PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY w klasach IV-VI Szkoły Podstawowej nr im. Marii Konopnickiej w Ełku w roku szkolnym 201/2016 Przedmiotowy System Oceniania polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych, które wynikają z programu nauczania oraz formułowania oceny. Dzięki PSO możemy uzyskać informację o poziomie osiągnięć edukacyjnych ucznia i jego postępach w nauce. Motywuje ucznia do pracy, uświadamiając mu braki w zakresie wiedzy oraz wdraża go do samokontroli. I. PODSTAWY PRAWNE Przedmiotowy system oceniania został opracowany zgodnie z:: Rozporządzeniem MEN z dnia 10 czerwca 201r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół / Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych II etap edukacyjny klasy IV-VI Przyroda/ Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania Programem nauczania przyrody w klasach 4 6 szkoły podstawowej Tajemnice przyrody wydawnictwa Nowa Era (kl. IV, V, VI) Standardami wymagań egzaminacyjnych II. ZAŁOŻENIA PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA 1. Do zadań nauczyciela należy bieżące, śródroczne, końcoworoczne ocenianie i klasyfikowanie uczniów według skali przyjętej w szkole jak również warunki poprawiania oceny. 1
2. Przedmiotem oceny są: wiadomości i umiejętności przedmiotowe oraz ponadprzedmiotowe, postawy i wartości kształtowane w procesie dydaktycznym. 3. Ocena ucznia powinna być oceną wspierającą w osiąganiu celów, motywującą ucznia do dalszej pracy i diagnozującą jego osiągnięcia. Różnorodność metod stosowanych podczas kontroli oraz dokładne zaplanowanie sytuacji sprawdzania warunkują obiektywizm, trafność, rzetelność oraz indywidualizację procesu sprawdzania osiągnięć uczniów. Ocenianiu podlegają: testy sprawdzające po każdym dziale materiału, obserwacja pracy uczniów na lekcji oraz podczas zajęć terenowych, odpytywanie ustne (rozmowa z uczniami), samodzielne wykonywanie ćwiczeń w zeszycie ćwiczeń, dodatkowe prace (np. referaty, prezentacje, albumy, udział w projektach, zielniki, pomysłowe doświadczenia, pomoce dydaktyczne), zadania domowe, krótkie prace pisemne (kartkówki), udział w konkursach przedmiotowych. III. CELE PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA Celem PSO jest : dostarczenie informacji o stopniu opanowania wiedzy i umiejętności uczniowi, jego rodzicom oraz nauczycielowi, poprzez ocenę wiadomości i umiejętności ucznia, wykrywanie braków w wiedzy i umiejętnościach oraz pokazywanie sposobów ich likwidacji, motywowanie ucznia do systematycznej pracy, aktywnego udziału w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych, umożliwienie nauczycielowi doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. 2
IV. OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA UCZNIÓW Z PRZYRODY Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: Nie opanował minimum programowego Nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: rozpoznaje i nazywa podstawowe zjawiska przyrody, posługuje się podstawowymi pojęciami przyrodniczymi, posiada przejawiający się w życiu codziennym pozytywny stosunek do środowiska przyrodniczego. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: zna podstawowe pojęcia przyrodnicze, rozpoznaje i ocenia postawy wobec środowiska przyrodniczego, posługuje się mapą, jako źródłem wiedzy przyrodniczej, obserwuje pośrednio i bezpośrednio procesy zachodzące w środowisku przyrodniczym, potrafi je opisać. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: właściwie wykorzystuje przyrządy do obserwacji i pomiarów elementów przyrody, korzysta z różnych źródeł informacji takich jak: telewizja, Internet, czasopisma przyrodnicze, popularnonaukowe i inne, dostrzega wpływ przyrody na życie i gospodarkę człowieka, proponuje działania na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego, ocenia relacje między działalnością człowieka a środowiskiem przyrodniczym, dokonuje porównań zjawisk i elementów przyrody posługując się terminologią przyrodniczą. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: projektuje doświadczenia i prezentuje je, dostrzega i ocenia związki w przebiegu zjawisk przyrodniczych i działalności człowieka, 3
przewiduje następstwa i skutki działalności człowieka oraz przebiegu procesów naturalnych w przyrodzie, bierze udział w konkursach, wyjaśnia je, rozwiązuje problemy. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: wykracza swoją wiedzą poza podstawy programowe, selekcjonuje wiedzę, interpretuje zjawiska, tworzy hipotezy, samodzielnie sięga do różnych źródeł informacji, samodzielnie wykonuje prace dodatkowe, aktywnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych, konkursach przedmiotowych, akcjach, projektach z zakresu przyrody i pokrewnych dziedzin. V. ZASADY OCENIANIA Każdy uczeń jest oceniany systematycznie, zgodnie z zasadami sprawiedliwości. Wszystkie oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. Sprawdziany w formie testowej przeprowadzane są po zakończeniu każdego działu. Prace pisemne są udostępniane do wglądu uczniom. Nauczyciel zapowiada sprawdziany co najmniej tydzień wcześniej, a oddaje je poprawione w ciągu najpóźniej dwóch tygodni. Uczeń, który uzyskał ze sprawdzianu ocenę niedostateczną lub dopuszczającą może ją poprawiać. Ocenę niedostateczną poprawia obowiązkowo w terminie tygodnia po oddaniu pracy przez nauczyciela. Poprawa sprawdzianu odbywa się po lekcjach w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Ocena z poprawy wpisywana jest do dziennika przy pierwotnej ocenie ze sprawdzianu. W przypadku nieobecności ucznia na sprawdzianie pisemnym lub kartkówce ma on obowiązek napisania ich w terminie 1-2 tygodni od ustania absencji. Pracę pisze po lekcjach w terminie ustalonym z nauczycielem. Uczeń może raz w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do lekcji bez podania przyczyny (nie dotyczy kartkówek i zapowiedzianych sprawdzianów). Uczeń za nieprzygotowanie do lekcji (brak zeszytu ćwiczeń, zeszytu przedmiotowego, atlasu) oraz brak pracy domowej otrzymuje -, trzy - skutkują otrzymaniem oceny niedostatecznej. 4
Aktywność na lekcjach, nagradzana jest +. Za każde 3 zgromadzone + uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Przez aktywność na lekcji rozumiemy częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, wykonywanie dodatkowych zadań w czasie lekcji, aktywnej pracy w grupie. Uczeń nieobecny na lekcji ma obowiązek uzupełnić przerobiony zakres materiału, zadania w zeszycie ćwiczeń, notatki w zeszycie i odrobić zadania domowe. Ocenę z bieżących tematów ( do 2-3 lekcji wstecz) uzyskuje uczeń z krótkich kartkówek i odpowiedzi ustnych. Kartkówki nie muszą być zapowiadane, nie podlegają poprawie. Uczeń ma prawo uzyskać ocenę z dodatkowych zadań i prac długoterminowych przydzielanych przez nauczyciela (np. referat, album, plakat, doświadczenie, model, pomoce do lekcji) oraz wyższą ocenę semestralną z tytułu bardzo dobrych wyników w konkursach przyrodniczych na różnym szczeblu. Uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu ćwiczeń i zeszytu przedmiotowego. Podlegają one kontroli i ocenie. Przy ocenianiu nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia oraz zalecenia Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Uczeń mający kłopoty w nauce może zgłosić się do nauczyciela z prośbą o dodatkową pomoc. Jej forma ustalana jest na bieżąco, wspólnie z uczniem. Mogą to być: - dodatkowe konsultacje (po uzgodnieniu z nauczycielem), - prace ułatwiające i przybliżające zrozumienie problemu, - pomoc koleżeńska, - ścisła współpraca z rodzicami. VI. OCENIANIE ŚRÓDROCZNE I ROCZNE 1. Przy ocenianiu brane są pod uwagę obszary aktywności ucznia: wiadomości 30 % umiejętności 40 % uczestnictwo w zajęciach 20 % aktywność pozalekcyjna 10 % 2. Oceny semestralne i końcowe ustala się w stopniach według skali: celujący - 6 bardzo dobry dobry 4
dostateczny 3 dopuszczający 2 niedostateczny -1 Dopuszcza się stosowanie symboli + i - przy ocenie za wyjątkiem ocen rocznych. 3. Wystawianie ocen: a) ocena semestralna wystawiana jest na podstawie średniej obliczanej wg zasady: suma iloczynów ocen i ich wag podzielona przez sumę wag wszystkich ocen, b) wagi ocen pokazuje tabela Forma aktywności (co oceniamy) Otrzyman e oceny Waga (przelicznik) Kolor zapisu w dzienniku sprawdziany 6-1 x 4 czerwony kartkówki 6-1 x 3 zielony odpowiedzi ustne 6-1 x 2 niebieski praca na lekcji 6-1 x 2 niebieski praca domowa 6-1 x 1 czarny zeszyt ćwiczeń (zadania) 6-1 x 1 czarny prace dodatkowe (np. referat, album, plakat, doświadczenie, 6-1 x 2 fioletowy model, pomoce do lekcji) konkurs szkolny I m-ce II, III m-ce konkursy pozaszkolne laureat oraz I m-ce II,III m-ce wyróżnienie udział 6 6 x 2 x 3 x 3 x 2 x 1 fioletowy fioletowy c) nauczyciel przy wystawianiu oceny uwzględnia możliwości i wkład pracy ucznia oraz udział ucznia w zajęciach pozalekcyjnych, d) o ocenie decydują: 6
d) - oceny samodzielnej pracy ucznia (sprawdziany, testy, kartkówki, wypowiedzi ustne, prace domowe, zadania w zeszycie ćwiczeń, prace praktyczne), - oceny wspomagające (aktywność na lekcji, prace dodatkowe, udział w konkursach i zajęciach pozalekcyjnych ), ocena końcoworoczna jest średnią arytmetyczną średnich ważonych ocen z obu semestrów, e) przyjmuje się zaokrąglenia do pełnej oceny od co najmniej 0,7 przedziału. VII. KRYTERIA WYMAGAŃ NA DANĄ OCENĘ 1. Kryteria oceny wiadomości i umiejętności są opracowane przez nauczyciela przyrody. Z kryteriami zapoznani są uczniowie i ich rodzice na początku roku szkolnego. 2. Kryteria ocen ze sprawdzianów, testów, kartkówek 100% punktów celujący 99% 91% bardzo dobry 90% 7% dobry 74% 1% dostateczny 0% 31% dopuszczający 30% 0% niedostateczny VIII. SPOSOBY PRZEKAZYWANIA INFORMACJI ZWROTNEJ rozmowy indywidualne z uczniem, wpis ocen do dziennika elektronicznego, zeszytu ćwiczeń, omówienie osiągnięć i postępów w nauce ucznia podczas indywidualnych kontaktów z rodzicami, konsultacji, wywiadówek, udostępnianie do wglądu prac pisemnych uczniom oraz rodzicom (prawnych opiekunom), w zależności od potrzeb rozmowy z wychowawcą klasy, pedagogiem szkolnym. 7
Opracowała Regina Merchelska nauczycielka przyrody 8