VI Pszenica jara. Tabela 31. Pszenica jara odmiany badane w 2017 r. Rok wpisania do: KRO LOZ. Grupa, jakości

Transkrypt

1 VI Pszenica jara Pszenica jara odgrywa mniejszą rolę w uprawie zbóż niż pszenica ozima ze względu na niższą plenność i zawodność plonów. Uprawa tego gatunku ma jednak duże znaczenie w niektórych rejonach, szczególnie przy nasileniu upraw późno schodzących z pola, po których uprawa pszenicy ozimej staje się ryzykowna. Ponadto może być zasiana na powierzchniach, na których uprawy ozime uległy wymarznięciu tak, jak to było w ubiegłym roku. Pszenica jara w porównaniu z ozimą zawiera więcej białka i tłuszczu, a mniej włókna surowego. Odznacza się także większą zawartością glutenu, którego ilość i jakość decyduje o wartości wypiekowej mąki. Z tego powodu ziarno odmian pszenicy jarej posiada bardzo dobrą, jakość technologiczną. Słabiej rozwinięty system korzeniowy pszenicy jarej w porównaniu do innych zbóż, zmusza do właściwego doboru gleb oraz prawidłowego ich przygotowania pod zasiew. Dla wydania wysokich plonów wymaga ona gleb dobrze utrzymujących wodę, a więc gleb zwięźlejszych. Wszystkie odmiany pszenicy jarej plonują wysoko na kompleksach gleb pszennych. Zadawalające plony ziarna uzyskuje na glebach lżejszych, pod warunkiem, że są w dobrej kulturze i posiadają zwięzłe podglebie. Wartość technologiczną odmian pszenicy ujęto w cztery grupy: E elitarna, jakościowa, B chlebowa, C pozostałe. Na cele młynarsko-piekarskie przydatne są odmiany z grupy E,, B. Tabela 31. Pszenica jara odmiany badane w 2017 r. Lp. Rok wpisania do: KRO LOZ 1 Tybalt Łagwa Ostka Smolicka SMH 87 1 ) Mandaryna Goplana Kamelia Wirtas 3 ) 2015 Hodowca (lub polski przedstawiciel dla odmian zagranicznych) Irena Szyld Kalisz ul. Celtycka 41 a Małopolska H R sp. z o.o Kraków; ul. Zbożowa 4 HR Smolice sp. z o.o. Grupa IHR Kobylin Smolice 146 HR Smolice sp. z o.o. Grupa IHR Kobylin Smolice 146 DNKO HR sp. z o.o. Choryń Kościan DNKO HR sp. z o.o. Choryń Kościan HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Grupa, jakości *) B

2 9 Rusałka ) 10 Varius Nimfa Jarlanka Harenda WPB Skye Frajda ) pszenicy twardej. 2 ) - wstępnie rekomendowana po 1 roku badań 3 ) orkiszowa. HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 Saaten-Union PL sp. z o.o Wągrowiec, ul. Straszewska 70 HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 HR Smolice sp. z o.o. Grupa IHR Kobylin Smolice 146 Małopolska H R sp. z o.o Kraków; ul. Zbożowa 4 Irena Szyld Kalisz, ul. Celtycka 41 HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 B B

3 Tabela 32. grotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2017 r. Wyszczególnienie Krzyżewo Marianowo Szepietowo Rumejki Kompleks glebowy Klasa bonitacyjna gleby III b IV b III a IV a ph gleby 6,1 6 6,4 6,6 Zasobność gleby mg/100 g P 2 O 5 K 2 O Mg 13,8 18,4 6,7 Przedplon Groch siewny Ziemniak Groch pastewny Kukurydza Data siewu Data zbioru Nawożenie N na poziomie a 1 kg/ha N na poziomie a 2 kg/ha P 2 O 5 kg/ha K 2 O kg/ha dob Mn 1 l. Optysil +Plonovit 0,5 l. +2 l. Maximus PKMg 3 kg. Nawożenie dolistne l/ha Basfoliar 2 x 3 l. Mikrovit Miedź 1 l. Makro plus 2,5 kg. Maximus Micro 4,5 kg. Insektycydy Sumi lpha 050 EC 0,25 l. Bi Nowy 0,5 l. Proteus 0,3 l. Biathlon 4 D 70 g. Gold 450EC 1,1 l. Herbicydy dawka Chwastox Extra 300 SL 3 l. Sekator 125 OD 0,15 l. Puma Universal EW 0,8 l. Puma Uniwersal 1 l. Fungicydy dawka Topsin M 500 SC 1,4 l. Fandango 200 EC 1 l. 25 9,2 3,9 Topsin M 1,4 l. Tocata Duo 1 l. 21,4 9,5 7,9 Duet Star 334 SE 1 l. Falcon 460EC 0,6 l. 23,1 12,1 4,6 Fandango 0,6 l. Soligor 0,6 l. ntywylegacz poziom a 2 Moddus 250 EC 0,3 l. Medax Max 0,7 l. Cerone 480SL 0,75 l. Cerone 480 SL 0,7.

4 Krzyżewo Marianowo Szepietowo Rumejki Średnia poprawiona Odchylenie od wzorca (dt) % wzorca Tabela 33. Plon ziarna odmian pszenicy jarej w 2017 r. (dt ha -1 ) na poziomie a 1. Lp. 2 1 (dt) Wzorzec dt ha -1 55,6 53,5 74,8 60,9 61,2 x x 11,2 1 Tybalt 55,9 55,1 77,4 61,4 62,4 1, ,9 2 Jarlanka 54,6 53,2 71,8 56,5 59,0-2, ,2 3 Harenda 56,5 52,1 75,3 64,8 62,2 0, ,5 4 Łagwa 56,4 52,9 75,5 56,6 60,3-0,9 99 8,6 5 Ostka Smolicka 45,2 47,7 68,2 48,9 52,5-8, ,6 6 Mandaryna 51,5 47,8 77,9 79,1 64,1 2, ,6 7 Goplana 60,3 57,4 77,5 62,9 64,5 3, ,4 8 Kamelia 55,2 48,7 66,5 52,5 55,7-5, ,0 9 Nimfa 58,0 53,2 77,7 61,4 62,6 1, ,8 10 Rusałka 51,7 53,8 59,3 62,7 56,9-4, ,7 11 Varius 55,2 51,2 63,5 56,7 56,7-4, ,6 12 WPB Skye 55,8 50,7 83,1 49,9 59,9-1, ,7 13 Frajda 57,3 52,4 92,9 68,3 67,7 6, ,2 14 SMH87*) 34,9 32,6 44,4 43,3 38,8-22,4 63 8,6 15 Wirtas**) 41,9 49,1 38,4 69,3 49,7-11,6 81 8,2 Odmiany wzorcowe zaznaczono pogrubioną czcionką. *) pszenicy twardej. **)- pszenicy orkiszowej.

5 Krzyżewo Marianowo Szepietowo Rumejki Średnia poprawiona Odchylenie od wzorca (dt) % wzorca Tabela 34. Plon ziarna odmian pszenicy jarej w 2017 r. (dt ha -1 ) na poziomie a 2. Lp. Wzorzec dt ha -1 65,4 70,1 82,4 71,8 72,4 x x 1 Tybalt 68,4 66,5 79,1 67,3 70,3-2, Jarlanka 71,0 62,8 80,3 74,9 72,3-0, Harenda 70,9 66,8 87,8 73,3 74,7 2, Łagwa 64,2 66,9 76,0 68,5 68,9-3, Ostka Smolicka 65,7 69,1 75,9 69,6 70,1-2, Mandaryna 64,6 58,6 83,4 92,1 74,7 2, Goplana 72,7 70,1 74,3 70,8 72,0-0, Kamelia 63,2 68,4 80,5 62,8 68,7-3, Nimfa 67,1 65,0 79,7 73,8 71,4-1, Rusałka 71,6 67,9 70,9 87,8 74,5 2, Varius 64,8 63,5 73,4 67,3 67,2-5, WPB Skye 66,7 63,6 85,2 66,5 70,5-1, Frajda 69,8 72,7 93,2 80,3 79,0 6, SMH87*) 41,1 40,1 54,0 54,5 47,4-25, Wirtas**) 57,5 53,0 44,2 76,5 57,8-14,6 80 Odmiany wzorcowe zaznaczono pogrubioną czcionką. *) pszenicy twardej **)- pszenicy orkiszowej..

6 Tabela 35. Średnie wyniki plonowania odmian pszenicy jarej w latach ( % wzorca). Lp. *) pszenicy twardej. **)- pszenicy orkiszowej Poziom a 1 Poziom a 2 Rok Lata Rok Lata Wzorzec dt ha -1 27,3 69,7 61,2 67,7 65,5 79,1 80,5 72,4 77,3 76,5 1 Tybalt Jarlanka 96 x x 100 x x 3 Harenda Łagwa Ostka Smolicka Mandaryna Goplana Kamelia Nimfa x x Rusałka x x Varius x x WPB Skye 98 x x 97 x x 13 Frajda 111 x x 109 x x 14 SMH87*) Wirtas**) Liczba doświadczeń

7 Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa tysiąca nasion Dojrzałość pełna*) Mączniak prawdziwy Septorioza liści Rdza brunatna Tabela 36. Ważniejsze cechy rolnicze i porażenie przez choroby odmian pszenicy jarej w 2017 r na poziomie a 1. Poziom a 1 Choroby cm Skala 9 g *) Na podstawie Listy Opisowej Odmian COBORU. L. dni od 1.01 Skala 9 Skala 9 Skala 9 Wzorzec 80 8,3 43, ,0 7,2 8,3 1 Tybalt 76 8,5 46, ,0 6,8 7,8 2 Jarlanka 80 8,3 44, ,0 7,0 8,5 3 Harenda 82 8,0 41, ,0 7,8 8,5 4 Łagwa 86 8,0 45, ,0 6,8 8,3 5 Ostka Smolicka 85 8,3 43, ,0 6,3 7,8 6 Mandaryna 85 8,3 33, ,0 6,5 8,0 7 Goplana 84 8,3 45, ,0 7,0 8,3 8 Kamelia 76 8,3 37, ,0 6,5 8,3 9 Nimfa 77 8,3 44, ,0 7,0 8,0 10 Rusałka 82 8,0 42, ,0 7,0 8,0 11 Varius 75 8,5 37, ,0 7,5 8,0 12 WPB Skye 78 8,0 44, ,0 7,5 8,0 13 Frajda 82 8,3 39, ,0 7,3 8,5 14 SMH ,0 41,6 9,0 6,0 7,8 15 Wirtas 110 5,3 54,7 9,0 7,5 7,8 Liczba doświadczeń

8 Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa tysiąca nasion Mączniak prawdziwy Septorioza liści Rdza brunatna Tabela 37. Ważniejsze cechy rolnicze i porażenie przez choroby odmian pszenicy jarej w 2017 r na poziomie a 2. Poziom a 2 Choroby Lp. cm Skala 9 g Skala 9 Skala 9 Skala 9 Wzorzec 74 8,3 44,5 9,0 8,6 8,8 1 Tybalt 68 8,5 45,4 9,0 8,5 8,5 2 Jarlanka 74 8,0 47,4 9,0 8,8 9,0 3 Harenda 80 8,3 40,9 9,0 8,5 9,0 4 Łagwa 79 8,5 45,3 9,0 8,5 9,0 5 Ostka Smolicka 79 8,5 46,3 9,0 8,5 9,0 6 Mandaryna 72 8,5 36,1 9,0 8,8 8,5 7 Goplana 82 8,3 42,2 9,0 8,5 9,0 8 Kamelia 73 8,5 42,2 9,0 8,8 9,0 9 Nimfa 72 8,5 46,4 9,0 8,8 9,0 10 Rusałka 79 8,5 44,3 9,0 8,8 9,0 11 Varius 69 8,5 37,6 9,0 8,5 9,0 12 WPB Skye 70 8,3 44,3 9,0 9,0 9,0 13 Frajda 76 8,5 40,8 9,0 8,8 9,0 14 SMH ,5 44,4 9,0 7,3 8,5 15 Wirtas 105 6,3 60,2 9,0 8,5 8,5 Liczba doświadczeń

9 Charakterystyka odmian (na podstawie listy opisowej odmian) JRLNK (2017). Jakościowa odmiana chlebowa (grupa ). Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Odporność na rdzę żółtą duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i choroby podstawy źdźbła dość duża, brunatną plamistość liści, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów średnia. Rośliny dość niskie, o dość słabej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie średnie, gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużej. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość słaba. FRJD (2017). chlebowa (grupa B). Plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Odporność na brunatną plamistość liści, mączniaka prawdziwego i fuzariozę kłosów dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, rdzę żółtą, septoriozy liści, septoriozę plew średnia. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość niska, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie mała, liczba opadania dość duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu bardzo duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.