Analiza danych. 7 th International Olympiad on Astronomy & Astrophysics 27 July 5 August 2013, Volos Greece. Zadanie 1.

Podobne dokumenty
Wędrówki między układami współrzędnych

LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia. S= L 4π r L

Pozorne orbity planet Z notatek prof. Antoniego Opolskiego. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN

( W.Ogłoza, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Pracownia Astronomiczna)

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.

Wyznaczanie długości i szerokości geograficznej z obserwacji astronomicznych.

LXII Olimpiada Astronomiczna 2018/2019 Zadania z zawodów III stopnia. ρ + Λ c2. H 2 = 8 π G 3. = 8 π G ρ 0. 2,, Ω m = 0,308.

Ćwiczenie 1 Wyznaczanie prawidłowej orientacji zdjęcia słonecznej fotosfery, wykonanego teleskopem TAD Gloria.

Wstęp do astrofizyki I

Przykładowe zagadnienia.

Przykładowe zagadnienia.

Ruch Gwiazd. Szkoła Podstawowa Klasy IV VI Doświadczenie konkursowe nr 3

Cairns (Australia): Szerokość: 16º 55' " Długość: 145º 46' " Sapporo (Japonia): Szerokość: 43º 3' " Długość: 141º 21' 15.

POLAND. Zasady zawodów drużynowych

LVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia

Obliczanie pozycji obiektu na podstawie znanych elementów orbity. Rysunek: Elementy orbity: rozmiar wielkiej półosi, mimośród, nachylenie

Odległość kątowa. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe 1

Gdzie się znajdujemy na Ziemi i w Kosmosie

Konkurs Astronomiczny Astrolabium III Edycja 25 marca 2015 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy

Układy współrzędnych równikowych

Układy współrzędnych równikowych

LIV Olimpiada Astronomiczna 2010 / 2011 Zawody III stopnia

LIX Olimpiada Astronomiczna 2015/2016 Zawody III stopnia zadania teoretyczne

Optyka 2012/13 powtórzenie

Zestaw 1. Rozmiary kątowe str. 1 / 5

Odległość kątowa. Szkoła średnia Klasy I IV Doświadczenie konkursowe 5

Oszacowywanie możliwości wykrywania śmieci kosmicznych za pomocą teleskopów Pi of the Sky

PROPOZYCJA ĆWICZEŃ OBSERWACYJNYCH Z ASTRONOMII DO PRZEPROWADZENIA W OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNYM INSTYTUTU FIZYKI UR DLA UCZESTNIKÓW PROJEKTU FENIKS

Analiza danych Strona 1 z 6

Fizyka i Chemia Ziemi

Plejady. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 5

Ziemia jako planeta w Układzie Słonecznym

Człowiek najlepsza inwestycja. Fot.NASA FENIKS PRACOWNIA DYDAKTYKI ASTRONOMII

Odległość mierzy się zerami

autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 13 RUCH OBROTOWY BRYŁY SZTYWNEJ. CZĘŚĆ 3

Współrzędne geograficzne

Krzywe stożkowe Lekcja II: Okrąg i jego opis w różnych układach współrzędnych

LXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018 Zadania z zawodów III stopnia

Usługi Informatyczne "SZANSA" - Gabriela Ciszyńska-Matuszek ul. Świerkowa 25, Bielsko-Biała

MECHANIKA 2. Wykład Nr 3 KINEMATYKA. Temat RUCH PŁASKI BRYŁY MATERIALNEJ. Prowadzący: dr Krzysztof Polko

Konkurs Potyczki informatyczno matematyczne VI edycja 2009r. Zespół Szkół w Dobrzeniu Wielkim

Wykład Budowa atomu 3

Poza przedstawionymi tutaj obserwacjami planet (Jowisza, Saturna) oraz Księżyca, zachęcamy również do obserwowania plam na Słońcu.

MECHANIKA OGÓLNA (II)

Kamera internetowa: prosty instrument astronomiczny. Dr Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny Uniwersytet Wrocławski

Konkurs Astronomiczny Astrolabium IV Edycja 26 kwietnia 2017 roku Klasy I III Gimnazjum Test Konkursowy

wersja

ZAŁĄCZNIK IV. Obliczanie rotacji / translacji obrazów.

Uwaga: Linie wpływu w trzech prętach.

Ruch obiegowy Ziemi. Ruch obiegowy Ziemi. Cechy ruchu obiegowego. Cechy ruchu obiegowego

Errata Zbioru zadań Zrozumieć fizykę cz. 1, pierwszego wydania

XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2

Grawitacja - powtórka

Rozwiązania przykładowych zadań

Cykle życia gwiazd. Fotometria gromad gwiazdowych z wykorzystaniem programu SalsaJ. Autorzy: Daniel Duggan & Sarah Roberts Redakcja: Dawid Basak

Otwórz nowy skoroszyt. Zapisz go na dysku pod nazwą Nazwisko Imię Excel ćwiczenie 4.

1 Funkcja wykładnicza i logarytm

Blok 2: Zależność funkcyjna wielkości fizycznych. Rzuty

Praca domowa nr 2. Kinematyka. Dynamika. Nieinercjalne układy odniesienia.

1 Funkcja wykładnicza i logarytm

Mierzenie odległości we Wszechświecie Cefeidy

MECHANIKA 2 KINEMATYKA. Wykład Nr 5 RUCH KULISTY I RUCH OGÓLNY BRYŁY. Prowadzący: dr Krzysztof Polko

Repetytorium z matematyki ćwiczenia

Estymacja przedziałowa - przedziały ufności dla średnich. Wrocław, 5 grudnia 2014

Cykl saros. Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 4

Korzystając z różniczki funkcji obliczyć przybliżone wartości wyrażeń: cos 8. XX LO (wrzesień 2016) Matematyka elementarna 1 / 5

Badanie zależności położenia cząstki od czasu w ruchu wzdłuż osi Ox

EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI

Arkusz 6. Elementy geometrii analitycznej w przestrzeni

Zacznij przygodę z Gwiazdami Zmiennymi. Misja: Zmierzenie jasności gwiazdy zmiennej beta. Lutni (beta Lyrae)

Wykład 10 - Charakterystyka podstawowych systemów gwiazdowych: otoczenie Słońca, Galaktyka, gromady gwiazd, galaktyki, grupy i gromady galaktyk

Piotr Brych Wzajemne zakrycia planet Układu Słonecznego

Jak rozwiązywać zadania.

Wykład 10 Estymacja przedziałowa - przedziały ufności dla średn

Optyka. Matura Matura Zadanie 24. Soczewka (10 pkt) 24.1 (3 pkt) 24.2 (4 pkt) 24.3 (3 pkt)

Mechanika ogólna. Kinematyka. Równania ruchu punktu materialnego. Podstawowe pojęcia. Równanie ruchu po torze (równanie drogi)

Analemmatyczny zegar słoneczny dla Włocławka

2) oblicza odległości w terenie oraz powierzchnię na podstawie map wykonanych w różnych skalach;

Wydział Inżynierii Środowiska; kierunek Inż. Środowiska. Lista 2. do kursu Fizyka. Rok. ak. 2012/13 sem. letni

Konkurs Astronomiczny Astrolabium IV Edycja 26 kwietnia 2017 roku Klasy I III Liceum Ogólnokształcącego Test Konkursowy

Ruchy planet. Wykład 29 listopada 2005 roku

Wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego (Katera)

Cykl Metona. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 1

Analiza danych z nowej aparatury detekcyjnej "Pi of the Sky"

Fizyka i Chemia Ziemi

WZORY NA WYSOKOŚĆ SŁOŃCA. Wzory na wysokość Słońca

Cykle życia gwiazd. Fotometria gromad gwiazdowych z wykorzystaniem programu SalsaJ. Autorzy: Daniel Duggan & Sarah Roberts Redakcja: Dawid Basak

14 POLE GRAWITACYJNE. Włodzimierz Wolczyński. Wzór Newtona. G- stała grawitacji 6, Natężenie pola grawitacyjnego.

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI

Co to jest wektor? Jest to obiekt posiadający: moduł (długość), kierunek wraz ze zwrotem.

Wenus na tle Słońca. Sylwester Kołomański Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego

Elementy astronomii w geografii

Astrometria asteroid - podręcznik studenta

Inne Nieba. Gimnazjum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 4

Obliczenie natężenia promieniowania docierającego do powierzchni absorpcyjnej

BADANIE ELEKTRYCZNEGO OBWODU REZONANSOWEGO RLC

O 2 O 1. Temat: Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego

Badanie współczynników lepkości cieczy przy pomocy wiskozymetru rotacyjnego Rheotest 2.1

Transkrypt:

Analiza danych Zadanie 1. Zdjęcie 1 przedstawiające część gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy, zostało zarejestrowane kamerą CCD o rozmiarze chipu 17mm 22mm. Wyznacz ogniskową f systemu optycznego oraz oszacuj dokładność wyniku. Rysunek 1. Część gwiazdozbioru Wielka Niedźwiedzica

Zadanie 2. Otrzymasz 5 zdjęć fotosfery słonecznej, wykonanych o tej samej godzinie co dwa dni (w okresie czasu 1-9 maja 2013) we współrzędnych równikowych. Dostaniesz również dwie przezroczyste siatki Stonyhursta, które przedstawiają współrzędne heliograficzne (długość heliograficzną, l, i szerokość heliograficzną, b ). Pokrywają one przedział czasu pomiędzy 28 kwietnia a 15 maja. Na skutek faktu, że Ziemia nie porusza się w ruchu orbitalnym dokładnie w płaszczyźnie równika słonecznego, w ciągu roku równik słoneczny wydaje się przemieszczać w górę i w dół względem środka tarczy Słońca na odległość nieco większą od 7 stopni. Kąt ten, B 0, zmienia się sinusoidalnie w ciągu roku. Ponadto oś obrotu Słońca widziana z Ziemi nie jest równoległa do rzutu osi obrotu Ziemi na niebo. Kąt na niebie między tymi dwoma osiami, P 0, także zmienia się w ciągu roku. Wartości liczbowe tych kątów (B 0 i P 0 ) są podane na każdym obrazie Słońca. (1) Zaznacz oś obrotu Słońca na każdej fotografii. (2) Wybierz 3 wyróżniające się plamy słoneczne, które są widoczne na wszystkich zdjęciach (lub na większości), i oznacz je na zdjęciach jako S1, S2 i S3. Używając odpowiednich siatek Stonyhursta, znajdź ich współrzędne (l, b ) w każdym dniu (od 1 do 9 maja) i wpisz je do Tabeli 1. Tabela 1 Data plama S1 plama S2 plama S3 l b l B l b 1maja 3 maja 5 maja 7 maja 9 maja (3) Sporządź wykresy l / t dla każdej plamy. (4) Wylicz ich okres synodyczny (P) obrotu w dobach dla każdej plamy. Zapisz wyniki jako P S1, P S2, P S3. (5) Wylicz średni okres synodyczny (P ) obrotu Słońca w dobach.

Zadanie 3. Rysunek 2 przedstawia negatyw zdjęcia nieba okolic gromady otwartej Hiady. Zdjęcie wykonano w filtrze V systemu fotometrycznego Johnsona. Rysunek 3 przedstawia mapę z podanymi wizualnymi wielkościami gwiazdowymi niektórych gwiazd (m V ). Zauważ, że opuszczono kropki dziesiętne i wielkość m V =8.1 jest opisana jako 81. Podpowiedź: niektóre gwiazdy ze zdjęcia mogą nie być oznaczone na mapie. (a) Zidentyfikuj na zdjęciu jak najwięcej gwiazd oznaczonych na mapie strzałkami i numerami. Oznacz je jednoznacznie na zdjęciu i podpisz tymi samymi numerami. (b) Oszacuj wielkości gwiazdowe (m V ) gwiazd zidentyfikowanych w części (a) porównując ich obrazy na zdjęciu z obrazami gwiazd o podanych na mapie jasnościach. Odpowiedzi zaznacz na zdjęciu lub na mapie. Zdjęcie i mapę podpisz swoim kodem zawodnika i dołącz je do karty odpowiedzi.

Rysunek 2. Zdjęcie nieba w okolic gromady otwartej - Hiady

Rysunek 3. Mapa nieba okolic gromady otwartej - Hiady

Zadanie 4. Używając metody ruchomej gromady (rysunek 4) oblicz odległość do gromady otwartej Hiady. 1. W pliku tekstowym (Hyades-stars.txt) otrzymałeś listę 35 gwiazd znajdujących się w polu gromady otwartej Hiady, obserwowanych przez kosmiczny teleskop Hipparcos. Informacje zawarte w kolejnych kolumnach pliku tekstowego dla każdej z 35 gwiazd to kolejno: (a) Numer z katalogu Hipparcos (HIP) (b) Rektascensję (alpha α) [h m s]. (c) Deklinację (delta - δ) [ ]. (d) Paralaksa trygonometryczna (p - π) [ 10 3 ]. (e) Ruch własny w rektascensji pomnożona przez cosδ (mu_axcosd µ α cosδ) [ 10 3 /rok]. (f) Ruch własny w deklinacji (mu_d µ δ ) [ 10 3 /rok]. (g) Prędkości radialne (v_r v r) [km/s].

HIP alpha delta p mu_axcosd mu_d v_r ============================================================= 13834 2 58 5.08 20 40 7.7 31.41 234.79-31.64 28.10 14838 3 11 37.67 19 43 36.1 19.44 154.61-8.39 24.70 18170 3 53 9.96 17 19 37.8 24.14 143.97-29.93 35.00 18735 4 0 48.69 18 11 38.6 21.99 129.49-28.27 31.70 19554 4 11 20.20 5 31 22.9 25.89 146.86 5.00 36.60 20205 4 19 47.53 15 37 39.7 21.17 115.29-23.86 39.28 20261 4 20 36.24 15 5 43.8 21.20 108.79-20.67 36.20 20400 4 22 3.45 14 4 38.1 21.87 114.04-21.40 37.80 20455 4 22 56.03 17 32 33.3 21.29 107.75-28.84 39.65 20542 4 24 5.69 17 26 39.2 22.36 109.99-33.47 39.20 20635 4 25 22.10 22 17 38.3 21.27 105.49-44.14 38.60 20711 4 26 18.39 22 48 49.3 21.07 108.66-45.83 35.60 20713 4 26 20.67 15 37 6.0 20.86 114.66-33.30 40.80 20842 4 28 0.72 21 37 12.0 20.85 98.82-40.59 37.50 20885 4 28 34.43 15 57 44.0 20.66 104.76-15.01 40.17 20889 4 28 36.93 19 10 49.9 21.04 107.23-36.77 39.37 20894 4 28 39.67 15 52 15.4 21.89 108.66-26.39 38.90 20901 4 28 50.10 13 2 51.5 20.33 105.17-15.08 39.90 21029 4 30 33.57 16 11 38.7 22.54 104.98-25.14 41.00 21036 4 30 37.30 13 43 28.0 21.84 108.06-19.71 38.80 21039 4 30 38.83 15 41 31.0 22.55 104.17-24.29 39.56 21137 4 31 51.69 15 51 5.9 22.25 107.59-32.38 36.00 21152 4 32 4.74 5 24 36.1 23.13 114.15 6.17 39.80 21459 4 36 29.07 23 20 27.5 22.60 109.97-53.86 43.30 21589 4 38 9.40 12 30 39.1 21.79 101.73-14.90 44.70 21683 4 39 16.45 15 55 4.9 20.51 82.40-19.53 35.60 22044 4 44 25.77 11 8 46.2 20.73 98.87-13.47 39.60 22157 4 46 1.70 11 42 20.2 12.24 67.48-7.09 43.00 22176 4 46 16.78 18 44 5.5 10.81 73.03-69.79 44.11 22203 4 46 30.33 15 28 19.6 19.42 91.37-24.72 42.42 22565 4 51 22.41 18 50 23.8 17.27 79.66-32.76 36.80 22850 4 54 58.32 19 29 7.6 14.67 63.32-28.41 38.40 23497 5 3 5.70 21 35 24.2 20.01 68.94-40.85 38.00 23983 5 9 19.60 9 49 46.6 18.54 63.54-7.87 44.16 24019 5 9 45.06 28 1 50.2 18.28 55.86-60.57 44.90

Wczytaj plik txt do programu MS Excel 2. Przekonwertuj współrzędne do stopni (z czterema cyframi po przecinku) 3. Oblicz odległość kątową φ, pomiędzy każdą z gwiazd i punktem zbieżności ruchów własnych gwiazd gromady, który znajduje się w punkcie (α c = 6 h 7 m, δ c = +6 56 ). 4. Oblicz całkowity ruch własny każdej z gwiazd µ [ /rok], używając µ α cosδ oraz µ δ z listy. 5. Użyj powyższych danych do obliczenia odległości r µ, dla każdej z gwiazd używając następującego równania: r µ = v r tanϕ 4.74047µ 6. Niezależnie od powyższego, oblicz odległość r π, dla każdej z gwiazd, korzystając z wartości paralaksy trygonometrycznej π. 7. Oblicz średnie odległości do Hiad, r µ i r π, oraz ich odchylenia standardowe, σ µ i σ π, dla każdej z metod (ruchomej gromady oraz paralaksy trygonometrycznej). 8. Która metoda jest bardziej dokładna (i) metoda ruchomej gromady, czy (ii) metoda paralaksy trygonometrycznej. Odpowiedź zapisz w postaci (i) lub (ii). Rysunek 4. Diagram przedstawiający sposób obliczenia odległości od gromady otwartej Hiady przy pomocy metody poruszającej się gromady.