/Zn φ8mm montowanym na wspornikach dachowych i naściennych. Przewody uziemiające należy wykonać bednarką Fe/Zn 25x4mm 2. Połączenia przewodów uziemiających z uziomem należy wykonać, jako stałe spawane z zastosowaniem ochrony antykorozyjnej. Przewody odprowadzające należy układać na ścianach na wspornikach naściennych lub w rurkach ochronnych pod tynkiem elewacji. Przewody odprowadzające należy połączyć z przewodami uziemiającymi przy pomocy złączy kontrolnych drut-bednarka zabudowanych naściennie na wspornikach lub we wnękach zamykanych drzwiczkami na wysokości 1,4m od poziomu terenu, albo w studzienkach kontrolnopomiarowych, betonowych, zlokalizowanych na poziomie terenu 0,5m od ściany budynku, w uzgodnieniu z Inwestorem. Do instalacji podłączyć należy wszystkie elementy metalowe znajdujące się na dachu. Do instalacji podłączyć maszty anten telewizyjnych. Należy założyć paszport dla instalacji odgromowej. Po wykonaniu robót należy wykonać pomiary sprawdzające. Należy sporządzić protokół z pomiarów. Wartość rezystancji uziemienia instalacji odgromowej nie może być większa niż 30Ω. 2.11 Połączenia wyrównawcze Główne szyny uziemiające GSU, w każdej klatce schodowej należy zainstalować w sąsiedztwie rozdzielnic głównych i połączyć je z uziomem otokowym obiektu. 6
Instalacją połączeń wyrównawczych należy objąć wszystkie instalacje i urządzenia metalowe jednocześnie dostępne, pomiędzy którymi mogą pojawić się różnice potencjałów, mogące stanowić zagrożenie dla życia. Jako przewody wyrównawcze należy wykorzystać metalowe stałe elementy wyposażenia budynku, takie przewody metalowe instalacji sanitarnych zapewniające ciągłość połączeń elektrycznych. Połączenia kondygnacyjne z szynami lokalnymi LSU należy wykonać przewodami LY2,5mm 2 układanymi w rurkach ochronnych podtynkowo. Połączenia szyn GSU z szynami lokalnymi LSU należy wykonywać przewodami miedzianymi, 1 żyłowymi, układanymi w rurkach ochronnych, prowadzonymi podtynkowo i w szachtach instalacyjnych. 2.12 Ochrona przetężeniowa i przeciwporażeniowa Ochronę dodatkową od porażeń elektrycznych należy wykonać z zastosowaniem samoczynnego wyłączania zasilania oraz miejscowych połączeń wyrównawczych. System samoczynnego wyłączania zasilania zrealizowany będzie poprzez zastosowanie zabezpieczeń obwodów elektrycznych wyłącznikami instalacyjnymi, wkładkami topikowymi, oraz dla obwodów wymagających szczególnej ochrony od porażeń, wyłącznikami przeciwporażeniowymi różnicowoprądowymi. Wszystkie instalacje elektryczne wykonane mają być w układzie sieci TN-S, z wydzielonymi żyłami neutralnymi N i ochronnymi PE. 2.13 Ochrona przeciwprzepięciowa Podstawową ochronę od przepięć elektrycznych, powstałych wskutek bezpośredniego wyładowania atmosferycznego w budynek stanowić będzie instalacja odgromowa obiektu i połączenia wyrównawcze. W obiekcie zaprojektowano dodatkową dwustopniową ochronę przeciwprzepięciową poprzez zastosowanie: ograniczników przepięć zabudowanych w sekcjach rozdzielnic RGnn stopień B+C; drugi stopień ochrony przeciwprzepięciowej zapewniony ma być poprzez zainstalowane w rozdzielnicach lokalnych, ochronników o stopniu ochrony C - poziom ochrony 1,2kV/5kA. 3. System oddymiania klatek schodowych A i C 3.1 Ogólny opis oddymiania klatek schodowych Klatki schodowe A i C zostaną wyposażone w wentylację grawitacyjną w postaci klap oddymiających w dachu i drzwi dopowietrzających na poziomie parteru sterowanych poprzez specjalizowane centrale sterowania oddymianiem. Uruchomienie oddymiania będzie odbywało się samoczynnie sygnałem z czujek dymu oraz/lub ręcznie przyciskami alarmowymi oddymiania umieszczonymi na biegu klatek schodowych. Dopływ powietrza uzupełniającego do oddymiania klatek schodowych będzie realizowany poprzez drzwi dopowietrzające na poziomie parteru otwierane automatycznie z systemu oddymiania w przypadku sygnału o pożarze. 3.2 Założenia systemu oddymiania klatek schodowych Zgodnie z w/w rozwiązaniami dotyczącymi oddymiania klatek schodowych oraz zgodnie z przepisami ochrony pożarowej w wydzielonych pożarowo klatkach schodowych, w których przewiduje się oddymianie, zamontować należy system sterowania oddymianiem. Zastosowane rozwiązanie pozwoli na automatyczne i ręczne sterowanie oddymianiem klatki schodowej. Okna oddymiające na klatkach schodowych będą uruchamiane przez centrale oddymiania. Sterowanie oddymianiem realizowane będzie przy wykorzystaniu specjalizowanych central oddymiania umieszczonych na ostatnich kondygnacjach. 7
3.3 Opis sterowania systemem oddymiania klatki schodowej Zadziałanie dowolnej czujki optycznej dymu umieszczonej na klatce schodowej bądź wciśnięcie przycisku oddymiania spowoduje podanie napięcia zasilającego na siłowniki okien oddymiających i ich otwarcie. Jednocześnie zainicjuje to zadziałanie napowietrzania. Centrala przy wykorzystaniu siłowników elektrycznych otworzy drzwi służące do napowietrzania. Zamykanie okien, drzwi i kasowanie stanu alarmowego realizowane będzie z przycisków oddymiania (wymaga interwencji człowieka). Centralę oddymiania i napowietrzania wyposażyć należy w zasilanie awaryjne w postaci akumulatorów SLA umieszczonych wewnątrz obudowy centrali. Dodatkowo w celach komfortu, aby umożliwić wyjście na dach i przewietrzanie w klatce przewiduje się alarmowe otwarcie okna dymowego stanowiącego wyłaz dachowy. Funkcję tą wykonać należy przy wykorzystaniu specjalizowanego przycisku przewietrzania zlokalizowanego przy samej centrali oddymiania w tej klatce. Ze względu, iż funkcje oddymiania i odprowadzania ciepła mogą być łączone z funkcją przewietrzania na klatce schodowej stan alarmu pożarowego będzie musiał mieć priorytet przed funkcjami przewietrzania. 3.4 Opis podstawowych elementów systemu W celu spełnienia powyższych założeń ogólnych projektuje się wykonanie systemu instalacji sterowania oddymianiem grawitacyjnym w budynku w oparciu o urządzenia firmy D+H. Dopuszcza się również innych producentów systemów, których urządzenia dorównują lub przewyższają parametry proponowanego systemu. Do odymiania klatek proponuje się zastosować centrale typu RZN 4416-M z bateriami akumulatorów. Do central oddymiania podłączyć należy specjalizowane przyciski oddymiania i przewietrzania producenta central. 3.5 Centrala modułowa RZN 44xx-M Centrala serii RZN 44xx-M podobnie jak centrale kompaktowe są przystosowane do stosowania w systemach kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła. Centrale sterują i zasilają elektromechaniczne urządzenia stosowane w systemach oddymiania. Posiadają dwa lub trzy wyjścia (w zależności od centrali) do podłączenia napędów. Centrale RZN44xx-M wykonane są w wersji modułowej pozwalającej konfiguracje systemu umożliwiającą podział na dwie strefy oddymiania. Centrale wyposażono w listwę zaciskową E1 z wyjściami pozwalającymi na bezpośrednie podłączenie czujki wiatrowo-deszczowej WRG82 oraz linii chwytaków elektromagnetycznych (maks. obciążenie wyjścia 500mA). Umieszczone poniżej gniazdo wtykowe E2 umożliwia osadzenie modułów rozszerzenia funkcji (TR42, AM44-Z, WFR41). Centrale posiadają układ podtrzymania pracy przy zaniku napięcia zasilania 230VAC. Pojemność akumulatorów dobierana została na etapie certyfikacji centrali przez producenta tak by przez 72 godziny podtrzymać pracę systemu. Należy dostarczyć akumulatory wykazane w certyfikacie i dokumentacji DTR producenta centrali. 3.5.1 Ręczny przycisk oddymiania RT 45 Przyciski oddymiania RT45 i RT45-LT są przeznaczone do stosowania w systemach oddymiania budynków. Służą do ręcznego wyzwolenia procesu oddymiania za pomocą centrali sterowania oddymianiem, kasowania alarmu, oraz do sygnalizacji stanów pracy instalacji oddymiania. Dodatkowo przycisk RT45-LT wyposażony jest w klawisze umożliwiające sterowanie funkcją przewietrzania. 8
Przyciski oddymiania typu RT45 i RT45-LT posiadają przyciski ręcznego uruchomienia i kasowania alarmu, oraz optyczną sygnalizację sprawności systemu (LED zielony), alarmu (LED czerwony) i stanu uszkodzenia (LED Żółty). Dostęp do przycisku wyzwalającego chroniony jest szybką. Uruchomienie polega na zbiciu szybki i naciśnięciu czerwonego klawisza URUCHOMIENIE. 3.6 Wytyczne montażowe instalacji Montaż instalacji powinien być wykonany przez odpowiednio wykwalifikowany personel z zastosowaniem właściwych materiałów i urządzeń. Osprzęt instalacyjny należy mocować do podłoża w sposób trwały zapewniający mocne i bezpieczne jego osadzenie. Połączenia między żyłami przewodów oraz między żyłami i innym wyposażeniem powinny być wykonane w taki sposób, aby był zapewniony bezpieczny i pewny styk. W miarę możliwości, należy unikać wykonywania połączeń kabli poza obudowami łączonych urządzeń i elementów. Jeżeli nie da się uniknąć połączeń przelotowych kabli np. połączenie siłowników elektrycznych oddymiania z centralką sterującą, to powinny być one wykonane w odpowiednich puszkach rozdzielczych np.pip2a. Przewody muszą być ułożone swobodnie i nie mogą być narażone na naciągi i dodatkowe naprężenia. Zdejmowanie izolacji i oczyszczenie przewodu nie może powodować uszkodzeń mechanicznych. 3.6.1 Montaż centralki Centralę sterującą oddymianiem klatki schodowej ze względu na to, że znajduje się w miejscu ogólnie dostępnym /możliwość uszkodzenia, zniszczenia/ oraz na praktycznie bezobsługową prace /dostęp tylko w przypadku czynności konserwacyjnych lub naprawczych/ należy zainstalować na ścianie powyżej wysokości 2,m na ostatniej kondygnacji. Do zasilania rezerwowego należy przewidzieć baterię akumulatorów bezobsługowych. Baterię akumulatorów należy umieścić w obudowie centrali. Do baterii akumulatorów nie wolno podłączać żadnych odbiorników niezwiązanych z systemem ochrony przed zadymieniem. W centralach zamontować odpowiednie moduły. 3.6.2 Przyciski alarmowe Przyciski oddymiania montować na ścianach klatki schodowej na wysokości ok. 1,2-1,4 m od posadzki. Przy przyciskach nakleić odpowiednie piktogramy oznaczające przycisk oddymiania (znaki wg normy). 3.7 Dobór przewodów sterujących Dobór przekrojów przewodów wykonano na podstawie wytycznych producenta zaprojektowanych urządzeń. Przekrój żył przewodu zasilającego napędy należało dobrać tak, by spadek napięcia nie powodował obniżenia napięcia zasilającego na ostatnim napędzie w linii poniżej 10% wartości znamionowej wskazanej w DTR stosowanych napędów. Do obliczeń przekroju przewodów zasilających napędy D+H należy przyjmować spadek napięcia nie większy niż 2,4V DC. 3.8 Wytyczne dla prowadzenia przewodów systemu oddymiania Instalację do przycisków oddymiania wykonać przewodem HTKSH PH90 4x2x0,8. Połączenie czujek dymu wykonać przewodami YnTKSY 1x2x0,8, montowanymi w rurkach instalacyjnych. Do siłownika okien oddymiających i siłowników drzwi dopowietrzających (od centrali 9
oddymiania) doprowadzić przewód niepalny typu HDGs 3x2,5. Przewody do przycisków oddymiania prowadzić podtynkowo. Przy prowadzeniu przewodów HDGs stosować odpowiednie certyfikowane uchwyty kablowe, (np. Hilti lub Obo Betterman). Przewody do siłownika podłączać przez puszkę PIP2A. Centrala oddymiania zasilana powinna być napięciem ~230V przewodem HDGs 3x2,5 mm2 z oddzielnego obwodu rozdzielni elektrycznej (sprzed wyłącznika p.poż). Zasilanie po stronie branży elektrycznej. 4. Odbiór obiektu Sprawdzenie poprawności realizacji robót wykonywać wg PN-HD 60364-6 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Sprawdzanie., PBUE, zasad ogólnych i instrukcji producenta. Wszystkie urządzenia powinny posiadać znak CE. W trakcie odbioru końcowego należy sprawdzić prawidłowość między innymi: - Połączeń przewodów - Oznaczenia przewodów - Trwałości zamocowanego osprzętu - Umieszczenia schematów i napisów. Do odbioru końcowego należy przedstawić komplet protokołów pomiarowych po stronie nn. 5. Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia w trakcie realizacji inwestycji W celu bezpiecznego wykonania inwestycji należy sporządzić Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zgodnie z Art. Nr. 20 Prawa Budowlanego oraz Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury Nr.151 z dnia 27.08.2002r. W planie należy przewidzieć zapewnienie bezpieczeństwa robót: - trwających powyżej 30 dni roboczych z przewidywanym zatrudnieniem większym niż 5 pracowników przy pracochłonności robót przewidywanej na około 700 osobodni. 6. Dokumenty odniesienia i przepisy związane 1. Ustawa z dnia 07.07.1994r. Prawo Budowlane (tj. tekst jednolity Dz. U. nr 243 z 2010r, poz.1633 z późn. zmianami/ 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.). 3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26.06.2002r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. Nr 108, poz. 953), 4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr47 poz. 401 z dnia 06.02.2003), 5. N SEP-E-004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa, 6. PN-HD 60364-5-54 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne. 7. PN-HD 60364-4-41 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed porażeniem elektrycznym. 8. PSEP-E-0001 Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przeciwporażeniowa, 9. PN-HD 60364-4-473 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetężeniowym. 10. PN-HD 60364-5-523 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała przewodów. 10
11. PN-HD 60364-443 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi. 12. PN EN 62305 1, 2, 3, 4 Ochrona odgromowa", 13. PN-IEC 60364-482 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa. 14. PN-84/E-02033 Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym, 15. PN-EN 50172 Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego, 16. PN-HD 60364-6 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Sprawdzanie. 17. PN-EN 60529: 2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (kod IP) 18. PN-91/E-05010 Zakresy napięciowe instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych 19. PN-88/E-08501 Urządzenia elektryczne. Tablice i znaki bezpieczeństwa 20. PN-EN 60909: 2002 (U) Prądy zwarciowe w sieciach trójfazowych prądu przemiennego. Część 0: Obliczanie prądów 21. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku, w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 80, poz. 563 z późn. zmianami), 22. Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych terenów (Dz. U. z 2010 Nr 109 poz. 71). 23. PKN-CEN/TS 54-14 Specyfikacja techniczna. Projektowanie, zakładanie, odbiór, eksploatacja i konserwacja instalacji. 24. Wytyczne Projektowania Instalacji Sygnalizacji Pożarowej SITP WP-02:2010; Edycja: Czerwiec 2011. 25. PN-B-02877-4: 2001/Az1:2006. Ochrona przeciwpożarowa budynków. Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania. Opracowanie: mgr inż. Ryszard Kulczak 11