Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia niestacjonarne Kod 5.10/4/176 Nazwa Autorzy ścieżki Rok PSYCHOLOGIA PROFESJONALNEGO ZARZĄDZANIA ORGANIZACJAMI dr hab. prof. UWr. Stanisław A. Witkowski kierownik dr Joanna Mesjasz, dr Agnieszka Fornalczyk, dr Henryk Jarosiewicz V Semestr 10 Liczba godzin 135 Forma zajęć Tematyka zajęć i prowadzący Wykład, konwersatorium, konwersatorium z elementami warsztatu, ćwiczenia Przywództwo w organizacji (15 godz.) wykład Prof. Stanisław Witkowski Kultura organizacyjna (45 godz.) konwersatorium Tożsamość kulturowa organizacji i klimat organizacyjny (30 godz.) konwersatorium z el. warsztatu dr Dorota Kanafa-Chmielewska Kultura organizacyjna a sposób komunikacji w przedsiębiorstwie (15 godz.) konwersatorium dr Katarzyna Durniat Kompetencje menedżerskie w kształtowaniu kultury organizacyjnej (15 godz.) konwersatorium dr Jagoda Stompór-Świderska Profesjonalny dobór kadr - kwestionariusz Hollanda( 30 godz.) ćwiczenia dr Henryk Jarosiewicz Zjawisko szoku kulturowego w przedsiębiorstwach globalnych (30 godz.) - konwersatorium dr Jagoda Stompór-Świderska Wymagania wstępne Ukończony IV rok Założenia i cele nabycie umiejętności diagnozy kultury organizacyjnej, rozumianej jako "osobowość" przedsiębiorstwa warunkująca jego relacje z otoczeniem rynkowym jak i kształtująca klimat organizacyjny firmy, 1
Formy Warunki analiza zagadnienia przywództwa, kompetencji menedżerskich w kształtowaniu kultury organizacyjnej, zapoznanie uczestników z przyczynami powstawania, przebiegiem i sposobami zwalczania szoku kulturowego w organizacjach multikulturowych wykład wprowadzający kończy się zaliczeniem na zal 4 punkty ECTS student uzyskuje po zdaniu egzaminu końcowego każdy blok zajęć kończy się zaliczeniem na ocenę na podstawie warunków opisanych w syllabusach. Jeżeli na blok składa się kilka zajęć w indeksie obok nazwy student wpisuje wszystkie osoby prowadzące zajęcia. Oceną końcową jest średnia z uzyskanych przez studenta ocen cząstkowych, którą wpisuje wyznaczony prowadzący. Niezaliczenie jednych zajęć z bloku oznacza niezaliczenie całego bloku. Brak jednego z bloków oznacza niedopuszczenie do egzaminu końcowego egzamin pisemny obejmujący wiadomości z treści programowych z całej ścieżki obecność obowiązkowa; zwolnienie lekarskie w przypadku nieobecności; zaliczenie nieobecności przed kolejnymi zajęciami w godzinach konsultacji prowadzącego aktywność znajomość literatury przygotowywanie zadań domowych pozytywne zaliczenie prac cząstkowych obejmujących wiadomości z poszczególnych tematów pozytywne zaliczenie testu pisemnego obejmującego wiadomości z treści programowych całej ścieżki ECTS 16 punktów (oceny) + 4 punkty (egzamin) 2
Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia niestacjonarne Kod 176 Nazwa Status Autor programu Rok PRZYWÓDZTWO W ORGANIZACJI Zajęcia uzupełniające z psychologii dr hab. prof. UWr. Stanisław Witkowski V Semestr 10 Liczba godzin 15 Forma zajęć Wykład Prowadzący Wymagania wstępne dr hab. prof. UWr. Stanisław Witkowski Ukończony IV rok Założenia i cele wykład wprowadzający do bloku: Psychologia profesjonalnego zarządzania organizacjami. Formy Egzamin Warunki obecność znajomość prezentowanych zagadnień Pozytywna ocena z egzaminu ECTS 4 (student uzyskuje 4 punkty ECTS po pozytywnie zdanym egzaminie końcowym) Treści programowe: 1. Przedmiot i metody psychologii zarządzania. 2. Przywództwo i kierownictwo- różne podejścia terminologiczne i teoretyczne. 3. Modele kompetencji menedżerów różnych okresów transformacji: konstrukcja modeli kompetencyjnych rynek pracy a dynamika zmian oczekiwań kompetencyjne wobec menedżerów, metody diagnozy kompetencji i prognozowania efektywności przywództwa, 3
walidacja metod dla celów doboru zawodowego 4. Styl kierowania polskich i zachodnich menedżerów. Wybrane wyniki międzynarodowego programu GLOBE. 5. Kierowanie zespołem: style kierowania i wyznaczniki ich efektywności ( koncepcje Leikerta, Vrooma-,Yettona,, Blak a- Moutona), szanse i zagrożenia pracy zespołowej dobór do zespołu a dobór na określone stanowisko 6. Klimat organizacyjny jako psychologiczny wskaźnik efektywności przywództwa Dyskusja na temat klimatu i kultury organizacyjnej na podstawie filmu Nie ma zmiłuj. obowiązkowa uzupełniająca Mączyński J., Witkowski S.A..(2001), Międzykulturowa percepcja przywództwa, (w:) Listwan T., Witkowski S.A., ( 2008), Sukces w zarządzaniu. Problemy organizacyjno-zarządcze i psychospołeczne. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Mączyński J., (1998), Diagnoza partycypacji decyzyjnej. Warszawa, IFiS PAN. Witkowski S.A., Listwan T., (red.), Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Difin, Warszawa. Witkowski S.A.(1995), Psychologiczna prognoza efektywności kierowania. Możliwości i ograniczenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław Kożusznik B., (2002),Zachowania człowieka w organizacji, PWE, Warszawa Witkowski S.A., Ilski S., (2000),Walidacja Kwestionariusza Ról Zespołowych., Przegląd Psychologiczny, tom 43, nr 1. Witkowski S.A., (2000), Psychologiczne sylwetki polskiego menedżera okresu transformacji (w:) Witkowski S.A. (red.), Psychologiczne wyznaczniki sukcesu w zarządzaniu, Prace Psychologiczne LII tom Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław. 4
Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia niestacjonarne Kod 176 Nazwa Status Autor programu Rok KULTURA ORGANIZACYJNA Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Joanna Mesjasz, dr Katarzyna Durniat V Semestr 10 Liczba godzin 45 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Konwersatorium dr Dorota Kanafa-Chmielewska, dr Katarzyna Durniat Ukończony IV rok Założenia i cele Nabycie umiejętności diagnozy kultury organizacyjnej, rozumianej jako "osobowość" przedsiębiorstwa warunkująca jego relacje z otoczeniem rynkowym jak i kształtująca klimat organizacyjny firmy. Realizowane zajęcia zakładają studia nad współczesnymi zagadnieniami komunikacji w przedsiębiorstwach zróżnicowanych pod względem kultury organizacyjnej. Formy Warunki Ocena obecność i aktywność na zajęciach pozytywna ocena z kolokwium pozytywna ocena pracy polegającej na diagnozie kultury organizacyjnej pozytywna ocena z projektu ECTS 6 TOŻSAMOŚĆ KULTUROWA I KLIMAT ORGANIZACJI Treści programowe: 1. Pojęcie kultury organizacyjnej. 5
2. Modele kultury organizacyjnej. 4. Przejawy i składniki kultury organizacyjnej. 6. Rola kultury i klimatu organizacyjnego dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. 7. Uwarunkowania kultury organizacyjnej. 8. Kultura organizacyjna w kryzysie. 9. Metody diagnozy kultury organizacyjnej. 11. Zmiana kulturowa. 12. Kultura organizacyjna organizacji uczących się i organizacji przyszłości. 13. Analizy przypadków klimatu i kultury organizacyjnej przedsiębiorstw. 15. Patologiczny wpływ kultury na organizacje. obowiązkowa Hofstede.G. (2000). Kultury i organizacje. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. Sikorski Cz. (2002). Kultura organizacyjna. Warszawa: C.H. Beck Zbiegień-Maciąg L. (2002). Kultura w organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Koźmiński A.K., Piotrowski W. (2000). Zarządzanie teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN uzupełniająca Bratnicki M, Kryś R, Stachowicz J.(1988). Kultura organizacyjna przedsiębiorstw. Warszawa: PWE. Crozier M. (1993). Przedsiębiorstwo na podsłuchu. Warszawa: PWE. Dobrzyński M., Grzywacz W. (2001). Europejski kwestionariusz do badania klimatu i kultury organizacyjnej. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im, O. Langego we Wrocławiu. Wrocław: Wyd. Akademii Ekonomicznej. Gestmann M. (2001). Sabotaż w miejscu pracy. Kraków. Laszczak. M.(1999). Patologie w organizacji. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu. Makin P, Cooper C. (2000). Organizacje a kontakt psychologiczny. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN Nestorowicz P. (2001). Organizacja na krawędzi chaosu. Kraków. Robbins S.P. (2000). Zasady zachowania w organizacji. Poznań: Zysk i S- ka Sikorski Cz. (1990). Kultura organizacyjna instytucji. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Sułkowski Ł. (2000). Kulturowa zmienność organizacji. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Trompenaars F,Ch., Hampden-Turner (2002) Siedem wymiarów kultury. Kraków: Oficyna Ekonomiczna. KULTURA ORGANIZACYJNA A STYL KOMUNIKACJI W PRZEDSIĘBIORSTWIE Treści programowe: 1. Kultura organizacyjna a komunikacja w przedsiębiorstwie - podstawowe zagadnienia. 2. Kultura organizacyjna i jej typy. 3. Teorie struktur organizacyjnych i komunikacji masowej. 6
4. Kultura korporacji a strategie komunikacji z otoczeniem zewnętrznym. 5. Public relations - skuteczne kształtowanie opinii przez korporację. obowiązkowa Gesteland R. (2000). Różnice kulturowe a zachowania w biznesie. Warszawa: PWN. Hofstede G. (2000). Kultury i organizacje. Warszawa: PWE Koopman L.P., Mączyński J., Den Hartog N.D., Witkowski A.S. and 48 coauthors. (2001). Perception of Societal Culture and Preferred Leadership Styles in North/West and South/East European Countries. Polish Journal of Applied Psychology, Volume 1, Number 1, 2001, s. 7-22. Kożusznik B. (1994). Psychologia w pracy menedżera. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Olson S. R. (1995). Komunikacja w organizacji i zarządzaniu. Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej. Steinmann H., Schreyogg G. (1998). Zarządzanie. Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej Stewart D. (1996). Praktyka kierowania. Warszawa: PWN Warner T. (1998).Umiejętności w komunikowaniu się na przykładzie firmy. Kraków: WPSB 7
Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia niestacjonarne Kod 176 Nazwa Status Autor programu Rok KOMPETENCJE MENEDŻERSKIE W KSZTAŁTOWANIU KULTURY ORGANIZACYJNEJ Zajęcia uzupełniające z psychologii dr hab. prof. UWr. Stanisław Witkowski V Semestr 10 Liczba godzin 15 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Konwersatorium dr Jagoda Stompór-Świderska Ukończony IV rok Założenia i cele Nabycie wiedzy na temat znaczenia przywództwa w kształtowaniu kultury organizacyjnej Formy Ocena Warunki obecność i aktywność na zajęciach zaliczenie testu ECTS 2 Treści programowe: 1. Pojęcie kultury organizacyjnej. 2. Funkcje kultury w organizacji. 3. Zasoby ludzkie i ich wykorzystanie w organizacji. 4. Koncepcje kompetencji menedżerskich. 5. Rola liderów i menedżerów w kreowaniu oraz zmianie kultury. 8
7. Zarządzanie kulturą organizacyjną. obowiązkowa uzupełniająca Adamiec M., Kożusznik B. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkim. Katowice: Wyd. UŚ Hofstede G. (2000). Kultury i organizacje. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Sikorski Cz. (2002). Kultura organizacyjna. Warszawa: C.H. Beck Koźmiński A.K., Piotrowski W. (2000). Zarządzanie: teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Witkowski S.A. (1995). Psychologiczna prognoza efektywności kierowania. Możliwości i ograniczenia. Wrocław: Wyd. UWr Witkowski S.A. (2000). Psychologiczne sylwetki polskiego menedżera okresu transformacji, w: S.A. Witkowski (red.), Psychologiczne wyznaczniki sukcesu w zarządzaniu, tom V, Prace psychologiczne LII, Wrocław: Wydawnictwo UWr. Zbiegień-Maciąg L. (2002). Kultura w organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Bratnicki M, Kryś R, Stachowicz J.(1988). Kultura organizacyjna przedsiębiorstw. Warszawa: PWE. Drucker P. (1994). Menedżer skuteczny. Kraków: Akademia Ekonomiczna Sikorski Cz. (1990). Kultura organizacyjna instytucji. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Sułkowski Ł. (2000). Kulturowa zmienność organizacji. Warszawa. 9
Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia niestacjonarne Kod 176 Nazwa Status Autor programu Rok PROFESJONALNY DOBÓR KADR KWESTIONARIUSZ J. HOLLANDA Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Henryk Jarosiewicz V Semestr 10 Liczba godzin 30 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Ćwiczenia dr Henryk Jarosiewicz Ukończony IV rok Założenia i cele Celem jest zapoznanie z nowoczesnymi technikami doboru kadr do organizacji. Zapoznanie z teorią karier zawodowych J. Hollanda oraz z kwestionariuszem preferencji zawodu J. Hollanda. Nabycie umiejętności diagnozy preferencji zawodowych i osadzenie w kontekście teorii rozwoju zawodowego i zasad poradnictwa zawodowego Formy Ocena Warunki ECTS 4 obecność na zajęciach i aktywność znajomość literatury przygotowanie referatu pozytywna ocena badania preferencji zawodowych kwestionariuszem Hollanda Treści programowel: 1. Pojęcie funkcji personalnej w zarządzaniu. Struktura funkcji personalnej. 2. Kryteria doboru 3. Nowoczesne techniki doboru 10
4. Metodologia doboru 5. Założenia metody KPZ J. Hollanda: Usytuowanie w kontekście innych metod 6. Podstawy teoretyczne kwestionariusza Hollanda 7. Konstrukcja i opis metody 8. Procedura badania i technika obliczania wyników 9. Charakterystyka psychometryczna KPZ 10. Interpretacja wyników 11. Normy i kody 12. Zasady redagowania opinii. Analiza przykładowych badań 13. Badania porównawcze grup zawodowych 14. Podstawy doradztwa zawodowego. Zasady udzielanie porad zawodowych. obowiązkowa Bańka A. (2000). Działalność zawodowa i publiczna. W: (red.) J. Strelau, Psychologia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Listwan T. (red). (2004) Zarządzanie kadrami. Warszawa, Wyd. C.H. Beck. Nosal Cz., Piskorz, Świątnicki (1998). Kwestionariusz preferencji zawodowych J. Hollanda. W: (red.) Tomasz Witkowski, Nowoczesne metody doboru i oceny personelu, Wyd. Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków. Pomianowski R., Gała A. (1988). Badania zainteresowań zawodowych Inwentarzem Preferencji Zawodów (VPI) oraz Arkuszem Samopoznania (SDS). W: (red.) A. Biela, Z. Uchnast, T. Witkowski: Wykłady z psychologii, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL. Steinman H., Schreyogg G. (1995). Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem. Koncepcje, funkcje, przykłady. Wrocław: Oficyna Wyd. PWr. Witkowski T. (red.) (1998) Nowoczesne metody doboru i oceny personelu, Wyd. PSB Kraków. Wojtasik B. (1997). Warsztat doradcy zawodu. Wrocław: PWN. Uzupełniająca Adamiec M., Kożusznik B. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Aktor Kreator Inspirator. Kraków: >Akade<. Bańka A. (2003). Zawodoznawstwo. Doradztwo zawodowe. Pośrednictwo Pracy. Psychologiczne metody i strategie pomocy bezrobotnym. Wyd. PRINT-B Hornowska E., Paluchowski W.J. (2001). Rozwój zawodowy podstawowe założenia. W: (red.) T. Listwan, S. Witkowski Sukces w zarządzaniu. Problemy organizacyjno-zarządcze i psychospołeczne Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław, str. 230-255. Jarosiewicz H. (1998). Podmiotowe uwarunkowania powodzenia zawodowego. W: Acta Universitatis Wratislaviensis, No 2040, Prace Psychologiczne XCVIII, Wrocław, str. 33-64. Kulczycki M. (1990). Psychologiczne warunki radzenia sobie w życiu. W: (red.) A. Kargulowa, Poradnictwo wobec złożoności problemów człowieka i świata, (Materiały V Ogólnopolskiego Seminarium Naukowego Karpacz 11-14 maja 1987), Wydawnictwo U.Wr., Wrocław, s. 11-32. Pietrasiński Z. (1996). Przedsiębiorczość a mądrość. W: (red.) St. Witkowski, Psychologiczne wyznaczniki sukcesu w zarządzaniu, t. III, Wrocław. Witkowski S. (1995). Psychologiczna prognoza efektywności kierowania. Możliwości i ograniczenia. Wrocław. 11
Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2009/2010 Tryb studiów Studia niestacjonarne Kod 176 Nazwa Status Autor programu Rok ZJAWISKO SZOKU KULTUROWEGO W PRZEDSIĘBIORSTWACH GLOBALNYCH Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Jagoda Stompór-Świderska V Semestr 10 Liczba godzin 30 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Konwersatorium dr Jagoda Stompór-Świderska Ukończony IV rok Założenia i cele Zapoznanie uczestników z przyczynami powstawania, przebiegiem i sposobami zwalczania szoku kulturowego w organizacjach multikulturowych. Przygotowanie do pracy zawodowej na stanowisku związanym z zarządzaniem konfliktami w organizacji, rozwojem personelu, kształtowaniem komunikacji organizacyjnej. Formy Ocena Warunki znajomość literatury pozytywna ocena z pracy pisemnej ECTS 4 Treści programowe: 1. Zajęcia wprowadzające. Omówienie zakresu materiałowego i wprowadzenie podstawowych pojęć z zakresu psychologii interkulturowej. 2. Teorie porównań międzykulturowych, wymiary kultur narodowych 3. Opis, przebieg i przyczyny powstawania syndromu Szoku Kulturowego 12
4. Akulturacja i jej przebieg w zakresie funkcjonowania emocjonalnego, intelektualnego i tożsamościowego 5. Stereotypy i uprzedzenia. Powstawanie różnych rodzajów postaw w procesie akulturacji 6. Szok Kulturowy a stres - metody przełamywania Szoku Kulturowego a metody zarządzania stresem 7. Osobowościowe czynniki moderujące przebieg akulturacji 8. Kontekst społeczny a problemy adaptacyjne 9. Siła tradycji i przyzwyczajeń w kontekście problemów adaptacyjnych. 10.,11. Moderowanie przebiegu Szoku Kulturowego na poziomie zarządzania zasobami ludzkimi - budowanie zespołów międzynarodowych, dobór członków do takich zespołów, zarządzanie pracą "ponad granicami". 12. Zarządzanie zmianą w organizacji 13. Zarządzanie konfliktem w organizacji 14.,15. Prezentacja prac zaliczeniowych. obowiązkowa Hofstede G. (2000). Kultury i organizacje. Warszawa: PWE. Lambert T. (1999). Problemy zarządzania. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC. Marx E.(2000). Przełamywanie Szoku Kulturowego. Warszawa: Placet. Łużniak M. Skrypt autorski. Uzupełniająca Adamiec M., Kożusznik B. (2000). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Aktor Kreator Inspirator. Kraków: >Akade<. Bańka A. (2003). Zawodoznawstwo. Doradztwo zawodowe. Pośrednictwo Pracy. Psychologiczne metody i strategie pomocy bezrobotnym. Wyd. PRINT-B Hornowska E., Paluchowski W.J. (2001). Rozwój zawodowy podstawowe założenia. W: (red.) T. Listwan, S. Witkowski Sukces w zarządzaniu. Problemy organizacyjno-zarządcze i psychospołeczne Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław, str. 230-255. Jarosiewicz H. (1998). Podmiotowe uwarunkowania powodzenia zawodowego. W: Acta Universitatis Wratislaviensis, No 2040, Prace Psychologiczne XCVIII, Wrocław, str. 33-64. Kulczycki M. (1990). Psychologiczne warunki radzenia sobie w życiu. W: (red.) A. Kargulowa, Poradnictwo wobec złożoności problemów człowieka i świata, (Materiały V Ogólnopolskiego Seminarium Naukowego Karpacz 11-14 maja 1987), Wydawnictwo U.Wr., Wrocław, s. 11-32. Pietrasiński Z. (1996). Przedsiębiorczość a mądrość. W: (red.) St. Witkowski, Psychologiczne wyznaczniki sukcesu w zarządzaniu, t. III, Wrocław. Witkowski S. (1995). Psychologiczna prognoza efektywności kierowania. Możliwości i ograniczenia. Wrocław. 13