PROGRAM NAPRAWCZY DLA UCZNIÓW KLAS I - III SZKOŁY PODSTAWOWEJ W LISEWIE Rok szkolny 2014/2015 Podstawą opracowania programu poprawy efektywności jest szkolna analiza i interpretacja wyników zewnętrznej diagnozy przeprowadzonej w klasie III oraz analiza wymagań określonych w podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej. Program naprawczy służy wzmocnieniu mocnych i wyeliminowaniu słabych stron uczniów tegorocznych klas I-III w zakresie tych umiejętności. 1
I. CELE PROGRAMU CEL GŁÓWNY Poprawa efektywności w szkole /podnoszenie wyników sprawdzianu na koniec klasy trzeciej/. Opanowanie umiejętności kluczowych. CELE SZCZEGÓŁOWE doskonalenie efektów procesu dydaktycznego, w standardzie wykorzystanie wiedzy w praktyce, kształcenie i doskonalenie umiejętności kluczowych, korelacja działań uwzględniających program nauczania, standardy wymagań sprawdzianów, sprawdzianów kompetencji poszczególnych klas I III i kompetencje kluczowe wszystkich nauczycieli uczących w danych klasach, zmniejszenie liczby uczniów mających bardzo niskie wyniki sprawdzianu, zwiększenie liczby uczniów z najwyższymi wynikami, świadome działanie nauczycieli, rodziców i uczniów w zakresie skuteczności działań dydaktycznych i wychowawczych, które wpłyną na sukcesy uczniów i zminimalizują dydaktyczne porażki, pedagogizacja rodziców, uświadomienie im potrzeby ścisłej współpracy szkoły i domu w celu osiągnięcia lepszych wyników. II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU zintegrowanie działań dyrektora, nauczycieli, rodziców i uczniów, systematyczna analiza wyników nauczania motywowanie uczniów do nauki, 2
współdziałanie nauczycieli w zespołach przedmiotowych, uświadomienie nauczycielom, rodzicom i uczniom celowości podejmowanych działań dydaktycznych i wychowawczych. III. HARMONOGRAM POPRAWY EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA W KLASACH I III Lp Zadania Forma realizacji Odpowiedzialni Efekty 1. Doskonalenie wypowiedzi pisemnych - Konsekwentne wymagania przez wszystkich nauczycieli zintegrowanego w zakresie udzielania przez uczniów wyczerpujących i poprawnych pod względem stylistycznym odpowiedzi na postawione pytania ( np. z matematyki formułowanie odpowiedzi do pytań w zadaniach z treścią) - Zwracać uwagę na dbałość o układ graficzny, czytelność i estetykę zapisu tworzonych tekstów poprzez ćwiczenia kaligraficzne i wprowadzenie systemu dodatkowego nagradzania najbardziej estetycznych zeszytów, - Systematyczne zwracanie uwagi na poprawne odpowiedzi pełnym zdaniem zintegrowanego, bibliotekarz -bezbłędnie pisze z pamięci i ze słuchu wyrazy o pisowni zgodnej z wymową -bezbłędnie pisze wyrazy trudne ortograficznie po uprzednim wyjaśnieniu -samodzielnie pisze krótkie opowiadanie, kilkuzdaniową wypowiedź na temat własnych myśli i przeżyć - Przypominanie o pisowni wielka literą zdań oraz kropce na ich końcu - Redagowanie różnych form wypowiedzi ( pisanie zdań z wybranymi wyrazami, list, streszczenie, -pisze zaproszenia -redaguje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym 3
krótkie opowiadanie, opis itp. ) 2. Doskonalenie cichego czytania ze zrozumieniem - Stosowanie form testowych (czytamy ze zrozumieniem) - Zachęcanie do czytelnictwa wśród uczniów poprzez konkursy i wystawy czytelnicze z uwzględnieniem nowości -Realizowanie programu kampanii społecznej Cała Polska czyta dzieciom zintegrowanego, bibliotekarz -czyta bez pomyłek wyrazami i całymi zdaniami: płynnie, biegle, wyraziście -czyta z podziałem na role -respektuje znaki przestankowe i właściwie Intonuje -czyta samodzielnie teksty z podręcznika, krótkie lektury i czasopisma dziecięce 3. Stosowanie zintegrowanej wiedzy do rozwiązywania zadań problemowych - Rozwiązywanie różnorodnych zadań tekstowych - Rozwiązywanie większej ilości zadań z określania czasu kalendarzowego; mierzenia długości odcinków; obliczeń pieniężnych; jednostek masy, pojemności; - Stwarzanie ciekawych sytuacji dydaktycznych rozwijających myślenie twórcze i logiczne myślenie ( gry logiczne, burza mózgów) zintegrowanego -stosuje zintegrowaną wiedzę do rozwiązywania sytuacji problemowych - Stosowanie metody obserwacji na lekcji środowiska 4
4. Indywidualizacja, wyrównywanie braków u uczniów słabych - Pomoc koleżeńska - Zajęcia wyrównawcze - Kontakt wychowawcy z rodzicem ( tłumaczenie sposobu pracy z dzieckiem oraz odpowiedniej pomocy ) -Wzmożona kontrola osiągnięć uczniów słabych zintegrowanego, -podejmuje próbę pracy samodzielnej -uzyskuje lepsze wyniki w nauce -chętnie uczestniczy w zajęciach dodatkowych - Dostosowanie stylów uczenia się do osobowości ucznia - Dostosowanie wymagań edukacyjnych do uczniów słabych - Stosowanie odpowiednich metod pracy na lekcji - Liczne pochwały od nauczyciela nawet za niewielkie osiągnięcia - Odpowiednie motywowanie uczniów do nauki - Zachęcanie do udziału w wybranych formach zajęć pozalekcyjnych 5. Praca z uczniem zdolnym -Wprowadzenie różnych form pracy oraz metodproblemowych, działalności praktycznej, dyskusji, pokazy prezentacji multimedialnej -Wykorzystanie na zajęciach różnych środków dydaktycznych -Stwarzanie możliwości udziału uczniów w różnych uczący w klasie -pracuje samodzielnie nad zagadnieniami wykraczającymi poza podstawę programową, korzysta z różnych źródeł 5
konkursach -Zachęcanie do wykonywania prac dodatkowych -Wskazywanie uczniom ciekawych stron internetowych rozwijających ich zainteresowania i zdolności informacji( Internet, -słowniki, encyklopedie itp.) -pracuje w oparciu o specjalnie przygotowane dla niego karty pracy -rozwiązuje trudniejsze problemy w ramach omawianego na zajęciach zagadnienia -wykonuje dodatkowe prace i prezentuje na forum klasy - chętnie bierze udział w licznych konkursach szkolnych i pozaszkolnych. 6. Kształcenie umiejętności wyszukiwania i odczytywania informacji przedstawionyc h w różnej formie - Analiza informacji podanej w tabeli, na wykresie, rysunku, mapie, schemacie, osi liczbowej itp. zintegrowanego -odczytuje informacje przedstawione w formie tabeli, wykresu, rysunku, mapy, schematu, osi liczbowej itp. -analizuje i przetwarza te informacje 6
7. Kształtowanie właściwych postaw rodzicielskich -Uświadamianie rodzicom ich roli w wychowaniu dziecka -Spotkania wychowawców z rodzicami w celu przekazania wiedzy na temat roli rodziców w zakresie motywowania dziecka zintegrowanego - Pożądane zmiany w postawach rodziców i dzieci -Systematyczne przekazywanie spostrzeżeń o uczniach -Wspieranie rodziców w indywidualnej pracy wyrównawczej z dzieckiem w domu IV. PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW Na zajęciach należy: zdiagnozować umiejętności uczniów, zaplanować działania wyrównujące braki (zajęcia wyrównawcze, zajęcia logopedyczne, terapia pedagogiczna, zajęcia korekcyjnokompensacyjne)) stosować aktywizujące metody nauczania, motywować uczniów do nauki poprzez stosowanie nagród, pochwał, uczyć korzystania z materiałów źródłowych, w tym z podręcznika, uczyć wyszukiwania informacji (w encyklopedii, bibliotece, Internecie), rozwijać logiczne myślenie poprzez stosowanie metod problemowych, wspomagać uczniów w planowaniu i organizowaniu własnej nauki, 7
poprawiać metody pracy z uczniem słabym i zdolnym, przeprowadzać więcej pisemnych sprawdzianów (krótkich kartkówek), stosując zadania otwarte i zamknięte, rozwiązywać większą liczbę testów, stosując różne metody ich rozwiązywania, częściej badać osiągnięcia uczniów (diagnozować na początku i pod koniec roku szkolnego w każdej klasie), zwrócić większą uwagę na uczniów o obniżonych możliwościach intelektualnych, zorganizować dodatkowe zajęcia, zwracać uwagę na poprawne, merytoryczne, wyczerpujące odpowiedzi całym zdaniem, zwracać uwagę na pomysłowość i estetykę wykonywanych prac, zwiększyć nacisk na treści związane z tworzeniem diagramów, schematów itp. w rozwiązywanych zadaniach na lekcji i w pracach klasowych uwzględniać standardy wymagań, rozwijać czytelnictwo, analizować błędy popełniane przez uczniów i poszukiwać ich źródeł, zachęcać i motywować uczniów do wytężonej pracy na lekcji, w domu i w trakcie pisania sprawdzianu. V. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1. Poprawa wyników nauczania, uczenia się i wyników sprawdzianu: zmniejszenie liczby uczniów z niskimi wynikami, zwiększenie liczby uczniów z wysokimi wynikami. 2. Dostrzeżenie użyteczności w życiu codziennym wiedzy nabytej w szkole. 8
3. Świadome przystąpienie do sprawdzianu z przeświadczeniem o możliwościach rozwiązania, ze świadomością, że jest się dobrze do sprawdzianu przygotowanym. VI. ZADANIA NAUCZYCIELI UKIERUNKOWANE NA PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI NAUCZANIA. Nauczyciel powinien: doskonalić umiejętności mierzenia jakości własnej pracy, diagnozować potrzeby i oczekiwania uczniów, określające źródła niepowodzeń i trudności w nauce, doskonalić umiejętności oceniania osiągnięć ucznia ocena powinna spełniać funkcję motywującą i zachęcać do dalszego wysiłku, uczyć samooceny, doskonalić umiejętności efektywnego wykorzystania czasu pracy na lekcji, skracać maksymalnie część teoretyczną w formie wykładu na korzyść zajęć i ćwiczeń praktycznych i metod aktywizujących, zwiększać liczbę zadań rozwiązywanych przy tablicy pod kierunkiem nauczyciela i w pracy zespołowej ćwiczenia do samodzielnego rozwiązania pozostawiać jako pracę domową (unikać cichej pracy na lekcji), opracować w zespołach międzyprzedmiotowych zestawu ćwiczeń i zadań prowadzących do realizacji standardów egzaminacyjnych, przekazywać i zbierać informacje zwrotne, opracować metody pracy z uczniem zdolnym i mającym trudności w nauce, analizować programy i podręczniki pod kątem możliwości uczniów i realizacji standardów, przestrzegać czasu nauki, punktualnego rozpoczynania i kończenia zajęć, motywować uczniów do nauki (ukazywać zastosowania i znaczenie nowych wiadomości i umiejętności), uczyć strategii rozwiązywania różnych form zadań (otwarte, zamknięte), 9
stwarzać sytuacje wymagające podejmowania decyzji w określonym czasie i pokazywać konsekwencje wynikające z braku ich przemyślenia, ćwiczyć najsłabiej opanowane umiejętności, modyfikować rozkład materiału nauczania, indywidualizować nauczanie, przyzwyczajać do różnego rodzaju sprawdzianów poprzez częste ich stosowanie i analizowanie, uczyć, jak radzić sobie z problemami, napięciem, stresem. VII. EWALUACJA Skutki dokonanych zmian oceniać należy poprzez analizę sprawdzianów diagnozujących. Za ewaluację odpowiadają wszyscy nauczyciele uczący w klasach I-III Cele ewaluacji: 1. Określenie efektywności programu 2. Określenie zmian w pracy dydaktycznej Narzędzia ewaluacji: - zapisy w dziennikach - analizy sprawdzianów wiedzy i umiejętności -zapisy w zeszytach korespondencji z rodzicami, rozmowy indywidualne z rodzicami ucznia. Program został pozytywnie zaopiniowany przez Rodziców uczniów klas I-III i przyjęty do realizacji uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu 27.10.2014 r. 10 Opracowanie : K. Nerć, J. Zielińska i D. Radziwonka