Podstawowe pojęcia: stopa zwrotu, ryzyko, dźwignia, płynność rynku (1)

Rynki Finansowe

Wykład 1 Podstawowe pojęcia: stopa zwrotu, ryzyko, dźwignia, płynność rynku (1)

Rynki finansowe: podstawowe pojęcia Skłonność instytucji inansowych do podejmowania nadmiernego ryzyka; np. do stosowania dużych dźwigni Płynność rynku (informacyjna efektywność rynku = spekulacja stabilizująca, łatwość odwrócenia transakcji) Stopa zwrotu Premia za ryzyko Dochody z marż Skłonności instytucji finansowych do zwiększania dochodów z marż Ryzyko (zmienność stopy zwrotu) Dźwignia (relacja kwoty transakcji do pokrycia je jej ryzyka w kapitale) Zmienność cen Wypłacalność emitenta

Co wzmacnia skłonność instytucji finansowych do podejmowania nadmiernego ryzyka (stosowania nadmiernych dźwigni)?

dochód dochód kapitał aktywa ROE ROA Który ze wskaźników jest punktem odniesienia dla systemów motywacji w bankach?

Stawiaj twoje główne postacie w sytuacjach, w których przytrafiają im się okropne rzeczy aby czytelnik mógł zobaczyć, z jakiej gliny są ulepione Kurt Vonnegut

Jak banki wywołały globalny kryzys dążąc do zwiększania swych zysków?

Stopa zwrotu dochód kapitał

Ryzyko = zmienność stopy zwrotu P. Alessandri, A. Haldane, Banking on the State, Bank of England, November 2009

Jaką rolę pełni kapitał?

AKTYWA BANK PASYWA Kredyty Obligacje Depozyty C= 8%

Czym jest dźwignia?

BANK Kredyty Obligacje Aktywa / c C= 8% Wielkość potencjalnych strat

Jaką banki stosują dźwignię?

O ile musiałaby spaść wartość aktywów banku, by nie starczyło mu kapitału na pokrycie strat?

Dlaczego tak wiele banków mogło zbankrutować (gdyby nie pomoc rządów), a nie było ryzyka bankructw funduszy inwestycyjnych?

Fundusze inwestycyjne nie podejmują ryzyka na własny rachunek Funduszom inwestycyjnym zazwyczaj (za wyjątkiem np. funduszy arbitrażowych) nie wolno stosować dźwigni

Jak można zwiększyć stopę zwrotu?

dochód kapitał Zwiększ dźwignię, zmniejszając pokrycie aktywów w kapitale

Zwiększanie stopy zwrotu poprzez zwiększanie dźwigni Skłonność instytucji inansowych do podejmowania nadmiernego ryzyka; np. do stosowania dużych dźwigni Stopa zwrotu Stopa zwrotu Wzrost ryzyka bankructwa Większa dźwignia

dochód kapitał Zwiększ dochody z premii za ryzyko, zmniejszając udział mało ryzykownych płynnych aktywów

Czym charakteryzuje się płynny rynek określonego instrumentu?

Płynność rynku chroni inwestorów przed silnym spadkiem cen; chyba że poważny kryzys uruchomi paniczne zachowania stadne i mechanizmy, które je wzmacniają (kryzys płynności, fire sales, piramida stop lossów, etc.)

Rynek płynny informacyjnie efektywny sprzyjający spekulacji stabilizującej

Wzrost ryzyka kredytowego: niewypłacalności partnera transakcji Mniejsza płynność rynku Stopa zwrotu Premia za ryzyko Ryzyko (zmienność stopy zwrotu) Większa zmienność cen Większe ryzyko niewypłacalności emitenta

dochód kapitał Zwiększ skalę akcji kredytowej zwiększając udział finansowania na rynku międzybankowym

AKTYWA BANK PASYWA Kredyty Obligacje Portfele tradingowe Kredyty hipoteczne Depozyty Pożyczki między -bankowe C= 8%

Wzrost ryzyka w wyniku zwiększania dźwigni i ryzyka systemowego (interconnectedness risk) Skłonność instytucji finansowych do podejmowania nadmiernego ryzyka Stopa zwrotu Stopa zwrotu Ryzyko bankructwa Dźwignia (relacja kwoty transakcji do jej pokrycia w kapitale) Ryzyko systemowe

Haldane, 2009

Adair Turner (2013). Credit, Money and Leverage: What Wicksell, Hayek and Fisher Knew and Modern Macroeconomics Forgot, Speech, Stockholm School of Economics, 12 September

Erkki Liikanen (2014), Too-big-to-fail and a reform of banking structures, Banca d Italia, 27 June

Co umożliwiło boom na rynku hipotecznym?

$ Kredyt hipoteczny

Kredyt hipoteczny $ Spłata

dochód kapitał Uwolnij kapitał sprzedając udzielone już kredyty Pozbędziesz się ryzyka zwiększysz dochody z marż

Kredyty (Ryzyko kredytowe) Bank SEKURYTYZACJA Sekurytyzacja Fundusz sekurytyzacyjny Inwestorzy instytucjonalni Kapitał

Bank Sekurytyzacja Fundusz sekurytyzacyjny Inwestorzy instytucjonalni Nowe kredyty SEKURYTYZACJA MBS Ryzyko kredytowe Kapital Kapital Brak wymogu kapitałowego!

Sekurytyzacja Nowe kredyty Bank SECURITIZATION Fundusz sekurytyzacyjny MBS (Ryzyko kredytowe) ABCP Inwestorzy instytucjonalni MBS (Ryzyko kredytowe) Kapitał Kapital Shadow banks Przeniesienie ryzyka kredytowego na klientów funduszy emerytalnych towarzystw ubezpieczeniowych i funduszy inwestycyjnych

Sekurytyacja: pozornie nieryzykowny sposób zwiększania dochodów; w rzeczywistości często kosztem podejmowania niepotrzebnego ryzyka przez klientów instytucji finansowych. Stopa zwrotu Dochody z marż Ryzyko systemowe Skłonności instytucji finansowych do zwiększania dochodów z marż

dochód kapitał Wykup ubezpieczenie od strat. Uwolnisz kapitał i będziesz mógł(a) udzielić nowych kredytów

AKTYWA BANK PASYWA Kredyty Obligacje Depozyty C= 8% CDS

Pozornie nieryzykowny sposób zwiększania dźwigni: w rzeczywistości jak się okazało kosztem ryzyka systemowego Stopa zwrotu Dochody z marż Zagrożenie koncentracji ryzyka (AIG) Ryzyko systemowe Skłonności instytucji finansowych do zwiększania dochodów z marż

Stań się bankiem (konglomeratem finansowym) zbyt dużym, by upaść Stań się TBTF, by zwiększyć wielkość i udział dochodów z marż dochód kapitał

Wyścig, by znaleźć się pod parasolem podatników Florida Panther facts, Florida Panther photos, Florida Panther...bigcatrescue.org

There was absolutely no incentive for risk departments to run severe stress tests and show this to the management, because in that event the authorities would have to step-in anyway to save a bank. Andrew Haldane, Why banks failed the stress tests, BIS Review 18/2009

Banki uniwersalne Bankowość komercyjna Bankowość inwestycyjna Fundusze emerytalne SPV, SIV, PE, fundusze arbitrażowe Fundusze inwestycyjne Działalność ubezpieczeniowa

Subsydiowanie ryzyka podejmowanego przez banki i przesuwanie ryzyka na klientów banków w wyniku oferowania niepotrzebnych im instrumentów finansowych Stopa zwrotu Premia za ryzyko Dochody z marż Ryzyko systemowe w wyniku podejmowania nadmiernego ryzyka przez TBTF Ryzyko systemowe w wyniku niepotrzebnego podejmowania ryzyka przez klientów banków

Erkki Liikanen (2014), Too-big-to-fail and a reform of banking structures, Bancad Italia, 27 June

Korzyści z utworzenia TBTF Niższe koszty zaciągania pożyczek Możliwość podejmowania większego ryzyka Uzyskanie przewagi informacyjnej (OTC) Zyski z prime brokerage http://defendo.wordpress.com/2008/12/

Prime brokerage Prime brokerage TBTF

Argumenty, które formułowano by uzasadnić racjonalność tworzenia wielkich konglomeratów finansowych (TBTF) Możliwość osiągania korzyści skali Dywersyfikacja rodzajów działalności = dywersyfikacja ryzyka Supermarket oferujący wszystkie usługi Możliwość konkurowania z wielkimi europejskimi bankami uniwersalnymi Wilmarth, 2009

Wall Street s edge is knowledge. The large diverse groups of businesses such as consumer credit and insurance know more than any other institutions and organizations about the economy. Through their asset management and retail investors arms they can sense the mood of savers before it translates into marketplace action. Through their broker-dealer businesses they have their fingers on the pulse of market movements as they happen, tracking prices formations and customers flows. Through their corporate advisory departments they can learn of strategic changes in the way the business world is thinking. are able to anticipate significant changes in the real economy. Integration as practiced by the world s big investment banks is what converts knowledge into The Edge Augar, 2005

Robert Freeman, head of arbitrage at Goldman Sachs: When I was younger, I loved to go to Las Vegas to gamble. But now it is not a fun anymore. I guess I ve been in this business too long. I am used to having an edge J. Stewart, Den of Thieves, Simon & Schuster, New York, 1991, s. 352