KOMISJA EUROPEJSKA. Bruksela, 10-XI SG-Greffe (2006) D/206752

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, 10-XI-2006 SG-Greffe (2006) D/ Pani Anna Streżyńska Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej ul. Kasprzaka 18/ Warszawa Polska Fax: Szanowna Pani, Dotyczy PL/2006/0517 Hurtowy krajowy rynek świadczenia usługi roamingu międzynarodowego w ruchomych publicznych sieciach telefonicznych w Polsce Art. 7 ust. 3 Dyrektywy 2002/21/WE 1 Brak uwag. I. PRZEBIEG POSTĘPOWANIA W dniu 13 października 2006 roku Komisja zarejestrowała pod numerem PL/2006/0517 notyfikację polskiego organu regulacyjnego, Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej ( UKE ), dotyczącą hurtowego świadczenia usługi roamingu międzynarodowego w ruchomych publicznych sieciach telefonicznych w Polsce. Konsultacje krajowe 2 toczą się równolegle z konsultacjami wspólnotowymi, prowadzonymi zgodnie z art. 7 dyrektywy ramowej; termin zakończenia obydwu konsultacji upływa w dniu 13 listopada 2006 roku. Zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej krajowe organy regulacyjne w innych Państwach Członkowskich oraz Komisja mogą przedstawić danemu krajowemu organowi regulacyjnemu swoje uwagi dotyczące notyfikowanego projektu decyzji. 1 Dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 roku w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej ( dyrektywa ramowa ), Dz. WE L 108, , str Zgodnie z art. 6 dyrektywy ramowej. Commission européenne, B-1049 Bruxelles / Europese Commissie, B-1049 Brussel - Belgium. Telephone: (32-2)

2 II. OPIS PROJEKTU DECYZJI II.1. Definicja rynku Zdaniem Prezesa UKE, właściwy rynek produktowy zawiera tylko tzw. inbound roaming 3. Inbound roaming obejmuje usługi oferowane przez krajowych operatorów sieci ruchomych, dostarczających dostęp i przepustowość dla zagranicznych operatorów sieci ruchomych chcących świadczyć swoim abonentom, znajdującym się poza granicami swojego kraju, dostęp do sieci ruchomych, możliwość rozpoczynania i odbierania połączeń oraz krótkich wiadomości tekstowych jak również używania innych usług transmisji danych. Tylko połączenia roamingowe rozpoczynane są włączone do rynku właściwego, gdyż rozpoczynanie a nie zakańczanie połączeń generuje określone przychody z tytułu roamingu dla polskich operatorów sieci ruchomych 4. Właściwy rynek produktowy obejmuje usługi świadczone zarówno w sieciach GSM jaki i UMTS, ale nie w sieci NMT 450i z powodu jej ograniczonych możliwości technicznych oraz braku substytucyjności po stronie popytowej. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UKE, właściwy rynek geograficzny jest rynkiem krajowym 5. II.2. Stwierdzenie znaczącej pozycji rynkowej II.2.1 Brak indywidualnej znaczącej pozycji rynkowej Obecnie w Polsce działają trzej operatorzy sieci ruchomych: Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. ( PTK Centertel ), która rozpoczęła działalność w 1991, Polkomtel S.A. ( Polkomtel ) oraz Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ( PTC ), które rozpoczęły działalność w Wszyscy trzej operatorzy oferują międzynarodowy roaming w oparciu o swoje sieci GSM i UMTS. Czwarta licencja została ostatnio przyznana P4, lecz Prezes UKE wyjaśnia, że P4 nie będzie w stanie rozpocząć budowy swojej sieci w mniej niż 1 2 lata. Na podstawie swojej analizy rynku, Prezes UKE wnioskuje, że żaden polski operator sieci ruchomych nie posiada indywidualnie znaczącej pozycji rynkowej na rynku właściwym. Kryteria wzięte przez Prezesa UKE pod uwagę są między innymi następujące: 3 Inboung roaming dotyczy użycia telefonów komórkowych przez klientów zagranicznego operatora w Polsce. Outbound roaming tj. klienci polskiego operatora używają swoich telefonów komórkowych za granicą nie jest włączony do rynku właściwego. Takie podejście jest zgodne z Zaleceniem i praktykowane w innych państwach członkowskich. 4 Polscy operatorzy sieci komórkowych obciążają zagranicznych operatorów, gdy klienci tych ostatnich wykonują połączenia w sieci polskiego operatora. Takie opłaty za rozpoczynanie połączeń zwane są stawkami międzyoperatorskimi (IOT). 5 W opinii Prezesa UKE chociaż rynek hurtowego roamingu jest rynkiem krajowym, jego specyficzna natura, w szczególności związki pomiędzy operatorami działającymi w ramach różnych pan-europejskich grup i aliansów pokazuje, że przyjęcie regulacji mającej zastosowanie do wszystkich państw członkowskich UE byłaby uzasadniona. 2

3 Udziały w rynku: Udziały w rynku na podstawie przychodów netto z tytułu sprzedaży usług roamingu międzynarodowego Polkomtel, PTC i PTK Centertel były w 2005 następujące: 22,80%, 40,18% i 37,02% 6. Udziały mierzone wolumenem minut rozpoczynanych połączeń w 2005 roku były kolejno następujące: 27,05%, 39,90% i 37,05% 7. Prezes UKE zauważa, że PTC stopniowo traciło swoje udziały w rynku i dlatego jego udziały rynkowe nie są relatywnie wysokie jeśli porówna się je z dwoma innymi operatorami. Prezes UKE włącza sprzedaż wewnętrzną podczas kalkulacji udziałów w rynku, ale zauważa również, że wykluczenie sprzedaży wewnątrz grupy kapitałowej (ang. captive sales) nie zmieniłoby analizy pod kątem znaczącej pozycji rynkowej. Równoważąca siła nabywcza: Sytuacja, w której zagraniczni operatorzy sieci ruchomych podpisują umowy roamingowe z więcej niż jednym operatorem krajowym, oraz możliwość kierowania ruchu do jednej z sieci, pozwala zagranicznym operatorom sieci ruchomych na wywieranie do pewnego stopnia równoważącej siły nabywczej. Brak barier do rozwoju: Prezes UKE podkreśla, iż wobec z jednej strony wzrastającej pojemności w sieciach ruchomych oraz z drugiej strony wzrastającemu popytowi na usługi roamingu na rynku tym nie występują bariery do rozwoju. II.2.2 Brak kolektywnej znaczącej pozycji rynkowej Prezes UKE przeanalizował między innymi następujące kryteria: Dojrzałość rynku: Prezes UKE zauważa, iż rynek usług roamingu międzynarodowego wykazywał w latach tendencję wzrostową, zarówno pod względem uzyskiwanych przychodów jak również liczby minut połączeń wychodzących, a zatem rynek ten nie jest jeszcze rynkiem dojrzałym. Prezes UKE uważa, iż wzrost ruchu (w minutach) na tym rynku wynosić będzie ok. 20% rocznie i utrzyma się w do końca okresu objętego niniejszą analizą tj. do końca 2007 r. Podobne udziały w rynku: Udziały w rynku trzech operatorów są porównywalne, jednakże nie są stałe w ostatnim czasie, gdyż udział PTC zmalał, a udziały PKT Centertel oraz Polkomtel wzrosły w latach Stopień koncentracji rynku: Prezes UKE uważa, że rynek ten jest silnie skoncentrowany, co jest spowodowane ograniczoną liczbą przedsiębiorców działających na rynku właściwym 8. Ceny: W Polsce hurtowe ceny za usługi roamingu zależą od pory dnia w którym usługa została wykonana, jak również od rodzaju sieci do której kierowana jest rozmowa (do własnej sieci/poza sieć, do sieci stacjonarnej, sieci krajowej/międzynarodowej - zależnie od strefy). Prezes UKE porównał ceny różnych usług roamingowych i stwierdził, iż w przypadku większości usług różnice pomiędzy stawkami oferowanymi przez operatorów sieci ruchomych są znaczne 9. W konsekwencji Prezes UKE uznał, że operatorzy sieci ruchomych nie kierują się wspólną strategią w ustalaniu stawek międzyoperatorskich. 6 W 2002 r.: 18,69%, 48,52% I 32,79%. W 2005 r., wykluczając sprzedaż wewnątrz grupy kapitałowej: 27,77%, 40,41% i 31,82%. 7 W 2002 r.: 22,28 %, 47,43% oraz 30,29% odpowiednio. 8 Wskaźnik koncentracji HHI w 2005 r. wynosił Rynki na których HHI przekracza 1800 są przeważnie traktowane jako skoncentrowane. 9 Dla przykładu: stawka stosowana przez Polkomtel za rozmowę on-net w szczycie jest 160% wyższa od stawki stosowanej przez PTK Centertel i 27% wyższa od stawki stosowanej przez PTC. W porównaniu do stawki PTK Centertel za rozmowę krajową off-net w szczycie, stawka PTC jest 17% wyższa, a stawka 3

4 Przejrzystość rynku: Prezes UKE stwierdził, że stosowanie nieujawnianych rabatów uzgadnianych indywidualnie pomiędzy partnerami umów roamingowych zmniejsza przejrzystość rynku i powoduje, iż monitorowanie działań konkurentów staje się bardziej utrudnione. Prezes UKE uznał, iż rynek jest niedostatecznie przejrzysty by umożliwić operatorom łatwe stwierdzenie czy konkurenci wyłamują się z ewentualnego porozumienia o wspólnym działaniu. Prezes UKE stwierdza, iż operatorzy sieci ruchomych nie posiadają kolektywnej pozycji znaczącej na danym rynku. II.3 Obowiązki regulacyjne Na podstawie przeprowadzonej analizy, wykazującej iż na rynku właściwym nie ma podmiotu posiadającego znaczącą pozycję rynkową, Prezes UKE nie zamierza nałożyć żadnych obowiązków regulacyjnych. III. BRAK UWAG Na podstawie notyfikacji oraz dodatkowych informacji przedłożonych przez Prezesa UKE Komisja nie ma uwag. Jednakże Komisja zauważa, iż Prezes UKE nie stwierdził istnienia na rynku podmiotu posiadającego znaczącą pozycję i z tego powodu nie nałożył żadnych obowiązków regulacyjnych, mimo zastrzeżeń co do wysokich cen 10. W celu rozwiązania takich problemów Komisja Europejska przyjęła 12 lipca 2006 r. projekt Rozporządzenia dotyczącego stawek za usługi roamingu w publicznych sieciach ruchomych na terenie Unii Europejskiej 11. Zgodnie z art. 7 ust. 5 dyrektywy ramowej Prezes UKE będzie mógł przyjąć projektowaną decyzję oraz, w przypadku jej przyjęcia, powinien powiadomić o niej Komisję. Stanowisko Komisji wobec tej konkretnej notyfikacji nie przesądza o stanowisku, jakie może ona zająć wobec innych notyfikowanych projektowanych środków. Polkomtel o 30%. Operatorzy stosują jednolitą stawkę za wiadomości sms, a różnica pomiędzy najdroższą stawką Polkomtel i najtańszą stawką PTK Centertel wynosi prawie 190%. Jedynie stawki za rozmowy zakańczane w sieciach stacjonarnych w Polsce są identyczne. 10 Prezes UKE stwierdza w swojej notyfikacji, iż opłaty za usługi roamingu (international outbound roaming) stosowane przez polskich operatorów sieci ruchomych są znacznie powyżej proponowanych przez Komisję Europejską w projekcie Rozporządzenia. 11 Zob. informację prasową IP/06/978 z 12 lipca 2006 r. 4

5 Zgodnie z punktem 12 Zalecenia 2003/561/WE 12 Komisja opublikuje ten dokument na swojej stronie internetowej. Zdaniem Komisji nie zawiera on informacji poufnych. W przypadku, gdyby w opinii Prezesa UKE zgodnie z wymogami prawa wspólnotowego i krajowego dotyczącymi tajemnicy przedsiębiorcy dokument ten zawierał informacje poufne, które powinny być usunięte przed publikacją, należy powiadomić o tym Komisję w ciągu trzech dni roboczych po otrzymaniu niniejszego dokumentu 13. Wniosek taki powinien zostać uzasadniony. Z poważaniem, w imieniu Komisji, Philip Lowe Dyrektor Generalny 12 Zalecenie Komisji 2003/561/WE z dnia 23 czerwca 2003 roku w sprawie notyfikacji, terminów oraz konsultacji przewidzianych w art. 7 dyrektywy 2002/21/WE, Dz. WE L 190, , p Wniosek powinien zostać przesłany na adres: INFSO-COMP-ARTICLE7@cec.eu.int lub fax: