BOSCOM. Zdalna obsługa zleceń klienta INSTRUKCJA OBSŁUGI SYSTEMU. wersja 6.8.xx.xx

BOSCOM Zdalna obsługa zleceń klienta wersja 6.8.xx.xx INSTRUKCJA OBSŁUGI SYSTEMU Styczeń, 2010

BOSCOM opis modułu klienta INSTRUKCJA OBSŁUGI PROGRAMU BOSCOM IADOMOŚCI STĘPNE...5 YMAGANIA SPRZĘTOE DLA SYSTEMU BOSCOM...5 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU BOSCOM...5 INSTALACJA PROGRAMU...5 BEZPIECZEŃSTO SYSTEMU BOSCOM...6 INFORMACJE DOTYCZĄCE INSTRUKCJI...6 OMÓIENIE PODSTAOYCH CZYNNOŚCI YKONYANYCH PRZY OBSŁUDZE PROGRAMU BOSCOM...7 URUCHOMIENIE PROGRAMU I KOŃCZENIE PRACY PROGRAMU...7 PROADZANIE NOYCH DOKUMENTÓ...8 Przelew...9 Przelew ZUS...10 Przelew do Urzędu Skarbowego...11 Polecenie zapłaty...13 ypłata kredytu...13 Spłata kredytu...14 Lokata terminowa...14 Operacja typu MT103 (operacje walutowe zagraniczne SIFT)...16 Operacja Cash Management...16 Podsumowanie...17 AKCEPTACJA I PODPISANIE PACZEK...17 Akceptacja paczki (opcjonalnie)...17 Podpisanie dokumentów za pomocą dyskietki z podpisem...19 Podpisanie dokumentów za pomocą karty chipowej...19 Podpis rozproszony...22 ZAZNACZANIE PACZEK DO YSŁANIA...23 TRANSMISJA DOKUMENTÓ I ZAPYTAŃ DO BANKU...23 PRZEGLĄDANIE STATUSÓ DOKUMENTÓ...25 PRZEGLĄDANIE INFORMACJI O STANIE RACHUNKU OTRZYMANEJ Z BANKU...26 PRZEGLĄDANIE POCZTY PUBLICZNEJ...28 ZASADY BEZPIECZNEGO POSŁUGIANIA SIĘ OPROGRAMOANIEM BOSCOM...29 DODATEK DO INSTRUKCJI...30 STRUKTURA PLIKÓ IMPORTU / EKSPORTU DANYCH...30 Przelewy - plik typu Elixir - 1 wiersz na dokument (*.pli)...30 Kontrahenci...31 Przelewy - plik typu Boscom - 20 wierszy na dokument (*.we, *.txt)...31 Przelewy - plik typu MT103 dla operacji SIFT (*.103)...32 Obroty - plik typu 940 (*.940)...33 Obroty - plik tekstowy (*.csv)...35 Salda - plik tekstowy (*.csv)...36 INSTALACJA PROGRAMU...38 INFORMACJE OGÓLNE O PROGRAMIE BOSCOM...38 BAZA KLIENTÓ I INFORMACJA O BANKU...43 BAZA KONTRAHENTÓ...43 BAZA BANKÓ...45 BAZA UŻYTKONIKÓ...46 GRUPY UŻYTKONIKÓ...47 Strona 2

BOSCOM opis modułu klienta GENEROANIE RAPORTÓ CASH MANAGEMENT...48 OBSŁUGA PRZESYŁEK POCZTOYCH...49 EDYCJA PROADZONYCH DOKUMENTÓ...50 PRZEGLĄDANIE DOKUMENTÓ...51 POPRAIANIE DOKUMENTÓ...51 DODAANIE DOKUMENTÓ...52 USUANIE DOKUMENTÓ...52 KOPIOANIE DOKUMENTÓ...52 KOPIOANIE PACZEK...55 IMPORT I EKSPORT DANYCH...55 IMPORT PRZELEÓ...55 EKSPORT PRZELEÓ...56 IMPORT BAZY KONTRAHENTÓ...57 EKSPORT BAZY KONTRAHENTÓ...58 EKSPORT SALD I OPERACJI DO PLIKU...58 PRZESYŁANIE DOKUMENTÓ ZA POMOCĄ DYSKIETKI...59 GENERACJA PODPISÓ ELEKTRONICZNYCH...59 DRUKOANIE SYSTEMIE BOSCOM...60 KONFIGURACJA PARAMETRÓ APLIKACJI...62 KONFIGURACJA DRUKARKI...62 KONFIGURACJA POŁĄCZENIA...62 KONFIGURACJA APLIKACJI...63 ZMIANA HASŁA...66 ZMIANA UŻYTKONIKA...66 ZMIANA KLIENTA...66 PRZYGOTOANIE SYSTEMU DO PRACY Z KARTA CHIPOĄ...66 PAKIET ARKADIA...67 PRACA Z BAZĄ ARCHIALNĄ...67 YSZUKIANIE...68 DODATKOE FUNKCJE YŚIETLANIA OKNACH PROGRAMU...70 ZMIANA SPOSOBU YŚIETLANIA DOKUMENTÓ FOLDERACH OKNIE PRZEGLĄDARKI...70 ODŚIEŻENIE OKNA PRZEGLĄDARKI...70 PRACA SIECIOA PROGRAMU BOSCOM...70 INFORMACJA O SIECIOEJ PRACY PROGRAMU...70 PRACA PROGRAMU BOSCOM SIECI MICROSOFT NETORKS...70 PRACA PROGRAMU BOSCOM SIECI NOVELL...71 DODATEK B...72 OPERACJE NA BAZACH DANYCH PROGRAMU BOSCOM...72 YKONYANIE KOPII...72 ODZYSKIANIE BAZ DANYCH Z KOPII...73 KASOANIE HISTORII...73 DEFRAGMENTACJA BAZ DANYCH...74 DODATEK C...75 OPIS FUNKCJI PROGRAMU BDECLEAN...75 Strona 3

BOSCOM opis modułu klienta INFORMACJE O BAZIE...75 ODZYSKIANIE ELEMENTÓ BAZY...76 KONTROLA INDEKSÓ...76 DEFRAGMENTACJA BAZY DANYCH...77 KASOANIE HISTORII...77 ODTÓRZ ROBOCZĄ BAZĘ...77 DODATEK D...79 SKRÓCONY OPIS OPCJI MENU GŁÓNEGO...79 Zlecenia...79 Dane...79 Rachunki...79 Narzędzia...79 Pomoc...80 SKRÓCONY OPIS PASKA NARZĘDZI...80 Strona 4

iadomości wstępne ymagania sprzętowe dla systemu BOSCOM Podane poniżej parametry dotyczące sprzętu komputerowego należy przyjąć za minimalne, przy których moduł klienta będzie pracował poprawnie. - komputer klasy IBM PC z systemem operacyjnym indows 9x, indows Milenium, indows NT 4, indows 2000 lub indows XP stacjonarny lub klasy notebook; - ok. 25 MB wolnego miejsca na dysku (podana ilość zależy od wielkości baz danych - przelewy, kontrahenci, archiwum - jakie tworzą Państwo przy użyciu modułu klienta kod programu zajmuje ok. 18MB); - dla dokonywania podpisów elektronicznych: aktywny napęd dyskietek, PenDrive, napęd CD-ROM albo też czytnik kart chipowych podłączony do poru USB lub RS232; - modem (zainstalowany w systemie operacyjnym ze sterownikiem typu TAPI; program nie pracuje z wersjami modemów ISDN ze sterownikami typu CAPI); - łącze telefoniczne z dostępem do połączeń lokalnych (w przypadku klientów z poza strefy numerów kierunkowych do których należy Bank obsługujący rachunki możliwość połączeń międzymiastowych) dostęp musi być automatyczny tzn. linia bezpośrednia na miasto bądź też wybór połączenia lokalnego z centralki telefonicznej po wybraniu odpowiedniego numeru. yklucza się połączenia zestawiane przez operatora centrali ręcznie. - CD-ROM podłączony bezpośrednio lub dostępny pośrednio w sieci komputerowej dla celów instalacji oprogramowania; - drukarka (skonfigurowana w systemie operacyjnym) nie jest wymagana do poprawnej pracy systemu w zakresie przygotowania i transmisji dokumentów lecz jedynie do uzyskanie wydruków użytkowych w trakcie pracy programu ułatwiających korzystanie z programu. Moduł może pracować w środowisku sieci komputerowej dla wielostanowiskowego dostępu do uzyskanych informacji lub dla opracowywania dokumentów, przy czym możliwa jest praca na danej paczce tylko z jednego stanowiska, a realizacja połączenia z modułem bankowym musi odbywać się na komputerze wyposażonym w modem. Ogólna charakterystyka systemu BOSCOM System BOSCOM umożliwia klientom naszego Banku posiadających czynne rachunki bieżące złotowe prowadzenie operacji bankowych z dowolnego miejsca drogą telekomunikacyjną (za pomocą komputera i modemowego połączenia telefonicznego). Za jego pomocą możliwe jest przeprowadzenie następujących operacji: - realizacja polecenia przelewów, przelewów ZUS, przelewów podatków; - realizacja polecenia zapłaty; - realizacja przelewów walutowych pomiędzy kontami jednego klienta w tym samym Oddziale; - prezentacja wszystkich aktualnie oferowanych dla danego klienta produktów depozytowych Banku, pełna zdalna realizacja zakładania i likwidacji lokat; - obsługa rachunków kredytowych; - realizacja zleceń SIFT, SORBNET; - pobieranie informacji o stanie zlecanych zadań; - pobieranie pełnej informacji o stanie wszystkich kont własnego rachunku, pobieranie informacji o analityce na kontach wraz z możliwością sortowania, filtrowania i przeszukiwania uzyskanej informacji a także jej eksport do plików zewnętrznych ; - pobieranie informacji o kursach walut, oprocentowaniu lokat i kredytów, informacji o produktach w banku; - nadzór rachunku bankowego przez uprawniony podmiot nadrzędny; obsługa Cash Management; Należy podkreślić, że połączenie z bankiem inicjują zawsze Państwo poprzez świadome wybranie w programie funkcji transmisji, a dane wyświetlane w oknach modułu klienta są zaktualizowane na dzień i godzinę ostatniej poprawnej transmisji, w której, zadaliście Państwo odpowiednie żądania. Instalacja programu Instalacji oprogramowania u Państwa w firmie może dokonać pracownik banku bądź osoba przez Bank upoważniona. iąże się to z ustawieniami konfiguracyjnymi transmisji danych jak i odpowiednim skonfigurowaniem programu w celu zapewnienia poprawnej jego eksploatacji. ięcej na temat instalacji w Dodatku do instrukcji.

Aktualizacja oprogramowania może nastąpić poprzez przesłanie plików nowej wersji w trakcie połączenia (transmisji) z Bankiem lub poprzez pobranie ich z udostępnionej strony w Internecie, bądź skopiowania z nośników typu CD-ROM. Istnieje także możliwość samodzielnej instalacji oprogramowania poprzez klientów banku a czynność ta opisana jest w dodatkowej instrukcji dotyczącej takiego sposobu instalacji oprogramowania. Bezpieczeństwo systemu BOSCOM - Ze względu na poufność przesyłanych informacji w systemie funkcjonuje kilka niezależnych od siebie zabezpieczeń: hasło wymagane podczas uruchomienia systemu; niestandardowy protokół transmisji; hasło (znane tylko wybranym pracownikom Banku) umożliwiające wymianę danych w trakcie połączenia; kodowanie (szyfrowanie) przesyłanych informacji; podpis elektroniczny chroniony hasłem jego właściciela służący do autoryzacji wysyłanych dokumentów (podpis rejestrowany jest w Banku na podstawie karty wzorów podpisów i musi być potwierdzony przez pracownika Banku); kodowanie informacji zapisanych na dyskach twardych w Państwa firmie. Dalsze wskazówki dotyczące bezpieczeństwa systemu BOSCOM zawarte są w rozdziale Zasady bezpiecznego posługiwania się oprogramowaniem BOSCOM UAGA: Podawanie osobistego identyfikatora i hasła do programu BOSCOM innej osobie jest niedopuszczalne. Ewentualne szkody spowodowane przez osobę nieuprawnioną do użytkowania programu będą przypisane do konta użytkownika, na którego identyfikator i hasło ta osoba się logowała. Posiadanie dyskietki (lub innego nośnika np. CD-ROM, karty chipowej) z kluczem oraz znajomość hasła podawanego przy podpisywaniu dokumentów są elementami autoryzacji równoważnymi ręcznemu podpisowi właściciela (pełnomocnika) konta bankowego i dlatego należy te elementy odpowiednio zabezpieczać. Informacje dotyczące Instrukcji Cała Instrukcja obsługi programu BOSCOM dostępna jest w wersji elektronicznej z poziomu MENU Pomoc -> Zawartość. Zawiera część podstawową oraz wiele dodatków. Dzięki zawartym w instrukcji powiązaniom (tzw. hiperłącza) wyszukiwanie potrzebnych informacji jest dużo szybsze i prostsze, a standardowy format html umożliwia w razie konieczności wydrukowanie jej w całości lub niezbędnych fragmentach na drukarce.

Omówienie podstawowych czynności wykonywanych przy obsłudze programu BOSCOM Uruchomienie programu i kończenie pracy programu Moduł klienta (program BOSCOM) o ile nie skonfigurowano inaczej uruchamia się po wybraniu z menu indows START -> PROGRAMY pozycji BOSCOM (Rysunek 1). Rysunek 1 Po ukazaniu się planszy identyfikacji (Rysunek 2) wpisujemy nazwę użytkownika i hasło. Rysunek 2 Po prawidłowym podaniu identyfikatora i hasła otwiera się główne okno aplikacji (Rysunek 3). Rysunek 3

Zakończenie pracy z programem realizuje się typowo jak w standardzie indows: możliwe jest po wybraniu polecenia MENU Zlecenia -> Koniec lub po naciśnięciu myszką przycisku krzyżyka w prawym górnym rogu głównego okna aplikacji. prowadzanie nowych dokumentów Dokumenty wprowadzone do programu grupowane są w paczki. Określeniem paczka będziemy określać zbiór dokumentów wprowadzonych z określoną datą realizacji. Istnieją dwie możliwości rozpoczęcia wprowadzania nowych dokumentów (przelewy zwykłe, przelewy ZUS, wnioski założenia lub likwidacji lokat). Pierwsza to wybranie polecenia z MENU Zlecenia -> Nowe, drugi to kliknięcie na PRZYCISKU FUNKCYJNYM z ikoną białej czystej kartki (Rysunek 4). Rysunek 4 Po wykonaniu tej operacji program zapyta o datę dla dokumentów, nawę paczki oraz jej sumę kontrolną (Rysunek 5). Rysunek 5 pisujemy Datę operacji lub wybieramy ją z podręcznego kalendarza. szystkie wprowadzone dokumenty będą posiadały podaną datę realizacji i będą mogły być wysłane do Banku tylko w tym dniu. Nazwa paczki ma charakter czysto informacyjny w celu jej łatwiejszej identyfikacji. Suma kontrolna (pole nieobowiązkowe), którą możemy wpisać w trzecim polu jest sumą wszystkich kwot operacji dokumentów w trakcie wprowadzania ich do paczki. Po wprowadzeniu wszystkich informacji należy kliknąć przycisk prowadzanie. Jeżeli nie jesteśmy zdecydowani na kontynuację możemy zrezygnować klikając przycisk Rezygnacja. Żadna paczka nie zostanie utworzona. Po naciśnięciu przycisku prowadzanie na ekranie otwiera się okno prowadzanie Nowych dokumentów (Rysunek 6).

Rysunek 6 zależności od konfiguracji programu ustawionej przez pracownika Banku możliwe są do wprowadzenia dokumenty typu:wypłaty, zerwanie umowy, likwidacja) a) Przelew b) Przelew ZUS c) Przelew do Urzędu Skarbowego d) Polecenie zapłaty e) ypłata kredytu (odnawialnego) f) Spłata kredytu g) Lokata terminowe (zakładanie i likwidacja) h) Operacja typu MT103 i) Operacja Cash Management Poniżej opisane są wszystkie pola poszczególnych dokumentów: Przelew Okno dokumentu typu przelew ma postać standardowego blankietu przelewu bankowego. Po lewej stronie widnieją wypełnione już dane zleceniodawcy (nazwa, adres, bank, konto). Przy posiadaniu kilku kont w rachunku bankowym możliwe jest wybranie za pomocą rozwijanej listy, rachunku z którego przelewane będą środki. tym celu należy kliknąć na małej strzałce na końcu pola Rachunek zleceniodawcy i wybrać żądany element.. Data operacji jest taka, jaka została ustalona w trakcie wyboru w polu prowadzanie dokumentów na dzień. Za pomocą pola Droga realizacji decydujemy czy zlecenie ma zostać wysłane za pośrednictwem systemu ELIXIR lub SORBNET Po prawej stronie wpisujemy dane odbiorcy. Należy ustawić się (kliknąć) na pierwszej linii pola Nazwa odbiorcy i rozpocząć wpisywanie danych. Pole Nazwa odbiorcy składa się z czterech linii po 35 znaków każda. Pomiędzy kolejnymi liniami i polami przechodzimy naciskając klawisz ENTER ewentualnie TAB lub klikając myszką. Kolejne pole Bank odbiorcy to nazwa banku ograniczona również do 35 znaków. Jeśli pozostawimy to pole puste a w konfiguracji programu jest ustawiona opcja Kontroli numerów banku pole to jest automatycznie wypełniane nazwą banku po prawidłowym wypełnieniu pola Rachunek odbiorcy. Pole Rachunek odbiorcy to pełny numer rachunku w formacie standardu NRB pisany w całości bez przerw (chociaż program dopuszcza spację jako znak rozdzielający grupy cyfr dla łatwiejszej kontroli wprowadzanych danych), na który przelewamy pieniądze. Przy ustawionej w konfiguracji programu opcji Kontrola numerów banku zawartość tego pola jest sprawdzana pod względem istnienia banku, właściwego dla podanego numeru NRB. ypełnianie przelewów może w znaczący sposób ułatwić baza kontrahentów, którą można przywołać klikając dwukrotnie myszką w polu Nazwa odbiorcy. Lista yboru kontrahenta pojawia się w miejscu Listy dokumentów wprowadzanych (Rysunek 7).

Rysunek 7 yboru kontrahenta należy dokonać myszką, klikając na wybranym odbiorcy i naciskając przycisk YBIERZ lub naciskając klawisz ENTER. ten sposób wypełnione zostaną pola: nazwa odbiorcy, nazwa banku i rachunek. Naciśnięcie przycisku Zrezygnuj pozwoli nam wrócić do stanu dokumentu z przed wywołania bazy kontrahentów. yszukiwanie kontrahenta w bazie może pomóc funkcja Szukaj lub Filtruj dostępne na zakładkach okna yboru kontrahenta. UAGA: szystkie dane pochodzące z bazy kontrahentów należy zweryfikować w celu uniknięcia pomyłek. polu Kwota operacji znakiem rozdzielającym złotówki od groszy może być zarówno kropka jak i przecinek. Pole aluta jest dostępne do wyboru waluty tylko dla operacji walutowych prowadzonych pomiędzy kontami walutowymi dla jednego rachunku klienta w tym samym oddziale banku. Ostatnie pole Tytułem zawiera cztery linie po 35 znaków dla opisu dokumentu. Dodatkowo możliwe jest zaznaczenie przycisku ażny dokument, co spowoduje skierowanie jego do specjalnego trybu obsługi w Banku. prowadzenie kolejnego dokumentu wymaga naciśnięcia przycisku Nowy lub naciśnięcia ikony + z linii przycisków funkcyjnych, a zakończenie wprowadzania - naciśnięcie przycisku Koniec. Program zapyta, czy zapisać dokument. Odpowiedź twierdząca spowoduje zapamiętanie dokumentu i dodanie go do okna Listy dokumentów. Jeżeli nie mamy obecnego kontrahenta w bazie kontrahentów program zapyta się, czy dodać go do bazy (Rysunek 8) Rysunek 8 przypadku odpowiedzi potwierdzającej, musimy podać nazwę, pod jaką zostanie on zapamiętany w bazie kontrahentów (Rysunek 9). Rysunek 9 Po wybraniu przycisku Zapisanie dane o kontrahencie zostaną zapisane i będzie można ich używać przy ponownym wystawianiu dokumentów dla tego kontrahenta. Inny sposób uzupełniania i aktualizacji bazy kontrahentów znajduje się w dalszej części instrukcji Do każdego dokumentu już wprowadzonego i zapisanego możemy powrócić i dokonać w nim korekty znajdując go i klikając go na liście wprowadzonych dokumentów (opis w rozdziale Edycja wprowadzonych dokumentów). Przelew ZUS Okno dokumentu typu przelew ZUS (Rysunek 10) ma nieco inną postać niż znany zapewne Państwu blankiet przelewu ZUS dostępny w bankach. ypełnienie tego dokumentu ogranicza się w zasadzie do paru podstawowych czynności polegających na: - w przypadku posiadania dwu i więcej rachunków bankowych - wybraniu z rozwijanej listy Rachunek n (numer rachunku bankowego), z którego przelane będą pieniądze,

- wpisaniu w polu Deklaracja (RRRRMM) okresu którego dotyczy przelew w formacie 2 cyfry miesiąca i 4 cyfry roku (np. 112003) - dla wpłat typu S lub M wypełnienia pola Numeru deklaracji (np. 01) - sprawdzeniu i ewentualnym uzupełnieniu pola: Identyfikacji uzupełniającej Typu identyfikacji uzupełniającej o REGON o PESEL o Dowód osobisty o Paszport - wybraniu z rozwijanej listy Typu wpłaty S składka za 1 miesiąc M składka dłuższa niż miesiąc U układ ratalny T odroczenie terminu D opłata dodatkowa E egzekucja A opłata dodatkowa B opłata dodatkowa - dla wpłat typu A, B lub D w polu Numer decyzji - numer decyzji o nałożeniu dodatkowej opłaty - wpisaniu odpowiednio w jednym z trzech pól: Ubezpieczenie społeczne, Ubezpieczenie zdrowotne, FPiFGŚP lub w kilku równocześnie, właściwej kwoty należności, Poprawnie wypełniony dokument można zapisać naciskając przycisk Nowy lub Koniec. Za pomocą tej jednej formatki uzyskujemy wypełnienie jednego, dwu lub trzech odrębnych dokumentów przelewu, w zależności od ilości wypełnionych pół kwoty składki. Rysunek 10 Przelew do Urzędu Skarbowego Pierwsze okno dokumentu typu przelew podatkowy (Rysunek 11) służy do wyboru typu wykonywanej operacji pomiędzy standardowym przelewem do Urzędu Skarbowego a przelewem podatku lokalnego.

Rysunek 11 Jeżeli zaznaczymy pole Podatek do Urzędu Skarbowego mamy wtedy możliwość wyboru z pierwszej listy miasta siedziby a z drugiej listy odpowiedniego urzędu skarbowego. Po akceptacji ukazuje się okno do wypełnienia przelewu (Rysunek 12) w którym prawa część o nazwie Organ podatkowy zawierająca pole adresu, banku i rachunku zostanie wypełniona właściwymi danymi z istniejącej w programie bazy Urzędów Skarbowych w Polsce na podstawie wcześniej podanej informacji o siedzibie urzędu i później podawanej informacji o symbolu formularza. Część lewa o nazwie Zobowiązany wypełniana jest automatycznie danymi klienta, z tym, że jest możliwość ich edycji (poprawiania) oraz możliwy jest wybór rachunku, z którego realizowany będzie przelew. Dolna część służy do wpisania informacji identyfikującej realizowany przelew podatkowy. polu Okres wpisujemy okres, którego dotyczy wpłata (np.: dla całego roku 2001 wpisujemy 01R, dla marca 2002 roku piszemy 02M03, dla 3 kwartału 2001 roku wpisujemy 01K03 itp. w przypadku błędnie wpisanego symbolu okresu, przy zapisie dokumentu pokaże się okienko z podpowiedzią prawidłowo zdefiniowanych okresów), w polu Symbol formularza wybieramy z listy typ zeznania podatkowego (np.: VAT7, PIT37, CIT2 itp.), w polu Identyfikacja zobowiązania podajemy informację, czego dotyczy przelew (np. rodzaju decyzji, tytułu wykonawczego, postanowienia, rodzaju należności). pole Kwota wpisujemy kwotę przelewu. Należy jeszcze uzupełnić lub sprawdzić pole Identyfikator oraz skontrolować właściwe ustawienie w polu Typ identyfikacji. Poprawnie wypełniony dokument można zapisać naciskając przycisk Nowy lub Koniec. Dokumentów powyższego typu nie można później edytować pod względem wyboru właściwego urzędu skarbowego. przypadku pomyłki należy skasować niewłaściwy przelew i stworzyć od początku poprawny dokument. Rysunek 12 Jeżeli w oknie wyboru typu dokumentu przelew podatkowy (Rysunek 11) zaznaczymy pole Podatek lokalny wtedy ukaże nam się ekran (Rysunek 14) w którym część lewa o nazwie Zobowiązany wypełniana jest automatycznie danymi klienta, z tym, że jest możliwość ich edycji (poprawiania) oraz możliwy jest wybór rachunku, z którego realizowany będzie przelew. Prawa część o nazwie Organ podatkowy zawierająca dane identyfikacyjne, adres, rachunek musi być wypełniona ręcznie lub przy skorzystaniu z bazy kontrahentów w sposób identyczny jak dla przelewu pieniężnego odpowiednimi danymi dla tego typu podatku. Pole Bank przy włączonej kontroli banków zostanie wypełnione automatycznie. polu Okres wpisujemy okres, którego dotyczy wpłata (np.: dla całego roku 2001 wpisujemy 01R, dla marca 2002 roku piszemy 02M03, dla 3 kwartału 2001 roku wpisujemy 01K03 itp. w przypadku błędnie wpisanego symbolu okresu, przy zapisie dokumentu pokaże się okienko z podpowiedzią prawidłowo

zdefiniowanych okresów), w polu Symbol formularza mamy na stałe wpisany symbol INNY, odpowiedni dla tego typu przelewu. polu Identyfikacja zobowiązania podajemy informację, czego dotyczy przelew (np. rodzaju decyzji, tytułu wykonawczego, postanowienia, rodzaju należności). pole Kwota wpisujemy kwotę przelewu. Należy jeszcze uzupełnić lub sprawdzić pole Identyfikator oraz skontrolować właściwe ustawienie w polu Typ identyfikacji. Poprawnie wypełniony dokument można zapisać naciskając przycisk Nowy lub Koniec. Rysunek 13 Polecenie zapłaty Okno dokumentu typu polecenie zapłaty (Rysunek 14) ma układ podobny do okna przelewu standardowego, ale tym razem wstępnie danymi klienta Banku jako strona MA wypełniona jest prawa strona przelewu. Lewą stronę wypełniamy danymi dłużnika. Dodane jest pole Identyfikator płatności, które należy wypełnić właściwym numerem umowy. Rysunek 14 ypłata kredytu Okno dokumentu typu wypłata kredytu (Rysunek 15) ma podobny układ do innych dokumentów przelewów. Jedyną różnicą jest możliwość wyboru w polu Rachunek zleceniodawcy tylko kont powiązanych z obsługą kredytu (np. rewolwingowego). Prawą stronę wypełniamy standardowo.

Rysunek 15 Spłata kredytu Okno dokumentu typu spłata kredytu (Rysunek 16) posiada częściowo wypełnione danymi klienta obie strony dokumentu. Należy jedynie w polu Rachunek zleceniodawcy wybrać konto, z którego będzie spłacany element kredytu, w polu Rachunek odbiorcy wybrać spośród dostępnych tam, właściwe dla danego kredytu konto obsługi, w polu Typ spłaty wybrać rodzaj elementu kredytu, który będzie obsłużony: polu Kwota operacji należy wprowadzić kwotę wykonywanej operacji, mając na uwadze, że system bankowy w przypadku podania zbyt dużej kwoty pobierze z rachunku tylko taką, która jest w tym dniu wymagalna do uregulowania (np. suma odsetek i raty kapitałowej). przypadku podania zbyt małej kwoty, system bankowy będzie spłacał wymagalne obciążenia w kolejności ich ważności, sumując ich kwoty, tylko do wysokości podanej w dokumencie spłaty. Rysunek 16 Lokata terminowa Jak już wspomniano wcześniej, przy pomocy tego programu można zakładać i likwidować lokaty terminowe. obecnej wersji programu jest to znacznie ułatwione dzięki liście produktów depozytowych aktualnie oferowanych klientowi, która jest aktualizowana podczas każdej transmisji z Bankiem. Środki na założenie lokaty pochodzą z rachunków bieżących należących do Państwa, podobnie jak środki pochodzące z likwidacji lokaty będą na nie przelewane. Po otwarciu zakładki Lokaty terminowe w okienku operacje (Rysunek 17) są do wyboru opcje założenie lokaty terminowej i likwidacje lokaty terminowej.

Rysunek 17 Po wybraniu opcji założenia lokaty otwiera się Założenia depozytu (Rysunek 18), gdzie możemy zaznaczyć właściwy typ depozytu ze wzglądu na okres i oprocentowanie. Po naciśnięciu przycisku Akceptacja przechodzimy do drugiego okna Zakładania depozytu. polu ybrany typ depozytu za pomocą przycisku Zmień możemy wrócić do trybu wyboru typu depozytu. Rysunek 18 oknie mamy podany okres trwania depozytu i oprocentowanie oraz wypełnione są pola waluty lokaty, okresu trwania, daty rozpoczęcia i pole opisu operacji, które ma charakter czysto informacyjny i nie wymaga zmiany. Pozostaje do wypełnienia pole Założenia depozytu na kwotę i wybranie z listy rachunku ze środków którego, założona będzie lokata. ybranie w okienku Lokaty Terminowej (Rysunek 17) operacji Likwidacji lokaty terminowej (Rysunek 19) wymaga wskazania rachunku likwidowanej lokaty z rozwijanej listy niosku o zlikwidowanie lokaty terminowej z rachunku oraz wybrania również z listy Kwotę lokaty wraz z należnymi odsetkami prosimy odesłać na rachunek, na który zostaną przelane środki. Lista rachunków lokaty jest aktualizowana za każdym razem, gdy dokonywana jest komunikacja z bankiem z zapytaniem o stan rachunków. Jeżeli lokata została założona inną drogą niż za pomocą tego programu przed wysłaniem wniosku o jej likwidacje, wymagane jest przeprowadzenie zapytania o stan rachunku (patrz: komunikacja z bankiem). Program nie zezwala na ręczne wpisanie numeru rachunku. Rysunek 19 UAGA: Jeżeli w jednej paczce dokumentów znajduje się likwidacja lokaty i przelewy, dla których środki pochodzić będą z tej lokaty, to wniosek o likwidacje musi być pierwszym dokumentem w paczce.

Operacja typu MT103 (operacje walutowe zagraniczne SIFT) Operacje walutowe: polecenia wypłaty za granicę lub pokrycie inkasa są dokonywane w ramach systemu SIFT i dostępne są jedynie po uzgodnieniu z Bankiem formy prowadzenie takiej usługi. ybranie dokumentu typu MT103 (Rysunek 20 fragment okna) powoduje otwarcie okna, gdzie musimy wybrać rodzaj polecenia oraz wypełnić obowiązkowo następujące, pola: numer obciążanego rachunku, data, kod waluty i kwota waluty, nazwa i adres zleceniodawcy, bank beneficjenta, nazwa, adres i rachunek beneficjenta, oraz szczegóły płatności. szystkie są one oznaczone napisem Pole musi być wypełnione. Inne pola należy wypełnić, kierując się opisami pół na formularzu. Pole Beneficjent może być wypełnione przy użyciu bazy kontrahentów podobnie jak przy przelewie pieniężnym poprzez dwukrotne kliknięcie myszką na tym polu. Na końcu formularza zaznaczamy, kto pokrywa koszty i prowizje w banku miejscowym a kto w zamiejscowym. konfiguracji programu (MENU Narzędzia -> Konfiguracja aplikacji, zakładka Parametry użytkownika) użytkownik może ustawić sobie domyślne wartości parametrów prowizji dla przelewów MT103. Nie można wprowadzić daty waluty (pole 32A) wcześniejszej niż data bieżąca. Rysunek 20 Operacja Cash Management System BOSCOM udostępnia funkcje zdalnego zarządzania operacjami grupy kapitałowej Są one dostępne jako dokumenty wystawiane w opcji Cash Management. oknie (Rysunek 21) w polu rachunek podstawowy wybieramy właściwy rachunek dla operacji, rodzaj operacji wybieramy z listy, na której znajduje się konsolidacja na życzenie uruchomienie konsolidacji natychmiast, zgodnie z parametrami ustalonymi w umowie z Bankiem; odwołanie konsolidacji czasowe zawieszenie wykonywania procedury oznaczonej do wykonywania na koniec dnia; przywrócenie konsolidacji odwołanie wcześniejszego zawieszenia wykonywania procedury na koniec dnia. Treść opisu wpisujemy do pola Opis operacji. Data operacji w polu o takiej samej nazwie zgodna jest z datą tworzonej paczki. Rysunek 21

Podsumowanie prowadzenie nowych dokumentów jest pierwszym etapem przygotowania paczki. Należy zwrócić uwagę na fakt, że kolejność realizacji dokumentów zależy od ich kolejności w paczce. przypadku sytuacji, gdy chcemy zwolnić środki z lokaty, a następnie użyć ich do dokonania płatności, trzeba wniosek likwidacji lokaty umieścić jako pierwszy element w paczce. przeciwnym razie może dojść do sytuacji, gdy dokumenty typu np. przelew zostaną odrzucone przez Bank z powodu braku środków na koncie, a likwidacja lokaty zwolni te środki już po tym fakcie. Opisane powyżej sposoby wprowadzania dokumentów są jednym ze sposobów przygotowania paczki dokumentów. Kolejne zostaną opisane w dalszej części instrukcji, a są to min.: - kopiowanie dokumentów - kopiowanie paczek - import dokumentów z pliku Sposoby te mogą w znaczący sposób ułatwić pracę nad przygotowaniem dokumentów, szczególnie jeśli paczka ma zawierać większą ilość dokumentów. prowadzanie dokumentów z ręki byłoby w tym momencie bardzo czasochłonne i podatne na błędy. Ilość dokumentów w paczce nie jest ograniczona, ale nie zaleca się tworzyć paczek zawierających więcej niż 1000 dokumentów ze względu na długi czas transmisji takiej paczki. Ilość paczek nie jest ograniczona w żaden znaczący sposób. Mimo to zaleca się, aby tworzyć mniej paczek za to z większą ilością dokumentów. Każda bowiem paczka musi być osobno akceptowana i podpisywana, co może stanowić pewnego rodzaju utrudnienie. Sposoby edycji paczek i dodawania nowych dokumentów są opisane w dalszej części instrukcji. konfiguracji aplikacji istniej możliwość zablokowania wprowadzania nowych i edycji istniejących dokumentów przelewów dla osoby o statusie Dyrektor w celu uniknięcia rozbieżności pomiędzy dokumentami wprowadzonymi przez dział księgowości a popisanymi przez upoważnione do podpisu osoby i wysłanymi do banku do realizacji.. Akceptacja i podpisanie paczek Jak można zauważyć w nagłówku zostało użyte pojęcie paczki, a nie jak do tej pory dokumentu. Jest charakterystyczną cechą aplikacji, że dokumenty wysyłane do banku zawsze powiązane są w paczki. Status paczki określa status wszystkich dokumentów w paczce (poza folderem Otrzymane z banku). Proces akceptacji i podpisania polega na zaakceptowaniu wszystkich dokumentów w paczce. Jeżeli choćby jeden z dokumentów nie zostanie zaakceptowany to paczka nie zmieni swojego statusu. takim wypadku wymagana jest korekta dokumentów lub paczki (np. usunięcie dokumentów) i ponowne uruchomienie procesu akceptacji. Sam proces polega na przeglądnięciu treści wszystkich dokumentów w paczce i potwierdzenie przy każdym z nich jego akceptacji. Istnieje możliwość akceptacji i podpisania zbiorowego dokumentów (bez przeglądania). Prawo konfiguracji aplikacji dla takiej opcji posiada jedynie pracownik banku. Decyzję o akceptacji i podpisaniu zbiorowym mogą podjąć jedynie pracownicy firmy do tego upoważnieni (osoby figurujące na karcie wzorów podpisów). Akceptacja dokumentów jest opcjonalna i może zostać pominięta. Podpisanie dokumentów jest obowiązkowe przed wysłaniem do banku. Podpis dokonywany jest przez osoby uprawnione na karcie wzorów podpisów i dysponujące dyskietkami (lub innymi nośnikami) z zakodowanym kluczem. Podpisanie paczki polega na podaniu hasła ustalanego w trakcie generacji klucza. Paczka przed wysłaniem musi być podpisana przez osoby i w układzie zgodnym z kartą wzorów podpisów. UAGA: Status paczki podpisane oznacza, że paczka została podpisana przez przynajmniej jedną osobę. Akceptacja paczki (opcjonalnie) Akceptacji paczki dokonujemy zaznaczając w lewym oknie przeglądarki żądaną paczkę (Rysunek 22) i naciskając przycisk z listy przycisków funkcyjnych (Rysunek 23) lub wybierając z MENU Zlecenia -> Akceptacja lub otwierając menu kontekstowe na paczce i wybierając opcje Akceptacja.

Rysunek 22 Rysunek 23 szystkie te operacje prowadzą do otwarcia okna treści i listy dokumentów (jak przy przeglądaniu dokumentów (Rysunek 6)) z tą jedną różnicą, że pod przyciskami nawigacyjnymi pojawia się przycisk AKCEPTACJA. Jego kliknięcie powoduje zaakceptowanie bieżącego dokumentu i pokazanie następnego. Operacja powtarzana jest do ostatniego dokumentu. Zaakceptowanie wszystkich dokumentów powoduje zmianę statusu paczki i przesunięcie jej do folderu Zaakceptowane. Przerwanie procesu akceptacji zostanie potwierdzone komunikatem ostrzegawczym o anulowaniu akceptacji dla wszystkich dokumentów z paczki. Istnieje możliwość akceptacji zbiorowej (bez przeglądania). takim wypadku paczki zostają automatycznie przeniesione do folderu Zaakceptowane. Z punktu widzenia użytkownika jest to duże udogodnienie jednak patrząc na to z punktu widzenia bezpieczeństwa niesie to ze sobą zagrożenie wysłania dokumentów z błędem. Zaleca się w takich wypadkach bardzo uważną weryfikację dokumentów w oknie przeglądania. Paczki zaakceptowane nie mogą być już modyfikowane. Można jednak anulować akceptację paczki i spowodować jej powrót do folderu wprowadzone. Służy do tego przycisk z listy przycisków funkcyjnych, opcja MENU Zlecenia -> Anulowanie lub opcja menu kontekstowego Anulowanie (Rysunek 24). Opcja Anulowanie, wywołana z dowolnego folderu posiada cechę cofania statusu paczki o jeden stopień do tyłu. I tak: paczki zaakceptowane wracają do wprowadzonych, paczki podpisane wracają do zaakceptowanych, a paczki oznaczone do wysłania wracają folderu podpisane. Nie można anulować statusu wysłane do banku i otrzymane z banku. Zmiana zawartości paczki oznaczonej do wysłania wymaga więc potrójnego anulowania (jeżeli ustawiono brak akceptacji to podwójnego anulowania). Rysunek 24

Podpisanie dokumentów za pomocą dyskietki z podpisem Podpisanie dokumentów (Rysunek 25) wygląda podobnie jak akceptacja na zakończenie procesu aplikacja prosi o włożenie nośnika (np. dyskietki) z kluczem i podanie hasła (Rysunek 26). Podanie poprawnych danych powoduje wypisanie komunikatu o podpisaniu przez daną osobę (Rysunek 27) oraz przesunięcie paczki do folderu podpisane. Jak już jednak zwrócono wcześniej uwagę do poprawnej realizacji dokumentów w banku wymagana jest określona ilość podpisów. Kolejne procesy podpisywania wyglądają identycznie jednak odbywają się już na poziomie folderu podpisane, a nie zaakceptowane (wprowadzone) i wymagają podpisów innych osób uprawnionych. Istnieje możliwość podpisywania tzw. skróconego, czyli potwierdzane podpisania przez wpisanie hasła dla całej zaznaczonej paczki bez przeglądania poszczególnych dokumentów. Opcja ta dostępna jest po skonfigurowaniu programu na życzenie osób posiadających prawo podpisywania dokumentów wysyłanych do banku. MENU Zlecenia pojawia się wtedy opcja Skrócone podpisanie. Podpisywanie jest niedostępne dla paczek o dacie realizacji starszej niż bieżący dzień. Rysunek 25 Rysunek 26 Rysunek 27 Podpisanie dokumentów za pomocą karty chipowej Podpisanie paczki wykonujemy zaznaczając w lewym oknie przeglądarki żądaną paczkę (Rysunek 25) i naciskając przycisk Podpisz z listy przycisków funkcyjnych lub wybierając z MENU Zlecenia -> Podpisanie lub otwierając menu kontekstowe na paczce i wybierając opcje Podpisanie. szystkie te operacje prowadzą do otwarcia okna treści i listy dokumentów (jak przy przeglądaniu dokumentów (Rysunek 6)) z tą jedną różnicą, że pod przyciskami nawigacyjnymi pojawia się przycisk PODPISANIE. Jego kliknięcie powoduje zaakceptowanie bieżącego dokumentu i pokazanie następnego. Operacja powtarzana jest do ostatniego dokumentu. Podpisanie wszystkich dokumentów powoduje zmianę statusu paczki i przesunięcie jej do

folderu Podpisane. Przerwanie procesu podpisania zostanie potwierdzone komunikatem ostrzegawczym o anulowaniu podpisywania dla wszystkich dokumentów z paczki. Kolejność wykonywania czynności przy podpisywaniu za pomocą karty chipowej wygląda następująco. Po zaakceptowaniu zgodnie z powyższym opisem ostatniego dokumentu z paczki pojawia się komunikat o konieczności włożenia karty chipowej do czytnika (Rysunek 28). Rysunek 28 następnym oknie musimy zatwierdzić wskazany punkt zaufania w postaci zainstalowanego w systemie indows zaświadczenia certyfikacyjnego (Rysunek 29). Rysunek 29 Następnie pokazuje się okno Podpis elektroniczny CryptoCardPKI (Rysunek 30), w którym wyświetlana jest zawartość posiadanych, na włożonej do czytnika karcie chipowej, certyfikatów do podpisu cyfrowego. ybieramy właściwy certyfikat i za pomocą przycisku Podpisz zatwierdzamy podpisanie całej, wcześniej zweryfikowanej paczki. Rysunek 30 Teraz w dalszym oknie (Rysunek 31) potwierdzamy zgodę na złożenie podpisu elektronicznego.

Rysunek 31 Oczekujemy na odczytanie kluczy certyfikatów z karty (Rysunek 32) Rysunek 32 I na koniec w oknie CryptoTech CSP (Rysunek 33) wpisujemy w polu PIN/Password zabezpieczający przed nieautoryzowanym użyciem karty kod PIN. Rysunek 33 Prawidłowe zakończenie operacji podpisu sygnalizowane jest za pomocą poniższego okna (Rysunek 34) Rysunek 34 przypadku błędnego podaniu kodu PIN pojawia się poniższe okno komunikatu (Rysunek 35) Rysunek 35 UAGA: Trzykrotne, następujące po sobie, błędne wpisanie kodu PIN powoduje zablokowanie karty. Do późniejszego odblokowania karty konieczna jest znajomość kodu PUK. Pozostawienie na okres 20 sekund nie zamkniętego okna CryptoTech CSP (Rysunek 33) bez wpisanego kodu PIN, powoduje taki sam skutek jak opisane powyżej wpisanie błędnego kodu PIN. Trzykrotne, następujące po sobie nie wpisanie lub błędne wpisanie kodu PIN powoduje zablokowanie karty.

Karta chipowa z zawartym na niej certyfikatem zapewnia bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa systemu BOSCOM. Jednak w celu zachowania prawidłowej i bezawaryjnej pracy systemu należy z wyżej wymienionych powodów bardzo ostrożnie postępować z kartą chipową i nie udostępniać jej nieupoważnionym osobom. Przy odpowiednim skonfigurowaniu programu istnieje możliwość podpisania zbiorowego (bez przeglądania) za pomocą przycisku szystkie. takim wypadku wszystkie dokumenty zostają automatycznie podpisane bez przeglądania ich. Z punktu widzenia użytkownika jest to duże udogodnienie jednak patrząc na to z punktu widzenia bezpieczeństwa niesie to ze sobą zagrożenie wysłania dokumentów z błędem. Zaleca się w takich wypadkach bardzo uważną wcześniejszą weryfikację dokumentów. Paczki podpisane nie mogą być już modyfikowane. Można jednak anulować podpisanie paczki i spowodować jej powrót do poprzedniego folderu. Służy do tego przycisk z listy przycisków funkcyjnych, opcja MENU Zlecenia -> Anulowanie lub opcja menu kontekstowego Anulowanie (Rysunek 24). Opcja Anulowanie, wywołana niezależnie, z którego miejsca posiada cechę cofania statusu paczki o jeden stopień do tyłu. I tak : paczki zaakceptowane wracają do wprowadzonych, paczki podpisane wracają do zaakceptowanych, a paczki oznaczone do wysłania wracają folderu podpisane. Nie można anulować statusu wysłane do banku i otrzymane z banku. Zmiana zawartości paczki oznaczonej do wysłania wymaga więc potrójnego anulowania (jeżeli ustawiono brak akceptacji to podwójnego anulowania). Podpis rozproszony Za pomocą systemu BOSCOM za pomocą funkcji Podpis rozproszony istnieje możliwość podpisania jednej paczki do realizacji przez kilka osób łączących się z bankiem poprzez modemy i będące w różnych fizycznie miejscach. Schemat postępowania dla takiej realizacji podpisu wygląda następująco: - osoba w pierwszej lokalizacji - nazwiemy ją osoba wprowadzająca wprowadza dokumenty i podpisuje paczkę a następnie wybierając z MENU Zlecenia -> Udostępnienie do podpisu (Rysunek 36) przygotowuje a w okienku Ostrzeżenia potwierdza chęć przekazania jej do podpisania innym osobom. Paczka przechodzi do folderu Do wysłania ze statusem Do podpisania i osoba wprowadzająca musi wykonać transmisję z bankiem zaznaczając w oknie Połączenie z bankiem przełącznik yślij zaakceptowane i podpisane zlecenia. Po prawidłowej transmisji paczka powraca do folderu Podpisane ze statusem ysłany i oczekuje na ponowne połączenie z bankiem; Rysunek 36 - - osoba w drugiej lokalizacji - nazwiemy ją osoba podpisująca łączy się z bankiem wysyłając zapytania o salda i po poprawnej transmisji odbiera oczekującą paczkę, która trafia do folderu Podpisane ze statusem Podpisany, z tym że we właściwościach dokumentu nie ma informacji o osobie wprowadzającej i podpisującej dokumenty. Teraz ma możliwość podpisania swoim podpisem i dalej może albo przekazać paczkę do następnego podpisu (jeśli jest wymagany następny podpis) wybierając jak w powyższym podpunkcie z MENU Zlecenia -> Udostępnienie do podpisu (Rysunek 36) i paczka przechodzi do folderu Do wysłania ze statusem Do podpisania bądź też skierować już paczkę do realizacji jak w standardowej operacji przygotowania przesyłki wybierając z MENU Zlecenia -> ysyłanie (Rysunek 38). i paczka przechodzi do folderu Do wysłania ze statusem Do wysłania. obu przypadkach osoba podpisująca musi wykonać transmisję z bankiem zaznaczając w oknie Połączenie z bankiem przełącznik yślij zaakceptowane i podpisane zlecenia. Po prawidłowej transmisji paczka powraca do folderu Podpisane ze statusem ysłany; osoba wprowadzająca po wykonaniu powyższych sekwencji może połączyć się z bankiem w celu odebrania odpowiedzi banku dla realizowanej paczki, gdzie może dowiedzieć się o stanie przesyłki w standardowy sposób oglądając łaściwości paczki; pozostałe osoby biorące udział w podpisywaniu mogą dowiedzieć się o realizacji przelewów po połączeniu się z bankiem z zaznaczoną opcją Operacje wykonane na rachunku w wybranym okresie okna

Połączenie z bankiem analizując po poprawnej transmisji operacje wykonane na rachunku w oknie Przeglądanie informacji otrzymanej z banku. Zaznaczanie paczek do wysłania Ostatnim przed transmisją do banku elementem przygotowania dokumentów jest zaznaczenie paczek do wysłania. Należy upewnić się czy dokonano odpowiednich podpisów i wybrać opcję z menu kontekstowego ysłanie lub z MENU Zlecenia -> ysłanie lub nacisnąć przycisk z listy przycisków funkcyjnych (Rysunek 37). Paczka zostanie przesunięta do folderu do wysłania, a na pasku dolnym wyświetlony zostanie komunikat o ilości przesyłek do wysłania (Rysunek 38). Rysunek 37 Rysunek 38 Paczki mogą zostać zaznaczone jako do wysłania tylko w dniu ich realizacji. Jeżeli przygotowane dokumenty mają datę realizacji różną od bieżącej (np. wcześniejszą) pojawi się odpowiedni komunikat informujący o różnicy w dacie. ysłanie takich dokumentów jest możliwe tylko po ich uprzednim skopiowaniu do nowej paczki z datą bieżącą i przejściu procedury akceptacji i podpisania. Dokumenty z datą realizacji późniejszą będą mogły być zaznaczone do wysłania gdy nadejdzie ich dzień. Paczki dokumentów w folderze Do wysłania zostaną zrealizowane przy pierwszej poprawnej transmisji jeżeli zostanie zaznaczone żądanie realizacji dokumentów (Patrz Transmisja z Bankiem). Jeżeli transmisja nie zostanie w tym dniu dokonana paczka, pomimo że będzie się znajdować w folderze do wysłania przez ilość dni zadeklarowaną w konfiguracji aplikacji nie zostanie już wysłana. Transmisja dokumentów i zapytań do banku Transmisja dokumentów do banku odbywa się przy użyciu standardowych modemów telefonicznych (opcjonalnie ISDN). Połączenie z komputerem bankowym inicjuje pracownik firmy, w której zainstalowana jest opisywana aplikacja, ze stanowiska z zainstalowanym poprawnie sterownikiem modemu. Jeżeli modem jest używany przez inne aplikacje np. takie jak Internet Explorer lub inny program Home Banking owy, to należy się upewnić czy aplikacje te nie zmieniają standardowych rejestrów modemu. Jeżeli taka sytuacja ma miejsce należy przed transmisją wyłączyć i włączyć ponownie modem (dot. modeli zewnętrznych) lub zrestartować komputer. Jeżeli to niemożliwe w danej chwili należy ustalić z informatykiem obsługującym Państwa firmę procedurę inicjalizacji modemu do ustawień fabrycznych (standardowych). Do wywołania połączenia służy okno aplikacji, które otwieramy naciskając przycisk z linii przycisków funkcyjnych lub wybierając z MENU Zlecenia -> Transmisja (Rysunek 39).

Rysunek 39 Okno o nazwie Połączenie z bankiem (Rysunek 40) podzielone jest na dwa obszary. Pole wyboru żądań i pole stanu połączenia. Pole wyboru żądań Pole stanu połączenia Rysunek 40 - Pole wyboru żądań posiada trzy opcje wyboru: żądanie informacji o bieżących saldach rachunków; żądanie informacji o operacjach wykonanych na rachunkach w wybranym okresie; żądanie ysłania zaakceptowanych i podpisanych zleceń z folderu Do wysłania. Pole stanu połączenia podzielić można na trzy elementy: kontrolka modemu : DCD stan połączenia z drugim modemem (zielony brak, czerwony połączenie zestawione), TxD stan transmisji od klienta do banku (zielony brak, czerwony dane przesyłane są do banku), RxD stan transmisji z banku do klienta (zielony brak, czerwony dane przesyłane są z banku); - status połączenia OFFLINE / DIAL minuty:sekundy/ ONLINE, prędkość połączenia (tu: 9600 BPS bitów na sekundę ), czas od momentu zestawienia połączenia; - wykonywane czynności lub nazwa pobieranego pliku z banku np. Brak połączenia, ybieranie numeru, Ponowne połączenie za 0:15 s., Połączenie przerwane, Połączenie zakończone, NAZY PLIKU plus procentowa wartość ilości pobranych danych dla tego pliku (tu: TRANSMIS.END 0.0 %). Rozpoczęcie łączenia odbywa się po naciśnięciu przycisku DALEJ. yboru żądania dokonuje się zaznaczając prostokącik po lewej stronie opisu. Żądanie pierwsze i drugi są ze sobą powiązane. Można wybrać tylko żądanie pierwsze, wtedy otrzymamy z banku salda rachunków. Można zaznaczyć żądanie pierwsze i drugie, wtedy oprócz sald otrzymamy informację o operacjach na kontach z przedziału okresu, który deklarujemy w polach OD DO. Można zażyczyć sobie pokazanie operacji z dowolnego okresu czasu jednak istnieje ograniczenie: przedział czasu OD - DO powinien być maksymalnie 60-cio dniowy. Aplikacja standardowo podpowiada okres 1 tygodnia wstecz od daty dzisiejszej, lecz jest to możliwe do zmiany przez każdego użytkownika w MENU Narzędzia -> Konfiguracja aplikacji w zakładce Parametry użytkownika.. Należy zauważyć, że wykonanie transmisji z żądaniem sald zwraca informację o stanie rachunków dokładnie z godziny przesłania danych. Informacja ta nie będzie aktualizowana aż do momentu kolejnej transmisji z tym żądaniem. Operacje na rachunkach nie są archiwizowane w systemie klienta. Tak więc kolejne takie żądanie z innym okresem OD DO przykryje poprzednie dane (patrz rozdział: Eksport sald i operacji do pliku.). Nie ma możliwości wybrania opcji drugiej bez wybrania opcji pierwszej. Trzecie żądanie powoduje wysłanie przygotowanych dokumentów (z folderu do wysłania ) do banku. trakcie tej samej transmisji o ile to możliwe zostanie pobrany raport z księgowania tych dokumentów oraz z informacją o rachunkach (zgodnie z żądaniem). Istnieją sytuacje, gdy po raport trzeba połączyć się ponownie. Informacja o tym, że raport nie został odebrany pojawia się w prawym dolnym rogu aplikacji (Rysunek 41). - Rysunek 41

Aplikacja sama spróbuje połączyć się ponownie po upływie dwóch minut, chyba że użytkownik przerwie proces naciskając przycisk REZYGNACJA. Raport można odebrać w dowolnej chwili dokonując transmisji nie zaznaczając żadnego żądania w okienku Połączenia z Bankiem. Połączenie zostaje zakończone po pobraniu pliku raportu i jest oznajmiane komunikatem w polu wykonywanych czynności Połączenie zakończone. przypadku pozytywnego zakończenia transmisji przycisk Dalej staje się nieaktywny w celu uniknięcia pomyłek ponownej transmisji. Zamknięcie okna połączenia z bankiem następuje po naciśnięciu przycisku Rezygnacja. trakcie transmisji możliwe jest używanie innych okien aplikacji, przy czym otrzymamy sygnał o odebraniu aktualnych stanów rachunku, a aby przełączyć się z powrotem na okno Połączenie z bankiem postępujemy jak przy nawiązywaniu połączenia (Rysunek 39). Przeglądanie statusów dokumentów Do tej pory pod pojęciem statusu określaliśmy przynależność do określonego folderu. Jednak dokument poza swoją treścią i klasyfikacją posiada historię jego tworzenia. Pod pojęciem historii tworzenia rozumiemy zapis informacji o tym, kto i kiedy dokument stworzył, zaakceptował i podpisał i jaki numer został dokumentowi przypisany. Opis tej historii można uzyskać otwierając menu kontekstowe na wybranym dokumencie (nie paczce) i wybierając opcję łaściwości lub wybrać polecenie w MENU Zlecenia -> łaściwości (Rysunek 42). otwartym oknie pojawia się pełny opis dokumentu (Rysunek 43). Rysunek 42 Rysunek 43 Otwierając menu kontekstowe na wybranej paczce i wybierając opcję łaściwości lub wybierając polecenie w MENU Zlecenia -> łaściwości uzyskujemy informację o statusie całej paczki. (Rys. 41).

Rysunek 44 Przeglądanie informacji o stanie rachunku otrzymanej z banku Okno informacji o saldach rachunków otwierane jest z linii przycisków funkcyjnych lub z MENU Dane -> Rachunki (Rysunek 45). Informacje zawarte w tym oknie pochodzą z ostatniej poprawnej transmisji, w której został odebrany raport z żądaniem stanów i/lub z żądaniem pokazania operacji na rachunkach. Data i godzina ostatniej prawidłowej transmisji podana jest na zakładce łaściwości. Rysunek 45 Rysunek 46 - Okno informacji o rachunkach (Rysunek 46) można podzielić na trzy pola: pole informacji o saldach na rachunku zawiera informacje na temat wszystkich rachunków posiadających numer NRB z podaniem salda, waluty i typu rachunku (po włączeniu opcji yświetlenie konta bez NRB możliwe jest wyświetlenie pozostałych rachunków); pole informacji o obrotach na rachunkach i ich oprocentowaniu (klikając myszką na wybranym rachunku lewego okienka, wybieramy go do przeglądania w prawym okienku). Informacja zależnie o rodzaju rachunku może zawierać saldo bieżące, wolne środki, saldo uzgodnione, oprocentowanie rachunku,

naliczone odsetki, datę i rodzaj najbliższej operacji z terminarza prowadzonego rachunku, obroty uzgodnione, obroty dzienne do momentu transmisji; - pole informacji o operacjach na rachunkach jeżeli w ostatniej transmisji nie żądano tej informacji to pole to będzie puste. Informacje są wyświetlane tylko dla zakresu dat wybranych wcześniej w oknie Połączenia z Bankiem, a jak zostało wspomniane wcześniej kolejne transmisje z innymi przedziałami czasowymi zamazują poprzednio wyświetlane dane. Możliwe jest wyeksportowanie danych uzyskanych z Banku do zewnętrznego pliku, w celu ich późniejszego wykorzystania patrz rozdział: Eksport sald i operacji do pliku. Bardzo użyteczną funkcją jest sortowanie (Rysunek 46) i filtrowanie wyświetlanych rachunków i filtrowanie wyświetlanych dekretów (Rysunek 47). Zastosowanie filtrów wpływa także na eksport informacji do pliku i uzyskiwane wydruki. Sortowanie rachunków uzyskujemy standardowo klikając na jeden z nagłówków w lewym okienku Listy rachunków (sortowanie według pól: Rachunek, Saldo, aluta, Typ) lub Listy dekretów (sortowanie według pól: Data, Obroty MA, Obroty N, Saldo, Treść, Kontrahent). Rysunek 47 ybierając z zakładki Filtr wyświetlania rachunków przycisk Rachunki tylko z saldem różnym od zera powodujemy usunięcie wyświetlania z pola sald rachunków o stanie zerowym (dotyczy to np. rachunków zlikwidowanych lokat), co zmniejsza ilość wyświetlanej informacji. ybranie jednego z przycisków Filtru wg typu rachunku umożliwia wyświetlenie informacji na temat jednego typu kont (np. tylko rachunki bieżące). Można też zdefiniować własny filtr kont w polu Filtr wg początku nazwy wpisując w to pole początkowe cyfry numeru konta. UAGA: pisanie w to pole przypadkowych znaków (np. liter) uniemożliwi oglądanie sald kont. ybierając z zakładki Filtr wyświetlania dekretów jeden z przycisków wyboru filtru okresu, kwoty lub tekstu i podając w sąsiadującym polu wymagane dane możemy łatwo wyselekcjonować potrzebną informację o dekretach spośród otrzymanej z Banku. ybierając zakładkę łaściwości uzyskujemy informację o dacie i czasie ostatnio uzyskanych informacjach Banku, aktualnie wyświetlanych informacjach o stanie sald i obrotach na rachunku. Klikając prawym klawiszem myszki na polu listy rachunków możemy z otwartego menu kontekstowego (Rysunek 48) wybrać następujące opcje:

Rysunek 48 - - zmiana nazwy (nadanie nazwy) umożliwia nadanie rachunkowi przyjaznej nazwy, która będzie pojawiać się na liście wyboru rachunku np. przy wypełnianiu formularzy przelewów; pozycja w górę, pozycja w dół umożliwia ustawienie rachunków w wybranej przez siebie kolejności na liście wszystkich rachunków; wyciąg z dnia - umożliwia szybkie wydrukowanie wyciągu dla danego konta rachunku z podanego dnia; jeżeli w konfiguracji aplikacji jest włączona opcja Zestawienie operacji na rachunkach wirtualnych to możliwe jest drukowanie zestawienia operacji z dnia z filtrowaniem drukowanej informacji według operacji wykonywanych na tzw. rachunkach wirtualnych z podziałem na operacje dotyczące tylko rachunków wirtualnych lub wydruk wszystkich pozostałych operacji oprócz wykonywanych na rachunkach wirtualnych (Rysunek 49); wyciąg za okres - umożliwia szybkie wydrukowanie wyciągu dla danego konta rachunku dla operacji z podanego okresu czasu; informacje szczegółowe umożliwia wydrukowanie informacji o parametrach wybranego rachunku;. blokada - zablokowanie wybranego konta - nie pokazuje się to konto na liście kont do wyboru przy wykonywaniu przelewów - w celu zapobieżenia pomyłkowemu użyciu niewłaściwego konta do realizacji przelewów; Rysunek 49 Jeżeli podczas bieżącej sesji pracy z programem były wprowadzane dokumenty przelewów, to podczas przeglądania informacji otrzymanej z banku zostanie automatycznie wybrana z listy kont (zaznaczona na niebiesko) pozycja ostatnio używanego konta NRB do wykonywania przelewów. Jeżeli występują problemy z prawidłowym wyświetleniem informacjo otrzymanej z banku po połączeniu z bankiem (np. bardzo długi okres wczytywania danych i brak reakcji programu) można, po awaryjnym zamknięciu programu i ponownym jego uruchomieniu użyć funkcji z MENU Narzędzia -> czytanie awaryjne w celu ponownego wczytania informacji do bazy programu i ich późniejszego poprawnego wyświetlania na ekranie. Przeglądanie poczty publicznej Okno poczty publicznej można otworzyć tylko z linii przycisków funkcyjnych (Rysunek 50). Rysunek 50 Informacje zawarte w tym oknie są pobierane przy każdej transmisji z Bankiem. Zawierają między innymi aktualne dane Banku (adres, telefony), ostatnie kursy walut obowiązujące w Banku, informacje na temat oprocentowania lokat i kredytów, oraz inne informacje dodatkowe. celu wyświetlenia interesującej nas informacji należy kliknąć myszką na jednym z tematów. Zakończenie przeglądania i powrót do listy tematów następuje po naciśnięciu przycisku NASTĘPNY. Nowa informacja o kursach walut po połączeniu z bankiem zapisywana jest w podkatalogu waluty katalogu boscom. Informacje dotyczące wysyłania i odbierania przesyłek pocztowych dostępne są w dodatkach do instrukcji w rozdziale Obsługa przesyłek pocztowych

Zasady bezpiecznego posługiwania się oprogramowaniem BOSCOM celu zapewnienia poprawnej i bezpiecznej pracy systemu bankowości zdalnej BOSCOM zalecane jest wdrożenie i przestrzeganie poniżej wymienionych zasad postępowania: - komputer, na którym umieszczony jest program BOSCOM należy traktować jako komputer, na którym są umieszczone istotne dane i należy wobec niego stosować następujące zasady bezpieczeństwa: - ograniczyć ilość osób korzystających z tego komputera do niezbędnego minimum; - stosować podstawową profilaktykę bezpieczeństwa w postaci haseł dostępu do uruchamiania komputera; - komputer należy umieścić w takim miejscu, gdzie niemożliwy będzie dostęp do niego osób nieupoważnionych; - nie należy pozostawiać włączonego komputera bez nadzoru; - należy ograniczyć ilość informacji na temat przeznaczenia komputera i uruchamianego na nim oprogramowania; - dla komputerów włączonych w sieć komputerową należy do minimum ograniczyć dostęp do nich od strony sieci; - gdy jest taka możliwość, należy zainstalować program na dysku bezpiecznego serwera sieciowego; - przy korzystaniu z programu BOSCOM należy stosować następujące zasady bezpieczeństwa: - każdy użytkownik powinien do uruchomienia programu używać swojego indywidualnego konta logowania zabezpieczonego hasłem; - użytkownicy powinni mieć nadane w programie tylko takie uprawnienia, które umożliwią im wykonanie wymaganej pracy; - osoby posiadające dyskietki lub inne nośniki umożliwiające podpisanie dokumentów wysyłanych do banku powinny chronić je przed możliwością nieupoważnionego dostępu a w szczególności przed skopiowaniem; - osoby podpisujące dokumenty powinny chronić swoje hasła umożliwiające użycie dyskietki (lub innego nośnika) do podpisu, powinny zapewnić sobie poufność przy podpisywaniu, aby uniemożliwić podejrzenie wpisywanego hasła; - możliwe jest ograniczenie dostępu do informacji uzyskiwanych z systemu BOSCOM za pomocą mechanizmu grup dostępu; przynależność do nich poszczególnych użytkowników daje dostęp tylko do wybranych kont rachunku bankowego; - należy zwracać uwagę na wszelkie próby nieupoważnionego dostępu do komputera, programu i danych zgromadzonych na dysku komputera a także na próby zdobycia samej informacji o systemie; wszyscy użytkownicy programu muszą zdawać sobie sprawę z tego, że mogą być podejmowane przez osoby z zewnątrz a nawet przez nieupoważnione osoby z wewnątrz firmy, próby zdobycie nazwy programu, dokumentacji technicznej, nazw użytkowników i haseł dostępu oraz informacji o stosowanych technikach połączenia z bankiem, co pomogłoby w ewentualnym bezprawnym wykorzystaniu programu; - w celu poprawnej pracy programu należy dbać o wystarczającą wolną powierzchnię dysku na którym znajduje się program BOSCOM lub system operacyjny komputera; systematycznie comiesięcznie, a w przypadku przekroczenia zajętości 90% powierzchni dysku należy bezzwłoczne przeprowadzić zabieg usuwania zbędnych plików, skanowania powierzchni i defragmentacji zajętego obszaru dysku; - dla zapewnienia ciągłości pracy należy w miarę często (nie rzadziej niż co miesiąc) wykonywać archiwizację baz danych a kopię należy przenieść w bezpieczne miejsce poza komputer z zainstalowanym systemem BOSCOM, (np. na CD-ROM, dyskietki, na inny dysk fizyczny lub inny nośnik magnetyczny).

DODATEK DO INSTRUKCJI Struktura plików importu / eksportu danych. Przelewy - plik typu Elixir - 1 wiersz na dokument (*.pli) Format stosowany jako jeden z formatów importu dokumentów przelewów do programu BOSCOM (format Elixir - jeden wiersz na dokument) oraz jako jeden z możliwych formatów eksportu informacji otrzymanej z banku - obrotów na rachunku (eksport do pliku w formacie Elixir). RoMaksymalna wielkość Lp Opis dzaj Format 1 Typ zlecenia 3nS 110 = Przelew 2 Data płatności RRRRMMDD 8dS Dla importu do folderu zarejestrowane data jest ustalana podczas dokonywania importu 3 Kwota bez kropek tysięcznych i przecinka oddzielającego wartość groszy. Kwota groszy 15 n Z obowiązkowa 4 Nr rozliczeniowy banku zleceniodawcy P 8nZ 5 Pole zerowe, wypełnione cyfrą "0" 1nZ 6 Numer rachunku zleceniodawcy. NRB - całość 26 cyfr bez żadnych przerw i znaków 34 a Z dodatkowych 7 Numer rachunku kontrahenta. NRB - całość 26 cyfr bez żadnych przerw i znaków 34 a Z dodatkowych 8 Dane zleceniodawcy. Poszczególne wiersze są oddzielone znakiem " " (Hex 7C). 4* (35 a Z) 9 Dane kontrahenta. Poszczególne wiersze są oddzielone znakiem " " (Hex 7C). 4* (35 a Z) 10 Pole zerowe, wypełnione cyfrą "0" 1nZ 11 Nr rozliczeniowy banku kontrahenta P 8nZ 12 Szczegóły płatności (treść przelewu). Poszczególne wiersze są oddzielone znakiem " " 4* (35 a Z) (Hex 7C). 13 Dwa bankowe wewnętrzne znaki rozdzielone przecinkiem 2*(1 a S) 14 Kod "51" dla przelewów i poleceń specjalnych. 2aS Szczegóły reklamacji O 4*35 a Dodatkowa identyfikacja sprawy O 2n 32a 15 OPCJONALNIE: Informacje klient-bank. Poszczególne wiersze są oddzielone znakiem O 6*(35 a Z) " ". 16 Koniec zlecenia <CR><LF> Uwagi: = wymagane tzn. niepuste O = opcjonalne, może być pominięte P = oznacza pole wymagalne, z tym, że może zostać puste (wymagana tylko struktura znaczników pola) Format XX n = numeryczne o długości XX znaków XX a = alfanumeryczne o długości XX znaków ASCII 8 d = data w formacie RRRRMMDD, uzupełnienie dni i miesięcy zerami S = oznacza pole o stałej długości Z = oznacza pole o zmiennej długości, znana długość maksymalna Plik nie zawiera wiersza nagłówkowego z nazwami pól danych. jednym pliku mogą być zapisane dane kilku poleceń płatniczych, każdy wiersz zawiera dane innego polecenia. Każdy wiersz kończy się znakiem końca wiersza <CR><LF> (Hex 0D0A) i rozpoczyna się kodem oznaczającym typ operacji. Pola alfanumeryczne (tekstowe) są zapisane w cudzysłowach (" "). Długość pól podana w tabeli nie uwzględnia cudzysłowów. Poszczególne dane są oddzielone przecinkiem "," (Hex 2C). Pola nie mogą zawierać znaków specjalnych tj. przecinek (,) i cudzysłów ("). yjątek stanowią następujące grupy pól: dane zleceniodawcy dane kontrahenta szczegóły płatności informacje Klient-Bank tych przypadkach znakiem oddzielającym (separatorem) poszczególnych części pola jest " " (Hex 7C). Znak separatora nie jest liczony do długości pola. Akceptowane kody znaków ASCII to znaki z przedziału 32-127 (dziesiętnie) oraz dodatkowo polskie znaki z jednej, wybranej przez użytkownika polskiej strony kodowej. Obecność innych znaków spowoduje odrzucenie zlecenia. Aby tego uniknąć należy zaznaczyć opcję Dopuszczalna zamiana błędnych znaków na?, i oczywiście przeanalizować i skorygować błędne znaki. Nierozpoznany znak zostanie zamieniony na znak "?". Program umożliwia wczytywanie plików z różnymi sposobami kodowania polskich znaków ( m. innymi Mazovia, Latin, ISO8859-2, cp1250). Program importuje i eksportuje jedynie standardowe przelewy, nie ma obsługi przelewów ZUS, przelewów do urzędów skarbowych. Import i eksport przelewów typu MT103 obsługiwany jest przez pliki o formacie opisanym w podrozdziale: Przelewy - plik typu MT103 dla operacji SIFT. Przykład pliku importu/eksportu

Przelew na kwotę 110,00 zł wysyłany od klienta Firma NOA mającego rachunek w banku 15401014, numer NRB: 71154010143001731234560001 wykonuje przelew kontrahentowi Przedsiębiorstwo odociągów i Kanalizacji do banku 10501142 na rachunek 35105011421000200245360000. Standard znaków: CP1250 (czyli standard polskich znaków w indows. 110,20021025,11000,15401014,0,"71154010143001731234560001","35105011421000200245360000","FIRMA NOA KATOICE ul.owocowa 11 ","Przedsiębiorstwo odociągów i Kanalizacji Spółka Akcyjna 40-200 Boronów ul. Mirowska ",0,10501142,"Faktura VAT nr 1234/2002 ","","","51" Kontrahenci Format danych dla importu/eksportu: in.csv (wszystkie pola w jednej linii rozdzielone średnikami). Opis Rodzaj Skrócona nazwa kontrahenta (Identyfikator) Nazwa kontrahenta (Pełna nazwa kontrahenta) Nazwa kontrahenta ciąg dalszy P Nazwa kontrahenta ciąg dalszy P Nazwa kontrahenta ciąg dalszy P Nazwa banku kontrahenta (Nazwa Banku) P Numer rachunku kontrahenta (Rachunek) Uwagi: = wymagane tzn. niepuste O = opcjonalne, może być pominięte P = oznacza pole wymagalne, z tym że może zostać puste (wymagana tylko struktura znaczników pola) Maksymalna wielkość Format 28 a Z 34 a Z 34 a Z 34 a Z 34 a Z 28 a Z 36 n Z Format XX n = numeryczne o długości XX znaków XX a = alfanumeryczne o długości XX znaków ASCII 8 d = data w formacie RRRRMMDD, uzupełnienie dni i miesięcy zerami S = oznacza pole o stałej długości Z = oznacza pole o zmiennej długości, znana długość maksymalna Przykład: ODOCIĄGI; Przedsiębiorstwo odociągów; i Kanalizacji Spółka Akcyjna; 40-200 Boronów;; BSK O/KCE;27114020040000310222531311; Format danych dla eksportu:do iboss (format liniowy). Opis Skrócona nazwa kontrahenta (Identyfikator) Nazwa kontrahenta (Pełna nazwa kontrahenta) Nazwa kontrahenta ciąg dalszy Nazwa kontrahenta ciąg dalszy Nazwa kontrahenta ciąg dalszy Numer Banku kontrahenta Numer rachunku kontrahenta (NRB) Rodzaj P P P P P Maksymalna wielkość Format 20 a Z 35 a Z 35 a Z 35 a Z 35 a Z 8nS 34 n Z Przykład: ODOCIĄGI; Przedsiębiorstwo odociągów; i Kanalizacji Spółka Akcyjna; 40-200 Boronów;;11402004;27114020040000310222531311; Przelewy - plik typu Boscom - 20 wierszy na dokument (*.we, *.txt) UAGA: Nie jest zalecane stosowanie formatu: Każde pole w osobnym wierszu gdyż jest to format zubożony w stosunku do formatu: szystkie pola w jednym wierszu oddzielone przecinkami, utrzymywany jedynie w celu zapewnienia zgodności z poprzednimi wersjami programu BOSCOM. Format stosowany jako jeden z formatów importu dokumentów przelewów do programu BOSCOM (format Boscom - 20 wierszy na dokument) Numer iersza 1 2 3 4 Zawartość wiersza (patrz wzór dokumentu) NAZA 1 N NAZA 1 MA NAZA 2 N NAZA 2 MA Format Tekst Tekst Tekst Tekst Ilość znaków (max) 28 28 28 28 Uwagi wymagane wymagane

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 NAZA 3 N NAZA 3 MA OPIS BANKU N OPIS BANKU MA BANK N KLIENT N BANK MA KLIENT MA RACHUNEK N RACHUNEK MA KOTA OPERACJI DATA OPERACJI TYTUŁEM 1 TYTUŁEM 2 SEPARATOR PRZELEU. Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst 999999999999.00 RRRRMMDD Tekst Tekst * 28 28 28 28 8 8 10 28 50 50 8 57 57 1 wymagane wymagane patrz uwaga 1 patrz uwaga 1 wymagane patrz uwaga 1 pusta linia pole wymagane przy operacjach w folderze dokumentów wprowadzonych, pomijane dla operacji w folderze dokumentów zarejestrowanych wymagane wymagane polach tekstowych dopuszczalne są tylko znaki z zakresu od! do z oraz znaki polskie w obsługiwanym przez program standardzie. UAGA 1: celu uproszczenia formatu dopuszcza się pominięcie pól 11, 12 (pozostawienie pustych linii 11 i 12) i wpisanie informacji o rachunku po stronie Ma w polu 14 (linii 14) w formacie Bank-Modulo-Konto/subkonto lub BankIdentyfikator_rachunku czy też NRB. Ostatecznie jako numer rachunku Ma brana jest suma pól 11, 12 i 14 oddzielona separatorem - (przy czym suma ta nie może być pusta), dlatego należy uważać, aby nie powtarzać tej samej wartości w dwu różnych polach, a w przypadku numeru NRB należy wpisywać go w jednym ciągu tylko do pola 14, gdyż inaczej numer będzie źle zinterpretowany. Jeżeli wypełniamy pole Bank to wpisujemy numer banku standardowy (8 znaków). Opis rachunku po stronie n powinien być wpisany, jeżeli podawany jest w postaci NRB, tylko w polu 13 lub jeżeli podawany jest w postaci: numerbanku-rachunek-konto, rozdzielony zgodnie z szablonem w polach 9, 10 i 13 (lecz wtedy ukaże się komunikat z prośbą o poprawienie numeru rachunku na wersję NRB). Przelewy - plik typu MT103 dla operacji SIFT (*.103) Format stosowany do importu do programu BOSCOM dokumentów przelewów typu SIFT (format MT103) oraz jako jeden z możliwych formatów eksportu informacji otrzymanej z banku - obrotów na rachunku (eksport do pliku w formacie MT103). polach dopuszczalne są jedynie litery od a do z, od A do Z oraz cyfry od 0 do 9 oraz znaki / - :? ( )., + { } 0 Niedopuszczalne jest stosowanie innych znaków pisarskich, w tym również polskich znaków. Nazwa pola Typ Uwagi Format danych Przykładowa zawartość pola Nagłówek O {1:F01EBOSPLPA005000000000 Znacznik początku rekordu (bajt o 0}{2:I103EBOSPLPA157N}{4: wartości 0x01). Przy imporcie z pliku zawartość pola jest wypełniana samoczynnie przez program BOSCOM; przy eksporcie do pliku program zapisuje dane w formacie pokazanym obok identyfikator O Patrz opis powyżej :20:BOSCOM operatora Kod operacji Kod operacji wg standardu SIFT :23B:aaaa :23B:CRED bankowej data waluty, kod data w formacie rrmmdd. : :32A:021217CZK59,00 waluty, kwota Kod waluty trzyliterowy 32A:rrmmddaaa99999999999 Dla kwoty wymagane jest rozdzielenie 99,99 przecinkiem i podanie części ułamkowej waluty kod waluty i kwota O Kod waluty trzyliterowy :33B:aaa9999999999999,99 :33B:CZK59,00 przekazywana ymagane rozdzielenie przecinkiem i podanie części ułamkowej waluty numer rachunku ymagany numer rachunku w :50K:/34*a :50K: /71 1540 1014 3001 7312 3456 obciążanego formacie NRB i wymagana co 35*a 0001 (zleceniodawca) najmniej jedna linia opisu 35*a Firma NOA i opis zleceniodawcy 35*a Miasto zleceniodawcy 35*a Ulica (nazwa i adres) identyfikator banku O pole o stałej wartości (inne dla :52A:34*a :52A:+EBOSPLPA005 zleceniodawcy każdego oddziału banku) nazwa banku O :54D:34*a :54D:Bank Otrzymujacy korespondenta 35*a Miasto

otrzymującego i opis banku nazwa banku pośredniczącego i opis banku O nazwa banku beneficjenta i opis banku wymagana co najmniej jedna linia numer rachunku beneficjenta i opis beneficjenta ymagany numer rachunku beneficjenta i wymagana co najmniej jedna linia opisu beneficjenta szczegóły płatności wymagana co najmniej jedna linia Szczegóły dot. opłat kod informujący o pokryciu kosztów przekazu (BEN, OUR, SHA) informacje międzybankowe O dodatkowe dyspozycje klienta O Zakończenie rekordu 35*a 35*a 35*a :56D: 35*a 35*a 35*a 35*a :57D: 35*a 35*a 35*a 35*a :59:/ 34*a 35*a 35*a 35*a 35*a :70: 35*a 35*a 35*a 35*a :71A:aaa Ulica :56D:Bank Posredniczacy Miasto Ulica :57D:Bank Beneficenta Miasto Ulica :59:/1234567890 Firma KONTRAHENT Miasto Ulica :70:/INV/FVat12345/2002 :71A:SHA :72: 35*a 35*a 35*a 35*a 35*a 35*a 35*a 35*a 35*a 35*a Znacznik końca rekordu (na końcu bajt o wartości 0x03) -} Typ pola: Przykład formatu danych: pole wymagalne O pole opcjonalne a pole alfanumeryczne (znakowe) o takiej długości ile jest liter a 35*a pole o maksymalnej długości 35 znaków alfanumerycznych 9 pole numeryczne o takiej długości ile jest cyfr 9 Uwaga: Przy imporcie dokumentu MT1013 z pliku nie ma możliwości podziału kosztów przelewu pomiędzy zleceniodawcę a beneficjenta (całością kosztów można obciążyć jedną lub drugą stronę). Jest możliwość ręcznego skorygowania tego po imporcie w funkcji edycji dokumentów. Przykładowy plik importu/eksportu MT103: :23B:CRED :32A:021217PLN100,00 :50K: /71 1540 1014 3001 7312 3456 0001 Firma NOA Miasto Ulica :52A:+EBOSPLPA005 :54D:Bank otrzymujacy Miasto :56D:Bank posredniczacy Miasto :57D:Bank beneficjenta Miasto :59:/1234567890 Firma KONTRAHENT Miasto Ulica :70:Zaplata za dostawe :71A:SHA -} Obroty - plik typu 940 (*.940) Format stosowany oraz jako jeden z możliwych formatów eksportu informacji otrzymanej z banku - obrotów na rachunku (eksport do pliku w formacie MT940). Nazwa pola Typ Uwagi Format danych Przykładowa zawartość pola

Znak rozpoczynający blok dla pojedynczego rachunku Nagłówek Początek pola treść Numer referencyjny Opis rachunku Numer wyciągu Saldo początkowe Operacja (powtarza się kolejno dla każdej operacji na wyciągu) Szczegóły operacji (dotyczące powyższej operacji powtarza się kolejno dla każdej operacji na wyciągu) maksymalnie do 6 linii o zawartości Treść Treść Treść O Treść O Saldo końcowe Koniec bloku Typ pola: bajt o wartości 0x01 i znak końca linii czyli dwa bajty o kolejnych wartościach 0x0D, 0x0A Program zapisuje dane nagłówka w formacie pokazanym obok Pole o wartości 0 Bank/NRB Numer kolejnego wyciągu C-saldo MA, D-saldo N, data salda, waluta, saldo Data waluty, data księgowania, znak operacji (C-MA, RC-storno MA, DN, RD-storno N), kwota, N, kod transakcji (TRF), referencje (NONREF) Kod transakcji (jak w polu 61 czyli TRF), separator, kod pola, NRB Kod transakcji (jak w polu 61 czyli TRF), separator, dwie cyfry kodu pola (wg. tabeli kodów pól), zawartość pola, separator, dwie cyfry kodu pola, zawartość pola Kod operacji (jak w polu 61 czyli TRF), separator, dwie cyfry kodu pola, zawartość pola, separator, dwie cyfry kodu pola, zawartość pola C-saldo MA, D-saldo N, data salda, waluta, saldo Znacznik końca rekordu (na końcu bajt o wartości 0x03) :20:9 :25:99999999/99 9999 9999 9999 9999 9999 9999 :28C:999 :60F:aRRMMDDaaa15*9 {1:F01EBOSPLPA0050000000000 }{2:I103EBOSPLPA157N} {4: :20:0 25:15401014/62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 :28C:102 :60F:C041103PLN167598,60 : 61:RRMMDDMMDD2*a15* 9Naaa16*a : 61:0411031103C1000,00NTRFNON REF :86:aaaSKK99 9999 9999 9999 9999 9999 9999 aaaskk27*askk27*a :86:TRF;3110 2030 0045 1110 0000 0043 3030 TRF;32N-CTO KŁOBUCK 82 Zakrzewsk;33a Kłobuck aaaskk27*askk27*a TRF;20zaplata za f-v H2345/C/04 :62F:aRRMMDDaaa15*9 :62F:C041103PLN137518,40 -} Przykład formatu danych: pole wymagalne O pole opcjonalne a pole alfanumeryczne (znakowe) o takiej długości ile jest liter a 35*a pole o maksymalnej długości 35 znaków alfanumerycznych 9 pole numeryczne o takiej długości ile jest cyfr 9 35*9 pole numeryczne o maksymalnej długości 35 cyfr RR dwie cyfry roku MM dwie cyfry miesiąca DD dwie cyfry dnia K kod pola informacji S separator (jako separator pól zastosowany jest średnik) Separatorem dziesiętnym w polu saldo lub kwota jest przecinek i wlicza się go do ogólnej ilości znaków w polu. Kody pól informacji dla zawartości Treść w Szczegółach operacji Kod Ilość znaków Opis 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27 8*27 Opis płatności 31 24 Numer rachunku kontrahenta 32, 33 2*27 Nazwa kontrahenta 34 26 NRB rku wirtualnego (jeżeli dotyczy operacji na r-kach wirtualnych) przypadku eksportu danych z wielu rachunków za wiele dni format pliku jest następujący: Początek bloku :20:Numer referencyjny :25:Opis rachunku Start :60:Saldo początkowe Rachunek 1 :61:Operacja Zestawienie operacji :86:Szczegóły operacji Stop :62F Saldo końcowe :25:Opis rachunku Start :60:Saldo początkowe Rachunek 2 :61:Operacja Zestawienie operacji :86:Szczegóły operacji Stop :62F Saldo końcowe :25:Opis rachunku Start :60:Saldo początkowe Rachunek n Zestawienie operacji :61:Operacja :86:Szczegóły operacji Stop :62F Saldo końcowe Koniec bloku

Przykładowy plik eksportu MT940: {1:F01EBOSPLPAXXX0000000000}{2:I940EPOSPLPXXXXN} {4: :20:0 :25:15401014/62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 :28C:102 :60F:C041103PLN167598,60 :61:0411031103C1000,00NTRFNONREF :86:TRF;3110 2030 0045 1110 0000 0043 3030 TRF;32N-CTO KŁOBUCK 82 Zakrzewsk;33a Kłobuck TRF;20zaplata za f-v H2345/C/04 :61:0411031103D5305,20NTRFNONREF :86:TRF;3199123456-27003-1978-00 TRF;32Klient Testowy ul. Owoc;33owa 11 Katowice TRF;20zasilenie konta :61:0411031103D200,00NTRFNONREF :86:TRF;3129 1030 1061 0000 0000 0099 6000 TRF;32POLKOMTEL arszawa TRF;20opłata abonamentu za telefo;21n numer 123 456789 :61:0411031103D53,00NTRFNONREF :86:TRF;3183 1010 1023 0000 2613 9510 0000 TRF;20Składka ZUS (51) Id.pł. 11;2111111111 R-123456785 Id.skł;22. S/200410/01 :61:0411031103D54,00NTRFNONREF :86:TRF;3178 1010 1023 0000 2613 9520 0000 TRF;20Składka ZUS (52) Id.pł. 11;2111111111 R-123456785 Id.skł;22. S/200410/01 :61:0411031103D55,00NTRFNONREF :86:TRF;3173 1010 1023 0000 2613 9530 0000 TRF;20Składka ZUS (53) Id.pł. 11;2111111111 R-123456785 Id.skł;22. S/200410/01 :61:0411031103D3,00NTRFNONREF :86:TRF;3139 1010 1212 0011 1122 2200 0000 TRF;32Pierwszy Urząd Skarbowy Kat;33owice :61:0411031103D20000,00NTRFNONREF :86:TRF;3199123456-27103-1001 TRF;32Konto lokaty TRF;20Z Założenie lokaty terminow;21ej :61:0411031103D3000,00NTRFNONREF :86:TRF;3157 1540 1014 4001 9912 3456 0001 TRF;32FIRMA TESTOA TRF;20Dopłata do rachunku CALL :61:0411031103D430,00NTRFNONREF :86:TRF;20wypłata gotówkowa :61:0411031103D1980,00NTRFNONREF :86:TRF;3113 1030 1061 0000 0000 0043 0002 TRF;32PSM C.HARTIG ARSZAA UL.P;33OZNAŃSKA 15 TRF;20a.w.u. 10301061 ELX :62F:C041103PLN137518,40 -} Obroty - plik tekstowy (*.csv) Format stosowany jako jeden z możliwych formatów eksportu informacji otrzymanej z banku - obrotów na rachunku (eksport do pliku w formacie tekstowym csv). Nazwa pola Typ Uwagi Format Przykładowa zawartość pola Numer NRB rachunku klienta, którego dotyczy ciąg 62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 NRB eksport znaków Numer rachunku klienta, którego dotyczy eksport iąg "50001270-27001-00-01" Rachunek znaków Data wykonannia operacji data 24-10-2006 DataOperacji Data zaksięgowania operacji na koncie klienta data 25-10-2006 Dataaluty Tresc1 Opis szczegółów transakcji - pierwsza linia Tresc2 S Opis szczegółów transakcji - druga linia Tresc3 S Opis szczegółów transakcji - trzecia linia Tresc4 S Opis szczegółów transakcji - czwarta linia RachunekKontrahentan ;NazwaKontrahentan1 Rachunek kontrahenta strony n (lub NRB) Nazwa kontrahenta strony n - pierwsza linia NazwaKontrahentan2 S Nazwa kontrahenta strony n- druga linia do 35 znaków do 35 znaków do 35 znaków do 35 znaków do 35 znaków do 35 Zapłata częściowa za fakturę numer 1/2006 i 2/2006 98 2030 0045 1110 0000 0031 5240 Firam Kontrahenta z o.o. Katowice

znaków do 35 znaków do 35 znaków NazwaKontrahentan3 S Nazwa kontrahenta strony n- trzecia linia NazwaKontrahentan4 S Nazwa kontrahenta strony n - czwarta linia RachunekKontrahentaMa NazwaKontrahentaMa1 Rachunek kontrahenta strony Ma (lub NRB) 62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 Nazwa kontrahenta strony Ma- pierwsza linia Firma Testowa BOSCOM NazwaKontrahentaMa2 S NazwaKontrahentaMa3 S NazwaKontrahentaMa4 S Obrotyn ObrotyMa Saldo do 35 znaków Nazwa kontrahenta strony Ma- druga linia do 35 znaków Nazwa kontrahenta strony Ma- trzecia linia do 35 znaków Nazwa kontrahenta strony Ma - czwarta linia do 35 znaków Kwota obrotów strony n. Jeśli to nie była liczba ze operacja po stronie n to wartość 0.00 znakiem Kwota obrotów strony Ma. Jeśli to nie była liczba ze operacja po stronie Ma to wartość 0.00 znakiem Saldo po wykonanej operacji (znak minus oznacza liczba ze debet na rachunku) znakiem bankowy kod operacji 4 cyfry arszawa Aleja Jana Pawła II 12 0.00 1234.00-2345.00 1004 Kod Uwagi: = wymagane tzn. niepuste O = opcjonalne, może być pominięte P = oznacza pole wymagalne, z tym, że może zostać puste (wymagana tylko struktura znaczników pola w postaci ;; ) S= oznacza pole wymagalne, z tym, że może zostać puste (wymagana tylko struktura znaczników pola tekstowego w postaci ; ; ) Plik zawiera w pierwszym wierszu nagłówek z nazwami pól danych. jednym pliku mogą być zapisane dane wielu operacji płatniczych, każdy wiersz zawiera dane innej operacji płatniczej. Każdy wiersz kończy się znakiem końca wiersza <CR><LF> (Hex 0D0A). Pola alfanumeryczne (tekstowe) są zapisane w cudzysłowach (" "). Długość pól podana w tabeli nie uwzględnia cudzysłowów. Poszczególne pola danych są oddzielone średnikiem "," (Hex 3B). Przykładowy plik eksportu obrotów typu csv: NRB;Rachunek;DataOperacji;Dataaluty;Tresc1;Tresc2;Tresc3;Tresc4;RachunekKontrahentan;NazwaKontrahentan1;NazwaKontrahentan2; NazwaKontrahentan3;NazwaKontrahentan4;RachunekKontrahentaMa;NazwaKontrahentaMa1;NazwaKontrahentaMa2;NazwaKontrahentaMa3; NazwaKontrahentaMa4;Obrotyn;ObrotyMa;Saldo;Kod 62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 ;"50001270-27001-00-01";24-10-2006;25-10-2006; Zapłata częściowa za fakturę ; numer 1/2006 i 2/2006 ;"";""; 98 2030 0045 1110 0000 0031 5240 ; Firma Kontrahenta sp. z o.o. ; Katowice ; ; ; 62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 ; Firma Testowa BOSCOM ; arszawa ; Aleja Jana Pawła II 12 ; ;0.00;1234.00;-2345.00;1004 Salda - plik tekstowy (*.csv) Format stosowany do eksportu informacji otrzymanej z banku - sald rachunków (eksport do pliku w formacie tekstowym csv). Nazwa pola Typ Uwagi Format Przykładowa zawartość pola Numer NRB rachunku klienta, którego dotyczy ciąg 62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 NRB stan salda znaków Numer rachunku klienta, którego dotyczy stan ciąg "27001-00" Rachunek salda znaków S Rodzaj rachunku ciąg "RB" TypTransakcji znaków aluta salda ciąg "PLN" aluta znaków Data podawanego salda rachunku data 24-10-2006 Data Oprocentowanien OprocentowanieMa AktualnyTerminarz TypTerminarza P S Oprocentowanie rachunku n w przypadku nieustalonego wpisane zerowe Oprocentowanie rachunku n w przypadku nieustalonego wpisane zerowe Terminu operacji dla rachunku Typ operacji dla powyższego terminu liczba 0.00 liczba 0.10 data ciąg znaków liczba Debet Obrotyn Zamkniecia Debet na rachunku liczba 9876543.09 liczba 12345.67 Obroty n na koniec poprzedniego dnia sumowane od początku bilansu otwarcia Obroty Ma na koniec poprzedniego dnia sumowane od początku bilansu otwarcia Saldo rachunku na koniec poprzedniego dnia Należne odsetki n na koniec poprzedniego dnia ObrotyMaZamkniecia SaldoZamkniecia Odsetkin OdsetkiMa Obrotyn liczba liczba -2345.78 0.00 Należne odsetki n na koniec poprzedniego dnia Obroty n bieżącego dnia liczba liczba 10.20 0.00 0.00

ObrotyMa Saldo Obroty Mabieżącego dnia liczba Saldo bieżącego dnia liczba 100.00-2245.78 Uwagi: = wymagane tzn. niepuste O = opcjonalne, może być pominięte P = oznacza pole wymagalne, z tym, że może zostać puste (wymagana tylko struktura znaczników pola w postaci ;; ) S= oznacza pole wymagalne, z tym, że może zostać puste (wymagana tylko struktura znaczników pola tekstowego w postaci ; ; ) Plik zawiera w pierwszym wierszu nagłówek z nazwami pól danych. jednym pliku mogą być zapisane salda wielu rachunków, każdy wiersz zawiera dane dla jednego rachunku. Każdy wiersz kończy się znakiem końca wiersza <CR><LF> (Hex 0D0A). Pola alfanumeryczne (tekstowe) są zapisane w cudzysłowach (" "). Długość pól podana w tabeli nie uwzględnia cudzysłowów. Poszczególne pola danych są oddzielone średnikiem "," (Hex 3B). Przykładowy plik eksportu sald typu csv: 62 1540 1014 2001 9912 3456 0001 ;"27001-00";"RB";"PLN";24-10-2006;0.00;0.10;;"";0.00; 9876543.09; 12345.67; -2345.78;0.00;10.20;0.00;100.00; -2245.78

Instalacja programu Operacja instalacji obejmuje : - przygotowanie modułu bankowego do wykonywania operacji na Państwa rachunkach; - zainstalowanie, uruchomienie i skonfigurowanie modułu klienta na komputerze użytkownika w Państwa firmie; - zarejestrowanie użytkowników wyznaczonych przez uprawnione w karcie wzorów podpisów osoby do korzystania z programu i nadanie im odpowiednich praw; - wygenerowanie podpisów elektronicznych dla osób wyszczególnionych na karcie wzorów podpisów do autoryzacji zleceń płatniczych. Każda z osób powinna przedstawić pracownikowi Banku instalującemu program dowód osobisty w celu potwierdzenia tożsamości. Osoby uprawnione, lecz nieobecne w czasie instalacji mogą wygenerować sobie podpis same i donieść osobiście do banku bądź wysłać na dyskietce plik generacji klucz publiczny - (patrz: rozdział Podpis elektroniczny) z dołączonym pisemnym zleceniem podpisanym przez osoby uprawnione na karcie wzorów podpisów. Zalecane jest, aby w dniu instalacji było obecnych przynajmniej tyle osób ile potrzebnych jest podpisów do realizacji zlecenia. Dane o ilości osób są określone na karcie wzorów podpisów; - przeprowadzenie pierwszej sesji połączeniowej z bankiem; - końcowe konfigurowanie systemu; w przypadku instalacji sieciowych na jednym stanowisku wykonywane są punkty od 2 do 6 na pozostałych tylko punkt 2. Transmisji można dokonywać tylko ze stanowisk dysponujących modemem przyłączonym bezpośrednio do komputera bądź też skonfigurowanym jako współdzielony. szystkie stanowiska muszą mieć dostęp do zasobu sieciowego, w którym zainstalowany jest program i bazy; - krótkie objaśnienie działania programu przez pracownika banku użytkownikom wyznaczonym do jego obsługi. Informacje ogólne o programie BOSCOM Moduł klienta programu BOSCOM jest typową aplikacją indows mogącą pracować w systemie operacyjnym indows 9x /NT/2000/XP. ykorzystuje on elementy bazy PARADOX firmy Borland. programie zastosowane są typowe mechanizmy aplikacji indows. Dotyczy to operowaniem poszczególnymi oknami aplikacji (powiększanie, pomniejszanie, przesuwanie, otwieranie, zamykanie, segregowanie itp.). Pomiędzy poszczególnymi polami w oknach przechodzimy naciskając klawisz ENTER lub TAB ewentualnie dla cofania się Shift+TAB. Okno programu składa się z trzech obszarów(rysunek A 2). Dwa pierwsze, czyli MENU i PRZYCISKI FUNCYJNE towarzyszą aplikacji przez cały czas z jej korzystania. Jednak w zależności od uprawnień nadanych użytkownikowi oraz konkretnej sytuacji pewne opcje są lub nie są dostępne. Brak dostępności charakteryzuje się odpowiednim kolorem opcji lub przycisku (ustawienia kolorów zależą od konfiguracji indows)(rysunek A 1). Rysunek A 1

Rysunek A 2 OKNA PRZEGLĄDARKI są podstawowym narzędziem programu, lecz zamiast nich mogą w tym miejscu pojawić się inne np. OKNO TRANSMISJI, OKNO BAZY KONTRAHENTÓ, OKNO PROADZANIA DOKUMENTÓ i parę kolejnych omówionych w dalszej części instrukcji. szystkie dostępne w danej konfiguracji użytkownika okna można uaktywniać z LINII MENU. Część poleceń otwarcia okien została przeniesiona na LINIĘ PRZYCISKÓ. Ich opisem zajmują się kolejne rozdziały instrukcji. każdej chwili okna można zamknąć. Służy do tego polecenie MENU Edycja -> Zakończ lub kliknięcie myszką na krzyżyku w prawym górnym rogu okna (UAGA: powyżej jest drugi przycisk z krzyżykiem, służący do zamykania całego programu) (Rysunek A 3) Rysunek A 3 Uaktywnienie odpowiedniego polecenia MENU lub PRZYCISKU FUNKCYJNEGO odbywa się poprzez ustawienie się kursorem myszki na odpowiednim poleceniu i naciśnięciu lewego przycisku myszy (dot. osób praworęcznych). Aby uniknąć zbytniego rozwlekania tekstu instrukcji takie postępowanie nazywać będziemy kliknięciem. Polecenia MENU wymagają dwukrotnej akcji : najpierw wybieramy kliknięciem polecenie głównego menu, a następnie po jego rozwinięciu wybieramy odpowiednie polecenie. PRZYCISKI FUNKCYJNE są aktywowane pojedynczym kliknięciem. oknie przeglądarki bardzo pomocną opcją są tzw. MENU KONTEKSTOE. Ich poznanie i używanie w znaczący sposób może ułatwić i przyspieszyć korzystanie z programu (Rysunek A 4). Rozwinięcie MENU KONTEKSTOEGO odbywa się przy pomocy prawego przycisku myszy, a jego zawartość zależy od miejsca kliknięcia i aktualnego stanu bazy.

Rysunek A 4 Dla użytkowników pracujących przy rozdzielczościach ekranu większych od 640x480 wygodną opcją jest możliwość powiększenie aplikacji na cały ekran. Dokonać tego można klikając na mały kwadracik (MAKSYMALIZUJ) w prawym górnym rogu okna aplikacji (Rysunek A 3). Powrót do poprzednich wymiarów okna dokonać można w analogiczny sposób jednakże zamiast przycisku z kwadratem pojawi się przycisk z dwoma nachodzącymi na siebie kwadracikami (PRZYRÓĆ). wielu miejscach programu można zauważyć pojawiające się chmurki z podpowiedziami, rozwinięciem całej linii lub opisem polecenia, nad którym ustawiony jest kursor myszki. Mają one na celu ułatwienie zrozumienia polecenia oraz ułatwienia kontroli na wprowadzanymi dokumentami (Rysunek A 5). Rysunek A 5 Okno przeglądarki otwiera się podczas uruchomienia programu, jednakże w czasie pracy z programem może zostać zasłonięte przez inne okna aplikacji. celu jego przywołania należy kliknąć na przycisku funkcyjnym z otwartym segregatorem lub wybrać polecenie z MENU Zlecenia -> Otwórz (Rysunek A 6). Rysunek A 6 Lewa część okna przeglądarki to tzw. Lokalizacja folderów. Ma ona analogiczny charakter jak drzewo folderów (katalogów) w standardowym Eksploratorze indows (Rysunek A 7). Znaczenie poszczególnych folderów opisywane jest systematycznie w dalszej części instrukcji.

Rysunek A 7 Foldery główne to: AKTUALNE, ARCHIALNE, USUNIĘTE. Folder AKTUALNE grupuje w sobie podfoldery z paczkami, których data realizacji mieści się w granicach określonych w konfiguracji aplikacji (Patrz: Konfiguracja programu) licząc od daty bieżącej. szystkie paczki niemieszczące się w tych granicach są przesuwane do folderu ARCHIALNE. trakcie edycji istnieje możliwość usuwania pojedynczych dokumentów lub całych paczek, które zostają przepisane do folderu USUNIĘTE. Istniej możliwość przywrócenia takich dokumentów z powrotem do stanu używalności w postaci nowych paczek. Usuniecie paczek lub dokumentów z folderu USUNIĘTE jest nieodwracalne. Podfoldery folderów AKTUALNE i ARCHIALNE to: wprowadzone, zaakceptowane (opcja), podpisane, do wysłania, wysłane, odebrane. Foldery te zawierają w sobie dokumenty (paczki dokumentów) o takim właśnie statusie. I tak: - w folderze wprowadzone zawarte są nowe dokumenty pochodzące z ręcznego wprowadzenia, kopiowania lub importu z pliku; - folder zaakceptowane jest folderem opcjonalnym (zmianę ustawienia dokonuje pracownik Banku instalujący program); trafiają tu dokumenty z folderu wprowadzone po uprzednim ich przejrzeniu (wymusza to procedura akceptacji); przegląd dokumentów do akceptacji stanowi jeden ze stopni ich kontroli. Akceptacji musi dokonać inna osoba np. przełożony; - do folderu podpisane trafiają dokumenty z folderu zaakceptowane (jeżeli nie jest skonfigurowany to z folderu wprowadzone), które po uprzednim przejrzeniu zostaną podpisane przez uprawnione osoby. Procedura podpisania jest omówiona w dalszej części instrukcji; dokumenty podpisane można wysłać do realizacji. - przydzielenie dokumentom takiego statusu spowoduje ich przesunięcie do folderu do wysłania; UAGA: Status dokumentu do wysłania nie oznacza rozpoczęcia transmisji. Do tego celu służy odpowiednie okno aplikacji opisane dalej oraz zaznaczenie w tym oknie żądania realizacji dokumentów. - po dokonanej poprawnej transmisji w zależności od tego czy w jej trakcie został odebrany raport księgowania czy też nie dokumenty z folderu do wysłania trafiają do folderów wysłane (jeżeli raport nie został odebrany) lub - odebrane z banku (jeżeli raport został odebrany). Paczki dokumentów znajdujące się w folderach, są opisane w następujący sposób(rysunek A 8)) : (DD-MM-RR) ilość XX suma: YYYYY,YY NAZA, gdzie: - DD-MM-RR oznacza datę w postaci dzień-miesiąc-rok (format zależny od ustawienia wyświetlania daty w Ustawieniach Regionalnych w indows); - XX ilość dokumentów w paczce; - YYYYY,YY wartość sumy kwot w paczce; - NAZA nazwa paczki podawana przy jej tworzeniu

Rysunek A 8 Klikając myszką na wybranej paczce, w prawym oknie przeglądarki wyświetli się lista dokumentów w niej zawartych w postaci kolejnych linii zawierających podstawowe informacje o dokumencie: DD-MM-RR NNN(HHH) YYYYY,YY TT STATUS PP RACHUNEK_MA KONTRAHENT TREŚĆ AŻNY - - DD-MM-RR data realizacji w postaci rok-miesiąc-dzień NNN(HHH) numer dokumentu numeracja zależy od daty realizacji i kolejności wprowadzania dokumentów i paczek. Każdy dokument w momencie wprowadzenia otrzymuje unikatowy numer począwszy od 001 i dodatkowo dla celów serwisowych numer wyświetlany w nawiasach w systemie szesnastkowym. Usunięcie takiego dokumentu z paczki nie zmienia już numeracji następnych dokumentów. Każda nowa data realizacji dokumentów rozpoczyna numerację od początku. Numer dokumentu ma znaczący wpływ na sposób księgowania. Pierwsze są księgowane dokumenty o najniższym numerze niezależnie od tego ile paczek zostało wysłanych do banku (dot. jednej transmisji, w trakcie której zostało wysłanych więcej niż jedna paczka). Trzeba zwrócić na to szczególną uwagę jeśli wysyłane dokumenty przelewów korzystają np. ze środków likwidowanej lokaty. Jeżeli dokument likwidacji lokaty ma numer większy od numerów dokumentów przelewów to należy dokonać dwóch transmisji. pierwszej dokonać likwidacji, w drugiej zrealizować przelewy. Istnieją jeszcze inne sposoby przeprowadzenia takiej transakcji np. stworzenie nowej paczki dokumentów wykorzystując możliwości kopiowania dokumentów pomiędzy paczkami YYYYY,YY kwota dokumentu TT typ dokumentu (istnieją następujące symbole dokumentów PP, ZU, LT, LZ, MT) STATUS status dokumentu odpowiada folderowi, w którym dokument się znajduje PP ilość podpisów na dokumencie RACHUNEK_MA numer konta bankowego klienta (w wypadku dokumentów lokat pojawia się Państwa numer rachunku) KONTRAHENT pierwsza linia z nazwy kontrahenta (w przypadku lokat pojawia się nazwa Państwa firmy TREŚĆ opis dokumentu zawarty we wszystkich czterech polach Tytułem formatki dokumentu AŻNY wskaźnik dodatkowej sygnalizacji ważności dokumentu. Sposób wyświetlania danych w prawym panelu przeglądarki może być dowolnie modyfikowany przez użytkownika programu. Można włączać i wyłączać poszczególne kolumny przeglądarki lub też zmieniać kolejność ich położenia względem siebie. łączanie i wyłączanie realizowane jest po najechaniu kursorem myszki na menu tytułowe kolumn i kliknięciu prawym klawiszem myszki, a następnie zaznaczeniu lub odznaczeniu wybranych pozycji z zaprezentowanego panelu wyboru.(rysunek A 9) Przesuwanie kolumn względem siebie realizowane jest za pomocą przesuwania myszką poszczególnych tytułowych menu kolumn. Rysunek A 9 Jak już wspomniano paczki dokumentów posiadają swój status, który kwalifikuje je do odpowiedniego folderu.. szystkie nowe dokumenty niezależnie od sposobu ich utworzenia mają status wprowadzony (lub zarejestrowany).