XXVIII Seminarium Techniczne PSWNA W ocze ki wa niu na no we do ku men ty tech nicz ne Najbliższe miesiące przyniosą długo wyczekiwane przez branżę drogową zmiany w dokumentach technicznych. Eksperci, pod przewodnictwem GDDKiA, przygotowują katalogi typowych konstrukcji, wytyczne techniczne, czy też pakiety ogólnych specyfikacji technicznych. Zmiany pod tym względem widać także na drogach wojewódzkich. Nowe standardy mają nie tylko uporządkować dokumenty techniczne, ale i pozwolić na szybszą budowę dróg z użyciem nowatorskich technologii i materiałów. O tym ważkim zagadnieniu dyskutowano podczas XXVIII Seminarium Technicznego Polskiego Stowarzyszenia Wykonawców Nawierzchni Asfaltowych Spojrzenie w przyszłość nawierzchni asfaltowych, które odbyło się 25-27 marca br. w podwarszawskich Falentach. Osta nie przy go to wań no wych do ku men tów tech nicz nych po in for mo wał Wa cław Mi - chal ski, dy rek tor De par ta men tu Tech - no lo gii Ge ne ral nej Dy rek cji Dróg Kra - jo wych i Au to strad. Pierw szy z nich Kata log Ty po - wych Kon struk cji Po dat nych i Pół sz - tyw nych jest ukoń czo ny. Go to we jest już na wet za rzą dza nie Dy rek to ra Ge - ne ral ne go do wpro wa dze nia go w ży - cie, pro blem po le ga jed nak na tym, że za pi sy za war te w tym do ku men cie są w wie lu punk tach sprzecz ne z Roz - po rzą dze niem Mi ni stra Trans por tu i Go spo dar ki Mor skiej z 2 mar ca 1999 r. w spra wie wa run ków tech nicz nych, ja kim po win ny od po wia dać dro gi pu - blicz ne i ich usy tu owa nie in for mu je Wa cław Mi chal ski. W tej spra wie GDD KiA wy stą pi do mi ni stra trans por tu o zmia nę sprzecz nych prze pi sów. Ko lej ny z ka ta lo gów kon struk cji sztyw nych jest w ostat niej fa zie opra - co wy wa nia przez eks per tów Po li tech - ni ki Wro cław skiej. Po dob nie wy glą da spra wa przy go to wy wa ne go przez In - sty tut Ba daw czy Dróg i Mo stów Ka ta - lo gu Re mon tów i Wzmoc nień, któ re - go za awan so wa nie wy no si ło na ko - niec mar ca 90-pro cent. Czwar ty z ka - ta lo gów od no szą cych się do ty po wych ele men tów mo sto wych jest przy go to - wy wa ny do opra co wa nia, o tym kto go wy ko na, roz strzy gnie prze targ. W ostat nim cza sie zo stał ta kże zgło - szo ny wnio sek o opra co wa nie ka ta lo - gu ty po wych na wierzch ni dla ru chu lo kal ne go, ma ją ce go ob jąć swo im za - kre sem mię dzy in ny mi ta kie ele men ty jak bu do wę ście żek ro we ro wych czy do jaz dów do po se sji. Ten po mysł jest na ra zie na eta pie kon cep cji. Nie usta ją też pra ce ze spo łów eks - per tów przy go to wu ją cych uak tu al - nio ne wer sje Wy tycz nych Tech nicz - nych. Wy ma ga nia Tech nicz ne WT1 - -2013 i WT2-2013 są już ukoń czo ne i pod da ne opi nio wa niu (oba do ku - men ty są do stęp ne na stro nie in ter ne - to wej GDD KiA uwa gi na ich te mat mo żna zgła szać do 24 ma ja br.). No - we li za cja WT -4 pod ko niec mar - ca 2013 by ła za awan so wa na w 10 pro cen tach. Na to miast w przy pad ku WT -5 2013 GDD KiA wciąż po szu ku je eks per tów, któ rzy chcie li by włą czyć się do pra cy nad no we li za cją. Spe cy fi ka cja spe cy fi ka cji nie rów na Trwa ją ta kże pra ce nad opra co wy - wa niem no wych ogól nych spe cy fi ka - cji tech nicz nych. Te, któ re ist nia ły do tej po ry przy spa rza ły pod czas in - we sty cji du żo kło po tów. Ra zi ły nie ak - tu al no ścią i nad mier ną szcze gó ło wo - ścią. No we do ku men ty, jak za po wia - 38
Wacław Michalski dyrektor Departamentu Technologii w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz Andrzej Wyszyński prezes PSWNA da dy rek tor Wa cław Mi chal ski, ma ją być tak two rzo ne, aby w kon struk - cjach dro go wych kie ro wać się wła - sno ścia mi fi zy ko -me cha nicz ny mi ma - te ria łów i wy ro bów bu dow la nych, a nie źró dłem ich po cho dze nia czy me to dą pro duk cji. Na ja kim eta pie są pra ce w je de na stu ze spo łach od po - wia da ją cych za przy go to wa nie po - szcze gól nych spe cy fi ka cji? Do ku men ty do ty czą ce spraw pod - ło ża grun to we go i ro bót ziem nych są w za sa dzie na ukoń cze niu. Gru pa eks per tów pod prze wod nic twem prof. Zyg mun ta Mey era przed sta wi ła pro jekt OST z za zna cze niem, któ re je - go frag men ty wy ma ga ją jesz cze ana - li zy. W dru gim z ze spo łów ds. dia - gno sty ki na wierzch ni dro go wej za - koń czo no pra ce nad trze ma spe cy fi - ka cja mi, na to miast pra ce nad ko lej ny - mi trze ma są na ukoń cze niu. Trud ność te go ze spo łu po le ga na tym, że w mię dzy cza sie zmie nio no sys tem oce ny sta nu na wierzch ni z daw ne go SOSN na sys tem DSN mó wi Wa cław Mi chal ski. Bar dzo spraw nie pra cu je ze spół ds. be to nu i na wierzch ni be to no wych opra co wa nia są już nie mal na ukoń - cze niu. Zło że nie go to we go do ku - men tu jest pla no wa ne na czer wiec br. Jesz cze le piej sy tu acja wy glą da w ze - spo le do spraw pod bu dów zwią za - nych i nie zwią za nych. Pra ce re ali zo - wa ne pod kie row nic twem Bog da na Wo je wódz kie go z Woj sko wej Aka de - mii Tech nicz nej ma ją za koń czyć się w kwiet niu br. Wpią tym z ze spo łów zaj mu ją cym się spra wa mi prze bu dów, re no wa cji ire ha bi li ta cji dróg z dzie wię ciu spe cy - fi ka cji za koń czo ne są pra ce nad czte - re ma. Fi nisz jest pla no wa ny na paź - dzier nik br. Nie ste ty wciąż nie ru szył z miej sca ko lej ny z ze spo łów ds. ro - bót mo sto wych i obiek tów in ży nier - skich. Po re zy gna cji z prze wod nic twa w tym ze spo le pro fe so ra Hen ry ka Zo - bla je go za stęp cą zo stał pro fe sor To - masz Si wor ski z Po li tech ni ki Rze szow - skiej. Z uwa gi na roz po czę cie prac do - pie ro w grud niu ubie głe go ro ku ze - spół nie przed sta wił jesz cze pro jek - tów OST. No wy prze wod ni czą cy za - de kla ro wał, że za da nie bę dzie wy ko - na ne naj póź niej do mar ca przy szłe go ro ku. Woce nie przed sta wi cie la GDD KiA kło po ty są też w ko lej nym z ze spo - łów ds. na wierzch ni as fal to wych. Jest to po czę ści spo wo do wa ne tym, że są to naj dro ższe ele men ty kon struk cji dro gi. Przy znam, że część uczest ni ków pra cu ją cych w ze spo łach źle po ję ła je - go ideę. Nie któ rzy uczest nic two wtwo rze niu spe cy fi ka cji trak tu ją ja ko po le do za ła twie nia swo ich spraw stwier dza przed sta wi ciel GDD KiA. Do ja kie goś kon sen su su mu si dojść, na ra zie sta nę li śmy na punk cie 6 spe - cy fi ka cji tj. od bio ry i to le ran cje. Za koń cze nie prac ze spo łu ds. urzą - dzeń bez pie czeń stwa ru chu, pod kie - row nic twem pro fe so ra Ta de usza San - dec kie go za pla no wa no pier wot nie na wio snę br. Jak jed nak in for mu je W. Mi chal ski, mo gą one po trwać jesz cze do czerw ca. W po ło wie ro ku ma ją być ta kże go to we OST w za kre sie ele - men tów wy po sa że nia i ochro ny śro - do wi ska. Bar dzo du że kło po ty są na to miast w ze spo le ds. ro bót przy go to waw - czych, geo de zyj nych i od wod nie nio - wych. O ile pra ce nad OST w za kre sie geo de zji po win ny zo stać za koń czo ne na ko lej nym ro bo czym spo tka niu ze - spo łu, to w za kre sie od wod nie nia i przy go to wa nia pra ce są jesz cze da - le kie od fi na łu. To wy nik bra ku spe cja - li stów w tej dzie dzi nie. Ze spół wy ma - ga pil ne go roz sze rze nia, czy nio ne są mię dzy in ny mi sta ra nia, któ re po zwo - li ły by na współ pra cę z wy ższą uczel - nią rol ni czą. 39
Ostat ni z ze spo łów ds. utrzy ma - nia dróg pod kie row nic twem prof. Mi ro sła wa Gra czy ka z IB DiM znaj du je się w po ło wie pra cy, któ rą po wi nien skoń czyć do koń ca czerw ca br. Ka wa na ła wę dla pro jek tan ta Fi lo zo fię za rzą dza nia dro ga mi wo je wódz ki mi opar tą na wy tycz nych pro jek to wych i tech nicz nych dla tej ka te go rii dróg za pre zen to wał Zbi gniew Ta bor, dy rek tor ZDW w Ka - to wi cach. Sy tu ację w dro go wnic twie okre - ślił bym ja ko sa mo klę ski ma łe, wszy - scy się sta ra ją, wszy scy na rze ka ją, że na dro gi nie ma pie nię dzy, na to miast, jak już te fun du sze są, to zo sta ją wy - dat ko wa ne w spo sób nie do koń ca efek tyw ny uwa ża dy rek tor ZDW wka to wi cach. Pre le gent pró bo wał na przy kła dzie trój ką ta: pro jek tant, in we stor, wy ko - naw ca po ka zać po szcze gól ne pro ble - my ja kie na po ty ka ją uczest ni cy pro ce - su bu do wy dróg. Je śli cho dzi o pro jek tan tów, to w pierw szych la tach funk cjo no wa nia za rzą dów dróg wo je wódz kich ge ne - ral nie sto so wa li oni wła sne au tor skie roz wią za nia, po le ga ją ce na ko pio wa - niu swo ich wcze śniej szych pro jek tów wspo mi na dy rek tor ZDW. Stan dar - do wo sto so wa ny był pa kiet na - wierzch ni bi tu micz nych na zy wa ny po tocz nie ka ta lo giem ty po wych kon - struk cji na wierzch ni, bez ana li zy pod - ło ża, na któ rym bę dzie ukła da na oraz bez po da nia da nych ma te ria ło wych warstw bi tu micz nych. Pro jek tant na ry sun ku po pro stu prze ry so wy wał roz wią za nie ka ta lo go we. Skut ko wa ło to peł ną do wol no ścią wy ko naw cy wsto so wa niu ró żnych, czę sto naj tań - szych ma te ria łów i bra kiem mo żli wo - ści sku tecz nej eg ze ku cji ja ko ści. Chcąc wy eli mi no wać ten pro blem, ZDW w Ka to wi cach za czął w przy - pad ku pro jek tów uszcze gó ła wiać opis przed mio tu za mó wie nia. Szyb ko jed nak dro go wcy do szli do wnio sku, że sko ro wszyst kie pro jek ty do ty czą dróg wo je wódz kich, to nie ma po wo - du, aby do ka żde go za mó wie nia spe - cjal nie two rzyć przed miot za mó wie - nia. Skut kiem te go by ło opra co wa nie wy tycz nych pro jek to wych. Po wsta ły wy tycz ne za kre su do ku - men ta cji pro jek to wej do uzy ska nia de - cy zji o ze zwo le niu na re ali za cję in we - sty cji dro go wej, a ta kże za kres do ku - men ta cji pro jek to wej do uzy ska nia de - cy zji o po zwo le nie na bu do wę, jak rów nież wy tycz ne od no szą ce się do kon struk cji na wierzch ni dróg. Do te - go do szła ta kże kon struk cja na wierzch - ni chod ni ków, oka zu je się bo wiem, że i w tym ele men cie mo żna po peł nić bar - dzo du żo błę dów wy li cza Z. Ta bor. W Za rzą dzie Dróg Wo je wódz kich w Ka to wi cach po wsta ły też ko lej ne wy tycz ne pro jek to we do ty czą ce bu - do wy cią gu pie szo -ro we ro we go czy za to ki au to bu so wej. Do dat ko wo roz - Techniczne seminaria PSWNA cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem uczestników 40
pi sa no ca łą część geo de zyj ną, aby pro jek tant wie dział, co le ży w je go za kre sie obo wiąz ków. Do da no ta kże za ło że nia kosz to ry so we, a w ostat nim cza sie po wsta ły wy tycz ne od no szą ce się do ba rier ochron nych. Jak pod kre śla dy rek tor ZDW w Ka - to wi cach, two rzo ne wy tycz ne nie są kon ku ren cją dla tych opra co wa nych przez GDD KiA. Sta no wią jed nak od - po wiedź na za po trze bo wa nie dla nie - co in nych uwa run ko wań obo wią zu ją - cych na dro gach wo je wódz kich. Zro bi li śmy ta ki pa kiet wy tycz - nych, że by pro jek tant zo stał osa dzo - ny w pew nych re aliach. Do star cza my mu to, cze go od nie go ocze ku je za - ma wia ją cy. Wy tycz ne jed nak nie za - stę pu ją ca łe go pra wa, a sta no wią je - dy nie je go ze bra nie i uszcze gó ło wie - nie do re ali za cji okre ślo ne go ce lu mó wi przed sta wi ciel ZDW. Wszy scy wie dzą co ro bić, a jed nak... W za so bach ka to wic kie go ZDW po za wy tycz ny mi pro jek to wy mi są ta - kże wy tycz ne tech nicz ne dla dróg wo je wódz kich. Dzię ki nim wszy scy użyt kow ni cy pro ce su bu dow la ne go dys po nu ją jed na ko wą wie dzą. Wy ko - naw cy na dłu go przed ogło sze niem prze tar gu wie dzą cze go in we stor bę - dzie ocze ki wał. Co wa żne, no we, cy - klicz nie ak tu ali zo wa ne wy tycz ne (obec nie go to wy jest już zbiór wy - tycz nych na 2013 rok) by ły wpro wa - dza ne po wcze śniej szym ich prze te - sto wa niu na bu do wach. Wy tycz ne tech nicz ne są opu bli - ko wa ne i sta no wią pra wo lo kal ne, bo wiem sej mik wo je wódz twa upo - An drzej Wy szyń ski, pre zes PSW NA: Ostat ni czas dla dro go wnic twa nie był ła twy. W wie lu prze ka zach do ty czą cych na - szej bra nży, lu dzi zaj mu ją cych się bu do wa - niem dróg przed sta wia no ja ko nie kom pe - tent nych, nie zna ją cych się na swo jej pra cy. Ta kie krzyw dzą ce po glą dy szcze gól nie do - ty ka ją nas, któ rzy z dro ga mi je ste śmy zwią - za ni od lat i wie my jak wie le do brych rze czy w tym cza sie uda ło nam się zro bić. Nie ste ty cza sem zda rza ją się ta kże przy - kła dy złych prak tyk, nie po win ny one jed - nak ude rzać w do bre imię ca łej bra nży. Ja - ko śro do wi sko dro go wców, sta ra ją cych się na le ży cie wy ko ny wać swo ją pra cę, po win - ni śmy za bie gać o eli mi no wa nie za cho wań, któ re nie słu żą ani dro gom, ani wi ze run ko - wi bra nży. Dba łość o to le ży w in te re sie za - rów no in we sto rów, jak i wy ko naw ców i je - stem prze ko na ny, że po tra fi my kom pe - tent nie współ pra co wać w tym za kre sie. Te raz, w przed dzień ko lej nej per spek ty - wy unij nej, ta współ pra ca jest szcze gól nie istot na. Wspól nie po win ni śmy wy cią gnąć wnio ski z pierw sze go okre su, któ ry nie wa żnił mnie do wpro wa dza nia stan - dar dów na dro gach wo je wódz kich in for mu je Zbi gniew Ta bor. Wpro - wa dzi li śmy mię dzy in ny mi dla SMA dwa ro dza je as fal tu PMB 45/80-55 w cią gu dro gi i na obiek tach mo sto - wych, na to miast w stre fie skrzy żo wa - nia PMB 25/55-60. Do dat ko wo w naj - now szych wy tycz nych wy ró żnio na stre fa skrzy żo wa nia bę dzie roz sze rzo - na, ze wzglę du na czas ob cią że nia na - wierzch ni, o stre fę ru chu po wol ne go. Dla be to nu as fal to we go dla war - stwy ście ral nej sto so wa nej tyl ko oka zał się ta kim suk ce sem, na ja ki li czy li - śmy i przy go to wać się do no we go roz da - nia za rów no od stro ny prze pi sów, jak iwy ko naw stwa. Nasz wkład w dą że niu do te go ce lu, to mię dzy in ny mi se mi na ria, na któ rych wciąż ma my mnó stwo cie ka wych spraw do omó - wie nia pre zen tu je my naj now sze roz wią - za nia, dys ku tu je my o prze pi sach i po ka zu - je my kie run ki roz wo ju dro go wnic twa. Je stem prze ko na ny, że je śli sku pi my się na rze czach wa żnych, bę dzie my dzia łać ofen syw nie i z opty mi zmem pa trzeć w przy szłość, to za kil ka lat po zwo li nam to z sa tys fak cją stwier dzić, że pie nią dze unij ne zo sta ły wy da ne do brze i wszy scy je - ste śmy za do wo le ni. Je że li bę dzie my ofen syw nie i po zy tyw - nie pa trzeć w przy szłość, to bę dzie na sza naj lep sza dro ga do suk ce su. w cią gu dro gi prze wi dzia no as falt wie lo ro dza jo wy 35/50 al bo as falt mo - dy fi ko wa ny PMB 45/80-55. Re gu łą jest to, że nie sto su je my zwy kłych as fal tów dro go wych, tyl ko wie lo ro dza jo we al bo mo dy fi ko wa ne. Wwy tycz nych za pi sa na jest sta ła 4- cm gru bość war stwy ście ral nej i 8-cm war stwy wią żą cej, jest też je den ro - dzaj pod bu do wy za sad ni czej mó wi dy rek tor ZDW. No wo ścią w sto sun ku do ist nie ją - cych w Pol sce wy tycz nych tech nicz - nych są wy ma ga nia wo bec ba da nia 41
ty pu mie szan ki mi ne ral no -as fal to wej, któ re szcze gó ło wo opi su ją wy ma ga - nia za ma wia ją ce go co do spra woz da - nia z ba da nia ty pu oraz wzór for mu - la rza kon tro l ne go. Wcze śniej wy ko naw ca wie dział, że ma zło żyć re cep tę, ale po ję cie re - cep ty mie szan ki mi ne ral no -as fal to - wej by ło przez nie go trak to wa ne bar dzo sze ro ko stwier dza Zbi gniew Ta bor. W na szych wy tycz nych ba - da nia ty pu jest do kład nie roz pi sa ne punkt po punk cie, ja ki kom plet do - ku men tów na le ży przy go to wać, jest też go to wy for mu larz kon tro l ny, wktó rym wy ko naw ca na no si pew ne da ne z re cep ty, a my spraw dza my czy wszyst ko jest zro bio ne, jak na le - ży. W od dziel nych wy tycz nych uję to też zwią za nia mię dzy war stwo we oraz po łą cze nia i gru bo ści pa kie tów warstw. Po mi mo wy zna cze nia wy tycz nych tech nicz nych, wy ko naw cy wciąż po - peł nia ją błę dy. Nie bra ku je firm, któ re usi łu ją za twier dzić ma te ria ły nie zgod - ne z wy ma ga nia mi. Po dej mo wa ne są też pró by wy ko na nia prac z in nych ma te ria łów niż za twier dzo ne, czy też pro wa dze nia prac nie zgod nie z usta - lo ną tech no lo gią. W ostat nim cza sie pla gą jest też uchy la nie się wy ko naw ców od na - praw w okre sie rę koj mi. Teo re tycz nie w tym okre sie ma my dro gę chro nio - ną, w prak ty ce jed nak wy ko naw cy nie przy je żdża ją na prze glą dy po gwa - ran cyj ne, nie re agu ją na na sze we - zwa nia, a fir my ubez pie cze nio we, nie chcąc pła cić od szko do wań, uru cha - mia ją szta by swo ich praw ni ków mó wi dy rek tor ZDW. Je śli cho dzi o nie pra wi dło wo ści w re cep tach, to na gmin ny jest brak spra woz dań zwy ko ny wa nych ba dań, wpi sy wa ne są też błęd ne jed nost ki oraz sym bo le. Bra ku je za łącz ni ków do re cept czy de kla ra cji zgod no ści ma te ria łów ze zna kiem CE lub B. Zda rza się nie - zgod ność re cep ty z do łą czo ny mi do - ku men ta mi, błę dy w ob li cze niach as - fal tu roz pusz czal ne go, lub w ob li cze - niach wol nej prze strze ni w mie szan ce mi ne ral nej. Nie wszyst ko da się roz wią zać wy tycz ny mi Je śli cho dzi o wy ko naw cę, pro ble - mem jest też wy bo ista dro ga pro wa - dzą ca do je go wy bo ru. Dy rek tor Zbi - gniew Ta bor za bez sen sow ne uzna je sta wia nie wy ko naw cy ja kich kol wiek kry te riów i wy mo gów sko ro ten mo - że przed ło żyć do ku ment, któ ry speł - ni te wy mo gi w myśl ar ty kuł 26 ustęp 2b Pra wa za mó wień pu blicz - nych, w któ rym czy ta my że wy ko - naw ca mo że po le gać na wie dzy i do świad cze niu, po ten cja le tech - nicz nym, oso bach zdol nych do wy - ko na nia za mó wie nia lub zdol no - ściach fi nan so wych in nych pod mio - tów, nie za le żnie od cha rak te ru praw ne go łą czą cych go z ni mi sto - sun ków. Wy ko naw ca w ta kiej sy tu - acji zo bo wią za ny jest udo wod nić za ma wia ją ce mu, iż bę dzie dys po no - wał za so ba mi nie zbęd ny mi do re ali - za cji za mó wie nia, w szcze gól no ści przed sta wia jąc w tym ce lu pi sem ne zo bo wią za nie tych pod mio tów do od da nia mu do dys po zy cji nie - zbęd nych za so bów na okres ko rzy - sta nia z nich przy wy ko na niu za mó - wie nia. Czę sto sły szy się py ta nie, dla cze - go za ma wia ją cy wy brał ta kie go wy ko - naw cę prze cież wia do mo by ło, że on te go nie zro bi do brze i ter mi no wo. Od po wie dzią na to jest wła śnie wspo - mnia ny art. 26 ust. 2b. Li be ra li za cja ryn ku li be ra li za cją, ale je śli wy da je my pie nią dze, to chcie li by śmy uzy skać od po wied nią ja kość. Tym cza sem ten ar ty kuł sku tecz nie to blo ku je prze rzu - ca jąc na za ma wia ją ce go peł ną od po - wie dzial ność za ja kość, w myśl za sa - dy, sko ro so bie wy bra łeś ta kie go wy - ko naw cę, to te raz masz od nie go ją wy eg ze kwo wać stwier dza Z. Ta bor. Przy po mi na jąc jed no cze śnie art. 91 ust. 3 Pzp mó wią cy że kry te ria oce ny ofert nie mo gą do ty czyć wła ści wo ści wy ko naw cy, a w szcze gól no ści je go wia ry god no ści eko no micz nej, tech - nicz nej lub fi nan so wej. Te dwa ar ty ku ły spro wa dza ją się do te go, że ja coś mo gę zro bić, dla te - go, że zna jo my szwa gra się na tym zna, wy star czy że on po twier dzi pi - sem nie, że udzie li mi wie dzy. To jest ab surd. Rów nie do brze kie row nik bu - do wy też mógł by nie mieć upraw nień, bo ktoś mógł by mu udzie lić wie dzy do da je dy rek tor. W art. 91 ust. 2 Pzp czy ta my, że oprócz ce ny, przy wy - bo rze wy ko naw cy mo żna brać pod uwa gę ta kże in ne kry te ria od no - szą ce się do przed mio tu za mó wie nia. Jest to cho cia żby ja kość, ale jak ja mam ją na eta pie ofer ty oce nić? Ja kich ja mam żą dać do ku men tów, że by spraw dzić czy jed na fir ma ofe ru je lep - szą ja kość niż in na fir ma, pa mię ta jąc o tym, że prze cież nie wol no mi oce - niać fir my? py ta przed sta wi ciel ZDW. KON RAD DU DEK 42