EUROCARGO M.Y. 2008 INSTRUKCJE DLA FIRM ZABUDOWUJĄCYCH

EUROCARGO M.Y. 2008 INSTRUKCJE DLA FIRM ZABUDOWUJĄCYCH M E D I U M R A N G E WYDANIE 2009

Wyprodukowano przez: Wydawca: IVECO S.p.A. Technical Application Strada delle Cascinette, 424/34 10156 Torino - Włochy Publikacja nr 603.95.003 - wydanie pierwsze Printed in Italy - 01.09 B.U. TECHNICAL PUBLISHING Iveco Technical Publications Lungo Stura Lazio, 15/19 10156 Torino - Włochy

EUROCARGO M.Y. 2008 Instrukcje dla firm zabudowujących. Publ. nr 603.93.721 - wydanie pierwsze Stan - styczeń 2009 WYKAZ AKTUALIZACJI Rozdział Opis Strona Data aktualizacji Wykaz aktualizacji Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

Wykaz aktualizacji Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

Wprowadzenie Niniejsza publikacja przedstawia dane, cechy i instrukcje dotyczące montażu zabudowy/wyposażenia dodatkowego i modyfikacji pojazdu. Jest przeznaczona dla uprawnionych, wykwalifikowanych osób. Za projekt, modyfikacje i montaż zabudowy jest odpowiedzialna firma zabudowująca. Jej obowiązkiem jest zapewnienie pełnej zgodności zarówno z wymaganiami zamieszczonymi w niniejszej publikacji, jak i obowiązującymi przepisami krajowymi i międzynarodowymi (warunki techniczne pojazdów, dyrektywy WE). Przed wykonaniem jakichkolwiek czynności upewnij się, czy posiadasz najnowsze wydanie podręcznika Iveco Instrukcje dla firm zabudowujących, dotyczącego danego modelu pojazdu. Stosuj wszystkie wymagane środki ochrony osobistej, takie jak okulary, kask, rękawice, obuwie itp. Upewnij się także, czy wszystkie potrzebne narzędzia, podnośniki i urządzenia transportowe są w dobrym stanie. Wykonując czynności w pojeździe, przestrzegaj wszystkich zasad bezpieczeństwa. IVECO nie ponosi odpowiedzialności za żadne zmiany, modyfikacje lub zabudowy nie przewidziane w niniejszej instrukcji i wykonane bez pisemnego zezwolenia IVECO. W szczególności oznacza to unieważnienie gwarancji na pojazd. W sprawie zabudów / modyfikacji i informacji ogólnych nie przewidzianych w niniejszej publikacji, skontaktuj się z IVECO. Każdorazowo po dokonaniu montażu, np. zabudowy, żurawia itp., lub zmianie rozstawu osi, pojazd i jego układy należy sprawdzić i przywrócić do stanu pełnej funkcjonalności, sprawności i bezpieczeństwa, zgodnie z warunkami określonymi przez IVECO. Jeżeli występuje konieczność zaprogramowania układu sterującego pojazdu, np. funkcji sterowania silnikiem w celu korzystania z przystawki odbioru mocy, skontaktuj się z autoryzowaną stacją obsługi Iveco. IVECO nie ponosi odpowiedzialności za żadne zmiany, modyfikacje lub doposażenie pojazdu. W wyniku ciągłego doskonalenia pojazdu i dostosowania pojazdu do zmieniających się przepisów, dane i informacje zawarte w niniejszej publikacji mogą okazać się nieaktualne. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących zgodności treści niniejszej publikacji ze stanem faktycznym, przed przystąpieniem do wykonania jakichkolwiek czynności skontaktuj się z IVECO, pod adresem thbiveco@iveco.com. Symbole ostrzeżenia Zagrożenie dla ludzi Całkowite lub częściowe nieprzestrzeganie danych zaleceń może powodować poważne zagrożenie dla ludzi. Niebezpieczeństwo poważnego uszkodzenia pojazdu Całkowite lub częściowe nieprzestrzeganie danych zaleceń może spowodować poważne uszkodzenie pojazdu, a w niektórych przypadkach także skutkować utratą gwarancji.! Zagrożenie ogólne Całkowite lub częściowe nieprzestrzeganie danych zaleceń może powodować poważne zagrożenie dla ludzi i uszkodzenie pojazdu, a w niektórych przypadkach także skutkować utratą gwarancji. Ochrona środowiska naturalnego Symbol ten wskazuje prawidłowy sposób postępowania, zapewniający minimalne oddziaływanie pojazdu na środowisko. UWAGA Symbol ten wskazuje na dodatkowe informacje. Wprowadzenie Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

Objaśnienie informacji znajdujących się nagłówku i stopce strony Typ pojazdu Tytuł rozdziału Numer rozdziału numer strony Numer publikacji Tytuł punktu Data wydania Wprowadzenie Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

SPIS ROZDZIAŁÓW Rozdział Informacje ogólne 1 Modyfikacje podwozia 2 Budowa i montaż zabudów 3 Przystawki odbioru mocy 4 Instrukcje specjalne dotyczące układu elektronicznego 5 Instrukcje specjalne dotyczące układów wydechowych z SCR 6 Spis rozdziałów Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

Spis rozdziałów Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-1 ROZDZIAŁ 1 Informacje ogólne Strona 1.1 Cel Instrukcji dla firm zabudowujących 1-3 1.2 Zgoda IVECO na dokonywanie modyfikacji i montaż zabudów 1-3 1.3 Odpowiedzialność 1-4 1.4 Gwarancje 1-4 1.5 Wniosek o zatwierdzenie 1-4 1.6 Dokumentacja techniczna IVECO dostępna w internecie 1-5 1.7 Znaki towarowe i logo 1-5 1.8 Wymagania prawne 1-5 1.9 Zapobieganie wypadkom 1-6 1.10 Wybór materiałów: ochrona środowiska recykling 1-6 1.11 Dostawa pojazdu 1-7 1.11.1 Odbiór pojazdu przez firmę zabudowującą 1-7 1.11.2 Obsługa techniczna pojazdu podczas magazynowania 1-7 1.11.3 Dostawa pojazdu do klienta końcowego 1-7 1.12 Identyfikacja pojazdu 1-8 1.13 Wymiary i masy 1-9 1.13.1 Informacje ogólne 1-9 1.13.2 Wyznaczanie środka ciężkości zabudowy i ładunku 1-9 1.13.3 Przestrzeganie dopuszczalnych mas 1-13 1.14 Instrukcje dotyczące prawidłowego działania podzespołów pojazdu i dostępu do punktów obsługowych 1-14 1.15 System Zarządzania Jakością 1-15 1.16 Obsługa techniczna pojazdu 1-15 1.17 Definicje 1-16 Spis treści Spis treści Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-2 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Spis treści Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-3 Cel Instrukcji dla firm zabudowujących 1.1 Cel Instrukcji dla firm zabudowujących Niniejszą publikację wydano w celu udostępnienia danych, warunków technicznych i instrukcji dotyczących montażu zabudowy i modyfikacji fabrycznych pojazdów IVECO, których przestrzeganie gwarantuje prawidłowe i bezpieczne działanie pojazdu i jego podzespołów. Instrukcje te mają również na celu zwrócenie uwagi firm zabudowujących na: konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu jakości, ich odpowiedzialność za bezpieczeństwo w związku z wykonywanymi czynnościami, ich odpowiedzialność za produkt. Pamiętaj, że współpraca z IVECO opiera się na założeniu, że firma zabudowująca zawsze wykorzystuje swoje najlepsze możliwości techniczne i organizacyjne i że wszystkie czynności wykonuje w sposób profesjonalny, zgodnie z przyjętymi standardami. Przedstawione poniżej informacje nie stanowią wyczerpującego opisu zasad, a jedynie zbiór podstawowych reguł i warunków, które należy traktować jako wymagania minimalne. Wszelkie usterki lub wady, powstałe wskutek całkowitego lub częściowego nieprzestrzegania tych reguł mogą nie zostać objęte gwarancją na pojazd i jego elementy składowe. 1.2 Zgoda IVECO na dokonywanie modyfikacji i montaż zabudów Wszelkie zmiany muszą być wykonane zgodnie z wymaganiami określonymi w poniższych wytycznych. Niżej wymienione czynności mogą być wykonywane tylko po uzyskaniu upoważnienia (autoryzacji) IVECO, po uprzednim przesłaniu kopii (dwóch kopii w przypadku rynku brytyjskiego) dokumentacji niezbędnej do dokonani oceny technicznej proponowanych zmian (rysunki, obliczenia, opis techniczny itp.): modyfikacja rozstawu osi, w przypadku, gdy docelowy rozstaw osi nie zawiera się pomiędzy minimalnym a maksymalnym rozstawem dostępnym fabrycznie w pojeździe IVECO tego samego typu, czynności dotyczące układu hamulcowego, czynności dotyczące układu zawieszenia, modyfikacje koła kierownicy, modyfikacje drążków stabilizatorów i zawieszeń, modyfikacje kabiny, wsporników i zamków kabiny oraz układu podnoszenia kabiny, modyfikacje układów dolotowego i wydechowego silnika oraz układu SCR, modyfikacje układu chłodzenia silnika, modyfikacje jednostki napędowej i podzespołów układu napędowego, czynności dotyczące osi przedniej i tylnej (mostu napędowego), montaż dodatkowych osi, montaż zwalniaczy, montaż przystawek odbioru mocy, zmiana rozmiaru opon, modyfikacje urządzeń sprzęgających (zaczepy, siodła), modyfikacje modułów (kaset) elektrycznych/elektronicznych. Pozostałe modyfikacje, opracowane i wykonywane zgodnie z poniższymi wytycznymi, nie wymagają specjalnego upoważnienia IVECO. Jednak, wszelkie modyfikacje lub czynności montażowe nie uwzględnione w tych wytycznych, muszą być uprzednio zatwierdzone przez IVECO. Cel Instrukcji dla firm zabudowujących Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-4 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Odpowiedzialność 1.3 Odpowiedzialność Upoważnienia wystawiane przez IVECO dotyczą wyłącznie aspektu technicznego/koncepcyjnego możliwości wykonania danej modyfikacji i/lub zabudowy w oryginalnym pojeździe IVECO. Ale to firma zabudowująca pozostaje odpowiedzialna za: projekt modyfikacji lub zabudowy, wybór i właściwości użytych materiałów/produktów jakość wykonania modyfikacji lub zabudowy, zgodność projektu i jego wykonania ze wszystkimi zaleceniami dostarczonymi przez IVECO, zgodność projektu i wykonania ze wszystkimi przepisami obowiązującymi w kraju, w którym pojazd jest zarejestrowany, funkcjonalność, bezpieczeństwo, niezawodność oraz szeroko rozumianą wydajność pojazdu, a także wpływ, jaki modyfikacje i zabudowa mogą mieć na osiągi i parametry techniczne pojazdu, dostawy części zamiennych dla wszystkich zamontowanych elementów i podzespołów, przez okres co najmniej 10 lat od daty przygotowania ostatniego zamówienia. 1.4 Gwarancje Firma zabudowująca, która wyprodukowała zabudowę lub zmodyfikowała podwozie musi zagwarantować, ze prace zostały wykonane w sposób profesjonalny i w pełni zgodny z wytycznymi zawartymi w niniejszym podręczniku. IVECO zastrzega sobie prawo do unieważnienia własnych gwarancji na pojazd, jeżeli: nie były przestrzegane wytyczne, o których mowa, zostało zamontowane nie zatwierdzone wyposażenie lub wykonano nie zatwierdzone modyfikacje, wykorzystano pojazd/model nieodpowiedni dla danej zabudowy lub zastosowania, nie były przestrzegane specyfikacje, normy lub instrukcje, wydane przez producenta w celu poprawnego wykonania określonych czynności, nie użyto oryginalnych części zamiennych lub podzespołów, oferowanych przez IVECO z przeznaczeniem dla konkretnych operacji w pojeździe. Zagwarantowanie funkcjonalności podzespołów pojazdu. W przypadku wszystkich dozwolonych modyfikacji i zastosowań istnieje oczywiście obowiązek zapewnienia sprawnego działania podzespołów pojazdu, ich bezpieczeństwa i dobrego stanu technicznego, a także zgodności z przepisami krajowymi i międzynarodowymi (np. dyrektywami WE) oraz normami dotyczącymi przeciwdziałania wypadkom. Nasze pojazdy są objęte gwarancją, której zakres przedstawiono w odpowiednich dokumentach. Poprzez prawidłowe wykonanie czynności, firma zabudowująca musi zapewnić co najmniej równorzędny zakres gwarancji. 1.5 Wniosek o zatwierdzenie Wnioski o zatwierdzenie lub pomoc dotyczące wykonywanych czynności, modyfikacji lub zabudów należy kierować do przedstawiciela (importera) IVECO odpowiedzialnego za dany rynek. Aby uzyskać zatwierdzanie, firma zabudowująca składa odpowiednie dokumenty, opisujące planowany projekt, jego wykonanie i zastosowanie pojazdu. Rysunki muszą przedstawiać wszelkie elementy różniące się od instrukcji zawartych w niniejszym podręczniku. Obowiązkiem firmy zabudowującej jest przedstawienie modyfikacji i/lub zabudowy właściwym organom, w celu zatwierdzenia. Odpowiedzialność Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-5 Dokumentacja techniczna IVECO dostępna w internecie 1.6 Dokumentacja techniczna IVECO dostępna w internecie W internecie, pod adresem www.thbiveco.com, są dostępne następujące dokumenty:: Instrukcje dla firm zabudowujących, opisy techniczne, rysunki podwozi z kabiną w formatach.dwg i.tiff, rysunki podwozi w formacie.tiff, inne dane techniczne, dotyczące danego typoszeregu pojazdów. Obowiązkiem firmy zabudowującej jest przedstawienie modyfikacji i/lub zabudowy właściwym organom, w celu zatwierdzenia. 1.7 Znaki towarowe i logo Nie wolno modyfikować ani zmieniać położenia znaków towarowych, tabliczek i emblematów. Nie wolno zmieniać ani modyfikować wyglądu pojazdu. Umieszczanie znaków towarowych związanych z zabudową lub poziomem wyposażenia podlega zatwierdzeniu przez IVECO. Znaków tych nie wolno umieszczać w pobliżu znaków towarowych lub logo IVECO. IVECO zastrzega sobie prawo do usunięcia znaków towarowych i logo, jeżeli zabudowa lub modyfikacja nie spełniają wymagań. Firma zabudowująca bierze na siebie pełną odpowiedzialność za kompletny pojazd. Instrukcja dotycząca dodatkowego wyposażenia W przypadku zamontowania dodatkowego wyposażenia, firma zabudowująca ma obowiązek przekazania niezbędnych instrukcji serwisowych i instrukcji obsługi w chwili dostawy pojazdu. 1.8 Wymagania prawne Firma zabudowująca ma obowiązek zapewnić, by produkt finalny spełniał, bez wyjątków, wszystkie stosowne wymagania prawne: lokalne, branżowe i krajowe, obowiązujące w każdym kraju, w którym pojazd jest sprzedawany i/lub będzie użytkowany (Kodeks Drogowy, przepisy państwowe itp.), a także przepisy międzynarodowe (dyrektywy WE, regulaminy EKG ONZ itp.). Firma zabudowująca musi również przestrzegać wszystkich wymagań prawnych dotyczących zapobiegania wypadkom, instrukcji udzielania pomocy, ochrony środowiska itp. W niniejszej publikacji zamieszczono tylko te zalecenia o charakterze prawnym, wymagania dotyczące zapobiegania wypadkom i inne wskazówki odnoszące się do ustawodawstwa, które, zdaniem IVECO, są najważniejsze i w żadnym wypadku nie zastępują one ani nie wykluczają obowiązków i odpowiedzialności firmy zabudowującej w zakresie znajomości aktualnych przepisów i wymagań. W związku z tym, IVECO nie ponosi odpowiedzialności za konsekwencje błędów wynikających z nieznajomości lub błędnej interpretacji obowiązujących przepisów. Dokumentacja techniczna IVECO dostępna w internecie Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-6 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Zapobieganie wypadkom 1.9 Zapobieganie wypadkom Nie dopuszczaj osób nieuprawnionych do wykonywania czynności w pojeździe lub użytkowania pojazdu. Zabronione jest użytkowanie pojazdu, którego elementy systemu bezpieczeństwa zostały uszkodzone lub poddane przeróbkom. Zabudowy i wyposażenie montowane w pojazdach muszą spełniać przepisy dotyczące zapobiegania wypadkom i przepisy bezpieczeństwa, obowiązujące w krajach, w których pojazd będzie użytkowany. W celu uniknięcia awarii i wadliwego działania, należy przestrzegać wszystkich środków ostrożności podyktowanych względami technicznymi. Za przestrzeganie tych przepisów są odpowiedzialni producenci zabudów i wyposażenia.! Podzespoły, takie jak fotele, poszycie, wykładziny, osłony itp. mogą stanowić potencjalne zagrożenie pożarowe, jeżeli zostaną wystawione na działanie wysokiej temperatury. Wymontuj te elementy przed rozpoczęciem spawania lub użyciem otwartego płomienia. 1.10 Wybór materiałów: ochrona środowiska recykling Coraz większa uwagę, już na etapie koncepcji i projektowania, należy zwracać na dobór materiałów. W szczególności dotyczy to aspektów mających związek z ochroną środowiska i recyklingiem, w świetle coraz to nowszych przepisów krajowych i międzynarodowych wprowadzanych w branży motoryzacyjnej. W związku z tym: wszystkie zaangażowane w proces osoby muszą zdawać sobie sprawę z obowiązującego zakazu stosowania materiałów niebezpiecznych, zawierających np. azbest, ołów, fluorowce, fluoropochodne węglowodorów, kadm, rtęć, sześciowartościowy chrom itp., należy wykorzystywać materiały, w trakcie obróbki których powstają małe ilości odpadów i które nadają się do recyklingu po wycofaniu produktu z użytkowania, do wytwarzania materiałów syntetycznych kompozytowych należy wykorzystywać składniki zdolne do jednorodnego mieszania się, przewidując także możliwość ich wykorzystania wraz z dodatkiem innych materiałów pochodzących z odzysku. Materiały należy oznakować zgodnie z obowiązującymi przepisami, pamiętaj, że akumulatory zawierają substancje bardzo niebezpieczne dla środowiska. Zalecamy, aby w sprawie wymiany akumulatorów skontaktować się z autoryzowaną stacją obsługi, która dysponuje wyposażeniem odpowiednim do pozbywania się akumulatorów w sposób zgodny z polityką środowiskową i prawem. W celu zapewnienia zgodności z europejską dyrektywą 2000/53/WE (tzw. dyrektywa ELV, w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji), IVECO S.p.A. zabrania montażu elementów zawierających ołów, rtęć, kadm i sześciowartościowy chrom w pojazdach (z wyjątkiem przypadków wymienionych w Załączniku II tej dyrektywy). Zapobieganie wypadkom Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-7 Dostawa pojazdu 1.11 Dostawa pojazdu 1.11.1 Odbiór pojazdu przez firmę zabudowującą Firma zabudowująca, która odbiera podwozie/pojazd od IVECO lub dealera ma obowiązek wykonania przeglądu i zgłoszenia przewoźnikowi wszelkich braków lub uszkodzeń. 1.11.2 Obsługa techniczna pojazdu podczas magazynowania W celu utrzymania pełniej sprawności pojazdu podczas magazynowania, konieczne może być wykonywanie przeglądów okresowych w przewidzianych terminach. Koszty tych przeglądów ponosi aktualny właściciel pojazdu (firma zabudowująca, dealer lub klient). 1.11.3 Dostawa pojazdu do klienta końcowego Przed dostawą pojazdu firma zabudowująca musi: przygotować produkt (pojazd i/lub wyposażenie) oraz sprawdzić jego działanie i bezpieczeństwo, wykonać czynności kontrolne przewidziane dla przeglądu przedsprzedażnego (PDI), według listy kontrolnej PDI dostępnej w sieci serwisowej IVECO, w odniesieniu do pozycji dotyczących podzespołów, w które ingerowała firma zabudowująca (wykonanie pozostałych czynności przeglądu PDI jest oczywiście obowiązkiem dealera, zgodnie z zapisami w książce gwarancyjnej), zmierzyć napięcie akumulatora, pamiętając, że: a) optymalne napięcie wynosi 12,5 V, b) jeżeli napięcie wynosi od 12,1 V do 12,49 V, akumulator należy podładować, c) jeżeli napięcie jest niższe niż 12,1 V, akumulator należy wymienić. W celu uniknięcia rozładowania, zwarcia, korozji i innych problemów, należy w regularnych odstępach czasu wykonywać obsługę techniczną akumulatora, do czasu dostawy pojazdu do klienta. IVECO zastrzega sobie prawo do unieważnienia gwarancji na akumulator, jeżeli wymagane czynności obsługowe nie były wykonywane, wykonać (w przypadku przebudowy pojazdu) jazdę próbną. Wszelkie wady i problemy należy zgłosić do działu pomocy technicznej IVECO, w celu sprawdzenia, czy istnieją przesłanki do uwzględnienia kosztów usunięcia tych wad w kosztach przeglądu PDI. przygotować i dostarczyć klientowi końcowemu niezbędne instrukcje napraw i obsługi technicznej dotyczące zabudowanego pojazdu i zamontowanego wyposażenia, nanieść nowe dane na tabliczki znamionowe, przedłożyć oświadczenie (potwierdzenie), że wykonane czynności są zgodne z wytycznymi dostarczonymi przez producenta pojazdu oraz z przepisami prawa, formalnie udzielić gwarancji na wykonane modyfikacje. Dostawa pojazdu Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-8 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Identyfikacja pojazdu 1.12 Identyfikacja pojazdu Oznaczenia handlowe pojazdów IVECO różnią się od oznaczeń stosowanych dla celów homologacji. Poniżej przedstawiono dwa przykłady oznaczeń handlowych, wraz z opisem znaczenia poszczególnych symboli: Typoszereg Model Kabina Moc silnika Konfiguracja Wersja Zawieszenie M L 1 5 0 E 2 8 R F P M L 8 0 E 1 8 D K R ML DMC (liczba/10 masa w tonach) E EL Moc silnika (liczba x 10 KM) K D R-sw P /FP W EMBLEMAT NA POJEŹDZIE 1 5 0 E 2 8 TYPOSZEREG / KABINA WERSJA ZAWIESZENIE ML = Eurocargo R = do holowania przyczepy - = Mechaniczne E = kabina standardowa (krótka, długa, 6+1) K = wywrotka /P = Pneumatyczne EL = kabina niska (krótka, długa) D = kabina 6+1 dla ML /FP = Pneumatyczne na wszystkich osiach R-sw = zamiatarka W = 4x4 Identyfikacja pojazdu Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-9 Wymiary i masy 1.13 Wymiary i masy 1.13.1 Informacje ogólne Wymiary pojazdu i dopuszczalne naciski na osie są przedstawione na rysunkach, w opisach technicznych i w bardziej szczegółowej formie w oficjalnej dokumentacji IVECO. Masy własne dotyczą pojazdów z wyposażeniem standardowym. Wyposażenie dodatkowe może w sposób zasadniczy wpływać na masę własną i rozkład obciążenia pomiędzy poszczególne osie. Światła i lusterka wsteczne stosowane w naszych pojazdach są przewidziane dla pojazdów o szerokości 2550 mm. Mogą one być stosowane również w pojazdach z nadwoziami specjalnymi o szerokości 2600 mm (np. zabudowy furgonowe chłodnicze). Ważenie podwozia Wpływ czynników produkcyjnych powoduje, że masy publikowane mogą się różnić od mas rzeczywistych o około 5%. W związku z tym, przed zamontowaniem zabudowy i wyposażenia, zalecane jest zważenie podwozia (z kabiną) i określenie rozkładu obciążenia pomiędzy poszczególne osie. 1.13.2 Wyznaczanie środka ciężkości zabudowy i ładunku Umiejscowienie w płaszczyźnie podłużnej W celu wyznaczenia położenia środka ciężkości zabudowy i ładunku można skorzystać ze wskazówek zamieszczonych w poniższych przykładach. W dokumentacji technicznej każdego modelu (rysunek podwozia) podano dopuszczalny zakres położenia środka ciężkości dla pojazdu w wersji standardowej. Masy i pozycje (umiejscowienie) poszczególnych elementów przedstawiono na schemacie podwozia i rozkładu obciążenia. Wymiary i masy Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-10 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Rysunek 1.1 dotyczy pojazdów 2-osiowych. Rysunek 1.1 Umiejscowienie w płaszczyźnie podłużnej 91517 W L W 1 L1 = albo W L = L W 2 L1 W = Masa zabudowy + masa ładunku równa ładowności użytecznej (kg) W 1 = Nacisk na przednią oś (zabudowa + ładunek) (kg) W 2 = Nacisk na tylną oś/oś zespoloną (zabudowa + ładunek), działający w środku osi (kg) L1 = Odległość środka ciężkości od środka osi tylnej/teoretycznego środka osi tylnej zespolonej (mm) L = Teoretyczny rozstaw osi (mm) Przykład obliczeń położenia środka ciężkości ładunku Rozpatrzmy pojazd ML 120E18/P o rozstawie osi 4185 mm i następujących parametrach: 1. DMC = 12 000 kg (dopuszczalne naciski na osie: przednia oś 4400 kg, tylna oś 8480 kg) 2. Masa własna = 4220 kg (nacisk na przednią oś: 2760 kg, nacisk na tylną oś: 1460 kg) Maksymalna dopuszczalna ładowność (zabudowa + ładowność użyteczna) wynosi W = 12 000-4220 = 7780 kg. Wyznaczmy położenie środka ciężkości, przy którym nacisk na przednią oś osiągnie maksymalną dopuszczalną wartość. Załóżmy, że ładunek jest rozmieszczony równomiernie. Mamy do dyspozycji ładowność 7780 kg, W 1 = 4400-2760 = 1640 kg taki nacisk jest w stanie przejąć oś przednia, podczas gdy resztę, czyli W 2 = 7780-1640 = 6140 kg przejmuje oś tylna. Tak więc, wyniki obliczeń są następujące: 1. W 1 = 1640 kg 2. L = 4185 mm 3. W = 7780 kg L1= W 1 x L/W = 882 mm Środek ciężkości ładunku (zabudowa + ładowność użyteczna) może znajdować się w odległości nie większej niż 882 mm od tylnej osi, inaczej przednia oś zostanie przeciążona. Wymiary i masy Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-11 Aby określić naciski na osie pochodzące od masy ładunku, ładunek musi być równomiernie rozmieszczony na powierzchni ładunkowej, chyba że sam kształt tej powierzchni/ładunku wymusza inny rozkład obciążenia. Należy brać pod uwagę rzeczywiste położenie środka ciężkości, na które wpływ ma zamontowane wyposażenie. Podczas konstruowania zabudów lub kontenerów należy opracować systemy załadunku/rozładunku, które zapobiegałyby nadmiernym wahaniom rozkładu obciążenia i/lub przeciążeniu osi. Należy również odpowiednio poinstruować użytkownika/kierowcę. Firma zabudowująca ma także obowiązek zamontowania w zabudowie odpowiednich elementów mocujących, umożliwiających bezpieczne umocowanie i transport ładunku. Rysunek 1.2 Ładunek rozmieszczony równomiernie Ładunek rozmieszczony nierównomiernie (zbyt mało ładunku na tylnym zwisie) Ładunek rozmieszczony równomiernie Ładunek rozmieszczony nierównomiernie (zwracaj uwagą na naciski na osie i minimalne dopuszczalne obciążenie osi przedniej) 123482 Wymiary i masy Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-12 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Wysokość środka ciężkości Wysokość środka ciężkości podwozia jest podana w dokumentacji technicznej (na rysunku podwozia) każdego modelu. Po dokonaniu zabudowy pojazdu firma zabudowująca musi sprawdzić, czy wysokość środka ciężkości kompletnej zabudowy (wraz z wyposażeniem) i ładunkiem lub kompletnego pojazdu z ładunkiem znajduje się w dopuszczalnym zakresie. Dopuszczalny zakres wysokości środka ciężkości określają przepisy krajowe lub międzynarodowe (np. dyrektywa WE dotycząca skuteczności hamowania) lub wymagania producenta (np. dotyczące stateczności poprzecznej pojazdu podczas jazdy). Zgodnie z wymaganiami obowiązującej dyrektywy WE, IVECO udostępnia w internecie informacje dotyczące poszczególnych modeli (zależnie od rozstawu osi i rodzaju zabudowy), zawierające: wysokość środka ciężkości podwozia z kabiną (np. rysunek podwozia, dane dotyczące układu hamulcowego), maksymalną dopuszczalną wysokość środka ciężkości kompletnego pojazdu w pełni obciążonego (np. świadectwo homologacji), maksymalną możliwą skuteczność hamowania poszczególnych osi (dane dotyczące układu hamulcowego). Rysunek 1.3 Kontrola z pełnym obciążeniem Wv Hv + Ws Hs Ht = Wv + Ws (Wv + Ws) Ht Wv Hv Hs = Ws Wv = Masa własna podwozia Hv = Wysokość środka ciężkości podwozia (podwozie obciążone masa własną) Ws = Masa zabudowy i ładunku Hs = Wysokość środka ciężkości zabudowy i ładunku od podłoża Wt = Masa pojazdu z pełnym obciążeniem (ładunkiem) Ht = Wysokość środka ciężkości pojazdu z pełnym obciążeniem (ładunkiem) Aby sprawdzić pojazd z zabudową, lecz bez ładunku, skorzystaj z powyższego wzoru, podstawiając w miejsce parametru Ws masę własną zabudowy (wysokość Hv zależy od obciążenia i ugięcia zawieszenia). Wysokości środka ciężkości wskazane na rys. 1.3 reprezentują wartości, których nie wolno przekraczać w pojeździe danego typu i z danym wyposażeniem. Wartości te zostały wyliczone tylko na podstawie kryterium stateczności poprzecznej pojazdu i dotyczącą średniego rozstawu osi. Należy wziąć pod uwagę wszelkie inne ograniczenia, np. wynikające z przepisów dotyczących skuteczności hamowania. Wartości przedstawione na rys. 1.3 dotyczą zabudowy z ładunkiem zamocowanym na stałe. W przypadku, gdy ładunek może przesuwać się na boki (np. ładunki wiszące, płyny itp.), na pojazd działają większe poprzeczne siły dynamiczne, zwłaszcza podczas skrętu, powodujące zmniejszenie stateczności pojazdu. Należy o tym pamiętać podczas opracowywania/przekazywania instrukcji użytkowania pojazdu lub zredukować wysokość środka ciężkości. Wymiary i masy Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-13 Zastosowanie stabilizatorów Dodatkowe stabilizatory, o ile są dostępne, wzmocnienia resorów lub podkładki gumowe (stosowane zgodnie z warunkami określonymi w punkcie 2.7) mogą zwiększyć dopuszczalną wysokość środka ciężkości ładunku. Jednak każdy taki przypadek należy analizować indywidualnie. Przed zastosowaniem tych modyfikacji należy szczegółowo przeanalizować specyfikację, rozstaw osi oraz rozkład sił poprzecznych działających na zawieszenie przedniej i tylnej osi pojazdu. Należy pamiętać, że modyfikacja tylnej osi jest często zalecana tylko dlatego, że dokonana modyfikacja osi przedniej mogłoby powodować fałszywą ocenę stateczności pojazdu przez kierowcę, utrudniając określenie granic bezpieczeństwa. Modyfikacja przedniej osi może być dokonana, jeżeli ciężki element (np. żuraw) jest montowany za kabiną lub gdy montowana zabudowa ma dużą sztywność (np. furgon). Przekraczanie wartości dopuszczalnych Podczas transportu ładunków o wyjątkowo wysoko położonym środku ciężkości (np. maszyny, ładunki niepodzielne itp.) dopuszcza się, z technicznego punktu wiedzenia, możliwość przekroczenia wartości wskazanych w tabeli, pod warunkiem odpowiedniego dostosowania stylu jazdy (np. mniejsza prędkość, łagodne, stopniowe ruchy kołem kierownicy itp.) 1.13.3 Przestrzeganie dopuszczalnych mas Należy przestrzegać wszystkich ograniczeń określonych w naszej dokumentacji. Szczególne znaczenie dla zapewnienia prawidłowej kierowalności pojazdu na każdej nawierzchni ma obciążenie przedniej osi. Dlatego szczególną uwagę należy poświęcić pojazdom, w których obciążenie jest skoncentrowane na tylnym zwisie (np. żuraw, winda załadowcza, przyczepa centralnoosiowa) oraz pojazdom o małym rozstawie osi i wysoko położonym środku ciężkości (np. zabudowy zbiornikowe, betonomieszarki). Wyposażenie i zabudowę należy rozmieścić w taki sposób, by zapewnić równomierny rozkład obciążenia w kierunku poprzecznym. Przyjmując za podstawę połowę (50%) dopuszczalnego nacisku na oś, maksymalna dopuszczalna różnica w obciążeniu prawego i lewego koła danej osi, nie pogarszająca skuteczności hamowania i stateczności pojazdu, wynosi ±4 % (np. w przypadku osi o dopuszczalnym nacisku 10 000 kg dopuszczalne obciążenie każdego z kół zawiera się w zakresie od 4800 do 5200 kg), pod warunkiem, że nie zostanie przekroczona nośność opon. W przypadku pojazdów z osią wleczoną ponoszoną należy pamiętać, że po podniesieniu osi rzeczywisty rozstaw osi ulega skróceniu, a tylny zwis wydłużeniu. Dlatego wskazane jest, aby środek ciężkości zabudowy z ładunkiem był położony przed środkiem osi napędowej. Ponadto, pojazdu którego obciążenie (ładunek) jest skoncentrowany z tyłu nie powinno się wyposażać w urządzenie dźwigowe. Pomijając różne wymagania techniczne dotyczące konkretnych pojazdów, można przyjąć poniższe minimalne dopuszczalne wartości obciążenia osi przedniej: 20% całkowitej masy pojazdu w przypadku ładunków rozmieszczonych równomiernie, 25% całkowitej masy pojazdu w przypadku ładunków skoncentrowanych na tylnym zwisie. Przy ustalaniu długości tylnego zwisu zabudowy należy ściśle przestrzegać dopuszczalnych nacisków na osie, ograniczeń długości oraz warunków umiejscowienia zaczepu holowniczego i tylnej belki przeciwnajazdowej, określonych w odpowiednich przepisach. Zmiana maksymalnej dopuszczalnej masy pojazdu W szczególnych przypadkach można uzyskać zgodę na zmianę maks. dopuszczalnej masy całkowitej, pod warunkiem przestrzegania ściśle określonych ograniczeń dotyczących zastosowania i ewentualnym wzmocnieniu konstrukcji pojazdu. Jeżeli tego typu zmiana powoduje przekroczenie ograniczeń wynikających z przepisów, musi być zatwierdzone przez odpowiednie organy administracji państwowej. Zmniejszenie dopuszczalnej ładowności pojazdu może wymagać modyfikacji niektórych podzespołów, np. zawieszenia. Odpowiednie informacje są dostępne na życzenie. Wniosek o zatwierdzenie tej zmiany musi zawierać następujące informacje: typ, rozstaw osi, numer podwozia, przeznaczenie pojazdu, rozkład masy pomiędzy poszczególne osie (np. pojazdy wyposażone w żuraw), wraz z zakresem położeń środka ciężkości ładunku, proponowane wzmocnienia podzespołów pojazdu, tam gdzie to konieczne. Wymiary i masy Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-14 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Instrukcje dotyczące prawidłowego działania podzespołów pojazdu i dostępu do punktów obsługowych 1.14 Instrukcje dotyczące prawidłowego działania podzespołów pojazdu i dostępu do punktów obsługowych Obowiązuje ogólna zasada, że nie wolno wprowadzać żadnych zmian lub instalować wyposażenia, które mogłyby w jakichkolwiek warunkach zakłócać prawidłowe działanie podzespołów pojazdu. Na przykład: należy zapewnić swobodny dostęp do podzespołów podlegających okresowej kontroli lub obsłudze technicznej. Zabudowy zamknięte należy wyposażyć w odpowiednie pokrywy serwisowe, w pojazdach z podnoszoną (odchylaną) kabiną należy zapewnić odpowiednią przestrzeń, umożliwiającą podniesienie kabiny. Jeżeli zabudowa zajmuje przestrzeń nad kabiną kierowcy, należy pozostawić miejsce na wlot powietrza i kanały dolotowe (patrz rys. 1.4), Rysunek 1.4 1. Pozostawić wolną przestrzeń, umożliwiającą podniesienie kabiny - 2. Pozostawić wolną przestrzeń nad skrzynią biegów (w przypadku ciągników siodłowych należy uwzględnić przemieszczanie się naczepy względem ciągnika) - 3. Oś przechyłu kabiny - 4. Minimalny odstęp, jaki należy zachować należy zapewnić dostęp do ramy/układu napędowego w celu wykonania naprawy/obsługi technicznej. Np. naprawa skrzyni biegów lub sprzęgła musi być możliwa do wykonania bez konieczności demontażu kluczowych elementów zabudowy, nie wolno modyfikować układu chłodzenia (osłona chłodnicy, chłodnica, kanały powietrzne, przewody chłodnicy itp.), układu paliwowego (umiejscowienie pompy, filtry, średnice przewodów itp.) oraz układu dolotowego silnika, aby zapobiec przekroczeniu dopuszczalnego poziomu emitowanego przez pojazd hałasu, nie wolno modyfikować lub zmieniać rozmieszczenia osłon dźwiękochłonnych. W przypadku konieczności wykonania otworów (np. przelotki dla podłużnicy zabudowy), otwory te należy odpowiednio wypełnić (uszczelnić), za pomocą materiału będącego odpowiednikiem materiału oryginalnego pod względem palności i dźwiękoszczelności, 130671 Instrukcje dotyczące prawidłowego działania podzespołów pojazdu i dostępu do punktów obsługowych Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 INFORMACJE OGÓLNE 1-15 należy zapewnić właściwą wentylację hamulców i skrzynki akumulatorowej (zwłaszcza w pojazdach typu furgon), błotniki i nadkola należy zamontować w taki sposób, by tylne koła miały pełną swobodę ruchu, nawet po założeniu łańcuchów. Należy również pozostawić odpowiednią przestrzeń dla osi podnoszonych. Niektóre nasze modele pojazdów są wyposażone w skrętną oś wleczoną, której koła skręcają także w pozycji podniesionej i ruch ten należy wziąć pod uwagę przy wyznaczaniu niezbędnej wolnej przestrzeni (patrz punkt 2.21), po zakończeniu czynności montażowych należy sprawdzić i w razie potrzeby wyregulować kąt pochylenia reflektorów głównych. Regulację tę wykonaj zgodnie ze wskazówkami znajdującymi się w podręczniku użytkowania i obsługi technicznej (Instrukcja obsługi), obowiązkiem firmy zabudowującej jest zamontowanie części dostarczanych osobno (np. koło zapasowe, kliny) w odpowiednich miejscach, w sposób zapewniający łatwy dostęp, bezpieczeństwo i zgodność z przepisami. 1.15 System Zarządzania Jakością Od dłuższego już czasu IVECO popiera wdrażanie Systemów Zarządzania Jakością i szkoli firmy zabudowujące. Jest to konieczne nie tylko ze względu na krajowe i międzynarodowe przepisy dotyczące odpowiedzialności za jakość produktów, ale także coraz bardziej rygorystyczne wymagania jakościowe. Ma to również związek z rozwijaniem nowych form organizacyjnych w różnych sektorach i dążeniem do coraz wyższej wydajności. W opinii IVECO, firmy zabudowujące muszą mieć struktury organizacyjne, w których zdefiniowano i wdrożono elementy, takie jak: schemat organizacyjny, obejmujący funkcje i zakresy odpowiedzialności, cele jakościowe, dokumentacja projektowa, procesy i etapy kontrolne, wraz niezbędnymi środkami plan doskonalenia produktu, obejmujący również działania korygujące, obsługa posprzedażna, szkolenie pracowników, dokumentacja dotycząca jakości. System Zarządzania Jakością 1.16 Obsługa techniczna pojazdu Oprócz niezbędnych czynności kontrolnych dotyczących zabudowy, firma zabudowująca ma obowiązek wykonać przegląd pojazdu, zgodnie z listą kontrolną przeglądu przedsprzedażnego, dostępną w sieci IVECO, w odniesieniu do zmodyfikowanych elementów. System Zarządzania Jakością Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

1-16 INFORMACJE OGÓLNE EUROCARGO M.Y. 2008 Definicje 1.17 Definicje W niniejszej publikacji rozstaw osi oznacza odległość pomiędzy środkiem pierwszej osi kierowanej a środkiem pierwszej osi tylnej (napędowej lub nienapędowej). Definicja ta różni się od definicji rozstawu osi określonej w dyrektywach WE. Tylny zwis oznacza odległość od środka ostatniej osi tylnej do tylnego końca ramy podwozia. Wymiary A, B i t przekroju kształtownika ramy podwozia przedstawia poniższy rysunek. Rysunek 1.5 91473 Definicje Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 MODYFIKACJE PODWOZIA 2-1 ROZDZIAŁ 2 Modyfikacje podwozia Strona 2.1 Ogólne instrukcje dotyczące modyfikacji podwozia 2-5 2.1.1 Szczególne środki ostrożności 2-5 2.2 Ochrona przed korozją i lakierowanie 2-7 2.2.1 Podzespoły oryginalne 2-7 2.2.2 Elementy dodatkowe lub zmodyfikowane 2-10 2.2.3 Środki ostrożności 2-11 2.3 Wiercenie w ramie podwozia 2-12 2.3.1 Śruby i nakrętki 2-12 2.3.2 Własności materiału, jaki należy stosować do modyfikacji ramy podwozia 2-13 2.3.3 Naprężenia działające na ramę podwozia 2-14 2.3.4 Spawanie ramy podwozia 2-15 2.3.5 Zaślepianie istniejących otworów 2-17 2.4 Zmiana rozstawu osi 2-18 2.4.1 Informacje ogólne 2-18 2.4.2 Upoważnienie 2-18 2.4.3 Wpływ na kierowalność pojazdu 2-18 2.4.4 Zalecenia wykonawcze 2-19 2.4.5 Określanie stopnia naprężeń 2-20 2.4.6 Poprzecznice ramy 2-20 2.4.7 Kształtowniki podłużnic ram: dostępność za pośrednictwem działu części IVECO 2-21 2.4.8 Modyfikacje wałów napędowych 2-21 2.5 Modyfikacje tylnego zwisu 2-22 2.5.1 Informacje ogólne 2-22 2.5.2 Skracanie zwisu 2-22 2.5.3 Wydłużanie zwisu 2-22 2.6 Montaż zaczepu holowniczego 2-24 2.6.1 Informacje ogólne 2-24 2.6.2 Zaczepy holownicze konwencjonalne 2-25 Spis treści Spis treści Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

2-2 MODYFIKACJE PODWOZIA EUROCARGO M.Y. 2008 Strona 2.6.3 Dobór zaczepu dla przyczepy centralnoosiowej 2-26 2.6.4 Wzmacnianie ramy podwozia 2-28 2.6.5 Wzmacnianie standardowej końcowej poprzecznicy ramy 2-32 2.6.6 Obniżona belka holownicza 2-34 2.6.7 Belka holownicza pod ramą, przesunięta do przodu (tzw. mocowanie krótkie) 2-36 2.6.8 Uwagi dotyczące ładowności 2-36 2.6.9 Zwiększanie dopuszczalnej masy holowanej przyczepy 2-36 2.7 Montaż dodatkowej osi 2-37 2.7.1 Informacje ogólne 2-37 2.7.2 Wzmacnianie ramy podwozia 2-37 2.7.3 Montaż osi wleczonej lub pchanej w modelach ML150 i ML180 2-39 2.7.4 Montaż osi wleczonej 2-39 2.7.5 Montaż osi pchanej 2-40 2.7.6 Osie skrętne 2-40 2.7.7 Podzespoły podwozia i zawieszenie 2-40 2.7.8 Stabilizatory 2-41 2.7.9 Połączenie z ramą podwozia 2-41 2.7.10 Układ hamulcowy osi dodatkowej 2-41 2.7.11 Mechanizm podnoszenia osi 2-42 2.7.12 Modyfikacje układu zawieszenia 2-42 2.7.13 Zamiana zawieszenia mechanicznego na zwieszenie pneumatyczne 2-42 2.8 Modyfikacje wałów napędowych 2-43 2.8.1 Dopuszczalne długości 2-43 2.8.2 Wyznaczanie pozycji wałów napędowych 2-45 2.9 Modyfikacje układu dolotowego i wydechowego silnika 2-48 2.9.1 Układ dolotowy 2-48 2.9.2 Układ wydechowy 2-48 2.9.3 Dopasowywanie elementów układu wydechowego 2-48 2.10 Modyfikacje układu chłodzenia silnika 2-57 Spis treści Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 MODYFIKACJE PODWOZIA 2-3 Strona 2.11 Montaż dodatkowego układu ogrzewania 2-58 2.12 Montaż układu klimatyzacji 2-59 2.13 Modyfikacje kabiny 2-60 2.13.1 Informacje ogólne 2-60 2.13.2 Modyfikacje dachu 2-60 2.13.3 Montaż spoilera lub nadbudówki sypialnej 2-61 2.13.4 Budowa kabin załogowych 2-61 2.14 Zmiana rozmiaru opon 2-63 2.15 Modyfikacje układu hamulcowego 2-64 2.15.1 Informacje ogólne 2-64 2.15.2 Przewody hamulcowe 2-64 2.15.3 Elektroniczne podzespoły sterujące w układzie hamulcowym 2-69 2.15.4 Pobór powietrza z układu pneumatycznego 2-69 2.16 Układ elektryczny: modyfikacje i pobór prądu 2-70 2.17 Zmiana lokalizacji podzespołów i montaż dodatkowego wyposażenia 2-70 2.18 Pojazdy do transportu materiałów niebezpiecznych (ADR) 2-72 2.19 Montaż zwalniacza 2-72 2.20 Modyfikacje tylnej belki przeciwnajazdowej 2-73 2.21 Tylne błotniki i nadkola 2-74 2.22 Fartuchy błotników (chlapacze) 2-74 2.23 Boczne osłony przeciwnajazdowe 2-75 2.24 Kliny pod koła 2-77 2,25 Przednia belka przeciwnajazdowa (FUP) 2-77 2,26 Lusterka wsteczne 2-78 Spis treści Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

2-4 MODYFIKACJE PODWOZIA EUROCARGO M.Y. 2008 Spis treści Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 MODYFIKACJE PODWOZIA 2-5 Ogólne instrukcje dotyczące modyfikacji podwozia 2.1 Ogólne instrukcje dotyczące modyfikacji podwozia Pamiętaj, że: surowo zabronione jest spawanie elementów do konstrukcji nośnej podwozia (z wyjątkiem przypadków przedstawionych w punktach 2.3.4, 2.4 i 2.5), nie wolno wiercić otworów w półkach podłużnic ramy (z wyjątkiem przypadków przedstawionych w punkcie 2.3.4), w określonych przypadkach, w sposób opisany poniżej, połączenia nitowe można zastępować połączeniami śrubowymi: śrubą kołnierzową i nakrętką kołnierzową samozabezpieczającą się klasy co najmniej 8.8 lub śrubą z łbem sześciokątnym i nakrętką samozabezpieczającą się o średnicy o jeden stopień większej od średnicy nitu. O ile nie określono inaczej, nie wolno stosować śrub większych niż M12 (maksymalna średnica otworu 13 mm, przed ponownym użyciem wcześniej wymontowanych śrub należy sprawdzić ich stan, a następnie dokręcić je odpowiednim momentem,! Zabronione jest powtórne użycie wcześniej wymontowanych śrub do mocowania elementów istotnych dla bezpieczeństwa. Po zamontowaniu, śruby należy dokręcić wymaganym momentem (w sprawie momentów dokręcania skontaktuj się ze stacją obsługi). w przypadku ponownego montażu elementów istotnych dla bezpieczeństwa oraz po wymianie nitów na śruby, sprawdź moment dokręcania po przejechaniu przez pojazd 500 1000 km.. 2.1.1 Szczególne środki ostrożności! Przed rozpoczęciem spawania, wiercenia, szlifowania i cięcia w pobliżu przewodów hamulcowych i elektrycznych odpowiednio zabezpiecz te przewody. W razie potrzeby zdemontuj je (przestrzegając wskazówek przedstawionych w punktach 2.15 i 5.8). Rysunek 2.1 Ogólne instrukcje dotyczące modyfikacji podwozia Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

2-6 MODYFIKACJE PODWOZIA EUROCARGO M.Y. 2008 Przestrzegaj poniższych zasad dotyczących elementów układu elektrycznego: a) Środki ostrożności dotyczące alternatora i podzespołów elektrycznych/elektronicznych. Aby uniknąć uszkodzenia prostownika diodowego, nigdy nie odłączaj akumulatorów (nawet za pomocą wyłącznika akumulatorów) w pojeździe z uruchomionym silnikiem. Jeżeli istnieje konieczność uruchomienia silnika poprzez holowanie pojazdu, upewnij się, czy akumulatory są podłączone. Jeżeli musisz naładować akumulator, odłącz go od układu elektrycznego pojazdu. Podczas uruchomienia silnika za pomocą zewnętrznego urządzenia rozruchowego, nie używaj funkcji rozruch, o ile dane urządzenie ja posiada, aby uniknąć skoków natężenia prądu grożących uszkodzeniem podzespołów elektrycznych/elektronicznych. Rozruch awaryjny należy przeprowadzać tylko za pomocą zewnętrznego akumulatora (wózka akumulatorowego), pamiętając o zachowaniu prawidłowej biegunowości. b) Punkty masowe Zasadniczo, nie wolno zmieniać oryginalnych punktów masowych w pojeździe. Jeżeli konieczna jest zmiana ich lokalizacji lub dodanie kolejnych punktów, staraj się wykorzystać do tego celu istniejące otwory w podwoziu oraz: usuń, mechanicznie i/lub za pomocą odpowiednich środków chemicznych, farbę z podwozia i zacisku przewodu oraz wyrównaj powierzchnię styku, usuwając wgłębienia i wypukłości, na powierzchnię styku nanieś warstwę farby przewodzącej (np. farba cynkowa PPG, nr kat. IVECO 459622). podłącz przewód masowy w ciągu 5 minut od naniesienia farby. Nie podłączaj przewodów masowych przełączników (np. czujników lub elementów niskoprądowych) do standardowych punktów masowych M1 (punkt masowy akumulatora), M2 i M8 (punkt masowy rozrusznika, zależnie od wersji pojazdu IVECO). Ze względu na wyposażenie elektroniczne, unikaj łączenia ze sobą punktów masowych różnych odbiorników elektrycznych. Stosuj tylko pojedyncze przewody masowe o odpowiedniej długości (jak najkrótsze). Aby uzyskać więcej informacji o układzie hamulcowym i elektronicznym, patrz punkty 2.15 i 2.16. c) Wymagania techniczne i normy dotyczące montażu przewodów elektrycznych: przewody zasilające zasilanie bezpośrednie, biegun dodatni (+) należy umieszczać w indywidualnych osłonach (o odpowiedniej średnicy), odseparowane od innych przewodów sygnałowych i ujemnych, muszą znajdować się w odległości co najmniej 100 mm (wartość odniesienia = 150 mm) od źródeł intensywnego ciepła (turbosprężarka, silnik, kolektor wydechowy itp.), muszą znajdować się w odległości co najmniej 50 mm od zbiorników zawierających substancje chemiczne (akumulatory itp.), należy zachować taki sam odstęp przewodów od części ruchomych, przejścia przewodów przez otwory lub krawędzie należy zrealizować poprzez umieszczenie przewodów w przelotce (sama osłona przewodu nie zapewnia wystarczającej ochrony), elastyczna osłona musi chronić cały przewód i być połączona (za pomocą osłon termokurczliwych lub poprzez owinięcie taśmą izolacyjną) z gumowymi kapturkami końcówek elektrycznych. Ponadto, obejmy osłon przewodów (przeciętych wzdłużnie) nie mogą deformować osłon. W przeciwnym razie przewody mogłyby wysunąć się z osłony lub zetknąć się z przeciętą (ostrą) krawędzią osłony. wszystkie zaciski dodatnie (+), przeznaczone do łączenia z wyżej wspomnianymi przewodami i ich końcówkami, należy zabezpieczyć gumowymi hermetycznymi osłonami w miejscach narażonych na działanie czynników atmosferycznych lub gromadzenie się wody, oczkowe końcówki kablowe należy mocować do zacisków (także ujemnych) w sposób uniemożliwiający ich poluzowanie się, dokręcając je odpowiednim momentem oraz stosując rozmieszczenie promieniste, w przypadku mocowania kilku końcówek do jednego zacisku (najlepiej jest unikać tego typu połączeń), przewody elektryczne należy zamocować za pomocą odpowiednich wsporników i obejm. Elementy mocujące nie mogą być zbytnio oddalone od siebie, by uniknąć zwisania przewodów oraz (obowiązkowo) muszą zapewniać możliwość odtworzenia pierwotnej instalacji w przypadku naprawy lub montażu dodatkowego wyposażenia, prowadząc wiązki przewodów między ramą podwozia a podnoszoną kabiną, należy sprawdzić ich pozycję zarówno przy opuszczonej, jak i podniesionej kabinie, w celu wykrycia i skorygowania ułożenia przewodów we wszystkich miejscach, w których przewody są naprężone lub kolidują z innymi elementami. Ogólne instrukcje dotyczące modyfikacji podwozia Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 MODYFIKACJE PODWOZIA 2-7 Ochrona przed korozją i lakierowanie 2.2 Ochrona przed korozją i lakierowanie UWAGA Wszystkie elementy mocowane do ramy podwozia należy lakierować zgodnie z normą IVECO 18-1600 na kolor IC444 RAL 7021 70/80 błyszczący. 2.2.1 Podzespoły oryginalne Tabela 2.1 przedstawia klasy ochrony antykorozyjnej i powłok lakierniczych wymagane w przypadku oryginalnych elementów pojazdu (tabela 2.2 dotyczy elementów nie lakierowanych lub aluminiowych, tabela 2.3 dotyczy elementów lakierowanych). Tabela 2.1. Klasy ochrony antykorozyjnej według normy STD 18-1600 (Plan I) Klasa Obszar zastosowania Przykłady elementów A Elementy wystawione na bezpośredni kontakt z czynnikami atmosferycznymi Kabina, lusterka wsteczne, zawieszenie kabiny B B1 C D Nieosłonięte (bezpośrednio widoczne) elementy konstrukcyjne wystawione na bezpośredni kontakt z czynnikami atmosferycznymi Osłonięte (bezpośrednio niewidoczne) elementy wystawione na bezpośredni kontakt z czynnikami atmosferycznymi Elementy nie wystawione na bezpośredni kontakt z czynnikami atmosferycznymi Rama i jej części składowe, wraz z elementami mocującymi. Elementy znajdujące się pod kratą wlotu powietrza Osie i mosty napędowe Silnik i jego osprzęt Pedały, szkielety foteli, elementy złączne, wewnętrzne powierzchnie słupków kabiny UWAGA Należy dostarczać części pokryte wyłącznie powłoką kataforetyczną lub antykorozyjną (Plan III). Powłoka lakiernicza (emalia) zostanie nałożona na etapie obróbki wykańczającej ramy. Ochrona przed korozją i lakierowanie Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009

2-8 MODYFIKACJE PODWOZIA EUROCARGO M.Y. 2008 Tabela 2.2. Elementy nie lakierowane i aluminiowe Materiał Stal nierdzewna Rodzaj ochrony Chemiczna powłoka ochronna Klasa A B-B1 C D - tak - - - DAC 500/8/PL GEO 321/8/PL (*) GEO 321/8/PM (*) (1) DAC 320/5 GEO 321/5 (*) GEO 500/5 (*) (1) - - - - - - Metale żelazne FE/ZN 12 III FE/ZN 12 IV (*) Powłoka cynkowa FE/ZN 12 V FE/ZN 12 IV S (*) (2) - - - - - - tak tak tak tak - - tak tak - - Aluminium Powłoka anodowa tak tak tak tak Powłoka lakiernicza tak - - - (*) Powłoka nie zawierająca sześciowartościowego chromu (1) Norma Iveco 18-1101 (2) Norma Iveco 18-1102 Ochrona przed korozją i lakierowanie Stan styczeń 2009 Publ. nr 603.95.003

EUROCARGO M.Y. 2008 MODYFIKACJE PODWOZIA 2-9 Mechaniczne czyszczenie powierzchni (w tym usuwanie zadziorów / rdzy i czyszczenie zmodyfikowanych elementów) Obróbka wstępna Kataforeza Powłoka antykorozyjna Podkład Lakier Tabela 2.3. Elementy lakierowane, według normy STD 18-1600 (Plan III) Etapy procesu zabezpieczania Klasy A B(5) B1 C D Piaskowanie - tak - tak tak Szczotkowanie Wygładzanie papierem ściernym tak Odtłuszczanie - - - tak tak Odtłuszczanie fosforowe Fosforanowanie blachy Fosforanowanie powłoki cynkowej tak Powłoka gruba (30-40 µm) tak (1) Powłoka cienka (15-25 µm) tak (2) Wierzchnia warstwa akrylowa (>35 µm) - tak tak (4) Dwuskładnikowa (30-40 µm) - tak (7) - Jednoskładnikowa (30-40 µm) - tak Jedno- (130 C) lub dwuskładnikowy (30-40 µm) Jedno- (130 C) lub dwuskładnikowy (30-40 µm) Proszkowy (50-60 µm) tak (3) tak Jednoskładnikowy nakładany w niskiej temperaturze (30-40 µm) - tak (6) tak tak (2) - - - - tak tak - tak tak - - tak (1) = Proces dla powłoki dwuwarstwowej. (2) = Proces dla powłoki trójwarstwowej (3) = Alternatywa dla lakieru jedno lub dwuskładnikowego, stosowana tylko na elementach kabiny (wycieraczki szyby, lusterka itp.). (4) = Nie dotyczy elementów, których, ze względu na ich kształt (zbiorniki powietrza), duże wymiary (odlewy) lub niebezpieczeństwo uszkodzenia (części mechanizmów), nie da się zanurzyć w kąpieli chemicznej (5) = Zbiorniki paliwa wykonane ze stali lub pokryte powłoką ochronną, patrz tab. 2.2. (6) = Tylko elementy mocowane do silnika (7) = Elementy, które nie mogą być poddane kataforezie (4). = Produkty i procesy alternatywne dla tej samej klasy, o ile nadają się do zastosowania dla danego elementu. UWAGA Wszystkie elementy zamontowane w podwoziu należy lakierować zgodnie z normą Iveco 18-1600, lakier: IC444 RAL 7021, jasność 70/80, błyszczący. Ochrona przed korozją i lakierowanie Publ. nr 603.95.003 Stan styczeń 2009