Program zajęć rozszerzających zainteresowania przyrodnicze Klub młodego przyrodnika Ogólne założenia programu Adresatem są uczniowie i uczennice klas VI-VII, przejawiający zainteresowania i uzdolnienia przyrodnicze, lubiący się uczyć, zdobywać nowe doświadczenia a także uczniowie, którzy są ciekawi świata. Realizacja programu ma na celu poszerzenie i pogłębienie wiadomości i umiejętności, rozwijanie pomysłowości w myśleniu i działaniu oraz przekazanie uczniom/uczennicom w nowy, atrakcyjny sposób treści z zakresu przyrody. Program ma pobudzać uczniów/uczennice do samodzielnego, logicznego myślenia, rozwinąć ich zdolności i zainteresowania, a także przygotować do dalszej edukacji. Uczy współdziałania w zespole, kształtuje właściwe postawy i charakter młodego człowieka. Pomaga zagospodarować czas wolny tak, aby nie było w nim miejsca na nudę. Zajęcia będą realizowane w wymiarze 2 godzin w tygodniu, po jednej godzinie dla klas szóstych i siódmych Cele programu: - rozwijanie zdolności i zainteresowań przyrodniczych uczniów i uczennic, - wyposażenie uczniów zdolnych w większy zasób wiadomości i umiejętności, - aktywizowanie do samodzielnego, logicznego i twórczego myślenia, - doskonalenie umiejętności analizowania związków i wyciągania wniosków - rozwijanie pamięci, - doskonalenie sprawności rachunkowych na przedmiotach przyrodniczych. Rozwijane umiejętności: - odczytywania wskazań zegara i dokonywania obliczeń czasu; - rozbudzanie zainteresowań przyrodniczych i potrzeby bezpośredniego kontaktu z przyrodą, - kształcenie umiejętności wnikliwej obserwacji środowiska naturalnego i wyciągania wniosków, - poznanie piękna, różnorodności, współzależności przyrody ożywionej (człowiek, rośliny, zwierzęta) i nieożywionej (powietrze, woda...), -wyrabianie szacunku dla przyrody i jej piękna, -ukazywanie różnorodności zjawisk atmosferycznych, -rozwijanie umiejętności posługiwania się bezpośrednimi (obserwacja, doświadczenia) i
pośrednimi (książki, ilustracje, filmy) metodami poznawania przyrody, - rozwijanie umiejętności analizowania, porównywania, uogólniania, -poznanie podstawowych pojęć ekologicznych,wyrabianie nawyków i właściwych postaw ekologicznych typu: oszczędność wody, prądu, segregowanie odpadów, - rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska,wdrażanie do czynnej ochrony przyrody -kształtowanie umiejętności i potrzeby przeprowadzania prostych doświadczeń, eksperymentów, - kształtowanie umiejętności formułowania problemów i ich rozwiązywania różnymi dostępnymi sobie metodami. Cele wychowawcze: - wzmacnianie wiary we własne siły i możliwość osiągnięcia sukcesu - kształtowanie umiejętności współdziałania i dobrej organizacji pracy w grupie -kształtowanie pozytywnej motywacji do podejmowania zadań wymagających wysiłku intelektualnego, -wspieranie dziecka i zachęcanie do wytrwałości w realizowaniu rozpoczętych zadań -rozwijanie cech charakteru uczniów, takich jak: systematyczność, pracowitość, kreatywność, odpowiedzialność, -zachęcanie do pomocy koleżeńskiej, wdrażanie do odpowiedzialności za wykonywane zadanie. Metody pracy: -doświadczenia,eksperymenty, badania -obserwacje spontaniczne i kierowane -metody audiowizualne, filmy przyrodnicze -metody aktywizujące: gry i zabawy dydaktyczne -programowe z użyciem komputera -,,burza mózgów - sporty intelektualne krzyżówki, rebusy, łamigłówki, zagadki - samodzielnego dochodzenia do wiedzy - stosowania zdobytej wiedzy w praktyce Formy pracy i metody pracy: 1) badawcze- eksperyment i doświadczenie, modelowanie, konstruowanie, pomiar z obliczeniem, zakładanie hodowli, planowanie i dokumentowanie wszystkich metod,
2) ćwiczeniowe- wykonywanie, analizowanie i interpretowanie rysunków, schematów, wykresów, tabel, 3) obserwacyjne- obserwacja okazów naturalnych przyrody ożywionej i nieożywionej, obserwacje terenowe, obserwacje zjawisk fizycznych oraz środków dydaktycznych typu preparaty trwałe i nietrwałe foliogramy, 4) słowne- pogadanka, gry dydaktyczne, film edukacyjny, praca z publikacjami popularno-naukowymi. Treści przyrodnicze I. Poznajemy najbliższe otoczenie i warsztat pracy przyrodnika. - Przyroda i jej składniki. - Jak poznawać przyrodę? Przyrządy i pomoce przyrodnika. - Jak się orientować w terenie? Określamy kierunki geograficzne. - Praktyczne wykorzystanie mapy - Obliczenia z wykorzystaniem skali. - Budowa mikroskopu. Zasady prowadzenia obserwacji mikroskopowych. - Rodzaje preparatów mikroskopowych II.Tajemnice zjawisk przyrodniczych. Zabawy z eksperymentami. - Obserwujemy pogodę- poznajemy składniki pogody i sposoby ich pomiaru. - Czym jest powietrze? Właściwości powietrza. - Skąd się bierze wiatr? - Zmiana długości dnia i nocy - Obliczanie wysokości słońca nad horyzontem - Z czego zbudowane są chmury? - Położenie Słońca nad widnokręgiem. - Dlaczego jest dzień i noc? - III. Tajemnice życia na lądzie - Od skały do gleby. Czy wszystkie skały są twarde? - Warunki życia na lądzie. - Na łące, w lesie, na polu, w parku, w sadzie- świat roślin i zwierząt pod lupą. - Od nasionka do drzewa.
- Obserwujemy i pielęgnujemy rośliny i zwierzęta:. - Rośliny i zwierzęta chronione.. IV. Woda- cudowna substancja, bezcenny skarb.. Tajemnice życia w wodzie. Woda to życie. - Stany skupienia wody w przyrodzie- niezwykłe właściwości wody. - Jak woda krąży w przyrodzie? Opady i osady atmosferyczne. - Wody słodkie i wody słone. - Wody płynące, stojące, zbiorniki wodne. - Rzeka- od źródła do ujścia. Największe rzeki w Polsce. - Warunki życia w wodzie- rzece, jeziorze, morzu, oceanie. - Wykonanie doświadczeń związanych z wodą Jak wykorzystujemy wodę? - Woda w naszym ciele. - Woda schowana pod ziemią. - Woda w domach, fabrykach, zakładach przemysłowych, rolnictwie. - Woda- źródło energii. - Transport wodny. - Odpoczynek nad wodą, sporty wodne. Jakość naszych wód - Co brudzi naszą wodę? Źródła zanieczyszczenia wody. - Kwaśne deszcze- dlaczego rośliny i zwierzęta nie lubią kwaśnych deszczy? - Jakość wód głębinowych. - Zasoby wody w Polsce i na świecie. Chronimy i oszczędzamy wodę. - Zużycie wody na świecie. - Skąd się bierze woda w kranie? Jak oszczędzać wodę w domu? - Magazyny, czyli rezerwuary wody. Wodne obszary chronione. - Dokąd trafiają ścieki? Jak je oczyszczamy? Stacje uzdatniania wody. V. Ziemia nasza planeta. Co lub kto jej zagraża? - Poznanie czynników będących źródłem zanieczyszczeń przyrody.
- Właściwości powietrza. Badanie zanieczyszczenia powietrza w najbliższej okolicy. - Smog i kwaśny deszcz- co to jest? - Hałas- jak można go ograniczyć? - Katastrofy ekologiczne. - Co to jest energia? Jak należy oszczędzać energie elektryczną, gazową, cieplną? - Odpady są tam, gdzie ludzie. Segregacja odpadów i recykling. - Dzień ciszy VI.. Korzystanie z różnych źródeł wiedzy przyrodniczej - Ukazanie możliwości poszerzania wiedzy o przyrodzie. - Poznanie multimedialnych programów przyrodniczych. - Wykorzystanie IT do prezentowania wyników doświadczeń, obserwacji. - Tworzenie prezentacji multimedialnych. VII Człowiek - Utrwalenie zagadnień związanych z budowa organizmu człowieka charakterystyka układów narządów. - Dlaczego w naszym życiu ważna jest profilaktyka. VIII. Samodzielne planowanie i przeprowadzanie doświadczeń - Zasady bezpieczeństwa w czasie doświadczeń. - Zastosowanie metody badawczej. - Wnioskowanie. Treści matematyczne w przyrodzie Zagadnienia matematyczne są realizowane w połączeniu z treściami przyrodniczymi, stosowne do omawianej tematyki przyrodniczej. Dzięki temu uczniowie będą rozwijać i doskonalić sprawność rachunkową, umiejętności analitycznego i logicznego myślenia. Planowane osiągnięcia Umiejętności kluczowe: Planowanie i prowadzenie obserwacji, pomiarów i prostych eksperymentów
Prezentowanie wyników obserwacji, pomiarów i eksperymentów. Dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych. Rozwiązywanie problemów w twórczy sposób. Komunikowanie się w różnych sytuacjach. Dostrzeganie walorów przyrodniczych danego regionu. Przewidywane osiągnięcia uczniów: Uczeń, który weźmie udział w programie będzie : - opisywał życie w wybranych ekosystemach, - wymieniał warunki konieczne do rozwoju roślin, - znał i rozpoznawał chronione gatunki zwierząt, - prowadził i opisywał obserwacje, doświadczenia i eksperymenty, - znał wpływ przyrody nieożywionej na człowieka, - opisywał pogodę poprzez jej składniki i dokonywał pomiarów, - poznawał zasady działania odnawialnych źródeł energii, - badał znaczenie wody w przyrodzie. dokonywał obserwacji przez mikroskop i przygotowywał proste preparaty, - dokonywał obserwacji przyrodniczych i pobierał materiały przyrodnicze w terenie - wykorzystywał wiedzę matematyczną do rozwiązywania zadań przyrodniczych - używał obliczeń matematycznych, - potrafił argumentować, bronić własnego zdania, Ewaluacja programu: Podczas realizacji treści programowych należy brać pod uwagę głównie zaangażowanie uczniów, ich aktywność podczas zajęć oraz wykazywanie inicjatywy w pracy samodzielnej. Motywowanie uczniów ma służyć ich aktywnej pracy na zajęciach. Wykorzystane zostaną następujące formy monitorowania postępów uczniów: bieżące sprawdzanie efektywności realizacji treści nauczania pomiar osiągnięć uczniów przez obserwację aktywności uczniów podczas zajęć oraz ich zaangażowania w realizację samodzielnych zadań, rozmowy z uczniami na zajęciach, analizę samodzielnych prac uczniów; Analiza kart eksperymentów i karty zajęć terenowych.
Analiza pozostałych prac uczniów (karty obserwacji, modele, karty pracy, prezentacje, plakaty). Prezentacja eksperymentów- pokaz przygotowany przez członków koła- 1 raz w semestrze. Przeprowadzenie ankiety ewaluacyjnej. Opracowała Bożena Żukowska