KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, 24.5.2006 SG-Greffe (2006) D/202770 Pani Anna Streżyńska Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej ul. Kasprzaka 18/20 01-211 Warszawa Polska Fax: + 48 22 5349 253 Szanowna Pani, Dotyczy PL/2006/0380 - hurtowe rozpoczynanie połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej w Polsce Uwagi przedstawione zgodnie z art. 7 ust. 3 Dyrektywy 2002/21/WE 1 I. PRZEBIEG POSTĘPOWANIA W dniu 28 kwietnia 2006 roku Komisja zarejestrowała pod numerem PL/2006/0380 notyfikację polskiego organu regulacyjnego, Urzędu Komunikacji Elektronicznej ( UKE ), dotyczącą hurtowego rynku rozpoczynania połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej w Polsce. Konsultacje krajowe 2 toczą się równolegle z konsultacjami z Komisją oraz krajowymi organami regulacyjnymi w innych Państwach Członkowskich, prowadzonymi zgodnie z art. 7 dyrektywy ramowej; termin zakończenia obydwu konsultacji upływa w dniu 29 maja 2006 roku. W dniu 8 maja 2006 roku Komisja wystąpiła z formalnym zapytaniem do Prezesa UKE; odpowiedź została udzielona w dniu 11 maja 2006 roku. Zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej krajowe organy regulacyjne w innych Państwach Członkowskich oraz Komisja mogą przedstawić danemu krajowemu organowi regulacyjnemu swoje uwagi dotyczące notyfikowanego projektu decyzji. 1 Dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 roku w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej ( dyrektywa ramowa ), Dz. WE L 108, 24.4.2002, str. 33. 2 Zgodnie z art. 6 dyrektywy ramowej. Commission européenne, B-1049 Bruxelles / Europese Commissie, B-1049 Brussel - Belgium. Telephone: (32-2) 299 11 11.
II. OPIS PROJEKTU DECYZJI II.1. Definicja rynku Przedstawiony projekt decyzji dotyczy hurtowego rynku rozpoczynania połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej, odpowiadającego rynkowi 8 w Zaleceniu Komisji Europejskiej w sprawie rynków właściwych ( Zalecenie ) 3. Zaproponowana przez Prezesa UKE definicja rynku właściwego jest zgodna z Zaleceniem. Rozpoczynanie połączeń jest zdefiniowane jako usługa oferowana przez operatorów łączności elektronicznej posiadających stacjonarną publiczną sieć telefoniczną, do której przyłączeni są użytkownicy końcowi, innym operatorom łączności elektronicznej pragnącym oferować tym użytkownikom końcowym połączenia 4. Rynek właściwy obejmuje usługi umożliwiające: połączenia krajowe i międzynarodowe do sieci stacjonarnych i ruchomych, dostęp do sieci teleinformatycznych (numeracja NDSI), połączenia do usług sieci inteligentnych, w tym usług audioteksowych (numeracja 0-300, 0-400, 0-70X, 0-80X). Prezes UKE stwierdza, że właściwy rynek geograficzny obejmuje terytorium Polski. II.2. Stwierdzenie znaczącej pozycji rynkowej Przy analizie znaczącej pozycji rynkowej Prezes UKE uwzględnił następujące kryteria: udział w rynku 5, kontrola nad trudną do powielenia infrastrukturą telekomunikacyjną, przewaga technologiczna, niski poziom równoważącej siły nabywczej, łatwy bądź uprzywilejowany dostęp przedsiębiorcy do rynków kapitałowych lub zasobów finansowych, korzyści skali i zakresu, integracja pionowa przedsiębiorcy, rozwój sieci dystrybucji i sprzedaży, brak potencjalnej konkurencji i bariery dla rozwoju rynku, oraz bariery wejścia na rynek. Na podstawie analizy rynku Prezes UKE zamierza wyznaczyć Telekomunikację Polską S.A. ( TP ) operatorem posiadającym znaczącą pozycję na rynku właściwym. II.3. Obowiązki regulacyjne Prezes UKE proponuje nałożyć na TP następujące obowiązki: (i) uwzględniania uzasadnionych wniosków o dostęp telekomunikacyjny do, oraz użytkowanie, elementów sieci oraz udogodnień towarzyszących, w tym hurtową odsprzedaż łączy (Wholesale Line Rental WLR ), (ii) niedyskryminacji, polegający na równym traktowaniu operatorów łączności elektronicznej w zakresie dostępu, w tym oferowanie usług oraz informacji na 3 Zalecenie Komisji Europejskiej 2003/311/WE z dnia 11 lutego 2003 roku w sprawie właściwych rynków produktów i usług w sektorze łączności elektronicznej podlegających regulacji ex ante zgodnie z dyrektywą ramową, Dz. WE L 114, 8.5.2003, str. 45. 4 Połączenie jest kierowane od stacjonarnej lokalizacji użytkownika je rozpoczynającego do punktu styku z operatorem nabywającym tę usługę. 5 W 2004 roku udział rynkowy TP wynosił 95.69% pod względem przychodów i 99.32% pod względem ilości połączeń rozpoczynanych w sieciach stacjonarnych. 2
warunkach nie gorszych od stosowanych w ramach własnego przedsiębiorstwa lub w stosunkach z podmiotami zależnymi; (iii) przejrzystości, polegający na publikacji informacji potrzebnych do przygotowania przez zainteresowanych operatorów wniosku o zapewnienie dostępu telekomunikacyjnego, a także na obowiązku opracowania oraz publikacji ramowej oferty o dostępie telekomunikacyjnym, (iv) rozdzielności księgowej, (v) kontroli cen. W ramach obowiązku kontroli cen TP będzie obowiązana do kalkulacji kosztów świadczenia dostępu telekomunikacyjnego zgodnie z modelem długookresowych kosztów przyrostowych (Long Run Incremental Cost - LRIC ) i, po akceptacji tej kalkulacji przez niezależnego audytora 6, ustalenia opłat uwzględniających zwrot uzasadnionych kosztów. Do czasu zatwierdzenia przez audytora poprawności kalkulacji, TP będzie zobowiązana do wyznaczania stosownych opłat w oparciu o ponoszone koszty. W odpowiedzi na zapytanie Komisji Prezes UKE wyjaśnił, że może weryfikować poziom tych opłat przy użyciu porównania ze stawkami stosowanymi na innych rynkach 7 lub innych metod 8. III. UWAGI Na podstawie notyfikacji oraz dodatkowych informacji przedłożonych przez Prezesa UKE Komisja przedstawia następujące uwagi 9 : Kontrola cen przed zatwierdzeniem kalkulacji kosztów LRIC Komisja zauważa, że Prezes UKE nie określił wyraźnie w projekcie decyzji na podstawie jakich kryteriów będzie weryfikować stosowność zaproponowanych przez TP opłat za rozpoczynanie połączeń przed zatwierdzeniem przez niezależnego audytora opartej na LRIC kalkulacji kosztów. To podejście nie zapewnia uczestnikom rynku odpowiedniej przejrzystości i pewności prawnej, w szczególności dlatego, że nie jest przewidziany termin, w którym prowadzona przez operatora o pozycji znaczącej, oparta na LRIC, kalkulacja kosztów musi zostać zatwierdzona. Komisja zatem zachęca Prezesa UKE do wyjaśnienia w ostatecznie podjętej decyzji jakiej metody weryfikacji użyje dla zaaprobowania zaproponowanych przez operatora o pozycji znaczącej opłat za rozpoczynanie połączeń przed definitywnym zatwierdzeniem kalkulacji kosztów. Metoda weryfikacji użyta przez Prezesa UKE w okresie przejściowym powinna zapewnić, że operator o pozycji znaczącej bezzwłocznie zaoferuje hurtowe usługi rozpoczynania połączeń po 6 TP wprowadziła opartą na LRIC kalkulację kosztów, która w 2005 roku została zweryfikowana przez audytora; jednak Prezes UKE uznał opinię audytora za niezadowalającą. 7 Prezes UKE stwierdził, że przy porównaniu z innymi rynkami weźmie pod uwagę strukturę rynku i odniesie się do państw bardziej zaawansowanych we wprowadzaniu prokonkurenycjnych rozwiązań, gdzie od długiego czasu działa efektywny, wystawiony na działanie konkurencji operator. UKE może na przykład odnieść się do państw obecnych w Unii Europejskiej przed dniem 1 maja 2004 roku lub do tych państw, które osiągnęły najlepsze efekty w zapewnieniu dostępu do danej usługi; zatem różne państwa członkowskie mogą zostać wybrane dla porównania opłat za różne formy dostępu telekomunikacyjnego. 8 Na przykład: cena detaliczna minus, model bottom-up lub metoda najlepszej bieżącej praktyki. 9 Zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej. 3
cenach pozwalających na rozwój konkurencji. Prezes UKE może w szczególności rozważyć do czasu zaaprobowania cen opartych na LRIC nałożenie regulacji cen opartej na metodzie cena detaliczna minus. Hurtowa odsprzedaż łączy ( WLR ) Komisja zauważa, że obowiązek świadczenia WLR zostanie nałożony na TP na podstawie jej statusu operatora o pozycji znaczącej na rynku właściwym, i rozumie, że obowiązek ten zastąpi wszelkie inne obowiązki świadczenia WLR, które zostałyby nałożone na TP na podstawie poprzednich ram regulacyjnych. Jednak projekt decyzji nie precyzuje warunków, na jakich WLR musi być świadczony. Przy określaniu warunków świadczenia WLR Prezes UKE powinien mieć na względzie cele wyznaczone w art. 8 dyrektywy ramowej, mianowicie promocję konkurencji oraz wspieranie efektywnych inwestycji. Komisja zatem zachęca Prezesa UKE do zapewnienia, że nałożenie obowiązku świadczenia WLR, pociągające za sobą zwiększenie konkurencji w krótkiej perspektywie czasowej, nie zniechęci konkurentów do inwestowania w alternatywne rozwiązania, pociągające za sobą zwiększoną konkurencyjność w dłuższej perspektywie czasowej 10. W szczególności warunki świadczenia WLR muszą pozwolić na odpowiednią marżę w stosunku do cen detalicznych dla uniknięcia zawężania marży ( margin squeeze ), lecz z drugiej strony nie powinny zniechęcać do inwestowania w uwolnienie pętli lokalnej na obszarach, gdzie inwestycja taka jest ekonomicznie uzasadniona. Zgodnie z art. 7 ust. 5 dyrektywy ramowej Prezes UKE powinien zwrócić szczególną uwagę na opinie innych krajowych organów regulacyjnych oraz Komisji, i będzie mógł przyjąć projektowaną decyzję oraz, w przypadku jej przyjęcia, powinien powiadomić o niej Komisję. Stanowisko Komisji wobec tej konkretnej notyfikacji nie przesądza o stanowisku, jakie może ona zająć wobec innych notyfikowanych projektowanych środków. Zgodnie z punktem 12 Zalecenia 2003/561/WE 11 Komisja opublikuje ten dokument na swojej stronie internetowej. Zdaniem Komisji nie zawiera on informacji poufnych. 10 Ustęp 19 preambuły do dyrektywy 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 roku w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz połączeń międzysieciowych ( dyrektywa o dostępie). 11 Zalecenie Komisji 2003/561/WE z dnia 23 czerwca 2003 roku w sprawie notyfikacji, terminów oraz konsultacji przewidzianych w art. 7 dyrektywy 2002/21/WE, Dz. WE L 190, 30.7.2003, p. 13. 4
W przypadku, gdyby w opinii Prezesa UKE zgodnie z wymogami prawa wspólnotowego i krajowego dotyczącymi tajemnicy przedsiębiorcy dokument ten zawierał informacje poufne, które powinny być usunięte przed publikacją, należy powiadomić o tym Komisję w ciągu trzech dni roboczych po otrzymaniu niniejszego dokumentu 12. Wniosek taki powinien zostać uzasadniony. Z poważaniem, w imieniu Komisji, Philip Lowe Dyrektor Generalny 12 Wniosek powinien zostać przesłany na adres: INFSO-COMP-ARTICLE7@cec.eu.int lub fax: +32.2.298.87.82. 5