TYTUŁ OPRACOWANIA EKSPERTYZA MYKOLOGICZNA ADRES OBIEKTU Przedszkole Publiczne w Markuszowie ul. Lubelska 78 21-173 Markuszów OPRACOWANIE BRANŻOWE Technobud Przedsiębiorstwo Wielobranżowe ul. Piłsudskiego 22, 20 011 Lublin tel:. 609 332 000, 81 444 58 11, 504 168 314 OPRACOWALI L.P. IMIĘ, NAZWISKO PIECZĄTKA PODPIS 1. mgr inż. Mirosław Zaród 2. mgr Katarzyna Kłos DATA LUTY 2012
1. PODSTAWA OPRACOWANIA... 3 2. PRZEDMIOT OPRACOWANIA... 3 3. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA... 4 4. OPIS TECHNICZNY OBIEKTU... 4 5. IDENTYFIKACJA WYKRYTYCH GRZYBÓW... 25 6. WYNIKI PRZEGLĄDU... 27 7. ZALECENIA... 29 2
1. PODSTAWA OPRACOWANIA - Zlecenie Ikatt-Szkol Teresa Imbor ul. Radzyńska 22/7, - wizja lokalna przeprowadzona przez autorów opracowania w dniu 7 lutego 2012 roku, - pomiary wilgotności murów, - badania stopnia zasolenia tynków, - badania grzybów, - wywiady przeprowadzone z użytkownikami ww. budynku, - dokumentacja fotograficzna wykonana przez autora opracowania, - opracowania, literatura i obowiązujące normy prawne, - Instrukcja Instytutu Techniki Budowlanej nr 349/97 Metody zabezpieczeń istniejących budynków mieszkalnych przed szkodliwym działaniem grzybów pleśniowych, - "Ochrona budynków przed korozją biologiczną" Jerzy Ważny, - Zagrożenia biologiczne budynku Bronisław Zyska, - Ustawa z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane, - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. z dnia 15 czerwca 2002 r.) 2. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest ocena zagrożeń mykologicznych w obiekcie i możliwości modyfikowania mikroklimatu w budynku użyteczności publicznej w przedszkolu. 3
3. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA Ekspertyza zawiera zagadnienia związane ze stanem mykologicznym oraz technicznym elementów budynku. Jako cel postawiono określenie stanu technicznego budynku w aspekcie korozji biologicznej. Opracowanie zawiera wnioski i zalecenia. Znajdują się tu szczegółowe badania makro i mikroskopowe zasadniczych elementów budynku, ze szczególną analizą pomieszczeń, w których przebywają dzieci. 4. OPIS TECHNICZNY OBIEKTU 4.1 Charakterystyka badanego budynku 4.1.1. Opis ogólny budynku WIDOK OGÓLNY BUDYNKU Widok frontu budynku przedszkola Budynek wzniesiono w latach 40 tych (niektóre źródła podają, że budowę rozpoczęto w latach 1937-1938). Wejście główne znajduje się od strony południowej, istnieje także drugie wejście (służbowe) od strony podwórza, do którego jest osobny wjazd. Budynek zamknięty jest ogrodzeniem z siatki. 4
4.1.2. Elewacja budynku Przeprowadzono remont częściowy elewacji. Wykonano nowe izolacje poziome i pionowe. Na ścianach wykonano tynki renowacyjne. 4.1.3. Warunki zewnętrzne, w jakich prowadzono badania Warunki panujące na zewnątrz w dniu oględzin: wilgotność powietrza 48,8 %, temp. -14 st. C Pobór powietrza do próby porównawczej w badaniach na obecność grzybów pleśni na zewnątrz budynku 4.1.4. Opis pomieszczeń sal, w których przebywają dzieci Ściany od wewnątrz otynkowane i wymalowane farbami emulsyjnymi. Na powierzchniach ścian nie stwierdzono makroskopowo obecności grzybów pleśniowych. W przedszkolu prowadzone są zajęcia dla dzieci z klas 0. Prowadzone są także zajęcia z dziećmi do lat trzech. Warunki lokalowe przedszkola zapewniają opiekę wszystkim dzieciom w wieku przedszkolnym z terenu gminy. 5
Korytarz na piętrze, otwór wentylacyjny przy wejściu na strych. Wentylacja jest sprawna. PIĘTRO Sala nr 3 Wygląd ogólny sali nr 3 6
Brak nawiewnika W oknach w pomieszczeniu zamontowano nawiewniki. Zapewnia to stały dostęp powietrza. 7
Warunki panujące w pomieszczeniu. Wilgotność powietrza 28,8 %, temperatura 19,2 st. C W celu weryfikacji pomiarów użyto kilku mierników. Wskazania są takie same. 8
Ściany w budynku są suche. 3,9 % wilgotności względnej odpowiada 0,41 % wilgotności masowej, zaś 1,6 % to 0,16 % wilgotności masowej 9
10
Wentylacja jest sprawna Sala nr 3 Pobór powietrza urządzeniem RCS standard w pomieszczeniu do analizy mikrobiologicznej. Próbki pobierano na wysokości ok. 0,9 m na powierzchnia podłogi 11
Pobór próby grzybów pleśniowych z wykładziny. Do badania odciskowego użyto dwustronnych pasków odciskowych, Tryptic Soy Agar z TTC / Agar z różem bengalskim. Sala nr 2 12
Warunki panujące w pomieszczeniu: wilgotność powietrza 24,3 %, temperatura 21,4 st. C Przegrody w pomieszczeniu są suche 13
Wentylacja działa sprawnie 14
Ramy okienne wyposażone w nawiewniki Wygląd ogólny sali nr 1, na piętrze 15
Ściany w sali są suche Obydwa otwory wentylacyjne są drożne. Wentylacja działa sprawnie. 16
Korytarz na parterze. Wilgotność powietrza w granicy normy. Widok sali sześciolatków pomieszczenie na parterze. 17
Pobór powietrza do badań mikrobiologicznych powietrza urządzeniem RCS standard w pomieszczeniu do analizy laboratoryjnej. Próbki pobierano na wysokości ok. 1.0 m na powierzchnia podłogi Mury w pomieszczeniu są suche 18
Pobrano próbki wykładziny do badań makroskopowych Przewody wentylacyjne są drożne Racjonalnie zaprojektowana oraz poprawnie funkcjonująca wentylacja jest jednym z podstawowych środków zapewnienia środowisku korzystnych relacji cieplno gazowych, a jednocześnie ochrony budynku przed wilgocią. 19
Warunki, w jakich dokonywano oględzin: wilgotność powietrza: 32,2 %. Temperatura 22,5 ºC. Przy podwyższonej wilgotności powietrza (od 60 % wzwyż) następuje szybsze niszczenie zawilgoconych przegród, zwiększony jest efekt szkodliwości chemicznych zanieczyszczeń powietrza. W tym przypadku bakterie i grzyby nie mają korzystnych warunków do rozwoju. 4.1.5. Badania pomieszczeń pomocniczych 20
W pomieszczeniach łazienki na parterze stwierdzono zawilgocenie ścian bez aktywnych śladów zagrzybienia. W roku 2012 przewidziany jest remont ścian wewnętrznych. Miejscowo podwyższona wilgotność. Ściana mokra na wysokości 0,4 m. 20 cm wyżej ściana jest sucha 21
Przegroda w kuchni jest sucha 22
4.1.6. Badania więźby dachowej Widok więźby dachowej 23
Pomiar wilgotności drewna. Użyto do tego sondy wgłębnej miernika wilgotności Extech MO297 Na elementach więźby dachowej nie stwierdzono zagrzybienia grzybami domowymi oraz grzybami pleśniowymi. 24
Technobud P.W. 5. IDENTYFIKACJA WYKRYTYCH GRZYBÓW Data rozpoczęcia badania 07.02.2012 r. Data zakończenia badania 17.02.2012 r. Data wystawienia sprawozdania 20.02.2012 r. Do badań pobrano cztery próby. Znajdowały się one na 3 płytkach z agarem Saboraud a. Następnie płytki inkubowano 10 dób w temp. pokojowej, po czym dokonano identyfikacji poszczególnych rodzajów i gatunków grzybów pleśniowych. Próba nr 1 Próba nr 2 Próba nr 3 Próba odciskowa 25
Zidentyfikowano następujące grzyby: Lp. Miejsce poboru próby 1. Próba zderzeniowa sala nr 3, piętro Wynik badania Ogólna liczba kolonii: 6 kolonii Ogólna liczba grzybów pleśni w jtk/ 1 m 3 powietrza: 150 Wykryto następujące gatunki grzybów pleśniowych: Penicilium sp., Oidiodendron flavum 2. Próba zderzeniowa sala sześciolatków, parter 3. Próba zderzeniowa porównawcza powietrze na zewnątrz budynku 4. Próba odciskowa sala nr 3, piętro Ogólna liczba kolonii: 5 kolonii Ogólna liczba grzybów pleśni w jtk/ 1 m 3 powietrza: 125 Wykryto następujące gatunki grzybów pleśniowych: Penicilium sp., Chaetomium elongatum, Oidiodendron flavum, Ogólna liczba kolonii: 5 kolonii Ogólna liczba grzybów pleśni w jtk/ 1 m 3 powietrza: 125 Wykryto następujące gatunki grzybów pleśniowych: Penicilium sp., Oidiodendron flavum Ogólna liczba grzybów pleśni w jtk/ 1 m 2 powierzchni: 2,2 x 10 2 Wykryto następujące gatunki grzybów pleśniowych: Cladosporium herbarum, Penicilium sp., Chaetomium elongatum jtk jednostki tworzące kolonie 26
OCENA STOPNIA AKTYWNOŚCI BADANYCH PLEŚNI Zgodnie z kryteriami oceny stopnia aktywności grzybów pleśni z pobranych próbek wyniki zawierają się w przedziałach świadczących o istnieniu mikoflory pleśniowej jako normalnego stanu zanieczyszczenia (typowe dla obiektu warunki higieniczno sanitarne). Należy zauważyć, że zidentyfikowane rodzaje i gatunki grzybów pleśniowych występujące w próbie pobranych w Przedszkolu Publicznym nie mogą stanowić potencjalnego zagrożenia zdrowia użytkowników tych pomieszczeń, gdyż występują w normalnych ilościach, porównywalnych do środowiska mieszkań. Dla zdrowych osobników inhalacja zarodników grzybów pleśniowych przenoszonych drogą powietrzną w normalnych warunkach nie powinna stanowić zagrożenia, gdyż drogi oddechowe posiadają mechanizmy obronne, samooczyszczające. 6. WYNIKI PRZEGLĄDU W ramach wykonywanego przeglądu obiektu przeprowadzono: oględziny makroskopowe, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień mykologicznych, badania mikroskopowe grzybów pomiary wilgotności powierzchniowej murów przy wykorzystaniu miernika Extech MO 297. Jest to metoda nieniszcząca, oparta na pomiarach energią wysokiej częstotliwości, pomiar sprawności działania wentylacji w salach i na korytarzach. 6.1 Oględziny makroskopowe Przeprowadzone w ramach przeglądu szczegółowe oględziny pomieszczeń obiektu pozwalają stwierdzić, iż obiekt znajduje się w dostatecznym stanie technicznym z punktu widzenia mykologii budowlanej. W wyniku oględzin obiektu stwierdzono: - występowanie zawilgocenia ścian budynku w łazience personelu, - brak występowania grzybów domowych i grzybów pleśniowych. 27
6.2 Pomiary wilgotności powierzchniowej i strukturalnej murów Badania wilgotności murów przeprowadzono przy zastosowaniu metody nieniszczącej, opartej na pomiarach energią wysokiej częstotliwości. Do badań nieniszczących zastosowano miernik Extech MO 297, pozwalający na określenie średniej wilgotności materiału do głębokości 3 cm. Budynek posiada nowe izolacje pionowe i poziome. Mury wcześniej były zawilgocone. Proces wysychania może potrwać jeszcze ok. roku. Klasyfikacja stopnia zawilgocenia ścian i murów wg normy DIN Lp. Wilgotność muru [%] Stopień zawilgocenia muru 1 < 3 właściwy, dopuszczalny w pomieszczeniach mieszkalnych i użyteczności publicznej 2 3 5 podwyższony 3 5 8 mury średnio zawilgocone 4 8 12 mury zawilgocone 5 > 12 mury silnie zawilgocone 6.2.1. Wyniki pomiarów wilgotności ścian zewnętrznych Zestawienie wyników badań wilgotności ścian wewnętrznych budynku Punkt pomiarowy Parter Punkt nr 1 - korytarz Punkt nr 2 sala dzieci Wysokość pomiarowa powyżej poziomu gruntu h [m.] 0,0 6 % 0,5 5 % 1,0 4 % 1,5 1 % 0,0 5 % 0,5 5 % 1,0 1 % 1,5 2 % Wilgotność w miejscu pomiaru [%] Temperatura pow. 23 0 C 28
Punkt nr 3 pomieszczenie administracyjne Punkt nr 4 - kuchnia Punkt nr 5 toaleta personelu Piętro Punkt nr 1 sala nr 3 Punkt nr 2 sala nr 2 Punkt nr 3 sala nr 1 Punkt nr 4 łazienka dzieci Punkt nr 5 - korytarz 0,0 6 % 0,5 4 % 1,0 3 % 1,5 8 % 0,0 8% 0,5 9 % 1,0 3 % 1,5 6 % 0,0 15 % 0,5 19 % 1,0 12 % 1,5 6 % 0,0 2 % 0,5 3 % 1,0 3 % 1,5 2 % 0,0 2 % 0,5 3 % 1,0 1 % 1,5 2 % 0,0 2 % 0,5 3 % 1,0 1 % 1,5 1 % 0,0 1 % 0,5 6 % 1,0 2 % 1,5 2 % 0,0 3 % 0,5 1 % 1,0 1 % 1,5 2 % Temperatura pow. 23 0 C Podsumowanie wyników pomiarów Mury w znacznej części należy określić jako suche. 7. ZALECENIA Po analizie szczegółowych oględzin i wykonanych badań mikroskopowych, przeprowadzonych badań wilgotnościowych sformułowano następujące wnioski dotyczące stanu pomieszczeń budynku ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień mykologicznych: 29
7.1. Pomieszczenia przebywania dzieci i korytarz piętra 7.1.1. Zamontować dodatkowy nawiewnik w każdej sali oraz na korytarzu piętra. Nawiewnik mechaniczny musi mieć wlot powietrza skierowany na sufit. Napływające do pomieszczenia powietrze zostanie wtedy w pierwszej fazie ogrzane i nie będzie skierowane bezpośrednio na użytkowników znajdujących się w pobliżu okna. 7.2. Parter budynku 7.2.1. Renowacje ścian parteru przeprowadzić zgodnie z harmonogramem wymiany tynków na tynki renowacyjne. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niejasności autor opracowania prosi o kontakt. Opracowali: mgr inż. Mirosław Zaród tel. kom. 609 332 000 tel. 81 444 58 11 mgr Katarzyna Kłos tel.: 535 584 000 Lublin, luty 2012 roku 30