SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu LEKARSKI I LEKARSKI JEDNOLITE MAGISTERSKIE STACJONARNE ONKOLOGIA Rodzaj przedmiotu obowiązkowy fakultatywny Rok studiów/semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu I II III IV V VI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 45, w tym:... - wykłady,.5... - seminaria,.40...,... fakultety Poszerzenie zakresu wiedzy dotyczącej epidemiologii, patogenezy, symptomatologii, rozwoju i leczenia najczęstszych nowotworów złośliwych u dorosłych. Zrozumienie zasady interdyscyplinarności w rozpoznawaniu i planowaniu leczenia nowotworów złośliwych. Zdobycie umiejętności: prawidłowego przeprowadzenia badania podmiotowego i przedmiotowego pacjenta onkologicznego informowania o zasadach i celowości korzystania z badań przesiewowych w onkologii planowania postępowania diagnostycznego, w tym podstawowych badań obrazowych i endoskopowych przydatnych w diagnostyce chorób nowotworowych wykonywania podstawowych procedur lekarskich i zabiegów diagnostycznych, w tym pobierania materiału biologicznego do badań planowania leczenia najczęstszych nowotworów złośliwych W efekcie zapoznanie studenta z podstawami onkologii w zakresie niezbędnym lekarzowi i pozwalającym na rozwiązanie pytań z zakresu przedmiotu, w ramach Lekarskiego Egzaminu Państwowego. Symbol efektów kształcenia zgodnie ze standardami B.W21 OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) zna sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób; B.W22 zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Ustne odpowiedzi w trakcie zajęć, kolokwium końcowe, egzamin
starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu; C.W4 opisuje budowę chromosomów oraz molekularne podłoże mutagenezy; C.W9 zna podstawy diagnostyki mutacji genowych i chromosomowych odpowiedzialnych za choroby dziedziczne oraz nabyte, w tym nowotworowe; C.W23 zna zagadnienia z zakresu immunologii nowotworów; C.W25 zna nazewnictwo patomorfologiczne; C.W35 zna główne mechanizmy działania leków oraz ich przemiany w ustroju zależne od wieku; C.W36 określa wpływ procesów chorobowych na metabolizm i eliminację leków; C.W37 zna podstawowe zasady farmakoterapii; C.W38 zna ważniejsze działania niepożądane leków, w tym wynikające z ich interakcji; C.W39 rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności wielolekowej; C.W40 zna wskazania do badań genetycznych przeprowadzanych w celu indywidualizacji farmakoterapii; C.W41 zna podstawowe kierunki rozwoju terapii, w szczególności możliwości terapii komórkowej oraz terapii genowej i celowanej w określonych chorobach; D.W1 zna aktualny stan wiedzy na temat społecznego wymiaru zdrowia i choroby, wpływu środowiska społecznego(rodziny, sieci relacji społecznych) i nierówności społecznych na stan zdrowia oraz społeczno-kulturowych różnic i roli stresu społecznego w zachowaniach zdrowotnych i autodestrukcyjnych; D.W3 rozumie znaczenie zdrowia, choroby, niepełnosprawności i starości w relacji do postaw społecznych, konsekwencje społeczne choroby i niepełnosprawności oraz bariery społeczno-kulturowe oraz zna aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia; D.W4 rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem; D.W5 rozumie psychospołeczne konsekwencje hospitalizacji i choroby przewlekłej; D.W6 rozumie funkcjonowanie instytucji medycznych oraz społeczną rolę lekarza; D.W7 zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie; D.W8 rozumie rolę rodziny w procesie leczenia; D.W9 zna problematykę adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej, etapów przystosowania do zagrażających wydarzeń i potrzeb pacjentów, umierania i procesu żałoby rodziny; D.W10 zna rolę stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób oraz rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie ze stresem; D.W12 zna zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu; D.W13 zna i rozumie główne pojęcia, teorie, zasady i reguły etyczne służące jako ogólne ramy właściwego interpretowania i analizowania zagadnień moralno-medycznych; D.W14 zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego; D.W15 zna zasady pracy w grupie; zna i rozumie podstawowe zasady farmakoterapii chorób ludzi w E.W10 podeszłym wieku;
E.W11 zna i rozumie zagrożenia związane z hospitalizacją ludzi w podeszłym wieku; E.W13 zna i rozróżnia podstawowe zespoły objawów neurologicznych; E.W24 zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii; E.W25 zna możliwości współczesnej terapii nowotworów (z uwzględnieniem terapii wielomodalnej), perspektywy terapii komórkowych i genowych oraz ich niepożądane skutki E.W26 zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostyczno-leczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka; E.W27 zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych problemach medycyny paliatywnej, w tym: a) leczeniu objawowym najczęstszych objawów somatycznych, b) postępowaniu w wyniszczeniu nowotworowym oraz profilaktyce i leczeniu odleżyn, c) najczęstszych stanach nagłych w medycynie paliatywnej; E.W28 zna zasady postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie terminalnym; E.W29 zna zasady leczenia bólu, w tym bólu nowotworowego i przewlekłego; E.W30 zna i rozumie pojęcie kalectwa, inwalidztwa i niepełnosprawności; E.W31 zna rolę i metody stosowane w rehabilitacji medycznej; E.W37 zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań; E.W38 zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej; E.W39 zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych; G.W5 zna zasady promocji zdrowia, jej zadania oraz główne kierunki działania, ze szczególnym uwzględnieniem znajomości roli elementów zdrowego stylu życia; G.W8 zna obowiązki prawne lekarza w zakresie stwierdzenia zgonu; W efekcie student: 1. Zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych guzów litych z uwzględnieniem czynników genetycznych, 2. Zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii 3. Zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych nowotworów złośliwych, 4. Zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostyczno-leczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka 5. Zna możliwości współczesnej terapii nowotworów (z uwzględnieniem terapii wielodyscyplinarnej/wielomodalnej), perspektywy terapii komórkowych i genowych oraz ich niepożądane skutki, 6. Zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego 7. Zna wskazania do wykonania badań cytogenetycznych i molekularnych, 8. Zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej i patomorfologicznej oraz zasady pobierania materiału do badań w onkologii,
B.U2 C.U3 C.U5 C.U6 C.U8 D.U1 D.U2 D.U3 9. Zna najważniejsze uboczne skutki radioterapii i chemioterapii stosowanych w onkologii, zna sposób przeprowadzania analizy działań niepożądanych, przewidywania zagrożenia zdrowia wynikającego z przebytego leczenia onkologicznego 10. Zna zakres badań kontrolnych po najczęściej występujących nowotworach złośliwych 11. Zna i rozumie przebieg i objawy procesu starzenia się organizmu, a także zasady całościowej oceny geriatrycznej i ich wpływ na decyzje terapeutyczne w leczeniu nowotworów u pacjentów w wieku podeszłym 12. Zna zasady leczenia przeciwbólowego w chorobach nowotworowych 13. Zna zasady motywowania pacjentów do zachowań prozdrowotnych i informowania o niepomyślnym rokowaniu UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) ocenia szkodliwość dawki promieniowania jonizującego i stosuje się do zasad ochrony radiologicznej; podejmuje decyzję o potrzebie wykonania badań cytogenetycznych i molekularnych; szacuje ryzyko ujawnienia się danej choroby u potomstwa w oparciu o predyspozycje rodzinne i wpływ czynników środowiskowych; ocenia zagrożenia środowiskowe oraz posługuje się podstawowymi metodami pozwalającymi na wykrycie obecności czynników szkodliwych (biologicznych i chemicznych) w biosferze; posługuje się reakcją antygen przeciwciało w aktualnych modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i nowotworowych uwzględnia w procesie postępowania terapeutycznego subiektywne potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społecznokulturowych; dostrzega oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych i właściwie na nie reaguje; wybiera takie leczenie, które minimalizuje konsekwencje społeczne dla chorego; D.U4 buduje atmosferę zaufania podczas całego procesu leczenia; D.U5 przeprowadza rozmowę z pacjentem dorosłym, dzieckiem i rodziną z zastosowaniem techniki aktywnego słuchania i wyrażania empatii, a także rozmawia z pacjentem o jego sytuacji życiowej; D.U6 informuje pacjenta o celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskuje jego świadomą zgodę; D.U7 przekazuje pacjentowi i jego rodzinie informacje o niekorzystnym rokowaniu; D.U8 udziela porady w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego trybu życia; D.U13 posiada zdolność rozpoznawania etycznych wymiarów decyzji medycznych i odróżniania aspektów faktualnych od normatywnych; D.U14 przestrzega praw pacjenta, w tym: prawa do ochrony danych osobowych, prawa do intymności, prawa do informacji o stanie zdrowia, prawa do wyrażenia świadomej zgody na leczenie lub odstąpienie od niego oraz prawa do godnej śmierci; E.U1 przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem dorosłym; E.U3 przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta
dorosłego; E.U7 ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta; E.U14 rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia; E.U16 planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne; E.U17 przeprowadza analizę ewentualnych działań niepożądanych poszczególnych leków oraz interakcji między nimi; E.U18 proponuje indywidualizację obowiązujących wytycznych terapeutycznych oraz inne metody leczenia wobec nieskuteczności albo przeciwwskazań do terapii standardowej; E.U20 kwalifikuje pacjenta do leczenia domowego i szpitalnego E.U21 definiuje stany, w których czas dalszego trwania życia, stan funkcjonalny lub preferencje chorego ograniczają postępowanie zgodne z określonymi dla danej choroby wytycznymi; E.U28 pobiera materiał do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej; E.U30 asystuje przy przeprowadzaniu następujących procedur i zabiegów lekarskich: a) przetaczaniu preparatów krwi i krwiopochodnych, b) drenażu jamy opłucnowej, c) nakłuciu worka osierdziowego, d) nakłuciu jamy otrzewnowej, e) nakłuciu lędźwiowym, f) biopsji cienkoigłowej, oraz interpretuje ich wyniki; E.U31 interpretuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych oraz krytycznie ocenia materiały reklamowe dotyczące leków; E.U32 planuje konsultacje specjalistyczne; E.U37 rozpoznaje agonię pacjenta i stwierdza jego zgon; E.U38 prowadzi dokumentację medyczną pacjenta. F.U1 asystuje przy typowym zabiegu operacyjnym, przygotowuje pole operacyjne i znieczula miejscowo okolicę operowaną; F.U2 posługuje się podstawowymi narzędziami chirurgicznymi; F.U3 stosuje się do zasad aseptyki i antyseptyki; F.U4 zaopatruje prostą ranę, zakłada i zmienia jałowy opatrunek chirurgiczny; F.U5 zakłada wkłucie obwodowe; F.U6 bada sutki, węzły chłonne, gruczoł tarczowy oraz jamę brzuszną w aspekcie ostrego brzucha, a także wykonuje badanie palcem przez odbyt; G.U2 zbiera informacje na temat obecności czynników ryzyka chorób zakaźnych i przewlekłych oraz planuje działania profilaktyczne na różnym poziomie zapobiegania W efekcie student posiada umiejętności: 1. Przeprowadzania wywiadu lekarskiego z onkologicznym pacjentem dorosłym, 2. Przeprowadzania pełnego i ukierunkowanego badania fizykalnego onkologicznego pacjenta dorosłego ze szczególnym uwzględnieniem badania obwodowych węzłów chłonnych i gruczołów piersiowych, badania per rectum oraz oceny stanu ogólnego wg powszechnie stosowanych skal. 3. Przeprowadzania diagnostyki różnicowej najczęstszych nowotworów złośliwych, 4. Rozpoznawania stanów bezpośredniego zagrożenia życia u chorych
onkologicznych, 5. Planowania postępowania diagnostycznego, terapeutycznego i profilaktycznego w zakresie chorób onkologicznych u dorosłych, 6. Wybierania takiego leczenia, które minimalizuje konsekwencje społeczne dla chorego 7. Rozpoznawania ubocznych objawów radioterapii i chemioterapii stosowanych w onkologii, przeprowadzania analizy ewentualnych działań niepożądanych przewidywania zagrożenia zdrowia wynikającego z przebytego leczenia onkologicznego 8. Prowadzenia poradnictwa zdrowotnego dla osób wyleczonych z choroby nowotworowej i kierowania ich do konsultacji specjalistycznych 9. Kwalifikacji pacjenta do leczenia domowego i szpitalnego 10. Definiowania stanów, w których czas dalszego trwania życia, stan funkcjonalny lub preferencje chorego ograniczają postępowanie zgodne z określonymi dla danej choroby wytycznymi 11. Interpretacji badań laboratoryjnych i identyfikacji przyczyn odchyleń 12. Pobierania materiału do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej i patomorfologicznej chorób onkologicznych 13. Asysty przy przeprowadzaniu następujących procedur i zabiegów lekarskich np: a. przetaczaniu preparatów krwi i krwiopochodnych, b. drenażu jamy opłucnowej, c. nakłuciu jamy otrzewnowej, 14. Planowania konsultacji specjalistycznych, 15. Przekazywania pacjentowi i jego rodzinie informacji o niekorzystnym rokowaniu 16. Informowania pacjenta o celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskiwania świadomej zgodny 17. Rozpoznawania agonii pacjenta i stwierdzania jego zgonu, 18. Prowadzenia dokumentacji medycznej pacjenta onkologicznego. KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Postępowanie profilaktyczne i terapeutyczne w oparciu o znajomość symptomatologii najczęstszych chorób nowotworowych. PUNKTY ECTS 4 TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU: Tematyka Zasady tworzenia planu leczenia w onkologii od rozpoznania do obserwacji po leczeniu. BCU (breast cancer unit) oraz CCU (colorectal cancer unit) jako przykład postępowania wielodyscyplinarnego w onkologii Nowotwory rzadkie w onkologii, w tym mięsaki tkanek miękkich, nowotwory neuroendokrynne. Postęp w onkologii - nowe techniki, nowe leki. Stany zagrożenia życia w onkologii. Powikłania leczenia onkologicznego. Profilaktyka pierwotna i wtórna gorączki neutropenicznej Symptomatologia i metody rozpoznawania najczęstszych nowotworów złośliwych. Najważniejsze czynniki ryzyka i najczęstsze stany przedrakowe. Siedem podstawowych objawów sugerujących podejrzenie choroby nowotworowej. Przeprowadzanie wywiadu lekarskiego pod kątem wyłonienia czynników zachorowania na chorobę nowotworową wywiad rodzinny, schorzenia przebyte, Forma (wykłady,seminari u,,, zaj.fakultatywne, itp ) seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium
schorzenia współistniejące. Dolegliwości sugerujące uogólnienie choroby nowotworowej. Badanie przedmiotowe z uwzględnieniem objawów sugerujących podejrzenie choroby nowotworowej, w tym badanie fizykalne obejmujące oglądanie skóry całego ciała, także z użyciem dermatoskopu; prawidłowe badanie palpacyjne gruczołów piersiowych, badanie obwodowych węzłów chłonnych, badanie per rectum. Badanie z wykorzystaniem fantomów. Rozpoznanie kliniczne choroby nowotworowej. Ocena stopnia zaawansowana klinicznego ctnm. Określenie objawów nawrotu choroby nowotworowej na podstawie objawów klinicznych nawrót lokalny i regionalny. Kwalifikacja do badań obrazowych znajomość wartości i ograniczenia nowoczesnych metod obrazowania chorób nowotworowych czułość i swoistość. Oglądanie i interpretacja wybranych badań obrazowych (rtg, mmr, mammografia śródoperacyjna, usg, KT, MRI, PET). Obserwacja procedury biopsji pod kontrolą badania obrazowego. Udział w posiedzeniach interdyscyplinarnych klinicysta-radiolog. Zasady współpracy klinicysty i radiologa. Przydatność skali BIRADS w podejmowaniu decyzji klinicznych. Prawidłowe pobieranie materiału do badań laboratoryjnych, w tym wymazów do badań mikrobiologicznych, rozmazów cytologicznych, przygotowanie materiału do badań histopatologicznych śródoperacyjnych, utrwalonych, oznakowywanych w warunkach sali operacyjnej; prawidłowe wypełnianie załączników do badań diagnostycznych. Raport patologa interpretacja rozpoznania histopatologicznego oraz poszczególnych części wyniku histopatologicznego. Patologia jako element wielodyscyplinarnego zespołu diagnostycznoterapeutycznego. Rola badań genetycznych w podejmowaniu decyzji terapeutycznych w onkologii modyfikacje leczenia operacyjnego, dobór schematów leczenia cytostatykami. Poradnictwo genetyczne. Schemat badań profilaktycznych w grupie chorych wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka zachorowania na wybrane nowotwory złośliwe. Mutacje genów jako czynnik decyzyjny w kwalifikacji do operacji profilaktycznych. Zasady skojarzonego leczenia nowotworów złośliwych czynniki decyzyjne o wyborze kolejności leczenia. Ocena stopnia zaawansowania choroby nowotworowej. Nowotwory pierwotnie operacyjne. Pojęcie operacyjności i resekcyjności nowotworu. Systemowe leczenie neoadjuwantowe i uzupełniające. Leczenie radykalne, oszczędzające, cytoredukcyjne, typu second-look, paliatywne, objawowe. Przygotowanie pacjenta do leczenia operacyjnego kwalifikacja do operacji czynniki decyzyjne, zakres niezbędnych badań diagnostycznych, współpraca anestezjolog-operator, przygotowanie do operacji niektórych nowotworów raka tarczycy, raka gruczołu piersiowego, nowotworów narządu rodnego, nowotworów przewodu pokarmowego, mięsaków, nowotworów skóry. Ocena bezpieczeństwa leczenia przeciwnowotworowego pacjentów powyżej 65-roku życia. Karta Badania Geriatrycznego Pacjenta Onkologicznego >65 roku życia praktyczne wykonywanie badania i interpretacja wyników. Asysta do zabiegów operacyjnych wykonywanych w warunkach sali operacyjnej elementy radykalności, aseptyka onkologiczna, oglądanie mammografii śródoperacyjnej, identyfikacja węzła wartowniczego, marginesy resekcji w operacjach oszczędzających gruczołu piersiowego, marginesy resekcji w nowotworach jelita grubego. Badanie palpacyjne usuniętych zmian chorobowych rozmiar, spoistość i granice guza, węzły chłonne w materiale pooperacyjnym. Obserwowanie operacji rekonstrukcyjnych czynniki decyzyjne przy kwalifikacji do leczenia rekonstrukcyjnego stosowane metody. Elementy transplantologii w onkologii Asysta do zabiegów operacyjnych nowotworów ginekologicznych znaczenie przygotowania przedoperacyjnego. Elementy współpracy ginekologa i chirurga. Obserwowanie operacji laparoskopowych, w tym profilaktycznej adneksektomii u nosicielek mutacji genu BRCA1. Omówienie miejsca operacji laparoskopowych w leczeniu nowotworów złośliwych zalety i ograniczenia metody. Komentarz na temat chirurgii robotowej w onkologii. Praktyczny udział w realizacji procedur ginekologii onkologicznej: rozmazy cytologiczne, biopsja tkankowa, kolposkopia, diagnostyczne łyżeczkowanie macicy, leczenie zmian w obrębie szyjki macicy metodą leep-loop, krioterapia. Praktyczny udział w zabiegach chirurgicznych wykonywanych w warunkach ambulatoryjnych znieczulenie nasiękowe, szycie rany, opatrunek. Makroskopowa ocena marginesów wycięcia. Utrwalenie materiału i skierowanie do badania histopatologicznego. Kontrola po leczeniu
operacyjnym wyjmowanie szwów. Ocena sposobu gojenia. Przekazanie informacji o wyniku badania mikroskopowego zalecenia co do częstotliwości kontroli. Monitorowanie pacjentów po leczeniu operacyjnym opatrunki, zlecenia, postepowanie przeciwbólowe, rehabilitacja fizyczna i psychologiczna. Badanie pacjentów zgłaszających się do Poradni Onkologicznej kwalifikacja do badań diagnostycznych, interpretacja dostarczonych wyników badań. Kontrola po leczeniu operacyjnym opatrunki, wyjęcie szwów, ewakuacja chłonki. Follow-up w najczęstszych nowotworach złośliwych częstość i zakres badań diagnostycznych. Przydatność wybranych markerów nowotworowych w monitorowaniu przebiegu choroby. Zasady profilaktyki przeciwzakrzepowej u chorych na nowotwory okołooperacyjnej, pooperacyjnej, w trakcie leczenia systemowego. Profilaktyka przeciwobrzękowa czynniki ryzyka obrzęku chłonnego, wybór metody chirurgii węzłów chłonnych biopsja węzła wartowniczego vs limfadenektomia, rehabilitacja przedoperacyjna, okołooperacyjna i długoterminowa. Zasady leczenia systemowego w onkologii - wskazania do leczenia cytostatykami leczenie radykalne, indukcyjne ocena efektów leczenia, uzupełniające czynniki predykcyjne i prognostyczne, chemioterapia paliatywna. Ocena stanu ogólnego przed leczeniem systemowym skale Karnofskiego, WHO. Dobór schematu leczenia cytostatykami. Zasady konstruowania schematów wielolekowych. Obliczanie należnej dawki leków. Premedykacja przed leczeniem, zastosowanie leków przeciwwymiotnych. Przygotowanie cytostatyków wizyta w Pracowni Leku Cytostatycznego rola farmaceuty. Obserwacja chorych po podaniu leków cytostatycznych pod kątem wczesnych objawów ubocznych. Omówienie objawów późnej toksyczności leczenia. Obserwacja nakłucia jamy opłucnowej i ewakuacji wysięku, obserwacja pobrania szpiku do badania, nakłucia i drenażu jamy otrzewnowej. Obserwacja powikłań po leczeniu przeciwnowotworowym. Profilaktyka powikłań. Leczenie wspomagające i objawowe w onkologii. Wskazania do hormonoterapii w leczeniu nowotworów hormonozależnych. Kwalifikacja do immunoterapii. Leczenie celowane i personalizowane na przykładzie wybranych nowotworów. Leki hamujące neoangiogenezę oraz inhibitory kinaz. Obserwacja tolerancji leczenia. Ocena skuteczności leczenia systemowego pojęcie całkowitej i częściowej remisji, stabilizacji i progresji choroby nowotworowej, system RECIST. Postępowanie w stosunku do ogniska pierwotnego w rozsianej chorobie nowotworowej Obserwacja posiedzenia Interdyscyplinarnego Zespołu ds. Raka Piersi zasady kwalifikacji do leczenia, wykorzystanie informacji z raportu patologa do podejmowania decyzji terapeutycznych, znaczenie predykcyjne i prognostyczne profilu molekularnego raka piersi. Udział w rozmowie z pacjentem onkologicznym - aspekty podejmowania decyzji o zgodzie na inwazyjne badania diagnostyczne, podpisywania świadomej zgody na leczenie operacyjne, przekazywanie informacji o rozpoznaniu nowotworu złośliwego. Obserwacja pacjentów po zakończonym leczeniu onkologicznym rozpoznanie objawów wznowy i rozsiewu choroby nowotworowej. Kwalifikacja do leczenia paliatywnego i objawowego. Zapoznanie się z zasadami funkcjonowania programów przesiewowych w Polsce, obserwacja realizacji programu w Jednostce. Teleradioterapia Wysokospecjalistyczne techniki teleradioterapii. Ćwiczenia obejmują: przygotowanie kliniczne planu leczenia dla technik IMRT, konturowanie obszarów terapeutycznych i narządów zdrowych (wymagane podstawy anatomii radiologicznej) praktyczne konturowanie i omówienie przygotowanego planu. Znaczenie właściwego planowania radioterapii dla wyleczenie i jakości życia pacjenta. Ocena fizycznego planu leczenia w ocenie i interpretacji histogramu
elementami radiobiologii Ćwiczenia na aparatach terapeutycznych: realizacja przygotowanego planu leczenia w praktyce, udział w pozycjonowaniu pacjenta (pod nadzorem) obserwacja weryfikacji procesu napromieniania. Podstawy zachowania jakości i bezpieczeństwa radioterapii. Omówienie dokumentacji karta napromieniania. Ćwiczenia z udziałem pacjentów podczas radioterapii: wywiad i badanie odczynów popromiennych, stosowane leczenia. Udział w czynnościach pielęgnacyjnych w czasie prowadzonego leczenia. Rola żywienia i leczenia wspomagającego. Brachyterapia Wprowadzenie, opis i definicje brachyterapii. Przedstawienie zarysu historycznego. Zasady, metody brachyterapii - omówienie: 3.1. Zasady ogólne, 3.2. Podział i omówienie metod brachyterapii, 3.3. Znaczenie postępu technologicznego dla rozwoju brachyterapii, 3.4. Co to jest plan leczenia - zasady ogólne przy planowaniu leczenia, 3.5. Zasady badań kontrolnych po zakończonym leczeniu. Omówienie zalet i wad stosowanych technik brachyterapii HDR, PDR, implantów stałych. Przedstawienie wskazań klinicznych do zastosowania brachyterapii w leczeniu nowotworów złośliwych (wskazania do leczenia, przeciwwskazania, zalecane dawki) Radioterapiia w leczeniu skojarzonym Leczenie łączące teleradioterapię z brachyterapią- udział w aplikacjach brachterapii ginekologicznych- przykładowy plan leczenia realizacja napromieniania. Przełożenie radiobiologii koncepcja leczenia, przykłady kliniczne przy lóżkach chorego. Brachterapia skojarzona z hipertermią analiza przykładów klinicznych. Radioterapia Śródoperacyjna. Przykłady leczenia skojarzonego przykłady kliniczne. Powikłania w trakcie i po radioterapii przykłady leczonych chorych. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: 1.Kordek R Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Via Medica, 2013 Gdańsk 2.Krzakowski M., Warzocha K. (red.): Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych. Via Medica, Gdańsk 2013, 3.Krzakowski M., Warzocha K., Wysocki P. (red.): Onkologia Kliniczna - Tom I. Via Medica, Gdańsk 2015 4.Jeziorski A, Rutkowski P. (red) Kompendium chirurgii onkologicznej Via Medica 2014
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Zaliczenie wejściówki test on-line Centrum Innowacyjnych Technik Kształcenia, ul. Parkowa 2, z materiału III roku (seminaria, ). Termin dla grupy 1, 3, 5, 6, 7 w dniach 11, 12, 13 stycznia 2016. Zaliczenie uzyskuje się po uzyskaniu 10 punktów = 100% poprawnych odpowiedzi. W przypadku nie zdania wejściówki w ciągu 3 dni, student przystępuje do kolokwium poprawkowego w terminie 18, 19, 20 stycznia 2016. Termin dla grupy 2, 4, 8, 9, 10 w dniach 7, 8, 9 marzec 2016. Zaliczenie uzyskuje się po uzyskaniu 10 punktów = 100% poprawnych odpowiedzi. W przypadku nie zdania wejściówki w ciągu 3 dni, student przystępuje do kolokwium poprawkowego w terminie 14, 15, 16 marzec 2016. Nie ma możliwości zaliczenia kolokwium wejściowego w innej formie niż na platformie OLAT. Obecność i aktywny udział w zajęciach potwierdzony zaliczeniem obowiązkowego sprawdzianu testowego na platformie OLAT (20 pytań jednokrotnego wyboru; minimum 13 prawidłowych odpowiedzi) - po 5 grup. Termin dla grup 1, 3, 5, 6, 7-04 kwiecień 2016, poniedziałek, godzina 17:00. Termin testu poprawkowego 11 kwiecień 2016, poniedziałek, godzina 17:00 Termin dla grup 2, 4, 8, 9, 10-06 czerwiec 2016, poniedziałek, godzina 17:00. Termin testu poprawkowego 13 czerwiec 2016, poniedziałek, godzina 17:00. Finalnie zdanie egzaminu testowego na platformie OLAT 65% prawidłowych odpowiedzi (100 pytań, czas pisania 100 minut). Katedra i Klinika Onkologii poda 3 terminy egzaminu w uzgodnieniu ze studentami. Student ma obowiązek dostarczenia do Sekretariatu Katedry i Kliniki Onkologii karty zaliczeniowej. Kierownik Katedry i Klinki Onkologii Prof. dr hab. med. Rodryg Ramlau Koordynator przedmiotu prof. dr hab. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka