Program wieloletni: Tworzenie naukowych podstaw postępu biologicznego i ochrona roślinnych zasobów genowych źródłem innowacji i wsparcia zrównoważonego rolnictwa oraz bezpieczeństwa żywnościowego kraju Jakub Martofel Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR Radzików 20.11.2017r.
Zadanie 1.2.: Gromadzenie i zachowanie w kolekcjach polowych, in vitro i kriokonserwacja charakterystyka, ocena, dokumentacja i udostępnianie zasobów genetycznych i informacji w zakresie roślin rolniczych oraz innych roślin użytkowych, spokrewnionych dzikich gatunków i roślin towarzyszących.
Cel prac wykonywanych w ramach zadania : opis botaniczny, charakterystyka biologiczna i ocena cech użytkowych kolekcji pszenicy jarej 1) materiałów genetycznych pochodzących z jednostek naukowo-badawczych i hodowlanych 2) materiałów odnawianych i rozmnażanych w kolekcjach zasobów genetycznych roślin
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.):
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 2. Gromadzenie obiektów roślin rolniczych, przyprawowych, zielarskich, energetycznych i rekultywacyjnych, innych roślin użytkowych i ich dzikich krewniaków oraz roślin towarzyszących- wykonano w 100%; 3. Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna i molekularna, ocena cech użytkowych tj. rolniczych, jakościowych i technologicznych; wstępne wytypowanie potencjalnych duplikatów do weryfikacji pod kątem ich usunięcia z kolekcji- wykonano w 100%; 4. Opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych oraz dokumentacji fotograficznej poszczególnych faz rozwojowych dotyczących obiektów z kolekcji do centralnej bazy danych EGISET- wykonano w 100%; 6. Przekazywanie nasion obiektów kolekcyjnych do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR PIB- wykonano w 100 % Przekazanie 5 kłosów/kolb zbóż regenerowanych obiektów do kolekcji referencyjnej Herbarium- wykonano w 100% 7. Udostępnianie zasobów genowych i informacji zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi umowami, standardami i obowiązującymi procedurami w ramach obszaru (zgodnie z zapotrzebowaniem odbiorców)- wykonano w 100% 10. Przygotowanie i przekazywanie do Koordynatora Obszaru 1 ekspozycji starych odmian kolekcyjnych (w formie nasion, części wegetatywnych roślin, kwiatostanów, snopków itp.) wraz z informacjami o przekazanych zasobach genetycznych w celu ich prezentacji podczas działań promocyjno-edukacyjno-szkoleniowych na stoisku wystawowym Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR-PIB.- wykonano w 100% 11. Uczestnictwo w opracowaniu projektu programu ochrony roślinnych zasobów genowych, który będzie realizowany po 2020 roku- wykonano w 100%.
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 2. Gromadzenie obiektów roślin rolniczych, przyprawowych, zielarskich, energetycznych i rekultywacyjnych, innych roślin użytkowych i ich dzikich krewniaków oraz roślin towarzyszących- wykonano w 100%; W roku 2017 pozyskano 2 obiekty W latach 2015-2016 było to 6 obiektów Łącznie pozyskano 8 form
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 2. Gromadzenie obiektów roślin rolniczych, przyprawowych, zielarskich, energetycznych i rekultywacyjnych, innych roślin użytkowych i ich dzikich krewniaków oraz roślin towarzyszących- wykonano w 100%; 3. Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna i molekularna, ocena cech użytkowych tj. rolniczych, jakościowych i technologicznych; wstępne wytypowanie potencjalnych duplikatów do weryfikacji pod kątem ich usunięcia z kolekcji- wykonano w 100%; W roku 2017 oceniono i poddano charakterystyce 51 obiektów W latach 2015-2016 charakterystyce poddano 34 obiekty Łącznie dokonano oceny 85 form
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 2. Gromadzenie obiektów roślin rolniczych, przyprawowych, zielarskich, energetycznych i rekultywacyjnych, innych roślin użytkowych i ich dzikich krewniaków oraz roślin towarzyszących- wykonano w 100%; 3. Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna i molekularna, ocena cech użytkowych tj. rolniczych, jakościowych i technologicznych; wstępne wytypowanie potencjalnych duplikatów do weryfikacji pod kątem ich usunięcia z kolekcji- wykonano w 100%; 4. Opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych oraz dokumentacji fotograficznej poszczególnych faz rozwojowych dotyczących obiektów z kolekcji do centralnej bazy danych EGISET- wykonano w 100%; W roku 2017 opracowane dane paszportowe dla 2 obiektów W latach 2015-2016 było to 6 obiektów Łącznie do centralnej bazy danych EGISET wprowadzono dane 8 obiektów
*-pozostałe 25 obiektów zostanie wysianych w roku 2018 w celu ponownego rozmnożenia. Jeden obiekt nie zostanie zregenerowany ponieważ przekazane nasiona nie kiełkowały. Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 2. Gromadzenie obiektów roślin rolniczych, przyprawowych, zielarskich, energetycznych i rekultywacyjnych, innych roślin użytkowych i ich dzikich krewniaków oraz roślin towarzyszących- wykonano w 100%; 3. Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna i molekularna, ocena cech użytkowych tj. rolniczych, jakościowych i technologicznych; wstępne wytypowanie potencjalnych duplikatów do weryfikacji pod kątem ich usunięcia z kolekcji- wykonano w 100%; 4. Opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych oraz dokumentacji fotograficznej poszczególnych faz rozwojowych dotyczących obiektów z kolekcji do centralnej bazy danych EGISET- wykonano w 100%; 6. Przekazywanie nasion obiektów kolekcyjnych do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR PIB- wykonano w 100% W roku 2017 przekazano nasiona 26* obiektów W latach 2015-2016 były to 34 obiekty Łącznie do przechowalni przekazano nasiona 60 form
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 2. Gromadzenie obiektów roślin rolniczych, przyprawowych, zielarskich, energetycznych i rekultywacyjnych, innych roślin użytkowych i ich dzikich krewniaków oraz roślin towarzyszących- wykonano w 100%; 3. Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna i molekularna, ocena cech użytkowych tj. rolniczych, jakościowych i technologicznych; wstępne wytypowanie potencjalnych duplikatów do weryfikacji pod kątem ich usunięcia z kolekcji- wykonano w 100%; 4. Opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych oraz dokumentacji fotograficznej poszczególnych faz rozwojowych dotyczących obiektów z kolekcji do centralnej bazy danych EGISET- wykonano w 100%; 6. Przekazywanie nasion obiektów kolekcyjnych do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR PIB- wykonano w 100% Przekazanie 5 kłosów/kolb zbóż regenerowanych obiektów do kolekcji referencyjnej Herbarium- wykonano w 100% W roku 2017 przekazano kłosy 85 obiektów w tym 34 form z lat 2015-2016
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 10. Przygotowanie i przekazywanie do Koordynatora Obszaru 1 ekspozycji starych odmian kolekcyjnych (w formie nasion, części wegetatywnych roślin, kwiatostanów, snopków itp.) wraz z informacjami o przekazanych zasobach genetycznych w celu ich prezentacji podczas działań promocyjno-edukacyjno-szkoleniowych na stoisku wystawowym Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR-PIB.- wykonano w 100% W roku 2017 przekazano 1 starą odmianę W latach 2015-2016 były to 2 odmiany Łącznie do przekazano 3 stare odmiany do przygotowania ekspozycji
Realizacja zadań w kolekcji pszenicy jarej (zad1.2.): 2. Gromadzenie obiektów roślin rolniczych, przyprawowych, zielarskich, energetycznych i rekultywacyjnych, innych roślin użytkowych i ich dzikich krewniaków oraz roślin towarzyszących- wykonano w 100%; 3. Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna i molekularna, ocena cech użytkowych tj. rolniczych, jakościowych i technologicznych; wstępne wytypowanie potencjalnych duplikatów do weryfikacji pod kątem ich usunięcia z kolekcji- wykonano w 100%; 4. Opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych oraz dokumentacji fotograficznej poszczególnych faz rozwojowych dotyczących obiektów z kolekcji do centralnej bazy danych EGISET- wykonano w 100%; 6. Przekazywanie nasion obiektów kolekcyjnych do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR PIB- wykonano w 50 % Przekazanie 5 kłosów/kolb zbóż regenerowanych obiektów do kolekcji referencyjnej Herbarium- wykonano w 100% 7. Udostępnianie zasobów genowych i informacji zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi umowami, standardami i obowiązującymi procedurami w ramach obszaru (zgodnie z zapotrzebowaniem odbiorców)- wykonano w 100% 10. Przygotowanie i przekazywanie do Koordynatora Obszaru 1 ekspozycji starych odmian kolekcyjnych (w formie nasion, części wegetatywnych roślin, kwiatostanów, snopków itp.) wraz z informacjami o przekazanych zasobach genetycznych w celu ich prezentacji podczas działań promocyjno-edukacyjno-szkoleniowych na stoisku wystawowym Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR-PIB.- wykonano w 100% 11. Uczestnictwo w opracowaniu projektu programu ochrony roślinnych zasobów genowych, który będzie realizowany po 2020 roku- wykonano w 100%.
Metodyka prowadzonych prac:
Obserwacje, pomiary i analizy wykonywano w zakresie: - charakterystyki morfologicznej (typ rozwojowy, pokrój, nasilenie nalotu woskowego, typ,barwe oraz kształt kłosa, barwe ziarna) - oceny cech rolniczo użytkowych (data kłoszenia, stopień odporności na występujące choroby grzybowe i wyleganie, plon ziarna) - oceny cech ziarna (MTZ, % zawartość białka, glutenu, skrobi, wskaźnik sedymentacji)
Kolekcja zgromadzona, rozmnażana i regenerowana, cechy :morfologiczne oraz rolniczo użytkowe: Nr akcesyjny Typ rozwojowypokrój rośliny Cechy morfologiczne roślin Ważniejsze dla hodowli cechy rolniczo użytkowe Ważniejsze cechy ziana Wyleganie Plon ziarna (% Ocena Termin Dojrzałośc Plon ziarna Nalot woskowy Mączniak (skala Septorioza liści Rdza Żółta Fuzarioza kłosa dojrzałość średniego wz. Zawartość Zawartość Zawartość Typ kłosa Kształt kłosa Barwa ziarna wschodów kłoszenia (dzień woskowa (15% wilg) w MTN g. na kłosie 1-9) (skala 1-9) (skala 1-9) (skala 1-9) mleczna (skala Tybalt + białka % glutenu % skrobi % (skala 1-9) roku) (dzień roku) kg/pol 1-9) Torridon) 3 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 20049 jary pośredni ośćisty średni cylindryczny czerwona 4 159 208 9 7 9 7 8 0,74 38 43,25 14,01 30,15 59,87 41,89 20107 jary pośredni ośćisty bardzo słaby cylindryczny czerwona 4 171 208 9 8 9 8 3 0,49 25 47,75 18,5 44,65 53,6 62,9 20182 jary półleżący ośćisty średni cylindryczny czerwona 4 165 201 9 6 9 6 7 0,48 24 42,25 15,92 37,43 61 60,16 20247 jary półstojący ościsty + b.o. średni piramidalny czerwona 5 163 205 9 8 9 8 6 0,79 40 49,5 17,39 38,78 53,83 55,61 20278 jary pośredni ościsty + b.o. średni cylindryczny czerwona 2 162 208 9 5 9 9 8 0,22 11 32,75 12,79 28,11 61,27 41,33 20307 jary półstojący bezostny słaby maczugowaty czerwona 2 168 208 9 9 9 9 9 0,66 34 40 15,35 32,14 59,17 52,43 20376 jary półstojący ośćisty średni piramidalny czerwona 2 166 209 9 8 9 8 2 0,43 22 40,5 17,88 42,17 54,65 67,13 20449 jary półstojący bezostny słaby piramidalny czerwona 6 165 209 9 8 9 8 1 0,49 25 44,75 17,03 38,93 56,25 58,78 20477 jary sstojący bezostny bardzo słaby piramidalny czerwona 1,5 170 210 9 9 9 9 4 0,3 15 36 16,02 32,73 56,87 53,16 20478 jary półstojący ośćisty średni cylindryczny czerwona 2 163 203 7 7 9 9 8 0,28 14 40,5 13,33 29,87 58,6 43,85 20495 jary półleżący ośćisty średni cylindryczny czerwona 2 162 205 7 7 9 9 3 0,34 17 46,25 14,43 32,02 57,23 49,93 20507 jary półleżący ościsty + b.o. słaby piramidalny czerwona 5 166 205 9 8 9 7 4 0,75 38 47 17,75 40,28 53,77 60,83 20724 jary pośredni ościsty + b.o. silny piramidalny czerwona 1,5 167 208 9 8 9 7 2 0,13 7 39,25 18,15 39,67 55,96 67,56 20827 jary półleżący bezostny średni piramidalny czerwona 4 169 210 9 9 9 7 7 1,03 52 50 14,19 28 55,3 43,04 20880 jary pośredni bezostny słaby piramidalny czerwona 4 163 209 9 9 4 9 6 0,39 20 36,5 16,35 37,52 56,35 57,5 20968 jary półstojący ośćisty słaby piramidalny czerwona 4 163 203 9 8 4 9 7 0,69 35 44,5 14,52 32,45 57,01 45,49 21234 jary półleżący ośćisty średni cylindryczny czerwona 1,5 165 207 9 7 7 9 8 0,24 12 34,5 13,47 28,29 56,07 41,02 21265 jary stojący bezostny słaby piramidalny czerwona 9 166 207 9 6 9 8 9 0,4 20 33,25 14,67 31,42 50,42 45,98 21595 jary półleżący bezostny bardzo słaby piramidalny czerwona 9 157 203 9 6 9 5 5 1 51 46,25 16,88 37,5 54,95 61,2 21805 1 21814 jary półleżący ośćisty bardzo słaby cylindryczny czerwona 5 162 203 7 6 9 5 4 0,58 29 47,75 13,54 28,42 61,29 42,03 21832 jary półleżący ośćisty bardzo słaby piramidalny czerwona 6 160 205 7 8 9 7 3 0,48 24 46,5 17,83 42,47 54,58 62,14 21845 jary leżący bezostny bardzo słaby piramidalny czerwona 4 162 205 9 8 9 8 3 0,48 24 47,5 17,24 38,5 58,21 60,61 21869 jary półleżący bezostny bardzo słaby cylindryczny czerwona 6 164 205 9 7 7 8 7 1 51 47 14,37 29,58 58,23 50,16 21935 jary pośredni ośćisty brak nalotu piramidalny czerwona 3 162 201 9 8 9 7 8 0,66 34 46 15,35 34,37 61,45 50,55 22047 jary półstojący ośćisty brak nalotu piramidalny czerwona 1,5 167 211 9 7 6 9 6 0,27 14 36,75 18,57 40,42 53,67 72,11 22592 jary półleżący bezostny bardzo słaby maczugowaty czerwona 2 169 209 9 7 7 9 6 0,07 4 30,5 22598 jary półleżący ośćisty bardzo słaby maczugowaty czerwona 1,5 165 209 9 7 7 9 7 0,12 6 40,5 22606 jary półstojący bezostny bardzo słaby cylindryczny czerwona 2 164 207 9 7 9 7 8 0,35 18 55,25 17,02 37,95 58,15 63,08 22609 jary pośredni ośćisty słaby cylindryczny czerwona 2 163 211 9 8 9 7 9 0,35 18 47 18,2 42,73 55,87 63,06 22612 jary pośredni ośćisty słaby piramidalny czerwona 1,5 170 211 8 8 9 9 9 0,14 7 37 15,89 31,8 54,99 55,01 22621 jary półleżący ościsty + b.o. średni piramidalny czerwona 3 162 208 9 7 9 7 9 0,37 19 47,25 17,22 40,97 52,9 62,67 22623 jary półleżący bezostny słaby cylindryczny czerwona 2 166 209 9 7 9 8 9 0,23 12 43,25 15,79 32,67 57,43 55,87 22662 jary półleżący ośćisty średni cylindryczny czerwona 1,5 162 209 9 7 9 8 9 0,22 11 44,25 15,03 33,06 60,06 50,87 22677 jary półleżący ośćisty brak nalotu cylindryczny czerwona 4 163 199 7 7 9 7 9 0,72 37 43 13,21 29,89 61,03 30 22681 jary półstojący ośćisty średni cylindryczny czerwona 1,5 162 209 9 7 9 8 9 0,24 12 43,5 13,91 30,45 58,95 45,13 22687 jary pośredni bezostny słaby piramidalny czerwona 3 168 207 6 8 9 8 9 0,66 34 39,75 14,13 25,24 57,8 43,37 22723 jary pośredni bezostny słaby piramidalny czerwona 2 164 209 7 7 9 9 9 0,4 20 43 16,31 34,02 54,17 57,19 22733 jary pośredni ośćisty bardzo słaby piramidalny czerwona 3 167 211 7 7 9 8 9 0,34 17 48,5 16,82 37,66 54,65 58,74 22738 jary półleżący ośćisty brak nalotu cylindryczny czerwona 1,5 170 209 8 8 8 8 9 0,16 8 40,75 16,99 32,97 53,65 56,95 22893 jary pośredni bezostny bardzo słaby cylindryczny czerwona 2 162 205 7 5 7 6 9 0,05 3 40,25 22899 jary półleżący ościsty + b.o. bardzo słaby cylindryczny czerwona 6 162 203 8 7 9 8 9 0,73 37 42 13,82 29,39 55,72 40,22 23145 jary półleżący ośćisty bardzo słaby cylindryczny czerwona 1,5 163 203 9 8 9 8 9 0,26 13 55,5 17,83 40,42 58,63 64,25 23197 jary pośredni ośćisty bardzo słaby piramidalny czerwona 3 160 205 8 8 9 9 9 0,78 40 44,5 15,09 32,36 55,33 46,15 23204 jary półleżący ośćisty bardzo słaby piramidalny czerwona 5 160 207 6 5 7 6 9 0,5 25 40,25 14,1 28,65 60,51 42,38 23215 jary półleżący ośćisty słaby piramidalny czerwona 4 163 207 7 7 9 8 9 0,89 45 40,75 13,2 30,16 59,62 36,41 23217 jary półleżący ośćisty bardzo słaby piramidalny czerwona 9 162 209 7 7 8 8 9 1,2 61 40,7 13,92 30,04 57,89 43,02 23227 jary pośredni ościsty + b.o. bardzo słaby piramidalny czerwona 9 158 203 6 5 7 7 9 1,04 53 48 14,25 32,54 58,07 47,06 23230 jary półleżący ościsty + b.o. bardzo słaby piramidalny czerwona 8 158 205 7 7 9 8 9 1,05 53 46,25 14,84 34,28 57,75 49,01 23451 jary pośredni ośćisty silny wrzecionowaty czerwona 5 163 205 9 6 8 9 9 0,25 13 52 18,61 44,11 59,34 71,03 980-13 jary półleżący bezostny słaby piramidalny czerwona 9 163 207 9 7 9 7 9 2,18 111 49 18,61 44,11 58,82 71,03 49-13 jary półleżący bezostny bardzo słaby piramidalny czerwona 9 163 209 8 7 9 9 9 0,38 19 48 17,2 32,1 54 63,55 Harenda jary półleżący bezostny średni cylindryczny czerwona 9 163 207 9 8 9 8 8 1,9 96 46,5 12,7 25,47 57,42 31,95 Tybalt jary półleżący bezostny średni cylindryczny czerwona 9 166 205 9 8 9 8 7 2,04 104 43 13,15 25,72 56,72 35,05 Liczba sedyment Zeleny
12 Ocena wschodów w skali 9 stopniowej 10 8 6 4 2 0 1 1,5 2 3 4 5 6 7 8 9 liczba badanych form
0 20 40 60 80 100 120 20049 20107 20182 20247 20278 20307 20376 20449 20477 20478 20495 20507 20724 20827 20880 20968 21234 21265 21595 21814 21832 21845 21869 21935 22047 22592 22598 22606 22609 22612 22621 22623 22662 22677 22681 22687 22723 22733 22738 22893 22899 23145 23197 23204 23215 23217 23227 23230 23451 980-13 49-13 Harenda Tybalt Plonowanie (% średniego wzorca)
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 20049 20107 20182 20247 20278 20307 20376 20449 20477 20478 20495 20507 20724 20827 20880 20968 21234 21265 21595 21814 21832 21845 21869 21935 22047 22606 22609 22612 22621 22623 22662 22677 22681 22687 22723 22733 22738 22899 23145 23197 23204 23215 23217 23227 23230 23451 980-13 49-13 Harenda Tybalt Zawartość (w %) białka oraz glutenu
Ocena porażenia chorobami Harenda Tybalt 49-13 980-13 23451 20049 9 8 20107 20182 20247 20278 20307 23230 7 20376 23197 23145 22899 23215 23204 23217 23227 6 5 4 3 2 1 0 20449 20477 20478 20495 20507 20724 20827 Mączniak Septorioza liści 22893 22738 20880 20968 Rdza Żółta Fuzarioza kłosa 22733 21234 22723 21265 22687 21595 22681 21814 22677 22662 22623 22621 22612 22609 22606 21869 21935 22047 22598 22592 21845 21832
Wymierne rezultaty: W ramach zadania 1.2.2 wymiernym rezultatem jest rozpoznanie, przekazanie do KCRZiG i wprowadzenie do bazy danych Egiset nowych, elitarnych form pszenicy jarej. W ramach zadania 1.2.3 wymiernym rezultatem jest ocena i charakterystyka morfologiczna materiałów regenerowanych ora ich rozmnożenie. Spośród obiektów regenerowanych z KCRZiG zidentyfikowano obiekty o dobrej zdrowotności, potencjalnie mogące być nowymi źródłami tolerancji na choroby grzybowe. Wyróżniono obiekty o bardzo wysokich parametrach jakościowych: 20107, 22609, 23451. Spośród wszystkich regenerowanych obiektów, można wyróżnić genotypy które mogą zostać wykorzystane w hodowli nowych odmian pszenicy.
Dziękuję za uwagę