Praca z pojazdami o napędzie hybrydowym. Informacje ogólne na temat pojazdów o napędzie hybrydowym i układów hybrydowych

Transkrypt

1 Informacje ogólne na temat pojazdów o napędzie hybrydowym i układów hybrydowych Pojazdy hybrydowe firmy Scania wykorzystują tzw. napędy równoległe. Wyposażone są one w silnik spalinowy i elektryczny. Pojazdy wyposażone w taki napęd zasilane są zarówno przez silnik elektryczny, jak i spalinowy. Mogą one pracować wspólnie lub indywidualnie. W czasie normalnej jazdy silnik elektryczny i silnik spalinowy napędzają pojazd w sposób pozwalający uzyskać jak największą moc i wydajność. Pojazdy o napędzie hybrydowym wyposażone są wdwa układy elektryczne: jeden zasilany prądem o napięciu klasy A (24 V) i drugi zasilany prądem o napięciu klasy B (650 V) 1. Informacje ogólne na temat pojazdów o napędzie hybrydowym i układów Napięcie DC AC Napięcie klasy A 0 60 V 0 30 V Napięcie klasy B V V Definicja według normy ISO :70-01 Wydanie 01 pl-pl 1 (16)

2 Położenie i podzespoły układu hybrydowego A Położenie i podzespoły układu hybrydowego A. Zespół napędu hybrydowego Inwertor 2. Pompa w obwodzie płynu chłodzącego inwertor i przetwornik prądu stałego 3. Centralka elektryczna zasilana napięciem klasy B 4. Przetwornik prądu stałego Akumulator hybrydowego układu napędowego 6. Zbiornik wyrównawczy w obwodzie płynu chłodzącego akumulator hybrydowego układu napędowego 7. Zbiornik wyrównawczy w obwodzie płynu chłodzącego inwertor i przetwornik prądu stałego 8. Podgrzewacz elektryczny B 9. Jednostka sterująca 10. Zawór elektromagnetyczny Pompa w obwodzie płynu chłodzącego akumulator hybrydowego układu napędowego 12. Chłodnica w obwodzie płynu chłodzącego inwertor i przetwornik prądu stałego 13. Chłodnica w obwodzie płynu chłodzącego akumulator hybrydowego układu napędowego Wentylator B. Skrzynia biegów 15. Silnik elektryczny 16. Wiązka przewodów napięcia klasy B 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 2 (16)

3 Położenie i podzespoły układu hybrydowego Następujące podzespoły zasilane są prądem o napięciu klasy B i dostarcza się je z tabliczką ostrzegającą onapięciu: Akumulator hybrydowego układu napędowego Centralka elektryczna zasilana napięciem klasy B Przetwornik prądu stałego Podgrzewacz elektryczny Inwertor Silnik elektryczny Tabliczka ostrzegająca o napięciu klasy B Uwaga: Wiązka przewodów napięcia klasy B w układzie hybrydowym ma kolor pomarańczowy. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 3 (16)

4 Funkcje układu hybrydowego Funkcje układu hybrydowego Akumulator hybrydowego układu napędowego dostarcza energię elektryczną do układu hybrydowego. Jest on podłączony do elektromagnetycznego silnika elektrycznego za pośrednictwem inwertora, który dostarcza do silnika trójfazowy prąd przemienny, przekształcając napięcie akumulatora o wartości 650 V DC na prąd trójfazowy o wartości 400 V AC. W odniesieniu do elektromagnetycznego silnika elektrycznego zastosowanie mają następujące informacje: Znajduje się on między skrzynią biegów a silnikiem spalinowym Służy do zasilania pojazdu, ale pełni też funkcję prądnicy do ładowania akumulatora hybrydowego układu napędowego Spełnia funkcje prądnicy podczas hamowania lub pracy silnika spalinowego Wytwarza prąd o napięciu 400 V AC, który inwertor przekształca na napięcie 650 V DC, umożliwiając ładowanie akumulatora hybrydowego układu napędowego Przetwornik prądu stałego przekształca prąd o napięciu 650 V z akumulatora hybrydowego układu napędowego na prąd o napięciu 24 V i zasila zarówno układ akumulatora 24 V, jak i układ elektryczny pojazdu. W ten sposób przetwornik prądu stałego zastępuje prądnicę, która zasila układ 24 V w pojazdach bez napędu hybrydowego. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 4 (16)

5 Funkcja stop-start silnika spalinowego Funkcja stop-start silnika spalinowego Układ hybrydowy wyposażony jest w funkcję stop-start, która wyłącza silnik spalinowy, gdy pojazd lub system pomocy nie potrzebuje mocy silnika. Funkcja ta ponownie uruchamia silnik spalinowy, gdy moc silnika jest potrzebna. Funkcję stop-start można wyłączyć na dwa sposoby: Wyłączając pojazd kluczykiem zapłonu Korzystając z włącznika funkcji Włącznik funkcji stop-start Jeżeli lampka kontrolna włącznika świeci na zielono, funkcja jest włączona. Jeżeli lampka kontrolna jest zgaszona, funkcja jest wyłączona. Silnik spalinowy będzie działać, gdy funkcja stop-start zostanie wyłączona za pomocą włącznika. OSTRZEŻENIE! Po włączeniu funkcji stop-start silnik spalinowy może automatycznie uruchomić się ponownie, co może spowodować, że podzespoły zaczną się obracać. Nie opuszczaj pojazdu bez wcześniejszego wyłączenia silnika spalinowego kluczykiem zapłonu lub wyłączenia funkcji stop-start włącznikiem. WAŻNE! Włącznik powoduje wyłączenie funkcji stop-start tylko tymczasowo. Funkcja jest ponownie włączana, gdy kluczyk zapłonu zostanie przekręcony do pozycji wyłączonej, a następnie ponownie do pozycji jazdy. Tabliczka ostrzegawcza informująca, że podzespoły mogą zacząć się automatycznie obracać, gdy funkcja stop-start jest włączona :70-01 Wydanie 01 pl-pl 5 (16)

6 Zagrożenia związane z układem hybrydowym Zagrożenia związane z układem hybrydowym OSTRZEŻENIE! Nie przeprowadzaj jakichkolwiek prac względem instalacji hybrydowej ani wewnątrz zespołu napędu hybrydowego. Otwieraj klapę inspekcyjną zespołu napędu hybrydowego wyłącznie w celu uzyskania dostępu do wyłącznika sterującego iodłączenia układu hybrydowego. OSTRZEŻENIE! Silnik elektryczny wytwarza prąd, gdy silnik spalinowy pracuje lub gdy zacznie obracać się w jakimkolwiek innym celu, nawet jeżeli układ hybrydowy jest odłączony Wyłącznik sterujący w zespole napędu hybrydowego. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 6 (16)

7 Zagrożenia związane z układem hybrydowym OSTRZEŻENIE! Akumulator hybrydowego układu napędowego jest wrażliwy na wysokie temperatury i uwalnia gazy palne powyżej 100 C. Nigdy nie narażaj akumulatora hybrydowego układu napędowego na temperaturę przekraczającą 100 C. Nigdy nie wykonuj pracy na gorąco w pobliżu zespołu napędu hybrydowego. Zespół napędu hybrydowego chroni akumulator hybrydowego układu napędowego przed uszkodzeniem zewnętrznym. Uszkodzenie zespołu napędu hybrydowego może spowodować uszkodzenie akumulatora hybrydowego układu napędowego lub jego przeciążenie. OSTRZEŻENIE! Uszkodzony akumulator hybrydowego układu napędowego może uwalniać opary lub mgły, które powodują podrażnienia dróg oddechowych, błon, oczu i skóry. Może to doprowadzić do zawrotów, mdłości lub bólu głowy. Zawartość akumulatora hybrydowego układu napędowego jest wysoce palna i żrąca w połączeniu z wilgocią. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 7 (16)

8 Środki bezpieczeństwa związane z układem hybrydowym Środki bezpieczeństwa związane z układem hybrydowym Gaszenie pożaru W przypadku pożaru pojazdu o napędzie hybrydowym należy postępować według następujących instrukcji: Jeżeli dojdzie do pożaru zespołu napędu hybrydowego, użyj gaśnicy przeciwpożarowej przeznaczonej do gaszenia urządzeń pod napięciem. Jeżeli zespół napędu hybrydowego jest nienaruszony i nie pali się, postępuj według standardowych procedur gaszenia pożarów w pojazdach. Użyj dużej ilości wody lub piany w celu schłodzenia zespołu napędu hybrydowego. Jeżeli doszło do uszkodzenia zespołu napędu hybrydowego, nie używaj wody do zgaszenia pożaru, ponieważ może to początkowo pogorszyć sytuację. Mycie pojazdu Nie kieruj myjki ciśnieniowej bezpośrednio na układ chłodzenia przy skrzyni biegów ani nie używaj jej do mycia wlotu i wylotu powietrza zespołu napędu hybrydowego, ponieważ może to uszkodzić chłodzenie układu hybrydowego. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 8 (16)

9 Środki bezpieczeństwa związane z układem hybrydowym Procedury związane z zabudową WAŻNE! Nigdy nie używaj wyłącznika sterującego, gdy silnik spalinowy pracuje, ponieważ może doprowadzić to do uszkodzenia pojazdu. Zawsze należy zatem wyłączyć silnik spalinowy kluczykiem zapłonu przed odłączeniem akumulatora hybrydowego układu napędowego wyłącznikiem sterującym. OSTRZEŻENIE! Skontaktuj się z warsztatem firmy Scania, jeżeli w zestawie wskaźników (ICL) pojawią się jakiekolwiek komunikaty o błędzie związane z układem hybrydowym 1. Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac związanych z zabudową usterki muszą zostać usunięte. WAŻNE! Skontaktuj się z warsztatem firmy Scania w przypadku uszkodzenia jakiejkolwiek części instalacji hybrydowej podczas montażu zabudowy. Wyłącznik sterujący Wyłącznik sterujący to główny wyłącznik zasilania, który pozwala odłączyć akumulator hybrydowego układu napędowego od układu elektrycznego pojazdu. Wyłącznik sterujący znajduje się pod klapą inspekcyjną zespołu napędu hybrydowego. Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac związanych z zabudową należy użyć wyłącznika sterującego do odłączenia akumulatora hybrydowego układu napędowego od układu elektrycznego pojazdu oraz wyłączyć układ hybrydowy. 1. Zestaw wskaźników 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 9 (16)

10 Środki bezpieczeństwa związane z układem hybrydowym Procedury poprzedzające montaż zabudowy 1. Sprawdź, czy w zestawie wskaźników (ICL) nie występują komunikaty obłędzie związane z układem hybrydowym. Jeżeli w zestawie wskaźników (ICL) wystąpią komunikaty o błędzie, skontaktuj się z warsztatem firmy Scania. Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac związanych z zabudową usterki muszą zostać usunięte. 2. Wyłącz pojazd kluczykiem zapłonu. 3. Zdemontuj boczną osłonę przeciwnajazdową od zespołu napędu hybrydowego. 4. Zdemontuj klapę inspekcyjną zespołu napędu hybrydowego, aby uzyskać dostęp do wyłącznika sterującego. Ciąg dalszy na następnej stronie Boczna osłona przeciwnajazdowa zespołu napędu hybrydowego Klapa inspekcyjna. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 10 (16)

11 Środki bezpieczeństwa związane z układem hybrydowym 5. Wyłącz układ hybrydowy, korzystając z wyłącznika sterującego układu hybrydowego. 6. Przeprowadź montaż zabudowy Wyłącznik sterujący układu hybrydowego. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 11 (16)

12 Środki bezpieczeństwa związane z układem hybrydowym Procedury po przeprowadzeniu montażu zabudowy 1. Włącz układ hybrydowy wyłącznikiem sterującym układu hybrydowego. 2. Uruchom pojazd i pozostaw silnik włączony na co najmniej 10 sekund, aby aktywować układ hybrydowy. 3. Sprawdź, czy w zestawie wskaźników (ICL) nie występują komunikaty obłędzie związane z układem hybrydowym. Jeżeli w zestawie wskaźników (ICL) wystąpią komunikaty o błędzie, skontaktuj się z warsztatem firmy Scania. Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac związanych z zabudową usterki muszą zostać usunięte. Ciąg dalszy na następnej stronie Wyłącznik sterujący układu hybrydowego. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 12 (16)

13 Środki bezpieczeństwa związane z układem hybrydowym 4. Zamontuj klapę inspekcyjną w zespole napędu hybrydowego. 5. Zamontuj boczną osłonę przeciwnajazdową Klapa inspekcyjna zespołu napędu hybrydowego Boczna osłona przeciwnajazdowa zespołu napędu hybrydowego. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 13 (16)

14 Modyfikacje podwozia w pojazdach o napędzie hybrydowym Modyfikacje podwozia w pojazdach o napędzie hybrydowym OSTRZEŻENIE! Nie zezwala się na modyfikowanie instalacji hybrydowej. Po dostawie z fabryki nie można jej przemieszczać, demontować ani jakkolwiek zmieniać. Instalacja hybrydowa obejmuje wszystkie podzespoły przedstawione wcześniej w niniejszym dokumencie, a także wszystkie przewody elektryczne podłączone do tych podzespołów. OSTRZEŻENIE! Pobieranie prądu z dowolnej części układu hybrydowego czy też przyłączanie jednostek do tego układu jest zabronione. WAŻNE! Wszelkie prace związane z instalacją hybrydową mogą być wykonane wyłącznie przez wykwalifikowany personel, w warsztatach firmy Scania. W celu uzyskania szczegółowych informacji należy skontaktować się z warsztatem firmy Scania. Gdy przystawka odbioru mocy jest włączona, silnik spalinowy uruchomi się automatycznie. Przystawka odbioru mocy nie może być zasilana silnikiem elektrycznym, gdy silnik spalinowy jest wyłączony. Korzystanie z przystawek odbioru mocy typu EK lub serii EG500 nie jest możliwe w pojazdach o napędzie hybrydowym. 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 14 (16)

15 Modyfikacje podwozia w pojazdach o napędzie hybrydowym Przetwornik prądu stałego może dostarczyć prąd o mocy 7,5 kw do układu 24 V. Nie podłączaj jakiegokolwiek układu, który sprawi, że całkowita moc w układzie 24 V przekroczy wartość 7,5 kw. 50 mm WYMAGANIE W przypadku modyfikacji podwozia zastosowanie mają następujące wymagania: Nie pokrywać farbą pomarańczowej wiązki przewodów napięcia klasy B Podzespoły, przewody elektryczne i zabudowę należy montować w taki sposób, aby nie stwarzać ryzyka uszkodzenia przewodów elektrycznych wchodzących wskład instalacji hybrydowej. Nie blokuj wlotu ani wylotu powietrza zespołu napędu hybrydowego. Nie umieszczaj za zespołem napędu hybrydowego jakichkolwiek podzespołów rozgrzewających się do wysokiej temperatury ani podzespołów, które powodują znaczny wzrost temperatury. Może to doprowadzić do nieprawidłowego działania układu chłodzenia zespołu napędu hybrydowego. Montuj zabudowę i podzespoły w odległości co najmniej 100 mm od pomarańczowej wiązki przewodów napięcia klasy B. Upewnij się, że nowe podzespoły i elementy zabudowy montowane wokół wiązki przewodów napięcia klasy B nie powodują zwiększenia temperatury o więcej niż 10 C. Jeżeli temperatura wzrasta o więcej niż 10 C, bezpieczna odległość musi wynosić powyżej 100 mm. Montuj zabudowę lub podzespoły co najmniej 20 mm powyżej zespołu napędu hybrydowego i co najmniej 25 mm za zespołem napędu hybrydowego. Upewnij się, że nad klapą inspekcyjną pozostawiono co najmniej 50 mm wolnej przestrzeni. Patrz rysunek. Nie wolno umieszczać jakichkolwiek elementów z przodu zespołu napędu hybrydowego. 20 mm 25 mm Minimalna dopuszczalna odległość między zespołem napędu hybrydowego a zabudową :70-01 Wydanie 01 pl-pl 15 (16)

16 Modyfikacje podwozia w pojazdach o napędzie hybrydowym 02:70-01 Wydanie 01 pl-pl 16 (16)