SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoły Podstawowej im. gen. Dezyderego Chłapowskiego w Bodzyniewie rok szkolny 2014/2015 1
I. WSTĘP Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły i program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska. Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie młodzieży przed zagrożeniami poprzez działania wychowawczo- profilaktyczne, a także reagowanie w sytuacjach podejmowania ryzykownych zachowań. II. PODSTAWY PRAWNE Podstawą prawną programu profilaktyki są następujące akty prawne: 1. Konwencja o Prawach Dziecka 2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. 3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego... 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21marca 2001 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, yfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych. 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 sierpnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego 9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 stycznia 2001 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznej i pedagogicznej 10. Ustawa z 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym 11. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 12. Ustawa z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej. 2
III. WSPÓŁPRACA ORGANÓW SZKOŁY Podmiotem wszelkich działań profilaktyki jest uczeń naszej szkoły. W celu realizacji programu wychowawczego oraz w celu udzielania pomocy pedagogicznej dla dobra konkretnego ucznia zgodnie współpracują nauczyciele, rodzice i uczniowie naszej szkoły. IV. DIAGNOZA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH 1. Przeprowadzona diagnoza zachowań problemowych w roku szkolnym 2006/07 obejmująca całe środowisko wychowawcze wskazuje na pewne obszary problemowe istotne dla podejmowania działań profilaktyczno- wychowawczych. 2. Analiza przeprowadzonych badań oraz jej zestawienie z badaniami z ubiegłego roku wskazują na pewne tendencje i kierunki: a) wśród młodzieży: -agresja słowna -przemoc w drodze do i ze szkoły b) wśród rodziców: -w szkole istnieje problem agresji słownej i fizycznej -młodzież używa wulgarnych słów c) wśród nauczycieli: -przezwiska, wulgarne określenia. V. CELE SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Celem głównym niniejszego programu profilaktyki jest przygotowanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi, ułatwiającymi kontakt z innymi ludźmi i radzeniu sobie z samym sobą. Z uwagi na to, że do naszej szkoły uczęszczają dzieci w wieku 5-13 lat oraz z przeprowadzonych badań wynika, że dzieci te nie przejawiają postaw destrukcyjnych. Niniejszy program zatem przygotowany jest dla grupy niskiego ryzyka i stanowić będzie swoistą szczepionkę chroniącą przed złem i patologią. Cele szczegółowe programu profilaktyki: 1. Mediacja sposób rozwiązywania konfliktów. 2. Ograniczanie i eliminowanie zachowań problemowych występujących wśród dzieci, jak: agresja słowna, przemoc 3. Podejmowanie świadomych decyzji w sprawie używek i uczenia się jak mówić nie 4. Promocja zdrowia i rozwijanie zdolności do prowadzenia zdrowego stylu życia uczniów niepełnosprawnych 5. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego od 5-latka poprzez kolejne etapy edukacyjne. 3
. TREŚCI WYCHOWAWCZE Dziecko jako uczeń, kolega, przyjaciel Podobieństwa i różnice między ludźmi, zrozumienie a tolerancja Moja postawa wobec innych Koleżeństwo, przyjaźń, miłość. Prawa moje i innych Kim jestem- co lubię, co potrafię, co jest dla mnie ważne. Godność moja i innych. Wolność osobista a przewidywane konsekwencje własnych zachowań, odpowiedzialność i obowiązki Istota koleżeństwa, przyjaźń, wzajemny szacunek, udzielanie sobie pomocy, współpraca, empatia Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich Rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, zalet i wad Kształtowanie właściwego stosunku do własnych pozytywnych i negatywnych emocji, radzenie sobie w sytuacjach trudnych, umiejętność szukania pomocy. I. REALIZATORZY SZKOLNYCH DZIAŁAŃ Realizatorami działań profilaktyki na terenie szkoły są dyrektor, pedagog, nauczyciele, wspomagając rodziców / prawnych opiekunów dziecka. 1. Dyrektor szkoły, jako realizator działań profilaktyki: a) dba o doskonalenie nauczycieli w zakresie działań profilaktyki i wychowania (finansuje, nadzoruje, wyznacza odpowiedzialnych za realizację). 2. Pedagog szkolny: a) koordynuje wszelkiego rodzaju działania profilaktyczne prowadzone na terenie szkoły b) prowadzi ewaluację szkolnego programu profilaktyki. 3. Nauczyciel- wychowawca jako realizator działań profilaktyki: a) podejmuje systematyczne działania profilaktyczne w odniesieniu do uczniów i rodziców, b) jest wzorem konstruktywnych zachowań itp. 4. Rodzice/ prawni opiekunowie dzieci jako realizatorzy działań profilaktyki: a) aktywnie współdziałają ze szkołą b) biorą udział w tworzeniu i ewaluacji szkolnego programu profilaktyki. Szkoła współpracuje w zakresie realizacji działań profilaktyki z Policją, Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Stacją Sanitarno- Epidemiologiczną, higienistką szkolną. 4
Klasa II. OCZEKIWANE REZULTATY 1. Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów zgodnie z zasadami mediacji. 2. Ogólna poprawa zdrowia i zmiana nawyków żywieniowych. 3. Nabycie zdolności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych. 4. Zwiększenie świadomości osobistego i społecznego zagrożenia konsekwencjami picia i stosowania używek. 5. Stworzenie poczucia bezpieczeństwa i rodzinnej atmosfery od najmłodszych lat. 6. Uwrażliwienie na niepełnosprawność. IX. EWALUACJA a) przygotowanie sprawozdania z realizacji programu na koniec roku szkolnego. X. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ Cele Zadania Sposoby i metody realizacji Czas realizacji Osoby odpowiedzialne Metody oceny skuteczności (ewaluacja) Mediacja jako sposób rozwiązywania konfliktów Eliminowanie postaw braku tolerancji wobec innych. łagodnego rozwiązywania konfliktów konsekwencji braku tolerancji Zapoznanie z formą rozwiązywania konfliktów- mediacją. Prowadzenie mediacji Uczenie się pozytywnego postrzegania innych cały rok szkolny cały rok szkolny pedagog szkolny K. Mizia M. Mańczak pedagog V- I- kontrakt zawarty między stronami szkolnego 5
potrzeby znajomości praw i obowiązków przez uczniów Rozwijanie umiejętności nawiązywania pozytywnych stosunków koleżeńskich i przyjaźni, że słowem też można zranić innych (przezywanie, obśmiewanie, wulgaryzmy) Impreza szkolna Dzień praw dziecka Uczenie się lepszego zrozumienia siebie i innych Uczenie akceptacji i tolerancji ze szczególnym zwróceniem uwagi na dziecko niepełnosprawne(ćwiczeni a komunikacji, różne metody porozumiewania się) spotkania z pedagogiem październik pedagog szkolny pracownicy PPP Polonista I- zeszyt uwag I- ankieta I- I- Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie Postrzeganie siebie jako osoby aktywnej, mającej wpływ na swoje życie. Rajd do Miranowa wrzesień I-III IV- karta wycieczki 6
Zwiększanie wiary w siebie i możliwości działania. Podejmowanie aktywności w różnych obszarach życia i twórcze nastawienie do życia. Praca plastyczna Moje mocne strony Cykl działań Pt. Ja też potrafię październik cały rok nauczyciel plastyki III- Opiekun świetlicy prace plastyczne wystawa prac dzieci Jak wspierać dziecko 5-letnie? Prelekcja dla rodziców pedagog szkolny Ograniczenie i eliminowanie zachowań problemowych występujących wśród dzieci, jak: agresja słowna, przemoc konsekwencji stosowania agresji Kontrakt zawarty między wychowawcą a uczniem lub rodzicami Stworzenie kodeksu zachowań w każdej ie rozmowy z pedagogiem pedagog szkolny I- treść kontraktu I- kodeks Konflikty z rówieśnikami i sposoby ich rozwiązywania O zaburzeniach zachowania Prelekcja dla rodziców w ciągu roku pedagog szkolny pracownicy PPP Prelekcja dla rodziców w ciągu roku pedagog szkolny pracownicy PPP 7
Podejmowanie świadomych decyzji w sprawie używek i uczenia się jak mówić nie Adaptacja i integracja zespołu owego Ukazanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego Przekazywanie informacji o szkodliwości używek i innych substancji szkodliwych dla zdrowia. Zachęcanie do udzielania wzajemnej pomocy na terenie szkoły i poza nią Bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły, wskazanie miejsc niebezpiecznych na terenie szkoły i boiska Wskazywanie wartościowych programów telewizyjnych Propagowanie czytelnictwa Umiejętne wykorzystywanie komputera Bezpieczne korzystanie z Internetu Rola sportu i wypoczynku w życiu dziecka Zaznajamianie uczniów ze szkodliwością używek -wycieczki -imprezy owe i szkolne -godzina wychowawcza -pogadanki pracowników PPP -godzina wychowawcza zajęcia pozalekcyjne zajęcia świetlicowe zajęcia w bibliotece lekcje informatyki godz. wych. konkurs Palić, nie palić oto jest pytanie? gazetka ścienna pedagog szkolny pracownicy PPP nauczyciele,, bibliotekarz nauczyciel informatyki nauczyciel przyrody nauczyciel plastyki I- III IV- szkolnego I- I- i zajęć pozach zajęć świetlicowych, bibliotekarza Uczenie się umiejętności 8
Zdrowy sposób odżywiania się oraz konieczność aktywności fizycznej w celu zapobiegania otyłości dla dzieci Uczenie jak odmawiać bez obawy przed odrzuceniem. jaki wpływ na nasze zdrowie ma mają witaminy i przetwory mleczne. jaki wpływ na nasze zdrowie ma ruch i odpowiednia dieta. Obrony przed naciskami ze strony otoczenia, rówieśników i osób dorosłych. Realizacja programu Owoce w szkole (I-III) Realizacja programu Szklanka mleka Prelekcja dietetyka Jak zapobiegać otyłości wśród dzieci Prelekcja lekarza lub pielęgniarki na temat Wpływ odżywiania na rozwój dziecka cały rok szkolny pedagog 0 -III cały rok szkolny pedagog 0- pedagog higienistka 0- pedagog 0- Pedagoga Zajęcia prowadzone są według scenariuszy zajęć Spójrz inaczej Andrzeja Kołodziejczyka, Programu edukacji antytytoniowej dla I-III SP Nie pal przy mnie, proszę, Program znajdź właściwe rozwiązanie Szkodliwość palenia dla IV- Zatwierdzony Zatwierdzony Zatwierdzony przez Radę Rodziców przez Radę Pedagogiczną przez Dyrektora 9