POWIATOWY URZĄD PRACY W IŁAWIE POWIAT IŁAWSKI 14 200 Iława, ul. 1 Maja 8B, tel. 89 649-55-02 mail: olil@praca.gov.pl SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W IŁAWIE W 2011 ROKU Iława, 2012 r.
SPIS TREŚCI Strona Wstęp 1 Sytuacja demograficzna powiatu iławskiego 1 Mapa: PołoŜenie powiatu iławskiego na tle województwa 1 Mapa: PołoŜenie powiatu iławskiego na tle powiatów sąsiednich 2 Liczba bezrobotnych 3 Tabela: Liczba bezrobotnych w jednostkach administracyjnych powiatu iławskiego 3 Tabela: Dynamika spadku/wzrostu bezrobocia w powiecie iławskim 3 Wykres: Liczba bezrobotnych zarejestrowanych na koniec roku w PUP w Iławie 4 Wykres: Udział bezrobotnych uprawnionych do pobierania zasiłku w ogólnej liczbie 4 bezrobotnych w grudniu 2011 roku Tabela: Bezrobotni zarejestrowani wg jednostek administracyjnych stan na 31.12.2011 r. 5 Stopa bezrobocia 5 Wykres: Stopa bezrobocia w poszczególnych miesiącach w 2011 roku 6 Płynność rynku pracy napływy i odpływy z bezrobocia 6 Wykres: Płynność bezrobocia w powiecie iławskim w miesiącach 2011 roku 6 Napływ bezrobotnych 7 Odpływ bezrobotnych 8 Wykres: Płynność bezrobocia w powiecie iławskim w latach 2007-2011 8 Tabela: Płynność bezrobocia w 2010 r. i 2011 r. 9 Charakterystyka bezrobotnych w PUP Iława 10 1. Bezrobotni według wieku 10 Tabela: Podział bezrobotnych według wieku 10 2. Bezrobotni według poziomu wykształcenia 10 Tabela: Podział bezrobotnych według poziomu wykształcenia 11 3. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy 11 Tabela: Podział bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy 12 4. Bezrobotni według staŝu pracy 12 Tabela: Podział bezrobotnych według staŝu pracy 12 Wybrane kategorie 13 1. Bezrobotne kobiety 13 Wykres: Udział bezrobotnych kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 roku 13 Tabela: Podział bezrobotnych kobiet 14
2. Bezrobotni do 25 roku Ŝycia 14 Wykres: Udział bezrobotnych do 25 roku Ŝycia w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 roku 15 Tabela: Podział bezrobotnych do 25 roku Ŝycia 16 3. Bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia 16 Wykres: Udział bezrobotnych powyŝej 50 roku Ŝycia w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 17 Tabela: Podział bezrobotnych powyŝej 50 roku Ŝycia 18 4. Długotrwale bezrobotni 18 Wykres: Udział długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 19 Tabela: Podział osób długotrwale bezrobotnych 20 5. Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych 20 Wykres: Udział bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 21 Tabela: Podział bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych 22 6.Osoby bez doświadczenia zawodowego 22 Wykres: Udział bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 23 Tabela: Podział bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego 23 7.Osoby bez wykształcenia średniego 24 Wykres: Udział bezrobotnych bez wykształcenia średniego w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 24 Tabela: Podział bezrobotnych bez wykształcenia średniego 25 8. Osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia 25 Wykres: Udział bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 26 Tabela: Podział osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia 26 9. Bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia 27 Wykres: Udział bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia, w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 27 Tabela: Podział bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia 28 10. Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka 29 Wykres: Udział bezrobotnych kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 29 Tabela: Podział kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka 30 11. Niepełnosprawni 30 Wykres: Udział bezrobotnych niepełnosprawnych w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 31 Tabela: Podział niepełnosprawnych bezrobotnych 32 12. Bezrobotni ze wsi 32 Wykres: Udział bezrobotnych z terenów wiejskich w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 33
13. Bezrobotni w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 34 Wykres: Udział bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 roku 34 Tabela: Podział bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od ukończenia nauki 35 14. Bezrobotni po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego 35 Wykres: Udział bezrobotnych po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 roku 36 Tabela: Podział bezrobotnych po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego 36 15. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy 37 16. Bezrobotni zwolnieni z przyczyn zakładu pracy 37 17. Poszukujący pracy 38 Tabela: Podział poszukujących pracy 38 Informacja sygnalna o rynku pracy w powiecie na 31.12.2011 r. 39 A. Dane ogólne w układzie jednostek administracyjnych: 39 1. Liczba bezrobotnych ogółem. 39 2. Liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku. 39 3. Zwolnieni z przyczyn zakładu pracy. 39 4. Osoby, które podjęły pracę. 40 5. Liczba ofert pracy. 40 B. Struktura bezrobocia: 40 1. Podział według płci. 40 2. Bezrobotni zamieszkali na wsi. 41 3. Bezrobotni według poziomu wykształcenia. 41 4. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy. 41 5. Bezrobotni według wieku. 42 C. Napływ i Odpływ bezrobotnych na przestrzeni IV kwartałów 2011 r. 42 Projekty realizowane w PUP w Iławie w 2011 roku 43 Tabela: Zestawienie projektów realizowanych w PUP Iława w 2011 roku 43 Przeciwdziałanie skutkom bezrobocia podejmowane przez PUP w Iławie 44 Pośrednictwo pracy 44 Tabela: Struktura zgłoszonych ofert pracy w 2011 r. 45 Indywidualny Plan Działania (IPD) 45 Poradnictwo zawodowe 46 Aktywne formy walki z bezrobociem realizowane w PUP Iława w 2011 r. 47 Szkolenia 47 Tabela: Nazwa szkolenia i liczba przeszkolonych osób 48 Prace interwencyjne 49 Dotacje dla pracodawców na wyposaŝenie lub doposaŝenie stanowiska pracy 49
Realizacja zadań aktywizujących rynek pracy przy udziale środków FP 50 Tabela: Struktura wydatków Funduszu Pracy. 50 Wykres: Struktura wydatków z FP w %. 50 Podsumowanie 51 Załącznik 53 Powiat iławski na tle województwa warmińsko-mazurskiego w 2011 r. Tabela: Stopa bezrobocia w województwie warmińsko-mazurskim w 2011 r. Tabela: Liczba bezrobotnych w powiecie iławskim z podziałem na miesiące w latach 1990-2011 Tabela: Zmiany w strukturze bezrobotnych w powiecie iławskim w 2011 r. Tabela: Bezrobocie w województwie warmińsko-mazurskim Tabela: Wybrane kategorie bezrobotnych w województwie warmińsko-mazurskim Tabela: Zmiany w strukturze bezrobotnych w województwie warmińsko-mazurskim Tabela: Bezrobotni zarejestrowani w 2011 roku Tabela: Bilans bezrobotnych ogółem (styczeń - grudzień 2011 roku) Tabela: wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej w okresie styczeń-grudzień (2010-2011)
Wstęp Niniejsze opracowanie charakteryzuje najwaŝniejsze cechy powiatowego rynku pracy oraz przedstawia dynamikę zmian dokonujących się w tej dziedzinie. Celem opracowania jest przedstawienie najwaŝniejszych zjawisk mających wpływ na kształtowanie się sytuacji na powiatowym rynku pracy w 2011 roku i przedstawienie analizy porównawczej w stosunku do roku 2010, a takŝe porównanie niektórych wskaźników dotyczących bezrobocia na przestrzeni kilku ostatnich lat. Ponadto jest to próba sformułowania ogólnych tendencji w poziomie i strukturze bezrobocia oraz określenie skuteczności podejmowanych przez tutejszy Urząd Pracy działań, zmierzających do zmniejszenia bezrobocia i łagodzenia jego skutków. Źródłem wszystkich tabel i wykresów jest Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01 (wraz z załącznikami). Opracowanie zawiera część opisową oraz zestawienie danych w ujęciu tabelarycznym. Według Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy do zadań urzędu pracy naleŝy udzielanie pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w znalezieniu pracy, a takŝe pracodawcom w pozyskiwaniu pracowników oraz pośrednictwo pracy i poradnictwo zawodowe. WaŜnym elementem polityki działań na rynku pracy jest zatrudnienie subsydiowane. Subsydiowanie zatrudnienia umoŝliwia aktywną pomoc zarówno bezrobotnym jak i pracodawcom. Taka forma zatrudnienia kierowana jest do osób bezrobotnych, których ustawa kwalifikuję jako osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy, które w normalnych warunkach najprawdopodobniej nie miałyby szansy na znalezienie pracy. Sytuacja demograficzna powiatu iławskiego Powiat iławski połoŝony jest na południowo zachodnim krańcu województwa warmińsko-mazurskiego. Jego zachodnia granica stanowi jednocześnie granicę z województwami pomorskim i kujawsko - pomorskim. Mapa: PołoŜenie powiatu iławskiego na tle województwa 1
Na północy i wschodzie powiat iławski graniczy z powiatem ostródzkim, na południowym wschodzie z powiatem działdowskim, na południu z powiatem nowomiejskim, które to powiaty naleŝą do województwa warmińsko-mazurskiego. Na północnym zachodzie sąsiaduje z powiatem sztumskim i kwidzyńskim. Na niewielkim odcinku w południowo zachodniej części powiat iławski graniczy takŝe z powiatem grudziądzkim, naleŝącym do województwa kujawsko- pomorskiego. Mapa: PołoŜenie powiatu iławskiego na tle powiatów sąsiednich Powiat iławski tworzy siedem gmin: Gmina miejska Iława, o powierzchni 2 200 ha, Gmina wiejska Iława, o powierzchni 42 400 ha, Gmina wiejsko-miejska Kisielice, o powierzchni 17 200 ha, Gmina miejska Lubawa, o powierzchni 1 700 ha, Gmina wiejska Lubawa, o powierzchni 23 700 ha, Gmina wiejsko-miejska Susz, o powierzchni 25 900 ha, Gmina wiejsko-miejska Zalewo, o powierzchni 25400 ha, 2
LICZBA BEZROBOTNYCH Brak pracy pozostaje jednym z najtrudniejszych problemów społeczno-ekonomicznych regionu. Rynek pracy w powiecie iławskim naleŝy do trudnych zarówno pod względem popytu jak i podaŝy pracy. Tabela: Liczba bezrobotnych w jednostkach administracyjnych powiatu iławskiego Stan na 31.12.2010 Stan na 31.12.2011 + wzrost, - spadek Jednostki administracyjne ogółem ogółem ogółem w tym kobiety ogółem w tym kobiety Iława 1255 680 1421 840 +166 +160 Iława Gmina 508 283 577 365 +69 +82 Zalewo i Gmina 259 143 281 173 +22 +30 Lubawa 412 231 400 256-12 +25 Lubawa Gmina 269 179 311 198 +42 +19 Susz i Gmina 844 453 1013 577 +169 +124 Kisielice i Gmina 393 196 469 257 +76 +61 Ogółem: 3 940 2 165 4 472 2 666 +532 +501 Poziom bezrobocia w powiecie iławskim wzrasta. O ile w styczniu 2011 r. liczba bezrobotnych była na poziomie 4445 osób, to na koniec analizowanego roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Iławie zanotowano 4472 bezrobotnych. Wśród zarejestrowanych bezrobotnych minimalnie więcej jest kobiet niŝ męŝczyzn. Oznacza to, Ŝe bezrobocie męŝczyzn ulega bardziej dynamicznym zmianom męŝczyźni szybciej uzyskują pracę, ale teŝ szybciej ją tracą. Rynek pracy na wsi jest rynkiem szczególnym, na którym często zachodzą dysproporcje w odniesieniu do miasta. W grudniu 2011 roku liczba bezrobotnych mieszkańców wsi w powiecie iławskim wyniosła 2012 osób. Tabela: Dynamika spadku/wzrostu bezrobocia w powiecie iławskim Liczba bezrobotnych Wzrost/spadek % wzrostu/spadku Stan na 31.12 PUP do roku poprzedniego do roku poprzedniego 2008 3 503-942 21,2 2009 3 983 +480 13,7 2010 3 940-43 1,1 2011 4 472 +532 13,5 3
Wykres: Liczba bezrobotnych zarejestrowanych na koniec roku w PUP w Iławie. 10 000 8 000 6 000 4 000 4 445 3 503 3 983 3 940 4 472 2 000 2007 2008 2009 2010 2011 liczba bezrobotnych w PUP Najczęstszą formą pomocy osobom, które utraciły pracę jest zasiłek dla bezrobotnych. Na koniec 2011 r. uprawnionych bezrobotnych do pobierania zasiłku z Funduszu Pracy było 917 osób, w tym 478 kobiet. Kształtowało się to na poziomie 20,5% ogólnej populacji bezrobotnych. Z roku na rok zmniejsza się jednak liczba osób upowaŝnionych do jego otrzymania. W porównaniu z końcem grudnia 2010 roku odnotowano spadek o 56 osób. Wykres: Udział bezrobotnych uprawnionych do pobierania zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 roku. 20% 80% bezrobotni bez prawa do zasiłku bezrobotni z prawem do zasiłku Największy procent udziału bezrobotnych z prawem do zasiłku w ogólnej liczbie zarejestrowanych osób odnotowano w jednostce administracyjnej: Mieście Iława tj.; 23,4%, a najmniejszy udział był w Zalewie Mieście i Gminie (13,9%). 4
Tabela: Bezrobotni zarejestrowani wg jednostek administracyjnych stan na 31.12.2011 r. Jednostka Bezrobotni Z prawem do zasiłku administracyjna Ogółem zarejestrowani Kobiety Ogółem Kobiety % 4:2 Iława 1241 840 332 200 23,4 Iława Gmina 577 365 110 67 19,1 Zalewo i Gmina 281 173 39 19 13,9 Lubawa 400 256 74 43 18,5 Lubawa Gmina 311 198 67 30 21,5 Susz i Gmina 1013 577 213 83 21,0 Kisielice i Gmina 469 257 82 36 17,5 Ogółem: 4 472 2 666 917 478 20,5 W 2011 roku 451 osób (w tym 200 kobiet) posiadało uprawnienia do dodatku aktywizacyjnego. Jest to kwota wypłacana osobie, która będąc bezrobotnym posiadającym prawo do zasiłku, podjęła samodzielnie lub w wyniku skierowania przez urząd pracy zatrudnienie lub inna pracę zarobkową. Wszystkie osoby w 2011 r. podjęły zatrudnienie z własnej inicjatywy. STOPA BEZROBOCIA Bezrobocie mierzone jest stopą bezrobocia. Jest to wyraŝony w procentach stosunek liczby osób bezrobotnych do ogółu ludności czynnej zawodowo. Kategoria czynnych zawodowo oznacza osoby w wieku produkcyjnym zdolne do pracy. Nie wlicza się tutaj emerytów i nieletnich. Wartość stopy bezrobocia w województwie warmińsko-mazurskim jest najwyŝsza spośród wszystkich województw w kraju. Taki stan utrzymuje się od 1999 roku, czyli od okresu reformy administracyjnej kraju. Na koniec grudnia 2011 roku, stopa bezrobocia w powiecie iławskim wyniosła 12,5% i była ponad 2 krotnie mniejsza niŝ w województwie, gdzie wartość tego wskaźnika wynosiła 20,1 %. Oznacza to, Ŝe na 100 osób aktywnych zawodowo przypadało ok. 12 osób bezrobotnych. W dalszym ciągu nasz powiat jest w czołówce powiatów w województwie warmińskomazurskim o najniŝszej stopie bezrobocia. W stosunku do listopada 2011 r. wskaźnik stopy bezrobocia w grudniu zwiększył się o 0,8 pkt. procentowego. W porównaniu do grudnia 2010 roku poprzedniego roku stopa bezrobocia wzrosła o 1,2%. 5
Wykres: Stopa bezrobocia w poszczególnych miesiącach 2011 roku. 30,0 20,0 21,1 21,6 21,4 20,5 19,5 18,6 18,5 18,5 18,7 18,9 19,4 20,1 % 13,1 13,4 13,3 12,8 12,4 11,9 11,8 11,8 11,8 11,8 12,1 12,5 10,0 12,4 12,8 13,1 12,4 11,7 11,0 11,0 10,8 11,0 10,9 11,7 12,5 0,0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII MIESIĄCE powiat iławski województwo warmińsko-mazurskie Polska PŁYNNOŚĆ RYNKU PRACY NAPŁYWY I ODPŁYWY Z BEZROBOCIA Płynność rynku pracy wyraŝająca się skalą napływu i odpływu jest jednym z podstawowych parametrów charakteryzujących sytuację na rynku pracy. W roku 2011 liczba zarejestrowanych bezrobotnych zmieniała się osiągając maksimum w marcu (4714 osób) i minimum w sierpniu (3804 osób). Wahaniom podlegała równieŝ liczba nowo zarejestrowanych (napływ) i wyłączeń bezrobotnych z ewidencji (odpływ), co przedstawia poniŝszy wykres. Wykres: Płynność bezrobocia w powiecie iławskim w miesiącach w 2011 roku 1100 LICZBA BEZROBOTNYCH 900 700 500 300 901 909 822 788 786 719 741 653 681 703 632 626 708 617 520 656 630 574 465 478 516 556 396 397 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII MIESIĄCE NAPŁYW ODPŁYW 6
NAPŁYW BEZROBOTNYCH W 2011 r. w Urzędzie Pracy zarejestrowało się 8003 osoby, w tym 4040 kobiet. Jest to o 1526 osób mniej niŝ na przestrzeni 12 miesięcy roku poprzedniego. Podstawowym składnikiem napływu były ponowne rejestracje: 6640 osób. Po raz pierwszy zarejestrowało się ok. 17% z ogółu napływu bezrobotnych do ewidencji urzędu. Po aktywnych formach zarejestrowało się 692 osoby (o 622 osób mniej niŝ w 2010 roku) i tak: - po pracach interwencyjnych zarejestrowało się 68 osób (35 kobiet), - po staŝu 460 osób (347 kobiet), - po robotach publicznych 5 osób (0 kobiet), - po pracach społecznie uŝytecznych - 15 osób (15 kobiet), - po szkoleniu 138 osób (79 kobiet), - po zakończeniu indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub kontraktu socjalnego 72 osoby (63 kobiet) W odniesieniu do osób określonych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy jako będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy w analizowanym okresie 12 miesięcy 2011 r. zarejestrowało się 8288 osób (w tym 4175 kobiet) z czego: 32,5% (w liczbie 2695 osób) napływu stanowiły osoby do 25 roku Ŝycia, 14% ( tj. 1184 osoby) stanowiły osoby powyŝej 50 roku Ŝycia, 5% ( w liczbie 424) to kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, 26% (2123 osoby) stanowiły osoby długotrwale bezrobotne, 28% (2339 osób) to bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, 25% (2036 osób) to bezrobotni bez doświadczenia zawodowego, 55,5% (4582 osoby) to bezrobotni bez wykształcenia średniego, 8% (660 osób) to osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia, 2% (187 osób) to osoby, które ukończyły szkołę wyŝszą do 27 roku Ŝycia, 5% ( 410 osób) napływu stanowiły osoby niepełnosprawne. W roku 2011 r. do Powiatowego Urzędu Pracy w Iławie zgłosiło się 8 cudzoziemców, w tym 7 kobiet. Wśród noworejestrujących się 160 bezrobotnych (w tym 105 kobiet) zgłosiło się do urzędu po zwolnieniu z przyczyn zakładu pracy. 7
ODPŁYW BEZROBOTNYCH Na przestrzeni 12 miesięcy 2011 r. wyłączono z ewidencji Urzędu Pracy 7471 bezrobotnych, tj. o 2101 osób mniej niŝ przed rokiem. Głównymi składowymi bilansu odpływu jest liczba podejmujących pracę oraz liczba osób wyłączonych z powodu nie potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy. Z ogółu wyłączonych ok. 48% (3586 osób) stanowili bezrobotni, którzy podjęli pracę, w tym 7% osób podjęło pracę subsydiowaną. Niepotwierdzenie gotowości do podjęcia pracy jest drugą obok podejmowania pracy najczęstszą przyczyną wyłączenia z rejestru bezrobotnych. W 2011 r. liczba ta kształtowała się na poziomie 2377 osób (835 kobiet) i była niŝsza od roku poprzedniego o 260 osób. Wykres: Płynność bezrobocia w powiecie iławskim w latach 2007-2011 11 412 11000 liczba bezrobotnych 9000 7000 8 447 7 798 8 740 9 503 9 023 9 572 9 529 8 003 2007 2008 2009 2010 2011 lata napływ odpływ 7 471 8
Tabela: Płynność bezrobocia w 2010 r. i 2011 r. Wyszczególnienie 2010 2011 Liczba osób rejestrujących się (NAPŁYW) w tym; + wzrost - spadek 9 529 8 003-1526 - po raz pierwszy 1 733 1 363-370 - po raz kolejny 7 796 6 640-1 156 Liczba osób wyłączonych (ODPŁYW) z tego m.in.: 9 572 7 471-2 101 - podjęcia pracy niesubsydiowanej 3 398 3 338-60 - podjęcia pracy subsydiowanej w tym: 989 248-741 prace interwencyjne 276 81-195 roboty publiczne 21 0-21 dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej dotacje na doposaŝenie stanowiska pracy 351 0-351 341 167-174 - szkolenia 362 125-237 - staŝe 616 1-615 - przygotowanie zawodowe dorosłych 7 0-7 - prace społecznie uŝyteczne 87 18-69 - brak gotowości do podjęcia pracy 2 693 2 377-316 Oferty pracy ogółem, w tym: 2 502 2 142-360 - subsydiowanej 1 358 278-1 080 Bezrobocie dotyka w większym stopniu ludzi młodych zarówno w powiecie, jak i w województwie oraz w Polsce. W końcu 2011 roku zanotowano najwięcej, bo aŝ 1319 osób (80 kobiet) w wieku 25-34 lata. Populacja ta stanowi ok. 29% ogólnej liczby zarejestrowanych w końcu grudnia analizowanego roku. W porównaniu z rokiem poprzednim widoczny jest wzrost bezrobotnych w tej grupie wiekowej o 142 osoby. Największą grupę pod względem poziomu wykształcenia tworzyli bezrobotni z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 1289 osób (w tym 648 kobiet), co stanowi 29% ogółu zarejestrowanych. Wśród bezrobotnych w ewidencji urzędu dominowały osoby szukające pracę od 1-3 miesięcy 28% ogółu zarejestrowanych (tj. 1277 osób). Osoby ze staŝem od roku do pięciu lat w liczbie 1139 osób stanowiły największą populację (25% ogółu bezrobotnych), a bez staŝu pracy w liczbie 845 osób tj. 19% z ogółu zarejestrowanych na koniec 2011 roku. 9
CHARAKTERYSTYKA BEZROBOTNYCH W PUP IŁAWA 1. Bezrobotni według wieku W końcu 2011 roku osoby młode (18-24 lata i 25-34 lata) stanowiły najwyŝszy odsetek bezrobotnych w liczbie zarejestrowanych ogółem (odpowiednio 28% i 29%). Wśród kobiet najliczniejsza grupa była w przedziale wiekowym 25-34 lata 837 pań, co stanowi 31 punkty procentowe z ogółu. Spośród bezrobotnych mieszkających na wsi, równieŝ największą grupę 32% stanowiły osoby młode do 24 lat. Drugą grupę pod względem wielkości populacji tworzyły osoby w wieku 25-34 lata (28% zarejestrowanych ogółem ze wsi). Wśród kobiet zamieszkujących tereny wiejskie najliczniejszą grupę tj. 36% stanowiły panie w wieku do 24 lat. Tabela: Podział bezrobotnych według wieku (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych zamieszkałych na wsi ogółem w tym kobiety ogółem w tym kobiety 18 24 1253 823 636 429 25 34 1319 837 571 367 Wiek 35 44 794 467 371 218 45 54 738 426 308 155 55 59 310 113 103 34 60 64 lata 58 X 23 X Razem: 4 472 2 666 2 012 1 203 2. Bezrobotni według poziomu wykształcenia Poziom wykształcenia bezrobotnych jest jednym z czynników wpływających na ich sytuację na rynku pracy. Większość bezrobotnych rejestrujących się w urzędzie pracy to osoby o stosunkowo niskim poziomie wykształcenia. Najliczniejszą grupę pod koniec 2011 roku stanowili bezrobotni z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 29%. Wśród tych bezrobotnych o najniŝszym wykształceniu 26% pozostawało bez pracy od 1 do 3 miesięcy. Drugą grupę pod względem wielkości stanowili bezrobotni z wykształceniem zasadniczym zawodowym 28% ogółu osób będących zarejestrowanych na koniec grudnia br. W porównaniu z rokiem poprzednim widoczne jest zmniejszanie się odsetka bezrobotnych z wykształceniem zasadniczym zawodowym i niŝszym, natomiast coraz częstsze staje się bezrobocie osób z wykształceniem wyŝszym i średnim ogólnokształcącym. 10
W roku poprzednim przedstawiciele tych grup stanowili 28% bezrobotnych, podczas gdy w 2011 juŝ 32%. Bezrobotne kobiety są lepiej wykształcone od męŝczyzn. W końcu omawianego roku wykształceniem wyŝszym legitymowało się 11% zarejestrowanych kobiet i 7% zarejestrowanych męŝczyzn. Wykształcenie policealne i średnie zawodowe posiadało 25% populacji kobiet i 18% męŝczyzn, natomiast średnie ogólnokształcące posiadało 14% bezrobotnych kobiet i 7% bezrobotnych męŝczyzn. Podobna sytuacja kształtuje się wśród bezrobotnych z terenów wiejskich. Największą populację tworzą osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 35% ogółu bezrobotnych, a najmniejszą grupę (6% ogółu) stanowią osoby z wykształceniem wyŝszym, w liczbie 117 osób. Tabela: Podział bezrobotnych według poziomu wykształcenia (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych zamieszkałych na wsi ogółem w tym kobiety ogółem w tym kobiety wyŝsze 427 305 117 86 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe 1003 674 433 306 średnie ogólnokształcące 505 375 171 133 zasadnicze zawodowe 1248 664 589 314 gimnazjalne i poniŝej 1289 648 702 364 Razem: 4 472 2 666 2 012 1 203 3. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Istotnym, z punktu widzenia mobilności jest czas pozostawania bez pracy. W ewidencji urzędu pracy najmniejszy odsetek odnotowano wśród bezrobotnych oczekujących na podjęcie zatrudnienia powyŝej 24 miesięcy (5% ogółu bezrobotnych), a największy wśród osób pozostających bez pracy od 1 do 3 miesięcy 28%). Podobna sytuacja kształtowała się wśród bezrobotnych kobiet. Największą populację tworzyły panie pozostające bez pracy od 1 do 3 miesięcy 25% (tj. 656 osób). Wśród osób zamieszkujących tereny wiejskie równieŝ dominowali bezrobotni pozostający w rejestrze urzędu od 1 do 3 miesięcy 564 osoby (w tym 286 kobiet). Najmniej liczną grupę stanowili bezrobotni poszukujący pracy powyŝej 24 miesięcy 5% ogółu zarejestrowanych z gmin wiejskich. 11
Tabela: Podział bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych zamieszkałych na wsi Czas pozostawania bez pracy w miesiącach ogółem w tym kobiety ogółem w tym kobiety do 1 615 264 276 119 1 3 1277 656 564 286 3 6 914 590 398 255 6 12 787 508 351 225 12 24 670 488 314 235 pow. 24 209 160 109 83 Razem: 4 472 2 666 2 012 1 203 4. Bezrobotni według staŝu pracy W końcu 2011 roku spośród zarejestrowanych bezrobotnych z powiatu iławskiego najliczniejszą grupę stanowiły osoby posiadające staŝ pracy od 1 do 5 lat 1139 osób (25% ogółu bezrobotnych). Najmniej liczną zbiorowość wśród omawianej kategorii bezrobotnych stanowiły osoby z 30 letnim i dłuŝszym staŝem pracy (3%). W ewidencji urzędu 19% tj. 845 zarejestrowanych bezrobotnych nie posiadało Ŝadnego staŝu pracy. RównieŜ wśród kobiet najliczniejszą grupę stanowiły osoby, które wykazały staŝ pracy od 1 do 5 lat (27% ogółu zarejestrowanych kobiet). Najmniej liczną populację stanowiły kobiety z 30 letnim i dłuŝszym staŝem pracy 1,3%. Na terenach wiejskich zanotowano podobną sytuację. Największą populację stanowili bezrobotni posiadający staŝ pracy od 1 do 5 lat 26% ogółu bezrobotnych, natomiast najmniej osób posiadało 30 letni i dłuŝszy staŝ pracy 31 osób tj. 1,5% populacji bezrobotnych ze wsi. Tabela: Podział bezrobotnych według staŝu pracy (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych zamieszkałych na wsi ogółem w tym kobiety ogółem w tym kobiety do 1 roku 715 472 341 240 StaŜ pracy ogółem 1 5 1139 724 521 330 5 10 669 381 289 155 10 20 586 308 246 104 20 30 377 145 140 35 30 lat i więcej 141 36 31 5 bez staŝu 845 600 444 334 Razem: 4 472 2 666 2 012 1 203 12
WYBRANE KATEGORIE BEZROBOTNYCH 1) Bezrobotne kobiety Bezrobocie kobiet jest spowodowane między innymi: trudnościami w kontynuacji lub podjęciu pracy zawodowej w związku z przerwą, spowodowaną urodzeniem i wychowywaniem dzieci; obowiązkami rodzinnymi; niską motywacją do pracy oraz małą aktywnością w poszukiwaniu zatrudnienia w związku z przyjęciem stereotypowego myślenia, opartego na modelu kulturowym, tradycyjnym (kobieta zajmuje się domem, męŝczyzna pracuje i utrzymuje rodzinę); preferowaniem przez pracodawców zatrudniania męŝczyzn ze względu na mniejszą dyspozycyjność kobiet w wykonywaniu obowiązków zawodowych (takŝe dodatkowych) spowodowaną obciąŝeniem zajęciami domowymi. W grudniu 2011 roku w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Iławie pracy pozostało 2666 bezrobotnych kobiet. Wykres: Udział bezrobotnych kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 40% 60% bezrobotne kobiety bezrobotni męŝczyźni Kobiet posiadających prawo do zasiłku było 478 osób, co stanowiło 52% z ogółu uprawnionych do zasiłku. Mieszkanki wsi stanowiły 27% populacji bezrobotnych kobiet. Z danych statystycznych wynika, Ŝe kobiety, równieŝ często rejestrują się w urzędzie pracy jak męŝczyźni (odsetek kobiet w napływie 50,5% ogółu napływu). Kobiety są lepiej wykształcone. Wśród bezrobotnych z wykształceniem wyŝszym, kobiety stanowią 65%; z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym 64%. 13
Tabela: Podział bezrobotnych kobiet (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Bezrobotne KOBIETY Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem ogółem z terenów wiejskich do 1 264 119 1 3 656 286 3 6 590 255 6 12 508 225 12 24 488 235 pow. 24 160 83 18 24 823 429 25 34 837 367 35 44 467 218 45 54 426 155 55 59 113 34 wyŝsze 305 86 policealne i średnie zawodowe 674 306 średnie ogólnokształcące 375 133 zasadnicze zawodowe 664 314 gimnazjalne i poniŝej 648 364 do 1 roku 472 240 1 5 724 330 5 10 381 155 10 20 308 104 20 30 145 35 30 lat i więcej 36 5 bez staŝu 600 334 Razem: 2 666 1 203 2) Bezrobotni do 25 roku Ŝycia Bezrobocie młodych osób to aktualnie jeden z powaŝniejszych problemów w powiecie iławskim. Bezrobocie młodzieŝy oznacza nie tylko wyłącznie setek osób zdolnych do pracy z procesów zatrudnienia, ale stanowi ogromne zagroŝenie w kontekście marginalizacji tej grupy, frustracji i patologii społecznych, jakie mogą dotyczyć młodzieŝy. Rynek pracy młodzieŝy jest integralną częścią ogólnego rynku pracy, co oznacza, Ŝe wzrost bezrobocia ogólnego powoduje proporcjonalny wzrost bezrobocia młodzieŝy. Powodami bezrobocia młodzieŝy jest wysoka stopa bezrobocia ogólnego, brak doświadczenia zawodowego młodych osób, niedostosowanie kwalifikacji i umiejętności odpowiadających potrzebom przedsiębiorstw, brak postaw przedsiębiorczych. 14
Dodatkowo w ostatnich latach zwiększenie bezrobocia młodzieŝy spowodowane było wejściem na rynek pracy wyŝu demograficznego. Do Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu całego 2011 r. zgłosiło się 2695 bezrobotnych do 25 roku Ŝycia, w tym 1450 kobiet. Jest to o 683 osoby mniej niŝ w roku poprzednim. Młodzi ludzie stanowili ok. 32% ogółu napływu bezrobotnych. W końcu IV kwartału 2011 roku w ewidencji urzędu zanotowano 1253 bezrobotnych z tego przedziału wiekowego. Wykres: Udział bezrobotnych do 25 roku Ŝycia w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 28% 72% bezrobotni do 25 roku Ŝycia bezrobotni powyŝej 25 roku Ŝycia Wśród młodzieŝy najwięcej osób posiadało wykształcenie policealne i średnie zawodowe (28% ogółu). Drugą grupę pod względem wielkości stanowili młodzi ludzie z wykształceniem średnim ogólnokształcącym 24% z ogółu. Największą zbiorowość (36%) tworzyli młodzi ludzie pozostający bez pracy od 1-3 miesięcy. Drugą grupę pod względem wielkości tworzyły osoby, które pozostawały bez pracy 3-6 miesięcy - 23% z ogółu populacji młodych ludzi. Młode kobiety największą grupę tworzyły: z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (37%) oraz pozostające bez pracy od 1-3 miesięcy (32%). Na koniec 2011 roku w ewidencji urzędu było 636 młodych 25-letnich bezrobotnych terenów wiejskich. Wśród młodzieŝy ze wsi najwięcej osób posiadało wykształcenie policealne i średnie zawodowe 32%. RównieŜ największą grupę (34% z ogółu) w omawianej kategorii bezrobotnych tworzyły młode osoby ze wsi pozostające bez pracy od 1-3 miesięcy. 15
Tabela: Podział bezrobotnych do 25 roku Ŝycia (stan na 31.12.2011 r.) Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wykształcenie StaŜ pracy ogółem Bezrobotni Wyszczególnienie do 25 roku Ŝycia ogółem w tym kobiety do 1 185 93 1 3 449 266 3 6 288 196 6 12 171 130 12 24 133 114 pow. 24 27 24 wyŝsze 101 73 policealne 352 223 i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące 298 226 zasadnicze zawodowe 253 164 gimnazjalne i poniŝej 249 137 do 1 roku 321 196 1 5 330 220 5 10 19 11 10 20 X X 20 30 X X 30 lat i więcej X X bez staŝu 583 396 Razem: 1 253 823 3) Bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia Bezrobotny powyŝej 50 roku Ŝycia - oznacza to bezrobotnego, który w roku kalendarzowym zastosowania wobec niego usług lub instrumentów rynku pracy, ukończył co najmniej 50 lat Ŝycia. W 2011 roku do Urzędu Pracy w Iławie z całego powiatu zgłosiło się 1184 osoby (w tym 502 kobiety) w wieku powyŝej 50 roku Ŝycia. Stanowili oni ok. 14% ogółu rejestrujących się bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. W końcu 2011 roku bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia, w liczbie 788 osób, stanowili 18% ogółu bezrobotnych na rynku pracy. 16
Wykres: Udział bezrobotnych powyŝej 50 roku Ŝycia w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011r. 18% 82% bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia bezrobotni poniŝej 50 roku Ŝycia Wiek jest największą przyczyną trudności związanych ze zdobyciem pracy u osób w wieku 50+. Jednak to nie tylko wiek, jest winny trudnej sytuacji osób starszych na rynku pracy. Większość bezrobotnych zaliczających się do tej grupy ma niskie wykształcenie. Ponad 46% bezrobotnych w wieku powyŝej 50 roku Ŝycia - to osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej. RównieŜ największą grupę w omawianej kategorii stanowiły osoby będące bez pracy od 6 do 12 miesięcy 198 osób (w tym 90 kobiet), co stanowiło ok. 25% ogółu bezrobotnych z tej grupy wiekowej oraz bezrobotni posiadający staŝ pracy 20-30 lat 36% z ogółu. Wśród tej kategorii bezrobotnych 285 osób (w tym 103 kobiety) zamieszkiwało tereny wiejskie. Ta grupa tworzyła ok. 14% osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi. Największy odsetek osób powyŝej 50 roku Ŝycia zamieszkujących tereny wiejskie posiadało wykształcenie gimnazjalne i poniŝej - 58%, pozostające bez pracy od 1-3 miesięcy 36% oraz posiadający 20-30 letni staŝ pracy 36%. 17
Tabela: Podział bezrobotnych powyŝej 50 roku Ŝycia (stan na 31.12.2011 r.) Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wykształcenie StaŜ pracy ogółem Wyszczególnienie ogółem Bezrobotni powyŝej 50 roku Ŝycia w tym kobiety do 1 80 28 1 3 197 76 3 6 124 57 6 12 198 90 12 24 148 73 pow. 24 41 16 wyŝsze 17 8 policealne i średnie zawodowe 153 89 średnie ogólnokształcące 22 17 zasadnicze zawodowe 231 78 gimnazjalne i poniŝej 365 148 do 1 roku 38 22 1 5 68 39 5 10 63 41 10 20 172 84 20 30 283 108 30 lat i więcej 138 35 bez staŝu 26 11 Razem: 788 340 4) Długotrwale bezrobotni Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy definiuje długotrwale bezrobotnego jako bezrobotnego pozostającego w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania staŝu i przygotowania zawodowego dorosłych. Blisko 34 proc. z 4472 zarejestrowanych jako bezrobotni w powiecie iławskim to osoby długotrwale pozbawione zatrudnienia. Długotrwale bezrobotni stanowią grupę ryzyka, objętą szczególnymi preferencjami w działaniach aktywizacyjnych. W przeciągu dwunastu miesięcy 2011 r. długotrwale bezrobotnych z powiatu iławskiego zarejestrowało się 2123 osób, w tym 1271 kobiet stanowiło to 26% napływu bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Na koniec 2011 r. zanotowanych w ewidencji urzędu było 1524 bezrobotnych z tej grupy, w tym 1061 kobiet. 18
Wykres: Udział długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 34% 66% długotrwale bezrobotni pozostali bezrobotni Analiza danych statystycznych wskazuje, Ŝe bardziej naraŝone na długotrwałe pozostawanie bez pracy są osoby: w wieku 25-34 lata 469 osób, (w tym 364 kobiety), posiadające niŝsze kwalifikacje tj. z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 35% z ogółu długotrwale bezrobotnych, w liczbie 540 osób (w tym 351 kobiet), posiadające 1-5 lat staŝu pracy 24% z ogółu długotrwale bezrobotnych tj. 196 osób (225 kobiet), pozostające bez pracy od 12-24 miesięcy 660 osób (43% z ogółu), w tym 483 kobiety. Z ogólnej liczby mieszkających na wsi omawiana grupa stanowiła 39% ogółu i kształtowała się na poziomie 726 osób, w tym 519 kobiet. Najwięcej długotrwale bezrobotnych z terenów wiejskich było: w wieku 25-34 lat 213 osób, posiadające od 1-5 lat staŝ zawodowy - 194 osoby, z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 313 osób, pozostające w ewidencji urzędu od 12-24 miesięcy 310 osób. 19
Tabela: Podział osób długotrwale bezrobotnych (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Długotrwale bezrobotni ogółem w tym kobiety Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem do 1 68 39 1 3 179 104 3 6 178 108 6 12 258 179 12 24 660 483 pow. 24 181 148 18 24 288 218 25 34 469 364 35 44 300 217 45 54 307 212 55 59 133 50 60 64 lata 27 X wyŝsze 118 82 policealne i średnie zaw. 313 241 Średnie ogólnokształcące 124 101 zasadnicze zawodowe 429 286 gimnazjalne i poniŝej 540 351 do 1 roku 304 233 1 5 376 281 5 10 216 151 10 20 207 123 20 30 128 53 30 lat i więcej 29 4 bez staŝu 264 216 Razem: 1 524 1 061 5) Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych Bezrobotny bez kwalifikacji zawodowych oznacza to bezrobotnego nie posiadającego kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonym dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji. W ciągu omawianego 2011 roku do urzędu zgłosiło się zarejestrować się 2339 bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych, w tym 1252 kobiety. Z ogółu bezrobotnych pozostających w ewidencji na koniec 2011 roku co trzeci bezrobotny nie posiadał Ŝadnych kwalifikacji zawodowych. Liczba ta była na poziomie 1363 osoby, w tym 850 kobiet. 20
Wykres: Udział bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 30% 70% bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych bezrobotni z kwalifikacjami zawodowymi Wśród tej grupy bezrobotnych największy odsetek stanowiły osoby: pozostający bez pracy od 1-3 miesięcy 27%, bez staŝu zawodowego - 27%, w wieku 18-24 lat- 34%. Osób legitymujących się wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 64%. Bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych zamieszkujących tereny wiejskie na koniec grudnia 2011 było 693 osoby, w tym 436 kobiet. Ta kategoria bezrobotnych stanowiła 34% z ogółu osób zamieszkałych na wsi. Największe grupy bezrobotnych tej kategorii, z trenów wiejskich tworzyli: - bezrobotni pozostający bez zatrudnienia od 1do 3 miesięcy - 188 osoby (27%), - bez staŝu pracy 193 osoby (28%), - w wieku 18-24 lat 229 osób (33%), 21
Tabela: Podział bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych (stan na 31.12.2011 r.) Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem Wyszczególnienie Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych ogółem w tym kobiety do 1 188 83 1 3 376 201 3 6 262 189 6 12 253 166 12 24 206 153 pow. 24 78 58 18 24 464 314 25 34 294 187 35 44 216 125 45 54 250 170 55 59 120 54 60 64 lata 19 x wyŝsze 0 0 policealne i średnie zawodowe 102 79 średnie ogólnokształcące 270 209 zasadnicze zawodowe 113 70 gimnazjalne i poniŝej 878 492 do 1 roku 268 189 1 5 311 185 5 10 132 81 10 20 141 71 20 30 96 43 30 lat i więcej 42 14 bez staŝu 373 267 Razem: 1 363 850 6) Osoby bez doświadczenia zawodowego W przeciągu dwunastu miesięcy 2011 roku w urzędzie pracy zarejestrowało się z terenu powiatu iławskiego 2036 osób bez doświadczenia zawodowego, w tym 1169 kobiet. Na koniec omawianego 2011 roku w ewidencji urzędu było 1176 osób, (w tym 812 kobiet). Stanowili oni 26% wszystkich bezrobotnych będących w ewidencji. 22
Wykres: Udział bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 26% 74% bezrobotni bez doświadczenia zawodowego bezrobotni z doświadczeniem zawodowym Wśród tej kategorii największy odsetek stanowili: - bezrobotni pozostający bez pracy od 1-3 miesięcy- 31%, - w wieku 18-24 lat 66%, - z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 28%, - oraz bez staŝu pracy 72%. Wśród bezrobotnych mieszkających na wsi odsetek osób z tej kategorii wynosił 30%. Największe grupy tworzyli bezrobotni: - pozostający bez pracy od 1 do 3 miesięcy (28%), - w wieku 18-24 lat (65%), - z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej (32%), - bez staŝu pracy (73%). Tabela: Podział bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Bezrobotni bez doświadczenia zawodowego Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek ogółem w tym kobiety do 1 144 76 1 3 365 224 3 6 256 175 6 12 150 120 12 24 188 154 pow. 24 73 63 18 24 776 513 25 34 278 213 35 44 72 58 45 54 32 20 55 59 16 8 60 64 lata 2 X 23
Wykształcenie StaŜ pracy ogółem wyŝsze 137 92 policealne i średnie zawodowe 330 223 średnie ogólnokształcące 225 177 zasadnicze zawodowe 153 104 gimnazjalne i poniŝej 331 216 do 1 roku 332 213 1 5 X X 5 10 X X 10 20 X X 20 30 X X 30 lat i więcej X X bez staŝu 844 599 Razem: 1 176 812 7) Osoby bez wykształcenia średniego Bezrobotnych nie posiadający wykształcenia średniego ustawa kwalifikuje jako osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy, dlatego teŝ naleŝy objąć ich szczególnymi preferencjami w działaniach aktywizacyjnych. W omawianym 2011 roku do urzędu zgłosiło się 4582 bezrobotnych bez wykształcenia średniego, w tym 1847 kobiet. Jest to największy odsetek napływu osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy i wynosi on 55%. Na koniec grudnia 2011 r. w ewidencji urzędu zanotowano w tej kategorii bezrobotnych 2537 osób. Stanowili oni 57% ogółu zarejestrowanych osób. Wykres: Udział bezrobotnych bez wykształcenia średniego w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 43% 57% bezrobotni bez wykształcenia średniego bezrobotni z wykształceniem minimum średnim Wśród tej kategorii bezrobotnych - 27% osób było bez pracy od 1-3 miesięcy, 25% było z przedziału wiekowego 25-34 lat, 26% okazywało się 1-5 letnim staŝem pracy. Wśród zarejestrowanych bezrobotnych z terenów wiejskich osoby z omawianej kategorii stanowiły 64% tj.1291 osób. Największy odsetek bezrobotnych z terenów wiejskich 24
kształtował się analogicznie jak wyŝej: w podobnych kategoriach wiekowych (25%), w czasie pozostawania bez pracy (27%) i podobnym staŝem pracy (27%). Tabela: Podział bezrobotnych bez wykształcenia średniego (stan na 31.12.2011 r.) Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem Wyszczególnienie Bezrobotni bez wykształcenia średniego ogółem w tym kobiety do 1 390 133 1 3 681 275 3 6 468 267 6 12 458 263 12 24 403 271 pow. 24 137 103 18 24 502 301 25 34 630 352 35 44 562 293 45 54 564 289 55 59 236 77 60 64 lata 43 X wyŝsze X X policealne i średnie zawodowe X X średnie ogólnokształcące X X zasadnicze zawodowe 1248 664 gimnazjalne i poniŝej 1289 648 do 1 roku 356 221 1 5 667 386 5 10 413 207 10 20 410 178 20 30 269 74 30 lat i więcej 100 19 bez staŝu 322 227 Razem: 2 537 1 312 8) Osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia W przeciągu 2011 roku z powiatu iławskiego zgłosiło się do urzędu pracy 660 osób (w tym 530 kobiet) samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia. Jest to 8% z ogółu napływu do ewidencji urzędu osób zakwalifikowanych jako będące w szczególnej sytuacji. Na koniec 2011 roku w rejestrze urzędu zanotowano z tej kategorii 469 osób, w tym 422 kobiety. 25
Wykres: Udział osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 10% 90% bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia pozostali bezrobotni Największe grupy z tej kategorii tworzyli bezrobotni: posiadający staŝ pracy od 1-5 lat - 32% ogółu samotnych, z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej 41%, w wieku 25-34 lat - 40% bezrobotnych, pozostających bez pracy od 12-24 miesięcy 24% z ogółu. Wśród omawianej kategorii bezrobotnych 230 osób (w tym 211 kobiet) zamieszkiwało tereny wiejskie, co stanowiło 11% ogółu bezrobotnych ze wsi, znajdujących się w ewidencji urzędu. Na terenach wiejskich dominowali bezrobotni: osoby w wieku 25-34 lat (90 osób, co stanowi 39% ogółu samotnie wychowujących), prawie połowa zarejestrowanych to osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej (107 osób 46%), bezrobotni pozostający bez pracy od 12-24 miesięcy (58 osób 25%) oraz bez staŝu pracy - 64 osoby. Tabela: Podział osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia (stan na 31.12.2011 r.) Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wyszczególnienie Osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia ogółem w tym kobiety do 1 60 46 1 3 89 75 3 6 80 71 6 12 82 79 12 24 112 105 pow. 24 46 46 26
Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem 18 24 116 114 25 34 189 174 35 44 114 90 45 54 42 40 55 59 7 4 60 64 lata 1 X wyŝsze 21 21 policealne i średnie zawodowe 82 79 średnie ogólnokształcące 33 33 zasadnicze zawodowe 142 126 gimnazjalne i poniŝej 191 163 do 1 roku 98 95 1 5 149 135 5 10 72 56 10 20 41 31 20 30 12 8 30 lat i więcej 0 0 bez staŝu 97 97 Razem: 469 422 9) Bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia W omawianej kategorii bezrobotnych do urzędu w całym minionym 2011 roku zgłosiło się 133 osoby, w tym 2 kobiety. Stanowili oni 2% napływu osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Na koniec grudnia 2011 roku 51 osób pozostało w ewidencji, w tym 1 kobieta. Wykres: Udział bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia, w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 99% 1% bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia pozostali bezrobotni Wśród bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia, 37% pozostawało bez pracy od 1 do 3 miesięcy, 65% było w wieku 25-44 lat, 27
72% posiadało wykształcenie gimnazjalne i poniŝej, a 61% okazywało się staŝem pracy do 5 lat. Z terenów wiejskich na koniec roku było 21 męŝczyzn, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia. Wśród nich 38% było bez pracy od 1-3 miesięcy, 33% z ogółu miało od 35 do 44 lat, 76% posiadało wykształcenie gimnazjalne i poniŝej, a 33% legitymowało się staŝem pracy od 1 do 5 lat. Tabela: Podział bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia (stan na 31.12.2011 r.) Wyszczególnienie Bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem ogółem w tym kobiety do 1 12 0 1 3 19 0 3 6 7 1 6 12 7 0 12 24 6 0 pow. 24 0 0 18 24 4 0 25 34 17 1 35 44 16 0 45 54 10 0 55 59 4 0 60 64 lata 0 X wyŝsze 0 0 policealne i średnie zawodowe 3 0 średnie ogólnokształcące 0 0 zasadnicze zawodowe 11 0 gimnazjalne i poniŝej 37 1 do 1 roku 15 0 1 5 16 0 5 10 5 0 10 20 3 0 20 30 2 0 30 lat i więcej 1 0 bez staŝu 9 1 Razem: 51 1 28
10) Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka W końcu II półrocza 2011 roku w powiecie iławskim w ewidencji urzędu pozostawało 487 kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka. Stanowiły one 11% ogółu bezrobotnych oraz 18% wszystkich bezrobotnych kobiet. W przeciągu całego 2011 roku do urzędu zgłosiło się 424 kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka. Stanowiły one 5% napływu kobiet z powiatu iławskiego, które uznaje się za osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Wykres: Udział bezrobotnych kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 11% 89% kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka pozostałe kobiety Analiza struktury bezrobotnych kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka według cech społeczno demograficznych wykazała, Ŝe pod względem wieku były to przede wszystkim kobiety młode (43% znajdowało się w przedziale 25 34 lata), pod względem wykształcenia osoby, które ukończyły tylko szkoły gimnazjalne i poniŝej (43%), pod względem staŝu pracy kobiety, które nie pracowały przed rejestracją w PUP (42%), natomiast pod względem czasu pozostawania bez pracy dominowały tu panie przebywające w rejestrach PUP od 12-24 miesięcy (32%). Prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiadało 1,4% tej populacji kobiet. 29
Tabela: Podział kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka (stan na 31.12.2011.r.) Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem Wyszczególnienie Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka Z terenów Kobiety ogółem wiejskich do 1 33 14 1 3 71 40 3 6 68 35 6 12 88 46 12 24 160 90 pow. 24 67 45 18 24 128 84 25 34 209 113 35 44 104 49 45 54 40 21 55 59 6 3 wyŝsze 22 7 policealne i średnie zawodowe 79 38 średnie ogólnokształcące 47 25 zasadnicze zawodowe 127 65 gimnazjalne i poniŝej 212 135 do 1 roku 112 69 1 5 111 50 5 10 45 14 10 20 13 3 20 30 1 0 30 lat i więcej 0 0 bez staŝu 205 134 Razem: 487 270 11) Niepełnosprawni W przeciągu 12 miesięcy 2011 roku zarejestrowało się 410 bezrobotnych niepełnosprawnych. W strukturze regionalnego bezrobocia niepełnosprawni mają niewielki udział. Na koniec grudnia 2011 r. odnotowano 237 osób niepełnosprawnych posiadających status bezrobotnego (141 kobiet). Poza niepełnosprawnymi bezrobotnymi w rejestrze powiatowego urzędu pracy znajdowało się równieŝ 60 osób niepełnosprawnych poszukujących pracy (nie mają statusu bezrobotnych). 30
Wykres: Udział bezrobotnych niepełnosprawnych w ogólnej liczbie bezrobotnych w grudniu 2011 r. 5% 95% bezrobotni niepełnosprawni pozostali bezrobotni Największą grupę wśród bezrobotnych niepełnosprawnych pod względem wieku stanowią osoby znajdujące się w przedziale 45 54 lata (34%). Pod względem staŝu pracy wśród bezrobotnych niepełnosprawnych dominowały osoby pracujące poprzednio od 20 do 30 lat. Stanowiły one 21% tej populacji. Wśród bezrobotnych niepełnosprawnych najwięcej było osób, które ukończyły szkoły zasadnicze zawodowe i poniŝej (67%). Osoby pozostające w rejestrach PUP od 6-12 miesięcy stanowiły 25% populacji bezrobotnych niepełnosprawnych. Najliczniejszą grupę wśród 237 osób bezrobotnych niepełnosprawnych tworzyły osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności: 168 osób, tj. 71% oraz z rodzajem niepełnosprawności: upośledzenie narządu ruchu 92 osoby (39%). Na wsi na koniec roku zamieszkiwało 73 bezrobotnych niepełnosprawnych, z tego 45 kobiet. Najwięcej osób niepełnosprawnych zamieszkujących tereny wiejskie było z wykształceniem gimnazjalnym i poniŝej (27 osób - 11% z liczby 73 osób), w wieku 45-54 lat (22 osoby 30% z ogółu), bez staŝu pracy (19 osób - 26%) i oczekujących na pracę od 6-12 miesięcy (19 osób - 26%). W przeciągu całego roku 2011 r. bezrobotnych niepełnosprawnych wyłączonych z ewidencji urzędu było 462, z czego 179 osób podjęło pracę. Pracę subsydiowaną podjęło 14 osób, natomiast pracę niesubsydiowaną podjęło 165 osób. 31
Tabela: Podział niepełnosprawnych bezrobotnych (stan na 31.12.2011 r.) Czas pozostawania bez pracy w miesiącach Wiek Wykształcenie StaŜ pracy ogółem Wyszczególnienie Niepełnosprawni bezrobotni ogółem w tym kobiety do 1 21 12 1 3 56 31 3 6 44 25 6 12 59 33 12 24 46 31 pow. 24 11 9 18 24 35 22 25 34 38 23 35 44 36 19 45 54 81 59 55 59 40 18 60 64 lata 7 8 wyŝsze 10 X policealne i średnie zawodowe 49 32 średnie ogólnokształcące 18 13 zasadnicze zawodowe 76 46 gimnazjalne i poniŝej 84 42 do 1 roku 26 17 1 5 42 29 5 10 36 23 10 20 38 21 20 30 50 28 30 lat i więcej 14 4 bez staŝu 31 19 Razem: 237 141 12) Bezrobotni ze wsi Rynek pracy na wsi jest rynkiem szczególnym, na którym często zachodzą dysproporcje w odniesieniu do miasta. Na pozycję mieszkańców wsi na rynku pracy wpływają między innymi: jakość edukacji, kwalifikacje zawodowe, sytuacja materialna, źródła dochodu, moŝliwość tworzenia alternatywnych miejsc pracy poza rolnictwem. Na przestrzeni 12 miesięcy 2011 roku z całego powiatu iławskiego zarejestrowało się w urzędzie 3412 bezrobotnych mieszkających na wsi, w tym 1718 kobiet. Pod koniec grudnia 2011 r. w ewidencji urzędu zanotowano w tej kategorii 2012 bezrobotnych (1203 kobiety). Stanowią oni 45% bezrobotnych ogółem. 32