Pszenica jara. Tabela 29. Pszenica jara odmiany badane w 2016 r. Rok wpisania do: Hodowca (lub polski przedstawiciel KRO LOZ dla odmian zagranicznych)

Transkrypt

1 Pszenica jara Pszenica jara, ze względu na słabo rozwinięty system korzeniowy, posiada duże wymagania pokarmowe i glebowe. W konsekwencji posiada małą zdolność pobierania składników pokarmowych z gleby. by sprostać potrzebom wysokiego i wiernego plonowania wymaga stosowania odpowiednich rygorów technologicznych. Prawidłowo wykonany siew gwarantuje uzyskanie wysokiego poziomu plonowania wpływając bezpośrednio na budowę łanu, liczbę kłosów na jednostce powierzchni i liczbę ziaren. Może też mieć wpływ na występowanie chorób i szkodników. Do siewu powinno się używać ziarna kwalifikowanego odpowiadającego normom czystości i zdrowotności. Pszenica jara może być wysiewana bardzo wcześnie, w momencie, gdy tylko można wejść w pole, ponieważ odznacza się dużą odpornością na wiosenne przymrozki. Pszenica jara dojrzewa dość późno i jest narażona na wystąpienie niekorzystnych warunków pogodowych w czasie dojrzewania. Niemniej większość odmian wykazuje dużą odporność na porastanie ziarna, dlatego nawet przy mokrych żniwach można uzyskać surowiec o dobrych parametrach wypiekowych. Pszenica jara w porównaniu z ozimą zawiera więcej białka i tłuszczu, a mniej włókna surowego. Odznacza się także większą zawartością glutenu, którego ilość i jakość decyduje o wartości wypiekowej mąki. Z tego powodu ziarno odmian pszenicy jarej posiada bardzo dobrą jakość technologiczną. Tabela 29. Pszenica jara odmiany badane w 2016 r. 1 Tybalt Łagwa Ostka Smolicka 4 SMH 87*) 2011 Rok wpisania do: Hodowca (lub polski przedstawiciel KRO LOZ dla odmian zagranicznych) KWS Torridon Mandaryna Harenda Irena Szyld Kalisz ul. Celtycka 41 a Małopolska H R sp. z o.o Kraków; ul. Zbożowa 4 HR Smolice sp. z o.o. Grupa IHR Kobylin Smolice 146 HR Smolice sp. z o.o. Grupa IHR Kobylin Smolice 146 KWS Lochow Pl. sp. z o.o. Kondrato-wice Prusy, ul. Słowiańska 5 DNKO HR sp. z o.o. Choryń Kościan Małopolska H R sp. z o.o Kraków; ul. Zbożowa 4 Grupa jakości *) B

2 8 Goplana Kamelia Nimfa Rusałka Varius Wirtas orkisz 2015 *) pszenicy twardej. DNKO HR sp. z o.o. Choryń Kościan HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 Saaten-Union PL sp. z o.o Wągrowiec, ul. Straszewska 70 Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie B

3 Tabela 30. grotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2016 r. Wyszczególnienie Krzyżewo Marianowo Rumejki Szepietowo Kompleks glebowy Klasa bonitacyjna gleby III b III b IV a III b ph gleby 5,2 5,6 5,5 6,0 Zasobność gleby mg/100 g P 2 O 5 K 2 O Mg 13,3 10,7 3,1 Przedplon Groch siewny Ziemniaki Groch Groch pastewny Data siewu Data zbioru Nawożenie N na poziomie a 1 kg/ha N na poziomie a 2 kg/ha P 2 O 5 kg/ha K 2 O kg/ha ,8 12,9 3,8 dob Cu 1,5 l. Humus ctive- 7 l. Basfoliar 3 l. Basfoliar 36 Extra 10 l. Nawożenie dolistne l/ha dob Mn 1,5 l. Plonvit- 1 kg. Basfoliar 3 l. Wuxal Top 36 6 l. Insektycydy Sumi lpha EC 0,25 l. Proteus 0,3 l. Decis Mega EW 0,125 l. Herbicydy dawka Chwastox Trio 540 SL 1,5 l. Fungicydy dawka Chefara 330 EC 0,5 l. Fandango 200 EC 1 l. Mocarz 75 WG 200 g. Chwastox Extra SL 2,5 l. Topsin M 500 SC- 1,4 l. mistar 250 SC- 1l. 10,4 8,7 6,3 Chwastox Extra 3 l. Puma Super 1 l. Fandango 1 l. Soligor 0,6 l. 24,6 11,1 7,6 Granstar SX 50 SG 48 g. Puma Universal EW 0,8 l. Wirtuoz 520 EC 1,0 l. Reveller 280 SC 0,8 l. ntywylegacz poziom a 2 Cerone 480 SL 0,75 l. Cerone 480 SL 0,75 l. Cerone 1,0 l. Cerone 480 SL 0,75 l.

4 Krzyżewo Marianowo Szepietowo Rumejki Średnia poprawiona Odchylenie od wzorca (dt) % wzorca Tabela 31. Plon ziarna odmian pszenicy jarej w 2016 r. (dt ha -1 ) na poziomie a (dt) Wzorzec 78,6 68,5 62,7 69,1 69,7 x x 10,7 1 Tybalt 75,5 67,6 56,4 66,3 66,4-3, ,1 2 KWS Torridon 75,0 63,4 67,6 64,5 67,6-2, ,3 3 Harenda 85,3 74,6 64,2 76,6 75,2 5, ,9 4 Łagwa 74,8 67,0 66,4 67,4 68,9-0, ,1 5 Ostka Smolicka 71,1 67,4 67,4 77,5 70,8 1, ,0 6 Mandaryna 74,1 68,4 75,0 68,4 71,5 1, ,8 7 Goplana 79,0 68,1 79,7 75,4 75,5 5, ,7 8 Kamelia 66,4 75,7 71,3 67,2 70,1 0, ,2 9 Nimfa 74,8 66,1 77,8 72,9 72,9 3, ,8 10 Rusałka 83,2 70,4 64,9 80,9 74,8 5, ,0 11 Varius 76,3 65,9 66,8 67,7 69,2-0, ,2 12 SMH87 *) 62,1 46,2 59,7 51,0 54,7-15,0 78 7,4 13 Wirtas 55,0 32,6 52,1 49,8 47,3-22,4 68 9,0 Odmiany wzorcowe zaznaczono pogrubioną czcionką. *) pszenicy twardej.

5 Krzyżewo Marianowo Szepietowo Rumejki Średnia poprawiona Odchylenie od wzorca (dt) % wzorca Tabela 32. Plon ziarna odmian pszenicy jarej w 2016 r (dt ha -1 ) na poziomie a 2. Wzorzec 87,7 74,0 73,3 87,0 80,5 x x 1 Tybalt 86,6 73,6 68,1 85,7 78,5-2, KWS Torridon 82,2 70,1 77,2 82,1 77,9-2, Harenda 94,2 78,3 74,6 93,2 85,1 4, Łagwa 87,4 72,6 79,5 92,4 83,0 2, Ostka Smolicka 86,6 71,4 75,0 86,2 79,8-0, Mandaryna 90,4 69,2 84,2 77,3 80,3-0, Goplana 92,7 71,3 86,6 82,4 83,3 2, Kamelia 85,1 70,5 78,3 83,7 79,4-1, Nimfa 91,4 67,9 82,8 84,9 81,8 1, Rusałka 88,3 73,0 85,2 88,9 83,9 3, Varius 84,9 75,3 78,1 79,2 79,4-1, SMH87 *) 70,6 50,1 63,0 64,7 62,1-18, Wirtas 67,8 40,2 59,4 58,0 56,4-24,1 70 Odmiany wzorcowe zaznaczono pogrubioną czcionką. *) pszenicy twardej.

6 Tabela 33. Średnie wyniki plonowania odmian pszenicy jarej w latach (% wzorca). Poziom a 1 Poziom a 2 Rok Lata Rok Lata Wzorzec dt ha -1 68,7 72,3 69,7 70,2 71,0 82,8 79,1 80,5 80,8 79,8 1 Tybalt KWS Torridon Harenda Łagwa Ostka Smolicka Mandaryna Goplana x x Kamelia x x Nimfa 105 x x 102 x x 10 Rusałka *) 107 x x 104 x x 11 Varius 99 x x 99 x x 12 SMH87 *) Wirtas x x 68 Liczba doświadczeń *) pszenicy twardej.

7 Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa tysiąca nasion Dojrzałość pełna Fuzarioza kłosów Septorioza liści Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa tysiąca nasion Fuzarioza kłosów Septorioza liści Rynchosporioza Rynchosporioza Tabela 34. Ważniejsze cechy rolnicze i porażenie przez choroby odmian pszenicy jarej w 2016 r. Poziom a 1 Poziom a 2 Choroby Choroby cm Skala 9 g L. dni od 1.01 Skala 9 Skala 9 Skala 9 cm Skala 9 g Skala 9 Skala 9 Skala 9 Wzorzec 94,8 7,7 39,4 x 6,8 6,6 7,3 82,7 7,4 40,3 7,0 7,7 7,8 1 Tybalt 91 7,5 40, ,0 7,2 7,5 80 7,3 39,8 6,5 8,3 7,5 2 KWS Torridon 83 8,3 37, ,0 7,2 7,0 77 7,7 40,6 7,0 8,2 8,0 3 Harenda 96 7,3 40, ,5 6,5 7,5 85 7,3 40,5 7,5 7,8 8,0 4 Łagwa 100 7,2 43, ,5 6,0 7,0 92 7,2 43,5 7,5 7,0 8,0 5 Ostka Smolicka 102 6,8 41, ,0 6,3 7,0 87 7,2 42,8 8,0 8,0 8,0 6 Mandaryna 96 7,3 33, ,0 6,5 7,0 86 7,8 35,0 6,0 8,0 7,5 7 Goplana 93 7,5 42, ,0 6,8 7,0 84 7,5 44,8 7,5 8,0 7,5 8 Kamelia 89 7,5 39, ,0 7,2 7,0 81 8,0 39,6 7,0 8,0 8,0 9 Nimfa 88 7,5 41, ,0 7,0 7,0 76 7,7 42,9 8,0 8,2 7,5 10 Rusałka*) 95 7,8 42, ,5 7,0 7,5 88 7,0 43,5 6,5 8,0 8,0 11 Varius 86 8,0 36, ,0 6,7 7,5 79 7,8 43,8 7,5 8,2 8,0 12 SMH87 *) 87 7,2 44,5-8,0 5,8 7,5 77 7,7 46,6 7,0 7,2 8,0 13 Wirtas 127 2,0 33, ,0 7,3 8, ,8 33,5 8,0 7,8 8,5 Liczba doświadczeń

8 Charakterystyka odmian (na podstawie listy opisowej odmian) WIRTS (2015). Pierwsza jara odmiana pszenicy orkisz w Krajowym rejestrze. Plon ziarna brutto (z kłoskami) niższy o 20%, a plon ziarna netto o 38-41% w porównaniu do wzorcowej odmiany pszenicy zwyczajnej Tybalt, w zależności od poziomu nawożenia azotem. Odporność na septoriozę plew, choroby podstawy źdźbła i mączniaka prawdziwego duża do bardzo dużej, na fuzariozę kłosów i brunatną plamistość liści duża, na septoriozy liści dość duża, na rdzę brunatną dość mała. Rośliny bardzo wysokie, o bardzo małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren mała, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Liczba opadania duża, zawartość białka bardzo duża, wskaźnik sedymentacyjny SDS dość duży, ilość glutenu bardzo duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. GOPLN (2016). Jakościowa odmiana chlebowa (grupa ). Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki średni. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i choroby podstawy źdźbła dość duża, na septoriozy liści, septoriozę plew, fuzariozę kłosów oraz brunatną plamistość liści średnia, na rdzę żółtą dość mała. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie słabe, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużej. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży. Wydajność ogólna mąki dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. KMELI (2016). chlebowa (grupa B). Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki większy niż średnio dla gatunku. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną dość duża, na septoriozy liści, septoriozę plew, fuzariozę kłosów i brunatną plamistość liści średnia, na choroby podstawy źdźbła i rdzę żółtą dość mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie słabe, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużej. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży. Wydajność ogólna mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. SEREND (2016). Jakościowa odmiana chlebowa (grupa ). Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Odporność na septoriozy liści dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i choroby podstawy źdźbła średnia, na septoriozę plew, fuzariozę kłosów i rdzę żółtą dość mała.

9 Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża do bardzo dużej, ilość glutenu bardzo duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS bardzo duży. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.