KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela dnia 19.10.2011 K(2011)7297 wersja ostateczna Dotyczy: pomocy państwa nr SA.32612 (N /2011) Polska Pomoc na restrukturyzację PKS Puławy Sp. z o.o. 1. PROCEDURA (1) W dniu 22 lutego 2011 r., Polska zgłosiła pomoc na restrukturyzację dla Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Puławach sp. z o.o., zwanego dalej: PKS Puławy lub przedsiębiorstwo. W dniach 18 marca, 10 czerwca i 10 sierpnia 2011 r. Komisja poprosiła o dodatkowe informacje na temat tego projektu. Polskie władze przekazały dodatkowe informacje na temat przedmiotowego środka w pismach z dni 11 kwietnia, 15 czerwca i 1 września 2011 r., zarejestrowanych w aktach Komisji w tych samych dniach. 2. OPIS 2.1. Otoczenie regulacyjne polskiego rynku transportu drogowego (2) PKS Puławy prowadzi działalność na trzech różnych rynkach: krajowego transportu okazjonalnego, międzynarodowego transportu pasażerskiego oraz rozkładowego transportu pasażerskiego w województwie lubelskim. (3) Okazjonalne usługi krajowego i międzynarodowego transportu pasażerskiego reguluje rozporządzenie (WE) nr 1073/2009, na mocy którego każde przedsiębiorstwo posiadające licencję unijną uzyskuje nieograniczony dostęp do rynku. (4) Działalność w zakresie rozkładowego transportu pasażerskiego w Polsce podlega ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (oraz innym aktom wykonawczym) 1. Zgodnie z art. 5.1 ustawy, jedynie przedsiębiorcy, którzy uprzednio 1 Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.) Jego Ekscelencja Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha 23 00-580 Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefon: 00-32-(0)2-299.11.11.
uzyskali licencję na wykonywanie transportu drogowego mogą oferować usługi transportu drogowego, w tym transport osób. Licencja na wykonywanie regionalnego i krajowego transportu drogowego jest udzielana i wydawana przez organ administracyjny właściwy dla obszaru, na którym przedsiębiorca ma siedzibę (wójt, burmistrz lub prezydent miasta, itp.). Minister transportu wydaje licencję na wykonywanie transportu międzynarodowego. (5) Zgodnie z obowiązującymi przepisami licencja nie przyznaje wyłącznego prawa do świadczenia usług transportowych na danej trasie, ani też nie uprawnia przedsiębiorcy do rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych. W wyniku tego istnieje silna konkurencja między przedsiębiorstwami oferującymi transport autobusowy na rentownych trasach. Ponadto organy odpowiedzialne za wydawanie licencji mogą odmówić przyznania licencji, jeżeli trasa, na której planuje się świadczenie regularnych usług transportu, zagraża istniejącym już trasom, z wyjątkiem sytuacji, kiedy te trasy obsługuje tylko jeden przewoźnik lub jedna grupa transportowa. (6) Podmioty świadczące usługi transportowe w dziedzinie usług publicznych, za które odpowiedzialne są szczególne organy administracyjne (np. transport dzieci do szkół) są wybierane w drodze przetargu otwartego ogłoszonego przez te szczególne organy. 2.2. Beneficjent (7) PKS Puławy ma siedzibę w Puławach w województwie lubelskim regionie w Polsce, który kwalifikuje się do pomocy regionalnej zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE 2. (8) Przedsiębiorstwo świadczy usługi pasażerskiego transportu drogowego, a także prowadzi sprzedaż detaliczną paliw do pojazdów samochodowych. Przedsiębiorstwo działa na rynku lokalnym, oferując głównie regionalne rozkładowe usługi transportowe (99% działalności transportowej przedsiębiorstwa). Przedsiębiorstwo prowadzi działalność głównie w powiatach puławskim, ryckim i opolskim. W poniższej tabeli przedstawiono miesięczny udział przedsiębiorstwa w usługach transportowych (liczbę linii) realizowanych w tych powiatach (przykład z miesiąca grudnia). Przedsiębiorstwo oferuje również pewną liczbę okazjonalnych przewozów krajowych i międzynarodowych. Lata PKS Puławy Puławy Ryki Opole Lub. PKS Puławy ogółem Inne przedsiębiorstwa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 4 grudnia 2007 r. w sprawie wysokości opłat za czynności administracyjne związane z wykonywaniem transportu drogowego oraz za egzaminowanie i wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych (Dz. U. Nr 235, poz. 1726 ze zm.) Zgodnie z przepisami określonymi w załączniku nr 6 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 24 października 2005 r. w sprawie homologacji typu pojazdów samochodowych i przyczep (Dz. U. Nr 238, poz. 2010, ze zm.). 2 Zob. decyzja Komisji z 13.09.2006 w sprawie N 531/2006 Polska Mapa pomocy regionalnej 2007-2013, Dz.U. C 256 z 24.10.2006, s. 6 * Informacje poufne
2007 [ ]* [ ] [ ] [ ] [ ] 2008 [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 2009 [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] 2010 [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] Ogółem [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] Tabela 1: Miesięczna liczba obsługiwanych linii w 3 powiatach, przykład z grudnia (9) Jedynym udziałowcem PKS Puławy jest państwo. Przedsiębiorstwo zostało utworzone i rozpoczęło swoją działalność w usługach transportowych w 1990 r. Jest ono następcą przedsiębiorstwa, które w przeszłości posiadało monopol na wykonywanie usług transportu regionalnego. (10) Pod koniec 2010 r. przedsiębiorstwo zatrudniało 314 osób. Ponieważ jest własnością państwa, uważane jest za duże przedsiębiorstwo 3. 2.3. Trudności finansowe 2.3.1. Trudności finansowe PKS Puławy (11) Od 2007 r. PKS Puławy znajduje się w trudnej sytuacji finansowej. Rejestruje straty netto w swojej działalności, spadające obroty, malejącą wartość aktywów netto oraz rosnące zadłużenie. Poniższa tabela przedstawia główne wskaźniki finansowe dla przedsiębiorstwa w latach 2007-2010. 2007 2008 2009 2010 (szacunkowo wg zgłoszonych danych) Obrót 36 053 30 363 26 568 23 380 Wynik finansowy netto - 258-1 389-421 - 2 801 Zobowiązania 5 554 6 183 9 190 11 263 Wartość aktywów netto 4 199 2 812 263-2 539 Tabela 2: Sytuacja finansowa przedsiębiorstwa w latach 2007-2010, w tys. PLN 2.3.2. Przyczyny trudności PKS Puławy (12) Polskie władze przedstawiły poniżej listę czynników powodujących trudną sytuację finansową przedsiębiorstwa: 3 Artykuł 3 ust. 4 załącznika I do Zalecenia Komisji dotyczącego definicji mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 124 z 20.5.2003).
przestarzały tabor autobusowy, który ma zasadniczy wpływ na wysokie koszty działalności przedsiębiorstwa oraz na efektywność i jakość świadczonych usług; niedostateczny kapitał własny (ujemny stan aktywów, który w 2010 r. spadł do - 2 539 tys. PLN na skutek obowiązkowego utworzenia 2 179 tys. PLN rezerw na zabezpieczenie przyszłych zobowiązań emerytalnych i rentowych wobec pracownikówi w celu kontynuacji działalności przedsiębiorstwa 4 ) powodujący, że przedsiębiorstwo nie jest w stanie zmodernizować sprzętu i przeprowadzić restrukturyzacji ze środków własnych (przedsiębiorstwo zwiększa nawet zadłużenie w celu pokrycia wydatków bieżących); wysoki poziom zobowiązań (wysokie zadłużenie przedsiębiorstwa jest głównie skutkiem ujemnej i malejącej wartości aktywów netto); nieadekwatna struktura zatrudnienia. 2.4. Środek pomocy (13) Polska zgłosiła pomoc na restrukturyzację w formie dokapitalizowania PKS Puławy w wysokości 5 280 485 PLN (ok. 1,2 mln EUR). (14) Pomoc przyznawana jest przez Ministra Skarbu Państwa z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców. Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców jest bezpośrednio finansowany ze Skarbu Państwa. 2.5. Plan restrukturyzacji (15) Zgłoszona restrukturyzacja PKS Puławy obejmuje (zgodnie ze zgłoszeniem) lata 2010 2015 i powinna, zdaniem polskich władz, umożliwić przedsiębiorstwu powrót do długoterminowej rentowności. Działania, które mają być podjęte obejmują: 2.5.1. Restrukturyzację środków trwałych (16) W odniesieniu do środków trwałych przewidziane są następujące działania restrukturyzacyjne: sprzedaż budynków i gruntów należących do przedsiębiorstwa i zlokalizowanych w Rykach, za szacowaną cenę [ ] PLN (operat szacunkowy został przygotowany przez Budmex S.C.L. Stasio, Gospodarka Nieruchomościami; pierwsza część aktywów została już sprzedana w marcu 2011 r. drogą przetargu publicznego [ ]); sprzedaż części nieruchomości w Puławach przy ul. Lubelskiej 9 za szacowaną kwotę [ ] PLN (władze polskie przedstawiły sporządzone przez niezależny podmiot oszacowanie wartości całej nieruchomości w wysokości [ ] PLN, operat szacunkowy został przygotowany przez Budmex S.C.L. Stasio, Gospodarka Nieruchomościami 4 kwietnia 2008 r. i zaktualizowany 12 stycznia 2010 r.); sprzedaż nieruchomości przy ul. Dęblińskiej 3 w Puławach za cenę [ ] PLN (wartość nieruchomości szacuje się na [ ] PLN; operat szacunkowy został 4 Zgodnie z art. 233 ust. 1 ksh, którego przepisy nakładają obowiązek decyzji co do przyszłości przedsiębiorstwa w przypadku, gdy straty przekraczają połowę kapitału własnego (wartości aktywów netto); tym samym, aby kontynuować działalność, muszą być utworzone rezerwy.
przygotowany przez Budmex S.C.L. Stasio, Gospodarka Nieruchomościami 4 kwietnia 2008 r. i zaktualizowany 12 stycznia 2010 r.); likwidacja starych autobusów i sprzedaż złomowanych pojazdów (potwierdzona promesą zakupu złomowanych pojazdów za [ ] PLN wystawioną przez ZUPH J Orłowski, Łagów, 19 sierpnia 2011 r.); modernizacja floty autobusów poprzez zakup nowych (z rynku wtórnego) autobusów o niższych kosztach eksploatacji, które są lepiej dostosowane do potrzeb rynku; naprawy niektórych urządzeń należących do spółki. 2.5.2. Restrukturyzacja organizacyjna/zatrudnienia (17) W planie restrukturyzacji przewidziano również zmniejszenie zatrudnienia o 109 osób do końca 2015 r. Planowane zmniejszenie obejmuje zwolnienia z przyczyn ekonomicznych, przechodzenie pracowników na emeryturę lub decyzje pracowników o dobrowolnym odejściu. Te środki powinny się przyczynić do oszczędności kosztów zatrudnienia, lecz również zwiększyć poziom wydajności. Według planu restrukturyzacji, w samym 2011 r. oszczędności kosztów zatrudnienia powinny wynieść [ ] PLN, a w trakcie całego okresu restrukturyzacji [ ] PLN. (18) Szacowane koszty restrukturyzacji w dziedzinie zatrudnienia wynoszą [ ] PLN. 2.5.3. Restrukturyzacja finansowa (19) Przedsiębiorstwo spłaci swój dług publiczny wynoszący 4 468 000 PLN, długi wobec pracowników przedsiębiorstwa (inne niż pensje) wynoszące 645 500 PLN, inne długi wobec dostawców wynoszące 843 200 PLN oraz pożyczkę na ratowanie w wysokości 260 798 PLN, zatwierdzoną przez Komisję w dniu 20 sierpnia 2010 r. 5. 2.5.4. Plan finansowy przedsiębiorstwa (20) Plan finansowy przedsiębiorstwa został opracowany przez Uniwersytet Gdański na podstawie szacunków popytu na transport w latach 2010-2015 na poziomie krajowym oraz wskaźnika zastępczego obliczonego dla PKS Puławy na podstawie aktualnych udziałów w poszczególnych usługach transportowych i aktualnych opłat za przewozy. 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Prawdopodobny Razem 123 148 124 600 126 000 127 250 126 570 50 862 Optymistyczny Razem 123 148 126 000 128 820 130 240 128 820 52 403 Pesymistyczny Razem 123 148 118 720 121 230 123 640 123 695 49 320 Tabela 3: Szacunki dotyczące produkcji (świadczonych usług) przez PKS Puławy w latach 2010-2015, w tysiącach pasażerów/km (21) Oddzielne dane finansowe przedstawiono odpowiednio dla scenariuszy: prawdopodobnego, optymistycznego i realistycznego. Prawdopodobny scenariusz 5 Decyzja Komisji w sprawie N 271/2010
zakłada, że planowane inwestycje w wysokości 14,903 mln PLN zostaną przeprowadzone przy 35% wkładzie ze strony państwa (tj. kwoty proponowanego dokapitalizowania przedsiębiorstwa). 2011 2012 2013 2014 2015 Obrót (działalność [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] handlowa) Zysk/strata w działalności [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] handlowej Zysk/strata netto [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] Wartość aktywów netto [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] Tabela 4: wyniki finansowe 2011-2014 w scenariuszu prawdopodobnym w '000 PLN 2.6. Koszty restrukturyzacji i źródła finansowania (22) Szacunkowe koszty działań restrukturyzacyjnych wynoszą 14,903 mln PLN (ok. 3,448 mln EUR). w PLN Restrukturyzacja zatrudnienia Zakup nowych autobusów Zakup nowego wyposażenia Naprawy [ ] [ ] [ ] [ ] Spłata pożyczki na ratowanie 260 798 Spłata zadłużenia [ ] Ogółem 14 902 564 Tabela 5: Koszty restrukturyzacji (23) Plan restrukturyzacji przewiduje, że 35% kosztów restrukturyzacji będzie finansowane ze zgłoszonego dokapitalizowania ze Skarbu Państwa (tj. 5 280 485 PLN). (24) Przedsiębiorstwo będzie bezpośrednio partycypować w kosztach restrukturyzacji w kwocie 4 mln PLN ze środków pochodzących ze sprzedaży należących do przedsiębiorstwa nieruchomości w Puławach i Rykach oraz w kwocie 175 000 PLN ze środków pochodzących z likwidacji oraz sprzedaży używanego wyposażenia. (25) Przedsiębiorstwo będzie również partycypować w kosztach restrukturyzacji za pomocą leasingu finansowego na łączną kwotę 5,447 mln PLN. Polskie władze przedstawiły potwierdzenie promesy leasingowej obejmującej 31 autobusów wydanej przez Europejski Fundusz Leasingowy (instytucję finansową należącą do Crédit Agricole Group 6 - grupy kapitałowej niezależnej od państwa) oraz potwierdzenie promesy leasingowej obejmującej 16 autobusów wydanej przez Leasing Polski sp. z o.o. (przedsiębiorstwa niezależnego od państwa 7 ). Warunki promesy leasingowej 6 7 http://www.efl.pl/o-efl http://leasingpolski.pl
wystawionej przez Europejski Fundusz Leasingowy są następujące: wpłata wstępna [ ] %, okres trwania umowy leasingu [ ] miesięcy, wartość wykupu [ ] %, całkowity koszt procentowy leasingu [ ] %. Warunki promesy leasingowej wystawionej przez Leasing Polski sp. z o.o. są następujące: wpłata wstępna [ ] %, okres trwania umowy leasingu [ ] miesięcy, wartość wykupu [ ] %, całkowity koszt procentowy leasingu [ ] %. 2.7. Środki wyrównawcze (26) Plan restrukturyzacji PKS Puławy przewiduje, jako środek wyrównawczy w odniesieniu do zgłoszonej pomocy, że przedsiębiorstwo zaprzestanie obsługi 38 regionalnych linii transportowych, z których wszystkie były rentowne w latach 2009-2010 r. Łączny zysk z obsługi tych linii wyniósł [ ] PLN w 2009 r. i [ ] PLN w 2010 r. Zgodnie z przedstawionymi szacunkami, w latach 2011-2015 przedsiębiorstwo osiągnęłoby dodatkowy zysk z obsługi tych linii w wysokości [ ] PLN (szacowany dochód brutto przedsiębiorstwa w okresie 2010 2015 powinien wynieść [ ] mln, tym samym szacowany dochód byłby wyższy o ok. 37,6%). 3. OCENA POMOCY 3.1. Pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu TFUE (27) Na mocy art. 107 ust. 1 TFUE pomoc państwa to wszelka pomoc udzielona w jakiejkolwiek formie przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów oraz która wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi, niezgodna z rynkiem wewnętrznym. (28) Zgłoszone środki obejmują zasoby państwowe przyznane przez Ministra Skarbu Państwa. Dotacja stanowi wybiórczą korzyść dla PKS Puławy ponieważ przyznaje temu przedsiębiorstwu fundusze, których nie byłoby w stanie uzyskać na rynku, biorąc pod uwagę jego trudności finansowe. (29) Rynek regularnych przewozów autobusowych jest w Polsce zliberalizowany (patrz pkt 4 wyżej), podobnie jest z rynkiem na doraźne przewozy krajowe i międzynarodowe. Tym samym, przedsiębiorstwa z innych państw członkowskich mogą bez ograniczeń rozpocząć działalność na tych rynkach. Komisja zakłada więc, że pomoc przyznana PKS Puławy może niekorzystnie wpływać na handel między państwami członkowskimi, gdyż może zakłócić konkurencję na rynku. (30) Dlatego też Komisja uważa, że obecna dotacja bezpośrednia dla PKS Puławy stanowi pomoc państwa zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE. 3.2. Obowiązujące zasady (31) Art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE przewiduje, iż Komisja może zezwolić na pomoc państwa przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych, jeżeli nie zmienia ona warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. Na tej podstawie Komisja przyjęła wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw
(zwane dalej wytycznymi ) 8, które określają zasady kwalifikowalności przedsiębiorstw do pomocy oraz zgodność pomocy na restrukturyzację. 3.3. Kwalifikowalność przedsiębiorstwa do pomocy na restrukturyzację (32) Zgodnie z pkt 12 wytycznych nowoutworzone przedsiębiorstwa nie kwalifikują się do pomocy na ratowanie. Zgodnie z wytycznymi, przedsiębiorstwo uznaje się za nowoutworzone w okresie pierwszych 3 lat po rozpoczęciu działalności w danej dziedzinie. (33) Ponieważ PKS Puławy zostało utworzone i rozpoczęło działalność w 1990 r., nie może zostać uznane za nowoutworzone przedsiębiorstwo. (34) Zgodnie z pkt 13 wytycznych przedsiębiorstwo należące do większej grupy kapitałowej nie kwalifikuje się w normalnych warunkach do pomocy na restrukturyzację, z wyjątkiem sytuacji, w której można wykazać, że trudności przedsiębiorstwa wynikają z jego indywidualnej sytuacji i nie są wynikiem arbitralnego rozliczenia kosztów w ramach grupy oraz że trudności te są zbyt poważne, by grupa mogła je samodzielnie rozwiązać. (35) Komisja zauważa, że PKS Puławy nie należy do żadnej grupy kapitałowej. 3.3.1. Zasada jednorazowej pomocy (36) Zgodnie z pkt 72 i nast. wytycznych, jeżeli odnośne przedsiębiorstwo otrzymało już w przeszłości pomoc w celu ratowania lub w celu restrukturyzacji, w tym również pomoc niezgłoszoną, a od momentu przyznania pomocy w celu ratowania lub końca okresu restrukturyzacji lub wstrzymania wdrażania planu restrukturyzacji (w zależności od tego, które wydarzenie nastąpiło jako ostatnie) upłynęło mniej niż 10 lat, Komisja nie przyzna dalszej pomocy na ratowanie lub restrukturyzację, chyba że pomoc w celu restrukturyzacji następuje po przyznaniu pomocy w celu ratowania stanowiąc część jednego działania na rzecz restrukturyzacji. (37) Komisja odnotowuje, że polskie władze zaświadczają, iż przedmiotowe przedsiębiorstwo nie otrzymało żadnej pomocy na ratowanie lub restrukturyzację w ciągu ostatnich dziesięciu lat, innej niż pomoc na ratowanie w formie pożyczki w wysokości 0,26 mln PLN zgłoszonej Komisji i przez nią zatwierdzonej w dniu 20 sierpnia 2010 r. Pomoc na ratowanie zatwierdzona w sierpniu 2010 r. stanowi pierwszy krok obecnego procesu restrukturyzacji spółki. Na tej podstawie Komisja uznaje, że przedsiębiorstwo spełnia wymóg dotyczący zasady jednorazowej pomocy. 3.3.2. Przedsiębiorstwo w trudnej sytuacji (38) Zgodnie z pkt 12 lit. a) i pkt 14 wytycznych do pomocy na restrukturyzację kwalifikują się wyłącznie przedsiębiorstwa zagrożone. 8 Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz.U. 2004/C 244/02), Komunikat Komisji dotyczący przedłużenia okresu ważności Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, (Dz.U. C 156 z 9.7.2009, s. 3).
(39) Zgodnie z pkt 9 wytycznych, Komisja uważa przedsiębiorstwo za zagrożone, jeżeli ani przy pomocy środków własnych, ani środków, które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy lub wierzycieli, nie jest ono w stanie powstrzymać strat, które bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej. (40) Zgodnie z pkt 10, przedsiębiorstwo jest uznane za zagrożone: (a) w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jeżeli ponad połowa jej zarejestrowanego kapitału została utracona, w tym ponad jedna czwarta tego kapitału w okresie poprzedzających 12 miesięcy; (b) w przypadku spółki, której przynajmniej niektórzy członkowie są w sposób nieograniczony odpowiedzialni za długi spółki, jeżeli ponad połowa jej kapitału według sprawozdania finansowego została utracona, w tym ponad jedna czwarta w okresie poprzedzających 12 miesięcy; (c) niezależnie od rodzaju spółki, jeżeli spełnia ona kryteria w prawie krajowym w zakresie podlegania zbiorowej procedurze upadłościowej. (41) Komisja zauważa, że przedsiębiorstwo spełnia warunki określone w pkt 10 lit. a) wytycznych: spółka jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością; utraciła ona więcej niż połowę wartości aktywów netto (kapitał własny zmniejszył się z kwoty 4 199 000 PLN w 2007 r. do kwoty - 2 539 000 PLN w 2010 r.), a utrata zarejestrowanego kapitału w okresie poprzedzających 12 miesięcy wynosiła więcej niż wymagane 25% kapitału, o którym mowa w pkt 10 lit. a) wytycznych (263 000 PLN w 2009 r. i 2 539 000 PLN w 2010 r.). (42) Komisja uważa, że PKS Puławy jest przedsiębiorstwem zagrożonym zgodnie z pkt 10 lit a) wytycznych. 3.3.3. Przywrócenie długoterminowej rentowności (43) Aby środek mógł zostać uznany za zgodny z rynkiem wewnętrznym na podstawie pkt. 34 37 wytycznych, plan restrukturyzacji musi zawierać szczegółową analizę problemów, które doprowadziły do wystąpienia trudności, oraz określać środki, które w rozsądnych ramach czasowych przywrócą przedsiębiorstwu długoterminową rentowność. Plan taki musi opierać się na realistycznych założeniach co do przyszłych warunków działania. (44) Komisja zauważa, że środki przedstawione w planie restrukturyzacji mają na celu rozwiązanie zidentyfikowanych problemów, które prowadzą do trudnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Plan koncentruje się na modernizacji znacznej części taboru autobusowego przedsiębiorstwa. Z jednej strony, środek powinien prowadzić do obniżenia kosztów eksploatacyjnych, a z drugiej strony powinien umożliwić przedsiębiorstwu oferowanie bardziej niezawodnych usług i rozszerzenie zakresu oferty. (45) Ponadto plan restrukturyzacji obejmuje redukcję nadmiernych kosztów wynikających ze struktury zatrudnienia. Bardziej szczegółowo restrukturyzacja obejmuję redukcję
zatrudnienia o 109 osób w latach 2010-2015, dzięki której zaoszczędzona zostanie kwota 3 290 000 PLN. (46) Polskie władze przedstawiły plan finansowy przedsiębiorstwa na lata 2011-2015 dla scenariuszy: prawdopodobnego, pesymistycznego i realistycznego. Komisja stwierdza, że zaproponowane działania restrukturyzacyjne powinny umożliwić przywrócenie rentowności przedsiębiorstwu i że plan oparty jest na realistycznych założeniach. (47) W oparciu o powyższe wyjaśnienia Komisja uważa, że planowane środki restrukturyzacyjne są w stanie przywrócić długoterminową rentowność spółki w rozsądnych ramach czasowych i ze zostały one opracowane na podstawie realistycznych założeń (na podstawie założeń opracowanych w "Prognoza zapotrzebowania na transport w Polsce do 2013 i 2020 r. Uniwersytet Gdański 2004 r.). (48) W związku z tym Komisja uważa, że pełna realizacja zaproponowanego planu powinna pozwolić na przywrócenie długoterminowej rentowności spółki i w związku z tym jest on zgodny z pkt 34 i nast. wytycznych. 3.3.4. Ograniczenie pomocy do niezbędnego minimum, wkład własny (49) Zgodnie z postanowieniami zawartymi w pkt 43 45 wytycznych pomoc musi być ograniczona do niezbędnego minimum koniecznego do przeprowadzenia restrukturyzacji, a od beneficjentów pomocy oczekuje się znaczącego wkładu w proces restrukturyzacji ze środków własnych lub zewnętrznych na zasadach rynkowych. (50) Wkład własny przedsiębiorstwa w koszty restrukturyzacji wyniesie 9 622 079 PLN i będzie w części finansowany ze środków pochodzących ze sprzedaży jednej z należących do przedsiębiorstwa nieruchomości, sprzedaży złomowanych autobusów oraz leasing finansowy (w odniesieniu do którego polskie władze przedstawiły dokument poświadczający). Całkowite koszty restrukturyzacji wynoszą 14,9 mln PLN. (51) Komisja może zaakceptować wkład własny przedsiębiorstwa pochodzący z leasingu finansowego w wysokości 5,45 mln PLN, który można uznać za zewnętrzne źródło finansowania zbliżone do kredytu bankowego. W istocie nabycie aktywów, które jest niezbędne do przywrócenia rentowności w oparciu o umowy leasingu finansowego (jak w tym przypadku) na warunkach rynkowych, jest zasadniczo równoważne częściowemu finansowaniu zakupu za pomocą pożyczki. Obie techniki finansowania stanowią zewnętrzne źródło finansowania pozyskanego na warunkach rynkowych, o którym mowa w pkt 43 wytycznych, a także oznaczają, że rynek wierzy w możliwość realizacji restrukturyzacji firmy. (52) Na tej podstawie Komisja odnotowuje, że wspomniany powyżej wkład własny wynosi ponad 50% kosztów restrukturyzacji, zgodnie z wymogami zawartymi w wytycznych. 3.3.5. Zapobieganie nadmiernemu zakłóceniu konkurencji (53) Zgodnie z pkt. 38 42 wytycznych należy przyjąć środki w możliwie największym stopniu łagodzące potencjalne negatywne skutki pomocy dla warunków handlowych. Pomoc nie powinna powodować nadmiernego zakłócenia konkurencji. Oznacza to
zazwyczaj ograniczenie obecności przedsiębiorstwa na rynkach jego działalności po zakończeniu okresu restrukturyzacji. (54) Środki wyrównawcze powinny być proporcjonalne do zakłócenia, jakie wywołała pomoc na rynku, oraz w szczególności do rozmiaru i względnej pozycji przedsiębiorstwa na rynku lub rynkach. Poziom środków wyrównawczych musi być ustalany na podstawie indywidualnych przypadków i w odniesieniu do celu przywrócenia długoterminowej rentowności przedsiębiorstwa. Ponadto zgodnie z pkt 7 wytycznych Komisja zwróci się o podjęcie środków wyrównawczych minimalizujących skutki pomocy dla konkurentów. (55) W odniesieniu do oceny wkładu własnego w pomoc na restrukturyzację, warunki zezwalania na taką pomoc przedsiębiorstwom mającym siedzibę na obszarach kwalifikujących się do pomocy regionalnej mogą być mniej rygorystyczne również w odniesieniu do wdrożenia środków wyrównawczych (pkt 55 i 56 wytycznych). W celu przeanalizowania konsekwencji pomocy restrukturyzacyjnej dla rynku i konkurencji Komisja bierze pod uwagę fakt, że PKS Puławy ma siedzibę w obszarze objętym pomocą. (56) W celu oceny adekwatności środków wyrównawczych (opisanych w pkt 31-34 powyżej) Komisja bierze pod uwagę następujące fakty: (57) Jeżeli chodzi o obecność przedsiębiorstwa na rynku regionalnych rozkładowych usług transportowych, Komisja zauważa, że najbardziej wiarygodnym wskaźnikiem udziału rynkowego byłby ogólny obrót ze sprzedaży biletów lub liczba osobokilometrów. Żaden z tych wskaźników nie jest jednak obecnie dostępny. (58) Komisja zauważa, że planowane zlikwidowanie 38 dochodowych linii autobusowych w okresie 2011 2015 zmniejszy dochody i zysk (łącznie o ok. 0,82 mln PLN w latach 2011 2015; według prawdopodobnego scenariusza przedstawionego przez przedsiębiorstwo szacowane łączne zyski z działalności gospodarczej, które można osiągnąć w tym samym okresie, wynoszą 2,003 mln PLN) przedsiębiorstwa w tym okresie i ograniczy obecność przedsiębiorstwa na lokalnym rynku transportu drogowego. W związku z tym proponowany środek można uznać za rzeczywisty i będący środkiem wyrównawczym w odniesieniu do pomocy w tym przypadku. Dzięki temu środkowi przedsiębiorstwa konkurencyjne będą mogły rozpocząć działalność na liniach dochodowych, których obsługi zaprzestał beneficjent. (59) Jeżeli chodzi o obecność przedsiębiorstwa na rynku okazjonalnego międzynarodowego i krajowego transportu autobusowego, Komisja zauważa, że jest to rynek otwarty na konkurencję i że ma miejsce ostra rywalizacja ze znaczną liczbą przedsiębiorstw działających na rynku, oraz że udział rynkowy beneficjenta jest bardzo znikomy. Dlatego też wprowadzenie środków wyrównawczych na tym rynku nie jest konieczne. Podobnie w przypadku rynku przewozów dzieci do szkół, na którym PKS Puławy nie prowadzi działalności. (60) Dlatego też Komisja uważa, że obecność przedsiębiorstwa na rynku rozkładowego regionalnego transportu autobusowego jest ograniczona, a zakłócające skutki pomocy dla konkurentów są ograniczone faktem, iż przedsiębiorstwo odstąpi 38 ze swoich dochodowych linii na rzecz swoich konkurentów i faktem, iż prognozy rentowności
przedsiębiorstwa w okresie restrukturyzacji nie przewidują rozszerzenia przez przedsiębiorstwo oferowanych usług na nowe linie. (61) Z wyżej wymienionych powodów Komisja uważa, że proponowane środki wyrównawcze są wystarczające do zapewnienia, że negatywne skutki pomocy państwa dla warunków wymiany handlowej zostaną zminimalizowane. Komisja bierze również pod uwagę, że przedsiębiorstwo ma siedzibę i prowadzi działalność na obszarze objętym pomocą i prowadzenie przez nie działalności w sposób zrównoważony ma pozytywny wpływ na mobilność w regionie. (62) W związku z tym zaproponowany środek wyrównawczy jest zgodny z pkt. 38 42 wytycznych. 4. DECYZJA (63) Komisja uznaje zgłoszoną pomoc na restrukturyzację PKS Puławy za zgodną z rynkiem wewnętrznym w myśl postanowień art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE w oparciu o Wytyczne dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw. [W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na publikację pełnej treści niniejszego pisma w języku oryginału na stronie internetowej http://ec.europa.eu/eu_law/state_aids/state_aids_texts_pl.htm.] WNIOSEK TAKI WRAZ Z INFORMACJAMI, O KTÓRYCH MOWA POWYŻEJ, NALEŻY WYSŁAĆ LISTEM POLECONYM LUB FAKSEM NA ADRES DYREKCJI GENERALNEJ DS. KONKURENCJI KOMISJI EUROPEJSKIEJ: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Greffe B-1049 Brussels Faks: +32-2-296.12.42 Z poważaniem W imieniu Komisji Joaquín Almunia Wiceprzewodniczący Komisji