Michał Krzysztofiak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Krótkoterminowe decyzje w zakresie finansów przedsiębiorstwa na przykładzie przedsiębiorstwa X w branży: działalność pocztowa i kurierska. Working paper Jel Classification: H53 Słowa klucze: krótkoterminowe decyzje inwestycyjne, zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, finanse przedsiębiorstw, cykl konwersji gotówki Streszczenie: Przedstawiony poniżej raport ma za zadanie ukazać podstawowe założenia w zakresie krótkoterminowych decyzji inwestycyjnych w przedsiębiorstwie. Decyzje te prowadzą do zwiększenia kapitału oraz wzbogacenia się właścicieli. Został on przygotowany na przykładzie dominującego na rynku przedsiębiorstwa z branży kurierskiej.
WSTĘP: Podstawą funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa jest właściwe zarządzanie finansami. Aktywne obserwowanie zmian w otoczeniu przedsiębiorstwa to podstawowa zasada, która umożliwia zarówno śledzenie aktualnego budżetu firmy, jak i ocenę potencjalnych zagrożeń oraz szans rozwoju w tym także możliwości związanych z podejmowaniem krótkookresowych decyzji finansowych. Tematem pracy są Krótkookresowe decyzje w zakresie finansów przedsiębiorstwa na przykładzie spółki X z branży : działalność pocztowa i kurierska Krótkoterminowe decyzje finansowe trwają krócej niż 12 miesięcy. Jest to taki zbiór podejmowanych decyzji, których efektem powinna być poprawa działania firmy w zakresie płynności finansowej ( zdolność do finansowania aktualnych zobowiązań oraz działalności bieżącej). Przedsiębiorstwo X: Przedsiębiorstwo X jest wiodącym operatorem logistycznym, który dostosowuje oferowane usługi do potrzeb Klientów, zachowując jednocześnie wysoką jakość serwisu. X jest przedsiębiorstwem globalnym, o jednej z najsłynniejszych i najbardziej podziwianych marek na świecie. Polski oddział tej firmy jest krajowym liderem w omawianym sektorze. Niedawno połączył się z jedną z większych firm transportowych tworząc bardzo dobrą ofertę w stosunku do konkurencji. Cykl konwersji gotówki Cykl konwersji gotówki najprościej rzecz ujmując jest to różnica czasowa pomiędzy: wypływami ( zapłatą za materiały) a wpływami ( spłatą należności za wytworzone dobra) 1. Informuje nas o tym ile dni potrzeba by zainwestowane pieniądze powróciły do przedsiębiorstwa. Generalnie rzecz ujmując każda rozsądnie działająca firma powinna dążyć do jak największego zmniejszenia cyklu konwersji gotówki W celu obliczenia cyklu konwencji gotówki musimy obliczyć: okres konwersji zapasów, okres ściągania należności oraz okres opóźnienia należności 1 W. Pluta, G. Michalski (2005) Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, Warszawa: wyd. C.H. BECK.
Okres konwersji zapasów Cykl ten ukazuje średnią liczbę dni jaką zapasy przechowywane są przechowywane w magazynie. Cykl ten powinien być jak najkrótszy ponieważ przechowywanie zapasów na dłuższą metę to nic innego jak zamrażanie kapitału obrotowego. Przedsiębiorstwo X jest firmą transportową dlatego nie posiada żadnych znaczących zapasów. Okres ściągania należności Okres ściągalności należności określa nam za jaki średni okres czasu nie otrzymaliśmy zapłaty za sprzedane dobra od naszych nabywców. Im dłuższy jest to czas tym gorzej dla przedsiębiorstwa ponieważ należności mogłyby być dalej inwestowane. Dla analizowanego przedsiębiorstwa wyżej wymieniony współczynnik prezentuje się następująco 2 : Wskaźniki finansowe 2010 2009 Obrót Należnościami 8,3 7,45 Okres ściągania należności 43,37 48,35 Z powyższej tabeli możemy wywnioskować że zmniejszeniu o blisko 5 dni uległ okres ściągania należności. Branżowa wartość tego wskaźnika wynosi odpowiednio 46,86(2010) i 44,45 (2009). 2 mpb_20120320_0873_06
Przedsiębiorstwo X na tle swoje sektora plasuje się bardzo blisko wartości średnich, warto dodać, że w 2010 r. mimo wzrostu wskaźnika w branży, x odnotowała spadek i znajduje się poniżej średniej. Okres opóźnienia spłaty należności: Okres opóźnienia należności jest to średnia liczba dni w jakich spłacamy swoje zobowiązania. Jest on silnie związany z okresem ściągania należności, z wiadomych powodów. Dla analizowanego przedsiębiorstwa wyżej wymieniony współczynnik prezentuje się następująco: 3 Wskaźniki finansowe 2010 2009 Obrót Zobowiązaniami 12,32 11,61 Okres opóźnienia spłaty należności 29,23 31 W stosunku do roku 2009 średni okres opóźnienia należności zmniejszył się nieznacznie o około 2 dni. Średnia wartość branżowa wynosi odpowiednio 37,22 (2010 r.) i 30,19 (2009 r.). W 2010 r. firma ma mniejszą średnią wartość niż inne firmy z omawianego sektora co może świadczyć o co raz szybszej spłacie aktualnych zobowiązań w stosunku do lat ubiegłych. Podsumowując widać wyraźnie że w stosunku do 2009 roku okres opóźnienia spłaty należności jak i okres ściągania należności uległ zmniejszeniu. Obydwa wskaźniki znajdują się poniżej średniej branżowej co tylko potwierdza dominującą pozycję firmy X w sektorze. Mając wszystkie potrzebne dane możemy obliczyć cykl konwersji gotówki zarówno dla 2009 r. jak i 2010r. Dla 2009 - CCC =48,35-31=17,35 Dla 2010 CCC=43,37-29,23=14,14 Porównamy teraz obliczone wskaźniki do wartości średnich w omawianym sektorze: Dla 2009 CCCśr=44,45-30,19=14,26 Dla 2010 CCCśr=46,87-37,22=9,65 3 mpb_20120320_0873_06
Wyraźnie widzimy że cykl konwersji gotówki ma tendencję spadkową 14,14 w stosunku do 17,35 w 2009r. Jest on wyższy od średniego okresu branżowego o około 5 dni. Zmniejszenie ilości dni cyklu spowodowane jest zmniejszeniem okresu ściągania należności jak i okresu opóźnienia spłaty należności. Podsumowanie: Przedsiębiorstwo X w kolejnych okresach powinno się skupić na zmniejszeniu cyklu konwersji gotówki co najmniej do średniej sektora. Należy podtrzymać tendencję spadkową okresu ściągania należności co w dłuższym okresie czasu poprawi cykl konwersji gotówki. Można zastosować krótsze terminy płatności faktur co z całą pewnością nie odbije się na sprzedaży dzięki ugruntowanej marce firmy. Należy też negocjować dłuższe terminy płatności należności. Trzeba także na bieżąco obserwować zmiany zachodzące w przedsiębiorstwie jak i w jej otoczeniu, ponieważ nawet małe zachwianie niektórych ważnych składników może doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji finansowych. Spis publikacji użytych do przygotowania pracy: 1. Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk 2009. 2. Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk 2008. 3. Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1934041 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1934041 4. Michalski Grzegorz (2007), Portfolio Management Approach in Trade Credit Decision Making, Romanian Journal of Economic Forecasting, Vol. 3, pp. 42-53, 2007. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1081269 5. Michalski Grzegorz (2008), Operational risk in current assets investment decisions: Portfolio management approach in accounts receivable, Agricultural Economics Zemedelska Ekonomika, 54, 1, 12 19 6. Michalski Grzegorz (2008), Corporate inventory management with value maximization in view, Agricultural Economics-Zemedelska Ekonomika, 54, 5, 187-192. 7. Michalski Grzegorz (2009), Inventory management optimization as part of operational risk management, Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 43, 4, 213-222. 8. Michalski Grzegorz (2011), Financial Analysis in the Enterprise: A Value-Based Liquidity Frame-work. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1839367, 177-262. 9. Michalski Grzegorz (2007), Portfolio management approach in trade credit decision making, Romanian Journal of Economic Forecasting, 8, 3, 42-53. 10. Michalski Grzegorz (2008), Value-based inventory management, Romanian Journal of Economic Forecasting, 9, 1, 82-90. 11. Michalski Grzegorz (2012), Financial liquidity management in relation to risk sensitivity: Polish enterprises case, Quantitative Methods in Economics, Vydavatelstvo EKONOM, Bratislava, 141-160. 12. Michalski Grzegorz (2008), Decreasing operating risk in accounts receivable mangement: influence of the factoring on the Enterprise value, [in] Culik, M., Managing and Modelling of Financial Risk, 130-137. 13. Michalski Grzegorz (2010) Planning optimal from the Enterprise value creation perspective. Levels of operating cash investment. Romanian Journal of Economic Forecasting vol. 13 iss 1 pp 198-214 14. Polak Petr, Robertson, D. C. and Lind, M. (2011), The New Role of the Corporate Treasurer: Emerging Trends in Response to the Financial Crisis (December 12, 2011). International Research Journal of Finance and Economics, No. 78, Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1971158 15. Soltes Vincent (2012), Paradigms of Changes in the 21th Century - Quest for Configurations in Mosaic, Ekonomicky Casopis, v.60 is.4 pp. 428-429. 16. Soltes Vincent (2011), The Application of the Long and Short Combo Option Strategies in the Building of Structured Products, 10th International Conference of Liberec Economic Forum, Liberec.
17. Zmeskal Zdenek, Dluhosova Dana (2009), Company Financial Performance Prediction on Economic Value Added Measure by Simulation Methodology, 27th International Conference on Mathematical Methods in Economics, Mathematical Methods in Economics, 352-358. 18. Polak Petr, Sirpal R., Hamdan M. (2012), Post-Crisis Emerging Role of the Treasurer, European Journal of Scientific Research, 86, 3, 319-339 19. Kresta A.; Tichy Tomas (2012), International Equity Portfolio Risk Modeling: The Case of the NIG Model and Ordinary Copula Functions, FINANCE A UVER-CZECH JOURNAL OF ECONOMICS AND FINANCE 62, 2, 141-161. 20. Kopa Milos, D'Ecclesia RL, Tichy Tomas (2012), Financial Modeling, FINANCE A UVER-CZECH JOURNAL OF ECONOMICS AND FINANCE, 62, 2, 104-105. 21. Michalski, Grzegorz Marek, Value-Based Inventory Management, Value-Based Inventory Management, Journal of Economic Forecasting, 9/1, 82-90, 2008. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1081276 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1081276 22. Michalski, Grzegorz Marek, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach (Financial Liquidity Management in Small and Medium Enterprises) (2013). Plynnosc Finansowa w Malych i Srednich Przedsiebiorstwach, PWN, 2013. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2214715 23. Michalski, Grzegorz Marek, Accounts Receivable Management in Nonprofit Organizations (Zarządzanie należnościami w organizacjach nonprofit), 2012, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości 2012(68(124)):83-96. ICID: 1031935, Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2193352 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2193352 24. Dudycz Tadeusz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005 25. Grzywacz Jacek, Kapitał w przedsiębiorstwie i jego struktura, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2012 26. http://www.zerobeta.pl/2012/10/teorie-struktury-kapitalu/ 27. MPB - Dane dla lat 2009-2010, 28. http://erasmusmichalski.files.wordpress.com 29. http://finansopedia.forsal.pl 30. http://sindicator.net/ 31. Grochowska, Kinga, Krótkoterminowe decyzje w zakresie finansów przedsiębiorstw, na przykładzie przedsiębiorstwa z branży: Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń. http://www.files.figshare.com/1027630/praca_indywidualna_a.pdf